BULLETIN

nr 2 2012
BULLETIN
g g zD e l fl a n d :
van visie naar passende
leverancier
5 redenen om
uw assortiment
te laten scannen
‘Lekker Betrokken’
nieuw project streeft
naar duurzaamheid
thijs geerdink
“Vergeet nooit je
klanten en ga met
ze in gesprek”
Intrakoop, de inkoopcoöperatie van de zorg

Drinkvoeding met
zóveel
smaak
Voor meer informatie kijk op
www.fresenius-kabi.nl
sinaasappel-ananas
abrikoos-perzik • kers
cassis • praliné • vanille
bosaardbei • cappuccino
appel • lemon (citroen)
ananas • noten • aardbei
tropische vruchten • perzik
sinaasappel • zwarte bessen
neutraal • framboos • biscuit
banaan • caramel • chocolade
Scan de QR code met uw
smartphone en ga direct
naar de website!
2011-11- 07/10

inHoUD
06 12
10
16
04 intrakoop Energie
Energiebelasting:
geen cent te veel
05 nieuws
Nieuwe folder en
overeenkomsten
06 in gesprek met
Wim Pannekoek over
maatwerk en specialisatie in
de voedingsmarkt
09 assortiment scan
Inzicht in uw assortiment
Eten & Drinken
10 Lekker Betrokken
Landelijk project stimuleert
verduurzaming voedselketen
binnen de zorg
12 intrakoop Services
Van visie naar passende
leverancier bij GGZ Delfland
15 Service Level
agreements
Accolade Zorggroep: "regie en
goede afspraken kunnen veel
extra werk voorkomen"
16 koken of inkopen
De keuken aanhouden
of maaltijden inkopen?
Ervaringen op de werkvloer
18 Lopende zaken
Overzicht aanbestedingen
en lopende projecten
VOORWOORD
Visie op voeding
Frank Kaptein
Directeur Intrakoop
Samen eten en drinken voor de gezelligheid en
de aanspraak heeft meer invloed op een goede
gezondheid dan we ons misschien realiseren.
Maar met de meer dan 1,7 miljard euro die
jaarlijks omgaat in voeding in de zorg, is het
ook een grote kostenpost. Voor zorginstellingen
wordt het steeds belangrijker om een gedegen
visie en beleid te ontwikkelen op het gebied
van eten en drinken. Welke plaats neemt dit
aspect van de zorg in binnen uw organisatie en
welke keuzes zijn noodzakelijk? Hoe kunnen
leveranciers actief meedenken over oplossingen
voor uw instelling? En als de visie en het beleid
zijn ontwikkeld en de leveranciers geselecteerd,
komt de crux: een succesvolle implementatie
om de verwachte kostenbesparingen en
meerwaarde ook echt te realiseren.
Intrakoop ondersteunt leden al sinds jaar en
dag met een scala aan voedingsgerelateerde
dienstverlening. Met adviezen over voeding en
gastvrijheid als verhoging van de klantwaarde,
met best value afspraken die we hebben
gemaakt met leveranciers en met praktische
ondersteuning. Zo maken we samen goede
voeding beter betaalbaar.
DE inkoopcoöpEratiE van DE zorg 3

intrakoop
JaarcongrES
5 JUni
vErkaDEFaBriEk
DEn BoScH
TRANSPARANTIE EN SAMENWERKING IN DE
KETEN, OM KOSTEN TE BESPAREN EN MEER­
WAARDE TE REALISEREN. HET THEMA VAN
HET INTRAKOOP JAARCONGRES VOOR ONZE
LEDEN EN LEVERANCIERS. WAT KUNT U
VERWACHTEN?
Energiebelasting:
geen cent te veel?
Zorginstellingen betalen regelmatig te veel energiebelasting.
U ook? Hellemans Consultancy vorderde alleen in 2011 al
ruim 450.000 euro terug.
>>Inkopen gaat om meer dan alleen een scherpe prijs.
Voor de beste inkoopkeuzes is inzicht in alle kosten nodig.
Van de kale productprijs en additionele kosten voor
extra diensten (cost to serve) tot de kosten tijdens de
levensduur van het product. Hebt u dit inzicht? Kunnen
leveranciers deze transparantie geven? Wij onderzochten
het de afgelopen maanden in Nederland en presenteren u
samen met Krist'l Krols, Director Research Network
Healthcare van de Vlerick Leuven Gent Management
School, de onderzoeksresultaten in Nederland en België.
>>Wie wordt er beter van meer van hetzelfde?
Theo Camps, hoogleraar organisatie- en bestuurskunde
aan Tias Business School van de Universiteit van Tilburg
en bestuursvoorzitter van Berenschot, schetst in zijn
presentatie het belang van kennis delen, ervaringen
uitwisselen en samenwerken buiten de gebaande
paden. Met praktische handvatten en tips.
>>Onder de vakkundige leiding van dagvoorzitter
Frénk van der Linden (freelance
journalist) vertellen leden en
leveranciers over hun ervaringen
met TCO, cost to serve en MVO.
Tijdens de afsluitende paneldiscussie
krijgt iedereen de kans om standpunten
uit te wisselen met
de sprekers.
meld u aan
Ga naar
de agenda op
intrakoop.nl
Vaak gaat het om dezelfde situaties. Een paar voorbeelden:
• Een grote zorginstelling had op één locatie een warmtekrachtkoppeling
(WKK). De leverancier had over het aardgasverbruik
– onterecht – geen teruggave van energiebelasting toegepast.
• Bij meer aardgas- of elektriciteitsaansluitingen op één adres,
waarvoor de gemeente één WOZ- beschikking heeft
afgegeven, hebt u recht op restitutie van energiebelasting.
• Instellingen met aanleunwoningen die via één aardgasaansluiting
worden verwarmd vallen in het hoogste energiebelastingtarief
(blokverwarming), maar er zijn restitutiemogelijkheden.
• Door de Belastingdienst als ‘Algemeen Nut Beogende
Instelling’ aangemerkte organisaties kunnen, onder bepaalde
voorwaarden, gebruikmaken van de regeling om 50%
energiebelasting terug te vorderen.
• Bij zeer grote panden die vaak meer dan 10 miljoen kWh
per jaar verbruiken, wordt soms het verkeerde energiebelastingtarief
in rekening gebracht.
Wilt u weten of u voor (gedeeltelijke) restitutie in aanmerking
komt? Neem contact op met Hellemans Consultancy. Restitutie
aanvragen bij de Belastingdienst kan tot maximaal 5 jaar met
terugwerkende kracht.
meer informatie
Hellemans Consultancy, Lisanne Nagtegaal, (030) 767 01 20
of via Nagtegaal@hellemansconsultancy.nl. Onder de naam
Intrakoop Energie biedt Intrakoop met Hellemans Consultancy
leden collectieve en individuele dienstverlening aan op het
gebied van energie.
4
intrakoop

nieUws
Nieuwe
overeenkomsten
Kijk voor meer informatie op www.intrakoop.nl en teken in.
Portiedesserts
Een Intrakoop-overeenkomst voor portiedesserts. Dat was de grote wens van veel leden.
Het verwachte volume voor zo’n overeenkomst liep zelfs op tot bijna 1 miljoen euro.
Het resultaat: een best deal garantie met zuivelhoeve én met Heida. De producten
van Zuivelhoeve zijn rijk van smaak, zonder toevoeging van vet, en ook zeer geschikt
voor mensen met slikproblemen. De boerenstand-yoghurt van Heida is dit jaar gekozen
tot de beste en lekkerste boeren yoghurt van Nederland. Als u intekent op deze
overeenkomsten profiteert u van een aantrekkelijke bonus. Naar de administratieve
afhandeling van de bonus hebt u geen omkijken. Dat regelt Intrakoop voor u.
Pacemakers
Zeer scherpe condities. Intrakoop heeft een nieuwe overeenkomst met
medtronic, wereldmarktleider in medische technologieën. U kunt nu
pacemakers, leads en bijbehorende accessoires tegen zeer interessante
kortingen inkopen. Hebt u al een overeenkomst met Medtronic? Dan
kunt u deze omzetten naar de Intrakoop-overeenkomst, zodat u direct
profiteert van de verbeterde condities.
Medische voeding
Bij de behandeling van ondervoeding hebben patiënten vaak moeite om trouw hun
drinkvoedingen te gebruiken door de mindere smaak. Fresenius kabi heeft een breed
assortiment drinkvoedingen met uitstekende en bijzondere smaken, samenstellingen en
consistenties. Fresubin®-drinkvoedingen hebben een melk-, soja of sapbasis. Ze bestaan
uit drankjes, poeders, crèmes en verdikte drinkvoedingen voor dysfagiepatiënten. U kunt
ze nu inkopen tegen scherpe condities. Bovendien gelden speciale Intrakoop-prijzen voor
voedingspompen en ontvangt u een interessante individuele ledenbonus.
Slim inkopen van eten en drinken
De Intrakoop-folder ‘Eten en drinken 2012’ is uit. Daarin vindt u alle
overeenkomsten overzichtelijk bij elkaar. Met beknopte informatie
over de producten, merken, distributeurs en natuurlijk de Intrakoopcondities
en unieke voordelen. Slim inkopen was nog nooit zo eenvoudig.
De folder zit bijgesloten bij dit bulletin. Is dat niet het geval, vraag de
folder dan aan via onze Ledenservice (0418) 65 70 70.
DE inkoopcoöpEratiE van DE zorg 5

Wim Pannekoek:
‘Ondervoeding?
Zorg dat je maaltijd in elk
geval smakelijk is’
6
intrakoop

in gesprek met
Als relatief kleine partij levert Coöperatie Langerhuize dagelijks duizenden vooral
‘speciale’ maaltijden aan zorginstellingen, maar ook aan luchtvaart, horeca,
Defensie en gevangeniswezen. “De markt van eten en drinken in de zorg is
volop in beweging en wij daardoor ook”, zegt directeur Wim Pannekoek.
‘Specialisme zorgt
voor onderscheid’
De ontwikkelingen in de branche
“Eten in de zorg is geprofessionaliseerd. Het gros van de
zorginstellingen heeft geen eigen keuken meer. In plaats
daarvan richten ze zich op de service voor en tijdens het
eten. Vroeger leverden producenten de voorbestelde
maaltijden in porties op een bord. Nu is de productie
anoniemer en meer gestandaardiseerd, waardoor je ook
grote partijen de markt ziet betreden. Bovendien staan
andere cateringmarkten en de horeca onder druk,
waardoor er meer spelers in de zorg komen rondkijken.
Instellingen nemen hun kans waar en kopen meer en
meer in op prijs. Eten en drinken is een vechtmarkt aan
het worden.”
Specialisatie als onderscheidend
vermogen “Langerhuize levert 4000 maaltijden
per dag. Andere partijen leveren soms vele tienduizenden
maaltijden af. Door het grote verschil in volumes zoeken
leveranciers steeds vaker naar specialisatie en vernieuwende
concepten. Je kunt je prijs immers niet blijven
verlagen. De branche staat voor een uitdaging. Langerhuize
heeft ervoor gekozen om speciale maaltijden
uitgebreider te vermarkten. We gaan bijvoorbeeld
specials in meer ziekenhuizen aanbieden. Verder nemen
de kansen op de thuismarkt toe. Denk aan verse
maaltijden van topkwaliteit, met een nieuw regenereersysteem,
een nieuwe manier van opwarmen die de
magnetron in de schaduw stelt. Plus onderscheidende
service. Wij zien de markt echt die kant op bewegen.”
Inkopen en leveren “Wij zijn leverancier,
maar kopen natuurlijk ook in. Als lid van Intrakoop maken
we graag gebruik van de geboden diensten. Grondstoffen
zijn dertig procent van onze omzet, terwijl eten en
drinken in zorginstellingen één tot vijf procent van de
omzet behelst. Het is voor ons zo belangrijk om goede
ingrediënten voor de maaltijden te hebben dat we niet
bij één enkele groothandel kopen, zoals veel instellingen
doen, maar bij de beste specialisten. Die zijn op hun
gebied ook nog eens goedkoper dan de groothandel,
als je tenminste in onze hoeveelheden afneemt.”
Langerhuize als coöperatie “Coöperatie
Langerhuize bestaat sinds 2004 en komt voort uit een
samenwerkingsverband van een ziekenhuis, een groep
verzorgingshuizen en een psychiatrische instelling.
Respectievelijk Amstelland, Brentano Amstelveen en het
Sinai Centrum. Gezien onze doelen is het de ideale
rechtspositie. Van huis uit maken we met name speciale
maaltijden voor zowel leden als de vrije markt en zoeken
we continuïteit en kwaliteit. We willen dat bedrijfsmatig
verantwoord doen, in nauwe onderlinge samenwerking
en zonder focus op winstmaximalisatie.”
De ontstaansgeschiedenis “Vanwege
historische redenen voelen we ons verbonden met
inkopende zorginstellingen. In de jaren negentig had
ziekenhuis Amstelland, waar ik hoofd Hoteldienst was,
behalve een algemene functie in de streek, de verpleging
dE inkoopcoöperatie van de zorg 7

van orthodox-joodse patiënten als specialiteit. Het was uniek in West-
Europa dat er in het ziekenhuis ook een koosjere keuken was. Duur in
exploitatie, maar er kwam iets goeds uit. Ik dacht: misschien kunnen we
met al die capaciteit en kennis nog meer doen. Ik ging naar de KLM en
vanaf 1994 verzorgden we dus voor dat luchtvaartbedrijf alle koosjere
maaltijden. We zaten nog intern in het ziekenhuis, maar de cateringactiviteit
begon zich uit te breiden. Niet alleen vanuit de koosjere keuken, ook
vanuit de algemene keuken. We leverden aan steeds meer commerciële
en zorginstellingen.”
Wim Pannekoek
Opleiding: Facilitaire Dienstverlening
(voorheen THW),
Deventer; MBA,
Business School
Nederland
Huidige directeur Coöperatie
functie: Langerhuize U.A.
sinds 2004.
Langerhuize: ‘De omzet is € 8,2
miljoen en er zijn 90
medewerkers’
Werkte bij: hoteldienst Ziekenhuis
Amstelland (Hoofd,
1990-2004).
Aanbod creëert vraag ”Marketingtechnisch gezien was,
en is, de professionele koosjere keuken vaak een binnenkomer. Als je eenmaal
binnen bent, leren klanten je werkwijze kennen: echte koks,
kwaliteit, service, goede basismaterialen. Aanbod creëert dan vaak een
nieuwe vraag. Afnemers zagen dat we ook reguliere maaltijden konden
leveren en andere specials, zoals medische diëten, consistentie en
wensdiëten. Wij richtten de bedrijfsprocessen daar vervolgens op in. Het
idee om ook formeel los van het ziekenhuis verder te gaan kwam als een
logisch vervolg.”
Maatwerk “Als leverancier willen wij graag bijdragen aan
oplossingen voor problemen die bij zorginstellingen spelen. Bijvoorbeeld
ondervoeding, een kwestie die vooral speelt in verzorgingshuizen.
Leveranciers kunnen er in ieder geval voor zorgen dat de maaltijd
smakelijk is, zodat mensen worden uitgenodigd om te gaan eten. Verder
zijn de wijze waarop de maaltijd wordt geregenereerd en opgediend van
groot belang, net als de service en de ambiance. Als leverancier heb je
daar deels invloed op, maar je kunt wel meedenken. In dat opzicht ben je
toch een keuken op afstand. Wat ik gelukkig wel kan zeggen is dat in de
huizen waaraan wij leveren en waarmee wij overleggen ondervoeding
nauwelijks een issue is.”
Cijfers &
Trends
Bezuinigingen: in 2011 is in de zorg de omzet van voeding & drinken
met 2,3% gedaald naar 1281 miljoen.
Trend: meer keuzevrijheid. Cliënt kiest pas ’s middags wat er
’s avonds op zijn bord ligt. Ook steeds vaker mogelijk om te kiezen of je op je
kamer eet of in het restaurant.
Trend: meer creativiteit. Gedwongen door krappere budgetten
is in verzorgingshuizen meer aandacht voor restverwerking. Er wordt ook vaker
slim samengewerkt met lokale leveranciers van versproducten.
8
intrakoop

op maat
Instellingen kunnen zowel kwalitatief als
financieel vaak nog een flinke slag maken
bij de samenstelling van het assortiment
Eten & Drinken. Intrakoop introduceert daarom
een nieuwe service: de assortiment scan.
5 REDENEN OM ETEN &
DRINKEN TE SCANNEN
Peter Oudijn, inkoper/productmanager en verantwoordelijk
voor de uitvoering van assortiment scans: “We hebben
veel kennis in huis over fabrikanten en distributeurs en
adviseren onze leden graag waar de kansen liggen.“ Hij
zet de 5 voordelen van de assortiment scan op een rij:
Brede kijk “Bij een opdracht voor een assortiment
scan ligt de focus niet meteen op de afnamecijfers.
We gaan eerst in gesprek met de zorginstellingen: wat
willen ze precies met Eten & Drinken? Is switchen naar
een ander product of merk een optie? Overstappen naar
een A-merk is door interessante bonusafspraken soms
maar een fractie duurder of zelfs gelijk in prijs, terwijl je
meer kwaliteit biedt. Uiteraard kijken we ook naar de vraag
achter de vraag. Elke zorginstelling heeft een eigen visie en
daar houden we rekening mee in ons advies na de scan.”
transparant “Om een goede scan en een
gedegen advies mogelijk te maken, hebben we niet alleen
inzage nodig in de samenstelling van het huidige pakket,
maar ook in bestaande bonusafspraken. Zowel van fabrikanten
waar Intrakoop zelf afspraken mee heeft, als van
fabrikanten waar Intrakoop geen afspraken mee heeft.
Hiermee maken we samen de markt van Eten & Drinken
transparant! Uiteraard gebruiken we deze informatie alleen
om een zo volledig mogelijk advies te kunnen geven
en te kunnen controleren welk voordeel deze afspraken
opleveren voor de betreffende instelling.”
soms wel 10%. Sommige zorgorganisaties hebben hun
assortiment en afspraken dusdanig goed op orde, dat er
onder de streep eigenlijk weinig voordeel meer te behalen
is. Toch zijn leden ook in zo’n geval tevreden met de
uitkomst van de scan. Het is altijd prettig om te horen
dat je de zaken goed geregeld hebt.”
Snel en kosteloos “Intrakoop gaat kosteloos
voor u aan het werk. Het enige wat u hoeft te doen, is
ons vooraf van de benodigde informatie voor zien. Meestal
kunt u al binnen twee weken een advies op maat verwachten.
Daarin staan niet alleen tips voor quick wins, maar ook
adviezen voor structurele besparingen.“
Beste voorwaarden “Besluit u gebruik
te maken van de Best Value Deal-bonusregelingen die
Intrakoop met fabrikanten heeft afgesloten, dan regelen
wij de volledige administratieve afhandeling. Van het
verzamelen van afnamegegevens bij distributeurs tot de
controle en afrekening van bonus bij fabrikanten. Daarna
maken we alle bonusbedragen van verschillende fabrikanten
in één keer aan een Intrakoop-lid over. Zorginstellingen
hoeven niet meer aan de slag met verschillende omzetrapportages
en bonusafrekeningen van verschillende
fabrikanten. Daarmee nemen we ook fabrikanten werk
uit handen, wat weer leidt tot de beste condities. Deze
werkwijze is voor alle partijen voordelig en zo
maken we goede voeding samen beter betaalbaar.”
Financieel voordeel “Of een switch
in een assortiment lucratief is verschilt per instelling en
per fabrikant. Variërend van een minimaal voordeel tot
Meer informatie
Uw Intrakoop-adviseur: (0418) 65 70 70.
DE inkoopcoöpEratiE van DE zorg 59

Betrokken bij
duurzaamheid
Het project ‘Lekker Betrokken’ ondersteunt verduurzaming
van de voedselketen in de zorgsector. Een gesprek met
projectleider Phyllis den Brok: “Eten en drinken zijn bij
uitstek geschikt om maatschappelijk verantwoord ondernemen
in de zorg vorm te geven”.
Landelijk gaan zorginstellingen erg
verschillend om met duurzaamheid op
het gebied van voeding. De provincie
Noord-Brabant loopt voorop, mede door
een initiatief als ‘Een Mooie Maaltijd in
Brabant’, een regionaal project dat het
gebruik van biologische en streekeigen
producten stimuleerde. “Door het
vergroten van de bewustwording hebben
we partijen in beweging kunnen krijgen;
zorgverleners maar ook leveranciers”, zegt
Den Brok, die van het Brabantse project de
trekker was: “Bij veel voedingsmiddelenleveranciers
zien we dat accountmanagers
in het zuiden van het land in hun klantgesprekken
meer nadruk leggen op duur -
zaamheid. Simpelweg omdat ze meer
instellingen spreken die daarmee bezig zijn.
Op den duur gaat het elkaar versterken.”
Duurzaam proces
De onderlinge verschillen tussen zorginstellingen
waren voor de landelijke
vereniging voor Food en Hospitality
Management binnen de Gezondheids -
zorg (VHVG) aanleiding om het nationale
10
intrakoop

actUeeL
Waarom sponsort
intrakoop ‘Lekker
Betrokken’?
1
2
Edward Mutsaers, directeur advies en
communicatie bij Intrakoop: “Meer
variatie in de contracten voor eten en
drinken en een opsplitsing van de total
cost of ownership in de kale productprijs
3
en de kosten voor aanvullende diensten
(cost to serve), zijn speerpunten van
Intrakoop. Ze sluiten goed aan bij de
1
doelstellingen van 'Lekker Betrokken'.”
project ‘Lekker Betrokken’ te starten.
Dit project gaat een stap verder dan het
Brabantse initiatief. “We willen duurzaamheid
breder insteken dan het gebruik van
biologische, fairtrade en/of streekproducten.
Ook non-foodproducten en processen
kunnen duurzamer. Denk daarbij aan
het transport van voedingsmiddelen of
het tegengaan van verspilling. En we
willen meer aandacht voor de ‘P’ van
people, door bijvoorbeeld het personeelsbeleid
onder de loep te nemen, cliënten
aan te spreken of cliëntenraden bij het
onderwerp eten en drinken te betrekken.
Binnen instellingen willen we een discussie
op gang brengen over hoe zij duurzaamheid
in hun eigen dagelijkse praktijk
structureel kunnen vormgeven.”
Breed draagvlak
De interne discussie zou niet alleen
moeten worden gevoerd binnen de voedingsdienst.
Maar ook met verzor genden,
artsen, inkopers, raden van bestuur,
cliënten en hun familie. Den Brok: “Om
zaken structureel te veranderen, heb je
een breed draagvlak nodig. Dat is vaak
lastig te realiseren en kost veel tijd. Instellingen
kunnen daarom ook aan laagdrempelige
onderdelen van ‘Lekker Betrokken’
meedoen. Je zou bijvoorbeeld een student
kunnen vragen onderzoek te doen naar
voedselverspilling in de keten. Hoeveel
voeding wordt weggegooid? Daarmee
creëer je relatief eenvoudig een startpunt
voor discussie en verbetering.”
Doelen
Onder de paraplu van ‘Lekker Betrokken’
zullen diverse deelprojecten ontstaan.
“Iedere instelling kan er via zo’n deelproject
zijn eigen invulling aan geven.
Alleen op die manier is er kans van slagen
dat duurzaamheid structureel wordt
ingebed in de concepten, het beleid en de
vastgestelde werkwijzen van een organisatie.”
Kennisuitwisseling en het naar
buiten brengen van best practices zijn
andere belangrijk onderdelen van ‘Lekker
Betrokken’. “Instellingen kunnen inspiratie
opdoen en leren van elkaars ervaringen.
Eten en drinken is binnen het project het
vehikel om de discussie en de uitvoering
vorm te geven.”
Droom
“Eten en drinken leent zich bij uitstek
om aan te haken op het people-aspect
van duurzaamheid”, vindt Den Brok:
“Denk aan eigen verantwoordelijkheden,
gezondheid, behoud van vaardigheden
en de sociale aspecten van het samen
genieten van de maaltijd. Bovendien
gebruiken instellingen hun beleid op
voeding steeds vaker als middel om
zich van anderen te onderscheiden.”
Het project gaat drie jaar lopen en er zijn
diverse kwantitatieve doelen geformuleerd,
maar het echte doel van Den Brok
overstijgt die cijfers: “Het is mijn droom
dat instellingen die hieraan meedoen,
duurzaamheid straks als vanzelfsprekend
criterium meenemen bij elke beslissing.”
Hoe duur is duurzaam?
Mutsaers: “Maatschappelijk verantwoord
inkopen staat hoog op het wensenlijstje
van veel zorginstellingen. Maar inkopers
hebben de angst dat verantwoor de
producten duurder zijn. De kale productprijs
van biologische voedingsmiddelen is
welis waar vaak hoger, maar intensieve
samenwerking met leveranciers en
afstemming van gezamenlijke processen
kunnen de verspilling in de keten en de
cost to serve omlaag brengen. Door dat
kostenvoordeel te delen met de zorginstelling
is er voor beide een win-winsituatie”.
Welke rol speelt
intrakoop?
Mutsaers: “In veel nieuwe raamcontracten
maakt Intrakoop onderscheid tussen
de kale productprijs en de cost to serve.
Hiermee geven we leden meer
keuzemogelijk heden en een goed
uitgangspunt voor een gesprek met hun
leverancier over de inrichting van
processen. Als we de gedachte ‘zo
goedkoop mogelijk inkopen’, vervangen
door ‘samen de keten zo efficiënt
mogelijk inrichten’, komen we tot heel
andere concepten en meer toegevoegde
waarde.”
3
2
2
1
3
DE inkoopcoöpEratiE van DE zorg 11

GGZ Delfland ontwikkelde een nieuwe visie op eten & drinken.
Al snel bleek dat daar een nieuwe voedingsleverancier bij hoorde.
Ellen Dekker, manager facilitair bedrijf en vastgoedbeheer, en
Roy Martini van Intrakoop vonden samen de juiste match.
Gastvrijheid
en genieten
Aan de Sint Jorisweg, de hoofdlocatie van GGZ Delfland
in Delft, kunnen cliënten en medewerkers kiezen wat ze
willen eten tijdens de dagelijkse maaltijden. Neem het
avondeten: iedereen eet wat de pot schaft, maar er is
niet één pot, er is ruime keuze. De tafels zijn gezellig
aangekleed en iedereen schept zelf op. Tijdens het
gezamenlijk eten is er aandacht voor elkaar en de
maaltijden zijn hoogtepunten van de dag geworden.
Dat was tot voor kort heel anders. Via plateservice
kreeg iedereen tijdens de gezamenlijke maaltijd het eten
op een dienblad aangereikt. Die maaltijd was bereid door
een andere instelling. “Er was weinig aandacht voor de
maaltijden en zaken daaromheen, terwijl dat belangrijke
momenten zijn voor onze cliënten”, vertelt Ellen Dekker.
Te duur
Vorig jaar besloot ze dat rond eten & drinken een
passende visie moest komen. Dekker: “Onder de titel
‘Eten & drinken, Gastvrijheid en Genieten’ hebben we de
nieuwe visie vastgelegd in een beleidsnota. In het kort
komt het erop neer dat we bij de maaltijden beleving
(ambiance en sfeer) en gastvrijheid (aandacht voor
elkaar) willen creëren.”
Al snel bleek dat daarbij keuze uit maaltijden hoorde en
de plateservice van de bestaande leverancier niet meer
voldeed. “Daarnaast hadden we te maken met een
10-jarig contract dat wel erg voordelig was voor de
leverancier. We zijn niet eens meer met die partij gaan
onderhandelen.” GGZ Delfland moest dus op zoek
naar een leverancier die aansloot bij de nieuwe visie
en goedkoper was.
Pittige stellingen
Om die twee doelen te bereiken, werd samenwerking
gezocht met Intrakoop, of zoals Dekker zegt: “Roy
Martini werd ingevlogen. Wij hadden al een ‘commissie
eten & drinken’ gevormd, die bestond uit vertegenwoordigers
van de cliëntenraad, de diëtist, afdelingsvertegenwoordigers
van de hoofdlocaties in Delft en Schiedam,
facilitair coördinator André Kokshoorn (zie kader op
pagina 14) en ikzelf. Roy heeft veel ervaring met dit
soort zaken en sloot soepel in die commissie aan. Hij is
scherp op details en financiële zaken. Tijdens de bijeenkomsten
poneerde hij pittige stellingen om discussies aan
te zwengelen. Dat was prettig werken en droeg veel bij
aan onze nieuwe visie op voeding.”
Voorwerk door Intrakoop
Tegelijkertijd werd de zoektocht naar een andere leverancier
in gang gezet. “We konden een aanbesteding doen
12
intrakoop

intrakoop services
Ellen Dekker, manager facilitair bedrijf
en vastgoedbeheer GGZ Delfland
bij leveranciers of een keuze maken uit de drie partners
van Intrakoop. Daar heb ik niet lang over hoeven nadenken”,
vertelt Dekker. “Waarom zou ik het voorwerk dat
Intrakoop al gedaan had, negeren?” Uiteindelijk werd het
leverancier Huuskes, wegens de scherpe prijs, de goede
kwaliteit en het gebruiksvriendelijke bestelsysteem HUIB.
Dekker: “In dat systeem kunnen onze medewerkers de
maaltijden bestellen op het aantal personen, in plaats van
het aantal grammen. Bij dat laatste voorzag ik problemen.
We hadden alles rond voedsel uitbesteed aan de leverancier
en daardoor was er op dit gebied weinig kennis in
huis. De kennis bij Huuskes over voedsel en alles wat
daarmee samenhangt, is erg belangrijk voor ons.”
Besparing
GGZ Delfland besloot het basispakket met multiportiemaaltijden
te nemen. “Die leveren ze voor één tot
zes personen en er zit veel flexibiliteit in. Van tien kilo
'Op een bedrag van
1,8 miljoen besparen
we nu drie ton'
aardappelen tot een eenpersoonsportie gebakken
aardappelen zonder zout: alles is mogelijk. De voordelen
ten opzichte van de vorige leverancier zijn duidelijk.
Cliënten en medewerkers kunnen nu dagelijks kiezen
uit twee verschillende maaltijden en de afdelingen zijn
vrij in hun keuze van maaltijden. Bij de vorige leverancier
moest de maaltijdkeuze drie weken van tevoren worden
opgegeven, hoewel de leverancier elke dag langskwam.
dE inkoopcoöperatie van de zorg 13

intrakoop services
Ellen Dekker: "Als je graag een broodje bal wilt eten, dan bestel
je dat gewoon."
Bij Huuskes bestellen we drie dagen van tevoren en
Huuskes levert vier keer per week. Op een bedrag van
1,8 miljoen euro besparen we met de overstap naar deze
nieuwe leverancier zo’n 3 ton per jaar. De dagprijs van
de maaltijd daalt daarmee van dertien naar acht euro.”
Broodje bal
Huuskes is meer dan leverancier alleen, vindt Dekker:
“Wekelijks komt een accountmanager langs om te kijken
hoe het loopt en of er verbeteringen aan het systeem zijn
aan te brengen. Ze zijn echt onze partner op het gebied
van eten & drinken. En niet onbelangrijk: cliënten en
medewerkers zijn goed te spreken over de kwaliteit van
het voedsel.” Er wordt wel een andere manier van werken
van de medewerkers gevraagd: zij moeten de bestellingen
doen en - samen met de cliënten - afwassen. “Om dat
soepel te laten verlopen, hebben we ‘gastvrijheidsduo’s’
op de afdelingen samengesteld: een voedingsassistent
en een verpleegkundige die zich hardmaken voor deze
manier van werken en collega’s helpen, die in eerste
instantie wat moeite hebben met bestellen via het
HUIB-systeem. Ook zijn we bezig om de ruimte die het
systeem biedt te ontdekken. Zo laten we de vastgestelde
menucyclus waaruit de afdelingen kunnen kiezen, lang -
zaamaan los. Dat betekent dat ze alle mogelijkheden van
het systeem kunnen gaan benutten. Als bijvoorbeeld een
afdeling op zaterdag graag een broodje bal wil eten, dan
bestellen ze dat.”
Open communicatie
Dankzij open communicatie is de overgang naar het
nieuwe beleid rond eten & drinken soepel gegaan.
“Natuurlijk waren sommige managers bang dat dit alleen
maar meer werk zou opleveren. Maar we hebben vanaf het
begin afdelingen en managers erbij betrokken en veel
gecommuniceerd over de voordelen van de nieuwe visie.
Daarnaast hadden we alles tot in detail voorbereid, ook de
logistiek van de overzetting. Ik ben daar tevreden over. Op
de dag waarop we overgingen, heeft Huuskes zich
gepresenteerd met lekkere kleine hapjes waarmee ze hun
mogelijkheden en hun concept toonden. Heel verrassend
en lekker.”
André Kokshoorn, facilitair coördinator bij GGZ Delfland over het proces:
“Er gaat veel aan zo’n overgang vooraf. Voorheen kregen we het eten dagelijks gekoeld aangeleverd.
We hadden dus geen koelkasten en juiste stroomaansluitingen op de afdelingen. Die moesten er wel komen,
omdat Huuskes vier keer per week levert en de chauffeur per afdeling de zuivel en maaltijden in de koelkast
zet. Ook moesten we onze medewerkers intern gaan trainen voor het bestelsysteem van Huuskes.
Vervolgens hebben we met Huuskes besloten de overgang in fases te doen. Eerst ons B-paviljoen (de open
afdeling) en daarna de gesloten afdeling. Uiteraard waren er kinderziektes: er kwamen klachten over te lauw
eten. Uit testen bleek dat het eten langer in de ovens moet staan: geen 30, maar 55 minuten. Nu zijn we het
systeem verder aan het verfijnen. Wanneer dit systeem later dit jaar op de andere hoofdlocatie, in Schiedam,
en op de verschillende daglocaties wordt ingevoerd, zal ik ze met de kennis die ik nu heb, goed
kunnen ondersteunen.”
14
intrakoop

DienstverLening
SLA: gezond
samenwerken
naam: tsjerk Dijkstra
Functie: teamleider restauratieve
voorzieningen, accolade zorggroep
“Regie en goede afspraken. Als je dat
vooraf goed regelt, kun je veel extra
werk voorkomen. Toen wij een jaar
geleden in zee gingen met twee Intrakoop­pakketleveranciers
moest er zowel administratief
als logistiek nog veel omgezet worden.
We hebben verschillende locaties, met ieder een
eigen systeem en wensen. Dan vergt het nogal
wat maatwerk en tijd om alles tot in detail goed te
regelen. Achteraf gezien was het beter geweest als
we, als vervolg op het programma van eisen, direct
goede aanvullende afspraken hadden opgesteld,
zodat duidelijk was wat we van leveranciers verwachtten.
Aangezien ik lid ben van de Contractbeheergroep
Eten & Drinken van Intrakoop heb
ik samen met Intrakoop een format ontwikkeld
voor individuele afspraken tussen zorginstellingen
en leveranciers: de Service Level Agreement. Als
extra service bij de Intrakoop­overeenkomsten met
voedingsdistributeurs. Uiteraard waren ook onze
twee pakketleveranciers betrokken bij het vastleggen
van de nieuwe afspraken. Het resultaat is een SLA
waarin niet alleen meetbare eisen staan voor de
geleverde kwaliteit en service, maar ook welke
sancties er worden opgelegd als de prestaties onder
de maat zijn. Overigens hebben wij als afnemer
ook een duidelijke verantwoordelijkheid om ervoor
te zorgen dat onze medewerkers kennis van zaken
hebben en de boel strak organiseren.
Het werkt dus twee kanten op.”
voordelen van een Service Level agreement (SLa):
• Meten is weten en gissen is missen. Dat gaat ook op voor kwaliteitsmanagement.
• Alles duidelijk op papier en handtekeningen eronder. Iedereen weet waar hij aan toe is.
• Bonus-malusregeling stimuleert het leveren van bovengemiddelde kwaliteit.
• Ondermaatse prestatie? Geen discussie: de afnemer krijgt de vooraf afgesproken vergoeding.
DE inkoopcoöpEratiE van DE zorg 15

interview
Koken?
De keuken aanhouden of
maaltijden inkopen; het is
een lastige keuze voor veel
zorginstellingen. Zorggroep
Plantein en Antonius Ziekenhuis
in Sneek vonden in 2008
een bijzondere oplossing.
Het geheime recept: de koks
werken nauw samen.
Thijs Geerdink
afdelingshoofd Centrale Keuken
Maaltijdservice Plantein/ Antonius.
“In Sneek waren te veel instel lingskeukens.
Schaalvergroting moest leiden tot kostenbeheersing.
We zijn marktconform gaan
werken: een lage prijs en gezond, veilig
en lekker eten.”
De directie van het Antonius Ziekenhuis
besloot samenwerking te zoeken met
andere instellingen in de omgeving.
In hun keuken worden nu ongeveer 1200
maaltijden voor het ziekenhuis zelf én voor
diverse locaties van Zorggroep Plantein
bereid. “Koks uit beide instellingen werken
er samen en overleggen regelmatig wat
er gekookt wordt. Door die nauwe
samenwerking kunnen we veel beter
inspelen op speciale wensen dan een
groothandel ooit zou kunnen en wordt
de kwaliteit van het eten bewaakt”.
Het is een uitdaging om de maaltijden
goed op elkaar af te stemmen, vertelt
Geerdink: “Terwijl maaltijden in ziekenhuizen
enigszins vlak moeten zijn – zoutloos
en weinig kruiden – vraagt Plantein juist
om veel smaak, omdat oudere mensen
minder ruiken en proeven. Door met
ouderwetse ingrediënten te werken en de
bereidingswijze aan te passen, proberen
we zoveel mogelijk een authentieke smaak
terug te brengen.
Ook dienen we de maaltijd een dag na de
koelverse aanlevering bij Plantein al op.
Daarnaast zorgen we voor vitaminerijke
maaltijden met voldoende antioxydanten,
loopt er altijd een volledige vegetarische
cyclus mee en zijn wensmaaltijden
mogelijk. Soms krijgen we van onze
kinderafdeling ’s morgens nog de wens
om een patat- of pizzadag te houden.
De maaltijd die we op dat moment maken,
wordt meestal ook aangeboden in het
restaurant waar personeel en bezoekers
eten. Die flexibiliteit is de kracht van
zelf koken.”
Geerdink koopt voor negentig procent in
bij versleveranciers, tien procent is
convenience: “Met leveranciers maken
we nu scherpe prijsafspraken voor een
heel jaar en we werken regelmatig met
leveranciers die aangesloten zijn bij
Intrakoop. De kwaliteit is goed en
Intrakoop doet het papierwerk. Aan het
eind van het jaar vragen zij onze cijfers
op. Op basis daarvan wordt onze korting
berekend en die vloeit weer terug in de
maaltijdprijs. Ik ben tevreden met deze
constructie.” Instellingen die voor de
keuze tussen inkopen of zelf koken staan,
raadt hij aan om, welke keuze ook wordt
gemaakt, altijd de kwaliteit van de maal -
tijden te waarborgen: “Vergeet nooit je
klant! Onze koks hebben geregeld contact
met onze klanten en gaan in gesprek
met bewoners.”
16
intrakoop

Inkopen?
Tips van
Intrakoop
Roelof Oosterhoff
hoofd keuken Zorggroep Plantein
in Sneek (De Lelânen).
Ook op de locaties van Zorggroep Plantein
stond men voor de keuze koken of
inkopen. “Tien jaar geleden constateerde
een onderzoeksbureau al dat we een
verouderde keuken en verouderd keukenmateriaal
hadden. Opnieuw investeren
was niet rendabel. Maar Zorggroep
Plantein wilde wel realiseren dat haar
cliënten zelf menu en etenstijd kunnen
bepalen.” Uiteindelijk werd besloten om
samen met het Antonius Ziekenhuis één
centrale keuken te reali seren in het
Antonius. “Het heeft prima uitgepakt. Er is
niet echt sprake van een partij die levert en
een partij die ontvangt. We stellen samen
een menuplan op waarbij iedereen
inspraak heeft en we hebben maandelijks
kokoverleg. Dan bespreken we de
voortgang en eventuele verbeterpunten.
Het zijn korte lijnen, dus kunnen we snel
schakelen. Daarnaast bereid ik zelf nog de
broodmaaltijden en warme gerechten rond
de hoofdmaaltijd, zoals soep. Daarin heb ik
alle vrijheid. Geregeld houden we hier
thema-avonden, waarvoor ik ook zelf kook.
We hebben nog steeds een kleine keuken
met voorraad, en ik ben en blijf kok.” Het
voordeel van het gezamenlijk produceren
van maaltijden is dat de kwaliteit van het
voedsel van goed niveau is.
Een nadeel is dat bepaalde producten
moeilijk te regenereren zijn. “We krijgen
dagelijks de maaltijden aangeleverd.
Vervolgens portioneren en regenereren wij
die. Bij gepaneerde gebakken aardappelen
en bloemkool luistert het qua smaak en
look bijvoorbeeld nauw in het regeneratieproces.
Door veel over dit soort zaken
te overleggen zijn we constant bezig het
eindproduct te verbeteren. Als ik een
zorginstelling zou moeten adviseren over
inkopen of zelf blijven koken, dan zeg ik:
houd datgene waar je goed in bent, in
eigen hand. Dan blijft het werken leuk.
Dat is heel belangrijk.”
De keuze voor koken of inkopen is
sterk afhankelijk van de visie, ambitie
en marketingstrategie van uw
zorginstelling. Gaat uw directie voor
vernieuwing en gastvrijheidszorg? Of
is eten en drinken meer een
noodzakelijk kwaad? Welke keuze u
ook maakt, kies in ieder geval voor
een integrale aanpak. Betrek een
ervaringsdeskundige bij uw proces en
zorg voor voldoende draagvlak in uw
organisatie. Tot slot: houd bij de
implementatie rekening met eerder
gemaakte keuzes om de verwachte
meerwaarde of kostenbesparing
daadwerkelijk te realiseren. Intrakoop
heeft diverse leden bij hun voedingstrajecten
begeleid en kan u ook van
dienst zijn bij de keuze tussen koken
of inkopen.
dE inkoopcoöperatie van de zorg 17

LopenDe Zaken
Intrakoop ondersteunt haar leden met collectieve raamovereenkomsten en individuele diensten.
Aanbestedingen
• Textielvoorziening
• Medicijnen
• Implantaten
• Telefonie
Geplande intekenovereenkomsten
• Textielvoorziening
• Medicijnen
• Zorg- en transferhulpmiddelen
• Personenvervoer
• Medische raamovereenkomsten in
samenwerking met ziekenhuizen
• By pass overeenkomsten
eten & drinken
Intrakoop E­inkopen
Intrakoop biedt in samenwerking
met TBlox E­inkopen, E­grootboek en
E­factuurscannen aan. Bijna 100
leden gebruiken dit:
• 42 verpleeg- en verzorgingshuizen
• 14 instellingen voor de
gehandicaptenzorg
• 17 ziekenhuizen
• 10 instellingen voor geestelijke
gezondheidszorg
• 15 diensten
Individuele dienstverlening op
inkoop­, facilitair en logistiek gebied:
• Intrakoop Inkoopcheck
• Inkoopscan en -analyses
• Individuele aanbestedingen en
implementatie
• Visieontwikkeling en doorberekening
in kader van
zorgzwaartepakketten
• Conceptontwikkeling en doorberekening
in kader van zorgzwaartepakketten
• Implementatie van concepten
• Leveren van tijdelijke capaciteit op
operationeel, tactisch en strategisch
niveau
• Opzetten van de inkoopfunctie
• Ondersteunen bij inkoopbeleidsplannen
• Professionaliseren inkoopafdeling
• Herinrichting en positionering van
facilitaire bedrijven en diensten
• Facilitaire scans en SWOT-analyses
• Advies gebouwbeheer en -onderhoud
in samenwerking met Bonum
• Advies liftinstallaties in samenwerking
met Liftintermediair
• Besparingsprogramma’s implementeren
• Advies over E-inkopen en begeleiden
implementatie
• Advies en ondersteuning bij
transport, middelenvoorziening,
textielbeheer en OK-, IC- en
CSA-voorziening
• Inkoop van aardgas en elektriciteit,
collectief en individueel
• Individueel contractmanagement
• Energieadministratie: factuurcontrole
(inclusief energiebelasting),
factuurbeheer, gouden bestand
• Energiemanagement: energiebesparingsplan,
energiebeheer en
energiedashboard, analyse WKK,
advies op maat
• Advies over subsidies
• Advies over duurzaamheid
Onder de naam Intrakoop Energie
biedt Intrakoop in samenwerking
met Hellemans Consultancy collectieve
en individuele dienstverlening
op het gebied van energie.
mEEr inFormatiE:
In de Activiteitenkalender 2012
op www.intrakoop.nl vindt u
extra inkoopprojecten:
­ aanbestedingen
­ heronderhandelingen
­ partijenaankoop
Bel voor meer informatie uw
Intrakoop­adviseur of Ledenservice
(0418) 65 70 70.
coLoFon
Nummer 2, mei 2012
Intrakoop Bulletin is een
kwartaaluitgave voor alle
leden van Intrakoop.
Concept & Realisatie:
Axioma Custom Media
t (035) 548 81 40
Redactie:
Communicatie Intrakoop,
Colette van Bommel,
Susanne Woning (Axioma),
Menno de Boer, Mirjam
Hulsebos, Egbert Jan Riethof
Vormgeving:
Axioma Custom Media
Illustratie:
Ton Boon
Fotografie:
Ruud van Zwet, Goedele
Monnens en René den
Engelsman/de beeldredactie
Lithografie:
Fritz Repro
Druk:
Drukkerij Ten Brink
Intrakoop
Regterweistraat 11a
4181 CE Waardenburg
t (0418) 65 70 70
e ledenservice@intrakoop.nl
i www.intrakoop.nl
twitter.com/intrakoop
Gehele of gedeeltelijke overname of reproductie van de inhoud van het Intrakoop Bulletin, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande
toestemming van de auteursrechthebbende is verboden.
18
intrakoop

Profiteer
van de
Intrakoop
korting!
SMEREN
AAN TAFEL...
DOE JE MET BEBO
Naast de bekende portieverpakkingen is Bebo
ook verkrijgbaar in handige kuipen.
Zeer geschikt voor gezamenlijk gebruik in
kleinschalige woonprojecten of als artikel in
de winkel van de zorginstelling.
Kijk op de website voor het brede assortiment!
NAAR HARTELUST SMEREN MET BEBO!
WWW.BEBO.EU

Zet dranken
op de kaart!
1 glas = 1 portie fruit
Vochttekort? Zet in op kwaliteit en gastvrijheid
Voldoende vocht is belangrijk voor herstel van ziekte. Helaas lukt
het niet altijd om patiënten/cliënten voldoende te laten drinken.
FrieslandCampina biedt gevarieerde, smakelijke vruchtendranken.
Met een aantrekkelijke presentatie geef je een gevoel van kwaliteit
en gastvrijheid en is het mogelijk om op een ongedwongen manier
de vochtinname te stimuleren.
1 glas = 1 portie fruit
+ extra calcium
Stimuleer vochtinname door drankenkar en drankenkaart
Een drankenkar met een gevarieerd aanbod en een hoge
zichtbaarheid van A-merken verhoogt het gevoel van kwaliteit,
gastvrijheid en betrouwbaarheid. Een drankenkaart geeft overzicht
en verleidt tot kiezen van een lekkere drank. Tip: geef een
aantrekkelijke omschrijving van smaak, merk en overige kenmerken.
puur sap,
milder van smaak.
lekker zoet en
vol van smaak
Meer informatie? Ga naar www.frieslandcampinainstituut.nl en bestel
GRATIS de brochure ‘Vochtbalans, zet dranken op de kaart!’
Wilt u hulp bij het inrichten van uw drankenkar en/of drankenkaart?
Neem contact op met uw Account Manager of bel 033 713 33 33.
de verfrissende
dorstlesser met
15% vruchtensap