Wlíìl

Rhifyn 41: Gwanwyn 2002 Am ddim/Free
Wlíìl
Y cylchgrawn i siaradwyr a dysgwyr y Gymraeg
The magazine for Welsh speakers and learners
Cyhoeddir 10,000 o
CADWYN CYD dair
gwaith y flwyddyn fel arfer
Cyfle gwych i hysbysebu
C Y D
' % ; •<
Dihareb y tymor:
Oni heuir ni fedir fyth
do not sow, you do not reap
O lethrau serth
Patagonia i
fÿnyddoedd oer
Lesotho i godi arian
at achosion da a'r
cwbl ar gefn beic!
Gweler tud 6

C A D W Y N
Llywydd Anrhydeddus:
Yr Athro Bobi Jones
Cadeirydd
Mary Burdett-Jones
Trysorydd
Dave Jeremiah
Cofnodydd
Gwynfor Jones
Mary Burdett-Jones, Rhian James, Rhiain Bebb, Jacì Taylor
Cyfarwyddydd CYD: Jaci Taylor
Swyddog Cyllidol: Alison Jenkins
Swyddog Gweithredol: Chris Smith
Mae CYD yn elusen gofrestredig (rhif 518371)
Mae CADWYN CYD yn ymddangos dair gwaith y flwyddyn.
Dyddiadau cyhoeddi: Mawrth; Mehefìn; Tachwedd
Swyddogion Cyswllt CYD
Swyddfa CYD (dros dro) 01970 622143
Gogledd Ddwyrain Cymru
(Conivy, Dinbych, Sir y Fflint, Wrecsam)
Ceredigion
De Powys
Rhian James (01685) 877183/871002 Morgannwg
Abertawe, Castell Nedd, Port Talbot, Rhondda-Cynon-
Taf, Merthyr Tudful, Penybont-ar-Ogwr, Bro
Morgannwg heblaw am y Barri, Ystradgynlais
Elfyn Morris Williams (01286) 831715 Môn a Gwynedd
Rhiain Bebb (01654) 700101/07799 366872
Gogledd Powys/Meirionnydd
Dafydd Gwylon (01834) 813249 Caerfyrddin a Phenfro
Padi Phillips (01222) 312293 De Ddwyrain Cymru
Blaenau Gwent, Caerfftli, Caerdydd a 'r Barri, Torfaen,
Sir Fynwy, Casnewydd
Swyddogion CYD yn y Mentrau
Marian Powell (01550) 720370 Menter Bro Dinefwr
TÌna Charles (01267) 236037 Menter Bro Myrddin
Martin Davies (01554) 776587 Menter Iaith Llanelli
Swyddfa CYD, 10 Maes Lowri, Aberystwyth, Ceredigion SY23 2AU
Ffôn/ffacs: (01970)622143 e.bost: jjt998@aber.ac.uk y we: www.aber.ac.uk/cyd
Cefnogir gwaith CYD gan Fwrdd yr Iaith Gymraeg
Hoffai CYD ddiolch i Fwrdd yr laith Gymraeg
am y grant o £91,000 am y flwyddyn 2002/2003
GAIR 0'R GADAIR
Rydym newydd gael y newyddion da ein
bod ni wedi ennill Apêl S4C 2002 i wneud
fìdeo drosom a rhoi nifer o gopì'au inni.
Rydym yn ddiolchgar iawn i S4C. Bydd y
fideo yn ddefnyddiol i ddangos i bobl beth
rydym yn ei wneud yn CYD. Gobeithio y
bydd yn barod erbyn yr haf. Bydd rhagor o
newyddion am y fideo yn y rhifyn nesaf.
Mary Burdett-Jones
SWYDDOG CYSWLLT CYD MORGANNWG
Fy enw yw Rhian James ac rwyf yn byw yng Nghwmbach Aberdâr. Mae
gen i ddau o blant a g r sy'n cadw swyddfa bost yn y Rhondda.
Ers dros flwyddyn bellach, rwyf wedi bod yn gweithio rhan arnser fel
rheolwraig swyddfa Menter Iaith ar waith yn Rhondda Cynon Taf.
Mae fy niddordebau yn cynnwys darllen, cerdded a chymdeithasu.
Rwyf yn edrych ymlaen at weithio gyda CYD a gobeithiaf gael cyfle
i'ch cwrdd yn fuan.
SWYDDOG CYSWLLT GOGLEDD
POWYS/MEIRIONYDD
Trist yw nodi fod CYD wedi ffarwelio â Marianne Evans, ein Swyddog
Cyswllt ym Mhowys a Meirionnydd. Dymunwn pob hwyl iddi yn ei
swydd newydd gydag ELWa.
Ar nodyn mwy llawen, estynnwn groeso i Rhiain Bebb, ein Swyddog
Cyswllt newydd yng Ngogledd Powys a Meirionnydd.
Rhian James a Rhiain Bebb have recently been appointed to fillpart time
vacancies left by Anika Popham a Marianne Evans. We wish Anika and
Marianne euery success in their new full time posts. Anika is now the Welsh
tutor organiserfor South Powys and Marianne has joined the staffat ELWa.
GWYL YDYSGWYR
DYDD SADWRN, MAI 4, 2002, 10.30 - 5.00
Yn Ysgol Gyfiin y Strade, Heol Sandy, Llanelli
CYFLE CYD
A wyt ti'n greadigol?
sgrifenna stori • sgrifenna gerdd • sgrifenna gân
sgrifenna sgets • sgrifenna ysgrif
neu gwna gyfìeithiad o stori, cerdd ayb
Bydd cyfle i berfformio rhai o'r eitemau uchod ar y llwyfan
o 4.00 o'r gloch ymlaen.
Anfoner dy gyfraniad drwy bost, e.bost neu ffacs
erbyn 26 Ebrill 2002 at:
Swyddfa CYD, 10 Maes Lowri, Aberystwyth,
Ceredigion SY23 2AU
Ffôn/ffacs: 01970 622143 e.bost: iit998@aber.ac.uk
Cyhoeddwyd gan/'Published by: CYD, 10 Maes Lowri, Aberystwyth, Ceredigion SY23 2AU
Argraffwyd gan/Pr/'nted by: Y Lolfa Dyluniwyd gan/Designed by: Y Lolfa

DWEUD WRTH BAWB AM CYD
Os oes arnoch chi eisiau denu mwy o bobl i gyfarfodydd CYD yn eich ardal chi,
mae hi'n bwysig trefnu cyhoeddusrwydd da i'r cyfarfodydd. Mae nifer o ffyrdd
i roi cyhoeddusrwydd i weithgareddau ac nid oes yn rhaid i hynny gostio'n
ddrud nac o reidrwydd gymryd llawer iawn o amser. Dyma rai awgrymiadau:
• Paratoi taflen yn rhestru gweithgareddau'r gangen dros gyfnod o rai
misoedd, a dosbarthu'r daflen i Gymry Cymraeg a dysgwyr yn yr ardal
• Gallech ofyn i siop neu fusnes lleol i noddi taflen i hysbysebu
gweithgareddau'r gangen. Mae llawer o gwmniau a busnesau yn falch iawn
i noddi taflenni. Mae hynny'n golygu y gallech chi wneud llawer o gopìau
o'r daflen heb fod hynny'n gostus i CYD
• Gallech chi baratoi posteri i'w codi mewn mannau cyhoeddus. Cofiwch fod
posteri gwag i'w cael o swyddfa CYD yn Aberystwyth. Rhaid i bob poster
ac unrhyw ddeunydd cyhoeddusrwydd gynnwys logo CYD a logo Bwrdd
yr Iaith Gymraeg
• Anfonwch wybodaeth at y papur bro lleol. Efallai y byddai hi'n bosib trefnu
i gael colofn CYD yn y papur bro, os nad oes colofn ynddo'n barod.
Anfonwch wybodaeth am weithgareddau CYD at bapurau Ueol eraill hefyd,
yn bapurau Cymraeg a Saesneg
• Gallech chi anfon gwybodaeth hefyd at raglenni radio a'r rhaglen newydd
ar S4C 'Wedi Chwech' (Cwmni Agenda). Mae cyfeiriadau defnyddiol yn
Nyddiadur y Lolfa
• Gallech chi drefìnu i ymweld â chymdeithas Gymraeg leol i siarad am CYD
a cheisio denu Cymry Cymraeg i'r cyfarfodydd
• Y ffordd fwyaf effeithiol o ddenu pobl i gyfarfodydd CYD ydy gofyn i bobl
yn bersonol. Ceisiwch annog pob aelod o'r gangen i ddod â ffrind gydag ef
neu hi i'r cyfarfod nesaf. Pe byddai pob aelod yn gwneud hynny, byddai
aelodaeth y gangen yn dyblu!
• Anfonwch wybodaeth at CADWYN CYD, yn ogystal ag adroddiadau a
lluniau ac unrhyw hanesion difyr ynglyn â gweithgareddau'r gangen.
C A D W Y N
TELL EVERYONE ABOUT CYD
If you would like to attract more people to attend CYD meetings in your
area, it is important to arrange good publicity for the meetings. There are
many ways of publicising activities and it need not be an expense or a great
burden on your time. Here are some suggestions:
• Prepare a leaflet listing all branch activities over a few months for
distribution to both Welsh spealcers and learners in the area
• Ask a local shop or business to sponsor a leaflet publicising the branch's
activities. Many companies and businesses would be very pleased to
sponsor a leaflet. This would allow you to produce many copies of the
leaflet without creating a financial burden for CYD
• Prepare a poster to be displayed in public places. Remember that blank
posters are available from the CYD offìce in Aberystwyth. All posters
and publicity material must include both the CYD and the Welsh
Language Board logos
• Contact your local papur bro - community paper. It might be possible
to organise a CYD column in your papur bro, if one does not already
exist. Send information about CYD to other local papers as well, both
Welsh and English language papers
• Send information to radio programmes. There are useful addresses
listed in the Welsh language diary published by the Lolfa
• Arrange to visit a local Welsh society to speak about CYD and entice
Welsh speakers to branch meetings
• Send information to CADWYN CYD, as well as reports and photos
and any interesting news about CYD branch activities
• Double your membership! The most effective way of attracting people
to CYD meetings is to ask them personally. Try to encourage every
member of the branch to bring a friend with him or her to the next
meeting. If every member were to do this then the branch membership
would double!
Cwis Cenedlaethol CYD 2002
Rowndiau lleol yn dechrau ganol mis Mai.
Local rounds beginning mid May.
Cwis i ddysgwyr a Chymry Cymraeg.
A quizfor Welsh Speakers and Welsh Learners
Hyd at 6 mewn tîm - rhaid bod o leiaf un person sy'n siarad Cymraeg yn
rhugl ac un person sy'n dysgu ee. 2 o siaradwyr Cymraeg a 4 dysgwr.
Up to 6 in a tectm - must have at least one fluent Welsh speaker and one learner
e.g. 2 fluent speakers and 4 learners.
Does dim rhaid i neb ateb cwestiwn yn unigol - gweithio fel tîm - cael
tipyn o hwyl.
No one has to answer a question individually - work as a team - have loads of
fun.
Thefinal will be held at 2.00pm Wednesday 7August 2002 in the Learners
Pavilion at the National Eisteddfod in St. David's
Cofrestrwch ar unwaith trwy gysylltu â Swyddog Cyswllt CYD yn eich
ardal neu swyddfa ganolog CYD.
Register by contacting the CYD Liaison Officer inyour area or CYD's offîce in
Aberystwyth.
Ffi cystadlu: £1 y pen Competition fee: £1 each
DYDDIADUR
9/3/02
1/4/02
Bore - Hyfforddiant Swyddogion Cyswllt CYD a
Swyddogion CYD yn y Mentrau
Prynhawn - Pwyllgor Gwaith CYD
Dyddiad cau Ysgoloriaeth Dan Lynn James
Trefhir rowndiau lleol ym rnhob ardal yn ôl y galw.
Local rounds will be organised in every area according to demand.
Cynhelir y rownd derfynol am 2.00 y prynhawn, dydd Mercher 7 Awst
2002, ym Mhabell y Dysgwyr, Eisteddfod Genedlaethol Cymru Sir Benfro,
Tyddewi.
11/4/02
Mai 2002
4/5/02
6/7/02
Ysgol Dridiau - 'Dehongli Cymru' - Cwis CYD yn y C ps
Rowndiau cyntaf Cwis CYD
G yl y Dysgwyr, Llanelli
Bore - Pwyllgor Gwaith CYD
Prynhawn - Cyfarfod CyflFredinol Blynyddol CYD
BYWYD BETI BACH
gan Toby Oriver
CANOLP** Cw«r UA*-
geri?

C A D W Y N
LFRYN
Teulu Talfryn oddi ar arfordir Llangrannog, Haf 2001

MAGU'N DDWYIEITHOG YN
HYBU'R GYMRAEG
Wyddoch chi mai'r ffordd orau í sicrhau dyfodol yr iaith Gymraeg yw drwy
annog darpar rieni a rhieni ifanc i ddefnyddio Cymraeg gyda'u plant? Mae'r
prosiect trosglwyddo iaith, a ddatblygwyd gan Fwrdd yr Iaith Gymraeg, yn
gweithio yn y gymuned i ddangos manteision dwyieithrwydd i ferched
beichiog a mamau newydd.
Mae'r prosiect yn pwysleisio un o brif negeseuon Bwrdd yr Iaith Gymraeg,
dwy iaith — dwy waith y dewis, ac meddai Rhodri Williams, Cadeirydd y
Bwrdd:
"Mae'r neges yma'n dod yn fwyfwy perthnasol, gyda Chymru'n
datblygu'n wlad hyderus a llwyddiannus. Mae Cymry Cymraeg a di-
Gymraeg yn awyddus i ddatblygu'r iaith ac i sicrhau ein bod yn gweld
cynnydd pendant yn nifer plant a phobl ifanc dwyieithog dros y
blynyddoedd nesaf.
"Caiff plant eu geni gyda'r gallu i redeg a chwarae, i ddysgu a
chwerthin, yn ogystal â'r gallu i fod yn ddwyieithog ac yn amlieithog. Mae
plant bach yn dysgu ieithoedd yn rhwydd iawn, a dyma'r amser gorau i fynd
ati i sicrhau eich bod yn defnyddio Cymraeg yn ogystal â Saesneg gyda'ch
plentyn."
Gyda bron i 65% o boblogaeth y byd yn gallu defnyddio o leiaf dwy
iaith yn eu bywyd bob dydd, mae mwy a mwy o rieni yng Nghymru'n
dewis magu'u plant yn rhugl yn Gymraeg a Saesneg, a dengys ymchwil
helaeth dros y blynyddoedd diwethaf fod nifer o fanteision i blant o fod yn
ddwyieithog, er enghraifft:
• gallu meddwl yn fwy creadigol a hyblyg
• gallu siarad â chylch ehangach o bobl na pherson sydd ddim ond yn
siarad un iaith
• creu cyfle i brofi dau ddiwylliant gwahanol
• helpu i deimlo'n rhan o Gymru, a chynyddu'r teimlad o berthyn
• helpu i bontio rhwng cenedlaethau, os oes aelodau h n o'r teulu'n
siarad Cymraeg
• manteision economaidd o fod yn ddwyieithog yn enwedig pan fydd
rhywun yn chwilio am swydd.
"Does dim rhaid i'r ddau riant allu siarad Cymraeg er mwyn sicrhau
dyfodol dwyieithog i'r plentyn. Cyn belled fod un partner yn siarad
Cymraeg gyda'r babi, bydd y plentyn yn si r o ddysgu'r iaith, a bydd hyn
o fantais gwirioneddol iddo ef/iddi hi yn y dyfodol. Felly, os oes aelod o'ch
teulu neu ffrind - neu hyd yn oed chi'ch hun - yn feichiog ar hyn o bryd,
beth am eu hannog i fynd ati i sicrhau fod y plentyn yn ddwyieithog o'r
dechrau?" ychwanegodd Rhodri Williams.
C A D W Y N
MAKING THE BILINGUAL
CHOICE FOR YOUR BABY'S
FUTURE
Did you know that the best way to safeguard the Welsh language is by
encouraging prospective and new parents to use Welsh with their children?
The language transmission project, developed by the Welsh Language
Board, is centred on working in the community to show the benefits of
bilingualism to pregnant women and new mothers. The project stresses one
of the Board's main messages, two languages - twice the choice, and Rhodri
Willliams, Chair of the Board says:
"This message is becoming increasingly true with Welsh confìdence
flourishing and both Welsh and non-Welsh speakers eager to develop the
language and ensure that we see a continuing increase in the number of
bilingual children and young people in Wales during the next few years.
"Children are born with the ability to run and play, to laugh and to
learn, and also with the ability to become bilingual and multilingual. Young
children learn languages very easily and this is the best time to ensure that
you start using Welsh as well as English with your child."
With almost 65% of the world's population able to use at least two
languages in their everyday life, more and more parents in Wales are
choosing to raise their children fluent in both Welsh and English, and
extensive research undertaken over recent years has proved that there are
many advantages to children of being bilingual, for example:
• the ability to think more flexibly and creatively
• being able to communicate with a wider variety of people than a person
who can speak only one language
• the opportunity to enjoy two different cultures
• helping to feel a part of Wales, a sense of belonging
• helping to build a bridge between generations, if grandparents and
other family members speak Welsh
• economic advantages later on when children are job seeking.
"There's no need for both parents to be able to speak Welsh to secure a
bilingual future for the child. The child is sure to learn the language as long
as one partner speaks Welsh to the baby, and this will be of great benefìt to
the child as s/he grows up. So, if a family member or friend - or even you
- are pregnant at the moment, why not encourage them to ensure that the
child is bilingual from the beginning.?" added Rhodri Williams.
PEGI TALFRYN
Dyma gyfweliad rhwng y Cadeirydd, Mary Burdett-Jones, a Pegi Talfryn,
Americanes sydd wedi dysgu Cymraeg ac yn magu ei phlant yn Gymraeg.
Pegi:
Oeddwn, roeddwn i'n gweithio fel Swyddog y Dysgwyr ar
gyfer yr Eisteddfod Genedlaethol yn Ninbych a'r cyffìniau.
Mary:
Pryd sylweddolodd dy blant dy fod ti wedi dysgu Cymraeg?
Mary:
Oedd hi'n broblem i gael dysgwyr i ddod i'r Eisteddfbd?
Pegi:
Mary:
Pegi:
Roedden nhw'n gwybod fy mod i'n dod o America ond
doedden nhw ddim yn sylweddoli am dipyn fy mod i wedi
dysgu Cymraeg ond fe wnaethon nhw sylweddoli erbyn eu bod
nhw'n bump oed.
Beth yw eu hoedran nhw nawr?
Mae Gwenno yn ddeg, Owain yn wyth, a Siôn bron yn bump.
Mary: Oeddet ti wedi dysgu'r Gymraeg cyn cwrdd â dy r, Ioan
Talfryn?
Pegi:
Mary:
Oedd. Roedd hi'n waith caled i berswadio rhai pobl i f nd â'u
plant yno. Doedden nhw ddim yn sylweddoli ei bod hi'n
ddiwrnod rhad i deulu. Mae plant yn cael mynd i mewn am
ddim, ac mae popeth ar y maes am ddim, paentio wynebau,
gemau, pebyll S4C a'r BBC gyda'r cyfle i weld sêr y teledu,
sioeau pop gyda grwpiau roc. Dyw llawer o bobl ddim yn
sylweddoli bod gweithgareddau i blant yn y Ganolfan Groeso
wrth iddyn nhw fynd mewn i'r Steddfod. Mae'r Steddfod yn
fodern.
Beth yw dy waith di nawr?
Pegi:
Roeddwn i wedi gwneud blwyddyn o gwrs gradd yn y
Gymraeg yn Llambed, gan gynnwys cwrs Wlpan yn yr haf.
Felly dechreuon ni yn Gymraeg. Mae'n anodd newid iaith
perthynas. Wedyn dewisais i gymryd blwyddyn arall i wneud y
cwrs Cymraeg gyda'r Cymry.
Pegi:
Mary:
Rwy'n dysgu yng Nghanolfan Iaith Popeth Cymraeg yn
Ninbych ac yng Ngholeg y Rhyl. Yn y Rhyl, lle rydyn ni'n byw,
rwy'n darlithio yn Saesneg am ddiwylliant Cymru.
Dwi ddim yn gwybod sut rwyt ti'n dod i ben i wneud popeth!
Mary:
Roeddet ti'n gwneud gwaith arbennig llynedd pan gwrddais

C A D W Y N
Taith Feicio yn Lesotho
i godi 110,000
Dolen Cymru sy'n hyrwyddo'r daith, sef y mudiad gwirfoddol sy'n hybu
cysylltiadau rhwng Cymru a Lesotho. Mae Mudiad Cristnogol Myfyrwyr
(MCM) yn helpu gyda'r trefniadau yn Lesotho, ac fe fydd gr p o bobl ifanc
leol yn ymuno â ni ar gyfer y daith.
Y nod: Codi cyfanswm o 10
mil o bunnoedd i brynu
offer i ysgolion ac ysbytai yn
Lesotho.
Pryd: 2 wythnos ar
ddechrau Medi 2002
Faint o bobl: Hyd at 10 o
feicwyr a 2 o gefnogwyr
(gyrru/tynnu Uuniau/trwsio
beics)
Costau: Taith awyr 2 ffordd
i Johannesburg tua £400.
Tua £100 at gost cefnogaeth
(4x4 - angen 2). Mae hyn yn
cynnwys y daith rhwng
Johannesburg a Lesotho.
Llety: Gwersylla neu aros
mewn tai/ysgolion/ ysbytai
(yn holliach gobeithio).
Gwestai/'lodges' i'r rhai sydd
eisiau bod yn fwy
cyfforddus! Pawb i dalu
costau llety/bwyd eu hunain, er mae'n debyg y bydd MCM yn helpu gyda'r
rhain.
Beiciau: Pawb i fynd â'i feic ei hun - angen beic mynydd ysgafn.
Y daith: 450 milltir mewn 10 diwrnod o seiclo. Mae'n bosibl gwneud llai
trwy wneud rhannau o'r daith yn unig, neu daith fyrrach o 200 milltir.
Y ffyrdd:Traciau yn y mynyddoedd uchel, gweddill y daith ar ffyrdd iawn.
Tywydd: Gwanwyn cynnar - yn ddigon sych a chynnes (15 -20C), ond yn
oerach yn y mynyddoedd ac yn y nos.
Nawdd: Pawb i godi o leiaf £500 os yn bosibl. Fe fydd yr holl arian yn
mynd at yr achos gan mai ni fydd yn talu'r costau i gyd.
Paratoi: Angen bod yn weddol heini ac yn iach, wedi arfer â seiclo yn y
bryniau/mynyddoedd
Newyddion diweddaraf: Mae Dr Graham Thomas ar ymweliad â Lesotho
ar hyn o bryd yn gwneud arolwg o ysbytai a chlinigau yno a'u hanghenion.
Bydd MCM yn casglu gwybodaeth debyg ar gyfer ysgolion Lesotho.
Cysylltwch â fi am fwy o fanylion, ac i gadarnhau os ydych chi am ddod:
e-bost: j .pye@ccw.gov.uk
ffon: 01248 385573 (dydd) 01248 450356 (nos)
cyfeiriad: Ty'n Pwll, Llanbedrgoch, Ynys Môn LL76 8NX
Jenny Pye
Pwy yw Jenny Pye?
Mae hi'n aelod o CYD.
Hi ydy Swyddog Iaith Cyngor Cefn Gwlad Cymru.
Mae hi'n diwtor Cymraeg i Oedolion.
Mae hi'n dysgu 5 dosbarth ym Mangor ac Ynys Môn.
Enillodd Jenny gystadleuaeth 'Dysgwr y Flwyddyn' ym 1988.
Mae hi'n mwynhau'r her (cballenge) o deithiau seiclo hir.
Mae hi am helpu pobl sydd mewn angen, pobl sy'n diodde' (suffering).
Ym 2000 gyda'i mab a 3 pherson arall seiclodd hi ar draws De America.
Seiclon nhw dros 800 o filltiroedd mewn 10 diwrnod trwy Chile a'r Ariannin.
Codon nhw £8,000.
Rhoddon nhw £4,000 i Ward Alaw yn Ysbyty Gwynedd a chafodd ysgolion ac
ysbytai ym Mhatagonia £4,000.
Y flwyddynnesaf mae hi'n gobeithio seiclo trwy Cuba.
Beth am íynd gyda Jenny i Lesotho eleni?
PARTI
BLASU
BWYD
DIRGEL
INDONESIA
gan
Juliet Revell
Annwyl Ffrind
Rown i wedi addo sgrifennu atoch i ddweud am ein parti, a'n bwyd dirgel!
Mae ein t ni yn fach; nid yw'n blas i fìliwnydd, ond mae 'na lawer o
gariad a gofal. Mae 'na le hefyd i ffrindiau arbennig.
Roedd pawb yn garedig, a treulio'n nhw tipyn o amser 'da ni yn blasu
bwyd estron, gyda chywreinrwydd. Teimlwn i'n bryderus ar y pryd.
Roedd pawb yn cloncian yn fodlon, a rhai'n siarad ym hamddenol.
Roedd rhai'n siaradus fel pwll y môr. Rwy'n siwr bod y sgwrsio yn
ddiddorol.
Diolch iddynt i gyd am eu haelioni; rwy'n gwerthfawrogi eu
cefnogaeth enfawr; [ar hyn o bryd, ry'n ni wedi casglu £82.50 at Eisteddfod
Genedlaethol Tyddewi, ac rwy'n falch iawn!]
Roedd yr achlysur wedi codi fy nghalon.
Beth amdanoch chi? Beth yw'ch newyddion chi, tybed?
Hwyl am y tro.
Cofìon
Juliet
Nodyn gan y golygydd
Nid yw Juliet wedi codi'r arian at yr Eisteddfod yn enw CYD, gan fod
hynny yn erbyn rheolau'r Comisiwn Elusennau.
Gemwaith Celtaidd Rhiannon
Gemwaith arbennig wedi ei wneud â llaw
o Arian, Aur ac Aur Cymru
Datblygiad newydd yn agor yn ystod 2002
Gweithdai Arddangos a Siop newydd,
Oriel, Amgueddfa ac Ystafell De Gytnreig
Catalog Post ar gael
Gemwaith Rhiannon, Canolfan Aur Cymru, Tregaron, SY25 6JL
01974 298415 www.rhiannon.co.uk
Mae gan UCAC Gynllun Pontio
i helpu dysgwyr da ddod yn f y rhugl
yn yr iaith. Holwch am fanylion.
UCAC - â'ìgalon yng Nghymru
Pen Roc, Rhodfa'r Môr, Aber/stwyth, Ceredigion SY23 2AZ
Ffôn: 01970-615577 E-bost: swyddfa@ucac.cymru.org

C A D W Y N
OEDDECH CHI'N GWYBOD...?
DEWI SANT A THYDDEWI
• Dewi Sant yw nawddsant Cymru. Roedd e'n arweinydd yr Eglwys
Geltaidd yng Nghymru ac yn sant Celtaidd.
• Ychydig o wybodaeth bendant sydd ar gael amdano heddiw ac mae'n
anodd gwahanu hanes oddi wrth chwedl.
• Dywedir iddo gael ei eni tua'r flwyddyn 520, yn fab i Sant (neu
Sandde), a Non (neu Nonn). Yr oedd ei dad yn frenin Ceredigion, ac
felly y mae'n eithaf posibl mai yn y sir honno y ganed Dewi, os nad yn
ardal Tyddewi.
• Aeth pum can mlynedd heibio cyn bod ei gofìant o'r enw 'Buchedd
Dewi' (yn Lladin 'Vita Davidis') yn cael ei ysgrifennu gan Rhygyfarch,
mab i Sulien a fu'n Archesgob Tyddewi.
• Yn ôl Rhygyfarch cafodd Dewi ei addysgu i ddechrau yn Hen Fynyw
(i'r de o Aberaeron) ac yna gan Paulinus, mynach dall, efallai yn
Llanddeusant.
• Dywedir bod Dewi wedi mynd ar deithiau cenhadol dros rannau o dde
Cymru a gorllewin Lloegr gan sefydlu llawer o eglwysi. Mae hi'n bosibl
fod dylanwad Dewi wedi ymledu i Iwerddon a Llydaw hefyd. Honnir
bod y seintiau Padarn a Teilo wedi mynd gyda Dewi ar ei deithiau a bod
y tri ohonyn nhw wedi mynd ar bererindod i Gaersalem.
• Dywedir fod Dewi wedi sefydlu cymdeithas fynachaidd yng Nglyn
Rhosyn (neu Rhosin), ble mae Eglwys Gadeiriol Tyddewi yn sefyll
heddiw, yng ngorllewin Sir Benfiro. Treuliodd Dewi weddill ei oes fel
pennaeth y Mynachdy yn Nhyddewi. Yn ôl traddodiad dim ond d r
roedd Dewi yn ei yfed, a chafodd yr enw Dewi Ddyfrwr.
• Mae llawer o chwedlau a gwyrthiau'n gysylltiedig ag enw Dewi. Ble
cyflawnodd Dewi wyrthiau dywedir bod d r yn dechrau llifo. Efallai
mai'r chwedl enwocaf amdano fe yw'r un sy'n gysylltiedig â chyfarfod
o'r Eglwys yn Llanddewibrefì. Pan ddechreuodd Dewi bregethu doedd
y dyrfa fawr ddim yn gallu gweld na chlywed Dewi. Dywedir fod Dewi
wedi rhoi hances ar y llawr ac yna safodd ar yr hances. Cododd y ddaear
o dan ei draed ac felly roedd y bobl yn gallu gweld a chlywed Dewi'n
pregethu.
• Yn ôl Rhygyfarch bu Dewi farw ar ddydd Mawrth y dydd cyntaf o fis
Mawrth, tua'r flwyddyn 588. O'r ddeunawfed ganrif ymlaen daeth y
cyntaf o Fawrth yn yl genedlaethol, sef Dydd G yl Dewi.
• Am ganrifoedd bu Tyddewi'n gyrchfan i bererinion, a'r gred oedd bod
dwy bererindod yno cystal ag un i Rufain, a thair yn gywerth â
phererindod i Gaersalem.
• Dechreuwyd adeiladu'r eglwys gadeiriol bresennol yn 1180 a
chwblhawyd y gwaith tua 1522. Yr eglwys bresennol yw'r drydedd o
leiaf a fu ar y safle.
• O ran maint pentref yw Tyddewi ond oherwydd presenoldeb yr eglwys
gadeiriol y mae'n un sy'n gallu hawlio ei alw'n ddinas, a rhwng 3 a 10
Awst 2002 bydd yn brifddinas ddiwylliannol Cymru. Sut felly, medde
chi. Wel, ar gyrion Tyddewi cynhelir yr Eisteddfod Genedlaethol eleni.
(Cofiwch ymweld â stondin CYD ym Mhabell y Dysgwyr!)
• Y mae pobl Tyddewi ar flaen y gad yn yr ymdrech i gael g yl banc
arbennig i Gymru ar gyfer G yl Ddewi. Gwyliwch y gofod hwn!
BETHAN GWANAS:
BLODWENJONES A 'R ADERYN PRIN
Gwasg Gomer, 2001, 87 tudalen, £3.50
Mary Burdett-Jones
Dyma lyfr a wnaeth imi chwerthin!
Ynddo cawn hanes merch, yr un
Blodwen ag yn y llyfr Bywyd Blodwen
Jones, sy'n dal i ddysgu Cymraeg. Mae
hi'n ymdrechu i siarad Cymraeg â'i
chydweithwyr yn y llyfrgell. Yno mae
Dei, sy'n gyrru fan y llyfrgell o gwmpas
y pentrefì, yn rhoi cefnogaeth iddi ac yn
esbonio pethau yn yr iaith nad yw hi
ddim yn eu deall, ond mae Gwen, sy'n
gweithio wrth y cownter, yn meddwl ei
bod hi'n wastraff amser siarad Cymraeg â
Blodwen. Mae'r ddau gymeriad hyn yn
lones
Ffynonellau
Cydymaith i Lenyddiaeth Cymru (Gwasg Prifysgol Cymru, 1977)
Chwedlau Gwerin Cymru (Amgueddfa Genedlaethol Cymru, 1989)
Chwilota, Cyfrol 3 (Gwasg Prifysgol Cymru, 1981)
Cymry Enwog (Gwasg Prifysgol Cymru, 1958)
Catchphrase I gan Basil Davies a Cennard Davies, 1980
Data Wales. Index Search Boolcshop
http:/users. aber.ac.uk
Geirfa
Tyddewi — St David's
nawddsant — patron saint
arweinydd — leader
(g)wybodaeth bendant - definite information (hard facts)
anodd gwahanu hanes oddi wrth chwedl - difficult to separate history from
legend
aeth pum can mlynedd heibio — five hundred years passed by
cofiant - biography
Buchedd Dewi - Life of David
Archesgob - Archbishop
yn ôl - according to
addysgu - to be educated (at)
mynach dall — blind monk
dywedir — it is said
ar deithiau cenhadol — on missionary journeys
gan sefydlu - establishing
dylanwad - influence
ymledu — to spread
Iwerddon a Llydaw — Ireland and Brittany
honni - to assert
seintiau - saints
pererindod - pilgrimage
Caersalem - Jerusalem
cymdeithas fynachaidd - monastic community
Eglwys Gadeiriol — Cathedral
gorllewin Sir Benfro — west Pembrokeshire
(g)weddill ei oes - the rest of his life
pennaeth y Mynachdy - head of the Monastery
yn ôl traddodiad — according to tradition
Dewi Ddyfrwr — Dewi the Waterman
gwyrthiau — miracles
yn gysylltiedig â(ag) — associated with
pregethu - preach
tyrfa — crowd
hances - handkerchief
bu Dewi farw — Dewi died
y ddeunawfed ganrif — eighteenth century
canrifoedd - centuries
cyrchfan - destination, meeting place
pererinion — pilgrims
Rhufain — Rome
cyfwerth â(ag) — of equal value
y drydedd o leiaf — the third at least
presenoldeb — presence
prifddinas ddiwylliannol — cultural capital
ar flaen y gad - to be in the vanguard (of a movement)
gwyliwch y gofod hwn - watch this space
dangos y gwahanol agweddau sydd gan y Cymry Cymraeg tuag at
ddysgwyr.
Ond nid yw problemau Blodwen wrth geisio siarad yr iaith yn ddim i
gymharu â'i phroblemau gyda dynion wrth iddi chwilio am Mr RighA
Mae'r llyfr ar ffurf dyddiadur ac mewn arddull hynod o fywiogsy'n llwyddo
i gyflwyno idiomau Cymraeg mewn ffordd ddifyr. Fel yn achos y llyfrau
eraill yn y gyfires Nofelau Nawr mae geiriau anodd yn cael eu hesbonio ar
waelod y tudalen. Ar ddiwedd y llyfr
mae cwpl o dudalennau sy'n tynnu
sylw at rai ffurfìau amser presennol y
ferf bod, esboniad o'r ffordd y mae
gan yn cael ei ddefnyddio yn y
Gogledd, er enghraifft, 'Mae gen i
gar', lle mae pobl o'r De yn dweud
'Mae car 'da fì', a rhai ffurfìau
amodol ar y ferf bod; mae'r nodiadau
yn cyfeirio at dudalennau yn y llyfr
lle mae enghreifftiau o'r ffurfìau yn
digwydd.
ymdrechu make an effort
cydweithwyr colleagues
cefnogaeth encoumgement
agweddau attitudes
i'w gymharu â in comparison with
ar ffurf in the form of
cyflwyno introduce
er enghraifftyôr example
amodol conditional
enghreifftiau examples

C A D W Y N
GRADD ALLANOL
Prifysgol Cymru
Astudio'r Gymraeg??
Chwilio am gwrs newydd??
Beth am fanteisio ar y cyfle i ennill 40 credyd, Tystysgrif, a
chymryd un cam ar hyd y llwybr i ennill gradd yn y Gymraeg?
Mae'r cwrs DEFNYDDIO'R GYMRAEG yn cynnig hyfforddiant
i'r rhai hynny sy'n awyddus i weHa safon eu Cymraeg
ysgrifenedig, yn ddysgwyr ac yn Gymry Cymraeg fel ei gilydd.
Cynigir dau fodiwl:
MEISTROLI'R IAITH YSGRIFENEDIG
LLENYDDIAETH GYFOES
a dysgir y modiwlau gan ddarlithwyr Adran y Gymraeg,
Prifysgol Cymru Aberystwyth
Os oes gennych ddiddordeb, neu os hoffech dderbyn manylion
pellach ynghyd â ffurflen gais, cysylltwch â:
Mari Elin Jones
Cyfarwyddwr Academaidd y Radd Allanol
Adran y Gymraeg
Yr Hen Goleg, Stryd y Brenin,
Aberystwyth, Ceredigion, SY23 2AX
Ffôn: 01970-622050 E-bost: mlj@aber.ac.uk
Hybu rhagoriaeth meiun dysgu ac ymchiuil
Cyfarpar Newydd i CYD
Diolch i Gyngor Sir Ceredigion ac Arian i Bawb Cymru am gynnig
grantiau i brynu peiriant llungopì'o a chyfrifiadur newydd.
GWYBODAETH O'R CANGHENNAU
TYDDEWI
Mae CYD Tyddewi yn cwrdd bore Sadwrn cyntaf y mis, ac mae croeso i
ddysgwyr a siaradwyr Cymraeg ymuno. Mae'r gr p yn cwrdd yng nghanol
Tyddewi, yn siop goflfi y "Coach House". Dyma gyfle i ddysgwyr ddefnyddio
eu Cymraeg a chwrdd â pobl sydd â diddordeb yn yr iaith a'r diwylliant
Cymraeg. Mae rhagor o fanylion CYD Tyddewi gyda Rob Pugh [ffôn: 01437
720404] neu Nigel Acton [ffôn: 01437 720758].
Mae llawer o bobl yn y dosbarthiadau Cymraeg yn ardal Tyddewi eleni, yn
rhannol mae'n debyg, o achos bod yr Eisteddfod Genedlaethol yn ymweld â sir
Benfro, ym mis Awst.
CLWB CLEBER CRYMYCH
Mae dysgwyr a siaradwyr Cymraeg Bro'r Preseli yn cwrdd fore Gwener cyntaf
bob mis; mae nifer o diwtoriaid Cymraeg hef d yn helpu yn ffyddlon. Cyswllt
newydd y Clwb Cleber yma yw Delia Abbot, rhif ffôn: 01994 448424.
Diolch hef d i Margaret James, y tiwtor fu'n gyswllt gweithgar i Glwb
Cleber Bro'r Preseli am sawl blwyddyn.
BOREAU SADWRN CYMRAEG SIR BENFRO
Mae cyfle i siarad Cymraeg a chymdeithasu ar gael bron bob bore Sadwrn eleni
mewn gwahanol drefi yn sir Benfro. Fore Sadwrn laf a 3ydd y mis, mae CYD
yn cwrdd am goffì yn Hwlffordd, yn Nhafarn y Pembrolce Yeoman. Ar ail fore
Sadwrn y mis, mae'r aelodau yn cwrdd yn Abergwaun, yn y Stafell Goffi, wrth
ochr Siop DJ.
CYD HWLFFORDD
Mae CYD Hwlfifordd yn cwrdd ar nos Iau. Rhyw unwaith y mis mae'r aelodau
yn ymweld ag ardal arall yn sir Benfiro, megis Solfach ac Arberth. Cyswllt CYD
Hwlffordd yw Cefin Knox [ffôn: 01437 762223].
DYSGWYR NEWYDD TREFDRAETH
Mae CYD Trefdraeth yn cwrdd ers tua deuddeng mlynedd o dan arweiniad
cyfeillgar Eiry Ladd Lewis. Roedd cyfarfod mis Rhagfyr diwethaf yn
ardderchog. Ymunodd gr p o ddeuddeg dysgwr newydd gydag aelodau CYD
Trefdraeth, gyda'u tiwtor, Margaret James. Cafodd pawb goffi a phastai Dolig.
Roedd y dysgwyr yn aelodau o ddosbarth newydd yn Nhrefdraeth; mae'r
dosbarth yn astudio'r cwrs "Dosbarth Nos" yn ystod y dydd! Croesawyd pawb
gan Dafydd Gwylon, Swyddog Cyswllt CYD, ac yn fuan roedd pobl CYD a'r
dysgwyr newydd yn cyfnewid enwau a siarad am eu bro enedigol, "places of
origin". Roedd aelodau CYD hef d yn cynnig ambell i gyngor, "advice", a
llawer o gefnogaeth i'r dysgwyr. Roedd y cyfarfod yn un dymunol, gyda llawer
o ddysgwyr newydd. Ry'n ni'n edrych ymlaen at gynnydd, "progress", a
byddwn ni i gyd yn cael llawer o hwyl wrth ddysgu Cymraeg.
Ray Jones
ì
DIGWYDDIADAU CYD CASTELL NEWYDD EMLYN
lOfed o Hydref a'r gangen yn
cwrdd ym Maes Llewelyn pan
gafwyd profiad gwahanol gan yr
aelodau wrth chwarae'r gêm
"Disgrifìo" yng nghwmni'r
cynllunydd sef Robert Davies,
Arberth, ac yntau'n ddysgwr.
Llongyfarchiadau iddo am wneud
mor dda. Talwyd diolchiadau iddo
gan Margaret am noson
ardderchog oedd yn codi sgwrs a
hwyl a phawb wedi enjoio mas
draw ar ôl iddynt ddysgu'r rheolau
rhaid dweud! Margaret oedd yn
ennill y raffl fìsol roddedig gan
Mary Jane. Daethpwyd â'r cyfarfod
i ben gyda the a bisgedi.
"Fy Hoff Miwsig" oedd ar
raglen Tachwedd ac oherwydd fod
noson o gerddoriaeth mor
llwyddiannus y llynedd a'n
Cadeirydd yn absennol ar yr
achlysur hwnnw penderfynwyd ei
ail-gynnal eleni. Felly ar I4eg y mis
daeth nifer dda ynghyd â thapiau
i'w chwarae ac adrodd hanes o'u
dewis. Bu gennym gerddoriaeth
glasurol, opera, canu gwlad a jazz.
Gwnaed y diolchiadau gan
Morwenna a Margaret oedd yn
lwcus unwaith eto gan ennill
gwobr raffl Keith. Gorffennwyd y
cyfarfod gyda chlonc dros baned.
Dathlwyd y Nadolig gan
aelodau'r gangen yng nghwmni
gw r, gwragedd, ffrindiau a rhai
aelodau cangen Bro'r Preseli yn
Plas Rhos y Gilwen ac yn ein
croesawu wrth y drws roedd Ken
ein Cadeirydd. Mewn ystafell
wedi'i haddurno ar gyfer y tymor
arbennig hwn dechreuwyd y noson
gyda gwydraid o win o flaen tân
coed a phawb yn sgwrsio gyda'i
gilydd mewn awyrgylch gyfeillgar
iawn wrth i Marion O'Toole ganu'r
delyn. Ar ôl cinio Nadolig
traddodiadaol a'r gwasanaeth heb
ei ail bu Dilys, Dennis, Steve a
Nesta yn ein diddori trwy ganu
mewn pedwarawd ac ar ben eu
hunain mor dalentog. Ymunodd
pawb â nhw'n canu carolau a
Marion O'Toole oedd y cyfeilydd.
Mwynheuwyd coffì a chlonc cyn i
Bob dynnu'r raffl fawr. Noson
ardderchog, cyfeillgar a hwylus.
Mis Ionawr a'r aelodau wedi
dod â'u haddunedau blwyddyn
newydd. Er gwaetha absenoldeb
cymaint oherwydd salwch, cafwyd
noson dda iawn. Enillwyr y raffl
oedd Nesta a Fleur a diolchodd
Beti i bawb oedd wedi cyfrannu i
hwyl y noson. Daeth y cyfarfod i
ben gyda phaned a chlonc.
Margaret Holman
YN EISIAU
Gwybodaeth
lluniau
o'ch gweithgareddau
ar gyfer Cadwyn
CYD

C A D W Y N
GWYBODAETH O'R CANGHENNAU
CANGEN BRYN
Yn ystod mis Rhagfyr, daeth y Fari Lwyd i
ymweld â CYD y Bryn. Roedd criw o CYD
Cwmafan wedi ymuno gyda ni a rhoddodd
Di, perchennog y Dderwen, wledd o fwyd i ni.
Cawsom noson mas draw ac roedd pawb
mewn llais da.
CANGEN CYD LL N AC EIFIONYDD
Aeth y gangen ar daith trên jazz yr haf
diwethaf i Faentwrog a gwrando ar y band jazz
yn canu.
Dathlu Diwrnod Santes Dwywen yng Nghaernarfon
Daeth ryw ddwsin i ddathlu Santes Dwynwen yng Nghaernarfon gyda Karl
Bohana yn canu a Gina Gwyrfai ar yr organ.
CANGEN CYD LLANBED
Dalthlwyd Parti Nadolig yn Festri Brondeifi, daeth ryw 40 ynghyd i fwynhau
gwledd â chwis.
Dewch Ynghyd - coffî a charolau yng nghartre Rbaiannon Walters, Llangadog, Bu Marian
Powell, Swyddog CYD ym Menter Bro Dinejwr yn arllwys coffì ar gyfer 30 o bobl.
Bro Dinefwr
Mae dysgwyr a Chymry Cymraeg yr ardal wedi bod yn cyfarfod yn gyson
yn ystod yr misoedd diwethaf. Mae Llanymddyfri yn cwrdd bob mis ac
mae pawb wedi cymryd rhan mewn llawer o weithgareddau diddorol. Mae
Cilycwm a Llandeilo yn cwrdd bob yn ail wythnos mewn tafarn. Bydd
Llangadog yn cwrdd bob mis o hyn ymlaen a Talyllychau yn ystod y
gwyliau. Ar ôl y Pasg bydd yna gyfarfodydd yn dechrau yn Brechfa.
Gêm "Disgrifio" gan Robert Davies
Cawsom noson ddiddorol a chynhyrfus iawn yn Llanymddyfri pan ddaeth
Robert Davies o Sir Benfro a'r gëm yma atom. Mae'n addas i ddysgwyr a
Chymry Cymraeg ac yn llawer o sbort. Mae Robert wedi bod yn brysur
iawn yn gwneud y gêm yma ac fe fyddai yn gwneud noson ddiddorol iawn
i grwpiau eraill.
CANGHENNAU NEWYDD
Mae gan CYD gangen newydd ym Mhrifysgol Bangor.
Cafwyd noson agoriadol dda o gaws a gwin a darlith i ddathlu Santes
Dwynwen, gydag yn agos i ddeugain o í nychwyr.
WRECSAM
Cysylltwch â Bob Edwards am wybodaeth am gyfarfodydd 01978 263459
CYD YN RHYDAMAN
Mae CYD newydd i ddechrau yn ardal Rhydaman. Mae'r Tiwtoriaid
Cymraeg yn helpu i ennyn diddordeb ymysg y Dysgwyr. Mae croeso hefyd
i siaradwyr Cymraeg a dysgwyr eraill ymuno, a chynnig awgrymiadau. Os
hoffech gael rhagor o wybodaeth, mae croeso i chi ffonio [neu ffacsio]
Dafydd, rhif ffôn: 01834 813249
Dew
Llyfr Newydd gan
Rhiannon lfan~
Darlunia
Margaret Jor
£5.95 (clawr cí
Gostyngiad o 20% ar bopeth yn
~\ Y Lolfa Talybont Cered
e-bost ylolfa@ylolfa.com
Mwynhau bwyd dirgel Indonesia, acymarfer Cymraeg erbyn Steddfod Tyddewi
Dilys Rees, y tiwtor Cymraeg, ary chwith; Gareth Revell, y gwesteiwr, nesa at Dilys; Dafydd
Gwylon, Swyddog Cyswllt CYD yr ail o'r dde.
| •newydd
lihgo
Enw
Cyfeiriad
Cod Post
Rhifffôn
Llyframddim!
Lingo Newydd
a llyfr am ddim
Tanysgrifiwch am 12 copi om £ 1.25 yr
un (un bob 2 fìs) a byddwch chi'n cael
dewis un o'r 4 llyfr hyn om ddim.
Cyflei Cymry Sêr Teithiau
siarad Jj| Ddoe | Heddiw | Car
Siec yn daladwy i Lingo Newydd am £ 15
Anfonwch at:
Lingo Newydd, d/o Golwg Cyf.,
Blwch Post 4, Llanbedr Pont Stcffan,
CeredigionSA48 7LX
$

C A D W Y N
... llyfrau
sy'n werth y byd
GWYL
Y DYSGWYR
tMê.
Ffeil-o-fflic
Cyfres newydd o lyfrau darllen ar gyfêr
dysgwyr yng Nghyfnodau Allweddol 2 a 3
£2.50 yr un
Yr Adran Farchnata, Y Ganolfan Astudiaethau Addysg,
Prifysgol Cymru Aberystwyth, Yr Hen Goleg,
Aberystwyth, Ceredigion, SY23 2AX
T: 01970-622128 F: 01970-622122 E: lij@aber.ac.uk
•
DYDD SADWRN, MAI 4, 2002, 10.30 - 5.00
Yn Ysgol Gyfiin y Strade, Heol Sandy, Llanelli
Diwrnod llawn o hwyl i'r teulu cyfan
fun dayfor all
I deuluoedd Cymraeg a dysgwyr
Dosbarthiadau/gweithdai/teithiau/sgwrsio/canu
Trefnwch fws o'ch ardal chi
arrange a bus from your area
£3.00 yn unig!
Cysylltwch à/contact- Lowri - Menter Iaith Llanelli
01554 758355 lowri.gwenllian@colegsirgar.ac.uk
•J?
lilTH LLANELLI
nant
wrtheyrn
Ydych chi erioed wedi mynychu un o
gyrsiau preswyl Nant Gwrtheyrn?
Mwynhewch ddarllengyda
chymorth geirfa a nodiadau gwerthfawr!
Detholîad gwych
o gerddi
N O F E L A U
|\|AWR
Lleoliad gwych ac ysbrydol i ddilyn:
• Cyrsiau 12 diwrnod i ddechreuwyr pur
• Cyrsiau iaith, hanes a diwylliant
Cymraeg
• Cyrsiau i'r teulu
• Penwythnosau blasu'r iaith
Eleni mae'r cyrsiau yn cael eu hachredu gan
Rwydwaith y Coleg Agored ac am y tro cyntaf
gallwch dderbyn cefnogaeth ariannol.
Am fanylion y cyrsiau a chronfa mynediad Nant Gwrtheyrn,
cysylltwch â'r swyddfa ar 01 758 750334
neu ebost nantgwr@aol.com
£7.95
w
jones
a'r adar
nn
Gwanas
çlymau ddoe
ALYSJONES
Stori
sensitif
am Llinos
a'i
gorffennol
poenus.
GOMËR
Llandysul, Ceredigion SA44 4QL
Ffôn: 01559 362371
Ffacs: 01559 363758
e-bost: gwasg@gomer.co.uk
we: www.gomer.co.uk
IO

C A D W Y N
CYMDEITHAS EDWARD LLWYD
Sefydlwyd Cymdeithas Edward Llwyd yn
1978 a hi yw Cymdeithas Genedlaethol
Naturiaethwyr Cymru. Enwir y Gymdeithas
ar ôl Edward Llwyd, a anwyd yn 1660 ac a
alwyd yn ei gyfnod "y naturiaethwr gorau yn
awr yn Ewrop".
Cymraeg yw iaith y Gymdeithas, ac y
mae dros 1,2000 o aelodau led-led Cymru a
thu hwnt. Prif ddibenion y Gymdeithas yw
astudio byd natur, yn cynnwys planhigion,
anifeiliaid a chreigiau, gan hyrwyddo
ymwybyddiaeth o amgylchedd a
threftadaeth naturiol Cymru ac ymgyrchu
dros eu gwarchod. Mae'r Gymdeithas yn:
• trefnu cyfarfodydd awyr-agored ym mhob rhan o Gymru, i astudio ac
i gerdded
• cynnal cyfarfodydd gwaith cadwriaethol
• trefnu Cyfarfod Blynyddol, a gynhelir yn yr hydref; cyfle i bob aelod
leisio ei farn ar ddyfodol y Gymdeithas ac enwebu aelodau i
wasanaethu ar y Pwyllgor Gwaith
• trefnu darlithoedd a chyfarfodydd cymdeithasol
• cynnal pabell ar faes yr Eisteddfod Genedlaethol
• cyhoeddi Y Naturiaethwr ddwywaith y flwyddyn
• cyhoeddi Cylchlythyr ddwywaith y flwyddyn
• cyhoeddi llyfrau ar enwau Cymraeg creaduriaid a phlanhigion
• cynnig grantiau (£600) bob blwyddyn am waith gwreiddiol ym myd
natur
• lleisio barn gyhoeddus ar faterion amgylcheddol
• trefnu pris gostyngol gyda nifer o siopau dillad ac offer awyr agored
Mae aelodaeth yn agorerd i bawb o bob oed sydd â diddordeb ym myd
natur.
Dyma'r tâl blynyddol: Unigolyn - £10; Teulu - £12;
Myfyrwyr, pensiynwr, di-waith - £6
I ymaelodi neu am ragor o fanylion cysylltwch â'r Ysgrifennydd Aelodaeth:
Iwan Roberts, 3 Rhes y Rheilffordd, Rhuthun, Sir Ddinbych LL15 4LJ
W
Canolfan y Celfyddydau
1 Aberystwyth
^y^
Arts Centre
^^^
^T
f
Ticket Office
(01970) 62 32 32
Open Ar agor
Mon - Sat Uun - Sadwrn
10am-8pm 10am - 8pm
Cinema •
Theatre •
Light Entertainment •
Special Events •
Classical Music •
Dance •
Children's Events •
Live Music •
Literature •
Exhibitions •
Courses & Workshops •
Café & Bars •
Craft & Design Shop •
Waterstones Bookshop •
There's plenty to choose from!
Swyddfa Docynnau
• Sinema
* Cerddoriaeth G/asuro/
• Theatr
• Adloniant Ysgafn
• Digwyddiadau Arbennig
• Dawns
• Digwyddiadau f Blant
• Cerddoriaeth Fyw
• Uenyddiaeth
• Arddangosfeydd
• Cyrsiau a Gweithdai
• Caffi a Barrau
• Siop Gwaith Crefft a Dylunio
• Siop Uyfrau Waterstones
Mae digon o ddewis i chi!
www.aber.ac.uk/artscentre
Canolfan y Celfyddydau Aberystwyth Arts Centre,
University of Wales, Aberystwyth SY23 3DE
T (01970) 622882 F (01970) 622883 E lla@aber.ac.uk
Enw/ Name
Cyfeiriad/'Address
Côd Post/Post Code
Rhifffôn/7í/«o.
e.bost/' e.mail
Cangen/Branch (os oes un/'ifrelevant)
CEFNOGWCH CYlD SUPPORT CYD
Tâl cefìnogi blwyddyn/annual supporter's fee:
£7 a £2 i fyfyrwyr/students, pensiynwyr/pensioners a'r di-waith/unemployed
Tàl/fee
Cyfraniad/ Contribution £
Tâl Cefnogi Corfforaethol/ Corporate supporters' fee:
£20 i fudiadau gwirfoddol//í?r voluntary organisations and charities
Dim llai na/not less than £50 i gyrff cyhoeddus a phreifat//ôr public andprwate
bodies.
Tâl cefinogi am oes/Indiridual life supporter's fee: £100
Cedwir y wybodaeth uchod ar gronfa ddata yn Swyddfa CYD, Aberysrwyth
The above information will be kept on a data base in CYD's offìce in Aberystwyth
~\ Os nad oes arnoch eisiau i'ch enw, cyfeiriad a rhif ffôn gael eu rhoi i gefnogwyr eraill,
ticiwch y blwch yma os gwelwch yn dda.
Ifyou do not wish your name, address and telephone number to be g en to other
supporters, please tìck this box.
Hoffwn dderbyn gwybodaeth am y gweithgareddau canlynol:
/ would like to rece e information about the following actirities:
J Enw'r gangen agosaf —1 The name ofthe nearest branch
LJ Cyfeillion Uythyr
_J Penpals
J Cyfeillion ffon —1 Pbone pals
Q e.byti
Q e.m@tes
J Ysgoloriaeth Dan Lynn James —1 The Dan Lynn James Scholarship
(£250 y flwyddyn) (£250peryear)
Í-J Cyfamodi â CYD
Q Making a covenant with CYD
Rhodd Gymorth/Giít Aìd £
Rwy'n datgan fy mod yn talu rhagor o dreth incwm a neu drcth enillion cyíalaf na'r
dreth y bydd CYD yn adennill ar fy rhodd/nghyfraniad sef, 28c ym mhob £1 a
roddìr ar hyn o bryd, a fy mod yn fodlon i CYD drin y rhodd uchod a phob rhodd
yn y dyfodol fel rhodd gymorth.
I declare that I pay income tax and/or capital gains tax at least equaJ to the tax that CYD
claims on my donations in the tax year (currently 28p for each £1 you give), and I am
willing for CYD to treat the above donation and all donations in the future as gift aid.
1 Jofnod / Signature
• •
^Ê^ ^Ê^^ Dychwelwch i/Return to:
^ ^ ^^Ê CYD, 10 Maes Lowri, Aberystwyth, Ceredigion SY23 2AU
^ ^ ^T Ffôn/Ffacs: 01970 622143
_, -. _ RhifElusen/CharityNo: 518371