YILLIK EKONOMİK RAPOR 2010
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı
Enflasyon ve Para Politikası C. PARA VE KRED GÖSTERGELER Kriz döneminde parasal göstergelerin seyrine bakldnda, u gelimeler öne çkmaktadr: 2009 ylnda dar tanml para arz M1, bir önceki yla göre yüzde 25,2 artarak 107,1 milyar TL olmutur. M1 para arzndaki art, temel olarak vadesiz mevduatlarda meydana gelen arttan kaynaklanmtr. Tablo VI.C.1 Yllk Para Arzlar (Milyon TL) Temmuz 2005 2006 2007 2008 2009 2009 2010 M1 61.991 71.771 76.351 85.476 107.051 91.984 113.711 M2 238.801 297.735 344.377 436.380 494.024 453.163 532.610 M3 261.306 319.366 368.220 459.143 520.674 479.142 559.049 Kaynak : TCMB Geni tanml para arzlar M2 ve M3 de 2009 ylnda art göstermitir. M2 ve M3 srasyla yüzde 13,2 ve 13,4 artarak 494 milyar TL ve 520,7 milyar TL’ye ulamtr. 2010 yl Temmuz aynda ise M1, M2 ve M3 para arzlar srasyla 113,7 milyar TL, 532,6 milyar TL ve 559 milyar TL olmutur. Merkez Bankas tarafndan yaratlan ve geni anlamda ekonomiye salanan likiditeyi takip etmek için izlenen parasal taban, 2008 yl sonunda 55,8 milyar TL iken 2009 yl sonunda, 64,7 milyar TL olmutur. 2010 yl Austos aynda ise 66,1 milyar TL’ye yükselmitir. Parasal taban, kriz döneminde yaanan bütün dalgalanmalara, belirsizliklere ve risklere ramen, TCMB tarafndan baarl bir ekilde yürütülmütür. 2008 ylnn son aylarnda küresel piyasalarda yaanan krizin etkisiyle, bankaclk sektörünün yurtdndan fonlama imkanlarnn daralmas ve bu kaynaklarn maliyetlerinin yükselmesi; sorunlu kredilerin artmasnn yaratt tedirginlik nedenleriyle kredi arznn azalmas; dier yandan yavalayan ekonomik aktiviteye bal olarak kredi talebindeki düü, kredi hacminde azala neden olmutur. Bununla birlikte, 2009 ylnn ilk aylarnda küresel risk alglamalarnda gözlenen olumlu gelimeler ve para politikas faiz oranlarndaki indirimlerin yurtiçi piyasa faizlerine yansmas sonucunda kredilerde snrl da olsa bir toparlanma görülmeye balanmtr. 113
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 Kredi hacminde, 2009 ylnn Nisan ay hariç, art görülmekle birlikte 2008 ylnn Eylül ayndan sonraki kredi art, esas itibaryla Türk Parasnn deer kaybetmesi nedeniyle YP ( Yabanc Para) kredilerin TL karlnn artmasndan kaynaklanmtr. Haziran 2009 itibaryla, bankaclk sektöründeki toplam krediler 368,2 milyar TL olmutur. TP (Türk Paras) cinsi kredilerde Eylül 2008’den itibaren balayan azalma, Mart 2009’dan itibaren snrl bir arta dönmü, yine Eylül 2008’den itibaren azalma trendinde olan YP cinsi kredilerde ise dolar baznda Mays ve Haziran aylarnda bir miktar art gözlenmitir. 2009 ylnn son çeyrei, 2008 ylnn Eylül ayndan beri en yüksek kredi artnn gerçekletii dönem olmu ve böylece kredilerdeki toparlanma eilimi, 2009 ylnn son çeyrei itibaryla net bir ekilde gözlemlenmeye balamtr. 2009 ylnn son çeyreinden itibaren toparlanma görülen kredilerdeki art eilimi, 2010 ylnda da devam etmitir. Bu dönemde mevzuat deiimlerinin de etkisi ile özellikle döviz cinsi kredilerde çok ciddi artlar görülmütür. Grafik VI.C.1 Mevduat Bankalar Kredi Gelimeleri (12 Aylk, Yüzde Deiim) 120 100 80 60 40 20 0 -20 2007-1 4 7 10 2008-1 4 7 10 2009-1 4 7 10 2010-1 4 7 Kaynak:BDDK TL Krediler YP Krediler 2010 ylnn ilk çeyreinde, bankaclk sektörü kredileri yüzde 6,2 artarak 416,8 milyar TL’ye yükselmitir. Ayn dönemde Türk Liras kredilerde yüzde 5,5, döviz cinsinden kullandrlan kredilerde dolar baznda yüzde 6 art gerçeklemitir. Ekonomik faaliyetlerdeki toparlanma, düük düzeyde seyreden faiz oranlar ve ertelenmi tüketim taleplerindeki art, kredilerdeki art tetikleyen unsurlar olmutur. 114
- Page 70 and 71: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 72 and 73: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 74 and 75: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 76 and 77: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 78 and 79: ithalat içindeki pay ise 2009 ylnn
- Page 80 and 81: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 82 and 83: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 84 and 85: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 86 and 87: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 88 and 89: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 90 and 91: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 92 and 93: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 94 and 95: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 96 and 97: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 98 and 99: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 100 and 101: Ödemeler Dengesi, Reel Döviz Kuru
- Page 102 and 103: 2 0 VI 1 0 ENFLASYON VE PARA POLİT
- Page 104 and 105: Enflasyon ve Para Politikası VI. E
- Page 106 and 107: Enflasyon ve Para Politikası Grafi
- Page 108 and 109: Enflasyon ve Para Politikası Böyl
- Page 110 and 111: Enflasyon ve Para Politikası 5,13
- Page 112 and 113: Enflasyon ve Para Politikası Orta
- Page 114 and 115: Enflasyon ve Para Politikası 2009
- Page 116 and 117: Enflasyon ve Para Politikası Grafi
- Page 118 and 119: Enflasyon ve Para Politikası faizl
- Page 122 and 123: Enflasyon ve Para Politikası 2010
- Page 124 and 125: Enflasyon ve Para Politikası KÜRE
- Page 126 and 127: 2 0 VII 1 0 MALİ PİYASALAR 119
- Page 128 and 129: Mali Piyasalar VII. MAL PYASALAR K
- Page 130 and 131: Mali Piyasalar Grafik VII.A.2 MKB l
- Page 132 and 133: Mali Piyasalar Grafik VII.A.3 MSCI
- Page 134 and 135: Mali Piyasalar gelimekte olan ülke
- Page 136 and 137: Mali Piyasalar Tablo VII.B.1 CDS Pr
- Page 138 and 139: Mali Piyasalar Grafik VII.C.1 Dövi
- Page 140 and 141: Mali Piyasalar Grafik VII.D.1 10.00
- Page 142 and 143: Mali Piyasalar Grafik VII.E.1 Vadel
- Page 144 and 145: 2 0 VIII 1 0 BANKACILIK SEKTÖRÜ 1
- Page 146 and 147: Bankacılık Sektörü VIII. BANKAC
- Page 148 and 149: Bankacılık Sektörü Grafik VIII.
- Page 150 and 151: itibaryla ise sektörün temel gös
- Page 152 and 153: 2 0 1 0 EK I ORTA VADELİ PROGRAM (
- Page 154 and 155: ORTA VADEL PROGRAM (2011-2013) Orta
- Page 156 and 157: Orta Vadeli Program (2011-2013) sra
- Page 158 and 159: Orta Vadeli Program (2011-2013) dö
- Page 160 and 161: Orta Vadeli Program (2011-2013) far
- Page 162 and 163: Orta Vadeli Program (2011-2013) v)
- Page 164 and 165: Orta Vadeli Program (2011-2013) vii
- Page 166 and 167: c. Kamu Gelir Politikas Orta Vadeli
- Page 168 and 169: Orta Vadeli Program (2011-2013) iv)
Enflasyon ve Para Politikası<br />
C. PARA VE KRED GÖSTERGELER<br />
Kriz döneminde parasal göstergelerin seyrine bakldnda, u gelimeler öne<br />
çkmaktadr: 2009 ylnda dar tanml para arz M1, bir önceki yla göre yüzde 25,2 artarak<br />
107,1 milyar TL olmutur. M1 para arzndaki art, temel olarak vadesiz mevduatlarda<br />
meydana gelen arttan kaynaklanmtr.<br />
Tablo VI.C.1<br />
Yllk<br />
Para Arzlar<br />
(Milyon TL)<br />
Temmuz<br />
2005 2006 2007 2008 2009 2009 <strong>2010</strong><br />
M1 61.991 71.771 76.351 85.476 107.051 91.984 113.711<br />
M2 238.801 297.735 344.377 436.380 494.024 453.163 532.610<br />
M3 261.306 319.366 368.220 459.143 520.674 479.142 559.049<br />
Kaynak : TCMB<br />
Geni tanml para arzlar M2 ve M3 de 2009 ylnda art göstermitir. M2 ve M3 srasyla<br />
yüzde 13,2 ve 13,4 artarak 494 milyar TL ve 520,7 milyar TL’ye ulamtr. <strong>2010</strong> yl<br />
Temmuz aynda ise M1, M2 ve M3 para arzlar srasyla 113,7 milyar TL, 532,6 milyar TL<br />
ve 559 milyar TL olmutur.<br />
Merkez Bankas tarafndan yaratlan ve geni anlamda ekonomiye salanan likiditeyi takip<br />
etmek için izlenen parasal taban, 2008 yl sonunda 55,8 milyar TL iken 2009 yl<br />
sonunda, 64,7 milyar TL olmutur. <strong>2010</strong> yl Austos aynda ise 66,1 milyar TL’ye<br />
yükselmitir. Parasal taban, kriz döneminde yaanan bütün dalgalanmalara, belirsizliklere<br />
ve risklere ramen, TCMB tarafndan baarl bir ekilde yürütülmütür.<br />
2008 ylnn son aylarnda küresel piyasalarda yaanan krizin etkisiyle, bankaclk<br />
sektörünün yurtdndan fonlama imkanlarnn daralmas ve bu kaynaklarn maliyetlerinin<br />
yükselmesi; sorunlu kredilerin artmasnn yaratt tedirginlik nedenleriyle kredi arznn<br />
azalmas; dier yandan yavalayan ekonomik aktiviteye bal olarak kredi talebindeki<br />
düü, kredi hacminde azala neden olmutur.<br />
Bununla birlikte, 2009 ylnn ilk aylarnda küresel risk alglamalarnda gözlenen olumlu<br />
gelimeler ve para politikas faiz oranlarndaki indirimlerin yurtiçi piyasa faizlerine<br />
yansmas sonucunda kredilerde snrl da olsa bir toparlanma görülmeye balanmtr.<br />
113