06.09.2015 Views

ՕՍՄԱՆԵԱՆ ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹԻՒՆԸ ԵՒ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՋԱՐԴԵՐԸ

ՕՍՄԱՆԵԱՆ ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹԻՒՆԸ ԵՒ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՋԱՐԴԵՐԸ

ՕՍՄԱՆԵԱՆ ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹԻՒՆԸ ԵՒ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՋԱՐԴԵՐԸ

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

կը գրաւեն։ Օսմանեան Դրամատունը հաստատուած էր 1862-ի Նոյեմբերի 15-ին, անգլիական ու ֆրանսական դրամագլխով։ Կեդրոնը<br />

Փարիզ եւ Լոնտոն էր։ Տնօրէնը ու Տնօրէն Խորհուրդը եւրոպացիներ էին։<br />

Սուլթան Համիտ օգտուելով դրամատան դէպքէն, որու մասին իր լրտեսներուն միջոցաւ լուր ունեցած էր, արդէն իսկ Պոլիս բերուած<br />

Համիտիէյի 500 քիւրտերը դանակներով ու փայտերով զինած, կը ղրկէ հայկական թաղերուն վրայ, տուները ու խանութները<br />

կողոպտելու եւ այր մարդիկը մեռցնելու հրամանով։ Այս սարսափազդու կացութեան առջեւ վեց մեծ պետութիւնները, ստեղծուած<br />

վիճակին վերջ տալու պահանջքով, 28 Օգոստոսին, կառավարութեան յուշագիր (Nota) մը կուտան։ 10,000 այր մարդ ջարդուելէ յետոյ<br />

31 Օգոստոսին անդորրութիւնը կը վերահաստատուի։<br />

Ապտիւլհամիտ հայերը տնտեսապէս ալ տկարացնելու նպատակով յատուկ օրէնքներ կիրարկել կուտայ եւ զանոնք խիստ<br />

հսկողութեան ու քննութեան կ՚ենթարկէ։<br />

Սահմանադրութեան հռչակման առթիւ Խարբերդի մէջ պատրաստուած նկար<br />

Երբեմնի «Միլլէթ-ի սատըքա» (հաւատարիմ ազգ) հայերը այլեւս կայսրութեան գլխաւոր թշնամին էին։ «Հայկական Հարց»-ը<br />

դարձած էր Օսմանեան Կայսրութեան լինելու կամ չլինելու հարցին։<br />

1908-ի սահմանադրութեան հռչակումը երկրին միասնականութիւնը ապահովելու տեսակէտէ սպասուած արդիւնքը չէր տուած։<br />

Բան-Օսմանեան քաղաքականութիւնը այլեւս սնանկացած էր։ Կայսրութիւնը փլուզումէ փրկելու համար նոր միջոցներ պէտք է<br />

փնտռուեր։ Թերթերու մէջ կը սկսին երեւալ Բան-Իսլամիզմի, Բան-Թուրանիզմի, Բան-Թուրքիզմի տեսաբանութիւններով յօդուածներ։<br />

Էնվէր անձամբ կը գլխաւորէ թուրք երիտասարդական շարժումը՝ «Պօզգուրտ»-ները։ Սուլթան Համիտ յաճախ կը յիշեցնէ, թէ ինք 300<br />

միլիոն իսլամին Խալիֆան՝ կրօնապետն է։<br />

Երբ 1880-ին, Օսմանացիներու պաշտպան հրեայ ծագումով Տ՚Իզրաէլիի (Benjamin D'Israeli) գլխաւորած Պահպանողական<br />

Կուսակցութիւնը ընտրութիւնները կը կորսնցնէ ու Կլատսթոնի (William E. Gladstone) գլխաւորած Ազատականները գործի գլուխ<br />

կուգան ու երբ Անգլիա, 1882-ին, Եգիպտոսը կը գրաւէ, երկու երկիրներու մինչեւ որոշ պաղութիւն մը ի յայտ կուգայ։ Կիպրոսը ու<br />

Եգիպտոսը ի ձեռին, Անգլիոյ համար «Հնդկաստանի Ճամբայ»-ն պաշտպանելու տեսանկիւնէն այլեւս Օսմանեան Կայսրութիւնը իր<br />

արժէքը կը կորսնցնէ։ Ազատագրուած պալքանեան երկիրներուն զօրավիգ կանգնիլ իր շահերուն աւելի կը յարմարի։

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!