06.09.2015 Views

1 Հա ոց Դիցաբանութ ան Դիցաբանութ ան Դիցաբանութ ան Ու ...

1 Հա ոց Դիցաբանութ ան Դիցաբանութ ան Դիցաբանութ ան Ու ...

1 Հա ոց Դիցաբանութ ան Դիցաբանութ ան Դիցաբանութ ան Ու ...

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

- ցասումին՝ հուրը (ամենաուժգին տարրը):<br />

Երեք նախատարրերը համարժեք են նաեւ կյ<strong>ան</strong>քի ուղու երեք ճ<strong>ան</strong>ապարհներին.<br />

- հուրը՝ սխր<strong>ան</strong>քին. հրեղեն են էպիկակ<strong>ան</strong> ու հեքիաթային սխրագործ հերոսները, մարտնչող դիցերը՝<br />

առյուծասպ<strong>ան</strong> Միհրն ու վիշապասպ<strong>ան</strong> Վահագնը, ամպրոպային Արա դիցահայրը,<br />

- մեգը՝ փառքին. փառքը օդի ու ջրի նմ<strong>ան</strong> է <strong>ան</strong>ցողիկ է, կարող է օդի պես «հօդս ցնդել» ու ջրի պես<br />

հոսել-<strong>ան</strong>ցնել,<br />

- ջրահողը՝ բախտին, որը ներկայացնում է բարեկեցությունն ու ընտ<strong>ան</strong>եակ<strong>ան</strong> երջ<strong>ան</strong>կությունը:<br />

դ) Եռաթեւ խաչի նմ<strong>ան</strong> են «հաչա»-ները՝ երկճյուղ հենացիցն ու պարսատիկը (հնում զենք է եղել): Ընդ<br />

որում, «հաչա»-ն հիշեցնում է «խաչ» բառը (հ-խ հնչյունափոխությամբ): «<strong>Հա</strong>չա» բառը նշ<strong>ան</strong>ակում է<br />

նաեւ գլուխ, ծայր, լեռ<strong>ան</strong> գագաթ (հմմտ. լեռ<strong>ան</strong> r նշ<strong>ան</strong>ագրի հետ):<br />

Եռաթեւ խաչ է հիշեցնում եռաթեւ նետիրսլաքը (դեմից նայելիս)՝ նույն <strong>Հա</strong>յկյ<strong>ան</strong> նետի սլաքը:<br />

ե) Եռաթեւ T խաչը հիշեցնում է կշեռքը եւ, միգուցե, դր<strong>ան</strong>ով նշ<strong>ան</strong>ավորում է աշն<strong>ան</strong>ային<br />

օրահավասարն ու աշն<strong>ան</strong>ամուտը (համընկնում է Կշեռք աստղատ<strong>ան</strong> սկզբին), լույսի <strong>ան</strong>կումն ու<br />

խավարի իշխումը, Միհր-արեւի էջքը <strong>ան</strong>դրաշխարհ: Եվ խորհրդ<strong>ան</strong>շակ<strong>ան</strong> է, որ այս խաչի վերին՝<br />

հրեղեն-երկնային թեւը, ի տարբերություն քառաթեւ խաչի, բացակայում է:<br />

* * *<br />

Խաչերն առկա են մարդու մարմնակազմությունում:<br />

ա) … խաչ է կազմվում գլխով, կողմ պարզած ձեռքերով ու միասին դրված ոտքերով: Այս դեպքում խաչի<br />

կենտրոնը համընկնում է վզի փոսիկին (ադամախնձորի ներքեւում է):<br />

բ) X խաչ է կազմվում կիսավեր պարզած ձեռքերով ու լայն բացված ոտքերով, նաեւ՝ ուսերով ու<br />

ուսաչափ բացված ոտքերով (ճիշտ դիրքի պարագայում կենտրոնը համընկնում է պորտին):<br />

գ) <strong>Հա</strong>վասարաթեւ լ խաչ է կազմվում արեւհայր<strong>ոց</strong>ն ու քթարմատը, ուսերը միացնող գծերով (կենտրոնը<br />

համընկնում է վզի փոսիկին):<br />

դ) Կարճ հորիզոնակ<strong>ան</strong> թեւերով հավասարաթեւ (բուն հայ<strong>ոց</strong> քրիստոնեակ<strong>ան</strong>) խաչ է կազմվում՝<br />

- պորտն ու գլխագագաթը (կամ հոգետունը), ուսերը միացնող գծերով (կենտրոնը համընկնում է վզի<br />

փոսիկին):<br />

- պորտն ու վզի փոսիկը, պտուկները միացնող գծերով (կենտրոնը համընկնում է արեւհայր<strong>ոց</strong>ին):<br />

ե) T խաչ է կազմվում դեմքի վրա՝ քթով ու հոնքերով (կենտրոնը համընկնում է քթարմատին):<br />

<strong>Հա</strong>մարվում է, որ երկնային մարմինները համապատասխ<strong>ան</strong>ում ու տիրում են գլխի յոթ ծակերին.<br />

Արեգակը՝ աջ աչքին, Լուսինը՝ ձախ աչքին, Երեւակը՝ աջ ակ<strong>ան</strong>ջին, Լուսնթագը՝ ձախ ակ<strong>ան</strong>ջին,<br />

Հրատը՝ աջ քթ<strong>ան</strong>ցքին, Լուսաբերը՝ ձախ քթ<strong>ան</strong>ցքին, Փայլածուն՝ բեր<strong>ան</strong>ին: Նկատելի է, որ գլխի ծակերը<br />

կ<strong>ան</strong>ոնավոր դիրք ունեն դեմքի T խաչի նկատմամբ: Այսինքն, մարդու գլխին դրոշմված է Երկրի (նույնը՝<br />

T խաչի կենտրոնի) նկատմամբ երկնային յոթ մարմինների որոշ խորհրդավոր փոխդասավորությունը:<br />

Միգուցե, սա մարդու արարմ<strong>ան</strong> պահի փոխդասավորությու՞նն է:<br />

Պետք է ասել, որ վերոնշյալ խաչի կենտրոնները (քթարմատ, վզի փոսիկ, արեւհայր<strong>ոց</strong>, պորտ) մարդու<br />

կենսաէներգետիկ (մարմնակիսող) առ<strong>ան</strong>ցքի հիմնակետեր են: Պորտը նաեւ խորհրդապաշտակ<strong>ան</strong><br />

կենտրոն է: Պորտով <strong>ան</strong>ցնող գիծը մարդու մարմինը կիսում է վերին-երկնային ու վարի-երկրային<br />

մասերի. պորտամասին (գոտկատեղին) համապատասխ<strong>ան</strong>ում է Կշեռք աստղատունը, որով<br />

կենդ<strong>ան</strong>աշրջ<strong>ան</strong>ն ու տարին կիսվում են: Մարդու պորտը համ<strong>ան</strong>մ<strong>ան</strong> է աշխարհի պորտերին՝<br />

դիցաբ<strong>ան</strong>ակ<strong>ան</strong> «<strong>ան</strong>դրաշխարհի դռներին», որոնցով <strong>ան</strong>ցնում են աշխարհի երկինք-երկրակենտրոն<br />

առ<strong>ան</strong>ցքները: Մեզ<strong>ան</strong>ում հիշատակվում է երկու այդպիսի դռների մասին, մեկը՝ Տարոնի Իննակյ<strong>ան</strong><br />

վայրում, Գիս<strong>ան</strong>եի ու Դեմետրի մեհյ<strong>ան</strong>ների (հետագա Սուրբ Կարապետի եկեղեցու) տեղում, մյուսը՝<br />

Էջմիածնի Մայր եկեղեցու (նախկին մեհյ<strong>ան</strong>ի) տեղում:<br />

Գլխագագաթը (կամ հոգետունը), արեւհայր<strong>ոց</strong>ն ու պորտամասը հոգու կենտրոններ են: Գլխագագաթը<br />

հոգու բ<strong>ան</strong>ակ<strong>ան</strong> մասի կայ<strong>ան</strong>ատեղն է, որն առաջինն է լքում մարմինը: Սր<strong>ան</strong>ով է Սուրբ Հոգին իջնում<br />

մարդու վրա: Գլխագագաթի շուրջի մազածածկույթը հիշեցնում է մեր գալակտիկայի պարույրաձեւ<br />

կառուցվածքը: Այլ կարծիքով հոգետունն (գ<strong>ան</strong>գոսկրերի միացմ<strong>ան</strong> տեղն) է հոգու բ<strong>ան</strong>ակ<strong>ան</strong> մասի<br />

կայ<strong>ան</strong>ատեղն ու այն տեղը, որով հոգին մտնում է նորածնի մեջ (երեխ<strong>ան</strong>երի մոտ այն փափուկ է եւ<br />

միայն հետո է կարծր<strong>ան</strong>ում):<br />

9

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!