ԶՐՈՒՅՑՆԵՐ ՀԱՅ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՄԱՍԻՆ

Հայկական կինոարվեստի ծագումը, վերելքն ու մերօրյա ճգնաժամը
րից մեկը հենց կինոն էր՝ չապլինյան ժամանակներից սկսած,
բայց մենք, միանալով այդ ալիքին, օգտվեցինք նորագույն լեզվից
և ստեղծեցինք մերը: Ընդհանրապես, մեր ժողովուրդը այդպիսի
պատմական փորձառություն ունի, որի վկայությունը հունա-հռոմեական
գլոբալիզացիայից մնացած Գառնիի տաճարն է: Մենք
այդ ալիքը ապրել, անցել ենք և չենք դադարել հայ մնալուց:
Իսկ եթե վերադառնանք կինոյին, ապա այսօրվա հայկական
կինոն հաջողություններ է արձանագրում հիմնականում լոկալ
կինեմատոգրաֆիական միջավայրում` փառատոներում, սիմպոզիումներում:
Իսկ ինչ վերաբերում է մեր այս դժվար հողի վրա
ապրող մարդուն, ապա հազիվ թե կարողանանք թվարկել մի քանի
ժապավեն, թեկուզև` դրսում գնահատված, որոնք ներհյուսվել
են նրա հոգևոր կյանքին, ինչպես, ասենք, «Եռանկյունին» կամ
«Սարոյան եղբայրները»: Կամ էլ բերել են նրան սփոփանք,
մխիթարություն ու դրական ապրումներ, ինչպես «Երջանկության
մեխանիկան», «Տղամարդիկ» ֆիլմերը: Տեսեք` բեկման ժամանակը
վերապրած գերմանացիք, Բեռլինի պատի փլուզումից հետո,
նկարեցին «Good Bye Lenin» ֆիլմը, որը և՛ քաղաքական էր, և՛
մարդկայնորեն հուզիչ, ինքնատիպ ու խորիմաստ պատմություն
այդ փորձության մասին: Ո՞ւր են մեր հուզիչ պատմությունները:
Նորից եկել և մեր դուռը համառորեն թակում է մարդու հետ խոսելու
ժամանակը: Այսօր մեզ պետք են այնպիսի ֆիլմեր, ինչպիսիք
էին «Մենք ենք, մեր սարերը», «Եռանկյունին», որոնք թե՛
բարձրարվեստ էին, թե՛ խոսում էին հայ մարդու հոգու հետ:
Մարդիկ ըստ այդ ֆիլմերի ապրում էին, մտածում: Դրանք ազգային
ու բարոյական ինքնագիտակցություն ձևավորող ֆիլմեր
էին: Այդպիսի արվեստը կրթում է, ձևավորում սերունդ, սերմանում
սեր սեփական հողի ու հայրենիքի նկատմամբ:
Պատահում է, որ մեր կինոյի մասին խոսելիս, այդ բնագավառի
ղեկավարները և որոշ կինոռեժիսորներ հանդես են գալիս
մի տեսակ «շքերթային զեկույցներով»` ներկայացնելով ամեն ինչ
զուտ գերադրական լույսով: Բայց լիակատար ինքնագոհությունը
131