YMLAEN FORWARD
CYNhADLEDD FLYNYDDOL ANNUAL CONFERENCE - Plaid Cymru
CYNhADLEDD FLYNYDDOL ANNUAL CONFERENCE - Plaid Cymru
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>YMLAEN</strong><br />
<strong>FORWARD</strong><br />
Cynhadledd FLYNYDDOL<br />
ANNUAL Conference<br />
2012<br />
Theatr Brycheiniog aBerhonddu / Brecon<br />
Dilyna’r gynhadledd yn fyw ar plaidbyw.com<br />
Follow the conference on plaidlive.com
Cynhadledd<br />
Flynyddol<br />
Plaid Cymru<br />
Annual<br />
Conference<br />
2012<br />
Theatr Brycheiniog aBerhonddu / Brecon<br />
Cynnwys<br />
Adroddiad y Cadeirydd 02<br />
Adroddiad Grwp Senedd Ewropeaidd 03<br />
Adroddiad Y Prif Weithredwr 04<br />
Adroddiad Grwp Cynulliad 05<br />
Adroddiad Grwp San Steffan 06<br />
Adroddiad y Trysorydd 07<br />
Cofnodion Cynhadledd 2011 08<br />
Amerlen y Gynhadledd- dydd Gwener 10<br />
Amserlen y Gynhadledd- dydd Sadwrn 11<br />
Amserlen Llawn a Chynigion- dydd Gwener 12<br />
Amserlen Llawn a Chynigion- dydd Sadwrn 24<br />
Content<br />
Message from the Chair 02<br />
European Parliament Group Report 03<br />
Chief Executive Report 04<br />
Assembly Group Report 05<br />
Westminster Group Report 06<br />
Treasurer’s Report 07<br />
Conference Minutes 2011 08<br />
Conference Timetable - Friday 10<br />
Conference Timetable - Saturday 11<br />
Full Timetable and Motions - Friday 13<br />
Full Timetable 1 and Motions - Saturday 25
NEGES GAN y<br />
cadeirydd<br />
Message from the<br />
Chair<br />
Am flwyddyn i fod yn Gadeirydd Plaid Cymru!<br />
Yn gyntaf, hoffwn ddiolch i’n Prif Weithredwr, Rhuanedd<br />
Richards, a’i thîm. Mae wedi arwain ein staff ymroddgar<br />
mewn ffordd egwyddorol, hyderus a deallus. Rydym yn<br />
ffodus i’w cael i gyd.<br />
Dewisom Arweinydd newydd. Diolch i’r tri ymgeisydd<br />
am ymgyrchoedd cadarnhaol oedd yn edrych tuag at<br />
y dyfodol. Croesawyd y cyfle gan aelodau i drafod ein<br />
dyfodol a dyfodol ein cenedl. Roedd yn ysbrydoledig, ac<br />
rydym i gyd yn edrych ymlaen at ddyfodol cyffrous, o dan<br />
gyfarwyddiaeth ein harweinydd newydd, Leanne Wood.<br />
Llongyfarchiadau!<br />
Roeddem yn gwybod y byddai etholiadau lleol Mai<br />
yn anodd. Ar ran y Blaid gyfan hoffwn ddiolch i bob<br />
ymgeisydd, a’u cefnogwyr, am ymgyrch bositif a<br />
chadarnhaol. Dan amgylchiadau heriol ac amodol<br />
collwyd cynrychiolwyr cymuned gwerthfawr. Ond hefyd<br />
enillwyd peth tir newydd. Ers hynny, rydym wedi ennill<br />
isetholiadau yn y Barri ac Ynys Môn. Ein prawf nesaf<br />
bydd etholiadau lleol Ynys Môn yn 2013. Byddwn yn<br />
barod am yr her!<br />
Mae wedi bod yn gyfnod o adlewyrchu yn ogystal â<br />
gweithredu. Rydym wedi cymryd golwg hir a chaled ar<br />
ein hunain. Rydym yn gwybod ein bod angen newid,<br />
ac rydym yn gwybod sut. Rydym wedi croesawu<br />
argymhellion adroddiad Camu Mlaen/Moving Forward.<br />
Bydd newidiadau mawr. Bydd cynhadledd arbennig ym<br />
mis Tachwedd yn newid ein strwythurau, eu hadnewyddu<br />
ar gyfer y 21ain Ganrif.<br />
Yr her nawr yw cryfhau ar lawr gwlad. Rydym angen<br />
arian. Rydym angen aelodau, 24% o gynnydd ers<br />
llynedd, ond dim ond dechrau yw hyn! Rydym angen<br />
arwyr ardal i fynd a’r frwydr dros ddyfodol Cymru i bob<br />
stryd. Wrth i ni baratoi am ein cynhadledd gyntaf a<br />
ysbrydolir gan Leanne fel ein harweinydd newydd rydym<br />
yn croesawu’r her. Rydym yn barod.<br />
Ymlaen<br />
Helen Mary Jones<br />
What a year to Chair Plaid Cymru!<br />
First, my thanks to our Chief Executive, Rhuanedd<br />
Richards, and her team. She’s led our dedicated,<br />
committed staff with integrity, courage and intelligence.<br />
We are lucky to have them all.<br />
We chose a new Leader. Thank you to all three<br />
candidates for positive, forward looking campaigns.<br />
The opportunity to debate our future and the future of<br />
our nation was seized by members. It was inspiring,<br />
and we are all looking forward to an exciting future,<br />
guided and directed by our new Leader, Leanne Wood.<br />
Congratulations!<br />
May’s local elections were always going to be tough.<br />
On behalf of the whole Party I’d like to thank every<br />
candidate, and their supporters, for a good fight well<br />
fought. In the face of a tide there was little we could do;<br />
we lost some irreplaceable community representatives.<br />
But we also gained some new ground. Since then we’ve<br />
won by-elections in Barry and in Ynys Mon. Our next test<br />
will be Ynys Mon local elections, 2013. We will be ready!<br />
It’s been a period of reflection as well as action. We’ve<br />
taken a long, hard look at ourselves. We know we need<br />
to change, and we know how. We have embraced the<br />
recommendations of the Camu’n Ymlaen / Moving<br />
Forward report. There will be big changes. A special<br />
conference in November will transform our structures,<br />
getting them fit for the 21st Century.<br />
Now the challenge is strength on the ground. We need<br />
cash. We need members. 24% up on last year, but that’s<br />
just a start! We need community champions to take the<br />
fight for the future of Wales to every street corner. As<br />
we look forward to our first full conference inspired by<br />
Leanne as our new Leader we embrace the challenge.<br />
We’re ready.<br />
Ymlaen<br />
Helen Mary Jones<br />
2
Adroddiad GRŴP<br />
SENEDD EWROPEAIDD<br />
EUROPEAN PARLIAMENT<br />
GROUP REPORT<br />
Mae dwy agwedd i fy swydd. Fel ASE yn gweithio ar<br />
draws yr ‘etholaeth’ gyfan ac yn y senedd, ac fel Llywydd<br />
ASE EFA yn hyrwyddo polisïau’r Blaid, yn enwedig<br />
Annibyniaeth yn Ewrop.<br />
Mae’r flwyddyn ddiwethaf wedi cael ei goruchafu gan<br />
yr argyfwng economaidd. Cyhoeddais “Argyfwng Parth<br />
yr Ewro: Papur Safle Plaid Cymru”. Siaradais yn y ddadl<br />
seneddol arbennig yn beirniadu methiant mesurau llymder,<br />
gan amlygu twf diweithdra ymysg pobl ifanc yma, a<br />
chynnydd mewn colli gwaith, yn enwedig ymysg merched.<br />
Rwyf yn parhau gyda fy ngwaith hir-sefydlog ar Gronfeydd<br />
Strwythurol. Mae hwn wedi bod yn flwyddyn allweddol<br />
gan fod deddfwriaeth ar gyfer 2014-2020 yn cael ei<br />
gytuno. Rwy’n chwarae rhan lawn, yn seiliedig ar fy<br />
mhrofiad, yn hyrwyddo’r rhaglen hanfodol yma.<br />
Siaradais yn y digwyddiad trawsbleidiol yn y Cynulliad<br />
Cenedlaethol i hyrwyddo’r Dreth ar drafodion cyfnewid<br />
(‘Treth Robin Hood’) a phleidleisio o’i blaid yn y senedd<br />
lle cafodd ei gymeradwyo. Bydd yr incwm ychwanegol a<br />
gynhyrchir yn gadarnhaol i’n heconomi cenedlaethol.<br />
Hefyd o ran swyddi, rwy’n cymryd rhan flaenllaw yn<br />
ymgyrchu dros gaffael lleol o nwyddau a gwasanaethau.<br />
Rwy’n llefarydd Gr ŵp ar y Gyfarwyddiaeth newydd.<br />
Lansiais “Ymgyrch Prynu’n Lleol” yn y Sioe Frenhinol, gan<br />
alw ar 75% o gaffael cyhoeddus i gael ei darfu o fewn y<br />
wlad hon.<br />
Mae Cynlluniau Datblygu’n Lleol (CDL) yn parhau i fod yn<br />
ddadleuol yn genedlaethol. Rwy’n gweithio gyda nifer o<br />
grwpiau ymgyrchu, cynghorwyr ac aelodau pryderus am yr<br />
effeithiau ar eu cymunedau lleol a’r iaith Gymraeg. Rwy’n<br />
herio’r Prif Weinidog i gyfiawnhau’r amcanestyniadau<br />
poblogaeth enfawr a thargedau tai, ac ailraddio tir<br />
amaethyddol i gynnwys datblygiadau o’r fath. Comisiynais<br />
asesiad effaith iaith a chymuned ac rwyf wedi tynnu sylw’r<br />
Comisiynydd Iaith i’r risgiau cynhenid mewn CDL ar hyn o<br />
bryd.<br />
Rwyf wedi parhau i bwyso am adolygiad o’r ddeddfwriaeth<br />
Tagio Defaid yn Electroneg (TDE). Rwyf hefyd yn<br />
gweithio’n agos gyda’n hundebau ffermio a sefydliadau<br />
gwledig ar drafodaethau Polisi Amaeth Cyffredin (PAC)<br />
cyfredol.<br />
Rwy’n cefnogi cytundebau gorfodol rhwng ffermwyr<br />
a chynhyrchwyr llaeth ac rwy’n llefarydd Gr ŵp ar<br />
strategaeth lles anifeiliaid ar y pwyllgor amaethyddiaeth.<br />
Rwy’n aelod o’r gr ŵp ymgyrchu GMO.<br />
Ym mhob agwedd o fy ngwaith, rwy’n hyrwyddo’r genedl,<br />
anghenion y bobl ac egwyddorion ein Plaid.<br />
Jill Evans ASE<br />
There are two aspects to my role, as MEP working across<br />
in the whole ‘constituency’ and in parliament, and as<br />
President of the EFA MEPs promoting party policies,<br />
especially Independence in Europe.<br />
The past year has been dominated by the economic crisis.<br />
I published “The Eurozone Crisis: A Plaid Cymru Position<br />
Paper”. I spoke in the special parliamentary debate<br />
criticising the failure of austerity measures, highlighting<br />
growing youth unemployment here, and increasing job<br />
losses, especially amongst women.<br />
I continue my long-standing work on Structural Funds.<br />
This has been a key year as legislation for 2014-2020 is<br />
being agreed. I play a full part, based on long experience,<br />
promoting this essential programme.<br />
I spoke at the cross-party event in the National Assembly<br />
to promote the Financial Transaction Tax (‘Robin Hood<br />
Tax’) and voted for it in parliament where it was approved.<br />
The extra income generated will be positive for our<br />
national economy.<br />
Also on the jobs front, I’m heavily involved in campaigning<br />
for local procurement of goods and services. I’m a Group<br />
spokesperson on the new Directive. I launched a ‘Buy<br />
Local Campaign’ at the Royal Welsh Show, calling for 75%<br />
of public procurement to be sourced within this country.<br />
Local Development Plans (LDP) continue to be<br />
contentious nationally. I work with several campaign<br />
groups, councillors and members concerned about<br />
impacts on their local communities and the Welsh<br />
language. I am challenging the First Minister to justify the<br />
enormous population projections and housing targets,<br />
and the regrading of agricultural land to accommodate<br />
such developments. I commissioned a language and<br />
community impact assessment and have drawn the<br />
Language Commissioner’s attention to the risks inherent in<br />
current LDPs.<br />
I have continued to press for a review of the Electronic<br />
Sheep Tagging (EID) legislation. I am also working closely<br />
with the our farming unions and rural organisations on<br />
current Common Agriculture Policy (CAP) negotiations.<br />
I support mandatory contracts between farmers and dairy<br />
producers and am Group spokesperson on animal welfare<br />
strategy on the agriculture committee. I am a member of<br />
the GMO campaign group.<br />
In all my work, I promote the nation, the people’s needs<br />
and our party’s principles.<br />
Jill Evans meP<br />
3
Adroddiad y<br />
PRIF WEITHREDWR<br />
CHIEF EXECUTIVE<br />
report<br />
Croeso i Aberhonddu ac i Gynhadledd Flynyddol Plaid<br />
Cymru 2012. Mae’n rhoi pleser mawr i mi fod yn rhan<br />
o’r ymdrechion i ddod a’r gynhadledd i’r dref farchnad<br />
hanesyddol hon ar odre Bannau Brycheiniog. Gobeithiaf<br />
y bydd hwn yn gyfle i greu perthynas gryfach rhwng Plaid<br />
Cymru a’r ardal yma o Dde Powys.<br />
Un o brif nodweddion fy mlwyddyn gyntaf fel Prif<br />
Weithredwr oedd i ddysgu o’r gorffennol er mwyn<br />
adeiladu ar gyfer y dyfodol. Efallai bod dadansoddiad<br />
gonest Dr Eurfyl ap Gwilym a’r tîm yn adroddiad Camu<br />
Mlaen sy’n esbonio pam,13 mlynedd ar ôl datganoli, yr<br />
ydym yn wrthblaid a ddim y blaid fwyaf yng Nghymru,<br />
wedi bod yn ddigon i’n difrifoli, ond roedd yn gatalydd<br />
arbennig hefyd ar gyfer ysgogi syniadau newydd a<br />
derbyn nad ydy ‘busnes fel yr arfer’ yn ddewis i ni.<br />
Bydd argymhellion yr adroddiad yn cymryd amser i’w<br />
gweithredu ac i ddwyn y ffrwyth etholiadol yr ydym yn<br />
dymuno gweld. Mae gwaith ar ran fwyaf yr argymhellion<br />
eisoes ar droed, ac er byddwn yn ddiamynedd gyda<br />
chyflymder y newid, yn enwedig yn dilyn canlyniad<br />
etholiad Llywodraeth Leol, mae’n rhaid i ni ei gael e’n<br />
iawn.<br />
Rhaid mai ein nod, yn strategol, yw i safleoli’r Blaid<br />
yn y fath fodd lle y gallwn ymgorffori’r dyfodol sydd ei<br />
angen ar Gymru, ac rwy’n falch o ddweud y bu nifer<br />
o ddatblygiadau pwysig yn hyn o beth. Mae’r Fforwm<br />
Polisi newydd eisoes yn cynhyrchu gwaith a fydd yn<br />
ffurfio rhan o’n rhaglen gadarnhaol yn y dyfodol ac rwy’n<br />
edrych ymlaen at glywed canlyniadau’r comisiynau polisi<br />
newydd hefyd. Mae ein trefniadaeth ar lawr gwlad yn<br />
cael ei hailwampio, ac mae ein hymdrechion i wella a<br />
moderneiddio ein hymgyrchu hyd yma wedi arwain at<br />
enillion pwysig mewn isetholiadau diweddar.<br />
Mae Academi’r Blaid yn cael ei ddatblygu gyda<br />
hyfforddiant yn cael ei drefnu i swyddogion etholaethol<br />
yn nes ymlaen eleni. Bydd hefyd hyfforddiant lefel uchel<br />
ar gyfer cyfathrebwyr allweddol y Blaid yn ystod yr<br />
wythnosau nesaf.<br />
Tra bod cyllid yn parhau i fod yn anodd, rydym wedi<br />
mwy na haneru dyledion a gafwyd yn ystod etholiadau<br />
diwethaf y Cynulliad a San Steffan, ac mae ein hincwm<br />
aelodaeth fisol wedi cynyddu o 16% ers yr adeg yma y<br />
llynedd.<br />
Rwy’n ddiolchgar iawn i bawb sydd wedi gweithio<br />
gyda staff T ŷ Gwynfor yn ystod y flwyddyn- mae eich<br />
cefnogaeth wedi bod yn aruthrol.<br />
Gobeithiaf y bydd y gynhadledd hon yn gyfraniad pwysig<br />
arall i ddatblygiad Plaid Cymru.<br />
Rhuanedd Richards<br />
4<br />
Welcome to Brecon and to Plaid Cymru’s Annual<br />
Conference 2012. It gives me enormous pleasure to<br />
have been a part of the effort to bring our conference to<br />
this historic market town in the foothills of the Brecon<br />
Beacons. I sincerely hope this will be an opportunity to<br />
forge a strengthened relationship between our party and<br />
this area of South Powys.<br />
A key feature of my first year as Chief Executive has been<br />
to examine the past in order to build for the future. Dr<br />
Eurfyl ap Gwilym and the team’s honest analysis in the<br />
Moving Forward report of why, 13 years after devolution,<br />
we are in opposition and not the biggest party, may have<br />
been sobering reading for many, but it was an important<br />
catalyst for motivating new thinking and accepting<br />
that ‘business as usual’ is not an option. The report’s<br />
recommendations will take time to implement and to bear<br />
the electoral fruit that we desire. Work on the majority<br />
of the recommendations is however underway, and<br />
whilst we shall be impatient with the speed of change,<br />
particularly following the Local Government election<br />
result, we must get it right.<br />
Our collective aim must be to position the party<br />
strategically in such a way that we can embody the future<br />
that Wales wants and I am delighted to say that there<br />
have been a number of important developments in this<br />
respect. The newly established Policy Forum is already<br />
generating work which will form a part of our positive<br />
programme for the future and I look forward to hearing<br />
the outcomes of the new policy commissions too. Our<br />
organisation at grass roots level is being overhauled, and<br />
our efforts to improve and modernise our campaigning<br />
have so far resulted in some important, recent byelection<br />
gains.<br />
The new Plaid Academy is being developed with<br />
training being planned for constituency officials later<br />
this year. There will also be high level training for our key<br />
communicators during the next few weeks.<br />
Whilst finances remain difficult, we have more than<br />
halved the debts incurred during the last Assembly and<br />
Westminster elections, and our monthly membership<br />
income has increased by 16%.<br />
I am very grateful to all those who have worked with the<br />
T ŷ Gwynfor staff throughout the year - your support has<br />
been tremendous.<br />
I hope this conference will be another important<br />
contribution to the progress of our party.<br />
Rhuanedd Richards
Adroddiad Gr ŵp Cynulliad<br />
Plaid Cymru<br />
Assembly Report<br />
Bu’n flwyddyn gyffrous ac arwyddocaol i’r grwp wrth i<br />
gyfnod Ieuan ddod i ben fel Arweinydd ac i ni groesawu<br />
Leanne yn ei le. Ni fu newidiadau sylweddol yng<br />
nghyfrifoldebau’r aelodau er mwyn sicrhau parhad a<br />
sefydlogrwydd. Gallwn ymfalchïo fel grwp ac fel Plaid bod<br />
ein gwaith yn Llywodraeth Cymru’n Un yn dwyn ffrwyth.<br />
Mae Comisiwn Silk yn dangos cynnydd addawol iawn a<br />
all weddnewid gwleidyddiaeth Cymru ac o ran y Gymraeg<br />
mae’r Strategaeth ar waith, a’r Comisiynydd wedi<br />
cyhoeddi cyfres o safonau heriol, diolch i’r Blaid.<br />
Ers dechrau tymor y pedwerydd Cynulliad mae’r grwp<br />
wedi blaenori cefnogi’r economi er mwyn gwarchod<br />
ein cymunedau a’n pobl ifanc rhag canlyniadau<br />
gwaetha’r wasgfa ariannol a’r dirwasgiad cyffredinol<br />
yng ngwledydd y Gorllewin. Bu’r grwp, dan arweiniad<br />
Ieuan ac Alun Ffred yn pwyso ar y Llywodraeth i ddod a<br />
rhaglen gyfalaf gynhwysfawr ymlaen i roi hyder i’r sector<br />
adeiladu a chreu cyfleon gwaith. Bu’r grwp hefyd yn<br />
annog y Llywodraeth i geisio ffyrdd amgen o godi arian er<br />
mwyn ychwanegu at y rhaglen gyfalaf a datblygu seilwaith<br />
ddiffygiol Cymru. Araf a di fflach oedd yr ymateb. Aeth<br />
blwyddyn heibio cyn i raglen gyfalaf ymddangos a does<br />
dim manylion am ymdrechion Llywodraeth Cymru i gael<br />
pwerau benthyg tebyg i’r rhai a gyhoeddwyd ar gyfer yr<br />
Alban a Gogledd Iwerddon. Slogan ddiystyr oedd addewid<br />
Llafur i ‘sefyll I fyny dros Gymru.’<br />
Mae Elin Jones a Simon Thomas wedi herio’r Gweinidog<br />
Iechyd yn gyson ar raglen drawsnewid y Gwasanaeth<br />
Iechyd ac addewid Llafur i beidio israddio ysbytai<br />
cyffredinol. Profodd datganiadau diweddar y Byrddau<br />
Iechyd mai addewidion gwag oedd rhai’r Llywodraeth.<br />
Bu Llyr Huws Gruffydd ar flaen y gad yn beirniadu tro<br />
pedol Llafur ar raglen gwaredu’r diciau mewn da byw, a bu<br />
ef a Rhodri yn ymladd ar ran buddiannau’r cynhyrchwyr<br />
llaeth. A bu nifer o’n haelodau yn amddiffyn buddiannau<br />
pysgotwyr y glannau rhag cynllun y Llywodraeth i wahardd<br />
pysgota a gweithgareddau eraill oddi ar arfordir Cymru<br />
a threfnwyd lobi effeithiol gan Elin ar ran y pysgotwyr. O<br />
dan gadeiryddiaeth Dafydd Elis Thomas mae’r pwyllgor<br />
wedi cynhyrchu adroddiadau effeithiol ac arwyddocaol i<br />
hyrwyddo cynaliadwyedd yng Nghymru.<br />
Dim ond cipolwg sydd yma ar weithgarwch manwl<br />
a thrwyadl yr aelodau yn y Cynulliad a dim ond trwy<br />
gydweithio’n effeithiol gallwn brofi i bobl Cymru ein bod yn<br />
Blaid sy’n haeddu eu ffydd a’u cefnogaeth.<br />
Alun Ffred Jones - Cadeirydd<br />
It has proved to be an exciting and significant year as<br />
Ieuan’s term came to an end and Leanne took his place.<br />
There were no major changes in members’ responsibilities<br />
to ensure continuity and stability.<br />
As a group and as a party we should be proud that our<br />
work in the One Wales Government is bearing fruit. The<br />
Silk Commission is making encouraging progress which<br />
may lead to far ranging changes to Welsh politics. In terms<br />
of the Welsh language the Strategy is being implemented<br />
and the Commissioner has announced challenging<br />
Standards, thanks to Plaid’s efforts.<br />
Since the beginning of the fourth assembly the group<br />
has prioritised supporting the economy to protect our<br />
communities and young people from the ravages of<br />
the fiscal belt tightening and the general recession in<br />
the Western economies. Ieuan and Alun Ffred have<br />
consistently pressed the Government to bring forward<br />
a comprehensive capital programme to give confidence<br />
to the construction sector and create job and training<br />
opportunities. As a group we have also encouraged the<br />
Government to seek alternative funding mechanisms to<br />
supplement the capital programme and improve Wales’<br />
poor infrastructure. The response has been slow and<br />
uninspiring. A year passed before an infrastructure plan<br />
was put forward and no details are forthcoming on the<br />
Welsh Government’s attempts to obtain borrowing powers<br />
similar to those in place for Scotland and Northern Ireland.<br />
Labour’s slogan to ‘Stand up for Wales’ was meaningless.<br />
Elin Jones and Simon Thomas have consistently<br />
challenged the Health Minister on the transformation<br />
programme in the health sector and Labour’s election<br />
promise not to downgrade District Hospitals. Recent<br />
announcements by the Health Boards prove how<br />
misleading these promises were.<br />
Llyr Huws Gruffydd led the charge in condemning<br />
Labour’s u-turn on the programme to get rid of TB in<br />
cattle and both he and Rhodri have been very active in<br />
protecting milk producers in their battle with processors.<br />
A number of members have been active in defending<br />
inshore fishermen from the Government’s proposals to set<br />
up Highly Protected Marine Conservation zones and Elin<br />
arranged an extremely effective lobby on their behalf in<br />
the Assembly. Under Dafydd Elis Thomas the Environment<br />
Committee has produced effective and significant reports<br />
to promote sustainability in Wales.<br />
This is only a snapshot of the detailed and rigorous work<br />
of our members in the Assembly but by working together<br />
effectively we can prove to the people of Wales that we<br />
are a party which deserves their faith and support.<br />
Alun Ffred Jones - Chair<br />
5
ADRODDIAD GRWP<br />
SAN STEFFAN<br />
WESTMINSTER<br />
GROUP report<br />
Mae Plaid Cymru eto wedi dangos ei gryn ddylanwad yn<br />
Senedd y DG dros y flwyddyn diwethaf.<br />
Plaid Cymru have again punched well above their weight<br />
in the UK Parliament in the last year.<br />
• Arweiniodd ymchwiliad Elfyn Llwyd i’r gyfraith stelcian<br />
at Lywodraeth y DG yn cynnwys ei argymhellion yn<br />
y Protection of Freedoms Act 2012 a dderbyniodd<br />
Gydsyniad Brenhinol fis Ebrill 2012. Derbyniodd yr<br />
ymchwiliad ganmoliaeth helaeth a chryn sylw yn y<br />
wasg.<br />
• Roedd Araith ddiweddar y Frenhines yn cynnwys<br />
polisiau hirsefydlog Plaid Cymru megis cyflwyniad<br />
Ombwdsman Groseri a diwygio’r sector bancio.<br />
Bydd ASau Plaid Cymru yn brwydro i sicrhau fod y<br />
Mesurau hyn yn darparu tryloywder a phwerau digonol i<br />
reolyddion fedru cwblhau eu tasgau.<br />
• Mae beirniadaeth Plaid Cymru o bolisi economaidd y<br />
DG a weithredir gan Lafur a’r Toriaid wedi profi’n gywir<br />
fel y dengys ystadegau swyddogol sy’n nodi fod y DG<br />
bellach mewn dirwasgiad dwbwl.<br />
• Galwodd Plaid Cymru am Barnett consequential o<br />
£1.9bn i Gymru ar y buddsoddiad £33bn ar gyfer<br />
rheilffordd HS2 yn Lloegr.<br />
• Mae Dafydd Wigley wedi siarad yn rheolaidd am y<br />
problemau gyda’r Deddf Diwygio Lles, gan gynnwys yr<br />
effaith ar yr anabl a newidiadau i reolau tai, a siaradodd<br />
yn nadl hollbwysig ble y trechwyd y Con-Dems mewn<br />
tair pleidlais<br />
• Cyflwynodd Hywel Williams y ddadl ar y cyd rhwng<br />
Plaid Cymru a’r SNP ar bensiynau’r sector gyhoeddus,<br />
yn dilyn cefnogaeth gadarn y blaid i’r streic N30<br />
• Agorodd 2012 yn San Steffan gyda dadl dan arweiniad<br />
Plaid Cymru yn erbyn cynlluniau’r llywodraeth i<br />
gyflwyno tal rhanbarthol yn y sector gyhoeddus.<br />
• Mae’r Blaid wedi parhau i wneud y ddadl dros<br />
ddatganoli pwerau pellach i Gymru trwy’r Comisiwn Silk<br />
yn bennaf.<br />
• Cynhaliodd Jonathan Edwards ddadl ar ddatganoli<br />
pwerau ynni i Gymru, a phleidleisodd Llafur yn erbyn<br />
Yn y sesiwn nesaf, bydd Plaid Cymru yn parhau i geisio<br />
dadleuon pellach ar faterion Cymreig yn Senedd y DG, a<br />
pharhau i gynyrchioli diddordebau Cymreig yna.<br />
• Elfyn Llwyd’s inquiry into stalking led to the UK<br />
government including his recommendations in the<br />
Protection of Freedoms Act 2012 which received<br />
Royal Assent in April 2012. The inquiry was widely<br />
praised and received significant press coverage.<br />
• The recent Queen’s Speech included long standing<br />
Plaid Cymru policies including the introduction of a<br />
Groceries Ombudsman and reform of the banking<br />
sector. Plaid MPs will fight to ensure that these<br />
policies are not watered down.<br />
• Plaid’s criticism of the UK’s austerity economic policy<br />
carried out by the Conservatives and Labour has<br />
been proved correct by official statistics showing that<br />
the UK had entered a ‘double dip’ recession.<br />
• Plaid Cymru have called for a Barnett consequential<br />
on the £33bn investment on High Speed 2 rail in<br />
England, worth £1.9bn to Wales.<br />
• Dafydd Wigley has spoken out frequently about the<br />
problems with the Welfare Reform Bill, including the<br />
impact upon disabled people and changes in housing<br />
rules, and spoke in crucial debates where the Con-<br />
Dems were defeated in three votes.<br />
• Hywel Williams led the joint Plaid Cymru/SNP debate<br />
on public sector pensions, following the party’s<br />
strong support for the N30 strike.<br />
• Plaid Cymru opened 2012 by hosting a debate<br />
against Con-Dem government proposals on regional<br />
pay.<br />
• Plaid Cymru have continued to make the argument<br />
for devolving powers to Wales, particularly through<br />
the Silk Commission.<br />
• Jonathan Edwards hosted a debate on devolving<br />
energy powers to Wales, where Labour voted against.<br />
In the coming session, Plaid Cymru will seek further<br />
debates on Welsh affairs in the UK Parliament and will<br />
continue to stand up for Welsh interests<br />
Elfyn Llwyd AS<br />
Elfyn Llwyd MP<br />
6
ADRODDIAD Y<br />
TRYSORYDD<br />
TREASURER’s<br />
report<br />
Mae’n bleser gen i adrodd fod Datganiadau Ariannol<br />
Blynyddol Plaid Cymru ar gyfer y flwyddyn 2011 wedi<br />
eu cyflwyno i’r Comisiwn Etholiadol a gellir eu darllen ar<br />
wefan y Comisiwn: www.electoralcommission.org.uk.<br />
Tra bod sail asedau’r Blaid yn dal yn weddol gryf, dengys<br />
y cyfrifon hyn rai o’r heriau ariannol mawr sy’n wynebu<br />
Plaid Cymru.<br />
Yn y tymor byr, rhaid i gyfrifon y Blaid ddychwelyd i<br />
fod yn wastad er mwyn adeiladu “cist ymgyrch” cyn<br />
Etholiadau Cynulliad Cenedlaethol 2016. Mae angen<br />
buddsoddi o’r newydd yn ein sustemau ymgyrchu<br />
a chyfathrebu gan gymryd mantais lawn o botensial<br />
technoleg newydd - ond mae angen adnoddau er mwyn<br />
gwneud hynny.<br />
Rhaid i ni hefyd ystyried strwythur ariannol y Blaid ar<br />
lefel leol. Rhaid i ni fod mewn sefyllfa i ddeall pam fod<br />
Etholaethau gydag aelodaeth debyg mor wahanol eu<br />
perfformiad ariannol. Mae rhai yn cyfrannu’n hael at y<br />
blaid yn genedlaethol ac yn gallu ymgyrchu’n effeithiol<br />
trwy gydol y flwyddyn. Nid oes gan eraill, mewn meysydd<br />
lle’r ydym yn etholiadol gryf, y gallu ariannol i ymladd<br />
ymgyrchoedd etholiadol effeithiol. Rwy’n awyddus iawn<br />
i dderbyn ymateb gan etholaethau a changhennau ar sut<br />
mae’r drefn newydd o drosglwyddo arian i etholaethau yn<br />
hytrach na changhennau yn gweithio.<br />
Mae’n dda gennyf ddweud fod y penderfyniadau ariannol<br />
anodd a gymerwyd yn ail hanner 2011 wedi dechrau<br />
dwyn ffrwyth. Rwy’n hynod ddiolchgar i Geraint Day am<br />
ei gyfraniad wth lywio’r broses anodd hynny, ac mae’r<br />
penderfyniadau a wnaed, wedi gosod sail i’r disgyblaeth<br />
newydd sydd i’w gweld yn ngweithrediadau’r Swyddfa<br />
Genedlaethol ers penodi Rhuanedd Richards. Mae<br />
disgyblaeth ariannol yn her i ni gyd - yn enwedig i’r sawl<br />
ohonom sy’n ymladd etholiadau; ond rwy’n siwr y bydd<br />
y cyfeillion sy’n ymladd yr etholiadau Ewropeaidd a San<br />
Steffan nesaf yn deall fod yn rhaid i etholiadau 2016 fod<br />
yn flaenoriaeth.<br />
Yr wyf yn arbennig o ddyledus i aelodau Pwyllgor Cyllid<br />
ac Adnoddau’r Blaid, sydd yn parhau i chwarae rhan<br />
lawn a gweithgar yn rheoli cyllid y Blaid o fis i fis. Carwn<br />
nodi fy niolchgarwch i aelodau’r Pwyllgor: Richard Grigg,<br />
Janet Davies, Glyn Erasmus, Peter Fenner, Chris Franks,<br />
Mererid Jones ac Ian Titherington.<br />
I am pleased to report that Plaid Cymru’s Annual<br />
Financial Statements for the year 2011 have been<br />
presented to the Electoral Commission which can be<br />
viewed on the Commission’s website:<br />
www.electoralcommission.org.uk.<br />
While the Party retains a relatively strong asset base,<br />
these accounts demonstrate some of the major financial<br />
challenges facing Plaid Cymru.<br />
In the short term, the Party’s accounts must return to<br />
balance so that an appropriate “campaign chest” can<br />
be rebuilt in advance of the 2016 National Assembly<br />
Elections. We need new investment in our campaigning<br />
and communication systems, taking full advantage of the<br />
potential of new technology- but we need resources to<br />
do so.<br />
We must also consider the financial structure of the Party<br />
at a local level. We must be in a position to understand<br />
why Constituencies with similar memberships have such<br />
widely varying financial performance. Others, in areas<br />
of electoral strength, do not have the financial capacity<br />
to fight effective election campaigns. I am very keen<br />
to receive feedback from constituencies and branches<br />
on how the new system of transferring money to<br />
constituencies rather than branches works.<br />
I am pleased to say that the difficult financial decisions<br />
made in the second half of 2011 have started to<br />
take effect. I am extremely grateful for Geraint Day’s<br />
contribution in shaping the difficult process, and the<br />
decisions made, have provided a basis for the new<br />
discipline that can be seen in the National Office’s work<br />
since the appointment of Rhuanedd Richards. Financial<br />
discipline is a challenge for us all- especially for those<br />
of us that fight elections; however I’m sure our friends<br />
fighting the next European and Westminster elections<br />
understand that the 2016 elections must be a priority.<br />
I am especially grateful to members of the Finance and<br />
Resources Committee, which continues to play a full<br />
and active part in managing the finances of the Party<br />
from month to month. I wish to note my gratitude to the<br />
members of the Committee: Richard Grigg, Janet Davies,<br />
Glyn Erasmus, Peter Fenner, Chris Franks, Mererid Jones<br />
and Ian Titherington.<br />
Dafydd Trystan Davies<br />
Trysorydd Cenedlaethol<br />
Dafydd Trystan Davies<br />
National Treasurer<br />
7
Cofnodion<br />
Cynhadledd Flynyddol 2011<br />
Minutes<br />
2011 Annual Conference<br />
• Datganoli Strwythur y Blaid – cytunwyd i drafod ym<br />
mhellach fel rhan o’r broses adnewyddu<br />
• Yr Enw Plaid Cymru - cytunwyd i drafod ym mhellach<br />
fel rhan o’r broses adnewyddu<br />
• Yr Economi – pasiwyd gyda gwelliant 1 a pharagraph<br />
olaf gwelliant 2<br />
• Nwy Siâl - pasiwyd<br />
• Yr Hawl i Sefyll - cytunwyd i drafod ym mhellach fel<br />
rhan o’r broses adnewyddu<br />
• Darlledu yng Nghymru – pasiwyd heb welliant<br />
• Cyllido Cymru – pasiwyd<br />
• Trin Gwastraff a Llosgi Gwastraff – gadawyd ar y<br />
bwrdd i’w drafod ym mhellach<br />
• Arian Polisi Cydlyniant Ewropeaidd – pasiwyd<br />
• Gofal Cymdeithasol – pasiwyd heb welliant<br />
• Cynllun Cymhorthdal Cyfrif Refeniw Tai – pasiwyd<br />
• Cyllido Ôl-Raddedigion – pasiwyd<br />
• Libia – pasiwyd<br />
• Tai Fforddiadwy – pasiwyd heb welliant 1 ond<br />
cytunwyd ar arall-eiriad fer<br />
• Swdan a De Swdan – pasiwyd<br />
• Tuag at Fwy o Ryddid Gwybodaeth, Tryloywder ac<br />
Atebolrwydd – pasiwyd<br />
• Cydnabyddiaeth o Wladwriaeth Palesteina yn y<br />
Cenhedloedd Unedig (Cynnig Brys 1) – pasiwyd<br />
• Cydraddoldeb Mewn Priodas a Phartneriaeth Sifil –<br />
pasiwyd<br />
• Rheolau ar gyfer Ethol Swyddogion Cenedlaethol -<br />
pasiwyd<br />
• Defnydd yr Iaith Gymraeg – pasiwyd<br />
• Clymblaid – pasiwyd gyda’r gwelliant<br />
• Tâl Aelodaeth – tynnwyd yn ôl<br />
• Canlyniadau’r Etholiad – pasiwyd gyda’r gwelliant<br />
• Stelcian – pasiwyd<br />
• Ynni Niwclear ac Ynni Adnewyddadwy – pasiwyd gyda<br />
gwelliannau 1,2,3 a 4<br />
• Tai, Cynllunio Lleol a Llywodraeth Cymru – pasiwyd<br />
• Diwygio Dedfrydu – tynnwyd yn ôl<br />
• Polisi Amaethyddol Cyffredin – pasiwyd<br />
• Annibyniaeth i Gymru yn Ewrop – pasiwyd<br />
• Y Sefyllfa Economaid (Cynnig Brys 2) – pasiwyd<br />
• Remploy (Cynnig Brys 3) – pasiwyd<br />
• Gofalwyr – pasiwyd<br />
• Comisiynwyr Heddlu Etholedig (Cynnig Brys 4) -<br />
pasiwyd<br />
• Diogelwch Bwyd – pasiwyd<br />
• Cefnogi Myfyrwyr Cymreig – pasiwyd gyda gwelliant<br />
1 a 2<br />
• Devolving the Party Structure (Internal) – agreed to<br />
consider further as part of the renewal process<br />
• The Name Plaid Cymru (Internal) - agreed to consider<br />
further as part of the renewal process<br />
• The Economy – passed with amendment 1 and the<br />
final paragraph of amendment 2<br />
• Shale Gas – passed<br />
• The Right to Stand – agreed to consider further as part<br />
of the renewal process<br />
• Broadcasting in Wales – passed without amendment<br />
• Funding Wales – passed<br />
• Waste Treatment and Waste Incineration – left on the<br />
table to consider further<br />
• European Cohesion Funding – passed<br />
• Social Care – passed without amendment<br />
• Housing Revenue Account Subsidy Scheme – passed<br />
• Postgraduate Funding – passed<br />
• Libya – passed<br />
• Affordable Housing – passed without amendment 1<br />
but a slight re-wording was agreed<br />
• Sudan and South Sudan – passed<br />
• Towards Greater Freedom of Information,<br />
Transparency and Accountability<br />
• Recognition of the State of Palestine at the United<br />
Nations (Emergency Motion 1) – passed<br />
• Equality in Marriage and Civil Partnership – passed<br />
• Rules for the Election of National Officers - passed<br />
• Use of the Welsh Language – passed<br />
• Coalition – passed with amendment<br />
• Membership Fee – motion withdrawn<br />
• Election Results – passed with amendment<br />
• Stalking – passed<br />
• Ynni Niwclear ac Ynni Adnewyddadwy – passed with<br />
amendments 1,2,3 and 4<br />
• Housing, LDPs and the Welsh Government – passed<br />
• Sentencing Reform – motion withdrawn<br />
• Common Agricultural Policy – passed<br />
• Independence for Wales in Europe – passed<br />
• The Economic Situation (Emergency Motion 2) -<br />
passed<br />
• Remploy (Emergency Motion 3) – passed<br />
• Carers – passed<br />
• Elected Police Commissioner (Emergency Motion 4) –<br />
passed<br />
• Food Security – passed<br />
• Supporting Welsh Students – passed with<br />
amendments 1 and 2<br />
8
AMSERLEN Y GYNHADLEDD<br />
CONFERENCE TIMETABLE<br />
DYDD GWENER<br />
FRIDAY<br />
09:25 Cofnodion Cynhadledd 2011<br />
Croeso – Simon Thomas AC<br />
09:30<br />
Canolbarth a Gorllewin Cymru’<br />
09:40 Cynigion (Sesiwn 1)<br />
Cymwysterau<br />
Yr Economi Hydrogen<br />
Comisiwn Gwariant Cyhoeddus<br />
Sesiwn Trafod 1<br />
10:30<br />
Diweithdra ymhlith yr Ifanc.<br />
11:15 Siaradwr Gwadd SNP<br />
11:30 Cynigion (Sesiwn 2)<br />
Effeithlonrwydd Ynni Mewn Tai<br />
Cronfeydd Strwythurol<br />
Safonau Addysg<br />
09:25 Minutes of 2011 Conference<br />
Welcome – Simon Thomas AM<br />
09:30<br />
Mid and West Wales<br />
09:40 Motions (Session 1)<br />
Qualifications<br />
The Hydrogen Economy<br />
Public Expenditure Commission<br />
Discussion Session 1<br />
10:30<br />
Youth unemployment<br />
11:15 SNP Guest Speaker<br />
11:30 Motions (Session 2)<br />
Energy Efficiency in Housing<br />
Structural Funds<br />
Educational Standards<br />
12:15 Cinio a Chyfarfodydd Ymylol<br />
12:15 Lunch and Fringe Meetings<br />
13:30 Cynigion (Sesiwn 3)<br />
Isadeiledd Trafnidiaeth Gymreig<br />
Ail Gartrefi a Thai Newydd<br />
Budd Daliadau Treth Cyngor<br />
Sesiwn Trafod 2<br />
13:50 Cymdogaeth Gref, Dyfodol Cynaliadwy: Yr Her i<br />
Gymunedau Cymru. Noddir gan Oxfam Cymru.<br />
Leanne Wood AC, Arweinydd Plaid Cymru -<br />
14:30<br />
Araith<br />
15:15 Cynigion (Sesiwn 4)<br />
Diweithdra Ieuenctid<br />
Dyfodol Afghanistan<br />
Cynnig Brys 1<br />
15:45 Luke Nicholas, De Caerdydd a Phenarth – Araith<br />
16:00 Adroddiadau ac Etholiadau Mewnol (aelodau’n unig)<br />
16:30 Cyfarfodydd Ymylol<br />
13:30 Motions (Session 3)<br />
Welsh Transport Infrastructure<br />
Second Homes and New Housing<br />
Council Tax Benefits<br />
Discussion Session 2<br />
Strong Neighbourhood, Sustainable Future: The<br />
13:50<br />
Challenge for Welsh Communities. Sponsored by<br />
Oxfam Cymru.<br />
Leanne Wood AM, Plaid Cymru Leader -<br />
14:30<br />
Speech<br />
15:15 Motions (Session 4)<br />
Youth Unemployment<br />
The Future of Afghanistan<br />
Emergency Motion 1<br />
15:45 Luke Nicholas, Cardiff South and Penarth – Speech<br />
16:00 Internal Reports and Elections (members only)<br />
16:30 Fringe Meetings<br />
10
AMSERLEN Y GYNHADLEDD<br />
CONFERENCE TIMETABLE<br />
DYDD SADWRN<br />
SATURDAY<br />
09:30 Cynigion (Sesiwn 5)<br />
Comisiynydd Elusennau i Gymru<br />
Dyfodol Prifysgol Cymru<br />
Datganoli Darlledu<br />
Ynni Adnewyddadwy Cymunedol<br />
Cefnogaeth i Fyfyrwyr Addysg Uwch<br />
10:30 Yn cyflwyno...Y Lleisiau Newydd<br />
(Cynghorwyr Newydd Plaid Cymru)<br />
10:45 Cynigion (Sesiwn 6)<br />
Argyfwng Parth yr Ewro<br />
Datblygu’r Economi<br />
Cyfranogaeth Wleidyddol Pobl Ifanc<br />
Cynnig Brys 2<br />
11:30 Sesiwn Trafod 3<br />
Dyfodol Addysg Uwch yng Nghymru<br />
09:30 Motions (Session 5)<br />
Charity Commissioner for Wales<br />
The Future of the University of Wales<br />
Devolution of Broadcasting<br />
Community Renewable Energy<br />
Higher Education Student Support<br />
10:30 Introducing...The New Voices<br />
(New Plaid Cymru Councillors)<br />
10:45 Motions (Session 6)<br />
The Eurozone Crisis<br />
Developing the Economy<br />
Young People’s Political Participation<br />
Emergency Motion 2<br />
11:30 Discussion Session 3<br />
The Future of Higher Education in Wales<br />
12:15 Cinio a Chyfarfodydd Ymylol<br />
12:15 Lunch and Fringe Meetings<br />
13:30 Elfyn Llwyd AS, Arweinydd San Steffan –<br />
Araith<br />
13:45 Sesiwn Trafod 4<br />
Comisiwn Economaidd: Datgloi P ŵer Prynnu<br />
Cymru. Noddir gan Ffederasiwn Meistr<br />
Adeiladwyr<br />
14:30 Cynigion (Sesiwn 7)<br />
Ail-drefnu Sefydliadau Addysg Uwch<br />
Amddiffyn Ysbytai Cyffredinol Dosbarth<br />
Gweithlu’r Gwasanaeth Iechyd Gwladol<br />
Cynnig Brys 3<br />
15:15 Sesiwn Trafod 5<br />
Mae Undeb newydd yn bosib. Noddir gan Positif<br />
16:00 Gwobr Cyfraniad Arbennig<br />
16:15 Jill Evans ASE, Llywydd Plaid Cymru –<br />
Araith Gloi<br />
16:30 Cyfarfodydd Ymylol<br />
13:30 Elfyn Llwyd MP, Westminster Leader –<br />
Speech<br />
13:45 Discussion Session 4<br />
Economy Commission: Unlocking Welsh<br />
Purchase Power. Sponsored by Federation of<br />
Master Builders<br />
14:30 Motions (Session 7)<br />
Reforming Higher Education Institutions<br />
Protection of District General Hospitals<br />
Workforce in the NHS<br />
Emergency Motion 3<br />
15:15 Discussion Session 5<br />
A new Union is possible. Sponsored by Positif<br />
16:00 Outstanding Contribution Award<br />
16:15 Jill Evans MEP, Plaid Cymru President –<br />
Closing Speech<br />
16:30 Fringe Meetings<br />
11
AMSERLEN Y GYNHADLEDD<br />
DYDD GWENER<br />
09:25 Cofnodion Cynhadledd Flynyddol 2011<br />
09:30 Croeso - Simon Thomas AC Canolbarth a Gorllewin Cymru<br />
09:40 Cynigion (Sesiwn 1)<br />
Cymwysterau<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol)<br />
1. Cred y Gynhadledd taw amcan system cymwysterau Cymru ddylai fod i fesuro sgiliau sylfaenol a gallu disgyblion i<br />
gymhwyso gwybodaeth.<br />
2. Croesawa’r Gynhadledd arolygiad Llywodraeth Cymru o gymwysterau.<br />
Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth Cymru:<br />
1. I ddefnyddio’r broses hwn i safoni arholiadau a’r system gymwysterau yng Nghymru i sicrhau ei fod yn fesuriad dilys<br />
o gyrhaeddiad disgyblion mewn sgiliau sylfaenol.<br />
2. I ailystyried y ffordd y mae’r farchnad gymwysterau yn cael ei rheoli.<br />
Yr Economi Hydrogen<br />
(Etholaeth Aberafan)<br />
Penderfyna’r Gynhadledd i greu’r economi hydrogen yng Nghymru ar frys, a defnyddio nwyon t ŷ gwydr eraill megis<br />
methan, o amrywiaeth o ffynonellau e.e. nwy Tirlenwi ayyb, i ddefnyddio p ŵer y Gell Tanwydd (dyfeisiwyd gan Gymro o<br />
Abertawe, tua 200 mlynedd yn ôl) Syr William Robert Groves QC.<br />
Argymhella’r Gynhadledd bod holl cynhyrchiant adnewyddadwy sbâr a’u crëir gan wynt, môr, hydro, treulwyr anaerobig<br />
neu bio-adweithwyr tirlenwi (safleoedd), yn ogystal â chynnyrch llwyth o danwydd ffosil a niwclear i’w storio yn<br />
ddefnyddiol (mewn tanciau storio hydrogen) ar gyfer defnydd pan fo angen.<br />
Argymhella’r gynhadledd y defnydd o gelloedd tanwydd wedi eu tanio gan Hydrogen neu fethan ar gyfer cerbydau fflyd<br />
cyhoeddus. Hefyd, anoga’r gynhadledd i greu rhwydwaith dosbarthu tanwydd ar draws Cymru, yn ôl gweledigaeth<br />
astudiaeth Prifysgol Morgannwg.<br />
Croesawa’r Gynhadledd buddsoddiad seilwaith Tata sydd yn cipio Hydrogen o’r broses creu dur ac sydd yn annog<br />
gwerthiant y nwyon dros ben i gerbydau cyhoeddus, neu i helpu gyda gostwng costau ynni o greu dur.<br />
Cred a chefnoga’r Gynhadledd symudiad sylweddol tuag at gynhyrchu hydrogen i fwydo trafnidiaeth gerbydol, ac i<br />
gymryd Cymru allan o’r ddibyniaeth ar OLEW fel cyfrwng tanwydd trafnidiaeth a chynhesu.<br />
Gwelliant 1 Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol<br />
Dileu’r ail baragraff yn y cynnig.<br />
Cyfnewid y paragraff olaf gyda:<br />
Cred a chefnoga’r Gynhadledd symudiad sylweddol tuag at gynhyrchu hydrogen i fwydo cerbydau trwm megis loriau a<br />
defnydd trydan i fwydo cerbydau ysgafnach megis ceir ac felly cymryd Cymru allan o’r ddibyniaeth ar OLEW fel cyfrwng<br />
trafnidiaeth neu gynhesu.<br />
Comisiwn Gwariant Cyhoeddus<br />
(Cangen Wrecsam)<br />
Noda’r gynhadledd nad oes corff annibynnol yn bodoli i ddyfarnu pan fydd anghytundeb ar sut mae rhannu gwariant<br />
rhwng y pedwar gwlad ym Mhrydain yn ôl fformiwla Barnett yn digwydd. Fe geir trafodaethau ond, yn y diwedd, y<br />
Trysorlys yn Llundain sydd â’r gair olaf. Yn aml, ni cheir penderfyniad teg i bawb yngl ŷn â pha wariant a ystyrir yn<br />
‘wariant DG’. Mae gwariant ar y Gemau Olympaidd yn enghraifft amlwg.<br />
12
CONFERENCE TIMETABLE<br />
FRIDAY<br />
09:25 Minutes of 2011 Annual Conference<br />
09:30 Welcome - Simon Thomas AM Mid and West Wales<br />
09:40 Motions (Session 1)<br />
Qualifications<br />
(National Assembly Group)<br />
1. Conference believes that the aim of the qualifications system in Wales should be to measure the basic skills and<br />
ability of pupils to qualify information.<br />
2. Conference welcomes the Welsh Government’s qualifications review.<br />
Conference calls on the Welsh Government:<br />
1. To use this process to standardise examinations and the qualification system in Wales to ensure that they genuinely<br />
measure levels of attainment in basic skills.<br />
2. To reconsider the way in which the qualifications market is managed.<br />
The Hydrogen Economy<br />
(Aberafan Constituency)<br />
Conference resolves to create the Hydrogen economy in Wales with all haste, and the utilization of other green house<br />
gases like methane, from a variety of sources e.g. Landfill gas, etc, to utilize the power of the Fuel Cell invented by Sir<br />
William Robert Groves QC from Swansea, some 200 years ago.<br />
Conference recommends that all renewable spare capacity created by wind, sea, solar, hydro, and anaerobic digesters<br />
or landfill bio-reactors (sites), as well as base load production from fossil and nuclear fuels to be usefully stored, (through<br />
hydrogen storage tanks) for use when needed.<br />
Conference recommends the use of Hydrogen and or methane powered fuel cells in municipal fleet vehicles. Also,<br />
Conference encourages the creation of a distribution fuel network throughout Wales, as envisaged by the University of<br />
Glamorgan study.<br />
Conference welcomes the Tata infrastructure investment that captures Hydrogen from the steel making process and<br />
encourages the surplus sale of these gasses to municipal vehicles, or to assist with the reduction of internal energy<br />
costs of steel making.<br />
Conference believes and supports a massive shift to hydrogen production to feed vehicular transport, and take Wales<br />
out of the dependence on OIL as a transport or heating fuel medium.<br />
Amendment 1 (National Assembly Group)<br />
Delete the second paragraph in the motion.<br />
Replace the final paragraph with:<br />
“Conference believes and supports a massive shift to hydrogen production to fuel heavy vehicles such as lorries and<br />
the use of electricity to fuel lighter vehicles such as cars and take Wales out of the dependence on OIL as a transport or<br />
heating fuel medium”.<br />
Public Expenditure Commission<br />
(Wrexham Branch)<br />
Conference notes that there is no independent body that can make judgements on sharing expenditure between the<br />
four countries in Britain according to the Barnett Formula when disputes arise. Discussions take place, but, in the end,<br />
the Treasury in London has the final say. Often, decisions are made which are not fair to all parties regarding expenditure<br />
which is considered ‘U.K. spend’. Expenditure on the Olympic Games is an obvious example.<br />
13
Cred y Gynhadledd y dylid sefydlu corff annibynnol, dros dro, a all ddyfarnu yn y gwaith o rannu gwariant yn deg pan<br />
fydd anghytundeb. Mae Comisiwn Grantiau Cymanwlad Awstralia yn enghraifft o’r math hwn o gorff cyhoeddus.<br />
10:30 Sesiwn Trafod 1 - Diweithdra ymhlith yr Ifanc<br />
11:15 Siaradwr Gwadd SNP<br />
11:30 Cynigion (Sesiwn 2)<br />
Effeithlonrwydd Ynni Mewn Tai<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol)<br />
Noda’r Gynhadledd:<br />
1. Canfyddiad Cyfeillion y Ddaear bod er mwyn cyrraedd y targed o dorri allyriadau Cymru o 40% erbyn 2020, mae<br />
angen ail wampio 400,000 o dai, neu draean o’r stoc sy’n bodoli, yn y ddeg mlynedd nesaf i lefel sy’n torri eu<br />
hallyriadau carbon o dros 60%.<br />
2. Adroddiad Blynyddol Rhaglen Lywodraethu Llywodraeth Cymru sy’n amcan y bydd 1500 o dai yn elwa o’r ail ran o’i<br />
gynllun arbed ynni, Arbed.<br />
Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth Cymru i ehangu ei gynlluniau i arbed ynni mewn tai er mwyn torri allyriadau, creu<br />
swyddi a dod i’r afael a thlodi tanwydd.<br />
Gwelliant 1 (Cangen Merthyr a Rhymni)<br />
Mewnosod y canlynol wedi’r paragraff olaf:<br />
Geilw’r Gynhadledd ymhellach ar Lywodraeth Cymru i gychwyn Rhaglen Genedlaethol i osod paneli haul, ffurfiau eraill o<br />
ynni adnewyddadwy megis tyrbeini gwynt micro, insiwleiddio waliau dwbl ac atig/to digonol ym mhob t ŷ a safle busnes<br />
(adeiladau cyfredol a newydd) yng Nghymru.<br />
Geilw’r Gynhadledd hefyd am fuddsoddiad i sicrhau bod pob golau stryd efo panel haul ar eu pen er mwyn dal pelydrau<br />
uchel fioled yn ystod golau dydd a’u defnyddio gyda’r nos er mwyn troi’r goleuadau ymlaen.<br />
Cronfeydd Strwythurol<br />
(Gr ŵp Seneddol Ewropeaidd)<br />
Noda’r Gynhadledd:<br />
1. Mae’r cylch gwariant presennol o raglen Cronfeydd Strwythurol yn dod i ben yn 2013. Bydd y cylch nesaf yn<br />
cychwyn yn 2014 a diweddu yn 2020.<br />
2. Mae ffigyrau CMC diweddaraf yn awgrymu bydd Gorllewin Cymru a’r Cymoedd yn gymwys i rownd arall o<br />
Gydgyfeirio cyllideb (70.1% o gyfartaledd UE).<br />
3. Bydd Dwyrain Cymru fwy na thebyg yn gymwys i gyllideb dan Gystadleurwydd Rhanbarthol ac amcan Cyflogaeth<br />
(102.7% o UE27 CMC)<br />
Gofidia’r Gynhadledd:<br />
1. Hyd yn oed ar ôl 2 rownd o Gronfeydd Strwythurol, mae Cymru yn gymharol fwy tlawd na gweddill Ewrop.<br />
Noda’r Gynhadledd ymhellach:<br />
1. Bod Comisiwn Ewropeaidd eisiau pob buddsoddiad Cronfa Strwythurol y dyfodol i ganolbwyntio ar dargedau Ewrop<br />
2020: ‘Mwy o swyddi a bywyd gwell- drwy dwf economaidd Clyfar, Cynaliadwy a Chynhwysol’. Mae’r targedau hyn<br />
yn cynnwys:<br />
• 75% o boblogaeth yr UE oedran 20-64 mewn cyflogaeth<br />
• Cyrraedd targedau Ewrop 2020 ar newid yn yr hinsawdd/ynni<br />
• 20 miliwn yn llai o bobl i fod mewn risg o dlodi<br />
2. Bod cynnig y Comisiwn Ewropeaidd yn cynnwys cyflwyniad ‘Cytundebau Partneriaeth’. Bydd y “Cytundebau<br />
Partneriaeth” yn gosod anghenion datblygiad penodol yr Aelod Wladwriaeth a faint o’r gyllideb fydd yn cael ei<br />
ddefnyddio i dargedu’r rhain.<br />
3. Cyflwyniad i reolau macro-economaidd. Mae hyn i sicrhau nad yw Aelod Wladwriaeth yn cael “diffygion gormodol”.<br />
Lle mae Aelod Wladwriaeth yn methu cyrraedd targedau macro economaidd a gytunwyd bydd gan y Comisiwn<br />
Ewropeaidd y p ŵer i ddiwygio Cytundeb Partneriaeth Aelod Wladwriaeth neu i atal neu hyd yn oed ganslo cyllideb.<br />
4. Mae’r cynigion newydd yn nodi neilltuo 5% o’r dyraniadau Cronfeydd Strwythurol i gefnogi camau gweithredu<br />
integredig ar gyfer datblygiadau trefol cynaliadwy. Mae’r Comisiwn Ewropeaidd wedi nodi mai mater i Aelod<br />
Wladwriaeth benderfynu beth yw “trefol”.<br />
5. Mae’r cynigion newydd yn pwysleisio pan mae’r gyllideb yn cael ei wasgaru’n eang, mae arian yn cael ei wastraffu.<br />
Felly bydd angen i’r gyllideb gael ei ganolbwyntio ar fentrau blaenllaw a phrosiectau mwy.<br />
14
Conference believes an independent body should be established, on a temporary basis, which can make judgements<br />
about fair distribution when disagreements arise regarding expenditure. The Australian Commonwealth Grants<br />
Commission is an example of this kind of public body.<br />
10:30 Discussion Session 1 - Youth unemployment<br />
11:15 SNP Guest Speaker<br />
11:30 Motions (Session 2)<br />
Energy Efficiency in Housing<br />
(National Assembly Group)<br />
Conference Notes:<br />
1. Friends of the Earth’s finding that in order to meet the target of cutting Wales’ emissions by 40% by 2020, 400,000<br />
houses, or a third of the current stock, must be refurbished in the next ten years to a level that cuts their carbon<br />
emissions by over 60%.<br />
2. The Welsh Government’s Programme for Government Annual Report which forecasts that approximately 1500 homes<br />
are expected to benefit from the second stage of its energy efficiency scheme, Arbed.<br />
Conference calls upon the Welsh Government to upscale its home energy efficiency schemes in order to cut emissions,<br />
create jobs and combat fuel poverty.<br />
Amendment 1 (Merthyr and Rhymney Branch)<br />
Insert after the last paragraph the following:<br />
Conference further calls upon the Welsh Government to initiate a National Programme of installing solar panels, other<br />
renewable forms of energy such as micro wind turbines, sufficient wall cavity and loft/roof insulation in every house and<br />
business premises (existing and new-build properties) in Wales.<br />
Conference also calls for investment in every street lamp having solar panels on top to capture the ultraviolet rays in<br />
daylight and activating them during the night to turn on the lights<br />
StruCTural Funds<br />
(European Parliamentary Group)<br />
Conference notes:<br />
1. The current cycle of Structural Funds programmes will come to an end in 2013. The new cycle will begin in 2014 and<br />
will end in 2020.<br />
2. Latest GDP figures suggest that West Wales and the Valleys will be eligible for another round of Convergence funding<br />
(70.1% of EU average).<br />
3. East Wales will probably qualify for funding under the Regional Competitiveness and Employment objective (102.7%<br />
of EU27 GDP).<br />
Conference regrets:<br />
1. That even after 2 two rounds of Structural Funds, Wales is relatively poor compared to the rest of Europe.<br />
Conference further notes:<br />
1. That the European Commission wants all future Structural Fund investments to be focused on the Europe 2020 goals:<br />
‘More Jobs and Better Lives – through Smart, Sustainable and Inclusive economic growth’. These goals include:<br />
• 75% of the EU population aged 20-64 in employment<br />
• Europe 2020 targets on climate change/energy to be met<br />
• 20 million fewer people to be at risk of poverty<br />
2. That the European Commission’s proposals include the introduction of ‘Partnership Agreements’. These Partnership<br />
Agreements will set out the Member State’s specific development needs and how each of the funds will be used to<br />
address these.<br />
3. The introduction of macro-economic conditionalities. This is to ensure that Member States don’t run up “excessive<br />
deficits”. Where Member States fail to meet agreed macroeconomic targets the European Commission will have the<br />
power to amend Member States’ Partnership Contract or to suspend and even cancel funds.<br />
4. The new proposals specify a ring-fencing of 5% of structural fund allocations to support integrated actions for<br />
sustainable urban development. The European Commission has stated that it is up to Member States to qualify what<br />
constitutes “urban”.<br />
5. The new proposals emphasise that when funds are widely dispersed, money ends up being wasted. So funds will<br />
need to be focused more on flagship initiatives and bigger projects.<br />
15
Cydnabyddir y Gynhadledd:<br />
1. Bod Pwyllgor Mentrau a Busnesau Cynulliad Cenedlaethol Cymru wedi galw am “bennod benodol i Gymru” o fewn<br />
Contract Partneriaeth y DG.<br />
Geilw’r Gynhadledd:<br />
1. Am ymchwiliad annibynnol er mwyn mynd i’r afael â methiant ailadroddus gyda biliynau o bunnoedd o gyllideb<br />
Ewropeaidd.<br />
2. I Lywodraeth Cymru ymwneud yn llawn gyda sefydlu Cytundebau Partneriaeth er mwyn sicrhau nad yw Llywodraeth<br />
y DG yn gosod blaenoriaethau gwariant Cymru ar gyfer y cyfnod nesaf.<br />
3. I Lywodraeth Cymru ddefnyddio’r arian i adfywio cymunedau a chefnogi mentrau. Dylid gosod y ffocws ar<br />
ddatblygiad gwyrdd a buddsoddiad er mwyn creu swyddi i droi ein heconomi o amgylch.<br />
4. Am gael gwared â rheolau macro-economaidd a allai beryglu cyllid Cymru.<br />
Safonau Addysg<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol)<br />
Mae’r Gynhadledd:<br />
1. Yn mynegi pryder yngl ŷn â chanfyddiad Estyn bod llai na 40% o ddisgyblion sy’n gymwys i gael prydau ysgol am<br />
ddim yn llwyddo i gael 5 neu mwy o TGAU o’r graddau A* i C i gymharu hefo tua 70% o ddisgyblion sydd ddim yn<br />
gymwys i gael prydau ysgol am ddim.<br />
2. Yn nodi cyflwyniad Llywodraeth Cymru o’r system fandio ar gyfer ysgolion uwchradd yng Nghymru a’i fwriad i<br />
gyflwyno system fandio mewn ysgolion cynradd yng Nghymru.<br />
3. Yn credu nad yw bandio’n rhoi darlun cyflawn o berfformiad ysgol a dylid cyfyngu ei ddefnydd i sicrhau bod unrhyw<br />
ysgol yn cael y cymorth angenrheidiol sydd ei angen arni i wella’r meysydd hynny a gaiff eu mesur gan y system<br />
fandio.<br />
4. Yn galw ar Lywodraeth Cymru i ddefnyddio ysgolion fel asedau i’r gymuned i redeg dosbarthiadau dysgu trwy gydol<br />
oes er mwyn gwella sgiliau’r gymuned.<br />
12:15 Cinio a Chyfarfodydd Ymylol<br />
13:30 Cynigion (Sesiwn 3)<br />
Isadeiledd Trafnidiaeth Gymreig<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol / Gr ŵp San Steffan)<br />
Noda’r Gynhadledd:<br />
1. Na fydd unrhyw gledrau rheilffordd dan berchnogaeth gyhoeddus yng Nghymru yn cael eu trydaneiddio cyn 2017.<br />
2. Bod y brif reilffordd rhwng Llundain a Glasgow wedi ei thrydaneiddio ym 1974.<br />
3. Bod 40% o reilffyrdd Prydain wedi eu trydaneiddio.<br />
4. Bod Cymru, er gwaethaf penderfyniadau ar drydaneiddio trac ar Brif Lein Great Western a Lein y Cymoedd, ymhell y<br />
tu ôl i nifer o wledydd Ewrop a gweddill y DG yn nhermau trydaneiddio.<br />
5. Bod Llywodraeth y DG yn bwriadu gwario mwy na £30bn ar High Speed 2 (HS2) a chysylltu Llundain gyda<br />
Birmingham, Manceinion a Leeds gydag effaith gadarnhaol fach iawn ar Gymru a’r posibilrwydd o ganlyniadau<br />
negyddol difrifol i’r economi Gymreig mewn rhai ardaloedd.<br />
6. Bod cynseiliau wedi ei sefydlu drwy’r Gemau Olympaidd a Crossrail, lle mae prosiectau gwariant sydd heb eu<br />
datganoli yn cynhyrchu arian canlyniadol i Gymru yn dilyn trafodaethau rhwng Llywodraethau Cymru a’r DG.<br />
7. Y byddai arian canlyniadol Barnett HS2 i Gymru yn £1.9bn.<br />
Ail-gadarnha’r Gynhadledd:<br />
1. Bod rhwydwaith trafnidiaeth fodern yn angenrheidiol i hyfywedd economaidd a chymdeithasol Cymru.<br />
2. Y dylai polisi trafnidiaeth Gymreig gael ei bennu gan Lywodraeth Cymru.<br />
Geilw’r Gynhadledd:<br />
1. Ar Lywodraeth y DG i gydnabod fod HS2 yn gynllun ddylai greu arian canlyniadol Barnett i Gymru.<br />
2. Ar Lywodraeth Cymru i ddadlau’r achos yn llawn gyda Llywodraeth DG dros sicrhau ein cyfran deg o fuddsoddiad<br />
mewn rheilffyrdd yng Nghymru o ganlyniad i’r ffaith bod Cymru gydag anfantais economaidd o ganlyniad i<br />
ddatblygiad HS2 yn Lloegr.<br />
3. Ar Lywodraeth Cymru i ddefnyddio’r arian hwn yn ddoeth i fuddsoddi mewn isadeiledd trafnidiaeth Gymreig i<br />
ddatblygu rhwydweithiau trafnidiaeth gyhoeddus o safon ledled Cymru i wella ein cysylltiadau cymdeithasol a’n<br />
heconomi, gyda’r buddsoddiad isadeiledd hwn yn creu swyddi yn y sector adeiladu a chynorthwyo strategaeth<br />
economaidd hirdymor ar gyfer Cymru gyfan.<br />
4. Ar Lywodraeth Cymru i gychwyn astudiaeth dichonoldeb fel y cam cychwynnol tuag at wireddu trydaneiddio prif<br />
reilffordd Gogledd Cymru.<br />
16
Conference recognises:<br />
1. That the Enterprise and Business Committee of the National Assembly for Wales has called for a “specific Welsh<br />
chapter” within the UK’s Partnership Contract.<br />
Conference calls:<br />
1. For an independent inquiry in order to address our repeated failure with billions of pounds of European funding.<br />
2. For the Welsh Government to have full involvement in establishing the Partnership Contract to ensure the UK<br />
Government does not set Wales’s spending priorities for the next programming period.<br />
3. For the Welsh Government to use the funds in order to regenerate communities and support enterprises. Focus<br />
should be put on green development and investment in order to create jobs to turn our economy around.<br />
4. For the scrapping of macroeconomic conditionalities which could endanger Wales’ funding.<br />
Educational Standards<br />
(National Assembly Group)<br />
Conference<br />
1. Expresses concern regarding Estyn’s finding that less than 40% of pupils eligible for free school meals achieve 5 or<br />
more GCSEs at A* to C compared with around 70% of non-FSM pupils.<br />
2. Notes the Welsh Government’s introduction of banding for secondary schools in Wales and its intention to introduce<br />
banding for primary schools in Wales.<br />
3. Believes that banding does not provide a complete view of a school’s performance and its use should be limited to<br />
securing the necessary support for any school to improve in those areas measured by banding.<br />
4. Calls upon the Welsh Government to use schools as community assets to hold lifelong learning classes to improve<br />
communities’ skills.<br />
12:15 Lunch And Fringe Meetings<br />
13:30 Motions (Session 3)<br />
Welsh Transport Infrastructure<br />
(National Assembly Group / Westminster Group)<br />
Conference notes:<br />
1. That no publicly owned rail track in Wales will be electrified before 2017.<br />
2. That the main railway line between London and Glasgow was electrified in 1974.<br />
3. That 40% of UK rail lines are electrified.<br />
4. That, irrespective of decisions on electrifying track on the Great Western Main Line and the Valleys Lines, Wales is<br />
well behind many countries in Europe and the rest of the UK in terms of electrification.<br />
5. That the UK Government are proposing to spend more than £30bn on High Speed 2 (HS2) linking London with<br />
Birmingham, Manchester and Leeds with minimal positive impact upon Wales and possibly serious negative<br />
consequences for the economy of some parts of Wales.<br />
6. That precedents have been established by the Olympic Games and Crossrail, where non-devolved spending<br />
projects eventually generated funding consequentials for Wales following negotiations between the Welsh and UK<br />
Government.<br />
7. That the Barnett consequential for HS2 for Wales would be £1.9bn.<br />
Conference reaffirms:<br />
1. That a modern, advanced transport network is vital to the economic and social viability of Wales.<br />
2. That Welsh transport policy should be determined by the Welsh Government.<br />
Conference calls:<br />
1. On the UK Government to recognise that HS2 is a scheme which should generate a Barnett consequential for Wales.<br />
2. On the Welsh Government to fully make the case for a fair share of rail investment for Wales, as a result of Wales<br />
being economically disadvantaged by the development of HS2 in England.<br />
3. On the Welsh Government to use this money prudently to invest in Welsh transport infrastructure to develop<br />
quality public transport networks throughout all parts of Wales to improve our economy and social links, with this<br />
infrastructure investment creating jobs in the construction sector and assisting a long-term all-Wales economic<br />
strategy.<br />
4. On the Welsh Government to begin developing a feasibility study for the eventual electrification of the North Wales<br />
Main Line.<br />
17
Ail Gartrefi a Thai Newydd<br />
(Canghennau Casnewydd, Etholaeth Gorllewin Caerfyrddin a De Penfro)<br />
Noda’r Gynhadledd:<br />
1. Y disgyniad mewn poblogaeth o fewn parc cenedlaethol Sir Benfro. Mae data diweddaraf StatsCymru yn datgan<br />
gall y boblogaeth ddisgyn i isafswm o 19,600 erbyn 2031, gostyngiad o 12% i gymharu â chynnydd o 11% ar hyd<br />
Cymru yn ystod yr un cyfnod. Mae ystadegau diweddar hefyd yn dangos bod 40% o dai o fewn waliau tref Dinbych<br />
y Pysgod yn ail gartrefi, sydd fel arfer yn wag yn ystod misoedd y gaeaf.<br />
Mae’r Gynhadledd yn pryderu:<br />
1. Ynghyd â’r cynnydd mewn oedran y boblogaeth o fewn y parc, y diffyg cyfleoedd i bobl ifanc i brynu tai. Hefyd,<br />
mae poblogaeth Sir Benfro dan 16 mlwydd oed am ostwng o 3,600 yn 2006 i 2,600 yn 2031, yn ôl rhagamcanion,<br />
gostyngiad o bron i draean (29.1%), mae hyn yn cyd-daro â chynnydd mewn pobl dros 65 mlwydd oed.<br />
Noda’r gynhadledd ymhellach:<br />
1. Diffygion awdurdodau unedol a lleol CDLl a CDU mewn perthynas â darpariaeth tai newydd, yn enwedig tai<br />
fforddiadwy, a bod datblygiadau tai newydd ddim yn ateb anghenion Cymru na’r gymuned leol. Ymhellach nid yw<br />
cymunedau lleol a busnesau Cymreig yn elwa wrth i dai newydd gael eu hadeiladu a’u gwerthu.<br />
Gresyna’r Gynhadledd:<br />
1. Methiant datblygwyr a chynghorau i ddefnyddio busnesau lleol a mentrau Cymreig wrth adeiladu a gwerthu tai<br />
newydd.<br />
Geilw’r Gynhadledd:<br />
1. Ar y Cynulliad Cenedlaethol i ddeddfu os oes angen fel bod pob cyngor a datblygwr yn sicrhau bod busnesau<br />
Cymreig yn elwa o gartrefi CDLl a CDU newydd cymaint â phosib<br />
2. Am gaffael lleol cynaliadwy ar gyfer llafur a deunyddiau i’w pwyso a mesur yn ffafriol yn y broses tendro, ac ar<br />
Lywodraeth Cymru i addysgu awdurdodau caffael mewn dehongli deddfwriaeth caffael i sicrhau’r budd mwyaf posib<br />
i fusnesau Cymreig.<br />
3. Ar Blaid Cymru i wrthwynebu hyrwyddiad datblygiadau tai newydd CDLl a CDU i’r cyhoedd tu hwnt i Gymru yn unig,<br />
ac i annog Llywodraeth Cymru i ddeddfu os oes angen i sicrhau bod tai sydd yn cael eu hadeiladu yng Nghymru yn<br />
cael eu hyrwyddo yng Nghymru.<br />
4. I gyflwyno caniatâd cynllunio arbennig er mwyn troi eiddo o brif gartref i ail-gartref. Cred y Gynhadledd y dylai<br />
awdurdodau cynllunio lleol gael grym i benderfynu’r lefel priodol o ail-gartrefi mewn ardal benodol, ac i benderfynu<br />
pan fo’r dirlawn bwynt ail-gartrefi wedi ei gyrraedd.<br />
Budd Daliadau Treth Cyngor<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol)<br />
Gofidia’r Gynhadledd:<br />
1. Bod Llywodraeth glymblaid y DG wedi gweithredu i dorri budd daliadau treth cyngor fel rhan o’i agenda diwygio lles.<br />
Noder:<br />
1. O Ebrill 1af 2013 bydd budd daliadau treth cyngor yn cael eu datganoli i Gymru, yr Alban ac awdurdodau lleol Lloegr<br />
yn dilyn toriad cyllideb o 10%.<br />
2. Bwriad Llywodraeth yr Alban i wneud fyny’r toriad 10% er mwyn ceisio amddiffyn y bobl fwyaf bregus mewn<br />
cymdeithas.<br />
Gofidia’r Gynhadledd:<br />
1. Bod Llywodraeth Llafur Cymru wedi gwrthod gwneud fyny’r toriad gyllideb o 10% o’u hadnoddau eu hunain.<br />
2. Bod Llywodraeth Llafur Cymru wedi nodi’n ysgrifenedig yn barod y byddent yn pasio’r toriadau hyn ymlaen i<br />
awdurdodau lleol.<br />
3. Bod Llafur wedi ymollwng a’u hymrwymiad cyn yr etholiad i “sefyll fyny i doriadau’r Torïaid”.<br />
4. Bod Llafur wedi gwrth-ddweud yn uniongyrchol ymrwymiad eu Rhaglen o Lywodraeth i leihau tlodi yng Nghymru.<br />
Felly, geilw’r Gynhadledd:<br />
1. Ar Lywodraeth Cymru i wneud fyny’r toriad cyllideb o 10% yng Nghymru am o leiaf blwyddyn, er mwyn rhoi i’r<br />
Llywodraeth, Cynulliad Cenedlaethol ac awdurdodau lleol le i anadlu am flwyddyn arall i ddatblygu system budd<br />
daliadau treth cyngor cynaliadwy a theg i Gymru.<br />
18
Second Homes and New Housing<br />
(Newport Branches / Carmarthen West and South Pembrokeshire Constituency)<br />
Conference notes:<br />
1. The current decline in population within the Pembrokeshire national park. Recent data from statistics Wales states<br />
that the population could drop to a low of 19,600 by 2031, a decline of 12% compared to an all-Wales rise of 11%<br />
over the same period. Recent statistics also show that 40% of houses within Tenby’s town walls are second homes,<br />
which are usually left empty during the winter months.<br />
Conference is concerned:<br />
1. That with the increasing age of the population within the park and the lack of opportunities for young people to<br />
purchase houses. And that Pembrokeshire’s population aged under 16 is projected to decrease throughout the<br />
projection period from 3,600 in 2006 to 2,600 in 2031, a decrease of almost a third (29.1%), this coincides with an<br />
increase in the over-65’s.<br />
Conference further notes:<br />
1. The inadequacy of unitary and local authority LDP and UDPs in regard to new housing provision, particularly<br />
affordable housing, and that new housing developments often fail to address the needs of both Wales and the<br />
local community. Furthermore local community and Welsh businesses often see little benefit as new houses are<br />
constructed and sold.<br />
Conference condemns:<br />
1. Developers’ and councils’ failure to utilise local business and Welsh enterprise when constructing and selling new<br />
homes.<br />
Conference calls:<br />
1. For The Welsh Assembly to legislate if necessary so that all councils and developers are ensuring that Welsh<br />
business benefits from new LDP and UDP housing as much as possible.<br />
2. For sustainable local procurement of both labour and materials to be weighted favourably in the tendering process,<br />
and for the Welsh government to educate procurement authorities in the sympathetic interpretation of procurement<br />
legislation to ensure maximum benefit for Welsh business.<br />
3. For Plaid Cymru to oppose the exclusive promotion of new LDP and UDP housing developments to the public<br />
outside of Wales, and to urge the Welsh government to legislate if necessary to ensure houses built in Wales are<br />
promoted in Wales.<br />
4. For special planning permission to be introduced in order to convert a property from a main home to a second home.<br />
Conference believes that local planning authorities should have the power to determine the suitable level of second<br />
homes in a particular area, and determine when saturation point for second homes as been reached.<br />
Council Tax Benefits<br />
National Assembly Group<br />
Conference regrets:<br />
1. That the UK coalition Government has implemented cuts to council tax benefit as part of its welfare reform agenda.<br />
And notes:<br />
1. That as of April 1st 2013 council tax benefits will be devolved to Wales, Scotland and to English local authorities<br />
following a 10% budget cut.<br />
2. That the Scottish Government has already signalled its intention to make up the 10% budget cut in order to<br />
safeguard the most vulnerable people in society.<br />
Conference deplores:<br />
1. That the Labour Welsh Government has refused to make up the 10% budget cut from their own resources.<br />
2. That the Labour Welsh Government has already stated in writing that it will pass these cuts on to local authorities.<br />
3. That Labour has abandoned its pre-election commitment to “stand up against the Tory cuts”.<br />
4. That Labour has directly contradicted its Programme of Government commitment to reduce poverty in Wales.<br />
Conference therefore:<br />
1. Calls on the Welsh Government to make up the 10% budget cut in Wales for at least a period of one year, in order<br />
to give the Government, National Assembly and local authorities a further year’s breathing space to develop a<br />
sustainable and fair Welsh council tax benefit system.<br />
19
13:50 Sesiwn Trafod 2 - Cymdogaeth Gref, Dyfodol Cynaliadwy: Yr Her i Gymunedau Cymru. Noddir<br />
gan Oxfam Cymru.<br />
14:30 Leanne Wood AC, Arweinydd Plaid Cymru – Araith<br />
15:15 Cynigion (Sesiwn 4)<br />
Diweithdra Ieuenctid<br />
(Plaid Cymru Ifanc)<br />
Noda’r Gynhadledd bod:<br />
1. Diweithdra ymysg pobl ifainc yng Nghymru sydd rhwng 16 a 24 mlwydd oed, ar gael, ac yn chwilio am waith, ar hyn<br />
o bryd ar lefel o 23.4%, sef tua 50,110 o bobl yn ôl ystadegau diweddaraf y Swyddfa Ystadegau Gwladol;<br />
2. Y ganran o bobl ifainc yng Nghymru sydd heb waith yng Nghymru’n uwch na’r ganran Brydeinig o 21.9%;<br />
3. Llywodraeth Lafur Cymru a’i chynllun ‘Twf Cymru’ yn debygol o gefnogi ond 4,000 o bobl y flwyddyn, gyda phob un<br />
ohonynt yn derbyn dim mwy na 6 mis o gefnogaeth, heb unrhyw esboniad o gefnogaeth wedi hynny.<br />
Y mae’r Gynhadledd yn nodi ymhellach:<br />
1. Bod 19 o’r 22 awdurdod lleol yng Nghymru yn ‘hotspots’ diweithdra ieuenctid, fel a cydnabyddir gan y Comisiwn ar<br />
Ddiweithdra Ieuenctid;<br />
2. Y datgelodd adroddiad y Comisiwn y cyhoeddwyd fis Chwefror 2012 byddai diweithdra ieuenctid yn costio £4.8<br />
biliwn i’r Trysorlys, ac yn costio rhyw £10.7 biliwn i’r economi ehangach oherwydd allbwn a gollwyd, ac y bydd<br />
effeithiau hir dymor diweithdra ieuenctid yn “ychwanegu costau pellach i’r dyfodol o £2.9 biliwn a £6.3 biliwn y<br />
flwyddyn i’r economi mewn cynnyrch coll”. Meddai hefyd mai’r “cost bresennol i’r Trysorlys, hyd yn oed wrth edrych<br />
dim ond degawd i’r dyfodol, tua £28 biliwn”.<br />
Cred y Gynhadledd, felly:<br />
1. Bod taclo diweithdra ieuenctid yn hollol allweddol er mwyn sicrhau adferiad hir dymor Cymru o’r hinsawdd<br />
economaidd bresennol;<br />
2. Bod rhaid cael buddsoddiad nid llymder ariannol er mwyn sicrhau gwir adferiad cynaliadwy.<br />
Cydnabyddir y Gynhadledd:<br />
1. Bod cynghorau Plaid Cymru wedi cefnogi pobl ifainc, yn enwedig yng Nghaerffili ac yng Ngwynedd, trwy fuddsoddi<br />
mewn cynlluniau hyfforddi newydd ar gyfer pobl ifainc, a chefnogi’r rheini sy’n sefydlu’u busnesau eu hunain, yn<br />
ychwanegol at gefnogi busnesau bychain a chanolig eu maint gyda benthyciadau.<br />
Penderfyna’r Gynhadledd i alw ar Lywodraeth Cymru i:<br />
1. Roi diweddariad ar frys ar eu trafodaethau ynghylch sicrhau’r hawl i ddefnyddio’r pwerau benthyg a etifeddodd pan<br />
ddiddymwyd Awdurdod Datblygu Cymru;<br />
2. Fwrw ymlaen gyda thrafodaethau er mwyn sicrhau cytundeb y Trysorlys i lansio peiriant buddsoddi Adeiladu dros<br />
Gymru;<br />
3. Ymrwymo i adolygu ac ehangu’r cynllun benthyg ar gyfer awdurdodau lleol gyda’r bwriad o’i ddyblu i £350 miliwn;<br />
4. Greu cynllun tebyg er mwyn defnyddio pwerau benthyg Cymdeithasau Tai er mwyn cynhyrchu tua £150 miliwn,<br />
felly o bosibl yn ariannu cynllun buddsoddi o £1 biliwn er mwyn cefnogi’r economi yng Nghymru am y blynyddoedd<br />
nesaf, ac i ddiogelu a chreu swyddi newydd;<br />
5. Frwydro o blaid datganoli pwerau ynghylch chwilio am waith, gan gynnwys JobCentre Plus, er mwyn datblygu<br />
datrysiad Cymreig i broblemau cyflogaeth;<br />
6. Greu cynllun i gefnogi 30,000 o brentisiaethau, ac i ehangu’r cynllun ‘Recriwtiaid Newydd’ y byddai’n darparu<br />
cymhorthdal cyflog i gyflogwyr sy’n cynnig prentisiaethau ychwanegol;<br />
7. Ddatblygu cynllun hyfforddi-wrth-weithio modern a gwerthfawr er mwyn cynyddu cyflogadwyedd pobl ifainc ac i’w<br />
paratoi ar gyfer gwaith, fel y cynllun a grëwyd gan Blaid Cymru mewn rheolaeth yng Nghaerffili;<br />
8. Gefnogi busnesau bychain a chanolig eu maint gyda ‘Chronfeydd Benthyciadau Lleol’, fel yng Ngwynedd dan<br />
reolaeth Plaid Cymru.<br />
Dyfodol Afghanistan<br />
(Gr ŵp Seneddol Ewropeaidd)<br />
Noda’r Gynhadledd:<br />
1. Gwrthwynebiad Plaid Cymru i oresgyniad Afghanistan;<br />
2. Bod mwy na degawd wedi mynd heibio ers yr oresgyniad;<br />
3. Bod lluoedd arfog y DG yn ddisgwyliedig i aros yn Afghanistan tan ddiwedd 2012;<br />
4. Y bydd Ffrainc yn tynnu ei lluoedd yn ôl erbyn diwedd 2012, a bod gwledydd eraill eisoes wedi gwneud.<br />
20
13:50 Discussion Session 2 - Strong Neighbourhood, Sustainable Future: The Challenge for Welsh<br />
Communities. Sponsored by Oxfam Cymru<br />
14:30 Leanne Wood AM, Plaid Cymru Leader – Speech<br />
15:15 Motions (Session 4)<br />
Youth Unemployment<br />
(Plaid Cymru Youth)<br />
Conference notes that:<br />
1. According to the latest statistics from the Office for National Statistics, youth unemployment in Wales stands at<br />
23.4% – some 50,110 people between the ages of 16 and 24 who are not employed but are available and looking for<br />
work;<br />
2. The percentage of young people in Wales who are currently unemployed is higher than the UK figure of 21.9%;<br />
3. The Labour Welsh Government’s ‘Growth Wales’ project will support a maximum of 4,000 people a year, each being<br />
supported for only 6 months, without explanation of further support after this period;<br />
Conference further notes that:<br />
1. 19 out of 22 local authorities in Wales are youth unemployment hotspots, as identified by the Commission on Youth<br />
Unemployment ;<br />
2. The Commission report published in February 2012 stated that youth unemployment would cost the exchequer £4.8<br />
billion and cost the economy £10.7 billion in lost output, and that the more long term effects of youth unemployment<br />
at its current levels will ‘ratchet up further future costs of £2.9 billion and £6.3 billion p.a. for the economy in lost<br />
output’. It also stated that ‘the net present value of the cost to the Treasury, even looking only a decade ahead, is<br />
approximately £28 billion’.<br />
Conference therefore believes that:<br />
1. Tackling youth unemployment is key to ensuring Wales’s long-term recovery from the current economic downturn;<br />
2. In order to secure real, sustainable recovery, we must see investment not austerity;<br />
Conference recognises:<br />
1. That Plaid Cymru councils have supported young people, particularly in Caerphilly and Gwynedd by investing in new<br />
training schemes for young people and supporting those setting up their own companies and social enterprises, in<br />
addition to supporting small and medium size businesses with loans.<br />
Conference resolves to call on the Welsh Government to:<br />
1. Provide an urgent update on talks about unlocking borrowing powers inherited from the abolition of the WDA;<br />
2. Pursue the Treasury’s agreement to launch a Build for Wales investment vehicle;<br />
3. Commit to revise and expand the local authority borrowing scheme and aim to double it to £350 million;<br />
4. Create a similar programme for tapping into Housing Association borrowing powers to generate around £150million,<br />
thereby potentially financing a £1 billion investment programme to support the Welsh economy for the next few<br />
years, safeguarding and creating new jobs;<br />
5. Make the case for devolving powers over job-search provision including JobCentrePlus in order to develop a Welsh<br />
solution to employment issues;<br />
6. Create a scheme to support 30,000 apprenticeships, and extend the Young Recruits programme which would<br />
provide a wage subsidy to employers taking on additional apprentices;<br />
7. Develop a modern, high value in-work training programme to increase the employability of young people to prepare<br />
them for work like the scheme created in Caerphilly under Plaid Cymru’s leadership;<br />
8. Support small and medium enterprises with ‘local loans funds’, as in Gwynedd under Plaid Cymru’s leadership.<br />
The Future of Afghanistan<br />
(European Parliamentary Group)<br />
Conference notes:<br />
1. Plaid Cymru’s opposition to the invasion of Afghanistan;<br />
2. More than a decade has now passed since that invasion;<br />
3. UK forces are set to remain in Afghanistan until the end of 2014;<br />
4. France will withdraw its forces by the end of 2013, other countries have already done so.<br />
21
Noda’r Gynhadledd ymhellach:<br />
1. Y cynnydd yn y fasnach gyffuriau, heroin yn enwedig, sydd yn gyfwerth â hanner economi Afghanistan ac sydd yn<br />
cynorthwyo gwrthryfel y Taliban;<br />
2. Wedi deg mlynedd o ymyrraeth lluoedd arfog estron nad ydi’r llywodraeth ganolog mewn rheolaeth tu allan i’r<br />
brifddinas a’r dinasoedd mawr;<br />
3. Adroddiadau o drafodaethau cychwynnol rhwng y CU a chynrychiolwyr y Taliban, a’r posibiliad o drafodaethau<br />
rhwng y Taliban a llywodraeth Kabul;<br />
4. Amodau byw erchyll nifer o bobl Afghanistan, yn enwedig mewn ardaloedd gwledig ble mae hyd at 4 allan o bob 5<br />
yn danfaethedig, dim ond 1% yn mwynhau defnydd glanweithdra a dim ond 20% yn mwynhau dŵr glân.<br />
Gofidia’r Gynhadledd:<br />
1. Methiant Llywodraethau olynol y DG i ddatblygu strategaeth tynnu yn ôl, graddol, iawn;<br />
2. Methiant Llywodraethau olynol y DG i ddarparu yn iawn ar gyfer milwyr sydd yn dod yn ôl, yn enwedig milwyr sydd<br />
wedi eu hanafu a’u teuluoedd;<br />
3. Colled bywyd o gannoedd o filwyr y DG a miloedd o sifiliaid Afghan yn Afghanistan;<br />
4. Y methiant i wella safonau bywyd nifer o bobl Afghanistan, yn enwedig mewn ardaloedd gwledig, er gwaetha’r<br />
gwariant o filiynau mewn arian cymorth.<br />
Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth y DG i:<br />
1. Gweithredu strategaeth raddol i dynnu yn ôl lluoedd arfog y DG yn gynnar;<br />
2. Gweithio gyda’r gymuned ryngwladol i ddarparu cymorth dyngarol a datblygu ar gyfer Afghanistan;<br />
3. Adolygu effeithiolrwydd cymorth datblygu i Afghanistan, a rhoi ffocws cryfach ar helpu’r tlawd wledig.<br />
4. Annog deialog rhwng carfanau’r gwrthdaro a’u cynrychiolwyr mewn ymdrech i sicrhau heddwch a diogelwch.<br />
Cynnig Brys 1<br />
15:45 Luke Nicholas, De Caerdydd a Phenarth – Araith<br />
16:00 Adroddiadau ac Etholiadau Mewnol<br />
16:30 Cyfarfodydd Ymylol<br />
22
Conference further notes:<br />
1. The surge in the drugs trade, particularly heroin, which makes up half the Afghan economy and aids the Taliban<br />
insurgency;<br />
2. After ten years of foreign military intervention the central government has little control outside the capital and major<br />
cities;<br />
3. Reports of exploratory talks between UN and Taliban representatives, and the prospect of talks between the Taliban<br />
and the Kabul government;<br />
4. The dire living conditions of many Afghans, particularly in rural areas where up to four fifths are undernourished, only<br />
1% have access to sanitation and only 20% to clean water.<br />
Conference regrets:<br />
1. Successive UK governments’ failure to develop a proper, phased withdrawal strategy;<br />
2. Successive UK governments’ failure to properly provide for returning troops, particularly injured veterans and their<br />
families;<br />
3. The loss of life in Afghanistan of hundreds of UK service personnel and thousands of Afghan civilians;<br />
4. The failure to improve the living standards of many Afghans, particularly in rural areas, in spite of billions in aid.<br />
Conference calls upon the UK government to:<br />
1. Implement a phased strategy for the early withdrawal of UK armed forces;<br />
2. Work with the international community to provide ongoing humanitarian and development aid for Afghanistan;<br />
3. Review the effectiveness of development aid to Afghanistan, and place a stronger focus on helping the rural poor;<br />
4. Encourage dialogue between parties to the conflict and their representatives in an effort to build peace and security.<br />
Emergency Motion 1<br />
15:45 Luke Nicholas, Cardiff South and Penarth – Speech<br />
16:00 Internal Reports and Elections<br />
16:30 Fringe Meetings<br />
23
AMSERLEN Y GYNHADLEDD<br />
DYDD SADWRN<br />
09:30 Cynigion (Sesiwn 5)<br />
Comisiynydd Elusennau i Gymru<br />
(Cangen Ynysybwl, Coed y Cwm & Glyncoch)<br />
Mynegir y Gynhadledd ei phryderon ynghylch AWEMA yr Elusen Cymorth Lleiafrifoedd Ethnig sydd bellach wedi<br />
dirwyn i ben. Cred y Gynhadledd bod angen llawer mwy o dryloywder o ystyried y ffaith bod swyddogion yn AWEMA<br />
yn gefnogwyr proffil uchel o Lywodraeth Cymru ac ymddengys na fu unrhyw wiriadau a balansau yn monitro eu<br />
gweithgareddau gan arwain at golled enfawr mewn arian cyhoeddus. Cred y Gynhadledd y dylid apwyntio Comisiynydd<br />
Elusennau i Gymru. Mae Comisiwn Elusen Cymru a Lloegr wedi gweld nifer o elusennau yng Nghymru yn methu.<br />
Condemnia’r Gynhadledd ddiffyg tryloywder ynghylch sut mae elusennau yng Nghymru yn cael eu monitro ac archwilio<br />
o Lerpwl.<br />
Dyfodol Prifysgol Cymru<br />
(Cangen Caernarfon)<br />
Noda’r Gynhadledd:<br />
1. Ei thristwch am y trafferthion mawr Prifysgol Cymru sydd wedi dwyn anfri ar holl brifysgolion Cymru ac a arweiniodd<br />
at y penderfyniad rhyfeddol gan Gyngor y Brifysgol ar 21 Hydref 2011 i ddiddymu’r Brifysgol ond ar y llaw arall yn ei<br />
chyplysu gyda Phrifysgol Y Drindod Dewi Sant.<br />
2. Nad oes unrhyw ymchwiliad annibynnol wedi ei gynnal i ddarganfod beth oedd y rhesymau am y gwendidau yn<br />
rheolaeth fewnol y Brifysgol arweiniodd i’r llanastr a hefyd yng ngoruchwyliaeth gwan Cyngor y Brifysgol i’r modd<br />
roedd y Brifysgol yn cyflawni ei gwaith.<br />
Geilw’r Gynhadledd:<br />
1. Ar Lywodraeth Cymru i sefydlu ymchwiliad annibynnol i’r hyn a ddigwyddodd ym Mhrifysgol Cymru gyda’r bwriad o<br />
ddysgu gwersi er mwyn sicrhau nad yw sefyllfa fel hyn yn digwydd eto yn ein prifysgolion.<br />
2. Ar i Aelodau Cynulliad Plaid Cymru i wrthod unrhyw fesur a fyddai’n uno Prifysgol Cymru gyda Phrifysgol Y Drindod<br />
Dewi Sant ac yn hytrach i bwyso ar Lywodraeth Cymru i gydweithio gydag eraill i sefydlu ymddiriedolaeth newydd<br />
annibynnol i gymryd cyfrifoldeb am holl asedau presennol Prifysgol Cymru er mwyn eu defnyddio i sicrhau dyfodol<br />
Gwasg Prifysgol Cymru, Geiriadur Prifysgol Cymru, y Ganolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd, a Gregynog ac i<br />
hybu ymchwil perthnasol.<br />
Datganoli Darlledu<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol)<br />
Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth Cymru:<br />
1. I bwyso ar lywodraeth y DG i ddatganoli cyfrifoldebau dros ddarlledu i Gynulliad Cenedlaethol Cymru, i alluogi BBC<br />
Cymru i weinyddu ei gyllideb ei hun, ond gyda rheolyddion a chyfrifoldebau eraill i gyd-fynd gyda’n deddfwriaeth<br />
genedlaethol, i sicrhau bod BBC Cymru yn rhoi Cymru’n gyntaf, ac yn adlewyrchu ein diwylliant, ein pryderon a<br />
gobeithion, ni ddylid cael ei amharu gan faterion cyllideb a benderfynwyd yn Llundain.<br />
2. I nodi gyda phryder y sefyllfa ariannu tymor hir ar gyfer S4/C tu hwnt i 2016, ac i gymryd cyfrifoldeb am ddod o hyd<br />
i ateb sy’n sicrhau hyfywedd y sianel i’r dyfodol, gan gynnwys sefydlu pwyllgor cyswllt tryloyw rhwng y sianel a’r<br />
Cynulliad Cenedlaethol, ac i ddarparu cefnogaeth lle mae angen er mwyn caniatáu iddo adeiladu o fod yn sianel i<br />
hwb ar gyfer yr iaith, gan ddarparu gwasanaeth ar-lein ac i’r cwricwlwm.<br />
3. I nodi gyda phryder toriadau parhaus i’r BBC yng Nghymru a’i effaith posibl ar adrodd ar fywyd Cymru, yn enwedig<br />
i’w uned wleidyddol, ac i fynegi barn i’r BBC er mwyn sicrhau bod ei ddarllediad yn adlewyrchu a chaffael ein setliad<br />
datganoledig.<br />
4. Cymryd camau i ddarparu’r amgylchfyd busnes mwyaf priodol er mwyn i sefydliadau newyddion brodorol cael ei<br />
greu a ffynnu, wrth fanteisio ar y cyfleoedd a gynigir gan y cyfryngau digidol, i sylweddoli bod cyfryngau print yn<br />
wynebu dyfodol hynod niweidiol, ac i sicrhau nad yw sgiliau newyddiadurwyr yn cael eu colli os yw eu sefydliadau<br />
gwaith yn methu gweithredu, i bwyso am gynhwysiant digidol er mwyn sicrhau nad yw neb yng Nghymru yn cael eu<br />
gwahardd rhag defnyddio’r rhyngrwyd oherwydd lleoliad neu’r anallu i dalu amdano.<br />
24
CONFERENCE TIMETABLE<br />
SATURDAY<br />
09:30 Motions (Session 5)<br />
Charity Commissioner for Wales<br />
(Ynysybwl, Coed y Cwm & Glyncoch Branch)<br />
Conference expresses its concerns regarding AWEMA, the Ethnic Minority Support Charity which has now been<br />
wound up. Conference believes there needs to be far more transparency given the fact that the officers at AWEMA<br />
were high profile supporters of the Welsh Government party and there appear to have been no checks and balances in<br />
monitoring their activities, resulting in a massive loss of public money. Conference believes a Charity Commissioner for<br />
Wales should be appointed. The Charity Commission for England & Wales has seen a number of charities fail in Wales.<br />
Conference condemns a lack of transparency regarding how charities in Wales have been monitored and audited from<br />
Liverpool.<br />
The future of the University of Wales<br />
(Caernarfon Branch)<br />
Conference notes:<br />
1. Its sadness at the enormous problems at the University of Wales which have brought shame on the whole university<br />
sector in Wales and which led to the remarkable decision by the University Council on 21 October 2011 to dissolve<br />
the University whilst at the same time to unite with the University of Wales Trinity Saint David.<br />
2. That no independent enquiry has been conducted to identify the weaknesses in the internal management of the<br />
University which led to the disaster and also into the ineffective manner in which the University Council regulated the<br />
way in which the University conducted itself..<br />
Conference calls:<br />
1. On the Welsh Government to establish an independent inquiry into what happened at the University of Wales with<br />
the objective of learning lessons in order to ensure that this type of situation will not happen again in any of our<br />
universities.<br />
2. Upon Plaid Cymru Assembly Members to reject any measure that would unite the University of Wales with Trinity<br />
Saint David University but to press the Welsh Government to work with others to establish a new independent trust<br />
to take responsibility for all the current assets of the University of Wales in order that they be used to ensure the<br />
future of the University of Wales Press, the University of Wales Dictionary, the Centre for Advanced Celtic Studies<br />
and Gregynog and to promote relevant research.<br />
Devolution of Broadcasting<br />
(National Assembly Group)<br />
Conference calls on the Welsh Government:<br />
1. To press the UK Government to devolve responsibilities for broadcasting to the National Assembly for Wales, to<br />
allow BBC Wales to administer its own budget, but with regulatory and other overview responsibilities to rest with<br />
our national legislature, to ensure that BBC Wales puts the interest of Wales first, and in reflecting our culture, our<br />
concerns and our aspirations, it is not distracted by funding issues decided in London.<br />
2. To note with concern the long-term funding position for S4/C beyond 2016, and to take responsibility for finding a<br />
solution that ensures the viability of the channel in perpetuity, including the establishment of a transparent liaison<br />
committee between the channel and the National Assembly, and to provide support where required in allowing it to<br />
grow from a channel into a hub for the language, providing services online and to the curriculum.<br />
3. To note with concern ongoing cuts to the BBC in Wales and its potential impact on reporting on Welsh life,<br />
particularly to its political unit, and to make representations to the BBC to ensure that its coverage reflects and<br />
scrutinises our devolved settlement.<br />
4. To take steps to provide the right business environments in which indigenous news organisations can be created<br />
and prosper while taking advantage of the opportunities offered by digital media, to recognise that print media faces<br />
an extremely adverse future, and to ensure that journalists’ skills are not lost if the organisations they work for cease<br />
to operate, to press for digital inclusion so that no one in Wales is excluded from accessing the internet because of<br />
location or inability to pay for it.<br />
25
Gwelliant 1 (Cangen Dyffryn Ogwen)<br />
Ychwaneger ar ôl paragraff 4<br />
“5. I bwyso ar Lywodraeth y DG i ddatganoli i Gynulliad Cenedlaethol Cymru holl bwerau a chyfrifoldebau Ofcom sy’n<br />
berthnasol i Gymru. Byddai hyn yn cynnwys yr hawl i godi ffi ar gwmnïau telegyfathrebu am ddefnyddio tonfeddi radio ar<br />
draws Cymru, arian y gellid ei ddefnyddio i sybsideiddio’r diwydiannau darlledu a phapurau newydd”.<br />
Ynni Adnewyddadwy Cymunedol<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol / Cangen Wrecsam)<br />
Noda’r Gynhadledd:<br />
1. Bod angen datblygu adnoddau ynni adnewyddadwy sy’n gydnaws ag anghenion cymunedol Cymru.<br />
2. Bwriad Llywodraeth Cymru i ryddhau Papur Gwyn ar Gynllunio yn 2013.<br />
Nodwn ymhellach fod gan brosiectau p ŵer dŵr bach y gallu, yn ôl arolwg yn 2010 a’i hyrwyddwyd gan Lywodraeth<br />
Cymru, i gyfrannu hyd at 63,000Kw o ynni adnewyddadwy yng Nghymru.<br />
Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth Cymru:<br />
1. I ddefnyddio’r cyfle hwn i symleiddio’r broses cynllunio ar gyfer prosiectau ynni adnewyddadwy cymunedol ac i roi<br />
blaenoriaeth i brosiectau o’r fath o fewn y system gynllunio.<br />
2. I gefnogi cynlluniau p ŵer dŵr bach dan reolaeth y gymuned leol ac i greu cronfa benodol er mwyn ariannu cynlluniau<br />
peilot.<br />
Gwelliant 1 (Cangen Merthyr a Rhymni)<br />
Ychwanegu ar ddiwedd pwynt 1 dan Geilw’r gynhadledd:<br />
“Y dylid datganoli’r prosiectau yma i gymunedau unigol, i’w rhedeg gan bobl leol a’u cytuno gan pobl sy’n byw yn y<br />
gymuned”.<br />
Ychwanegu ym mhwynt 2 dan geilw’r Gynhadledd ar ôl “dŵr bach”; “a phob math arall o ynni adnewyddadwy megis<br />
paneli haul, biomas, tyrbinau gwynt micro, ayyb”.<br />
Gwelliant 2 (Etholaeth Sir Fynwy)<br />
Ychwanegu pwynt 2 newydd dan noda’r Gynhadledd:<br />
2. Bod perchnogaeth cymunedol yn ddull bwysig mewn cyflawni hyn ac am feithrin derbyniaeth a brwdfrydedd dros<br />
ynni adnewyddadwy.<br />
Ychwanegu pwynt 2 newydd dan Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth Cymru:<br />
2. I gefnogi cynlluniau ynni adnewyddadwy dan berchnogaeth y gymuned, e.e. hydro, haul, biomas, drwy ddarparu<br />
cefnogaeth (gan gynnwys cyllido) camau datblygu cynlluniau o’r fath.<br />
Cefnogaeth i Fyfyrwyr Addysg Uwch<br />
(Cangen Morgan Jones)<br />
Noda’r Gynhadledd bod myfyrwyr sydd wedi llwyddo i dderbyn gradd mewn pwnc o’u dewis nhw, ddim yn gallu o<br />
dan reolau presennol Llywodraeth Cymru ynghylch cyllido myfyrwyr Prifysgolion, dderbyn unrhyw gyllideb bellach gan<br />
Lywodraeth Cymru os ydynt yn dymuno parhau i astudio ar gyfer PhD. Noda’r Gynhadledd ymhellach bod cyllideb ar<br />
gael ar gyfer myfyrwyr sy’n dymuno parhau i astudio tuag at gymhwyster dysgu PGCE, ond nid ar gyfer myfyrwyr sy’n<br />
dymuno darlithio mewn Addysg Uwch, neu arbenigo mewn maes ymchwil sy’n ofynnol mewn PhD.<br />
Cred y Gynhadledd bod y polisi hwn yn nadu datblygiad nifer o unigolion addysgedig yng Nghymru a fydd yn ei dro yn<br />
niweidio rhagolygon Cymru yn economi’r 21ain ganrif.<br />
Geilw’r Gynhadledd felly ar Lywodraeth Cymru i gyflwyno rheoliadau sy’n caniatáu mynediad i bob myfyriwr at gyllideb i<br />
barhau gydag addysg tu hwnt lefel gradd.<br />
Gwelliant 1 (Pwyllgor Gwaith Cenedlaethol)<br />
Ailosod y cymal olaf gyda:<br />
Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth Cymru i sicrhau datganoli cyfran deg o gyllid y byrddau Ymchwil Prydeinig i Gymru<br />
(5%) er mwyn gwobrwyo cynlluniau ymchwil myfyrwyr cymwysedig yn ôl cyfraniad posib eu hymchwil i ragoriaeth<br />
ysgolheictod ac i’r economi Cymreig.<br />
26
Amendment 1 (Dyffryn Ogwen Branch)<br />
Insert after paragraph 4<br />
“5. To press the UK Government to devolve to the National Assembly for Wales all the powers and responsibilities of<br />
Ofcom that relate to Wales. This would include the right to charge telecommunications companies a fee for using radio<br />
frequencies across Wales, money which could be used to subsidise the broadcasting and newspaper industries”.<br />
Community Renewable Energy<br />
(Plaid Cymru National Assembly Group / Wrexham Branch)<br />
Conference notes:<br />
1. The need to develop renewable energy resources that are compatible with the needs of Welsh communities.<br />
2. The Welsh Government’s intention to release a White Paper on planning in 2013.<br />
We further note that micro hydropower schemes can, according to a Welsh Government-sponsored report in 2010,<br />
contribute up to 63,000Kw of renewable energy in Wales.<br />
Conference calls on the Welsh Government:<br />
1. To use this opportunity to simplify the planning process for community renewable energy projects and to accord<br />
such projects priority within the planning system.<br />
2. To support community controlled micro hydropower projects and to create a specific fund to finance pilot schemes.<br />
Amendment 1 (Merthyr and Rhymney Branch)<br />
Add at the end of point 1 under Conference calls:<br />
“That these projects should be devolved to individual communities, run by local people and agreed by people living in<br />
those communities”<br />
Insert in point 2 under Conference calls, after “hydropower projects”; “and all other renewable forms of energy such as<br />
solar panels, biomass, micro wind turbines, etc”.<br />
Amendment 2 (Monmouthshire Constituency)<br />
Add new point 2 under Conference notes:<br />
2. That community ownership is an important mechanism for accomplishing this and for fostering acceptance of and<br />
enthusiasm for renewable energy.<br />
Add new point 2 under Conference calls on the Welsh Government:<br />
2. To support community-owned renewable energy schemes, e.g. small-hydro, solar, biomass, through providing help<br />
(including funding) to the development stages of such schemes.<br />
Higher Education Student Support<br />
(Morgan Jones Branch)<br />
Conference notes that students who have successfully obtained a degree in their subject of choice, cannot under the<br />
current WG rules of funding for University students, obtain any further WG funding if they wish to continue to study for a<br />
PhD. Conference further notes that funding is available for students who wish to continue to study for a PGCE teaching<br />
qualification, but not for a student who wishes to lecture in Higher education, or specialise in a research field for which a<br />
PhD is a requirement.<br />
Conference believes that this policy hinders the development of a pool of highly educated personnel in Wales that will in<br />
turn harm the prospects of Wales in the 21st century economy.<br />
Conference therefore calls on the WG to introduce regulations that will enable all students to access funding to further<br />
their studies beyond degree level.<br />
Amendment 1 (National Executive Committee)<br />
Replace the final clause with:<br />
Conference calls on the Welsh Government to ensure the devolution of a proportion of British Research Council funding<br />
(to be decided by head of population). This would be allocated to qualified Welsh students according to the potential<br />
contribution of their research to excellence in scholarship and to the Welsh economy.<br />
27
10:30 Yn cyflwyno...Y Lleisiau Newydd (Cynghorwyr Newydd Plaid Cymru)<br />
10:45 Cynigion (Sesiwn 6)<br />
Argyfwng Parth yr Ewro<br />
(Gr ŵp Seneddol Ewropeaidd)<br />
Noda’r gynhadledd:<br />
1. Bod yr Argyfwng Ariannol a’r Argyfwng Dyled Sofran yn Ewrop wedi bron ac arwain at ddymchweliad economaidd<br />
nifer o aelod wladwriaethau’r Undeb Ewropeaidd, yn enwedig o fewn parth yr Ewro.<br />
2. Mae’r ymateb i’r argyfyngau hyn wedi bod yn ymgais i ymgloddio economeg neo-ryddfrydol i’r Undeb Ewropeaidd,<br />
yn enwedig drwy’r Cytundeb Cyllidol.<br />
3. Canlyniad y caledi oedd cynnydd dramatig mewn diweithdra a digartrefedd. Cafodd pobl ifanc a menywod eu<br />
heffeithio’n arbennig o wael gan hyn, gan gynnwys yng Nghymru.<br />
Cred y Gynhadledd:<br />
1. Taw camau hapfasnachol y sector bancio a ddadreoleiddiwyd oedd prif achos yr argyfyngau economaidd sy’n<br />
wynebu Cymru ac Ewrop nawr.<br />
2. Nid dinasyddion cyffredin a’r bobl fwyaf bregus yn ein cymdeithas ddylai dalu am gamgymeriadau’r elit ariannol.<br />
3. Bydd toriadau gwario cyhoeddus pellach yng Nghymru yn arwain at dlodi pellach. Mae hyn yn annerbyniol o ystyried<br />
bod gan Gorllewin Cymru a’r Cymoedd Gynnyrch Mewnwladol Crynswth (GDP) sy’n llai na 75% o gyfartaledd yr<br />
Undeb Ewropeaidd, sy’n golygu bod yr ardal yn cymhwyso i dderbyn uchafswm y lefel o gymorth gan yr Undeb<br />
Ewropeaidd, ac mae Cymru eisoes yn dioddef o’r GDP isaf yn y Deyrnas Gyfunol.<br />
4. Roedd anghydbwyseddau mawrion mewn cyfoeth yn yr Undeb Ewropeaidd yn achos pellach o’r argyfwng presennol<br />
a rhaid mynd i’r afael â hwn.<br />
Penderfyna’r Gynhadledd:<br />
1. I beidio ag ymgloddio caledi i mewn i’r Undeb Ewropeaidd. Rhaid symud y pwyslais tuag at greu swyddi, sbarduno<br />
twf a’r gyriant tuag at economi gynaliadwy, carbon-isel.<br />
2. I greu banc gwirioneddol canolog ar gyfer Ewrop lle daw’r Banc Canolog Ewropeaidd (ECB) yn fenthyciwr ar<br />
gyfer dyled lywodraethol pan fetho popeth arall, hyd at drothwy sefydlog, a lledaenu ei nodau polisi i gynnwys<br />
sefydlogrwydd ariannol a thwf economaidd hirdymor.<br />
3. I ddeddfu er mwyn cael Cronfa cydlyniad wedi’i atgyfnerthu bydd yn mynd i’r afael ag anghydbwyseddau niweidiol<br />
datblygiad a thwf yn yr Undeb Ewropeaidd, gyda chynnydd yn y defnydd a wneir o’r Banc Buddsoddi Ewropeaidd fel<br />
ffordd o fuddsoddi a datblygu.<br />
4. I greu Treth Trafodion Ariannol fel bydd y sawl a achosodd yr argyfwng drwy eu trafodion hapfasnachol, a oedd yn<br />
aml niweidiol, yn dechrau talu treth ar y trafodion hapfasnachol hynny. Rydym hefyd yn galw am reoleiddio cywir<br />
o’r sector ariannol ar gyfer rheoleiddio cywir o’r sector ariannol, fel yr amlinellwyd yn yr Adroddiad ar Fancio gan<br />
Gomisiwn Annibynnol Vickers.<br />
5. Bod yn rhaid i fwy o ddemocrateiddio o’r Undeb Ewropeaidd ddigwydd. Mae’r Undeb Ewropeaidd yn cymryd<br />
penderfyniadau economaidd anodd iawn nawr sydd yn cael gwir effaith ar ddinasyddion Ewrop a thu hwnt.<br />
Dylid gweld fod gan y penderfyniadau hyn gyfreithlondeb democrataidd a rhaid iddyn nhw gael eu gwneud gyda<br />
chynhwysiad llawn y Senedd Ewropeaidd a etholwyd yn uniongyrchol.<br />
6. O ystyried yr argyfwng presennol, dylid gohirio unrhyw benderfyniad ar ymuno â’r Ewro hyd ddiwedd y ddegawd,<br />
wrth gadw i fodloni meini prawf y Blaid ar gyfer cael mynediad i Barth yr Ewro ar ôl y cyfnod hwnnw. Mae hyn yn<br />
golygu cadw Sterling fel arian cyfred Cymru ar gyfer y dyfodol rhagweladwy.<br />
Gwelliant 1 (Cangen Llundain)<br />
Amnewid pwynt 6 dan Penderfyna’r Gynhadledd gyda:<br />
“O ystyried argyfwng presennol Parth yr Ewro fe fydd Plaid Cymru yn parhau i fonitro datblygiadau yn newidiadau i<br />
delerau ac amodau aelodaeth Parth yr Ewro ac yn adolygu meini prawf y Blaid ar gyfer mynediad i Barth yr Ewro wedi i’r<br />
fframwaith gyfreithiol newydd ar gyfer Parth yr Ewro cael eu sefydlu”.<br />
Gwelliant 2 (Etholaeth Pontypridd)<br />
Penderfyna’r Gynhadledd pwynt 6:<br />
Dileu “hyd ddiwedd y ddegawd” a’i amnewid am ‘tan bod y sefyllfa wedi ei tybio’n fanteisiol i Gymru’.<br />
Gwelliant 3 (Cangen y Barri)<br />
Dileu Paragraff 2 dan Penderfyna’r Gynhadledd<br />
Gwelliant 4 (Gr ŵp San Steffan)<br />
Dan Penderfyna’r Gynhadledd dileu “fel yr amlinellwyd yn yr Adroddiad ar Fancio gan Gomisiwn Annibynnol Vickers”<br />
28
10:30 Introducing...The New Voices (New Plaid Cymru Councillors)<br />
10:45 Motions (Session 6)<br />
The Eurozone Crisis<br />
(European Parliamentary Group<br />
Conference notes:<br />
1. The Financial Crisis and the Sovereign Debt Crisis in Europe have led to the near economic collapse of many<br />
member states of the European Union, particularly within the Eurozone.<br />
2. The reaction to these crises has been an attempt to entrench neo-liberal economics into the EU, especially through<br />
the Fiscal Pact.<br />
3. The outcome of austerity has been a dramatic rise in unemployment and homelessness. The young and women have<br />
been particularly badly affected by this, including in Wales.<br />
Conference believes:<br />
1. It was the speculative actions of a de-regulated banking sector that was the primary cause of the economic crises<br />
that Wales and Europe now face.<br />
2. Ordinary citizens and the most vulnerable in society should not be the ones who pay for the mistakes of the financial<br />
elite.<br />
3. Further public spending cuts in Wales will lead to further poverty. This is unacceptable given that West Wales and the<br />
Valleys already have a GDP below 75% of the EU average, meaning the area qualifies for the maximum level of EU<br />
aid, and Wales as a whole already suffers from the lowest GDP in the UK.<br />
4. Major imbalances in wealth in the EU were a further cause of the current crises and must be tackled.<br />
Conference resolves:<br />
1. Not to entrench austerity into the EU. The emphasis must shift to creating jobs, stimulating growth and the drive<br />
towards a low-carbon, sustainable economy.<br />
2. To create a truly central bank for Europe where the European Central Bank (ECB) becomes the lender of last resort<br />
for government debt, up to a fixed threshold, and widens its policy goals to include financial stability and long-term<br />
economic growth.<br />
3. To enact a strengthened Cohesion Fund that will tackle the pernicious imbalances of development and growth in the<br />
EU, with increased use of the European Investment Bank as a means of investment and development.<br />
4. To bring about a Financial Transaction Tax so that those who caused the crises through their speculative, and often<br />
damaging, transactions begin to pay tax on those speculative transactions. We also call for proper regulation of the<br />
financial sector, as laid out in the Vickers Independent Commission on Banking Report.<br />
5. That greater democratisation of the EU must take place. The EU is now taking very difficult economic decisions that<br />
have a very real impact on citizens in Europe and further afield. These decisions must be seen to have democratic<br />
legitimacy and must be made with the full inclusion of the directly elected European Parliament.<br />
6. Given the current crises to defer any decision on joining the Euro until the end of the decade, whilst maintaining the<br />
Party’s criteria for Eurozone entry after such time. This means retaining Sterling as the currency for Wales for the<br />
foreseeable future.<br />
Amendment 1 (London Branch)<br />
Replace point 6 under Conference resolves with:<br />
“Given the current crisis in the Eurozone Plaid Cymru will continue to monitor developments in changes to the terms<br />
and conditions for membership of the Eurozone and review the Party’s criteria for Eurozone entry after the new legal<br />
framework of the Eurozone has been established.”<br />
Amendment 2 (Pontypridd Constituency)<br />
Conference resolves Point 6:<br />
Delete ‘until the end of the decade’ replace with ‘until the situation is deemed beneficial for Wales’<br />
Amendment 3 (Barry Branch)<br />
Delete Paragraph 2 under Conference Resolves<br />
Amendment 4 (Westminster Group)<br />
Under Conference resolves delete ‘ as laid out in the Vickers Independent Commission on Banking Report’<br />
29
Gwelliant 5 (Cangen y Barri)<br />
Cyfnewid Paragraff 6 dan Penderfyna’r Gynhadledd gyda:<br />
Bod Comisiwn Economaidd Plaid Cymru yn ymchwilio’r opsiynau arian ar gyfer (a) y Deyrnas Gyfunol gyfredol a<br />
(b) Cymru annibynnol ac i adrodd mewn pryd er mwyn mabwysiadu polisi wedi ei seilio ar dystiolaeth cyn etholiadau<br />
Ewropeaidd 2014.<br />
Datblygu’r Economi<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol)<br />
Noda’r gynhadledd:<br />
1. Y twf yn niweithdra yng Nghymru ers etholiadau Mai 2011.<br />
2. Bod diweithdra wedi cyrraedd y nifer fwyaf ar record rhwng Gorffennaf a Medi 2011.<br />
3. Bod twf aruthrol yn niweithdra menywod ers Mai 2011.<br />
4. Bod CMC pob rhan o Gymru wedi disgyn eto o gymharu â’r EU27, fod Gorllewin Cymru a’r Cymoedd yn 68.4% o’r<br />
cyfartaledd Ewropeaidd a Dwyrain Cymru’n 99.3%.<br />
5. Bod GVA Cymru yn is na 75% o gyfartaledd y DG ac wedi cwympo’n gyson ers 1995 pan fu’n 84%.<br />
6. Bod economi Cymru yn ogystal â gweddill y DG wedi cwympo i enciliad arall eleni; un sy’n debygol o fod yn hirach<br />
na’r diwethaf.<br />
7. Taw GDP neu GVA yw’r mesuriadau gorau a’r mesuriadau a dderbynnir fwyaf eang ar gyfer mesur cyflwr yr economi<br />
nad yw Llywodraeth Cymru yn mesur GDP na GVA.<br />
Gresyna’r gynhadledd:<br />
1. Y diffyg adnoddau ychwanegol y mae Llywodraeth Cymru wedi cynnig i’r portffolio Busnes, Menter, Technoleg a<br />
Gwyddoniaeth yn ei chyllideb.<br />
2. Methiant llywodraethau San Steffan a Chymru i gynnig ysgogiad i hybu twf yn yr economi.<br />
Geilw’r gynhadledd:<br />
1. Ar lywodraeth San Steffan i gyhoeddi cynllun o wariant ar brosiectau cyfalaf er mwyn hybu twf yn yr economi.<br />
2. Ar Lywodraeth Cymru i sicrhau ffynonellau amgen o arian er mwyn cynnig pecyn o wariant cyfalaf i hybu twf yn yr<br />
economi.<br />
3. Ar Lywodraeth Cymru i neilltuo mwy o arian i gyllideb y portffolio Busnes, Menter, Technoleg a Gwyddoniaeth i<br />
sicrhau fod rhaglenni i gynorthwyo busnesau, swyddi ac unigolion yn ddigonol yn y cyfnod economaidd yma.<br />
4. Ar Lywodraeth Cymru i fesur ac i gyhoeddi GDP a GVA Cymru fesul chwarter.<br />
5. Ar Lywodraeth Cymru i osod targedau ar gyfer GDP a GVA ar gyfer economi Cymru.<br />
Cyfranogaeth Wleidyddol Pobl Ifanc<br />
(Etholaeth Preseli Penfro)<br />
Ail-gadarnha’r Gynhadledd ei fod yn bolisi Blaid Cymru i gefnogi lleihau’r oedran cymhwysedd pleidleisio a dal<br />
swyddogaeth wleidyddol ar bob lefel o gynrychiolaeth (lleol, cenedlaethol ac Ewropeaidd).<br />
Cred y Gynhadledd y dylai’r bobl ifanc yn enwedig fwynhau’r hawl i gymryd rhan mewn penderfyniadau yngl ŷn â dyfodol<br />
eu cenedl.<br />
Geilw’r Gynhadledd felly am i bobl ifanc 16 mlwydd oed a h ŷn i fod yn gymwys i bleidleisio mewn unrhyw refferendwm<br />
yngl ŷn ag annibyniaeth i Gymru.<br />
Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth Cymru ac ar gr ŵp Plaid Cymru yn y Cynulliad Cenedlaethol i ymchwilio’r posibiliad o<br />
ganiatáu pobl ifanc i gymryd rhan mewn etholiadau lleol yng Nghymru.<br />
Hefyd, ail-gadarnha’r Gynhadledd cefnogaeth Plaid Cymru i’r ymgyrch Pleidleisio yn 16, a geilw’r gynhadledd ar bob<br />
aelod o gr ŵp Plaid Cymru yn y Cynulliad Cenedlaethol i ymuno â’r ymgyrch.<br />
Geilw’r gynhadledd hefyd ar Lywodraeth Cymru, gr ŵp Plaid Cymru yn y Cynulliad Cenedlaethol, a Chynghorwyr Plaid<br />
Cymru, i sicrhau bod strwythurau cenedlaethol a lleol ar gyfer cyfranogaeth plant a phobl ifanc, er enghraifft fforymau a<br />
chynulliadau ieuenctid, yn cael eu hamddiffyn yn erbyn toriadau a lle’n bosib eu hehangu a’u datblygu.<br />
Gwelliant 1 (Etholaeth Dwyfor Meirionnydd)<br />
Dileer y trydydd paragraff “Geilw’r Gynhadledd felly am i bobl ifanc 16 mlwydd oed a h ŷn fod yn gymwys i bleidleisio<br />
mewn unrhyw refferendwm yngl ŷn ag annibyniaeth i Gymru”.<br />
Cynnig Brys 2<br />
30
Amendment 5 (Barry Branch)<br />
Replace Paragraph 6 under Conference Resolves with:<br />
That Plaid Cymru’s Economic Commission shall investigate the currency options for (a) the present United Kingdom and<br />
(b) an independent Wales and report in time for an evidence-based policy to be adopted prior to the 2014 European<br />
elections.<br />
Developing the Economy<br />
(National Assembly Group)<br />
Conference notes:<br />
1. The growth in unemployment in Wales since the May 2011 elections.<br />
2. That unemployment reached the highest number on record between July and September 2011.<br />
3. The alarming growth in female unemployment since May 2011.<br />
4. That recent figures show that GDP fell again in all parts of Wales compared to the EU27 average with West Wales &<br />
the Valleys dropping to 68.4% of the average and East Wales to 99.3%.<br />
5. That Welsh GVA is less than 75% of the UK average and has fallen steadily since 1995 when it was 84%.<br />
6. That the Welsh economy as well as the rest of the UK has dropped into recession again this year, likely to last longer<br />
than the last.<br />
7. That GDP and GVA are the best and most widely accepted economic indicators that the Welsh Government does not<br />
measure GDP or GVA in Wales.<br />
Conference deplores:<br />
1. The lack of additional resources allocated by the Welsh Government to the Business, Enterprise and Technology<br />
portfolio in its budget.<br />
2. The failure of governments in Westminster and Wales to offer an adequate stimulus to the economy.<br />
Conference calls on;<br />
1. The UK government to introduce a capital investment package to stimulate economic growth.<br />
2. The Welsh Government to secure alternative sources of funding to offer a package of capital spending to boost<br />
economic growth.<br />
3. The Welsh Government to allocate additional resources to the Business, Enterprise, Technology and Science<br />
portfolio to ensure that programs to assist businesses, individuals and jobs in this economic period are sufficient.<br />
4. On the Welsh Government to calculate and publish quarterly GDP and GVA for Wales.<br />
5. On the Welsh Government to set targets for GDP and GVA of the Welsh economy.<br />
Young People’s Political Participation<br />
(Preseli Pembrokeshire Constituency)<br />
Conference reaffirms that it is Plaid Cymru policy to support a reduction in the age of voting and eligibility for political<br />
office, at all levels of representation (local, national and European).<br />
Conference believes that in particular, young people should be entitled to take part in decisions about the future of their<br />
nation.<br />
Conference therefore calls for young people aged 16 and over to be included in any referendum on independence for<br />
Wales.<br />
Conference calls on the Government of Wales and the Plaid group in the National Assembly to explore the possibility of<br />
allowing young people to take part in local elections in Wales.<br />
Conference also reaffirms Plaid’s support for the Votes at 16 campaign, and calls on all members of the Plaid group in<br />
the National Assembly to join the campaign.<br />
Conference also calls on the Government of Wales, the Plaid group in the National Assembly, and Plaid councillors,<br />
to ensure that national and local structures for children and young people’s participation, such as youth forums and<br />
assemblies, are defended against cutbacks and where possible extended and developed.<br />
Amendment 1 (Dwyfor Meirionnydd Constituency)<br />
Delete the third paragraph “Conference therefore calls for young people aged 16 and over to be included in any<br />
referendum on independence for Wales.<br />
Emergency Motion 2<br />
31
11:30 Sesiwn Trafod 3 - Dyfodol Addysg Uwch yng Nghymru<br />
12:15 Cinio a Chyfarfodydd Ymylol<br />
13:30 Elfyn Llwyd AS, Arweinydd San Steffan – Araith<br />
13:45<br />
Sesiwn Trafod 4 - Comisiwn Economaidd: Datgloi Pwer Prynnu Cymru. Noddir gan Ffederasiwn<br />
Meistr Adeiladwyr<br />
14:30 Cynigion (Sesiwn 7)<br />
Ail-drefnu Sefydliadau Addysg Uwch<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol)<br />
Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth Cymru<br />
1. I ad-drefnu polisi Addysg Uwch i gryfhau safonau addysgu a gwella canlyniadau graddedigion;<br />
2. I sefydlu Sefydliadau Addysg Uwch Cymru fel canolfannau rhagoriaeth ar gyfer ôl-raddedigion ac ymchwil; a<br />
3. I roi blaenoriaeth i gydweithio gwirfoddol ac i beidio â gorfodi Sefydliadau Addysg Uwch i uno oni bai am fethiant<br />
sefydliad.<br />
Gwelliant 1(Pwyllgor Gwaith Cenedlaethol)<br />
Dileu cymal 3, a gosod yn ei le:<br />
3. Er mwyn cryfhau safonau addysg a datblygu ymhellach rhagoriaeth ymchwil yng Nghymru, i flaenori cydweithio<br />
rhwng sefydliadau gan gydnabod cyfrifoldeb y sefydliadau i ymateb yn gadarnhaol a chyfrifoldeb y llywodraeth i<br />
weithio’n adeiladol gyda’r sector.<br />
Amddiffyn Ysbytai Cyffredinol Dosbarth<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol)<br />
Noda’r Gynhadledd:<br />
1. Cynlluniau presennol Llywodraeth Cymru i israddio gwasanaethau o rhai Ysbytai Cyffredinol Dosbarth yng Nghymru.<br />
2. Astudiaeth Prifysgol Sheffield ar bellter a marwolaeth yn 2007 a ddarganfu bod pob 10km ychwanegol o bellter llinell<br />
syth o ysbytai yn cynyddu marwolaeth o 1%, a bod astudiaethau eraill wedi cadarnhau’r cysylltiad rhwng amser<br />
mae’n cymryd i dderbyn triniaeth a chanlyniadau gwaeth.<br />
3. Bydd cael gwared ar wasanaethau damwain ac achos brys a gwasanaethau argyfwng eraill o Ysbytai Cyffredinol<br />
Dosbarth yn cynyddu perygl i gleifion.<br />
4. Mai cyfiawnhad Llywodraeth Cymru dros gael gwared â’r gwasanaethau hyn yw’r anhawster honedig o recriwtio<br />
staff. Noda’r gynhadledd bod y cyfiawnhad hwn yn ei hun yn dditment o record y Blaid Lafur o reoli’r GIG dros y 15<br />
mlynedd diwethaf.<br />
Geilw’r Gynhadledd ar lywodraeth Cymru:<br />
1. I ail-sefydlu’r GIG yng Nghymru i ddarparu gwasanaeth iechyd modern y 21ain ganrif sy’n cyrraedd anghenion pobl<br />
Cymru, heb anffafriaeth yn erbyn cleifion mewn ardaloedd gwledig.<br />
2. I gefnogi’r rhwydwaith o Ysbytai Cyffredinol Dosbarth sy’n darparu triniaeth brys ledled Cymru bydd yn sicrhau bod<br />
pob person yng Nghymru o fewn cyrraedd gwasanaethau damwain ac achos brys a gwasanaethau argyfwng eraill.<br />
3. I sicrhau lle mae tystiolaeth glinigol yn dangos yr angen am driniaeth ganolog i ganolfan arbenigol, nad yw cleifion yn<br />
dioddef yn ariannol, a bod trefniadau trafnidiaeth a throsglwyddiad da mewn lle.<br />
4. I sicrhau fod y gwasanaeth iechyd yn defnyddio TGCh (telefeddygaeth), GYCD, Ysbytai Cymunedol, nyrsys<br />
arbenigedd, a diagnostig symudol a chanolfannau triniaeth i sicrhau bod triniaeth yn cael ei ddarparu mor agos â<br />
phosib at gartrefi cleifion a theithio yn cael ei leihau.<br />
Gwelliant 1 (Cangen Merthyr a Rhymni)<br />
Mewnosod cyn paragraff 1 y canlynol:<br />
Gresyna’r Gynhadledd polisïau llymder Llywodraeth Glymblaid Llundain a’r effaith mae’n cael ar wasanaethau Cymreig<br />
fel y GIG. Geilw’r gynhadledd ar Lywodraeth Cymru i gyfaddef eu gwir gynlluniau ar gyfer y GIG, dweud wrth staff y GIG<br />
am ddiogelwch eu swyddi a sefyllfa gwasanaethau ysbytai yng Nghymru.<br />
Gwelliant 2 (Etholaeth Pontypridd)<br />
Ychwanegu: Pwynt 5 dan noda’r gynhadledd<br />
Noda’r Gynhadledd<br />
5. Fe ddaeth adroddiad 2010 y Pwyllgor Iechyd, Lles a Llywodraeth Leol ar Gofal Newydd Enedigol yng Nghymru i’r<br />
casgliad bod babis oedd angen gofal arbennig a’u teuluoedd yn derbyn gofal o ansawdd uchel ond oeddent yn poeni<br />
am y diffyg mewn staff arbenigol ynghyd â phroblemau mewn recriwtio nyrsys a doctoriaid gofal newydd enedigol.<br />
32
11:30 Discussion Session 3 - The Future of Higher Education in Wales<br />
12:15 Lunch and Fringe Meetings<br />
13:30 Elfyn Llwyd MP, Westminster Leader – Speech<br />
13:45<br />
Discussion Session 4 - Economy Commission: Unlocking Welsh Purchase Power. Sponsored by<br />
Federation of Master Builders<br />
14:30 Motions (Session 7)<br />
Reforming Higher Education Institutions<br />
(National Assembly Group)<br />
Conference Calls on the Welsh Government:<br />
1. To realign Higher Education policy to strengthen teaching standards and improve graduate outcomes;<br />
2. Establish Welsh Higher Education Institutions as centres for post graduate and research excellence; and<br />
3. To prioritise voluntary collaboration and not to impose any mergers between Higher Education Institutions except in<br />
the case of failure.<br />
Amendment 1 (National Executive Committee)<br />
Delete clause 3, and replace with:<br />
3. In order to improve standards and strengthen research in Wales, to prioritise collaboration amongst institutions<br />
recognising the responsibility of institutions to respond positively to such an initiative and the responsibility of the<br />
Government to work constructively with the sector.<br />
Protection of District General Hospitals<br />
(National Assembly Group)<br />
Conference notes:<br />
1. The current plans of the Welsh Government to downgrade services from some District General Hospitals in Wales.<br />
2. The University of Sheffield study into distance and mortality in 2007 that found that each additional 10km of straight line<br />
distance from hospital increased mortality by 1%, and that other studies have confirmed the link between time taken to<br />
receive treatment and poorer outcomes<br />
3. That the removal of A+E and other emergency services from District General Hospitals will increase the risk to patients.<br />
4. That one of the justifications used by the Welsh Government for the removal of these services is the alleged difficulty of<br />
recruiting staff. Conference notes that this justification is in itself an indictment of the Labour Party’s record of managing<br />
the NHS over the past 15 years.<br />
Conference calls on the Welsh government:<br />
1. To rebuild the NHS in Wales to provide a modern 21st century health service that meets the needs of all people in<br />
Wales, without discrimination against patients in rural areas.<br />
2. To support the network of District General Hospitals providing emergency treatment throughout Wales that ensures<br />
that every person in Wales is within reach of A+E services and other emergency services.<br />
3. To ensure that where clinical evidence conclusively demonstrates the need for centralising treatment into a specialist<br />
centre, that patients do not suffer financially, and that good transport and transfer arrangements are in place.<br />
4. To ensure that the health service fully utilises ICT (telemedicine), DGHS, Community hospitals, specialist nurses, and<br />
mobile diagnostic and treatment centres to ensure that treatment is provided as close to patients’ homes as possible<br />
and travelling is minimised.<br />
Amendment 1 (Merthyr and Rhymney Branch)<br />
Insert before paragraph 1 the following:<br />
Conference condemns the austerity policies of the London Coalition Government and the effect that it is having on<br />
Welsh services such as the NHS. Conference calls upon the Welsh Government to come clean on its real plans for the<br />
Welsh NHS, fully inform NHS staff of their job security and the position of hospital services in Wales.<br />
Amendment 2 (Pontypridd Constituency)<br />
Add: Point 5 in conference notes<br />
Conferences notes<br />
5. The Health, Wellbeing and Local Government Committee report on Neonatal Care in Wales 2010, which<br />
concluded special care babies and their families did receive high quality care but were concerned about a lack of<br />
specialist staff along with problems in recruiting neonatal doctors and nurses.<br />
33
Ychwanegu Pwynt 5 yn:<br />
Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth Cymru:<br />
5. I sicrhau argaeledd gwasanaethau newydd enedigol ar draws y genedl Gymreig.<br />
Gweithlu’r Gwasanaeth Iechyd Gwladol<br />
(Gr ŵp y Cynulliad Cenedlaethol)<br />
Noda’r Gynhadledd:<br />
1. Methiant parhaol Llywodraeth Cymru i sicrhau bod y GIG yng Nghymru wedi ei staffio’n briodol.<br />
2. Bod y methiant i recriwtio doctoriaid yn cael ei ddefnyddio fel cyfiawnhad dros gau gwasanaethau mewn rhai<br />
ardaloedd o Gymru.<br />
3. Bod nyrsys (yn enwedig) yn gweld eu swydd ddisgrifiadau a chyflogau’n lleihau drwy “isfandio”.<br />
4. Bod myfyrwyr ifanc o Gymru yn cael trafferth i hyfforddi i fod yn feddygon a nyrsys oherwydd diffyg cymhwyster<br />
dysgu, a bod hyn yn cyfrannu tuag at “draen dawn”.<br />
5. Penderfyniad Llywodraeth Cymru i ddileu’r fwrsariaeth nyrsio yn 2011.<br />
Cred y Gynhadledd:<br />
1. Bydd cael gwared â’r fwrsariaeth nyrsio yn lleihau’r cyflenwad o nyrsys ac yn cyfyngu ar gyfleoedd i ddilyn gyrfa<br />
mewn nyrsio i bobl ar incwm isel.<br />
Geilw’r Gynhadledd ar Lywodraeth Cymru i fuddsoddi yng ngwasanaeth iechyd Cymru drwy:<br />
1. Sefydlu cyfleusterau ar gyfer hyfforddi doctoriaid a gweithwyr iechyd eraill yn Abertawe a Bangor.<br />
2. Darparu cyllid i bobl ifanc o Gymru o gefndiroedd difreintiedig i astudio a hyfforddi i fod yn feddygon yng Nghymru<br />
dan yr amod eu bod nhw’n gwasanaethu am nifer cytunedig o flynyddoedd yn y GIG Gymreig.<br />
3. Cynyddu’r gyfran o ymchwil iechyd sy’n dod i Gymru.<br />
4. Buddsoddi mewn hyfforddiant ac “uwchsgilio” staff cyfredol er mwyn gwella ansawdd gofal.<br />
5. Gweithredu cynllun gweithlu hirdymor a recriwtio’r meddygon ac ymgynghorwyr sydd eu hangen i ddarparu GIG ar<br />
gyfer y 21ain ganrif yng Nghymru.<br />
Gwelliant 1 (Pwyllgor Gwaith Cenedlaethol)<br />
Ychwanegu ar ôl pwynt 5 yn ‘Noda’r Gynhadledd’:<br />
6. Cyhoeddi “Mwy na Geirie”, strategaeth iaith gyntaf GIG Cymru sydd yn anelu at greu gweithlu iechyd a gofal<br />
dwyieithog.<br />
O fewn ‘Cred y Gynhadledd” dileu: “ a bydd yn lleihau’r cyflenwad o nyrsys i’r proffesiwn”<br />
O fewn “Geilw’r Gynhadledd”:<br />
Pwynt 1: ailosod “sefydlu” gyda “chefnogi a datblygu”<br />
Pwynt 2: ailosod “doctoriaid” gyda “gweithwyr iechyd”<br />
Gwelliant 2 (Pwyllgor Gwaith Cenedlaethol)<br />
O dan Bwynt 2, ychwanegu Pwynt 3:<br />
3. Tra nad oes lleoedd digonol i bobl ifanc cymwysedig astudio i fod yn weithwyr iechyd yng Nghymru, i ddarparu<br />
cyllid iddynt astudio mewn mannau. Byddai’r cynllun yn cael ei gynnig dan yr amod bod y myfyrwyr a gyllidwyd yn<br />
gwasanaethu am nifer cytunedig o flynyddoedd yn y GIG Gymreig.<br />
Ail-rifo’r pwyntiau dilynol.<br />
O dan bwynt 4 (newydd) ar ôl “Cymru” ychwanegu:” yn rhannol trwy ddadlau dros ddatganoli cyfran o gyllid y<br />
Cynghorau Ymchwil Prydeinig i Gymru sydd yn cyfateb â chyfran y boblogaeth (5% ar hyn o bryd).”<br />
O dan bwynt 6 (newydd) ychwanegu:<br />
7. Cefnogi nod “Mwy na Geirie” o gynllunio gweithlu iechyd dwyieithog drwy sicrhau bod hyfforddiant cyfrwng<br />
Cymraeg ar gael ar draws y Gwyddorau Iechyd a chefnogi cynlluniau dysgu Cymraeg i oedolion ar gyfer gweithwyr<br />
iechyd ledled Cymru.<br />
Cynnig Brys 3<br />
15:15 Sesiwn Trafod 5 - Mae Undeb newydd yn bosib. Noddir gan Positif<br />
16:00 Gwobr Cyfraniad Arbennig<br />
16:15 Jill Evans ASE, Llywydd Plaid Cymru – Araith Gloi<br />
34
Add Point 5 in:<br />
Conference calls on the Welsh government:<br />
5. To ensure the availability of neo-natal services across the Welsh nation.<br />
Workforce in the NHS<br />
(National Assembly Group)<br />
Conference notes :<br />
1. The continued and on-going failure of the Welsh Government to ensure that the NHS in Wales is appropriately staffed.<br />
2. That this failure to recruit doctors is subsequently being used as justification for the removal of services in some parts<br />
of Wales<br />
3. That nurses (in particular) are having their job descriptions and salaries reduced through ‘downbanding’.<br />
4. That young Welsh students have difficulty in training to become doctors and nurses due to a lack of teaching<br />
capacity, and this contributes towards ‘brain drain’.<br />
5. The Welsh Government’s decision to abolish the nursing bursary in 2011.<br />
Conference believes:<br />
1. Scrapping the nursing bursary will reduce the supply of nurses into the profession and restrict nursing as a career<br />
option for people on low incomes.<br />
Conference calls for The Welsh Government to invest in the health service of Wales by:<br />
1. Establishing facilities in Swansea and Bangor for the training of doctors and other health professionals<br />
2. Providing finance for young people from Wales from low income backgrounds to study and train to become doctors<br />
in Wales in exchange for them guaranteeing an agreed number of years service in the Welsh NHS<br />
3. Increasing the share of medical research that comes to Wales<br />
4. Investing in the training and ‘upskilling’ of existing staff in order to improve the quality of care<br />
5. Undertaking long term work force planning and recruiting the doctors and consultants necessary to provide a 21st<br />
century NHS throughout Wales.<br />
Amendment 1 (National Executive Committee)<br />
Following point 5 in Conference notes, add:<br />
6. The publication of “More than Words” the first language strategy in NHS Wales which aims to create a bilingual<br />
workforce in health and social care.<br />
In Conference Believes delete: “and will reduce the supply of nurses into the profession”<br />
In Conference Calls:<br />
Point 1: replace “establishing” with “supporting and developing”<br />
Point 2: replace “doctors” with “health professionals”<br />
Amendment 2 (National Executive Committee)<br />
Under Point 2 add Point 3:<br />
3. While sufficient places do not exist for qualified young people to train to become health professionals in Wales,<br />
financial support for them to study in institutions outside Wales should be provided subject to students pledging an<br />
agreed number of years service to the Welsh NHS.<br />
Re-number points thereafter<br />
Under point 4 (new) after “Wales” add; , partly through arguing to devolve a proportion of UK Research Council Funding<br />
to Wales that corresponds to the Welsh population (currently 5%).<br />
Under (new) point 6 add:<br />
7. Support the aim of “More than Words” with regard to planning a bilingual workforce by ensuring Welsh medium<br />
teaching across the Health Sciences and planning and supporting Welsh language courses for health workers across<br />
Wales.<br />
Emergency Motion 3<br />
15:15 Discussion Session 5 - A new Union is possible. Sponsored by Positif<br />
16:00 Outstanding Contribution Award<br />
16:15 Jill Evans MEP, Plaid Cymru President – Closing Speech<br />
35