ԶՐՈՒՅՑՆԵՐ ՀԱՅ ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ՄԱՍԻՆ

Հայկական կինոարվեստի ծագումը, վերելքն ու մերօրյա ճգնաժամը
լու համար: Ոչ վաղ անցյալը խոսում էր բոլորիս շուրջը խմորվող
իրականության հետ:
Իսկ Վիգեն Չալդրանյանի «Ձայն բարբառոյ»-ում անցյալը
հեռավոր էր` միջնադար, որտեղ ներկայացված էր հայրենիքից
հեռացած հայի ոդիսականը, որն աշխարհով մեկ փնտրում է
ճշմարիտն ու գեղեցիկը, բայց շարունակ համոզվում մարդու անկատարության
մեջ` ի վերջո վերադառնալով ելման կետին, հենց
այն մենաստանը, որտեղից սկսել էր իր ճամփան: Եվ թեման դարձյալ
այժմեական էր, քանի որ շատ չանցած հայրենի ոստանից
հեռացող հայը դառնում է մեր այս նոր ժամանակների ամենաբնորոշ
ու զանգվածային իրողություններից մեկը: Իսկ Արման
Մանարյանն էկրանավորեց Երվանդ Օտյանի «Փանջունին»`
ծաղրելով ավերիչ հեղափոխությունների աբսուրդը: Իր նյութով
հեղափոխական անցյալին հասցեագրված ֆիլմը միանգամից
տեղավորվեց ներկայի մեջ:
Հայկական կինոյի հաջողության գրավականներից մեկն էլ
այն էր, որ գոյություն ուներ սերունդների միջև կենդանի կապը:
Կար դեռևս բնական, շարունակական գործընթաց: Օրինակ, ասպարեզում
էին Դովլաթյանն ու Մալյանը` 50-ը հազիվ բոլորած,
իսկ նրանց հետևից արդեն գալիս էին երիտասարդները, նոր սերունդ,
մի բան, որն այսօր, ցավոք, չկա: Ո՞ւր են այսօր այն 35 տարեկանները,
որոնք պիտի փոխարինեն ավագներին ու բերեն նոր
ժամանակների ասելիք ու գեղագիտություն: Չէ՞ որ 60-ականների
կինոն ստեղծեցին երիտասարդները` Արման Մանարյանը, Դովլաթյանն
ու Մալյանը, Փելեշյանը և մյուսները: Գրականության
մեջ ևս նոր խոսք ասացին այն ժամանակ դեռ երիտասարդ գրողներ
Պարույր Սևակը, Պերճ Զեյթունցյանը, Հրանտ Մաթևոսյանը,
Աղասի Այվազյանը, Զորայր Խալափյանը, Ռազմիկ Դավոյանը և
«գարունական» սերնդի բանաստեղծները: Ինչպե՞ս է, որ մեր այսօրվա
երիտասարդների սերունդն իր խոսքը լիաձայն չի ասել: Ինչո՞ւ
այս տարիների ընթացքում կուտակած հարուստ կենսափորձը,
որը կարող է հերիքել առնվազն 10 տարվա անընդհատ կինո-
127