CYD

CYD
PAPUR NEWYDD CYD AM DDIM (5c yn y siopau) RHIFYN YRHYDREF1989
CYD ARWATTH
.... YN RHOI BYWYD NEWYDD I'R IATTH
CYD yw un o fudiadau mwyaf
pwysig Cymru. Mae CYD yn
helpu dysgwyr i siarad y Gy mraeg
yn rhugl drwy eu cysylltu nhw a
Chymry Cymraeg ym mhob
ffordd. Drwy hynny ryden ni'n
gobeithio rhoi bywyd newydd i'r
iaith Gymraeg.
Dyma rai o'r fíyrdd y mae CYD
yn gwethredu:
* Sefydlu canghennau ledled
Cymru (mae 50 ar hyn o bryd).
* Trefnu wythnos wyliau MIRI
AWST, G ylHafGenedlaethol
CYD a phenwythnosau preswyl
drwy'r flwyddyn (5 yn 1989 -
90).
* Gefeillio (to twin) Cymry
Ygrwp Plethyn oeddyn
perfformio yn y Wyl haf.
Cymraeg a dysgwyr ar y ffôn a
thrwy lythyr.
* CyflogiTrefhyddCenedlaethol
aSwyddogrhan-amseryn ardal
Llanelli.
* CyhoeddiLlawlyfr.posteri.taflenni,
calendrau, bathodynnau.
* Rhoi ysgoloriaeth flynyddol i
ddysgwyr.
* Trefnu cwis rhyng-ganghennol
ar gyfer canghennau CYD a
changhennau mudiadau eraill.
* Cyhoeddi'r papur CADWYN
CYD.
Os oes arnoch chi eisiau
gwybod mwy am CYD, trowch y
ddalen, a darllenwch CADWYN
CYD, y papur newydd i holl aelodau
CYD.
CROESO I
"CADWYN
CYD"
Papur Newydd
Cenedlaethol
CYD
Ie, Papur Newydd! Nid
cylchgrawn yw "Cadwyn CYD".
Ond Papur Newydd - newydd
sbon!
Yny papuryma, cewch ddarllen
am holl fwrlwm gweithgarwch
CYD sy'n digwydd ledled Cymru.
Bydd "Cadwyn CYD" yn
cynnwys newyddion, lluniau,
llythyrau, a gwybodaeth o'r
canghennau, yn ogystal a
gweithgareddau CYD yn
genedlaethol.
Bydd "Cadwyn CYD" yn cael ei
ddosbarthu YN RHAD AC AM
DDIM bedair gwaith y flwyddyn,
iganghennau CYD, aelodau unigol
CYD, canghennau Merched y
Wawr ac i fudiadau Cymreigeraill.
Dyma chi'r rhiiyn cyntaf o
"CADWYN CYD" - Gobeithio y
bydd yn eich plesio!
Newyddion
Cofiwchein bod ni'nhelstraeon
o bob cyfeiriad ac rydym yn
croesawu eitemau o newyddion
gan ddarllenwyr.
- Mwy o luniau tu mewn.
CYHOEDDIRYRHIFYN
HWN 0 CADWYN CYD
TRWYCYMORTHCAREDIG
YMDDIRIEDOLAETH
CATHRYN A'R FONESIG
GRACE JAMES (PAN-
TYFEDWEN).

- . • • -
:
• • ' . • • • - - • : : • • - . •
CYD
Llywyddion Anrhydeddus: Dan
Lynn James, Yr Athro Bobi Jones
Cadeirydd: Mary Davies
Is-gadeirydd: Feiicity Roberts
Ysgrifennydd: Michelle Davies
Trysorydd: Arthur Burt
Swyddog Marchnata: Jaci Taylor
Swyddog yr Is-lywyddion: Dafydd
Frayling
Trefnydd: Siôn Meredith
Adran y Gymraeg
Yr Hen Goleg
Heol y Brenin
Aberystwyth SY23 2AX
0970 623111 Est 4052
Swyddog Datblygu Ardal Llanelli:
Siân Dole
13 Bythynnod Penybedd
Penbre
Llanelli
Dyfed SA16 OHJ
9554 890374
Noddir swydd Siôn Meredith gan
Fwrdd Datblygu Cymru Wledig a swydd
Siân Dolc gan y Swyddfa Gymreig.
Mae CYD yn eluscn gofrestredig (rhif
518371)
Golygydd: Cadwyn CYD':
Les Wìlliams 83 New Ifton, St.
Martins. Croesoswallt,
(Oswestry), SYll 3AB Tel.
0691 772324
Bwrdd Golygyddol: Tony
Hughes fls-Olygydd), Hilary
Smith, Haíwen Dorlcins, Jill
Brown, Dave Goodman, Pauüne
Randals.
YMUNWCH AG
DROS
GYFUNDREFN
ADDYSG
ANNIBYNNOLI
^GYMRU
LLYTHYRAU: GOLYGYDD "CADWYN CYD'
83NewIfton, St. Martins, Croesoswallt, (Oswestry), SY113AB
Llythyr
Annwyl Gyfeillion,
'Roedd cyfarfod cenedlaethol
cyntaf mudiad Pont ar Fedi 9fed
a'r lOfed yn Aberystwyth.
Mae Pont yn ceisio helpu pawb
yng Nghymru (Cymry a
mewnfudwyr) i ddeall ei gilydd.
Rydyn ni eisiau i bobl
sylweddoli bod y Gymraeg yn
bwysig, ond nid CYD yw Pont.
Beth yw'r ffordd orau i ni weithio
gyda'n gilydd?
Yr eiddoch yn gywir,
Daniel Chandler
Cadeirydd Pont Llanybydder
Oes gennych chi awgrymiad?
Sgrifennwch lythyr! - Gol.
CLWB 50/50
CYD 1989-1990
GWOBRAU MIS MAI
laf 101 Terence Dickinson,
2 Maes Teg, Pennal, Machynllcth.
2fl 17 S.Y. Owen,
Clawdd Dewi, Aberarlh, Aberacron.
GWOBRAU MIS MEHEFTN
laf 16 Valerie Jenkins,
Tanllan, Uanfihangcl y Crcuddyn,
Abcrystwyth.
2ü 11 Brian Joncs
Vìl]a Hong Kong Terrace, Bryncoch,
Bryncethin, Penybont ar Ogwr
GWOBRAU MIS GORFFENNAF
laf 16 Valcric Jcnkins
Tanllan, LJanfihangel y Creuddyn
2il 73 1. Lcwis
1 Bryn Salem, Felinfach
GWOBRAU MIS AWST
laf 9 AlunRees
Station Housc. Arley, Bewdley Worcs.
2il 14 Sarah Elizabcth
Jenkins
Tyddyn Uangeler, LJandysul, Dyfed.
DIOLCH FR ATHRO BOBI JONES:
CROESO I'R ATHRO DEREC LLWYD
MORGAN
Heb Yr Athro Bobi Jones ni
fyddai CYD yn fudiad mor fawr ag
ydyw heddiw. Ef oedd Cadeirydd
cyntaf CYD a thrwy ei swydd íel
Athro a Phennaeth Adran y
Gymraeg, Coleg Aberystwyth,
trefnodd bod CYD yn cael
Trefnydd. Eleni, ar Fedi 30ain mae
Bobijonesynymddeol o'i swydd,
ac felly yn torri cysylltiad flurfiol â
CYD. Ryden ni'n gwybod y bydd
yn parhau i gefnogi CYD ac ryden
ni'n edrych ymlaen at ei gwmni yn
y blynyddoedd nesaf. mae
teyrnged iddo yn CADWYN CYD
gan Llinos Dafis.
Athro newydd Adran y
Gymraeg, Coleg Aberwystwyih
yw Dr. Derec Uwyd Morgan.
Mae'n dod yn wreiddiol o
Gefnbry nbrain ger Ystradgy nlais,
ond mae e wedi bod yn byw yn
LJaníairpwll ar Ynys Môn ers nifer
o flynyddoedd.Pob hwyl i chi yn y
swydd newydd Dr Morgan!
PENWYTHNOS
CREFFTAU
Canolfan Pentre'r Bechgyn
Sain Tathan, Bro Moigannwg
Tachwedd 24 - 26, 1989
Pcnwythnos cymdeithasol i Gymry Cymracg a dysgwyr ydy hwn. Dyma gyfle da i
chi wneud ffrindiau newydd a byw am benwythnos cyían trwy gyfrwng y Gymraeg.
Byddwn ni'n edrych ar lawer math o grefftau yn ystod y penwythnos, ac efallai yn
troi ein llaw at rai o'r crcfftau ein hunain. Dyma rai o'r gweithgarcddau:
Gwneud ffyn gyda Gwyn Owen (o'r Amgueddfá Werin, Sain Ffagan).
Gwncud basgedi traddodiadol Cymrcig gyda D J Davies (0'r Amgueddfa
Wcrin, Sain Ffagan).
Gwibdaith i weld crochenwaith a gemwaith.
Adloniant nos Sadwrn gydag aelodau Ueol o CYD.
Caligraífi.
Cost £30 yn cynnwys bwyd a llety.
Aníonwch at Sion Meredith.Tcfriydd CYD, Adran y Gymraeg, Yr Hen Goleg, Heoi y Brenin. Aberystwyth,
Dyfed SY23 2AX (0970) 623111 Esí 4052
Yr Athro Bobi Jones.
Bu enw Yr Athro R M. Jones, neu Bobi Jones, yn gysylltìedig
a Chymraeg i Oedolion am dros chwarter canrif bellach, a bu ei
sêl a'i frwdfrydedd dros y gwaith hwnnw'n ysbrydoliaeth i
lawer. Ef oedd yn gyfrfifol am gyhoeddi'r llyfr 'Cymraeg i Oedolion'
yn nechrau'r chwedegau, - llyfr oedd yn wahanol iawn i
unrhyw lyfr dysgu Cymraeg oedd wedi ei gyhoeddi cyn hynny.
Bu'n batrwm i nifer o lyfrau a llawer o athrawon. Oddi ar hynny
bu Bobi'n gyfrifol am esgor ar nifer o gynlluniau i hybu'r gwaith.
Llwyddodd hefyd i ddarganfod arian i dalu am y cynlluniau
hynny!
Er ei osgo farddonol mae'n fwy o
ddyn busnes nag y tybiech chi, ac
unwaith y bydd wedi cael syniad
mae'n fodlon dyfalbarhau i sicrhau
bod y syniad hwnnw'n cael ei weithredu
- fel y gwyr pawb sydd wedi
gweithio ar yr un pwyllgorau ag efi
- a diolch am hynny, achos yn amlach
na pheidio mae'r syniadau yn
rhai gwerth eu gweithredu hyd yn
oed os oedd rhai pobl yn amheus
ohonyn nhw ar y dechrau!
Cafodd CYD eigeínogaeth barod
o'r cychwyn cyntaf. Ef, yn haeddiannol
iawn, oedd cadeirydd cyntaf
y mudiad, ac ef oedd yn gyfriíol am
drefnu nawdd Datblygu'r
Canolbarth ar gyfer apwyntio
trefnydd cyflogedig i CYD.
Mynychodd holl weithgareddau'r
mudiad a'r pwyllgorau'n
gyson, a syniad Bobi oedd yr wythnos
o wyliau - Miri Awst - a
gynhaliiwyd yn Nantgwrtheyrn
eleni, wythnos a fu'n llwyddiant
mawr. Diau y bydd yr wythnos hon
yn tyfu ac yn datblygu wrth i'r
wybodaeth amdani dreiddio drwy'r
wlad.
Cafodd Cymraeg i Oedolion le
amlwg yn Adran y Gymraeg yng
Ngholeg y Brifysgol yn Aberystwyth
yn ystod tymor Bobi Jones
fel Pennaeth yr Adran. Ef gyflwynodd
y cwrs Creíft Adfer Iaith, y
cyntaf oì fath yng Nghymru, - cwrs
sy'n sicrhau bod myfyrwyr graddedig
yr adran yn cael eu paratoi ar
gyfer gweithredu yn y Gymru sydd
ohoni ar hyn o bryd, yn ogystal a
dysgu am gyfoeth iaith a diwylliant
eu gwlad.
Ym mis Medi eleni fe ymddeolodd
Bobi o'i swydd fel Athro
Cymraeg y Coleg ger y LJi, ond nid
o rengoedd CYD gobeithio. Mae
angen ei weledigaeth, ei ddyílabarhad
a'i fíydd ar y mudiad.
Wrth gyn-ddysgwr mwyaf
llwyddiannus Cymru gawn ni
ddweud felly 'Diolch yn fawr', ond
rdd 'Hwyl Fawr'.
Uinos Dafís
BYW'N BELL
O BOB MAN?
Os nad ydych chi'n cael cyfle i ymarfer
siarad y Gymraeg, mae CYD yn gallu eich
helpu chi mewn dwy ffordd:
0) GEFEILLIO DROS Y FFON - rydyn
ni'n trefnu bod dysgwyr a Chymry Cymraeg
yn ffonio ei gilydd i siarad Cymraeg.
(ü) PENPALS CYD - gallwch chi
'sgrifennu at 'penpal' yn y Gymraeg.
Os oes arnoch chi eisiau cymryd rhan,
cysylltwch á Mary Davies, Castle Green,
Felin Fach. Uanbed, Dyfcd SA48 8BG
EISIAU
ENNILL
£100?
Cwis Rhyng-ganghennol
CYD
GWOBR l'R TIM BUDDUGOL
£100 (Trwy garedigrwydd Banc
Lloyds)
Mae CYÜ yn trcfnu cwis rhyngganghennol.
Bydd y rownd derfynol
yn cael ei gynnal yng Ngwyl Haí
Gencdlacthol CYD yn Abcrhonddu ar
Fehefin 30ain. 1990.
Bydd rowndiau lleol yn cael eu
cynnal trwy Gymru. Yn y rowndiau
lleol hyn bydd canghennau CYD yn
cystadlu yn erbyn ei gilydd, neu yn
erbyn canghennau o fudiadau eraill.
MAE CROESO 1 UNRHYW
GYMDEITHAS GYMRAEG GYS-
TADLU YN Y CWIS HWN.
CYLCHGRAWN
WPWH
Cyfaill y dysgwyr...
Erthyglau arbennig
bob wythngs
Ar gael yn eich siop
bapur leol

ARWERTH
RWAN
O'CH CANGEN LEOL
tìdo f ydychduh
lìd C
ar gael i bawb
yng Nghymru
Cartwn gân David Goodman.
CYD LLANFYLUN
Mae ACEN yn mynd â'r Gymraeg at fwy a mwy o bobl trwy Gymru:
BWRW 'MLAEN
- 6.15pm bob nos Wener ar S4C
O BEDWAR BAN - 7.00pm bob nos Sul ar S4C
AC EN
- papur ACEN am ddim gyda Wales on Sunday
SBECTEL - gwybodaeth ar dudalennau 452, 453 Sbectel
ACEN is bringing Welsh to more and more people
throughout Wales.
Ifyou'd like to find out how ACEN can help you, write to
ACEN, Adeiladau'r Gyfnewidfa, Sgwâr Mount Stuart, CAERDYDD, CF1 6EA.
acen
Name
Address
Postcode
Pob llwyddiant i
Cadwyn CYD oddi
wrth y Mudiad
Ysgolion Meithrin.
ATAL Y
WASG!
Mae'r Athro Bobi Jones, cyngadeirydd
CYD, wedi ei wneud
yn LLYWYDD ANRHYDEDDUS
ar achlysur ei ymddeoliad o
Adran y Gymraeg, Coleg Aberystwyth.
Felly mae dau Lywydd
Anrhydeddus gan CYD nawr.
Mae Dan Lynn James wedi bod
yn Llywydd Anrhydeddus ers
1985. Uongyfarchiadau mawr i
Bobi Jones. Mae teyrnged iddo
gan Llinos Dafìs ar dudalen 3 yn
CADWYNCYD
CYD Môn
TACHWEDD
NOSLUH2O. 7,30 p.m.
Noson Gwis yn nhaíarn y Bull, Uangefni.
Bydd Charlotte Bowden ag Eryl Jones yn
gofyn y cwestiynnau.
Nos Sul26 5.30p.m.
Taith i Israel' yng Nhapel Cana, Rhostrehwfá,
Uangcfrii (gcr Tafarn y Rhos).
Sgwrs gyda slcidiau gan Dilys Hughes.
Casgliad arbcnnig at yr achos.
RHAGFYR
Nos Wener 15.7.30a.m. 8.00p.m.
Cinio Nadolig CYD Môn un y 'Caffi'r
Bont', Porthaethwy. Mae Caffi'r Bont yn
paratoi ar gyfer bwydlysieuwyr yn unig, a
fydd 'na digon o amrywiaeth o'r bwyd
hwnnw. Peidiwch ag anghofio dod â photel
o diod cfo chi (arwahân i'r modurwyr!). Tocynnau
£5.00 ar wcrth oddiwrth Jenny Pye.
Cofiwch ddarllen 'Corncl y Dysgwyr' yn
y papur bro *Y Glorian' sydd ar gael bob
dydd Iau cyntaf y mis (arwahân i lonawr).
AR
GAEL
RWAN
MYNNWCH EICH COPI!
YN RHAD AC AM DDIM
TYMOR
NEWYDD YN
NE
CEREDIGION
Mae tymor newydd wedi dechrau
gyda chyfarfodydd CYD yng Nghastell
Newydd Emlyn, Áberteifi,
Uangrannog, Lanbedr a Chylch
Aeron. Ymhlith y gweithgareddau
amrywiol roedd sgwrs ddiddorol
gan Dylan Iorwerth sy'n olygydd
"Golwg", yng nghlwb Cinio Aeron
fis Medi. Soniodd e am ei brofiadau
tra ei fod e'n ohebydd seneddol i
BBC, ac am rai o'r nodau tu ôl i
sefydlu "Golwg". Ers hynny, mae e
wedi ymaelodi à changen IJambed.
Noson lwyddiannus arall oedd y
noson goffi a gynhalwyd yn nh
Phyl a Julie Brake ar gyfer aelodau
cangen Llambed. Cafodd pob un
nosongymdeithasol wrth fwynhau'r
clonc a chacennau.
Ym mis Rhagíyr bydd 30 aelod
lwcus Cyd yn Ne Ceredigion yn
ymweld â'r Pantomeim Cymraegyn
Theatr Felinfach. Dymacyflearbennig
i aelodau CYD yn yr ardal gan
fod y tocynnau wedi cael eu gwerthu
allan ers misoedd. Mae'r sicr
bod pawb yn edrych ymlaen at gael
noson o hwyl. ...
* Carolinc LJvingston
FFARWEUO Â
HEN FFRIND
Bydd CYD CroesoswaUtyn dweud ffarwel
i hen örind ar Ionawr laf blwyddyn nesa.
Mac'r Parchcdig PcdrGlcdhillyngadael
ei blwyf yn Nhrefonnen ar Glawdd Offa i
fynd i Ynys Môn, lle mae swydd newydd yn
Uanfairpwll yn aros amdano.
Hcb gysgod o amhcuaeth, bydd cangcn
CYD Croesoswalltyn gweld eisiau fo. Fel un
o'r rhai sefydlodd y gangen bedair blynedd
yn ôl, mac o wedi bod yn un o'r aelodau
mwyaí brwdfrydig trwy amser. Fo sy'n anfon
newyddion o weithgareddau'r gangen
i'r papur bro Yr Ysgub bob mis.
Mac o wcdi bod yn Is-gadeirydd ar
bwyllgor Eistcddfod Croesoswallt ers iddi
ddechrau ddwy flynedd y n ôl, ac mac o wcdi
cyfrannu'n sylweddol at lwyddiant yr
eisteddfod honno.
Pob hwyl iddo yn ei swydd newydd!
— LW.

Eluned Rees yn agor yr Wyl.
Yn y cefn. Siôn Merdith, Felicity Roberts (Is-gadeirydd CYD) Roger
Wooster - Cadeirydd yr Wyl.
CYD
\ Á / C II T 1 ^^\
W i ii 1 v J
HWYL YR
YL HAF
— Lluniau Aled Jenkins
DAETH dros ddau gant o bobl o bob rhan o Gymru
i Landrindod ym Mhowys i ail yl Haf Genedlaethol
CYD ar Orffennaf laf eleni.
Eluned Rees oeddyn agor yr yl eleni, a dywedodd
hi wrth agor yr yl y dylai Datblygu'r Canolbarth
wario fwy o arian ar Gymraeg mewn ardaloedd fel
Llandrindod.
Un o'r atyniadau mwyaf oedd y gi p gwerin o Ogledd Powys.
Plethyn. Buon nhw'n canu am awr ac fe gafon nhw ymateb
arbennig o dda.
DYN PRYSUR
Bu un dyn yn brysur iawn
yn yr Wyl Haf. Roger Wooster
oedd y dyn hwnnw. Ef
oedd Cadeirydd yr Wyl, ac
yn ogystal â threulio llawer o
amseryn treftiu'r Wyl, 'roedd
un rhoi dau weithdy drama
ac yn cadeirio sgwrs yngl n
á dysgu Cymraeg. Mae
RogerWoosteryn actor sydd
yn gweithio i Theatr Powys.
Mae o'n dod o Swydd Buckingham
yn Lloegr yn wreiddiol.
Elwyn Davies, Siôn Meredith a Nest Davies ar stondin
Pethe Powys
Mwynhau'r dawnsio gwerin.
CEFNOGWCH
EIN
HYSBYSEBWYR!
IAITH AR DAITH
GWYLIAU TEITHIOL YNG NGHYMRU
A CHYFLE I'R DI-GYMRAEG
DDYSGU'R IAITH WRTH DEITHIO
GWYLIAU WYTH NOS 0 £208.75
SEIBIANNUAU BYR £89.50
1990-YN DECHRAU MIS EBRILL
'
STRATA'MATRIÄ
23-25 Rfoofa r Gogiedd 1 Stiya Titrat T PenM
Aberystwytti CaerOyOO He« PenhHI
Oy(«0SY232JN CF19BW Ca»rOyaaCF19PO
Flòn 0970625552 Ftôn 0222231231/232611 Ffftn 02222378S7
Fiacs 0970612774 Flacs 0222 372798 Ftacs 0222237895
DARPARIAETH
IBLANT
'Roedd yna tua hanner
cant (50) o blant yn yr Wyl
Haf hefyd, a buon nhw'n
gwylio sioe bypedau ac yn
canu efo Mrs Kaye Rees, a
hefydyncymryd rhan mewn
gweithdy drama efo Roger
Wooster.
Plant yn cael hwyl yn y Meithrinfa
HEFYD
CYRSIAU CYMRAEG
DIBRESWYLYN NYFED
PRESWYL
1989
CWRS PENWYTHNOS 17/19
TACHWEDD
PRESWYL
DIBRESWYI.
£64.75
£28.75
CWRS NADOUG 23/27 RHAGFYR
PRESWYL £149.50
am fanylion pellach am y cyrsiau/gwyliau hyn
a'r rhai a gynhelir yn 1990 ysgrifennwch at
IAITH AR DAITH, MINFFX)RDD, RHYÜPEN-
NAU. BOW STREET. DYFED, SY24 5AA.
(0970) 828080
A

8
BLWYDDYN LWYDDIANNUS
Cafodd Cangen CYD Abertawe
flwyddyn dda iawn llynedd
gydag amrywiol
waithgareddau, gan
gynnwys siaradwyr gwâdd,
noson ffilmiau a stumiau.
Gorffennon ni'r flwyddyn
gyda barbiciw ar y traeth.
Roedd y tywydd yn garedig
iawn i ni ac aeth llawer
ohonon ni i'r môrcyn swper.
Gorffennodd y noson gyda
Aelodau CYD Uanelli ym mragdy
Felin/oel. Tymoryrhaf.
YN ABERTAWE
STORIAU - POSAU • LLIWIO
CWISIAU - DYSGU CYMRAEG
BLE?
YNG Nghylchgronaur
URDD
Archebwch eich copi pcrsonol nawr o
Adran Cylchgronau, Swyddfa'r Urdd, Aberystwyth,
Dyícd
Dymunaí archcbu 10 rhifyn am flwyddyn ac
amgaeaf y lal priodol.
50c
50c
BORE DA (£7.00 yn cynnwys
pacio phostio) Dysgwyr Cynradd
MYND (£7.00 yn cynnwys pacio
a phostio) Dysgwyr
Uwchradd/Myfyrwyr TGAU
(Dodwch

10
ARLOESIYM
MORGANNWG GANOL
Daeth 15 o ddysgwyr a
15 o Gymry Cymraeg o
ardal Llanirisant at ei gilydd
un noson cyn gwyliau'r
haf eleni fel rhan o gynllun
"Mabwysiadu Dysgwyr".
Roedd y dysgwyr wedi bod
yn dilyn cwrs Wlpan dros y
gaeaf.
Gwelodd Gerwyn Williams,
prifathro Ysgol
Gynradd y dre y posibilrwydd
o Gymreigio
aelwydydd ei ddisgyblion.
Ac yn sgil hynny, cafodd y
cyíaríod ei gynnal yn yr
ysgol.
Yn gyntaí, roedd rhaid i
bawb ffeindio ei bartner
trwy dynnu enwau o het.
Ac yn fuan iawn, roedd
pawb yn ffrindiau mawr.
Cafodd aml i docyn raífl,
cyngerdd a noson lawen ei
werthu yn ystod gweithgareddau'r
noson ar gyfer
codi arian tuag at
EisteddfodyrUrddTafElai
1991 neu Eisteddfod
Genedlaethol Cwm
Rhymni 1990.
Cafodd ambell un
wahoddiad i bartion
penbhvydd hyd yn oed.
Erbyn hyn, mae'na gr p
arall o Gymry Cymraeg yn
fodlon helpu'r dysgwyr.
Diolch i gydweithrediad
Ysgol Gyfun Llanhari.
Mae pawb am weld y
cynllun yn llwyddo er mwyn
intergreiddio'r dysgwyr a
Chymreigio'r cymunedau.
Coin WiDiam*
PRENTIS
Y CYLCHGRAWN CENEDLAETHOL I DDYSGWYR
Y GYMRAEG - DECHREUWYR A PHROFIADOL
THE NATÍONAL MAGAZINE FOR WELSH LEARNERS
BECINNERS AND ADYANCED
Tanysgriíiad Blwyddyn/Year's Subscription
trwy'r post/by post £5
irwy ddosbarlliiadau/through classes £3
archebion lramor/overseas orders £10 (sterling)
Danfoner at/Send to:
Gwasg Taf,
99 Heol WoodviUe, Cathays, Caerdydd CF2 4DY.
Tel. (0222)221778
EISTEDDFODWYR
LLANFYLLIN
Daeth Giwp Drama CYD Llanfyllin yn ail yn y
gystadleuaeth Cyflwyniad Llafar i Ddysgwyr
Eisteddfod Genedlaethol Llanwrst eleni. Llongyfarchiadau
iddyn nhw a llawer o ddiolch i Glenys
Jones ac Anna Robinson am eu help yn y
cynhyrchiad.
Enillodd y grwp y wobr gyntaf yn Eisteddfod
Llansilin Clwyd ar nos Sadwrn Hydref 7ed â'u
perfformiad "Punch a Judy". Enillion nhw y wobr
gyntaf yn Eisteddfod Croesoswallt â'r un sgets ym
Mis Ebrill eleni.
PENWYTHNOS
SANTES DWYNWEN
Plas Tanybwlch, Maentwrog
Ionawr 19-21, 1990
Penwythnos rhamantus yw hwn yng nghanolfan gyfforddus Plas Tanybwlch Macntwrog (rhyw
chwc milltir o Borthmadog) i ddathlu Gwyl Santes Dwynwen, Nawdd santes y cariadon.
Penwylhnos cymdeithasol ydy hwn i Gymry Cymraeg a dysgwyr gyda'i gilydd.
Ymhlith y gweithgareddau byddwn ni'n ymweld ac Ynys Üanddwyn lle mac Eglwys Dwynwcn;
byddwn ni'n cael sgwrs ar lwyau caru ac arferion caru ac yn cael adloniant nos Sadwrn, a Uawcr iawn
mwy! Ac wrth gwrs mae'r cyfan yn y Gymraeg.
Nid ocs gwcrsi Cymraeg yn cael eu cynnal, ond bydd cylle i chi fyw mewn awyrglch Gymraeg
drwyY pcnwythnos.
Pris: £46 (yn cynnwys bwyd a llcty - ystafcllocdd dwbl).
Aníonwch at SiAn Meredilh, Trefriydd CYD, Adran y Gynracg, Yr Hen Goles. Hool y Brentn, Abcrystwyth, Dyiod SY23
2AX. (0970) 623111 Exî 4052.
CEISIWCH AM
GRANTÜ
Mae CYD Abeiystwyth wedi Uwyddo i gael grant
oddi wrth Cyngor Dosbarth Ceredigion. Dyma air
o gyngor gan Jaci Taylor "Sut i fynd o gwmpas cael
grant".
Ceisiwch amgrant, cymorth ariannolgan eich Cyngor
Dosbarth üeol. Dyna beth a wnaeth Cangen CYD Aberystwyth
a chawson ni £200!
Arôl helffurflen gais i NeuaddyDre, gwnaethon ni ei
llenwi wrth danlinellu amcanion CYDfel mudiad cenedlaethol,
ac roedd rhaidson ampam oedd angen cymorth
ariannol arnon ni yn Aberystwyth.
Gwnaethon ni restr.
a. Trefnu gweithgareddau.
b. Talu costau gweinyddol sy'n cynyddu.
c. Rhoicydnabyddiaeth deilwngi'rrhaisy'ndodaton ni
i'n cynorthwyo. h.y. Siaradwyr.
Roedd rhaid amgau rhif elusennol CYD Cenedlaethol
a chopi o'r cyfansoddiad, yn ogystal a mantolen CYD
Aberystwyíh 1988/89, ynghyd â'r ffurften gais.
Peidiwch ag oedi! Ewch at eich Cyngor Dosbarth Ueol
am gymorth arìannol!
Jaci Taylor
Oes gennych chi air o gyngor i aelodau CYD?
Sgrifennwch lythyr! - Gol.
CANOLFAN
ASTUDIAETHAU ADDYSG
Canolfan Addysgol
Canolfan Adnoddau
Canolfan Wybodaeth
Canolfan Hyfforddi
Os am ragor o wybodaeth am y
gwasanaeth a'r adnoddau sydd ar
gael, cysylltwch â'r Ganolfan
Astudiaethau Addysg, Yr Hen Goleg,
Aberystwyth, Dyfed.
Ffôn: (0970) 622125
Edrych ymlaen am dnp ar
Rheilffordd P'festiniog.
CERDYN POST
MIRIAWST
Roedden ni eisiau gwyliau
haf mewn ardal ar arfordir
Cymru. Ble roedden ni'n
gallu mynd a bod yn siwr
bydden ni'n gallu ymarfer
ein Cymraeg fel teulu?
Roedd yr ateb yn y papur bro
"Clecs y Cwm". Roedd
hysbyseb am "Miri Awst"yn
Nant Gwrtheyrn. Aethon ni
yn syth i bacio.
Roedd y daith i lawr y
llwybr i'r Nant yn un serth a
throellog. Ond, roedd yr
olygfa yn un i'w rhyfeddu.
Hoffwn i ddim mynd i lawr y
llwybr yna yn y tywyllwch.
Cawson ni groeso cynnes
gan Rhian, ysgrifennyddes
y Nant, a chyn pen dim
roedden ni wedi dadbacio
yn y ty o'r enw "Rhuthun".
"Mae'r t hwn yn well na 'n
ty ni gartre!" Meddai'r plant.
Roedd capel y pentre yn
bencadlys i'r holl weithgareddau
dan do. Cawson ni
wasanaeth yno a thwmpath
dawns, adloniant, parti
gwisg ffansi a noson lawen
hefýd.
Ar y noson gyntaf,
cwrddon ni a Siôn, John,
Mary a Siân. Pobol llawn
egni a hwyl s/n mwynhau
sgwrsio. Roedd llawer o
bethau i siarad amdanynt,
a digon o gwmni da hefyd.
Roedd pob math o
ddysgwyr yno, ac roedd
pob un yn siarad Cymraeg.
Gwnaethon ni bopeth
trwy gyfrwng y Gymraeg
am wythnosgyfan, cerdded
y mynyddoedd, pysgota ar
y môr, marchogaeth
ceffylau acymweld âllefydd
fel Portmeirion a'r Pili Palas.
Rydyn ni'n gallu siarad
Cymraeg fel teulu am 52
wythnos y flwyddynnawr!
Cofion
Davìd, Karen, Rhys a
Teilo Trimble
Mae Siân Dole yn mwynhau
Hufcn Ia Ym mhentre Eidalaidd
Portmeirion.
Uun: Alan Jones
11

12
WYTHNOS O WEITHGAREDDAU
CODI ARIAN
MAWRTH 12 - 17, 1990
Mae CYD yn trcínu wythnos o weithgareddau codi arian ym mis
Mawrth. Bydd y canghcnnau yn codi arian ar gyfer y gangen lcol,
CYD yn genedlaethol, ac o bosib achosion da craill.
Beth maceichcangen chiyn mynd i'wdrefnuPGallwchchidrefnu
UNRHYW wcithgaredd dan haul!
Bcth am daith gerddcd noddedig, mini-marathon, treiglo noddedig,
noson/bore coffi, gwthio gwely, siarad Cymraeg noddcdìg,
siarad Rwsieg noddedig, stondin gaccnnau, punt y swydd (fersiwn
CYD o *bob a job")....? Mae'r posibiliadau'n ddi-ddiwedd!
Cofiwch, mae gweithgareddau codi arian yn gallu helou i ddod â
Chymry Cymraeg a dysgwyr at ei gilydd. a hclpu pobl i siarad
Cymraeg.
Anfonwch wybodaeth ynglyn â'r hyn yr ydych chi'n ci drefnu at
Drcfnydd CYD, Siôn Mcredith.
CLWB 50/50
Ym mis Mai 1989 sefydlodd CYD Glwb 50/50.
Mae'r aelodau 'n piynu tocyn dros y dwyddyn ac yn
cael cyfle i ennill gwobrau bob mis. Mae hanner yr
arian sy'n cael ei gasglu y n my nd un ôl mewn gwobrau.
Nawr, hanner ífordd drwy'r flwyddyn,gallwch chi
brynu tocyn AM HANNER PRIS, sef £2.50
Archebwch docynnau nawr oddi wrth Emyr Williams,
5 Stryd y Brenin, Aberystwyth, Dyfed.
/9*7
POLITECHNIG CYMRU
CYRSIAU CYMRAEG DRWTR POST
WELSHBYPOST
Cyrsiau i'w dilyn drwy'r post,
yn eich amser eich hun,
gyda gwasanaeth tiwtor pcrsonol
Learn aíhome... atyourown pace
Start when you like
Haveyour work marhed by a personal tutor
Hoffwn ddcrbyn manylion am y cwrs/cyrsiau canlynol:
Please send me details ofthefollowing coune(s):
D
D
I Welsh for complete bcginncrs (to GCSE level)
Cwrs Cymraeg Pellach (hyd at Safon A)
Cwrs Aelwyd ac Ysgol (cwrs i ricni sydd wrthi'n
dysgu Cymracg)
Cwrs Ysgrifennu Cymraeg (cwrs ysgrifcnnu Cymraeg
mewn llu o sefyllíaocdd ymarferol).
Enw/Name
Cyíeiriad/Addrcss
Anfonwch at:
Mair Trehame, Swyddog Datblygu'r Gymraeg,
Canolfan Astudiaelhau Iailh, Politechnig Cymru,
Pontypridd, CF37 IDL Ffôn: (0443) 480480.
GWAHODDIADI CHI YMUNO A
Jones
^
bwrw
«'mlaen
Y DIFYR A'R DIDDOROL A'R DONIOL
0 BOB CWR 0 GYMRU
MEWN CYMRAEG CLIR A SYML
BOBNOSWENERAM6.15ARS4C
Argreffir "Cadwyn CYD" gan Argraffwyr Y Waun, Y Waun, Wrecsam, Clwyd. Ffôn 0691 773911