06.09.2015 Views

ԶՐՈՒՅՑՆԵՐ ՀԱՅ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՄԱՍԻՆ

Hasmik Hmayakyan.pub

Hasmik Hmayakyan.pub

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Վաղ միջնադարյան եկեղեցական ճարտարապետության շուրջ<br />

և այլ վայրերում, և Գառնին որպես հայկական ճարտարապետական<br />

հուշարձան ներկայացնելը սխալ է: Բայց մենք ունեցել ենք<br />

նախաքրիստոնեական մեր սեփական տաճարները, որոնք տարբերվել<br />

են Գառնիի տաճարից, սակայն ոչ մեկը չի պահպանվել, և<br />

մենք այսօր կարող ենք միայն դրանց ենթադրական վերակազմությունը<br />

տալ:<br />

– Փաստորեն, կարելի է ասել, որ քրիստոնեության ընդունումը<br />

երկակի՞ դեր ունեցավ մեր մշակույթի պատմության մեջ:<br />

– Քրիստոնեության ընդունումը, մի կողմից, շատ մեծ դրական<br />

դեր ունեցավ հայ ժողովրդի պատմության և մշակույթի մեջ,<br />

բայց մյուս կողմից՝ մենք զրկվեցինք մեր նախաքրիստոնեական<br />

պաշտամունքային ճարտարապետությունից և քանդակագործությունից:<br />

Պատկերացրեք, եթե Կոստանդին Մեծը Հռոմեական<br />

կայսրության քրիստոնեության ընդունումից հետո հրամայեր<br />

իսպառ ավերել հունական և հռոմեական բոլոր անտիկ տաճարները<br />

և ոչնչացնել բոլոր քանդակներն ու արձանները, ապա հնարավոր<br />

չէ պատկերացնել, թե մարդկության քաղաքակրթության<br />

զարգացումը որքան վտանգված կլիներ, քանզի հայտնի է, որ<br />

հելլենիստական, անտիկ արվեստի ավանդույթների հիման վրա<br />

ստեղծվեց Վերածնունդը, որն էլ իր հերթին ծնունդ տվեց ժամանակակից<br />

քաղաքակրթությանն ու մշակույթին: Բարեբախտաբար,<br />

դա տեղի չունեցավ այն ժամանակ:<br />

– Ինչո՞ւ Հայաստանում նոր կրոնի ընդունումը նման ծայրահեղ<br />

դրսևորումներ ունեցավ:<br />

– Որովհետև հայերն ընդհանրապես ծայրահեղական ժողովուրդ<br />

են: Այս նույն երևույթը մենք կարող ենք դիտարկել խորհրդային<br />

տարիներին, երբ պայքար էր ծավալվում կրոնի դեմ: Հայաստանում<br />

անթիվ եկեղեցիներ ավերվեցին, որոնք ճարտարապետական<br />

բարձրարվեստ կոթողներ էին: Դա հայկական ազգային<br />

հատկանիշներից է. նորը ընդունելով՝ քանդել հինը:<br />

44

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!