Przygotowanie do druku

Przygotowanie do
druku
Wykład 2
mgr inż. Paweł Kośla
Łódź, 2015
1

Zarządzanie procesem drukowania
InDesign bezpośrednio współpracuje z maszynami
drukarskimi:
Drukowanie do formatu postscriptowego (polecenie
dla drukarek)
Sterowanie poszczególnymi składowymi kolorów
Spad drukarski
Impozycja, składkowanie
Ustawanie rastrów – reprodukcja tonalna
Specjalne znaki na wydrukach
Ustawianie zalewek
2

Techniki druku
Druk – technika powielania tekstu i grafiki
Technika druku formowa
tradycyjna metoda, z użyciem maszyny drukarskiej - wielokrotne
odbicie obrazu z formy drukowej na podłoże drukowe (np. na
papier)
Technika druku bezformowa
z użyciem komputerowych urządzeń peryferyjnych: drukarka,
ploter – wydruk, druk cyfrowy
3

Techniki druku
Technika druku formowa
Forma drukowa – jest to element systemu drukującego (przyjmujący farbę
drukową), który metodą bezpośrednią lub pośrednią tworzy na podłożu
drukowym wierną kopię elementów graficznych.
Ze względu na formę druku technikę tą dzielimy na:
Drukowanie wypukłe
Drukowanie wklęsłe
Drukowanie płaskie
Sitodruk
4

Techniki druku
Drukowanie wypukłe
Najprostsza i najstarsza technika oparta na zasadzie działania stempla
(Gutenberg 1455)
Elementy drukujące są umieszczone powyżej elementów
niedrukujących.
W trakcie nanoszenia farby na formę drukową farba zostaje nałożona
tylko na powierzchnię elementów wypukłych, drukujących.
Drzeworyt, linoryt
Papier
Farba
Forma
5

Techniki druku
Drukowanie wklęsłe
Elementy drukujące znajdują się poniżej elementów niedrukujących.
Po nałożeniu farby do druku na formę drukową jest ona zgarniana za
pomocą rekla z elementów niedrukujących.
Pod potężnym naciskiem prasy papier wyciąga farbę z zagłębień
Miedzioryt
Papier
Farba
Forma
6

Techniki druku
Drukowanie płaskie
Elementy drukujące i niedrukujące formy znajdują się pozornie na jednej
płaszczyźnie.
Selektywne przenoszenie farby drukarskiej zapewniają odmienne
właściwości fizyczne lub chemiczne elementów drukujących
i niedrukujących.
Litografia, offset
Papier
Farba
Forma
7

Techniki druku
Sitodruk
Wzór nanosi się na rozpiętą na ramie siatkę, a następnie drukuje,
przecierając farbę przez siatkę.
Tam gdzie oka siatki zostały zaklejone, farba nie przedostanie się
i podłożony pod nią papier pozostanie biały.
„malowanie przez szablon”
Farba
Sito
Papier
8

Techniki druku
Technika druku bezformowa
Ink Jet – nanoszenie kropel tuszu prostoliniowo w poprzek nad
materiałem podawanym i przesuwanym pod głowicą drukującą
Elektrostatyczne – nanoszenie cząstek farby drukarskiej z
wykorzystaniem zjawiska elektrostatycznego
Termonadruk – termiczne „wgrzanie” w materiał wcześniej
przygotowanego rysunku
9

Przestrzeń kolorów RGB vs CMYK
Przestrzenie kolorów:
RGB – Red (czerwony), Green (zielony),
Blue (niebieski);
CMYK – Cyan (niebieski), Magenta (purpurowy),
Yellow (żółty), blacK (czarny).
Sposób prezentacji publikacji:
drukowanie – format CMYK
elektroniczne – format RGB
10

Przestrzeń kolorów RGB vs CMYK
Różnice:
Monitor ma tło czarne – kolory są dodawane
Papier ma tło białe – kolory są odejmowane
Wyświetlając na monitorze obraz w postaci CMYK
musimy wziąć pod uwagę, iż kolory wyświetlane na
monitorze są tylko zbliżone do barwy CMYK.
kalibracja monitora
wydruk próbny
11

Rozbarwienia
Poszczególny kolor drukowany
jest oddzielnie
Podgląd rozbarwień w
InDesign
Paleta Okno – Wyjście –
Podgląd rozbarwień, widok
Rozbarwienia
12

Pokrycie farbą
Paleta Okno – Wyjście – Podgląd rozbarwień,
widok Ograniczenia farb
Maksymalną wartość ustala drukarnia
Podgląd zbyt nasyconych fragmentów (kolor
czerwony)
Niekorzystny efekt nadmiaru farby na papierze
13

Specjalne znaki drukarskie
Znaczniki cięcia
Pasery (drukowane wszystkimi składowymi C100%,
M100%, Y100%, K100%)
Paski koloru
14

Spad drukarski
Spad drukarski – fragment zadrukowanego obszaru do obcięcia
Potencjalny błąd urządzenia introligatorskiego (gilotyny, krajarki)
Wielkość spadu to przeważnie 3-4 mm
Wszystkie barwne obszary dochodzące do marginesu dokumentu
muszą zostać rozszerzone by nie powstały tzw. bliki.
Drukowanie na arkuszach powiększonych np. A4+.
15

Spad drukarski
16

Impozycja, składkowanie
Impozycja – zaprojektowanie w programie DTP obrazu
całego arkusza druku.
oprawa zeszytowa
oprawa klejona
17

Rozkładówki
Rozkładówka – dwie środkowe strony publikacji
poligraficznej w oprawie zeszytowej.
Zadruk obu stron jest absolutnie dokładny, obraz płynnie
przechodzi na stronę sąsiednią.
Możliwość wyjęcia rozkładówki z publikacji po odgięciu
zszywek (materiały ilustracyjne, rysunki techniczne,
plakaty).
Sztuczna rozkładówka – w dziennikarstwie dwie sąsiednie
strony gazety. Brak charakteru użytkowego – nie można
wypiąć z wydania. Sztuczna rozkładówka najczęściej
pojawia się w brukowych tabloidach.
18

Rozdzielczość
dpi (ang. dots per inch) – liczba plamek przypadająca na
cal długości.
Jednostka określająca rozdzielczość drukarek, ploterów,
naświetlarek, skanerów opisująca możliwości drukowania
i akwizycji obrazów.
ppi (ang. pixels per inch) – liczba pikseli przypadająca na
cal długości.
Jednostka stosowana do określania rozdzielczości
obrazów bitmapowych.
Nie są to jednostki równoważne ponieważ np. obraz
o rozdzielczości 300 ppi powinniśmy drukować na
drukarce o rozdzielczości 1200 dpi.
Jeden piksel obrazu nie odpowiada jednemu punktowi
wydruku – kolory pośrednie i tony.
Wyjątek stanowi grafika liniowa (obrazy 1-bitowe).
19

Rozdzielczość
W zależności od urządzenia wyjściowego przyjęto następujące wartości
ppi, uznawane za wystarczające dla uzyskania płynnego obrazu:
72-96 ppi – obrazy wyświetlane na monitorach i wyświetlaczach
72-150 ppi – wydruki średniej jakości na drukarkach domowych
i biurowych (drukarki 300-1000 dpi)
150-300 ppi – druk komercyjny, obrazy przeznaczone do druku
offsetowego, wydruki o jakości fotograficznej
400 ppi – naświetlarki fotograficzne do uzyskiwania odbitek
najwyższej jakości
Właściwe nazewnictwo:
Zdjęcie ma rozdzielczość 300 ppi
Zdjęcie ma rozmiar 3000x2000
Rozdzielczość jest zapisywana w nagłówku pliku i jest tylko informacją
jak ma być wydrukowany taki plik, zmiana z 300 na 150 ppi spowoduje
powiększenie rozmiaru wydruku.
20

Reprodukcja tonalna
Tonów pośrednich, przejść kolorów nie da się
bezpośrednio odtworzyć w druku.
Brak rozcieńczania farby, miejsce jest zadrukowane lub
nie
W poligrafii płynne przejście tonalne symulowane jest
przez podział obrazu na ogromną liczbę mikroskopijnej
wielkości punktów (rastrowanie).
Raster klasyczny (amplitudowy)
Raster stochastyczny (częstotliwościowy)
Złudzenie ciągłego obrazu o zmiennym natężeniu koloru.
21

Reprodukcja tonalna – raster klasyczny
Zmiana wielkości punktu rastrowego symuluje różne
poziomy tonalne.
W rastrze tradycyjnym punkty rastrowe układają się
w linie/rzędy.
Ilość linii nosi nazwę liniatury lub gęstości rastra i jest
mierzona w lpi (linie na cal – lines per inch) lub w l/cm
(linie na centymetr).
22

Reprodukcja tonalna – raster klasyczny
Im większa liniatura, tym trudniej rozróżnić poszczególne
punkty: jakość obrazu poprawia się.
Wybór liniatury zależy od możliwości maszyny drukarskiej
i od rodzaju publikacji (gazeta, plakat, reklama na
budynku).
65 lpi: raster niskiej jakości,
ulotki marketowe
85 lpi: średni raster używany
do drukowania gazet
133 lpi: raster o wysokiej
jakości, do czterokolorowego
druku czasopism
177 lpi: bardzo drobny raster
do druku zdjęć w albumach
23

Reprodukcja tonalna – CMYK
Aby punkty poszczególnych składowych nie nakładały się
na siebie rastry są ustawione pod różnymi kątami.
Złe ustawienie powoduje efekt moiry.
OK
24

Reprodukcja tonalna – CMYK
Dla czterech kolorów są to następujące kąty:
25

Reprodukcja tonalna – CMYK
Kąty i gęstość rastra można modyfikować w InDesign.
26

Reprodukcja tonalna – raster stochastyczny
Wszystkie punkty mają taką samą wielkość.
Tony kolorów są odtwarzane poprzez zmianę liczby
punktów przypadających na daną powierzchnię: obszary
jasne zawierają mało punktów, a obszary ciemne – dużo.
Innymi słowy, im wyższa jest częstotliwość punktów, tym
ciemniejszy obszar.
27

Reprodukcja tonalna – raster stochastyczny
Niewielkie punkty rastra stochastycznego wymagają
bardzo precyzyjnej kontroli na wszystkich etapach
procesu.
Tendencja do tworzenia się niekontrolowanych zlepków
punktów, zwanych "robaczkami" dających niekorzystny
efekt "rojenia".
Mniejsze wymogi dotyczące pasowania kolorów.
Brak efektu moiry i rozety.
28

Zalewkowanie
Zalewkowanie – Metoda korygowania błędów pasowania
powstających podczas druku.
Błąd pasowania – brak idealnego dopasowania kolejno
nakładanych warstw farby.
Drukowanie wielu kolorów na tej samej stronie.
Niedokładność maszyn drukarskich.
Właściwości fizyczne materiału (rozciągliwość).
29

Zalewkowanie
Brak zalewkowania
Podgląd rozbarwień – Cyan + Magenta
C
M
30

Zalewkowanie
Zalewkowanie polega na powiększaniu jednego obiektu tak
by nakładał się na obiekt o innym kolorze.
Powiększany jest kolor o jaśniejszym kolorze.
Unikać w obrazach o delikatnych przejściach tonalnych
(fotografie).
31

Zalewkowanie
Włączone zalewkowanie
Podgląd rozbarwień – Cyan + Magenta
C
M
32

Zalewkowanie
Menu Okno – Wyjście – Predefiniowane ustawienia
zalewki
Efekt widoczny przy wydruku rozbarwień
33

Zalewkowanie
Efekt niepożądany w postaci obwódki.
Redukcja tinty zalewki.
100% jasność zalewki 50% jasność zalewki
34

Zalewkowanie
Dla tekstów w kolorze czarnym (C=0, M=0, Y=0, K=100%)
brak problemu.
Kolor czarny jest nadrukowywany.
CMYK C K
35