ԶՐՈՒՅՑՆԵՐ ՀԱՅ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՄԱՍԻՆ
Hasmik Hmayakyan.pub
Hasmik Hmayakyan.pub
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Հայկական գորգարվեստի շուրջ<br />
ու XXդ. սկզբներին` Բեռլինի կայսերական թանգարանի մշակութաբան<br />
արևելագետներ Ֆ.Կարաբաչեկի ու Վ.Բոդեի կողմից:<br />
Հետագայում այդ ամենը միտումնավոր կերպով նպատակամղվեց<br />
իսլամական և, մասնավորապես, թուրք-սելջուկյան մշակույթի<br />
նշանակության ուռճացմանն ու դրա դերի չափազանցմանն ինչպես<br />
գորգարվեստի բնագավառում, այնպես էլ Հարավարևմտյան<br />
Ասիայի ժողովուրդների մշակութային համակարգում առհասարակ:<br />
1930-40-ական թթ. գերմանացի և ամերիկացի թուրքամետ<br />
արևելագետները (Ա.Պոոպ, Կ.Էրդման և այլք) և այնուհետև, իհարկե,<br />
թուրք մշակութաբանները (Օքթայ Ասլանապա, Շերարե Եդկին,<br />
Բալքիս Բալփինար, Նեյաթ Դիարբեքիրլի և այլն), վերը հիշատակվածների<br />
հետ միասին, իբրև առհասարակ արևելյան գորգերի<br />
ընդհանրացված անվանում, լայն շրջանառության մեջ են դրել նաև<br />
«սելջուկյան» գորգ հասկացությունը: Փաստորեն, այդ տեսության<br />
հետևորդները, զարգացնելով պանթուրքիզմի գաղափարախոսությունը,<br />
սելջուկ-թուրքմենական և մոնղոլական վաչկատուն ցեղերի<br />
տարածաշրջան ներթափանցումը ներկայացնում են իբրև<br />
Պատմական Հայաստանում և Փոքր Ասիայում տնտեսության ու<br />
մշակույթի զարգացման, իսկ որոշ արհեստների, մասնավորապես՝<br />
գորգագործության առումով, նաև սկզբնավորման գործոն:<br />
Ըստ այս հեղինակների կարծիքների՝ Հայկական լեռնաշխարհում<br />
և առհասարակ Առաջավոր Ասիայում գորգագործությունն<br />
ու կարպետագործությունը սկզբնավորվել են XI-XIIդդ.:<br />
Արդեն հիշատակված Կուրտ Էրդմանն այդ առումով հատկապես<br />
շեշտադրում է խավոտ գործվածքը` գորգերը, անտեսելով պատմական<br />
բազում տվյալներն ու վկայությունները: Նույնիսկ Մարկո<br />
Պոլոյի հայտնի վկայության` Կեսարիայում և շրջակայքում հայերի<br />
և հույների կողմից բարձրորակ գորգեր գործելու մասին տեղեկության<br />
առնչությամբ այդ «հետազոտողը» գրել է, որ «Անատոլիայում<br />
հույներն ու հայերն առհասարակ առնչություն չունեին<br />
գորգագործության հետ»:<br />
87
![1 ՍԱՍՈՒՆՑԻ ԴԱՎԻԹ [էջ III] ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՀԵՐՈՍԱԿԱՆ ԷՊՈՍԸ ...](https://img.yumpu.com/53543694/1/190x245/1-iii-.jpg?quality=85)
Change language