06.09.2015 Views

ԶՐՈՒՅՑՆԵՐ ՀԱՅ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՄԱՍԻՆ

Hasmik Hmayakyan.pub

Hasmik Hmayakyan.pub

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Վաղ միջնադարյան եկեղեցական ճարտարապետության շուրջ<br />

նիների կողմից: Այդ օտար դինաստիաները շատ արագ ասիմիլացվում<br />

են: Եվ այն ողջ մշակույթը, որ ստեղծվել է Հայաստանի<br />

տարածքում օտար դինաստիայի իշխանության պայմաններում,<br />

հայկական է, հայ ժողովրդի կողմից ստեղծված:<br />

– Ի՞նչ զարգացում ապրեց ճարտարապետությունն ուրարտական<br />

ժամանակաշրջանում:<br />

– Ուրարտուում ճարտարապետությունը բարձր զարգացման<br />

հասավ, որովհետև կարծր քարի` բազալտի մշակման աստիճանով<br />

ուրարտական Հայաստանի հետ չէր կարող համեմատվել<br />

այդ ժամանակաշրջանի որևէ այլ արևելյան երկիր: Ժայռափոր<br />

ուրարտական կառույցները, ջրանցքները, հզոր ամրոցները` Թեյշեբաինին<br />

և Էրեբունին, Վանի միջնաբերդը` ճարտարապետական<br />

հզոր կառույցներ են: Եվ այս ժամանակաշրջանում ստեղծված<br />

շինարարական արվեստի ավանդույթները հետագայում ժառանգել<br />

է հայ միջնադարյան ճարտարապետությունը:<br />

– Հայոց նախաքրիստոնեական, հեթանոսական կրոնի մասին<br />

վկայություններ պահպանված են պատմական աղբյուրներում,<br />

որտեղ վկայված է նաև բազում հեթանոսական տաճարների<br />

և շինությունների մասին` նվիրված, Արամազդ, Անահիտ, Աստղիկ,<br />

Վահագն, Նանե և այլ հեթանոսական աստվածներին: Սակայն<br />

դրանք բոլորն էլ ավերվել են քրիստոնեության ընդունումից<br />

հետո: Ի՞նչ է պահպանվել այդ ժամանակաշրջանից:<br />

– Ցավոք, մեր նախաքրիստոնեական կրոնին վերաբերող<br />

տաճարները, պաշտամունքային կառույցները, քանդակները չեն<br />

պահպանվել, դրանց մասին միայն վկայություններ կան պատմական<br />

աղբյուրներում: Հելլենիստական շրջանից էլ նույնպես շատ<br />

քիչ բան է մնացել, միայն Գառնիի ամրոցը: Գառնին վկայում է այդ<br />

ժամանակաշրջանի մեր շինարարական տեխնիկայի բարձր մակարդակի<br />

մասին: Ճարտարապետական ոճով այն հունա-հռոմեական<br />

պերիպտեր է, որի տիպը տարածված է Փոքր Ասիայում<br />

43

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!