Րաֆֆի Կայծեր մաս 2
Կայծեր մաս 2 Կայծեր մաս 2
Ես իսկույն հասկացա, թե ովքեր էին: Պարսկաստանում ևս «սահաբ» անունով էին կոչում միսիոնարներին, որ նշանակում է տեր, պարոն: Ահա՛, ոտնաշրջիկ առաքյալների հաջորդները, որոնք բացի մի ցուպից և մի մախաղից ավելի ոչինչ չէին կրում իրանց հետ: — Ո՞րտեղից են գալիս, — հարցրի իմ խոսակցից, որ դեռ շարունակում էր նայել նրանց ետևից: — Ամառանոցից, — ասաց նա, դառնալով դեպի ինձ: — Էգուց կիրակի է, քարոզ պետք է տան: — Հետո դարձյալ կգնա՞ն ամառանոց: — Իհարկե: Այդ տոթերում քաղաքի մեջ «սահաբները» չեն կարող: — Իսկ դուք կարո՞ղ եք մնալ: — Մենք սովորել ենք: Նրանք խո մեզ նման չեն: Դուք կգա՞ք քարոզ լսելու, — խոսքը փոխեց նա, — ասում են` լավ քարոզ կլինի: Շ... «սահաբը» պետք է խոսի գոյափոխության վրա և պետք է ապացուցանե, որ հեթանոս հայերը իզուր են հավատում, որ գինին ու հացը Հիսուս Քրիստոսի մարմինն ու արյունն են դառնում: Ես ոչինվ չպատասխանեցի ու հեռացա: Նա մինչև անգամ վիրավորվեցավ իմ անտարբերությունից, թե ինչու ես չկանգնեցի բազարի մեջտեղում և ամբողջ ժամերով չվիճեցի նրա հետ գոյափոխության վրա: Ես գնեցի ինչ որ պետք էր ինձ և վերադարձա պանդոկը: Ասլանը և Ջալլադը ամբողջ օրը չերևացին: Երեկոյան, մեր սենյակում միայնակ նստած, սպասում էի նրանց: Մի կողմում վառվում էր աղյուսի վրա կպցրած ճրագի մոմը և տարածում էր մռայլ լուսավորություն: Պանդոկում բոլոր վաճառականների կրպակները կողպված էին, և ամեն գործողություն դադարած էր: Տիրում էր խորին, թախծալի լռություն: Մի քանի ճանապարհորդներ, մեր կից սենյակների դռների առջև նստած, ընթրիք էին անում: Ոմանք դռների առջև քնած էին: Ներսում տոթը հեղձուցիչ էր: Ես նայում էի վառվող մոմի վրա: Անթիվ միջատները, փոքրիկ, նախշուն թիթեռները, սուլելով, սավառնելով, պտտում էին մոմի շուրջը: Լույսը հրապուրում էր նրանց: Լույսը ուրախացնում էր նրանց: Լույսի հետ խաղ էին անում, և լույսի մոտ ընկնում էին... Լուսավորության խե՜ղճ զոհեր... Ասլանը և Ջալլադը վերադարձան խիստ ուշ: Մեծ եղավ իմ ապշությունը, երբ տեսա Ջալլադին` ոտից գլուխ կերպարանափոխված: Նա այժմ եվրոպական հագուստ էր հագած: Ո՜րքան պատկառելի էր երևում նա այդ հագուստի մեջ, ո՜րքան պատշաճավոր էր նրան այդ հագուստը: Երևում էր, որ նա մանկությունից սնվել, մեծացել էր այդ հագուստով: Նա ժպտալով ողջունեց ինձ և հարցրեց. — Չե՞ս զարմանում: — Զարմանում եմ, — պատասխանեցի ես, վեր կացա իմ նստած տեղից, բռնեցի նրա ձեռքը: 296
Ասլանը գլխարկը մի կողմ ձգեց և լուռ նստեց օթոցի վրա: Իսկ Ջալլադը սկսեց շտապով հավաքել իր իրեղենները: Սենյակի դռանը սպասում էր մի ծառա: Նա ներս մտավ, վեր առեց նրա խուրջինը և հեռացավ: — Դու գնո՞ւմ ես, — անհանգիստ կերպով հարցրի նրանից: — Ոչ, ես չեմ գնում, — քաղցրությամբ պատասխանեց նա և, մոտենալով, ձեռքը դրեց իմ ուսի վրա: — Ես այդ քաղաքում պետք է մնամ: Եվ այդ պատճառով, հարկավոր եղավ իմ իրեղենները տեղափոխել իմ նոր վարձած կացարանը: — Այսուամենայնիվ, մենք պետք է բաժանվենք միմյանցից: — Այո՛ , պետք է բաժանվենք... Նրա ձայնը ղողաց: Վերջին օրերում ես այն աստիճան սկսել էի սիրել և հարգել այդ ազնիվ երիտասարդին, որ, կարծես, մի բան կտրվեցավ իմ սրտից, երբ լսեցի, որ բաժանվելու ենք միմյանցից և գուցե այլևս չէինք տեսնի միմյանց: Ես սկսեցի աղաչել նրան. — Գոնե այս գիշեր մնացեք մեզ մոտ: — Մեծ ուրախությամբ կմնայի, եթե կարելի լիներ... Հետո խոսքը փոխեց. — Բայց դուք էլ երկար չեք մնալու այստեղ: Ասլանը, որ լուռ դիտում էր մեր սրտերի զեղմունքը, ավելի տխրեցրեց ինձ, ասելով. — Մի քանի ժամից հետո մենք պետք է թողնենք այդ քաղաքը: — Գիշերո՞վ: — Այո՛, գիշերով: Ի՞նչ էր պատահել, ի՞նչ հարկ կար այդպես շտապելու: Նրանք ինձ ոչինչ չասացին: Միայն նկատում էի, որ Ասլանը նույնպես մի առանձին թախծության մեջ էր գտնվում: Երևի, սիրելի ընկերից բաժանվիլը նրան ևս տանջում էր: Հասավ բաժանման ծանր րոպեն: Ջալլադը մոտեցավ նախ Ասլանին, գրկեց նրան: Ոչինչ չխոսեցին, ոչինչ չասացին միմյանց: Երկար, լուռ գրկախառնության մեջ էին գտնվում նրանք: Մեկի գլուխը դրած էր մյուսի ուսի վրա: Մեկի ձեռքերը փաթաթված էին մյուսի պարանոցին: Չէին խոսում, բայց լռության մեջ շատ բան էին ասում միմյանց: 297
- Page 246 and 247: — Տեղային կառավարո
- Page 248 and 249: չիբուխներին և կրակ
- Page 250 and 251: Զարմանալին այն էր,
- Page 252 and 253: վարժապետի մասին չա
- Page 254 and 255: — Ձեր գյուղացիք նո
- Page 256 and 257: հացը կխլեն մեր ձեռք
- Page 258 and 259: Ո՜րքան փոխվել էր նա
- Page 260 and 261: էի, թե ինչպես լվացվ
- Page 262 and 263: — Ես ամենևին չէի սպ
- Page 264 and 265: — Գիտե՞ք, դուք այս
- Page 266 and 267: առավոտը, խաղաղ, երջ
- Page 268 and 269: բաժանվել մեզանից: Ճ
- Page 270 and 271: Երբ բոլոր շինությո
- Page 272 and 273: որոնք միաձայն Աղթա
- Page 274 and 275: Աղթամարա միաբաններ
- Page 276 and 277: Ջալլադը իր միտքը ավ
- Page 278 and 279: — Ասլանը շա՜տ ուշա
- Page 280 and 281: դարձած սև, գանգրամա
- Page 282 and 283: Արդեն հայտնի էր, որ
- Page 284 and 285: — Ուրեմն ուխտավորն
- Page 286 and 287: Նա շուտ-շուտ ուղղու
- Page 288 and 289: — Իզուր է այդպես դա
- Page 290 and 291: Մեր բախտից հաջի Իսա
- Page 292 and 293: — Մենք մի բան չորոշ
- Page 294 and 295: թաշկինակի մեջ էր դն
- Page 298 and 299: Ա՜խ, ո՛րքան վսեմ, ո՛
- Page 300 and 301: շատ ազգեր: Գերի բեր
- Page 302 and 303: Ես վճարեցի բոլորը,
- Page 304 and 305: մեկին, նրա աջը համբ
- Page 306 and 307: Վերադարձին կայսրը
- Page 308 and 309: հնձվորը յուր հասկե
- Page 310 and 311: — Այո՛, ատելությու
- Page 312 and 313: տաճարներից, Լուսավ
- Page 314 and 315: կետից նայելով, պետք
- Page 316 and 317: — Դա շատ չի՞ լինի:
- Page 318 and 319: Մեր հյուրընկալը խո
- Page 320 and 321: — Կհալածեն: Բայց եթ
- Page 322 and 323: — Փող նա ո՞րտեղուց
- Page 324 and 325: ոտքի մատների վրա մա
- Page 326 and 327: էր խույս տալ ինձանի
- Page 328 and 329: միմյանցից հեռու, մի
- Page 330 and 331: — Սպանեցի՞ն նրան: Ո
- Page 332 and 333: աշխատել են մեր բազմ
- Page 334 and 335: — Դատապարտելին այն
- Page 336 and 337: Նա ոչինչ չպատասխան
- Page 338 and 339: — Գիտեմ, որ այդ լավ
- Page 340 and 341: — Կտեսնվենք, — պատ
- Page 342 and 343: — Ես մասամբ արդարա
- Page 344 and 345: միայն հաց ուտացրեք,
Ասլանը գլխարկը մի կողմ ձգեց և լուռ նստեց օթոցի վրա: Իսկ Ջալլադը սկսեց շտապով հավաքել<br />
իր իրեղենները: Սենյակի դռանը սպասում էր մի ծառա: Նա ներս մտավ, վեր առեց նրա խուրջինը<br />
և հեռացավ:<br />
— Դու գնո՞ւմ ես, — անհանգիստ կերպով հարցրի նրանից:<br />
— Ոչ, ես չեմ գնում, — քաղցրությամբ պատասխանեց նա և, մոտենալով, ձեռքը դրեց իմ ուսի վրա:<br />
— Ես այդ քաղաքում պետք է մնամ: Եվ այդ պատճառով, հարկավոր եղավ իմ իրեղենները<br />
տեղափոխել իմ նոր վարձած կացարանը:<br />
— Այսուամենայնիվ, մենք պետք է բաժանվենք միմյանցից:<br />
— Այո՛ , պետք է բաժանվենք...<br />
Նրա ձայնը ղողաց:<br />
Վերջին օրերում ես այն աստիճան սկսել էի սիրել և հարգել այդ ազնիվ երիտասարդին, որ,<br />
կարծես, մի բան կտրվեցավ իմ սրտից, երբ լսեցի, որ բաժանվելու ենք միմյանցից և գուցե այլևս<br />
չէինք տեսնի միմյանց: Ես սկսեցի աղաչել նրան.<br />
— Գոնե այս գիշեր մնացեք մեզ մոտ:<br />
— Մեծ ուրախությամբ կմնայի, եթե կարելի լիներ...<br />
Հետո խոսքը փոխեց.<br />
— Բայց դուք էլ երկար չեք մնալու այստեղ:<br />
Ասլանը, որ լուռ դիտում էր մեր սրտերի զեղմունքը, ավելի տխրեցրեց ինձ, ասելով.<br />
— Մի քանի ժամից հետո մենք պետք է թողնենք այդ քաղաքը:<br />
— Գիշերո՞վ:<br />
— Այո՛, գիշերով:<br />
Ի՞նչ էր պատահել, ի՞նչ հարկ կար այդպես շտապելու: Նրանք ինձ ոչինչ չասացին: Միայն<br />
նկատում էի, որ Ասլանը նույնպես մի առանձին թախծության մեջ էր գտնվում: Երևի, սիրելի<br />
ընկերից բաժանվիլը նրան ևս տանջում էր:<br />
Հասավ բաժանման ծանր րոպեն: Ջալլադը մոտեցավ նախ Ասլանին, գրկեց նրան: Ոչինչ<br />
չխոսեցին, ոչինչ չասացին միմյանց: Երկար, լուռ գրկախառնության մեջ էին գտնվում նրանք:<br />
Մեկի գլուխը դրած էր մյուսի ուսի վրա: Մեկի ձեռքերը փաթաթված էին մյուսի պարանոցին: Չէին<br />
խոսում, բայց լռության մեջ շատ բան էին ասում միմյանց:<br />
297