ԽՆԴԻՐՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ
ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ ԽՆԴԻՐՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ - ՀՀ սփյուռքի ... ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ ԽՆԴԻՐՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ - ՀՀ սփյուռքի ...
Ռուբեն ՄԵԼՔՈՆՅԱՆ ղությունը պահպանվել է նրանց մեջ։ Նրանք էլ հենց կազմում են խառնածինների այն մեծ բանակը, որի գոյության փաստը քննարկման ավելի լայն ոլորտներ է ընդգրկում ինչպես Թուրքիայում, այնպես էլ նրա սահմաններից դուրս։ Խառնածինների մի մասը հպարտությամբ խոստովանում է, որ ունի նաև հայկական ծագում, սակայն, միևնույն ժամանակ, հանդիպում են մարդիկ, որոնք տարբեր դրդապատճառներով կտրականապես ժխտում են իրենց հայկական ծագումը։ Ավելին. ըստ տարբեր աղբյուրների՝ նրանց շարքում կան ծայրահեղ ազգայնական կազմակերպությունների անդամներ. մեր կարծիքով՝ այս երևույթն ունի հստակ հոգեբանական կողմ։ Ուշագրավ է նաև, որ բռնի իսլամացված հայության և նրանց հետնորդների շրջանում տեղի են ունենում հետաքրքիր գործընթացներ, որոնք ներկայումս աճի միտում ունեն։ Թուրքիայի իսլամացված հայերի խնդրի անգամ մակերեսային դիտարկման արդյունքում ի հայտ եկած շատ փաստեր ինչ-որ տեղ թույլ են տալիս խոսել նրանց շրջանում պահպանված որոշակի հիշողության մասին, ինչը համապատասխան նպաստավոր պայմանների դեպքում տեսականորեն կարող է նրանց հնարավոր ինքնակազմակերպման բավարար հիմք դառնալ։ Ակնհայտ է, որ Թուրքիայում բնակվող բազմաթիվ ծպտյալ և իսլամացված հայերի շրջանում կա ազգային ակունքները պահելու ձգտում կամ գոնե դրանց հանդեպ հետաքրքրություն։ Սակայն Թուրքիայում իրենց գոյությունը պահպանած, ուծացման և ինքնության կորստի տարբեր մակարդակներում գտնվող հայերի սերունդների մեջ էթնիկ և կրոնական ինքնագիտակցության տարրերի գնահատման համար պարտադիր ու 10
ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ ԽՆԴԻՐՆԵՐԻ ՇՈՒՐՋ կարևորագույն պայման է հստակ պատկերացնել և հաշվի առնել այն միջավայրը, որտեղ ապրում են նրանք։ Թուրքիայում, ուր հայ կամ ընդհանրապես ոչ մուսուլման լինելն այսօր էլ ծայրահեղ վտանգավոր է, դասական հայկականություն պահպանելը դժվար, եթե չասենք՝ անհնարին է, ոչ միայն Ստամբուլում, այլև անհամեմատ ավելի հետամնաց, հետադեմ արևելյան շրջաններում։ Թուրքիայի կրոնափոխ հայերի խմբերն ունեն խեղված հոգեկան և հոգեբանական վիճակ, ապրում են վախի և ենթագիտակցական վախի պայմաններում, ունեն երկու ինքնություն` արտաքին և ներքին աշխարհների համար։ Ուստի, այլակրոն հայերին ինչ-որ տեղ «մեղադրել» և հայ լինելու հայաստանյան չափանիշների մեջ տեղավորել-չտեղավորելուց առաջ պետք է հաշվի առնել այս ամենը, ինչը ենթադրում և պահանջում է նեղ մասնագիտական գիտելիքներ ու հմտություններ։ Հայկական ինքնագիտակցության տարբեր շերտերի պահպանման ամենախոսուն ապացույցներից կարող է լինել այն փաստը, որ պատեհ առիթի դեպքում բռնությամբ և հարկադրանքով արմատից կտրված հայերը վերադառնում կամ գոնե փորձում են վերադառնալ իրենց արմատներին։ Ներկայիս Թուրքիայում բնակվող և մեր ուսումնասիրության շրջանակների մեջ մտնող ծպտյալ և իսլամացված հայությունը առավելապես ձևավորվել է հետևյալ խմբերից. • Հայոց ցեղասպանության ժամանակ՝ երբեմն միայն արտաքուստ, մուսուլմանություն ընդունած հայեր։ • Ցեղասպանության ժամանակ առևանգված, այնուհետև թուրքերի կամ քրդերի հետ ամուսնացած հայ կանայք և աղջիկներ։ 11
- Page 1 and 2: Ռուբեն Մելքոնյան Ի
- Page 3 and 4: Առաջաբան Տարբեր ժա
- Page 5 and 6: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 7 and 8: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 9: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 13 and 14: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 15 and 16: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 17 and 18: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 19 and 20: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 21 and 22: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 23 and 24: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 25 and 26: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 27 and 28: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 29 and 30: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 31 and 32: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 33 and 34: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 35: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 38 and 39: Ռուբեն ՄԵԼՔՈՆՅԱՆ ա
- Page 40 and 41: Ռուբեն ՄԵԼՔՈՆՅԱՆ և
- Page 43 and 44: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 45 and 46: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 47 and 48: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 49: ԻՍԼԱՄԱՑՎԱԾ ՀԱՅԵՐԻ
- Page 52 and 53: Ռուբեն ՄԵԼՔՈՆՅԱՆ ք
- Page 54: Ռուբեն ՄԵԼՔՈՆՅԱՆ ն
- Page 58 and 59: Ռուբեն ՄԵԼՔՈՆՅԱՆ ր
Ռուբեն ՄԵԼՔՈՆՅԱՆ<br />
ղությունը պահպանվել է նրանց մեջ։ Նրանք էլ հենց կազմում են<br />
խառնածինների այն մեծ բանակը, որի գոյության փաստը<br />
քննարկման ավելի լայն ոլորտներ է ընդգրկում ինչպես Թուրքիայում,<br />
այնպես էլ նրա սահմաններից դուրս։ Խառնածինների<br />
մի մասը հպարտությամբ խոստովանում է, որ ունի նաև հայկական<br />
ծագում, սակայն, միևնույն ժամանակ, հանդիպում են մարդիկ,<br />
որոնք տարբեր դրդապատճառներով կտրականապես<br />
ժխտում են իրենց հայկական ծագումը։ Ավելին. ըստ տարբեր<br />
աղբյուրների՝ նրանց շարքում կան ծայրահեղ ազգայնական<br />
կազմակերպությունների անդամներ. մեր կարծիքով՝ այս<br />
երևույթն ունի հստակ հոգեբանական կողմ։ Ուշագրավ է նաև,<br />
որ բռնի իսլամացված հայության և նրանց հետնորդների շրջանում<br />
տեղի են ունենում հետաքրքիր գործընթացներ, որոնք<br />
ներկայումս աճի միտում ունեն։<br />
Թուրքիայի իսլամացված հայերի խնդրի անգամ մակերեսային<br />
դիտարկման արդյունքում ի հայտ եկած շատ փաստեր<br />
ինչ-որ տեղ թույլ են տալիս խոսել նրանց շրջանում պահպանված<br />
որոշակի հիշողության մասին, ինչը համապատասխան<br />
նպաստավոր պայմանների դեպքում տեսականորեն կարող է<br />
նրանց հնարավոր ինքնակազմակերպման բավարար հիմք<br />
դառնալ։ Ակնհայտ է, որ Թուրքիայում բնակվող բազմաթիվ<br />
ծպտյալ և իսլամացված հայերի շրջանում կա ազգային ակունքները<br />
պահելու ձգտում կամ գոնե դրանց հանդեպ հետաքրքրություն։<br />
Սակայն Թուրքիայում իրենց գոյությունը պահպանած,<br />
ուծացման և ինքնության կորստի տարբեր մակարդակներում<br />
գտնվող հայերի սերունդների մեջ էթնիկ և կրոնական ինքնագիտակցության<br />
տարրերի գնահատման համար պարտադիր ու<br />
10