ԶՐՈՒՅՑՆԵՐ ՀԱՅ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՄԱՍԻՆ

Հայկական գորգարվեստի շուրջ
ների մշակութային ժառանգություն: Նա հավաքագրել է ողջ կովկասյան
գորգագործությանը վերաբերող ինչ-ինչ տվյալներ և
ապացուցում է, որ դրանք 95%-ով իրենցն են: Ես անձամբ իր հետ
հանդիպել եմ Բաքվում` 1981թ., իր աշխատասենյակում: Եվ իմ
այն հարցին, թե ինչպես է նա հաշվարկել այդ ամենն ու ինչ
սկզբունքներով, նա ուղղակի ասաց. «Մեզ այդպես է պետք, կարող
եք` դուք էլ արեք»:
Եվ նա միայնակ չէր, ամբողջ պետությունը դեռ այն ժամանակ
սատարում էր իրեն: Երբ ես նրա հետ դուրս եկա փողոց,
մարդիկ, անցորդները նրան վերաբերվում էին ոնց որ մի սրբի:
Մեզ մոտ ո՞վ է տեսել, որ ճանաչված ու հարգարժան գիտնականին
նման վերաբերմունք ցույց տան:
Ադրբեջանցի հետազոտողներն այդպես վարվում են թե՛
մշակութային պատմության, թե՛ քաղաքական պատմության և թե՛
այլ բնագավառներում: Երբ մի քանի տասնյակ տեղերում այդ
սուտը հրապարակվում է, մտնում շրջանառության մեջ, շատ
դժվար է արդեն դա արմատախիլ անել ու փոխել միջազգային
հանրության կարծիքն այս կամ այն հարցի վերաբերյալ:
Այսպիսով, ակնհայտ է, որ գորգը, իբրև պատմամշակութային
և տնտեսական բացառիկ կարևորություն ներկայացնող
առարկա, վաղուց ի վեր շահագրգիռ երկրներում պետական հատուկ
ուշադրության ոլորտում է, որի արդյունքում էլ հայոց մշակութային
ժառանգության այդ ինքնատիպ մասը ներկայացված է
որպես թուրքական ցեղերի մշակույթ:
– Բայց մի՞թե գիտական հրապարակումները, օրինակ՝
Մանյա Ղազարյանի, Նոնա Ստեփանյանի և այլոց, չեն կարող
փոխել այդ կարծիքը, ի՞նչ է անհրաժեշտ անել:
– Այո, եղել են մի շարք հրապարակումներ և ուսումնասիրություններ,
սակայն դրանք անհրաժեշտ ազդեցություն, ներգործություն
չեն թողել արտերկրի մասնագիտական շրջանակներում:
Մինչդեռ մենք պարտավոր ենք տեր կանգնել մեր նախնիների
90