CAERT-THRESOOR

Uitgegeven kadastrale atlassen
i
B I Uitgegeven binnen reeks
=== Gepland binnen reeks
H Uitgegeven buiten reeks
~j Niet uitgegeven
Bron: "Gemeenten 1847", O.W.A. Boonstra, 1994
Auteur: Martijn Storms
1985. Het werk bestaat uit vier delen, het vierde deel bevat
een kaartsectie en registers.
Om ook een ruimtelijk beeld te krijgen van de gemeenten
waarvan de kadastrale gegevens in herdruk beschikbaar zijn,
heeft Martijn Storms een kaart gemaakt op basis van de kadastrale
indeling van Nederland (zie de afbeelding). Ook de geplande
uitgaven zijn in deze kaart verwerkt. Hiertoe behoren
ook de gemeenten Woerden en Bunschoten. Deze stonden
nog niet vermeld in mijn artikel.
Lida Ruitinga
Correcties op het boek Ortelius Atlas Maps
Toen ik in 1996 het boek Ortelius Atlas Maps (HES, Houten-'t
Goy) publiceerde, stelde ik daarin dat er 234 verschillende
kaarten voorkomen in de edities van Ortelius' Theatrum Orbis
Terrarum, die gepubliceerd werden tussen 1570 en 1641.
Inmiddels moet dit getal bijgesteld worden. Waar ik in 1996
(blz. 36-37) stelde dat er zeker meer staten van de diverse
kaarten zouden worden gevonden, veronderstelde ik ook dat
er waarschijnlijk geen nieuwe platen zouden worden gevonden.
Dat bleek tot nu toe juist. Ik vond inderdaad sinds 1996
vele nieuwe staten, of ze werden me door lezers van het boek
aangereikt. Nieuwe platen zijn er sinds 1996 niet gevonden.
De nieuwe Ortelius-kaart van Gelderland, die Van der Heijden
in Caert-Thresoor (18.3 (1999), blz. 65-68) beschreef, blijkt
toegeschreven te moeten worden aan Hogenberg (zie een te
verschijnen artikel van Peter van der Krogt in Cartographica
Helvetica).
Onjuist was echter mijn vermoeden dat de verschillen tussen
een aantal zeer verwante en op elkaar lijkende Ortelius-kaarten
toegeschreven moesten worden aan de introductie van
nieuw gegraveerde platen. Het betreft hier Portugalliae
(Ort26, Ort27), Leodiensis (Ort 63, Ort64), Artois (Ort73, Ort74),
Romani Imperii (Ort 187, Ortl88), Gallia Vetus (Ort 194, Ort
195) en Erythraei (Ort 224, Ort 225). De reden die ik had om
in al deze gevallen twee aparte platen te veronderstellen in
plaats van twee staten was meestal gelegen in arcering. Als de
arcering in bijvoorbeeld de randlijst van de vroege kaart van
Portugal verticaal was, en in de late kaart diagonaal, dan veronderstelde
ik dat het niet goed mogelijk was om een aantal
kleine blokjes met diagonale arcering op de koperplaat weg
te polijsten en vervolgens nieuwe diagonale arcering aan te
brengen. Deze veronderstelling is juist, maar de eraan verbonden
conclusie niet. Onderzoek van Joseph Walker, gepu-
60
22ste jaargang 2003, nr. 2