ԶՐՈՒՅՑՆԵՐ ՀԱՅ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՄԱՍԻՆ
Hasmik Hmayakyan.pub
Hasmik Hmayakyan.pub
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Վաղ միջնադարյան եկեղեցական ճարտարապետության շուրջ<br />
և այլ վայրերում, և Գառնին որպես հայկական ճարտարապետական<br />
հուշարձան ներկայացնելը սխալ է: Բայց մենք ունեցել ենք<br />
նախաքրիստոնեական մեր սեփական տաճարները, որոնք տարբերվել<br />
են Գառնիի տաճարից, սակայն ոչ մեկը չի պահպանվել, և<br />
մենք այսօր կարող ենք միայն դրանց ենթադրական վերակազմությունը<br />
տալ:<br />
– Փաստորեն, կարելի է ասել, որ քրիստոնեության ընդունումը<br />
երկակի՞ դեր ունեցավ մեր մշակույթի պատմության մեջ:<br />
– Քրիստոնեության ընդունումը, մի կողմից, շատ մեծ դրական<br />
դեր ունեցավ հայ ժողովրդի պատմության և մշակույթի մեջ,<br />
բայց մյուս կողմից՝ մենք զրկվեցինք մեր նախաքրիստոնեական<br />
պաշտամունքային ճարտարապետությունից և քանդակագործությունից:<br />
Պատկերացրեք, եթե Կոստանդին Մեծը Հռոմեական<br />
կայսրության քրիստոնեության ընդունումից հետո հրամայեր<br />
իսպառ ավերել հունական և հռոմեական բոլոր անտիկ տաճարները<br />
և ոչնչացնել բոլոր քանդակներն ու արձանները, ապա հնարավոր<br />
չէ պատկերացնել, թե մարդկության քաղաքակրթության<br />
զարգացումը որքան վտանգված կլիներ, քանզի հայտնի է, որ<br />
հելլենիստական, անտիկ արվեստի ավանդույթների հիման վրա<br />
ստեղծվեց Վերածնունդը, որն էլ իր հերթին ծնունդ տվեց ժամանակակից<br />
քաղաքակրթությանն ու մշակույթին: Բարեբախտաբար,<br />
դա տեղի չունեցավ այն ժամանակ:<br />
– Ինչո՞ւ Հայաստանում նոր կրոնի ընդունումը նման ծայրահեղ<br />
դրսևորումներ ունեցավ:<br />
– Որովհետև հայերն ընդհանրապես ծայրահեղական ժողովուրդ<br />
են: Այս նույն երևույթը մենք կարող ենք դիտարկել խորհրդային<br />
տարիներին, երբ պայքար էր ծավալվում կրոնի դեմ: Հայաստանում<br />
անթիվ եկեղեցիներ ավերվեցին, որոնք ճարտարապետական<br />
բարձրարվեստ կոթողներ էին: Դա հայկական ազգային<br />
հատկանիշներից է. նորը ընդունելով՝ քանդել հինը:<br />
44