06.09.2015 Views

ԶՐՈՒՅՑՆԵՐ ՀԱՅ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՄԱՍԻՆ

Hasmik Hmayakyan.pub

Hasmik Hmayakyan.pub

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Վաղ միջնադարյան եկեղեցական ճարտարապետության շուրջ<br />

նիների կողմից: Այդ օտար դինաստիաները շատ արագ ասիմիլացվում<br />

են: Եվ այն ողջ մշակույթը, որ ստեղծվել է Հայաստանի<br />

տարածքում օտար դինաստիայի իշխանության պայմաններում,<br />

հայկական է, հայ ժողովրդի կողմից ստեղծված:<br />

– Ի՞նչ զարգացում ապրեց ճարտարապետությունն ուրարտական<br />

ժամանակաշրջանում:<br />

– Ուրարտուում ճարտարապետությունը բարձր զարգացման<br />

հասավ, որովհետև կարծր քարի` բազալտի մշակման աստիճանով<br />

ուրարտական Հայաստանի հետ չէր կարող համեմատվել<br />

այդ ժամանակաշրջանի որևէ այլ արևելյան երկիր: Ժայռափոր<br />

ուրարտական կառույցները, ջրանցքները, հզոր ամրոցները` Թեյշեբաինին<br />

և Էրեբունին, Վանի միջնաբերդը` ճարտարապետական<br />

հզոր կառույցներ են: Եվ այս ժամանակաշրջանում ստեղծված<br />

շինարարական արվեստի ավանդույթները հետագայում ժառանգել<br />

է հայ միջնադարյան ճարտարապետությունը:<br />

– Հայոց նախաքրիստոնեական, հեթանոսական կրոնի մասին<br />

վկայություններ պահպանված են պատմական աղբյուրներում,<br />

որտեղ վկայված է նաև բազում հեթանոսական տաճարների<br />

և շինությունների մասին` նվիրված, Արամազդ, Անահիտ, Աստղիկ,<br />

Վահագն, Նանե և այլ հեթանոսական աստվածներին: Սակայն<br />

դրանք բոլորն էլ ավերվել են քրիստոնեության ընդունումից<br />

հետո: Ի՞նչ է պահպանվել այդ ժամանակաշրջանից:<br />

– Ցավոք, մեր նախաքրիստոնեական կրոնին վերաբերող<br />

տաճարները, պաշտամունքային կառույցները, քանդակները չեն<br />

պահպանվել, դրանց մասին միայն վկայություններ կան պատմական<br />

աղբյուրներում: Հելլենիստական շրջանից էլ նույնպես շատ<br />

քիչ բան է մնացել, միայն Գառնիի ամրոցը: Գառնին վկայում է այդ<br />

ժամանակաշրջանի մեր շինարարական տեխնիկայի բարձր մակարդակի<br />

մասին: Ճարտարապետական ոճով այն հունա-հռոմեական<br />

պերիպտեր է, որի տիպը տարածված է Փոքր Ասիայում<br />

43

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!