YILLIK EKONOMİK RAPOR 2010
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı Yıllık Ekonomik Rapor 2010 - Maliye BakanlıÄı
Makroekonomik Gelişmeler: Genel Değerlendirme I. MAKROEKONOMK GELMELER: GENEL DEERLENDRME Küresel Beklentiler Küresel krizin ardndan uygulamaya konulan kamu destekleri ve önlem paketlerinin katksyla, 2009 ylnn ikinci yarsndan itibaren piyasalarn normalleme sürecine girdii ve küresel ekonomik faaliyetlerin toparlanmaya balad gözlenmektedir. 2009 ylnn sonlarna doru belirginleen toparlanma eilimi, 2010 ylnn ilk yarsnda da devam etmitir. Ancak, bu toparlanma süreci hzl ve düz bir çizgi üzerinde gerçeklememi, bir takm ini çklara sahne olmutur. Özellikle, 2010 ylnn ilk çeyreindeki kamu mali dengelerindeki olumsuz gelimeler, Avrupa’daki toparlanma sürecini daha krlgan hale getirmitir. kinci çeyrekte, Euro Bölgesi ekonomilerindeki sorunlarn tam olarak giderilememesinin yannda ABD’deki toparlanmann da istenilen güçte olmamas, küresel risk unsurlarnn belirginlemesine neden olmutur. Türkiye’nin de aralarnda bulunduu ve Asya’nn ba çektii birçok gelimekte olan ülkede belirgin bir canlanma gözlenirken, bata AB ülkeleri olmak üzere, gelimi ülkelerde ve Dou Avrupa’da büyüme verileri zayf seyrini devam ettirmektedir. Bu çerçevede, dünya ekonomisinin de son aylarda bir yavalama sürecine girdiine ilikin iaretler gelmektedir. Buna göre, yln ikinci yarsnda, küresel ekonomideki toparlanmann daha zayf olaca düünülmektedir. Gelimi ülkelerin bankaclk sistemlerine ve kamu maliyesine ilikin belirsizliklerin yannda yüksek isizlik oranlar, tüketimde ileriye yönelik beklentileri kötületirmektedir. Özellikle 2010 Mart-Mays döneminde Avrupa’da yaanan borç sorunlar, risk alglamalarn artrmtr. Ancak, Eylül ay ile birlikte hem ABD hem de Avrupa ekonomilerinden gelen baz olumlu veriler, küresel risk itahn bir miktar artrmtr. Yine de piyasalardaki tedirginliin tam olarak ortadan kalkmas uzun bir zaman alacaktr. Önümüzdeki dönemde dünya ekonomisinde iyilemenin devam edebilmesi, doru politikalarn güçlü bir koordinasyon ile uygulanabilmesine baldr. Ülkelerin, bütçe açklarn ve kamu borçlarn tekrar kabul edilebilir düzeylere indirecek güvenilir stratejiler gelitirmeleri gerekmektedir. Orta vadede güçlü, sürdürülebilir ve dengeli bir küresel 3
Yıllık Ekonomik Rapor 2010 büyüme için iddial ve bütünleyici politika çabalarna ihtiyaç vardr. Dier yandan, ülkelerin kemer skmas, hatta belki baz durumlarda borçlarn yeniden yaplandrlmas gerekmektedir. Yeni küresel mali krizlerin önlenebilmesi için, para ve sermaye piyasalarnda daha sk tedbirlerin alnmas görüü hakimdir. Özellikle finansal düzenlemeler, uluslararas toplantlarda üzerinde en çok durulan konularn banda gelmitir. Bu çerçevede, dünya ekonomisinin sorunlarnn tartld en temel platform haline gelen G-20 zirvelerinde de küresel finansal sistemin gözetim ve denetim sisteminin güçlendirilmesi amacyla önemli çalmalar yaplmtr. Öte yandan, küresel krizin yaanmas, Basel II düzenlemelerinin yenilenmesini de hzlandrmtr. Bu çerçevede ortaya konulan Basel III düzenlemelerinde belirlenen minimum zorunlu karlk oranlarnn uygulanabilmesi için bankalara 5 yl süre tannmas, hem bankaclk sektörünü hem de dier ekonomi çevrelerini rahatlatmtr. Basel III düzenlemeleri ile birlikte, bankalarn kademeli olarak sermaye artrmalar, küresel finansal sistemin daha güvenli hale gelmesini salayacaktr. Türkiye Ekonomisi Ar bir resesyona ve finansal sektörün yeniden yaplandrlmasna neden olan 2001 bankaclk krizinin ardndan, Türkiye’nin GSYH’si 2002-2007 yllar arasnda ortalama yüzde 6,8 büyümütür. Bu büyümenin itici güçleri, siyasi ve ekonomik istikrar ile güven ortamna bal olarak artan sermaye girii ve özel sektör yatrmlar olmutur. Ancak, 2008 ylndan itibaren bozulan küresel ekonomik koullar Türkiye’de de reel sektörü ve beklentileri olumsuz etkilemitir. Uluslararas sermaye aklarndaki yavalama ile beraber iç talep ve kredi olanaklar da daralmtr. Bu gelimeler neticesinde, 2009 ylnda Türkiye ekonomisi yüzde 4,7 küçülmü ve isizlik yüzde 14’ler düzeyine çkmtr. Türkiye ekonomisi, 2009 ylnn ikinci çeyreinden itibaren kendini hissettirmeye balayan güçlü bir toparlanma sürecine girmitir. Küresel ekonomik beklentilere paralel olarak, 2009 ylnn son çeyreinin ardndan ekonomik faaliyetlerde gözle görülür bir canlanma yaayan Türkiye ekonomisi, 2009 ylnn son çeyreini yüzde 6 gibi yüksek bir büyüme oran ile kapatmtr. Nitekim bu dönemle birlikte hzl bir toparlanma sürecine girilmitir. Türkiye ekonomisi, 2010 ylnn ilk çeyreinde yüzde 11,7 büyürken ikinci çeyrekte yüzde 10,3 büyümütür. Böylece bu toparlanma sürecinde ekonomimiz 2004 ylndan sonra ilk kez iki çeyrek üst üste çift haneli büyümeye imza atmtr. Türkiye 4
- Page 2 and 3: T.C. MALİYE BAKANLIĞI YILLIK EKON
- Page 4 and 5: İÇİNDEKİLER I. MAKROEKONOMİK G
- Page 6 and 7: SUNUŞ Bu Rapor, Türkiye ve dünya
- Page 8 and 9: 2 0 1 0 I MAKROEKONOMİK GELİŞMEL
- Page 12 and 13: Makroekonomik Gelişmeler: Genel De
- Page 14 and 15: Makroekonomik Gelişmeler: Genel De
- Page 16 and 17: 2 0 II 1 0 KÜRESEL EKONOMİK GELİ
- Page 18 and 19: Küresel Ekonomik Gelişmeler II. K
- Page 20 and 21: Küresel Ekonomik Gelişmeler Grafi
- Page 22 and 23: Küresel Ekonomik Gelişmeler 2010
- Page 24 and 25: Küresel Ekonomik Gelişmeler probl
- Page 26 and 27: Küresel Ekonomik Gelişmeler kalmt
- Page 28 and 29: Küresel Ekonomik Gelişmeler ihrac
- Page 30 and 31: Küresel Ekonomik Gelişmeler Kriz
- Page 32 and 33: Küresel Ekonomik Gelişmeler 2000
- Page 34 and 35: 2 0 III 1 0 BÜYÜME 27
- Page 36 and 37: Büyüme III. BÜYÜME A. 2009: GLO
- Page 38 and 39: Büyüme Grafik III.A.2 Kii Bana GS
- Page 40 and 41: Büyüme birlikte tüketim, ikinci
- Page 42 and 43: Büyüme 2009 ylnda uygun hava koul
- Page 44 and 45: Büyüme Grafik III.B.1 Baz AB Ülk
- Page 46 and 47: Büyüme Kamu talebi hariç tutuldu
- Page 48 and 49: Büyüme Grafik III.C.1 50 40 30 20
- Page 50 and 51: Büyüme Grafik III.C.3 Yatrm Göst
- Page 52 and 53: 2 0 IV 1 0 İŞGÜCÜ PİYASASI 45
- Page 54 and 55: İşgücü Piyasası IV. GÜCÜ PYA
- Page 56 and 57: İşgücü Piyasası Dier yandan ü
- Page 58 and 59: İşgücü Piyasası B. 2009 YILIND
Yıllık Ekonomik Rapor <strong>2010</strong><br />
büyüme için iddial ve bütünleyici politika çabalarna ihtiyaç vardr. Dier yandan,<br />
ülkelerin kemer skmas, hatta belki baz durumlarda borçlarn yeniden yaplandrlmas<br />
gerekmektedir. Yeni küresel mali krizlerin önlenebilmesi için, para ve sermaye<br />
piyasalarnda daha sk tedbirlerin alnmas görüü hakimdir. Özellikle finansal<br />
düzenlemeler, uluslararas toplantlarda üzerinde en çok durulan konularn banda<br />
gelmitir. Bu çerçevede, dünya ekonomisinin sorunlarnn tartld en temel platform<br />
haline gelen G-20 zirvelerinde de küresel finansal sistemin gözetim ve denetim sisteminin<br />
güçlendirilmesi amacyla önemli çalmalar yaplmtr.<br />
Öte yandan, küresel krizin yaanmas, Basel II düzenlemelerinin yenilenmesini de<br />
hzlandrmtr. Bu çerçevede ortaya konulan Basel III düzenlemelerinde belirlenen<br />
minimum zorunlu karlk oranlarnn uygulanabilmesi için bankalara 5 yl süre tannmas,<br />
hem bankaclk sektörünü hem de dier ekonomi çevrelerini rahatlatmtr. Basel III<br />
düzenlemeleri ile birlikte, bankalarn kademeli olarak sermaye artrmalar, küresel finansal<br />
sistemin daha güvenli hale gelmesini salayacaktr.<br />
Türkiye Ekonomisi<br />
Ar bir resesyona ve finansal sektörün yeniden yaplandrlmasna neden olan 2001<br />
bankaclk krizinin ardndan, Türkiye’nin GSYH’si 2002-2007 yllar arasnda ortalama<br />
yüzde 6,8 büyümütür. Bu büyümenin itici güçleri, siyasi ve ekonomik istikrar ile güven<br />
ortamna bal olarak artan sermaye girii ve özel sektör yatrmlar olmutur.<br />
Ancak, 2008 ylndan itibaren bozulan küresel ekonomik koullar Türkiye’de de reel<br />
sektörü ve beklentileri olumsuz etkilemitir. Uluslararas sermaye aklarndaki yavalama<br />
ile beraber iç talep ve kredi olanaklar da daralmtr. Bu gelimeler neticesinde, 2009<br />
ylnda Türkiye ekonomisi yüzde 4,7 küçülmü ve isizlik yüzde 14’ler düzeyine çkmtr.<br />
Türkiye ekonomisi, 2009 ylnn ikinci çeyreinden itibaren kendini hissettirmeye<br />
balayan güçlü bir toparlanma sürecine girmitir. Küresel ekonomik beklentilere paralel<br />
olarak, 2009 ylnn son çeyreinin ardndan ekonomik faaliyetlerde gözle görülür bir<br />
canlanma yaayan Türkiye ekonomisi, 2009 ylnn son çeyreini yüzde 6 gibi yüksek bir<br />
büyüme oran ile kapatmtr. Nitekim bu dönemle birlikte hzl bir toparlanma sürecine<br />
girilmitir. Türkiye ekonomisi, <strong>2010</strong> ylnn ilk çeyreinde yüzde 11,7 büyürken ikinci<br />
çeyrekte yüzde 10,3 büyümütür. Böylece bu toparlanma sürecinde ekonomimiz 2004<br />
ylndan sonra ilk kez iki çeyrek üst üste çift haneli büyümeye imza atmtr. Türkiye<br />
4