moda czy zdrowy rozsądek

NR 4 (16) październik–grudzień 2010 ISSN 1898-6978 

Kwartalnik FEGA Poland sp. z o.o. 

mRB6 – nowa rodzina 3-fazowych 

wyłączników kombinowanych 

firmy Eaton Moeller 

V 14 

MS132 – nowy wyłĄcznik silnikowy 

firmy ABB 

V 16 

RN65 – hermetyczne rozdzielnice 

o stopniu ochrony IP65 

firmy Legrand 

V 18 

temat numeru 

Ekologia 

moda czy zdrowy rozsądek

SIEDZIBA 

ul. Wagonowa 5-7 

53-609 Wrocław 

tel. 71 37 60 900 

fax 71 37 60 931 

fega@fega.com.pl 

oddziały 

ODDZIAŁ BYDGOSZCZ 

ul. Fordońska 393 

85-766 Bydgoszcz 

tel. 52 32 06 450 

fax 52 32 06 451 

bydgoszcz@fega.com.pl 

ODDZIAŁ KATOWICE 

al. Roździeńskiego 170 

40-203 Katowice 

tel. 32 35 83 740 

fax 32 35 83 741 

katowice@fega.com.pl 

ODDZIAŁ KRAKÓW 

ul. Dobrego Pasterza 120A 

31-416 Kraków 

tel. 12 41 09 440 

fax 12 41 09 441 

krakow@fega.com.pl 

ODDZIAŁ ŁÓDŹ 

ul. Niciarniana 33/39 

92-320 Łódź 

tel. 42 64 80 543 

fax 42 64 80 541 

lodz@fega.com.pl 

ODDZIAŁ POZNAŃ 

ul. Dąbrowskiego 399 

60-425 Poznań 

tel. 61 84 98 800 

fax 61 84 98 801 

poznan@fega.com.pl 

ODDZIAŁ WARSZAWA 

ul. Instalatorów 9 

02-237 Warszawa 

tel. 22 73 92 400 

fax 22 73 92 410 

warszawa@fega.com.pl 

ODDZIAŁ WAŁBRZYCH 

ul. Wrocławska 130 

Wałbrzych 58-306 

tel. 74 66 49 505 

fax 74 66 54 054 

walbrzych@fega.com.pl 

redakcja 

REDAKTOR NACZELNA 

Magdalena Tomaś 

tel. 71 37 60 914 

REDAKTOR 

Anna Chrzanowska-Łysak 

DTP 

Karol Łotocki 

Lorem Ipsum Studio 

studio@li.com.pl 

Nr 4 (16) październik–grudzień 2010 r. 

Nakład 1000 egz. 

Uwagi i sugestie 

proszę kierować na adres 

redakcja@fega.com.pl 

Magdalena Tomaś, redaktor naczelna 

Dwa lata temu, poniedziałek, 8:00 rano, odebram telefon: „Pani Magdo, wydaje mi 

się, że ten przecinek nie powinien być postawiony w tym miejscu…”. Jaki przecinek? 

Szybkie przebudzenie i mózg zlokalizował rozmówcę. „Panie Januszu, już idę”. 

W drodze przypominałam sobie zasady pisowni, a pod pachą targałam 

wszystkie dostępne słowniki… 

Trzy miesiące później już nie denerwowałam się tak, jak tamtego ranka. 

Czasami rację miał Pan Janusz, czasami ja. 

Chwilami pojawiało się we mnie uczucie irytacji, że bezsensownie tracimy 

kilka godzin na dysputach o przecinkach, kropkach, o błędach językowych. 

Dopiero później zrozumiałam, że Pan Janusz znalazł dobry sposób na mnie. 

Trafił w sedno, zaczepnie rzucał haczyk… 

W końcu zobaczyłam, ile te nasze kwartalne rozmowy wnosiły w rozwój kwartalnika, 

a przede wszystkim mój. I tak upłynęły dwa lata. Dawałam kwartalnik 

do zaopiniowania przed weekendem i czekałam na poniedziałkowy telefon, 

i oczywiście spotkanie. Niestety w pewien poniedziałek telefon o 8:00 nie zadzwonił. 

W ręku trzymałam kwartalnik bez śladów korekty – odczułam pustkę. 

Przyzwyczajamy się do pewnych sytuacji i zapominamy, że życie kieruje się 

własnymi prawami. 

Dziś trzymacie Państwo w ręku drugi numer kwartalnika „90 dni z FEGĄ”, 

który nie został zatwierdzony przez Janusza Jaworskiego. Żałuję, że nie miał On 

okazji zobaczyć czasopisma w nowym layoucie oraz zmian wewnątrz. Żałuję, 

bo wiele tych zmian zrodziło się podczas naszych kwartalnych rozmów, więc 

to również dzieło Pana Janusza. 

W tym numerze prezentujemy Państwu sylwetkę Marioli Połetek, dyrektora 

finansowego. Już słyszę uszami wyobraźni żartobliwe utarczki słowne, które 

miałyby miejsce pomiędzy tymi dwiema charyzmatycznymi osobowościami: 

Panem Januszem i Panią Mariolą. 

Wciąż dźwięczą mi w uszach krzyki Pana Janusza, że mamy wspaniałych, 

wykwalifikowanych pracowników, więc trzeba w końcu wykorzystać ich 

potencjał. Stąd pomysł na dział Temat numeru. Jako pierwsza Anna Chrzanowska-Łysak 

naświetli nam sytuację w kwestii ekologicznych źródłach światła. 

Pan Janusz zawsze powtarzał, że koniecznie trzeba więcej miejsca poświęcić 

produktom, które oferujemy oraz wydarzeniom w naszej branży. My zawsze 

mówiliśmy „nie ma miejsca”, „koszty”. Ten numer jednak jest dowodem, 

że chcieć to móc. Efektem są dwa rozszerzone działy: Aktualności rynkowe 

oraz Wydarzenia. 

Życzę przyjemnej lektury

spis treści 

wywiad 

3 Od strony finansowej... 

Rozmowa z Mariolą Połetek 

wydarzenia 

4 Janusz Jaworski 

Założyciela i dyrektora FEGA Poland sp. z o.o. 

wspomina Anna Chrzanowska-Łysak i Uwe Schaffitzel 

6 Świat w obiektywie FEGA Poland 

Rozstrzygnięcie konkursu fotograficznego 

8 Wydarzenia 

10 Aktualności rynkowe 

temat numeru 

12 Ekologia – moda czy zdrowy rozsądek 

Oświetlenie, cz. I 

produkty 

14 mRB6 – nowa rodzina 3-fazowych wyłączników 

kombinowanych firmy Eaton Moeller 

16 MS132 – nowy wyłacznik silnikowy 

firmy ABB 

18 RN65 – hermetyczne rozdzielnice o stopniu ochrony IP65 

firmy Legrand 

20 Altivar 12 i Altivar 312 

firmy Schneider Electric 

22 Wyłączniki LZM 

firmy Eaton Moeller 

24 golf – nowe rozdzielnice VS/VF 

firmy Hager 

25 System automatyzacji budynków 

firmy KOS Elektro System 

26 CADDY ® ROD LOCK 

firmy Erico 

27 Oprawy z serii Acciaio Beghelli ® 

28 Mufy i głowice kablowe 

firmy Radpol 

30 Rozwiązania oświetleniowe PROTEC.class 

rozmaitości 

32 Czy wiesz, że… 

32 Przygody Fegusia

wywiad 

OD STRONY FINANSOWEJ... 

z nowym dyrektorem finansowym, Mariolą Połetek, 

rozmawia Magdalena Tomaś 

Magdalena Tomaś: Pani Mariolu, jak 

długo zajmuje się Pani finansami 

w branży elektrotechnicznej? 

Mariola Potełek: Dyrektorem finansowym 

w branży elektrotechnicznej jestem od 

1999 r., czyli już 11 lat. Wcześniej pracowałam 

w dziale ekonomicznym, gdzie miałam 

okazję przejść całą ścieżkę rozwoju finansowego, 

od księgowej, poprzez analityka 

ekonomicznego, aż do głównej księgowej. 

MT: Jak ocenia Pani rok 2009? Czy 

spowolnienie gospodarcze miało istotny 

wpływ na wyniki finansowe spółek 

działających w tej branży? 

MP: Spowolnienie, a właściwie to już kryzys 

gospodarczy, oddziałuje na wszystkie 

sektory gospodarcze. W naszej branży 

kryzys dosięga firmy z lekkim opóźnieniem. 

Wynika to przede wszystkim z faktu, 

że elektryka to ostatni element procesu 

budowlanego. Tak naprawdę to dopiero 

teraz zaczynają być widoczne bankructwa 

i upadłości w naszej branży. Statystyki jednoznacznie 

wykazują, że podwoiła się ilość 

upadłości w 2010 roku do analogicznego 

okresu roku ubiegłego. Czy to jest dziwne? 

Oczywiście, że nie. Jak świat światem, cykl 

koniunkturalny jest powtarzalny i kryzysy 

były, są i będą. Cała mądrość polega na 

tym, aby się do tego kryzysu odpowiednio 

przygotować, przetrwać go, wzmocnić 

się i na etapie hossy spijać przysłowiową 

śmietankę. Najważniejsze dzisiaj jest zachowanie 

płynności finansowej, dlatego 

tak istotna jest mądra polityka przyznawania 

kredytów kupieckich. Moim zdaniem 

nawet za cenę zmniejszenia sprzedaży. 

MT: Stanowisko dyrektora finansowego 

w FEGA Poland sp. z o.o. piastuje Pani 

od czerwca. Jak minęły Pani te pierwsze 

miesiące? 

MP: Te pierwsze trzy miesiące minęły mi 

w ekspresowym tempie. Przede wszystkim 

uczyłam się, i nadal uczę, nowej dla mnie 

firmy. Tematy i zagadnienia związane z finansami 

są mi dobrze znane w tej branży, 

dlatego w pierwszej fazie stawiam mocno 

na sprawy personalne, czyli poznanie 

wszystkich pracowników, uporządkowanie 

zadań swojego zespołu oraz stworzenie 

bądź udrożnienie komunikacji z innymi 

pionami. 

MT: A jakie ma Pani plany na najbliższy 

rok? 

MP: Na początku największy nacisk położę 

na zbudowanie profesjonalnego zespołu 

księgowo-finansowego, w tym również 

windykacyjnego. Metodą drobnych kroczków 

zaczęłam już uporządkowywać wiele 

tematów, m.in. zapasy w firmie. Wyzwań 

postawiłam sobie wiele i wierzę, że uda 

mi się im sprostać. Jednak, by osiągnąć 

w pełni sukces potrzebne jest współdziałanie 

i zaangażowanie wielu pionów. Na 

razie wszyscy się siebie uczymy i szukamy 

najlepszych rozwiązań. 

MT: A plany długoterminowe? 

MP: Plany długoterminowe... dążyć do 

spełnienia w życiu osobistym, podejmować 

wyzwania w zawodowym, delektować 

się życiem rodzinnym oraz mieć bliskich 

przyjaciół, z którymi można napić się 

wina. Tak naprawdę to w swoim życiu dążę 

do harmonii i zadowolenia poprzez zrównoważenie 

trzech stref: pracy zawodowej, 

życia osobistego oraz rozwoju duchowego. 

Idealną równowagę odzwierciedla trójkąt 

równoboczny, zwany trójkątem egzystencjonalnym. 

Staram się dbać równo 

o każdy z tych trzech obszarów i zachęcam 

wszystkich Państwa, byście przyjrzeli się 

własnym trójkątom, aby nic w życiu Wam 

nie umknęło. Jeśli chodzi natomiast o kwestię 

zawodową to trudno jest mi teraz coś 

więcej powiedzieć, po tak krótkim czasie 

pracy w FEGA Poland sp. z o.o. Na pewno 

jedną z rzeczy, która jest dla mnie nowa 

i której będę musiała się nauczyć to to, 

że firma jest spółką-córką, wchodzącą 

w skład FEGA & Schmitt Elektrogroßhandel 

GmbH. Tak więc sama nie koncentruję się 

na długoterminowych strategiach, gdyż 

one zostaną nam narzucone. Staram się 

raczej poznać politykę koncernu i wdrażać 

ją, dostosowując do rynku, na którym 

działamy. 

MT: Zostawmy w spokoju sprawy 

zawodowe, przecież nie samą pracą 

człowiek żyje. Co Pani robi w wolnym 

czasie? 

MP: Uwielbiam dobrą książkę. Moją oazą 

spokoju jest... wanna. Gdy mój dom już 

zasypia ukrywam się w łazience pełnej 

aromatycznych zapachów i z dobrą książką 

w ręku regeneruję akumulator po ciężkim 

dniu. Niesamowicie mnie to relaksuje. Czytam 

wszystko… lubię Stiega Larssona, Jo 

Nesbo. Nikt tak pięknie nie oddaje uroku 

średniowiecznej Hiszpanii jak Ruiz Zafon, 

a w porównaniach Manueli Gretkowskiej 

jestem po prostu zakochana. Lubię podróżować. 

Jestem oczarowana Włochami, 

znam już prawie każdy zakamarek tego 

kraju. Jakiś czas temu z mężem postanowiliśmy 

jeździć równie często po Polsce, 

gdyż okazało się, że nasze dzieci znają 

lepiej obcy kraj niż własny. W niedalekiej 

przyszłości zamierzam udać się do Norwegii, 

by zobaczyć fiordy. Jestem smakoszem 

i koneserem czerwonego, wytrawnego 

wina. Ulubiona potrawa to m.in. spaghetti 

alla Vongole i …śledzie, w każdej postaci. 

MT: Dziękuję za rozmowę. 

3 

Nr 4 (16), październik–grudzień 2010

Janusz Jaworski 

Założyciela i dyrektora FEGA Poland sp. z o.o. 

wspomina Anna Chrzanowska-Łysak 

Jest takie powiedzenie 

„Nie ma ludzi 

niezastąpionych”. 

Ja wtedy zawsze 

dopowiadam, ale strata 

niektórych bardzo boli. 

Myślę, że w przypadku 

Pana Janusza tak właśnie 

jest. Nigdy nie zapomnę 

dnia, gdy pracownicy 

zostali powiadomieni 

o Jego śmierci. 

Chyba nie było osoby, 

która nie odczułaby 

pustki i żalu, że ten 

moment nastąpił 

tak szybko. 

Pewnie każdy z nas wspomina Pana Janusza 

Jaworskiego w inny sposób. Jedni postrzegali 

Go jako osobę wielce opanowaną, 

niewzruszoną na pojawiające się trudności. 

Jedni, jako osobę niedostępną, twardego 

negocjatora, osobę mającą własne zdanie 

i dążącą do realizacji celów. Jeszcze inni, 

jako pogodnego Szefa, z dużym, choć 

moim zdaniem bardzo specyficznym, 

poczuciem humoru. Pewnie ile osób, 

tyle opinii. 

A jaki był naprawdę? Tego nie wiem. Mogę 

tylko powiedzieć, jak ja Go będę pamiętać. 

Dla mnie Pan Janusz Jaworski był pewnego 

rodzaju wzorem, wzorem opanowania, 

spokoju ducha i optymizmu. Rzadko w jego 

zachowanie wkradały się nerwy. Starał się 

analizować problem od wszelkich możliwych 

stron. A gdy dokonał oceny sytuacji 

proponował rozwiązania. Wiele razy złościliśmy 

się, że Pan Janusz nie może podnieść 

telefonu, zadzwonić do niemieckiej FEGA 

i ponaglić osoby odpowiedzialne za wynikły 

problem. On zawsze chciał znać szczegóły 

sprawy, nim przystąpi do rozwiązywania 

problematycznych sytuacji. Wprowadzał 

atmosferę spokoju. 

Niewątpliwie jego marzeniem było stworzyć 

firmę, ale nie najważniejsze były mury, 

wyposażenie, czy wyniki, ale zespół ludzi, 

który tę firmę tworzy. Gdy nadarzyła się 

możliwość założył FEGA Poland sp. z o.o. 

I od tego czasu w pełni zaangażował się 

w organizację firmy. Wspólnie z Markiem 

Lewińskim, kierownikiem hurtowni, żartowaliśmy, 

że czas pracy w FEGA powinien być 

liczony podwójnie, a nawet potrójnie. I taka 

była prawda, czas jaki spędzał w firmie nie 

zamykał się w standardowych 8 godzinach. 

Nie raz wspominał początki FEGA, gdy woził 

towar z niemieckiego oddziału w Dreźnie. Ile 

było wtedy nerwów i ciekawych historyjek. 

Mi w pamięci utkwiła szczególnie jedną, gdy 

Pan Janusz jechał na spotkanie Dyrekcji 

FEGA do Drezna. Tak bardzo się martwił, 

że się spóźni na spotkanie, że niemieccy 

celnicy postanowili wziąć go na kontrolę. 

Im dłużej go kontrolowali tym napięcie było 

większe. Jego nerwowość wzbudziła podejrzenie, 

że coś przemyca, dlatego celnicy 

bardzo szczegółowo zaczęli sprawdzać jego 

samochód. Gdy spotkanie się rozpoczęło, 

a Pan Janusz nadal stał na granicy, nerwy 

nagle opadły. Musiało być to tak widoczne, 

że celnik zwrócił na to uwagę i zapytał się 

dlaczego już się nie denerwuje. On, już 

wtedy bardzo spokojny, odpowiedział, że 

już nie musi, bo ważne spotkanie z dyrekcją 

firmy właśnie się skończyło. To była chyba 

jedna z niewielu chwil jego słabości. 

Co jeszcze będę pamiętać? Niewątpliwie 

jego poczucie humoru. Przez wiele lat nie 

wiedziałam, czy po jego żarcie powinnam 

płakać czy się śmiać. Kiedyś stwierdził, 

że moje poczucie humoru zupełnie nie 

pasuje do niego i przestał ze mną żartować. 

Bardzo mu byłam za to wdzięczna. Po 

paru latach oczywiście zapomniał o swojej 

obietnicy, ale wtedy ja już nie miałam początkowych 

dylematów. Po prostu śmiałam 

się, a młodszym kolegom radziłam, żeby 

nie przejmowali się jego żartami. 

Wierzę, że ludzie istnieją dopóki istnieje 

pamięć po nich. Mam nadzieję, że my Pana 

Janusza Jaworskiego będziemy pamiętać 

bardzo długo. Będziemy kontynuować jego 

marzenie – rozwijać firmę. t 

4

Pan 

Janusz Jaworski 

w następstwie choroby nowotworowej 

zmarł w sobotę, 28. sierpnia 2010 roku. 

Razem ze współpracownikami, przyjaciółmi i rodziną 

pożegnaliśmy go 3. września 2010 roku. 

Straciliśmy nie tylko Dyrektora Zarządzającego 

firmy FEGA Poland, ale również długoletniego 

współpracownika, towarzysza i przyjaciela. 

Pan Jaworski podpisał umowę z FEGA Drezno 10. sierpnia 1992 i do marca 1993 

pracował na okresie próbnym w Dreźnie. W marcu 1993 roku utworzył firmę FEGA 

Poland, której założeniem była sprzedaż hurtowa w branży elektrotechnicznej. 

Moje pierwsze spotkanie z Panem Januszem miało miejsce pod koniec 1996 roku, 

po przejęciu FEGA przez grupę Wuerth. W kolejnych latach regularnie jeździłem 

do Wrocławia, aby razem z Panem Januszem analizować rozwój firmy. Bywały 

trudne sytuacje, przez które musieliśmy przejść. Ale również miejsce miały fajne 

przedsięwzięcia. Po każdym naszym spotkaniu Pan Jaworski dziękował za rozmowę 

i pomysły, które razem rozwijaliśmy. Bardzo często dało się zauważyć, że po naszym 

spotkaniu jego akumulatory znowu są pełne i z ogromnym zapałem może podjąć się 

realizacji stojących przed nim zadań. Z biegiem czasu nasze spotkania szły wręcz 

w takim kierunku, że to ja czerpałem z nich siłę. Już samo uczucie zrobienia w tym 

dniu czegoś dobrego (pożytecznego), pozostawienia zmotywowanego do działania 

człowieka, było dla mnie dużą motywacją. Tak rozwijały się nasze stosunki służbowe, 

ale również zaufanie i przyjaźń, które normalnie wykraczają już poza ramy współpracy. 

W styczniu 2009 razem z klientami FEGA Poland , Elektrobalt, Baltik Elektro, Talger 

i FEGA & Schmitt byliśmy na nartach w Brixen w Tyrolu. Potem spotkaliśmy się jak 

zwykle w Dreźnie 26.03.2009, aby omówić rozwój firmy. Krótko potem zadzwonił 

do mnie Pan Jaworski i poinformował, że jest chory i najprawdopodobniej jest to 

nowotwór płuc. 24.04.2010 odwiedziłem go we Wrocławiu. Nie spotkaliśmy się 

w siedzibie firmy, lecz poza nią, w lokalu, gdzie bez przeszkód i otwarcie mogliśmy 

porozmawiać o jego chorobie. Istotne wtedy było zabezpieczenie zarządzania firmą, 

co poskutkowało tym, że zadecydowaliśmy wspólnie, że stanowisko dyrektora 

zarządzającego obejmie jego syn Paweł Jaworski. Stało się tak 24.07.2009, kiedy Pan 

Janusz był już po pierwszych chemoterapiach. Potem nadszedł moment, kiedy czuł 

się znacznie lepiej i ostatnie moje spotkanie z nim miało miejsce 22.06.2010 przy 

okazji konferencji FüKo-Check. 

Właściwie, mając na uwadze bliską współpracę, dobre stosunki, które wypracowaliśmy 

przez ostatnie lata i zażyłe kontakty podczas jego choroby, chciałem zaproponować 

Panu Januszowi przejście na „Ty”. Nie zdołałem tego zrobić 22.06., a siła wyższa 

nie dała mi, właściwie Jemu, więcej czasu na taki dowód przyjaźni. Jestem jednak 

przekonany, że ucieszyłby się z niego, dlatego żegnając się chciałbym powiedzieć: 

„Drogi Januszu, spoczywaj w pokoju, nigdy Cię nie zapomnę i dziękuję za piękny 

czas, który dany nam był spędzić razem.” 

Janusz Jaworski 07.09.2010 roku obchodziłby 64. urodziny. 

Z wyrazami współczucia 

Uwe Schaffitzel 

5 


konkurs 

ŚWIAT W OBIEKTYWIE 

FEGA Poland 

Konkurs fotograficzny został 

rozstrzygnięty 30. września. 

Ideą konkursu było stworzenie wspólnego 

kalendarza biurkowego wraz z naszymi 

klientami, dostawcami oraz pracownikami. 

Wszystkie zdjęcia zgłoszone do konkursu 

były autorstwa naszych pracowników. I jak 

się okazało, w naszych szeregach jest wiele 

utalentowanych fotografów-hobbystów. 

Galeria z 55 zdjęciami była umieszczona 

na stronie internetowej, gdzie przez dwa 

tygodnie oddawaliście Państwo głosy na 

swoich faworytów. 

Największą popularnością wśród Państwa 

cieszyło się zdjęcie z kategorii jesień 

nr 2. autorstwa Jakuba Kuczmy (z prawej). 

Największa liczba głosów zagwarantowała 

mu zaszczytne miejsce, jakim jest 

okładka kalendarza 2011. t 

Zwycięskie prace 

w kategorii wiosna: w kategorii lato: w kategorii jesień: w kategorii zima: 

1. zdjęcie nr 11 

fot. Piotr Tynecki 


fot. Tomasz Szymczak 


fot. Mariola Połetek 


fot. Mariola Połetek 


fot. Dominik Charciarek 


fot. Jakub Kuczma 


fot. Łukasz Borowa 


fot. Tomasz Szymczak 


fot. Łukasz Borowa 


fot. Piotr Agata 





Wszystkim laureatom serdecznie gratulujemy, a Państwu dziękujemy za wspólną zabawę. 

6

www.eaton.com 

www.moeller.pl 

Ratunek przed przepięciami 

Ochrona przeciwprzepięciowa 

Ograniczniki przepięć klasy C firmy Eaton Moeller stanowią 

niezawodne zabezpieczenie urządzeń przed przepięciami. 

Większość niebezpiecznych przepięć w instalacji elektrycznej, 

które mogą uszkodzić pracę urządzeń, jest wynikiem 

wyładowań atmosferycznych lub procesów łączeniowych. 

Są one przyczyną strat materialnych, którym można 

zapobiec stosując ochronę przeciwprzepięciową. 

pl-info@eaton.com 

www.moeller.pl

wydarzenia 

MIESIĄC 

Z DOSTAWCĄ 

Nadal trwa akcja MIESIĄC Z DOSTAWCĄ. 

W ostatnim kwartale 2010 roku zaprezentujemy 

Państwu sylwetki kolejnych firm: 

44 

w październiku firmę Beghelli 

44 

w listopadzie firmę OBO Bettermann 

Szykujemy różnorodne promocje oraz hity 

cenowe. 

Więcej informacji na temat promocji 

znajdą Państwo na stronie internetowej 

www.fega.com.pl t 

NOWY KATALOG 

PROTEC.CLASS 

Od września br. dostępny jest nowy katalog Protec.class Narzędzia 

i Mierniki. Wersję drukowaną możecie Państwo otrzymać we 

wszystkich oddziałach FEGA Poland lub od swojego doradcy techniczno-handlowego. 

Wersja elektroniczna jest dostępna na stronie 

www.protecclass.pl 

Katalog zawierający cały asortyment zostanie wydrukowany 

w grudniu 2010. t 

CERTYFIKAT 

ISO 9001 

Największą wartością jest satysfakcja naszych klientów, 

dlatego certyfikowane zostały kolejne oddziały. 

We wrześniu br. audytowana była centrala we Wrocławiu 

oraz filia łódzka oraz warszawska. Dowodem poprawności 

funkcjonowania Systemu Zarządzania Jakością jest certyfikat 

przyznany przez Jednostkę Certyfikującą TUV NORD 

Polska sp. z o.o. t 

8

NAJWIĘKSZA 

NA ŚWIECIE 

ELEKTROWNIA 

SŁONECZNA 

EKOLOGICZNE OŚWIETLENIE 

DRÓG GMINNYCH 

Francuski Total, hiszpański Abengoa i firma 

Masdar (Zjednoczone Emiraty Arabskie) zdecydowały 

się na budowę elektrowni słonecznej 

o mocy 100 MW. Będzie to największy obiekt 

tego typu na świecie. Koszt jej budowy opiewać 

będzie na kwotę 600 mln dolarów. Obiekt 

zneutralizuje równowartość 175 000 ton 

dwutlenku węgla rocznie. Prace rozpoczną 

się w pod koniec roku 2010, a zakończenie 

budowy planowane jest na 2012 rok. t 

SŁONECZNA 

ELEKTROWNIA 

ZA 20 MLN ZŁ 

Na lotnisku w Gryźlinach koło Olsztyna ma 

powstać słoneczna elektrownia o łącznej 

powierzchni 10 tyś. m 2 . Jej budowa będzie 

kosztować 20 mln zł. Instalacja ta będzie 

systemem o mocy 1 MW. Inwestycja pozwoli 

na uzyskanie rocznie około 900 MWh czystej 

energii elektrycznej, co wystarcza do zasilenia 

450–500 gospodarstw domowych. System 

ten będzie pierwszym w Polsce systemem 

scentralizowanym o tak dużych rozmiarach. t 

Gmina Trzebownisko zrealizowała projekt oświetlenia ulicznego ekologicznymi, 

hybrydowymi lampami. Jako źródło światła wykorzystano lampy z diodami LED, 

które są zupełnie niezależne od sieci energetycznej. Lampy oświetlają drogi gminne, 

w miejscach, które wytypowane zostały jako kluczowe ze względu na poprawę 

bezpieczeństwa pieszych. Energia gromadzona jest w akumulatorach marki SSB, 

a turbiny wiatrowe i baterie słoneczne serii GreenTech Solae Energii. Jest to jak 

dotąd pierwsze inwestycja na tak dużą skalę. t 

TARGI 

LIGHT & BUILDING 

ZALETY I OGRANICZENIA 

TECHNOLOGII LED 

We Frankfurcie 14.04.2010 roku podczas 

trwania targów Light & Building odbyły się 

europejskie forum dotyczące najnowszej 

technologii oświetlenia: diod luminescencyjnych 

LED. Celem konferencji było 

zaprezentowania najnowszych rozwiązań, 

informacji na temat rynku i technologii LED. 

Ponadto omówiono wyzwania i możliwości 

stojących przed przemysłem oświetleniowym, 

wynikających z zastosowania LED-ów 

do celów oświetleniowych. Forum zorganizowane 

zostało przez Federację Narodowych 

Stowarzyszeń Producentów Opraw 

i Elektrycznych Komponentów dla Opraw 

w Unii Europejskiej CELMA i Europejską 

Federację Producentów Źródeł Światła ELC. 

Więcej informacji na ten temat znajdziecie 

Państwo na: www.fega.com.pl t 

Zalety oświetlenia 

LED-owego: 

44 

długi czas świecenia 

44 

możliwość tworzenia 

różnorodnych wzorów 

44 

punktowe źródła światła 

44 

precyzyjne kierowanie 

strumienia świetlnego 

44 

brak promieniowania 

ultrafioletowego, podczerwonego 

44 

odpowiednia temperatura 

barwowa 

44 

inny rozkład widmowy 

niż tradycyjne źródła światła 

Ograniczenia oświetlenia 

LED-owego: 

44 

wymaga odpowiedniego 

stosowania 

44 

wiele czynników ma wpływ 

na ich działanie 

44 

wymaga znajomości: elektroniki, 

cech produktu ze względu 

na innowacyjność, pod względem 

legislacyjnym oraz finansowym 

44 

stanowi zagrożenie dla rynku 

w przypadku produktów 

o niskiej jakości 

44 

wymaga obserwacji 

i monitorowania rynku 

9 


aktualności rynkowe 

Hager: orion+ obudowy 

uniwersalne IP65 

Swoją szeroką ofertę szaf, rozdzielnic i obudów hager poszerzył w 2007 roku 

dodatkowo o nowe obudowy uniwersalne IP65. Obudowy przeznaczone są do 

aplikacji z obszaru automatyki i sterowania, ale również do rozdziału energii 

oraz kombinacji tych funkcji. W obudowach stalowych orion+ wprowadzono 

innowacyjne rozwiązanie całkowicie demontowanych górnych i dolnych płyty 

osłaniających, czego rezultatem jest, w porównaniu z tradycyjnymi rozwiązaniami, 

zwiększenie przestrzeni wprowadzenia kabli zarówno z góry, jak i z dołu. 

Szczególnie praktyczne jest to, że obudowy metalowe mogą być ze sobą łączone 

piętrowo utrzymując jednocześnie wysoki stopień ochrony IP65. 

Parametry techniczne: 

Stopień ochrony: 

IP65 

Odporność uderzeniowa: IK10 – dla drzwi pełnych jak i przezroczystych 

Wymiary: 

Klasa ochronności: 

Materiał: 

od 250×200×160 mm 

do 2050×1100×300 mm 

I kl. ochr. – obudowy z blachy stalowej 

II kl. izol. – obudowy poliestrowe 

5 obudowy metalowe: blacha stalowa pokrywana 

proszkowo powłoką epoxy-poliestrową 

5 obudowy poliestrowe: poliester 

wzmacniany włóknem szklanym 

Kolor: jasnoszary, RAL 7035 

Protec.class: 

Nowe mierniki 

w ofercie 

Dwa nowe mierniki pojawiły się w ofercie 

marki PROTEC.class. Pierwszy to dwubiegunowy 

miernik napięcia PROpol LED, 

będący następcą obecnego do tej pory 

w ofercie PSP LED. W porównaniu do poprzednika 

zwiększono zakres wykrywania 

obecnego napięcia do zakresu 6÷1000 V. 

Dodatkowo dla ułatwienia pracy z miernikiem, 

mamy możliwość skorzystania 

z wbudowanej latarki LED. Drugą nowością 

w marce PROTEC.class jest multimetr 

cyfrowy PMMM umożliwiający pomiary 

prądu, napięcia oraz rezystancji. Miernik 

jest bezpośrednim następcą PMM, od poprzedniej 

wersji odróżnia zaś go możliwość 

bezdotykowego testu napięcia. Podobnie 

jak w przypadku dwubiegunowego miernika 

napięcia, PMMM wyposażony został 

w wbudowaną latarkę LED. t 

10

LEGRAND: 

Nowy system 

okablowania 

strukturalnego 

Legrand LCS 2 

Co raz większa ilość systemów budynkowych, 

takich jak BMS, CCTV, KD, czy VoIP, 

wykorzystuje ogólnobudynkowe okablowanie 

strukturalne. W związku z tym firma 

Legrand wychodząc naprzeciw sieciom 

konwergentnym, proponuje zupełnie nowy 

system okablowania strukturalnego Legrand 

Cabling System 2 , w skrócie LCS 2 . 

System okablowania strukturalnego LCS 2 

doskonale spełnia parametry transmisji 

do kat. 6A włącznie. Natomiast nowatorskie 

rozwiązania złączy RJ45 pozwalają 

na jeszcze bardziej wygodne i szybkie 

wykonanie instalacji okablowania strukturalnego. 

System LCS 2 doskonale integruje 

się z systemami kanałów kablowych DLP 

oraz korytkami CABLOFIL. t 

OBO Betterman: 

Izolowane 

systemy ochrony 

odgromowej 

Ilość urządzeń i elementów umieszczanych 

na dachach obiektów wymusza konieczność 

stosowania izolowanych systemów 

ochrony odgromowej. Z nowymi systemami 

OBO Bettermann w sposób łatwy, ekonomiczny 

oraz zgodny z obowiązującymi 

normami (PN-EN 62305) można wykonać 

nawet najbardziej skomplikowane zadania 

instalacyjne. Proponowane rozwiązania, 

obejmują: 

44 

izolowane zwody pionowe 3 m / 5 m 

44 

systemy mocowania isFang – trójnogi 

44 

isCon ® izolowane przewody odprowadzające 

System isCon ® zapobiega powstawaniu 

wyładowań ślizgowych oraz ewentualnych 

przeskoków iskrowych w instalacjach. Eliminuje 

konieczność stosowania odstępu 

izolacyjnego lub zastępuje wymagany odstęp 

izolacyjny wynoszący 0,75 m w powietrzu 

lub 1,5 m w innych, litych materiałach 

budowlanych. t 

Phoenix Contact: 

Złącza przepustowe 

o dużej 

obciążalności 

prądowej 

do łatwego 

montażu 

przez ściankę 

Nowa seria złączy przepustowych firmy 

Phoenix Contact spełnia oczekiwania 

klientów, którzy stosują złącza w różnych 

technikach połączeniowych i w atrakcyjnych 

obudowach. Klient może wybrać 

zarówno uniwersalną, śrubową technikę 

połączeniową (UW), łatwą w podłączeniu 

technikę push-in (PW), jak i solidną technikę 

z przyłączami bolcowymi (RW). 

Śruby i nity za pomocą, których montowane 

są złącza na ściance wytrzymują duże 

obciążenia mechaniczne. W złączach przepustowych 

jest możliwość przyłączenia przewodu 

w poziomie i w pionie. Dostępna jest 

również wersja, która zapewnia maksymalną 

szczelność, dzięki temu złącze może być 

stosowane w środowisku, gdzie występują 

związki chemiczne również o niskiej lepkości. 

Nowa obudowa wszystkich złączy przepustowych 

zawiera dwa miejsca na oznaczniki. 

Złącza te mogą być używane na całym 

świecie i posiadają certyfikat UL do 600 V. t 

Phoenix Contact: 

Gniazda z IP67 

do montażu 

tablicowego, 

mocowane 

gwintem 

metrycznym 

Jako kontynuacja tendencji zmian dławnic 

z systemu Pg na system metryczny, coraz 

więcej firm oferuje obudowy z otworami 

w wykonaniu metrycznym. W związku 

z powyższym, firma Phoenix Contact wprowadziła 

do oferty przepusty gniazd M12 

z gwintem montażowym M16×1,5. Zapewniają 

one łatwy montaż w prefabrykowanych 

obudowach z otworami metrycznymi 

gwarantując przy tym otrzymanie stopnia 

szczelności IP67. 

Wersja M16 jest instalowana w analogiczny 

sposób jak wersja Pg. Gniazdo przewleczone 

przez otwór od wnętrza obudowy 

blokowane jest nakrętką od zewnątrz. 

Zabezpieczenie gniazda przed obrotem 

zrealizowano ścięciem gwintu z jednej 

strony złącza. 

Wszystkie gniazda dostępne są z pinami 

dostosowanymi do lutowania lub z zamocowanymi 

przewodami o długości 0,5 m. 

Wersje lutowane posiadają dodatkowy, zamocowany 

na stałe kontakt ekranu. Dzięki 

temu, ekranowanie konieczne w systemach 

magistralnych jest przeniesione bezpośrednio 

z wtyku na PCB. Połączony system 

(z wtykiem wpiętym w gniazdo) zapewnia 

szczelność IP67. t 

11 


temat numeru 

Ekologia – moda czy zdrowy 

Oświetlenie, cz. I 

Wymagania rynku, przepisów prawa i ekonomia zmuszają nas do zastanowienia się 

nad ekologicznym podejściem do zużycia energii elektrycznej. Na szczęście coraz 

częściej pojawiają się nowe rozwiązania, które umożliwiają nam sprostać temu zadaniu. 

W tym artykule przybliżę Państwu dwa kierunki umożliwiające oszczędność energii 

elektrycznej. 

Anna Chrzanowska–Łysak 

w oparciu o materiały: 

– firmy AWEX 

– katalog GE Lighting 

Oszczędne źródła światła 

Obecnie wielu producentów oferuje 

nam ekologiczne źródła światła, takie 

jak: nowoczesne świetlówki liniowe, niezintegrowane 

i zintegrowane świetlówki 

kompaktowe (doskonała alternatywa dla 

lamp żarowych), halogenowe lampy liniowe, 

nowoczesne reflektory halogenowe, 

lampy wyładowcze, a także oświetlenie 

wykorzystujące technologię LED. 

Obecnie na rynku znajdziemy szeroką 

ofertę diod LED. Firma GE Lighting oferuje 

zarówno same ledowe źródła światła, 

jak również gotowe rozwiązania diodowej 

instalacji oświetlenia. 

Najprostszym rozwiązaniem, w kontekście 

podejścia ekologicznego, jest zastosowanie 

lamp diodowych jako zamienników do lamp 

żarowych lub halogenowych. Obecnie na 

rynku znajdziemy lampy ledowe na napięcie 

sieciowe z trzonkiem GU10 lub E14 oraz na 

niskie napięcie wymagające transformatora 

z trzonkiem GU5.3, E27, B22. 

Porównanie T5 Watt-Miser TM i T5 LongLast TM 

cykl 3-godzinny 

Oszczędności z zastosowania 

diodowego urządzenia oświetleniowego 

25,9 W (LED Display Case) 

zamiast 6 żarówek halogenowych 

20 W MR11: 

44 

oszczędność energii elektrycznej 

na poziomie 81% 

44 

niższy poziom emisji CO 2 

44 

12-letnia trwałość instalacji 

diodowej eliminuje koszty 

wymiany lamp 

44 

zmniejszenie całkowitych 

kosztów eksploatacji o 64% 

Firma GE oferuje także gotowe rozwiązania 

do oświetlania gablot wystawienniczych – 

GE LED Display Case. Diodowa instalacja 

oświetlenia emituje każdą wiązkę światła 

w zakresie 90° w celu zapewnienia pełnego 

wykorzystania światła i zamknięcia go 

wewnątrz gabloty. 

Trwałość 

cykl 12-godzinny 

Oszczędność 

energii 

Standardowa lampa T5 25 000 28 000 — 

GE T5 LongLast TM 30 000 36 000 — 

GE T5 Watt-Miser TM 35 000 30 000 5% 

Innym, ciekawym produktem jest GE LED 

Cove – instalacja oświetlenia wnękowego, 

zapewniająca wysokiej jakości białe światło 

przy wyjątkowej wydajności, do 49 lumenów 

na Wat. Zintegrowana elektronika 

umożliwia zasilanie instalacji bezpośrednio 

napięciem sieciowym. Dodatkowo w ofercie 

znajduje się biała dioda Vio – połączenie 

wysoko wydajnych chipów fioletowych 

405 nm z luminoforami. Dzięki takiemu 

rozwiązaniu uzyskano bardzo stabilny, 

ciepły odcień bieli z minimalnymi odchyleniami 

kolorów. Barwa jest rozproszona, 

dając jednolite światło porównywalne do 

światła białej lampy żarowej. 

Najpowszechniejszym działaniem mającym 

na celu oszczędność energii oraz 

materiałów jest zastępowanie klasycznych 

świetlówek liniowych: 

44 

energooszczędnymi świetlówkami liniowymi, 

np. Watt-MiserTM w wykonaniu 

T5 i T8 

44 

świetlówkami liniowymi o przedłużonej 

trwałości działania, np. LongLastTM 

w wykonaniu T5 i T8 

Oczywiście przedstawione źródła światła 

zostały wybrane z całej gamy produktów 

energooszczędnych, które są w ofercie 

wielu producentów źródeł światła. 

Oświetlenie awaryjne 

Do tej pory oświetlenie dróg ewakuacyjnych 

i przestrzeni otwartych realizowano 

najczęściej za pomocą tradycyjnych 

modułów awaryjnych, montowanych 

w oprawach oświetlenia podstawowego. 

Takie rozwiązanie wymagało ingerencji 

w oprawę w trakcie montażu modułu 

awaryjnego, a podczas eksploatacji wymuszało 

częste wymiany źródeł światła, 

których żywotność przez takie działanie 

została skrócona. Ważnym czynnikiem 

charakteryzującym oświetlenie awaryjne 

12

ozsądek 

jest zużycie energii przez moduły awaryjne 

i oprawy kierunkowe. 

Tradycyjne moduły awaryjne, dostępne 

powszechnie na rynku, pobierają około 

1,5÷2,5 W – i to niezależnie od tego czy 

pozostają w trybie spoczynku, czy doładowania 

akumulatorów. Roczne zużycie 

energii elektrycznej na jedną oprawę to 

ok. 30÷40 kWh. Zakładając, że w obiekcie 

zamontowanych jest 100 opraw pełniących 

funkcję awaryjną i kierunkową to roczny 

pobór mocy zawiera się w przedziale 

3000÷4000 kWh. Koszt niemały. W odpowiedzi 

na rosnące wymagania, między 

innymi inwestorów, na rynku pojawiły się 

nowoczesne rozwiązania stanowiące ciekawą 

alternatywę dla tradycyjnych. Jedną 

z firm, które wprowadza nowe spojrzenie 

na zagadnienie oświetlenia awaryjnego 

jest firma AWEX. W tym roku pojawiło 

się wiele innowacyjnych i ekologicznych 

produktów wykonanych na podstawie technologii 

POWER LED oraz energooszczędne 

moduły awaryjne, w których zastosowano 

elektroniczne ładowarki, które powstały 

na podstawie technologii procesorowej 

i impulsoweji oraz współpracują z akumulatorami 

NICD i NIMH. 

Dodatkowo opracowano specjalnie przystosowane 

dla oświetlenia awaryjnego 

optyki do źródeł POWER LED. Do oferty 

wprowadzono nowe oprawy LOVATO N 

(wersja nad tynk) i LOVATO P (wersja pod 

tynk), które stanowią połączenie nowoczesnej 

ładowarki i specjalnych optyk do 

oświetlenia awaryjnego. 

Wyróżniamy dwa typy soczewek, w które 

wyposażone zostały oprawy: pierwszy przeznaczony 

jest do dróg ewakuacyjnych, gdzie 

strumień światła w kształcie 

prostokąta pozwala instalować 

oprawy co 18 m na 

wysokości 3 m, uzyskując 

natężenie 1 lx, drugi typ 

soczewek jest przeznaczony 

do przestrzeni 

otwartych, gdzie 

strumień światła 

w kształcie 

ko ła p ocho - 

dzący z oprawy 

u m i e s z c z o n e j 

na wysokości 3 m 

pozwala na oświetlenie 

ponad 110 m² z natężeniem 

0,5 lx. Przy użyciu opraw LO- 

VATO można zmniejszyć liczbę 

opraw do 1/3, a co za tym idzie, 

zmniejszyć koszty eksploatacji 

i zaoszczędzić rocznie na zużyciu 

energii (przypominam 100 

opraw z tradycyjnym modułem 

awaryjnym zużywa rocznie 

3000÷4000 kWh, oprawy 

LOVATO 180 kWh). Również 

przy użyciu energooszczędnych 

modułów awaryjnych 

LIDER PLUS z akumulatorami 

niklowo-kadmowymi oraz 

LIDER NIMK z akumulatorami 

niklowo-wodorkowymi. 

Charakteryzują się rocznym 

zużyciem energii na poziomie 

4÷6 kWh i czasem 

ładowania 8÷12 h. Przy 

zamianie 1:1 na moduły 

nowej generacji roczne 

oszczędności w zużyciu 

energii sięgają 80 %. 

Oczywiście przedstawione przeze mnie rozwiązania nie są 

jedynymi, a stanowią przykład nowoczesnych i ekologicznych 

możliwości, jakie oferują nam producenci. W następnych numerze 

będziemy prezentować kolejne. 

Korzyści stosowania 

diod LED to między 

innymi: 

• do 90% oszczędności 

energii 

• długa trwałość 

do 50 000 godzin 

• minimalna konieczność 

konserwacji i związanych 

z nią kosztów 

• doskonała praca w niskich 

temperaturach 

• brak rtęci i ołowiu 

• niski poziom 

promieniowania UV 

i podczerwonego 

13 


produkty 

Współczesne instalacje elektryczne 

w obiektach użyteczności publicznej oraz 

budownictwie mieszkaniowym bardzo 

często zasilają urządzenia wyposażone 

w podzespoły elektroniczne, prostowniki, 

zasilacze impulsowe itp. Urządzenia 

z elementami sterowanymi elektronicznie 

mogą powodować przepływ odkształconych 

prądów upływu, co wpływa na 

czułość wyłączników różnicowoprądowych. 

Z tego powodu wyłączniki kombinowane 

mRB6 wyposażone są w człon różnicowoprądowy 

typu A, który w odróżnieniu od 

typu AC, czuły jest nie tylko na sinusoidalne 

prądy różnicowe, ale poprawnie reaguje 

także na prądy wyprostowane pulsacyjne. 

Prądy o takim kształcie mogą być pobierane 

z sieci przez urządzenia typu komputery, 

zasilacze UPS, lampy energooszczędne, 

regulatory temperatury i oświetlenia. 

W takiej sytuacji prąd różnicowy ma podobny 

kształt, co niekorzystnie wpływa na 

pracę wyłączników różnicowoprądowych 

typu AC. 

Serię mRB6 (rys. 1) wyróżnia szereg zalet, 

dzięki którym stanowi ona odpowiedź na 

rosnące wymagania stawiane zabezpieczeniom 

współczesnych instalacji elektryczmRB6 

– nowa rodzina 3-fazowych 

wyłączników kombinowanych 

mRB6 rozszerzają ofertę 

Eaton Moeller o wyłączniki 

nadprądowe z modułem 

różnicowoprądowym, 

które mogą być stosowane 

do zabezpieczenia 

instalacji 3-fazowych. 

Waldemar Filar 

menedżer produktu 

e-mail: waldemar.filar@fega.com.pl 

tel.: 71 37 60 947, +48 699 999 967 

Rys. 1. mRB6 – wyłącznik nadprądowy z modułem różnicowoprądowym dla instalacji 3-fazowych 

nych. Wyłączniki dostępne są w szerokiej 

gamie charakterystyk, a dzięki możliwości 

dobudowy styków pomocniczych oraz 

optycznym wskaźnikom zadziałania zapewniają 

duże możliwości sygnalizacji 

stanu pracy. 

W zakresie jednofazowych wyłączników 

kombinowanych firma Eaton Moeller oferuje 

dwie serie aparatów, są to: CKN6 – o wytrzymałości 

zwarciowej 6 kA oraz PKNM 

– o wytrzymałości 10 kA. Elektroinstalatorzy 

oraz projektanci instalacji elektrycznych 

sięgają po nie najczęściej w sytuacjach, 

gdy należy wydzielić w instalacji obwód 

dedykowany, np. dla sieci komputerowej, 

obwodów w łazience, kotłowni czy saunie. 

Podobne zastosowanie mają wyłączniki 

kombinowane 3+N-biegunowe mRB6 

o wytrzymałości zwarciowej 6 kA. Zakres 

prądów znamionowych od 6 do 16 A i charakterystyk 

wyzwalania: B, C , D pozwala 

na indywidualne dopasowanie aparatów 

do danej aplikacji. 

Stosowane są do indywidualnego zabezpieczenia 

3-fazowych gniazd elektrycznych, 

Rys. 2. Optyczny wskaźnik zadziałania członu 

różnicowoprądowego biały-niebieski. Wskaźnik 

przyjmuje kolor niebieski po zadziałaniu członu 

różnicowoprądowego 

14

Rys. 4. Konstrukcja wyłączników mRB6 pozwala na ich wspólne oszynowanie od góry i od dołu z pozostałą 

aparaturą modułową Eaton Moeller 

a także odbiorników takich jak przepływowe 

podgrzewacze wody, kuchnie elektryczne, 

obrabiarki czy urządzenia przemysłowe. 

Seria mRB6 zapewnia duże możliwości 

w zakresie sygnalizacji i kontroli stanu 

pracy wyłączników oraz przyczyn ich 

wyzwolenia. 

44 

wyzwalacze wzrostowe pozwalające 

na zdalne wyzwolenie wyłącznika. 

Do wyzwalaczy wzrostowych można 

dobudować z boku styk pomocniczy 

44 

dźwignia pozwalająca zablokować 

aparat w pozycji załączonej lub wyłączonej 

Rys. 3. Montaż styków pomocniczych 

oraz wyzwalaczy do wyłączników mRB6 

odbywa się bez użycia narzędzi i połączeń 

śrubowych 

Aparaty wyposażone są w dwa optyczne 

wskaźniki: 

44 

faktyczny wskaźnik położenia styków 

czerwony/zielony, informujący o tym 

czy styki wyłącznika znajdują się w pozycji 

zamkniętej czy otwartej 

44 

wskaźnik zadziałania członu różnicowo- 

-prądowego biały/niebieski. Wskaźnik 

przyjmuje kolor niebieski po zadziałaniu 

członu różnicowoprądowego (rys. 2) 

Taki sposób sygnalizacji jest bardzo praktyczny 

z punktu widzenia ustalenia przyczyny 

awarii instalacji elektrycznej i zawężenia 

obszaru poszukiwań możliwych usterek, 

powodujących wyzwolenie wyłącznika. 

Funkcjonalność mRB6 rozszerza bogaty 

osprzęt dodatkowy, na który składają się: 

44 

styki pomocnicze, pozwalające na uzyskanie 

informacji o położeniu styków 

aparatu. Istnieje możliwość nabudowania 

dwóch styków na siebie 

44 

styki sygnalizacyjne, które pozwalają 

na rozróżnienie czy wyłączenie aparatu 

nastąpiło w wyniku ręcznego przestawienia 

dźwigni, czy też w wyniku 

zadziałania wyzwalaczy wyłącznika 

Styki pomocnicze oraz wyzwalacze instalowane 

są z boku wyłączników za pomocą 

zatrzasków bez użycia narzędzi i połączeń 

śrubowych (rys. 3). 

Konstrukcja i obudowa wyłączników 

mRB6 dopasowana jest do pozostałej 

aparatury firmy Eaton Moeller. Mogą 

być wspólnie oszynowane od góry oraz 

od dołu (rys. 4). Po zastosowaniu szyny 

łączeniowej pozostaje dostateczna 

ilość miejsca na swobodne podłączenie 

przewodów w zaciskach aparatu. System 

mocowania do szyny TS 35 mm opierający 

się na 3-pozycyjnym zatrzasku pozwala na 

wyjmowanie poszczególnych aparatów 

spośród zabudowanej obok siebie aparatury 

modułowej. 

Podsumowując, należy podkreślić, że wyłączniki 

kombinowane serii mRB6 pozwalają 

w wygodny i pewny sposób zrealizować 

zabezpieczenie instalacji 3-fazowych, zapewniając 

przy tym oszczędność miejsca 

w rozdzielnicy. Zapewniają ochronę przed 

przeciążeniami, zwarciami oraz porażeniem 

prądem elektrycznym dostosowaną 

do wymagań współczesnych instalacji 

elektrycznych. t 

15 


produkty 

MS132 – nowy wyłacznik 

silnikowy z ABB 

W ABB przygotowano 

nowy wyrób należący 

do grupy wyłączników 

silnikowych. Jest to aparat 

oznaczony symbolem 

MS132, już dostępny 

na polskim rynku. 

Zaprojektowano go 

z myślą o funkcjonowaniu 

w układach rozruchowych 

silników elektrycznych. 

Mirosław Mądry 


e-mail: miroslaw.madry@fega.com.pl 

tel.: 71 37 60 946, +48 667 966 664 

Wyłącznik silnikowy typu MS132, jako aparat 

zabezpieczeniowy, posiada komplet 

zabezpieczeń chroniących przed skutkami 

przeciążeń i zwarć. Są to zabezpiecznia 

termomagnetyczne. Człon przeciążeniowy 

wyposażono w regulację, która umożliwia 

precyzyjne nastawienie wartości prądu 

znamionowego chronionego silnika (patrz 

tabela). Oprócz funkcji zabezpieczeniowych 

wyłączniki MS132 mogą pełnić także 

rolę urządzenia do ręcznego sterowania 

załączaniem i wyłączaniem napędu. 

Zakresy regulacyjne poszczególnych aparatów typu MS132 

Zakres prądowy Typ Numer zamówieniowy 

0,10 … 0,16 MS132-0,16 1SAM350000R1001 

0,16 … 0,25 MS132-0,25 1SAM350000R1002 

0,25 … 0,40 MS132-0,4 1SAM350000R1003 

0,40 … 0,63 MS132-0,63 1SAM350000R1004 

0,63 … 1,00 MS132-1 1SAM350000R1005 

1,00 … 1,60 MS132-1,6 1SAM350000R1006 

1,60 … 2,50 MS132-2,5 1SAM350000R1007 

2,50 … 4,00 MS132-4 1SAM350000R1008 

4,00 … 6,30 MS132-6,3 1SAM350000R1009 

6,30 … 10,0 MS132-10 1SAM350000R1010 

8,00 … 12,0 MS132-12 1SAM350000R1011 

10,0 … 16,0 MS132-16 1SAM350000R1012 

16,0 … 20,0 MS132-20 1SAM350000R1013 

20,0 … 25,0 MS132-25 1SAM350000R1014 

25,0 … 32,0 MS132-32 1SAM350000R1015 

Wyłączniki MS132 mogą być stosowane 

we wszystkich aplikacjach wymagających 

zabezpieczeń o charakterystyce silnikowej 

(do 25 A). Można stosować je do silników 

napędzających wentylatory, pompy, młyny, 

przenośniki oraz inne maszyny przemysłowe, 

przy czym metodę rozruchu możemy 

dopasować ściśle do danych warunków 

ruchowych i wymogów sterowania stosując 

np. softstart lub stycznik w trybie 

sterowania automatycznego. 

Pokazane przykładowe zespoły rozruchowe 

stanowią jednolitą całość z punktu 

widzenia zabezpieczenia i sterowania 

aplikacją, w której funkcjonują. Zaletą 

tych rozwiązań jest zwarta konstrukcja 

zajmująca minimum miejsca w szafie 

na jednym, typowym wsporniku (szyna 

DIN). Akcesoria połączeniowe zapewniają 

właściwą wentylację oraz przejrzyste, 

sprowadzone do minimum oprzewodowanie 

modułów. 

W kompletnych zestawach rozruchowych 

uwzględniono nowe styczniki AF o wielkościach 

od 9 do 38 A, softstarty typu PSR 

oraz ministyczniki B. Wzajemne dopasowanie 

tych urządzeń oznacza zgodność 

wymiarów umożliwiającą bezproblemowe 

16

PRZYKŁADOWE APLIKACJE 

ZBUDOWANE NA WYŁĄCZNIKACH 

SILNIKOWYCH MS 

połączenia elektryczne i mechaniczne, 

a także koordynację wzorniczą. Wyłączniki 

silnikowe MS132 mogą pracować 

w układach 1- i 3-fazowych. Wyposażono 

je w klasyczne dla tej grupy aparatów zabezpieczenia 

nadmiarowe. Budowę zmodyfikowano 

nieznacznie w porównaniu do 

znanych już na polskim rynku bliźniaczych 

aparatów typu MS116, dodając położenie 

TRIP pokrętła wyłącznika sygnalizujące 

zadziałanie zabezpieczenia. Tak jak w wyłącznikach 

kompaktowych, tak i w MS132, 

aby ponownie załączyć wyłącznik należy 

przekręcić pokrętło do położenia WYŁ 

w celu zazbrojenia sprężyny. Standardowo 

montuje się w wyłącznikach optyczny 

sygnalizator zadziałania zabezpieczenia 

zwarciowego. 

Akcesoria (styki pomocnicze, wyzwalacze 

operacyjne itp.) są te same, co dla wyłącznika 

typu MS116. 

Dzięki wyżej opisanej koordynacji z nowymi 

stycznikami typu AF, o małych zakresach 

prądowych 9÷38 A, kat. AC-3 400 V 

50 Hz, możemy zaproponować układy 

rozruchowe o znacznie większej niezawodności 

i bardziej ekonomiczne w porównaniu 

z rozwiązaniami zawierającymi 

styczniki standardowe. Uzyskano to dzięki 

zastosowaniu stycznika AF z interfejsem 

elektronicznym (współpracującym z cewką 

stycznika), który stał sie niewrażliwy na 

wahania i odchyłki napięcia sterowania 

oraz posiada zwiększony odstęp między 

napięciem rozruchu i odpadania.t 

17 


produkty 

RN65 – hermetyczne rozdzielnice 

Rozdzielnice 

RN65 

Koncentrując się na 

najistotniejszych funkcjach 

rozdzielnicy dla przemysłu 

jak również budownictwa 

komercyjnego, LEGRAND 

wprowadził w październiku 

ubiegłego roku do swojej 

oferty serię rozdzielnic 

hermetycznych RN65. 

Są to obudowy, które 

zapewniają maksimum 

funkcjonalności, ochrony 

oraz wysoką estetykę 

i łatwość instalacji. 




tel.: 71 37 60 947, +48 699 999 967 

Rozdzielnice hermetyczne RN65 dostępne 

w ofercie firmy Legrand zastępują istniejącą 

do tej pory rodzinę RN55. Produkt 

ten charakteryzuje przede wszystkim: 

II klasą ochronności, podwyższony stopień 

ochrony IP65, większa odporność mechaniczna 

IK09 oraz całkowicie odświeżony 

wygląd, jak również szereg nowych użytecznych 

funkcji. 

Stopień ochrony IP65 to idealna ochrona aparatów 

zamontowanych w rozdzielnicy przed 

wpływem wilgotnego środowiska umożliwiająca 

zastosowania w każdym projekcie. 

18

o stopniu ochrony IP65 

Krótka charakterystyka nowej oferty RN65 

44 

Drzwi i obudowa w pełni odwracalne 

– kable zasilające i odpływowe można 

wprowadzać lub wyprowadzać przez 

górną lub dolną ściankę RN65. 

44 

Montaż wspornika TH35 jest możliwy 

w 2 pozycjach o zmienianej głębokości 

położenia. Dzięki tej funkcji istnieje 

możliwość zainstalowania wyłącznika 

typu DPX 

44 

Duża przestrzeń pomiędzy wspornikami 

TH35 umożliwia znacznie łatwiejsze 

przyłączanie przewodów do aparatów. 

44 

W celu ułatwienia prowadzenia kabli 

jak również montażu aparatury modułowej 

istnieje możliwość pojedynczego 

wyjmowania wsporników TH 35 oraz 

całej podstawy montażowej. Dodatkowo 

pokrywa wyposażona jest w zawiasy 

utrzymujące ją w odpowiednim położeniu 

ułatwiającym dostęp do oprzewodowania. 

44 

Wyjmowana osłona frontowa umożliwia 

łatwiejszy dostęp do poszczególnych 

rzędów aparatów. 

44 

Wpuszczona klamka (która może być 

zamykana na kluczyk) jest zabezpieczona 

przed uszkodzeniem oraz posiada 

zamknięcie w dwóch punktach w celu 

lepszego uszczelnienia. 

44 

Istnieje możliwość założenia plomb 

pomiędzy pokrywą i osłoną frontową 

a także pomiędzy pokrywą i podstawą 

rozdzielnicy. 

44 

Każda rozdzielnica RN65 posiada 

w podstawie przygotowane do wybicia 

otwory, które umożliwiają jej zamocowanie 

na ścianie, oraz osłabienia na 

górnej i dolnej ściance RN65, w które 

po wybiciu otworu można montować 

dławiki kablowe. 

44 

Oprócz aparatury modułowej w rozdzielnice 

RN65 można także wbudować 

aparaty o innej konstrukcji, np. 

transformatory, zasilacze, itd. przy wykorzystaniu 

pełnych osłon frontowych 

oraz perforowanych płyt montażowych 

LINA 25, a także urządzenia sterowania 

i sygnalizacji Osmoz. 

W rodzinie rozdzielnic RN65 występuje 

10 wielkości wymiarowych: rozdzielnice 

1×2, 1×4, 1×6, 1×8, 1×12, 2×12, 3×12, 

2×18, 3×18, 4×18 modułów. Obudowy od 

wielkości 1×12 są standardowo wyposażone 

w listwy przyłączeniowe, których położenie 

można łatwo regulować a rozdzielnice 

1×2, 1×4, 1×6, 1×8, 1×12 można o takie 

listwy rozbudować. Rozdzielnice RN65 

wykonane są z wysokiej jakości polistyrenu 

odpornego na uderzenia o wytrzymałości 

na żar 650°C, drzwi natomiast zrobione 

są z poliwęglanu. 

Kolor podstawy obudowy RN 65 – jasno 

szary L750A, pokrywa – ciemno szary 

R746A identyczny z gniazdami Plexo. 

Rozdzielnice RN65 są zgodne z normą 

EN 60439-3. t 

Specjalne akcesoria znacznie zwiększające 

funkcjonalność i możliwości rozdzielnic RN65 

44 

Kasety wielofunkcyjne – dostarczane z wygodnymi „zawiasami” łączącymi 

pokrywę z podstawą kasety. 

44 

Kasety wielofunkcyjne: pionowa (do rozdzielnic 2- i 3-rzędowych) oraz pozioma 

(do rozdzielnic 12- i 18-modułowych) przeznaczone do montażu: gniazd 

tablicowych P17 o wymiarach 220×125 mm, łączników krzywkowych, mierników, 

gniazd Plexo IP55 oraz urządzeń do sterowania i sygnalizacji Osmoz. 

Kasety dostarczane są z razem z wygodnymi „zawiasami” łączącymi pokrywę 

z podstawą. 

44 

Specjalny zestaw łączący umożliwiający mechaniczne połączenie oraz prowadzenie 

przewodów pomiędzy kasetą wielofunkcyjną a RN65 lub pomiędzy 

dwoma rozdzielnicami RN65, przy zachowaniu stopnia ochrony IP 65. 

44 

Dławiki membranowe ISO, które można przebijać bezpośrednio kablem podczas 

montażu. Posiadają większa pojemność niż w przypadku standardowych 

dławików kablowych oraz mogą być mocowanie i zdejmowanie bez narzędzi. 

19 


produkty 

Altivar 12 i Altivar 312 

Nowa jakość sterowania! 

Altivar 12 i Altivar 312 

to następcy rodziny 

ATV11 oraz ATV31, które 

dzięki wieloletniej wiedzy 

eksperckiej Schneider 

Electric zdobyły uznanie 

wśród użytkowników OEM. 

Przemienniki te to nowa 

jakość sterowania poparta 

udoskonaleniem obwodów 

elektronicznych odpornych 

na pracę z okresowymi 

przeciążeniami blisko 

180%, otwartość 

komunikacyjna 

i niezawodność 

– ATV12 i ATV312 

nie wymaga częstych 

prewencji serwisowych 

– gwarancja 10-letniej 

ciągłej pracy! 




tel.: 71 37 60 946, +48 667 966 664 

ALTIVAR 12 

Przemiennik częstotliwości Altivar 12 został 

zaprojektowany do kontroli 3-fazowych 

silników asynchronicznych o mocy 0,18 kW 

do 4 kW (dla 3×230 V) a w przedziale jednofazowego 

napięcia sterowania 240 V AC 

do 2,2 kW. Cztery filary określające technologię 

ATV12 – intuicyjność, niezawodność, 

wysoka jakość oraz małe rozmiary były 

wyznacznikiem dla nowego napędu Schneider 

Electric, który kreuje nowe trendy dla 

aplikacji segmentu średniozaawansowanych 

aplikacji maszyn. Patrząc pod kątem 

innowacyjności nowy ATV12 kryje w sobie 

wiele ciekawych rozwiązań, począwszy 

od otwartości komunikacyjnej, dynamikę 

pracy, funkcję bezpieczeństwa, po dbałość 

o środowisko zewnętrzne (RoHS, WEEE). 

Nowinki, jakie zostały wprowadzone na 

„pokład” Altivar 12, to przede wszystkim 

Modbus RTU z sygnalizacją stanu pracy, 

który daje nieograniczone możliwości komunikacyjne 

do monitorowania, chociażby 

systemów BMS spotykanych w aplikacjach 

HVAC, bezczujnikowy system sterowania 

strumieniem wektora pola, charakterystyka 

U/f w standardzie (z charakterystyką 

Kn 2 charakterystyczną dla sterowania 

pomp i wentylatorów), zwiększona przeciążalność 

momentem do 170% przez 

60 sekund oraz możliwość programowania 

do 10 napędów za pomocą Multi-Loader’a 

bez fizycznego zasilania przemiennika. Wymienione 

cechy to tylko część możliwości, 

jakie posiada w sobie ATV12. 

Patrząc pod kątem zakłóceń, jakie wnosi 

sieć, ATV12 został wyposażony w standardzie 

w filtr EMC zgodny z kategorią C1 kompatybilności 

elektromagnetycznej, dzięki 

któremu funkcjonalność oraz zmniejszenie 

kosztów instalacji zdecydowanie działa na 

Altivar 12 

Najważniejsze parametry: 

44 

Bezczujnikowe sterowanie wektorem pola 

44 

Charakterystyka U/f, kwadratowa o profilu Kn² 

do sterowania pomp i wentylatorów 

44 

Algorytm oszczędności energii 

44 

Regulator PID 

44 

Częstotliwość wyjściowa 0,5 ... 400 Hz 

44 

Przeciążenie momentem do 170% przez 60 s 

44 

Szybki start bez wstępnych ustawień 

44 

Intuicyjna nawigacja i sterowanie 

44 

Modbus „na pokładzie” 

44 

Oprogramowanie narzędziowe SoMove 

44 

Cicha praca bez wentylatora do 0,75 kW 

44 

Filtr EMC w standardzie 

44 

Praca w trudnych warunkach środowiskowych 

44 

Ponad 150 funkcji aplikacyjnych 

44 

Lokalne sterowanie Start/Stop 

20

korzyść użytkownika dając ekonomiczną 

podstawę spełnienia wymagań na znak 

CE. Standardowe ekranowane przewody 

w zupełności wystarczą. Wbudowany 

wewnętrzny zasilacz 24 V DC pozwala 

na podłączenie zewnętrznych urządzeń 

typu czujnik optyczny lub wejście logiczne. 

Liczba wejść/wyjść analogowych i cyfrowych 

została zwiększona o jedno wyjście 

analogowe z czasem odpowiedzi poniżej 

20 ms. Maksymalna częstotliwość wyjściowa 

pracy została podniesiona w stosunku 

do ATV11 i jest równa 400 Hz. 

Instalacja napędu ATV12 również nie utrudnia 

uruchomienia i startu silnika – znakomicie 

pomyślana struktura oznakowania 

zacisków, jak również oddzielenie sekcji 

sterowania od sekcji zacisków mocy nie 

powoduje pomyłki podczas okablowania. 

Interfejs użytkownika HMI jest prosty 

i czytelny. Struktura menu ATV12 opracowana 

została na podstawie schematu 

strukturalnego z przejrzystym opisem 

parametrów sterowania i stanu ATV12. 

Użytkownik na podstawie 4 segmentowego 

wyświetlacza oraz pokrętła nawigacyjnego 

może w prosty sposób dokonywać zmian 

ustawień pracy oraz kontrolować sposób 

sterowania (diody LED). 

Altivar 12 dba również o środowisko, 

w którym pracuje – dzięki innowacyjnej 

technologii sterowania (2-punktowa 

krzywa C=KN 2 ) algorytm oszczędności 

energii pozwala na redukcję kosztów 

do 30% zużytej energii. Przekłada się to 

na ogromną korzyść, gdyż dzięki takim 

właściwościom użytkownik może liczyć 

w krótkim czasie na zwrot kosztów zakupu 

przemiennika. Patrząc na gabaryty ATV12 

jest mniejszy od poprzednika o 8%, co 

pozwala na montaż w małych szafach 

sterowniczych bez zbędnych odstępów 

i wentylacji obwodów mocy. Również cicha 

praca w małych układach automatyki jest 

zaletą ATV12 – przemiennik pracuje bez 

wentylatora do mocy 0.75 kW w 100% 

swojej mocy bez zmiany parametrów 

pracy (wersja z radiatorem i do montażu 

na płycie bazowej). 

Funkcjonalność aplikacyjna przemiennika 

ATV12 również zasługuje na najwyższą 

ocenę. Oprócz standardowych realizowanych 

zadań, takich jak transport poziomy 

materiałów, drzwi automatyczne, 

bariery ochronne oraz maszyny specjalne 

(wirówki, miksery) bez problemu radzi 

sobie z małymi układami pomp (cyrkulacyjnych, 

sekwencyjnych) i wentylatorów 

(nawiew powietrza). 

ATV12 występuje w wykonaniu IP20 stopnia 

ochrony na przedniej części napędu, 

natomiast górna część jest chroniona 

stopniem IP40, co uniemożliwia dostanie 

się zbędnych elementów zanieczyszczenia 

lub smaru do wewnątrz układu mocy. Autotuning 

parametrów na bieżąco znacznie 

skraca proces rozruchu i ułatwia pracę 

użytkownika, dzięki autoadaptacji i dostrajaniu 

silnika do przemiennika ATV12 

oraz definiowania dla optymalizacji pętli 

sterowania. 

Automatyczny restart po zaniku zasilania 

oraz przy niedociążeniu i przeciążeniu 

ATV12 sprawia, iż funkcja zabezpieczająca 

czuwa nad poprawną pracą urządzenia. 

Komunikacja urządzenia została oparta na 

znanym oprogramowaniu narzędziowym 

PowerSuite ® 3 obsługującym wszystkie 

napędy i serwonapędy Schneider Electric. 

Interakcja z PS3 jest prosta i przejrzysta 

dzięki oknom dialogowym oraz zakładkom 

konfiguracyjnym i adaptacyjnym, np. 

funkcja inspekcji w postaci oscyloskopu, 

autotuning, wyświetlanie parametrów komunikacyjnych, 

czy zapis końcowej wersji 

konfiguracji. 

Przemiennik Altivar 12 został zaprojektowany, 

aby spełniać wiele norm oraz 

dopuszczeń międzynarodowych: 

IEC/EN61800-5-1, IEC/EN61800-3, 

IEC/EN 60529, UL, CSA, C-Tick, 

NOM 117, GOST, dyrektywa maszynowa – 

73/23/EEC oraz 93/68/EEC, 

dyrektywa EMC-89/336/EEC. 

ALTIVAR 312 

Przemiennik ATV312 jest przedłużeniem 

mocy ATV12 do 15 kW w zakresie napięcia 

sterowania do 600 V AC. ATV312 to falownik 

uniwersalny i można go zastosować do 

układów przemysłowych OEM, a także do 

aplikacji w przemyśle wodno-ściekowym 

z algorytmem sterowania pozwalającym 

oszczędzić do 50% energii. Przemiennik 

znakomicie sprawdził się w układach 

sterowania poziomego pakowania w maszynach 

tekstylnych czy w przenośnikach. 

Schneider Electric stawia na oszczędność 

energii. Przy zastosowaniu ATV312 

w układach pomp i wentylatorów funkcja 

regulatora PID ułatwia proces kontroli 

limitując czas pracy prędkości silnika, co 

pozwala znacznie wydłużyć czas pracy 

układów hydraulicznych. 

Oczywiście, patrząc na charakterystykę 

kwadratową Kn 2 ATV312 pozwala znacznie 

oszczędzić pobór energii dla małych 

prędkości. 

Funkcje, które również przyczyniają się do 

ograniczenia energii to przede wszystkim: 

44 

automatyczny restart 

44 

tryb stop po wykryciu błędu aplikacji 

44 

detekcja przekroczenia progu prądowego 

przy jednoczesnym monitorowaniu 

stanu termicznego przemiennika 

Podobnie jak ATV12, model ATV312 jest 

wyposażony w zintegrowany filtr EMC 

zgodny z klasą C2 kompatybilności elektromagnetycznej. 

Otwartość komunikacyjna oraz menu sterowania 

w języku polskim to duża zaleta 

tego modelu. Aby ograniczyć koszty falownika 

producent „wypuścił” model bez karty 

sterowania I/O z możliwością dodania 

jednej z kart komunikacyjnych: Profibus 

DP, Canopen Daisy Chain (połączenie 

szeregowe) oraz DeviceNet. Menu w języku 

polskim zostało zaprojektowane na 

bazie panelu ATV61/71 i dzięki 5” ekranowi 

w znaczny sposób ułatwia programowanie 

przemiennika ATV312. 

Komunikacja i wspólne algorytmy sterowania 

z układami serwonapędów Lexium 

32 za pomocą tzw. poleceń „task” nie 

ograniczają sposobu budowy systemu 

rozproszonego. t 

21 


produkty 

Wyłączniki 

LZM 

Rys. 1 

Rys. 2 

Nowoczesne wyłączniki kompaktowe 

dedykowane budownictwu 

Rys. 3 

Dobierając urządzenia 

zabezpieczające 

instalacje elektryczne 

przed skutkami zwarć, 

należy pamiętać o kilku 

podstawowych zasadach. 

Najważniejszym 

zadaniem stojącym 

przed wybranymi 

aparatami jest 

przerwanie prądu 

zwarciowego na tyle 

szybko, aby nie zaistniało 

niebezpieczeństwo 

uszkodzeń cieplnych 

i mechanicznych 

w instalacjach 

oraz kablach. 




tel.: 71 37 60 947, +48 699 999 967 

Wyłączniki wedle definicji przeznaczone są 

do załączania i wyłączania obwodów oraz 

urządzeń elektrycznych, przez które mogą 

przepływać prądy o dużych wartościach 

(w tym prądy zwarciowe). W stanie załączonym 

aparaty te pozostają bez udziału sił 

zewnętrznych dzięki zamkowi. Zwolnienie 

mechanizmu zamka powoduje rozwarcie 

styków głównych pod wpływem sprężyny 

zwrotnej, napinanej podczas załączania 

aparatu. Zwolnienie sprężyny może być inicjowane 

ręcznie (poprzez wyłączenie aparatu) 

lub zdalnie (poprzez zadziałanie wyzwalaczy 

prądowych lub napięciowych). 

Najlepszymi dostępnymi urządzeniami służącymi 

do ochrony instalacji przed zwarciami 

są wyłączniki mocy, zwane również wyłącznikami 

kompaktowymi. Nazwa wyłącznika 

kompaktowego wywodzi się od zwartej (kompaktowej) 

konstrukcji zamkniętej w mocnej 

obudowie izolacyjnej. Małe wymiary w połączeniu 

z bogatym osprzętem dodatkowym 

oraz zdolnościami łączeniowymi powodują, 

że tego typu wyłączniki są priorytetowymi elementami 

zabezpieczającymi w instalacjach 

elektrycznych. Argumentami przemawiającymi 

za stosowaniem ich w układach są: 

zdolność szybkiego resetowania, możliwość 

diagnostyki dotyczącej wyzwalania oraz zdolność 

ponownego załączania, jeżeli pozwala 

na to wcześniej wykryta i usunięta awaria 

w obwodzie. 

Nowoczesne konstrukcje wyłączników mocy 

posiadają w sobie zespolone wyzwalacze prą- 

22

dowe (termomagnetyczne lub elektroniczne). 

Wyzwalacze te, najczęściej z regulowanymi 

nastawami prądów (przeciążeniowych 

i zwarciowych) oraz czasów zadziałania, 

pozwalają na dowolne kształtowanie charakterystyk 

pracy. Odpowiednie ustawienie 

charakterystyki czasowo-prądowej pozwala 

na uzyskanie pełnej selektywności w całym 

zakresie pracy aparatu. 

Ze względu na liczne zastosowania, rodziny 

wyłączników kompaktowych konstrukcyjnie 

zostały podzielone tak, aby jeszcze lepiej 

wykonywały stawiane przed nimi zadania 

i spełniały nawet najtrudniejsze wymagania. 

W ofercie firmy Eaton Moeller wyłącznikami 

dedykowanymi specjalnie rozwiązaniom 

z dziedziny budownictwa są wyłączniki LZM. 

Wyłączniki kompaktowe LZM z wyglądu 

zbliżone są do przemysłowej serii NZM (ten 

sam kształt i wymiary zewnętrzne). Charakterystycznym 

elementem ich budowy 

jest natomiast zielony napęd migowy. Pod 

względem wymiarów zewnętrznych cała seria 

wyłączników kompaktowych dzieli się na 

4 wielkości. Wyłączniki LZM charakteryzują 

się dwoma poziomami zdolności łączeniowej. 

Dla aparatów wielkości 1 i 2 (rys. 1, 3) znamionowa 

zdolność łączeniowa wynosi 36 kA, 

przy większych aparatach – wielkościach 3 

i 4 – 50 kA (rys. 2). 

Wyzwolenie aparatu może być spowodowane 

zadziałaniem wyzwalacza. W wyłącznikach 

kompaktowych LZM, oprócz wyzwalaczy 

prądowych, możliwe jest zainstalowanie 

dodatkowo wyzwalaczy napięciowych. 

Wyzwalacze napięciowe, w zależności od 

sposobu działania, dzieli się na dwie grupy: 

wyzwalacze wzrostowe i zanikowe. 

Wyzwalacze prądowe odpowiedzialne są za 

działanie aparatu w momencie wystąpienia 

w układzie przeciążeń lub zwarć. Wyłączniki 

LZM wielkości 1 i 2 (oraz w większości wielkości 

3) zostały wyposażone w wyzwalacze 

termomagnetyczne. Większe aparaty na prądy 

powyżej 630 A w swojej budowie zawierają 

już wyzwalacze elektroniczne. Wyzwalacze 

elektroniczne charakteryzują się większą 

precyzją działania. Ponadto pozwalają 

na zdalne parametryzowanie oraz odczyt 

historii zdarzeń przy użyciu komputera ze 

specjalnym oprogramowaniem lub modułu 

Easy DMI. 

O ile wyzwalacze prądowe są integralną częścią 

każdego wyłącznika, o tyle wyzwalacze 

podnapięciowe dobierane są na zasadzie 

osprzętu dodatkowego. Dobierając odpowiedni 

model wyzwalacza do wyłącznika 

mocy należy pamiętać o sposobie działania 

instalacji oraz występujących w niej 

napięciach (głównych i sterowniczych). 

Wyzwalacze możemy podzielić na dwie grupy: 

wyzwalacze zanikowe (podnapięciowe) 

oraz wyzwalacze wzrostowe. W przypadku 

wyzwalaczy zanikowych (podnapięciowych), 

Rys. 4. Wyłącznik kompaktowy 

wyzwolenie wyłącznika następuje bezzwłocznie 

po odcięciu napięcia sterującego przez 

przyciśnięcie przycisku bezpieczeństwa 

(rys. 4). W przypadku wyzwalaczy wzrostowych 

(nazywanych też potocznie cewką wybijakową), 

wyzwolenie wyłącznika następuje 

po podaniu na cewkę sygnału impulsowego 

lub napięcia ciągłego. Niezależnie od modelu, 

wyzwalacze (po zadziałaniu) nie pozwalają 

na zetknięcie styków głównych wyłącznika 

podczas prób ponownego załączania, 

a napęd migowy ustawiony jest w pozycji 

wyzwolenia (TRIP). W celu ponownego załączenia 

aparatu, należy go wyłączyć (OFF), po 

czym załączyć (ON). Dobierając odpowiedni 

wyzwalacz należy pamiętać również o wartościach 

napięć sterujących. W przypadku 

wyzwalaczy zanikowych dostępne przedziały 

to: 24÷600 V AC lub 12÷250 V DC, natomiast 

w przypadku wyzwalaczy wzrostowych: 

12÷600 V AC/DC. 

Zastosowanie w wyłączniku wyzwalacza 

napięciowego zanikowego (w odróżnieniu 

od wyzwalacza wzrostowego) zapewnia 

pewność działania układu bezpieczeństwa. 

W takim przypadku wyzwolenie aparatu 

nastąpi nie tylko po podaniu sygnału, lecz 

również w sytuacji, w której uszkodzeniu 

ulegnie instalacja p.poż (np. w przypadku 

przypadkowego przerwania przewodów). 

Rys. 5. Mocowanie wyłączników kompaktowych LZM na moście szynowym 

Dobierając wyłączniki kompaktowe, wielokrotnie 

trzeba dopasować je do potrzeb 

danej aplikacji. Dzięki bogatemu osprzętowi 

(wspólnemu dla wyłączników LZM i NZM) 

możemy znaleźć odpowiadające napędy 

drzwiowe, adaptery montażowe itp. Warto 

również pamiętać o tym, że styki pomocnicze 

montowane w wyłącznikach LZM są tymi 

samymi stykami, które wykorzystywane są 

w przypadku aparatury sterującej i sygnalizacyjnej 

RMQ-Titan. t 

23 


produkty 

golf – nowe rozdzielnice VS/VF 

Budownictwo mieszkaniowe stawia zawsze 

najwyższe kryteria względem bezpieczeństwa 

użytkowania systemów i tablic rozdzielczych energii 

elektrycznej. Jednym z podstawowych, koniecznych 

warunków jest zapewnienie ochrony przed dotykiem 

elementów, które mogą znaleźć się pod napięciem. 




tel.: 71 37 60 946, +48 667 966 664 

Zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 

60439-3, w celu zapewnienia wysokiego 

stopnia bezpieczeństwa użytkowania 

rozdzielnic w miejscach dostępnych do 

użytkowania przez osoby niewykwalifikowane, 

stosuje się urządzenia wykonane 

w II klasie ochronności, posiadające 

oprócz izolacji podstawowej, dodatkowo 

izolację ochronną. Nowe rozdzielnice golf 

spełniają te kryteria w najdrobniejszych 

szczegółach oferując jednocześnie więcej 

przestrzeni, bezpieczeństwa i udogodnień 

montażowych. 

Jedna seria do wielu zastosowań 

Rozdzielnica golf dostępna jest w wykonaniu 

natynkowym VS i podtynkowym VF, 

z drzwiczkami pełnymi lub przezroczystymi. 

Zaprojektowana została jako 1-, 2-, 3- lub 

4-rzędowa do zabudowy aparatów modułowych 

o prądzie znamionowym In do 63 A. 

W zależności od typu rozdzielnicy w każdym 

rzędzie można zamocować aparaty do 4, 8, 

12 lub 18 modułów, a zupełną nowością 

jest rozdzielnica 1-rzędowa, 22-modułowa 

w wersji natynkowej oraz podtynkowej. 

Standardowo rozdzielnice golf wyposażane 

są w zaciski śrubowe PE/N. 

Opcjonalnie nową rozdzielnicę golf można 

wyposażyć w dodatkowe zaciski N do obwodów 

wyłącznika różnicowoprądowego 

lub dodatkowe wsporniki z zaciskami PE/N 

śrubowymi lub QuickConnect. 

Prosty i szybki montaż 

Rozdzielnice podtynkowe posiadają 

wycięte wokół swojej krawędzi szczeliny 

służące do zaznaczenia miejsca pod zabudowę 

w ścianie, dzięki temu obudowa 

jest dokładnie wpasowana w zagłębienie. 

Po zastosowaniu odpowiednich kotew 

rozdzielnica podtynkowa może być również 

montowana w ściankach kartonowo-gipsowych. 

Rozdzielnice golf, zarówno seria VS, jak i VF, 

zapewniają komfort i wygodę prowadzenia 

okablowania wewnątrz obudowy, poprzez 

zwiększoną przestrzeń pomiędzy aparaturą 

modułowa a zaciskami, a także między 

szynami TS35. Do prowadzenia przewodów 

wykorzystuje się klamry mocujące lub 

klasyczne opaski kablowe. 

W rozdzielnicach VS i VF stosuje się te 

same drzwiczki ze wzmocnionymi zawiasami 

z możliwością ich zamiany na lewe bądź 

prawe bez konieczności użycia narzędzi. 

Drzwiczki otwierają się do kąta 180°. 

Wyposażenie 

Nowe rozdzielnice golf oferują szeroki 

zakres akcesoriów, od zaczepów na 

przewody rozpoczynając, poprzez zamki 

do drzwiczek, klucze, naklejane etykiety, 

dodatkowe zaciski, taśmy dekorujące do 

Parametry techniczne: 

Montaż 

Stopień 

ochrony 

Klasa 

izolacji 

Materiał 

Kolor 

standardowy 

Liczba 

modułów 

Napięcie 

znamionowe 

Prąd 

znamionowy 

Badanie 

palności 

podtynkowy 

lub natynkowy 

IP40/IK07 

rozdzielnic podtynkowych, po kotwy do 

ścian kartonowo-gipsowych. Każdy najdrobniejszy 

szczegół został stworzony, aby 

usprawnić oraz ułatwić montaż rozdzielnic. 

Istnieje również możliwość zamówienia 

elementów zamiennych rozdzielnicy, np. 

drzwi lub rusztu nośnego z szynami TS35. 

Wszelkie właściwości produktów są 

w jasny sposób przedstawione za pomocą 

obrazków w instrukcji montażu dołączanej 

do rozdzielnicy. 

Próby palności 

Rozdzielnice golf zostały poddane badaniom 

palności metodą rozżarzonego 

drutu wg EN 60695-2-1. Rozdzielnice typu 

VS (natynkowe) wykonane są z materiału, 

którego temperatura graniczna wynosi 

650°C. 

Natomiast rozdzielnice typu VF (podtynkowe) 

– przeznaczone do montażu w ścianach 

murowanych (cementowych) oraz 

ściankach kartonowo-gipsowych, gdzie 

zgodnie z normą wymagana jest wyższa 

odporność temperaturowa; wykonano 

z tworzywa, którego temperatura graniczna 

wynosi 850°C. t 

II 

tworzywo 

sztuczne 

biały (RAL 9010) 

od 4 do 72 

400 V / 50 Hz 

dla aparatury 

do 63 A 

850°C dla VF 

650°C dla VS 

Normy PN-EN 60439-3 

24

System automatyzacji budynków 

W skład systemu SAB wchodzi panel dotykowy, który rozszerza możliwości 

zarządzania budynkiem jednocześnie je centralizując. 

Edyta Dziudzio 


e-mail: edyta.dziudzio@fega.com.pl 

tel.: 71 37 60 942 

Cały dom w zasięgu ręki... 

Zróżnicowane funkcje mogą być konfigurowane, 

monitorowane i uruchamiane 

z jednego miejsca. Przykładowo całe 

oświetlenie może być dowolnie programowane 

w sceny świetlne – w dowolnym 

momencie możemy zmienić przyporządkowanie 

danych źródeł światła do dowolnego 

przycisku. Jest to bardzo komfortowe 

rozwiązanie, dodatkowa możliwość samodzielnego 

nazewnictwa scen upraszcza 

proces maksymalnie. Korzystając z nazw 

typu: oglądanie telewizji, rodzinna kolacja, 

nastrojowy wieczór itp. ułatwia sterowanie 

wszystkim użytkownikom domu. 

Konkretne zadania możemy zaplanować 

dla wszystkich urządzeń wpiętych w system. 

Instrukcje warunkowe wykorzystują 

dodatkowe informacje oferowane przez 

system takie jak: temperatura, pora dnia 

lub pogoda np. w momencie otrzymania 

od zamontowanej na zewnątrz stacji 

pogodowej informacji o silnym wietrze, 

automatycznie opuszczą się rolety zabezpieczając 

nasze okna. 

Panel koordynuje prace systemu z instalacją 

alarmową oraz kamerami monitorującymi. 

Mamy podgląd kamer bezpośrednio 

na panelu, dzięki temu nie potrzebujemy 

dodatkowego monitora. Alarm może 

uruchomić konkretne urządzenia wchodzące 

w skład systemu, konkretną scenę 

świetlną, itp. 

Nad komfortem użytkowników możemy 

panować dzięki sterowaniu temperaturą, 

na panelu widoczna jest aktualna oraz 

zadana temperatura pomieszczeń wyposażonych 

w czujniki temperatury. Możemy 

prowadzić statystyki i oglądać wykresy, 

które w obrazowy sposób pozwalają kontrolować 

i planować temperaturę. 

Panel dotykowy w pełni zasługuje na 

miano multimedialnego urządzenia, bez 

problemu możemy wykorzystać go nawet 

do oglądania filmów, słuchania muzyki, 

przeglądania zasobów internetu czy elektronicznej 

skrzynki pocztowej. 

SAB wspomaga zarządzanie: 

44 

oświetleniem 

44 

ogrzewaniem 

44 

wentylacją 

44 

żaluzjami i roletami 

44 

systemami alarmowymi 

44 

kamerami 

44 

systemem kontroli dostępu 

Takie rozbudowane możliwości sterowania 

to przede wszystkim oszczędność czasu 

i energii, co przy zachowaniu nowoczesnego 

wzornictwa przekonuje do podniesienia 

inteligencji własnej instalacji. Podkreślić 

należy przede wszystkim komfort użytkownika, 

który różni się od tego przy instalacji 

tradycyjnej. Tu każda najdrobniejsza 

zmiana wymaga ingerencję w strukturę 

instalacji, co z kolei wiąże się z kuciem, tynkowaniem 

lub gipsowaniem i malowaniem. 

Instalacja inteligentna stawia przed nami 

inne decyzje do podjęcia, przykładowo czy 

w sypialni, jednym przyciśnięciem klawisza 

wygasimy światła w całym domu, obniżymy 

temperaturę i opuścimy rolety, czy tylko 

w tym pomieszczeniu. Główna zaleta jest 

taka, że możemy takie decyzje zarówno 

podejmować jak i zmieniać w dowolnym 

momencie, bez konieczności kontaktowania 

się instalatorem. 

System umożliwia także sterowanie bezprzewodowe, 

co pozwala wykonać wszystkie 

zadania bez konieczności wstawania z łóżka. 

Po przebudzeniu, dom łagodnie powróci do 

ustawień dziennych systemu, podwyższając 

temperaturę i podnosząc rolety. 

Regulator temperatury 

Temperaturę ustawioną w systemie możemy 

dostosowywać w pomieszczeniach według 

indywidualnych potrzeb, za pomocą regulatora 

wyświetlającego aktualną temperaturę. 

Przycisk: Kolacja/Porządek 

Siadając do kolacji włączamy odpowiednią 

scenę świetlną. System stworzy nam 

idealne warunki do zjedzenia posiłku. Po 

zakończonej kolacji uruchamiamy scenę 

„porządkowanie oświetlenia”, która zwiększy 

natężenie oświetlenia. 

Wyłącznik Centralny 

Wychodząc z domu przyciskamy Wyłącz 

Wszystko. System sam odłączy wszystkie 

urządzenia i wygasi oświetlenie, z wyjątkiem 

obwodów potrzebnych do bieżącego 

funkcjonowania budynku. Dodatkowo 

może: opuścić rolety, obniżyć temperaturę, 

uaktywnić alarm, który powiadamia w formie 

SMS o sytuacji w domu np. aktywacji 

czujek czy załączonym alarmie. Możemy 

również wysłać polecenie zwiększenia 

temperatury, aby po powrocie do domu 

poczuć się komfortowo i wygodnie. t 

25 


produkty 

CADDY ® ROD LOCK 

Innowacyjny system obsadzania prętów gwintowanych 

ROD LOCK to kolejna innowacja w dziedzinie 

zamocowań opracowana przez ERICO. 

Jest to opatentowany mechanizm blokujący pręt 

gwintowany. Został on zaimplementowany do klamry 

dokręcanej, czyli popularnego imadełka oraz nakrętki 

profilowanej łączącej pręt z szynami montażowymi Strut. 

Jacek Krynicki 


e-mail: jacek.krynicki@fega.com.pl 

tel.: 71 37 60 972, +48 691 032 933 

Dzięki mechanizmowi ROD LOCK osadzenie 

pręta gwintowanego sprowadza się do 

wsunięcia go w otwór montażowy. Specjalnie 

zaprojektowana blokada uniemożliwia 

jego wysunięcie. Aby zdemontować 

połączenie należy pręt wykręcić, tak jak 

w tradycyjnym imadełku z gwintowanym 

otworem montażowym. 

CADDY ® ROD LOCK diametralnie upraszcza 

osadzanie pręta gwintowanego. 

Zamiast zabierającego czas wkręcania, 

teraz wystarczy go po prostu wsunąć. Zysk 

czasowy może wynieść nawet 60%. 

ROD LOCK współpracuje z prętami o lekko 

uszkodzonych gwintach lub z niewielkimi 

zadziorami. Pozwala to dodatkowo 

zaoszczędzić materiał lub czas związany 

z gratowaniem. t 

44 

Dostępne średnice: M8, M10. 

44 

Wytrzymałości: 

klamra M8 – do 1 400 N 

klamra M10 – do 2 200 N 

nakrętka M8 – do 5 000 N 

nakrętka M10 – do 6 000 N 

Przykłady konstrukcji z zastosowaniem 

mechanizmu ROD LOCK 

26

Oprawy z serii Acciaio Beghelli ® 

Metalowa obudowa wykonana z ocynkowanej blachy pokrytej lakierem proszkowym 

oraz zakończenia z wysokociśnieniowego odlewu aluminiowego, gwarantują 

odporność na szkodliwe czynniki znajdujące się w agresywnym środowisku. 

Hartowana szyba, zaprasowana na stałe w obudowie oraz silikon użyty do wykonania 

uszczelki zapewniają stopień szczelności IP66 podczas całego okresu eksploatacji. 

Jacek Krynicki 


e-mail: jacek.krynicki@fega.com.pl 

tel.: 71 37 60 972, +48 691 032 933 

Oprawy z serii Acciaio Beghelli ® są odpowiedzią 

na zapotrzebowanie rynku, 

na wysokiej klasy oprawy sprawdzające się 

w ekstremalnie trudnych warunkach pracy. 

Acciaio Beghelli ® 

Główne zalety opraw to: 

44 

zastosowanie w oprawach na świetlówki 

T8 najnowszej generacji stateczników 

elektronicznych marki Beghelli. Zapewniają 

one oszczędność energii dochodzącą 

nawet do 30% w stosunku do innych 

markowych stateczników elektronicznych 

(oprawa 2×58 W pobiera tylko 95 W) 

44 

stateczniki elektroniczne z ciepłym 

startem, posiadające możliwość zasilania 

zarówno napięciem zmiennym jak 

i stałym (AC/DC) 

44 

czas potrzebny do montażu jednej oprawy 

z serii Acciaio Beghelli ® jest 4-krotnie krótszy 

niż w przypadku klasycznych opraw 

hermetycznych wykonanych z tworzywa 

44 

możliwość zastosowania odbłyśników wąskostrumieniowych 

do opraw o mocach 

T5 49 W oraz 80 W 

44 

szyba hartowana oraz stopień IK09 

(wg EN 60439-6 wytrzymuje udar o energii 

10 J tj. zgodnie z normą uderzenie 5 kg 

młotem z wysokości 20 cm) 

44 

wersja do przemysłu spożywczego z kloszem 

z poliwęglanu (PC) lub metakrylanu 

(MA) 

44 

na zamówienie dostępne wersje z łącznikami 

szybkiego montażu Wieland 

44 

opatentowane rozwiązanie wersji awaryjnej. 

Moduł awaryjny montowany jest 

w specjalnych zakończeniach, wyposażonych 

w diodę z układem optycznym, układ 

inwertera oraz akumulator. Układ może 

pracować w systemach monitoringu: 

AutoTest-LOGICA-LOGICA FM 

44 

możliwość pracy oprawy w szerokim 

zakresie temperatur od –20°C do +45°C 

44 

brak klipsów montażowych, szyba zaprasowana 

w obudowę, silikonowe uszczelki 

odporne na temperaturę i procesy starzenia 

– to pewność utrzymania IP66 przez 

cały okres użytkowania opraw Acciaio 

Beghelli ® 

44 

EX Acciaio Beghelli ® – seria opraw przeznaczonych 

do stosowania w strefach 

zagrożonych wybuchem. Posiadają atest 

ATEX dopuszczający je do stosowania 

w Strefie 02 (Grupa II Cat 3G Ex „nA” IIB 

T4) oraz Strefie 22 (Grupa II Cat 3D Ex 

„tD” A22 T6) 

44 

3 LATA GWARANCJI 

Aktualnie planowane jest 

wprowadzenie na rynek nowej 

serii opraw Acciaio Quattro 

o mocach: T8 4×36 W i 4×58 W 

oraz T5 4×49 i 4×80 W (również w wersji 

z odbłyśnikami wąskostrumieniowymi). 

Acciaio Quattro mogą zastępować klasyczne 

oprawy typu high-bay (Acciaio Quattro 

4×58 W high-bay 250 W, natomiast Acciaio 

Quattro 4×80 W high-bay 400 W). 

W obydwu przypadkach uzyskujemy takie 

same natężenie oświetlenia na powierzchni 

roboczej, jednak przy dużo mniejszym 

zużyciu energii. Zamieniając oprawę 250 W 

na Acciaio Quattro 4×58 W zyskujemy 

oszczędność energii na poziomie 85 W/ szt., 

natomiast 400 W na Acciaio Quattro 

4×80 W zyskujemy aż 120 W/szt. 

Acciaio F-light to seria opraw 

uzupełniająca ofertę naświetlaczy. 

Oferowane moce to 

2×36 W oraz 2×55 W, gdzie 

źródłem światła są świetlówki kompaktowe 

typu Compact L. Wyposażone 

w regulowany uchwyt oprawy Acciaio 

F-light mogą być montowane zarówno na 

słupach, jak i elewacjach budynków oraz 

bezpośrednio na ziemi. Posiadają seryjnie 

montowany wyłącznik zmierzchowy oraz 

energooszczędny statecznik elektroniczny. 

Znakomicie zastępują typowe naświetlacze 

matalohalogenowe wszędzie tam, gdzie 

potrzebny jest szybki zapłon oprawy oraz 

wysoki współczynnik oddawania kolorów 

Ra (np. iluminacja). 

Acciaio LED – to nowa rodzina 

opraw awaryjnych, gdzie jako 

źródło światła zastosowano 

wysokowydajne diody LED. 

Obudowa wykonana z wysokociśnieniowego 

odlewu aluminium, hartowana szyba 

o stopniu IK09, II klasa ochronności oraz 

szczelność IP66 to cechy charakterystyczne 

tej serii opraw. 12 godzinny czas ładowania, 

wybór systemu monitoringu: Auto- 

Test-LOGICA-LOGICA FM, regulowany czas 

autonomii, szybka zmiana trybu pracy (SE/ 

SA/PS), możliwość wbudowania w strop 

podwieszany oraz szybka przeróbka wersji 

1-stronnej na 2-stronną (Sign) to już prawie 

standardowe opcje opraw awaryjnych 

marki Beghelli. Specjalnie wyprofilowany 

odbłyśnik wykonany z czystego aluminium, 

niestandardowe rozmieszczenie diod oraz 

cylindryczne soczewki pozwalają uzyskać 

szeroki rozsył światła na drodze ewakuacyjnej, 

dzięki czemu możemy zminimalizować 

ilość potrzebnych opraw do zapewnienia 

odpowiedniego natężenia. 

Dostępne wersje: 

Odpowiednik 8 W (180 lm) – 24 diody 

Odpowiednik 24 W (270 lm) – 36 diod 

27 


produkty 

Mufy i głowice kablowe na 

ze złączkami i końcówkami 

W oferowanych przez RADPOL S.A. mufach i głowicach stosuje się różne systemy 

połączenia i zakańczania żył. W mufach kablowych przelotowych żyły kabli 

można łączyć standardowymi złączkami do zaprasowania, złączkami wg normy 

DIN lub złączkami śrubowymi. Analogiczne rozwiązania za pomocą końcówek 

stosuje się dla zakańczania kabli głowicami wnętrzowymi i napowietrznymi. 

Piotr Kotlarz 


e-mail: piotr.kotlarz@fega.com.pl 

tel.: 71 37 60 974, +48 609 849 651 

Wieloletnie doświadczenie spółki w zakresie 

produkcji materiałów termokurczliwych, 

konkurencyjny rynek oraz rosnące 

oczekiwania klientów w znacznej mierze 

przyczyniły się do rozszerzenia oferty firmy 

o mufy i głowice kablowe na napięcia do 

20 kV z osprzętem śrubowym. Nowa oferta 

wychodzi naprzeciw oczekiwaniom rynku, 

spełniając przy tym wysokie wymagania 

kontrahentów w zakresie osprzętu kablowego 

do 20 kV. 

Podstawowe zadanie muf i głowic kablowych 

na średnie napięcia produkowanych 

przez RADPOL S.A. to zapewnienie długotrwałej 

i niezawodnej pracy linii kablowej, 

poprzez odtworzenie izolacji oraz wysterowanie 

pola elektrycznego, połączeń i zakończeń 

kabli elektroenergetycznych tak, 

aby zainstalowany osprzęt kablowy „nie 

był widoczny” dla przepływającego prądu. 

Nowe muf y typu JHP-10-CX1(S), 

JHP-15-CX1(S), JHP-20CX1(S) przeznaczone 

są do łączenia kabli (jednożyłowych 

o ekranowanej izolacji z tworzyw 

sztucznych z żyłą powrotną z drutów) typu 

YH(A)K X, YH(A)K XS [N(A)2XSY ], 

X(RU)H(A)KXS [N(A)2XS(FL)2Y] o napięciu 

znamionowym 6/10 kV; 8,7/15 kV 

oraz 12/20 kV. Natomiast do zakańczania 

wspomnianych kabli przeznaczone są 

nowe głowice wnętrzowe THP-I-10-CXd1(S), 

THP-I-15-CXd1(S), THP-I-20-CXd1(S) 

oraz napowietrzne THP-N-10-CXd1(S), 

THP-N-15-CXd1(S), THP-N-20-CXd1(S). 

W powyższych zestawach zastosowano 

system połączeń śrubowych przeznaczony 

do pracy w sieci elektroenergetycznej 

o napięciu do 36 kV, ze śrubą bezstopniową 

zrywalną, na której nie ma wyznaczonych 

punktów zerwania, co gwarantuje optymalny 

docisk żyły niezależnie od przekroju 

użytego kabla. Śruba zrywa się zawsze 

na równi z powierzchnią korpusa złączki 

i nie ma konieczności gradowania jej 

powierzchni. 

Złączki o sfazowanych końcach są wewnątrz 

gwintowane i pokryte smarem dla 

ochrony przed utlenianiem łączonych żył, 

a dołączone pierścienie, centrują położenie 

żyły w złączce. 

Konstrukcja złączki pozwala ponadto 

łączyć ze sobą kable o różnych przekrojach 

żył roboczych m.in. 35÷150 mm 2 , 

95÷240 mm 2 , 185÷400 mm 2 . Montaż 

zestawu odbywa się bez kosztownego 

sprzętu do zaprasowywania. 

W skład mufy wchodzą masy sterujące, 

które oprócz sterowania rozkładem pola 

elektrycznego dokładnie wypełniają przestrzeń 

między końcami izolacji a złączką 

oraz wyrównują powierzchnię złączki. 

Mufa zawiera także rurę sterującą, rurę 

izolacyjną oraz rurę podwójną, posiadającą 

zintegrowane ze sobą wewnętrzną warstwę 

izolacyjną oraz zewnętrzną warstwę półprzewodzącą. 

Warstwa półprzewodząca 

odpowiednio kształtuje rozkład linii sił pola 

elektrycznego (odtworzenie przerwanego 

ekranu kabla) oraz zwiększa siłę docisku 

warstwy izolującej, zapewniając przy tym 

doskonałe przyleganie wszystkich rur 

w mufie. 

Na obkurczoną rurę podwójną nawijana 

jest siatka miedziana stanowiąca ochronę 

mechaniczną i polepszająca odprowadze- 

28

średnie napięcia 

śrubowymi 

nie ciepła z żyły powrotnej w przypadku 

przepływu prądu zwarciowego. Odtworzenie 

powłoki kabla następuje za pomocą 

grubościennej termokurczliwej rury 

z klejem termotopliwym, zapewniającym 

dobre przyleganie rury do zewnętrznej 

powłoki kabla. 

Głowice wnętrzowe i napowietrzne również 

zawierają rury termokurczliwe do odtworzenia 

izolacji powłoki kabla odporne na 

powierzchniowe prądy pełzające, rury 

sterujące i masy sterujące rozkładem pola 

elektrycznego. W głowicach napowietrznych 

dodatkowo w zależności od poziomu 

napięcia na rurze izolacyjnej obkurczana 

jest odpowiednia ilość kloszy termokurczliwych 

zapobiegających tworzeniu się 

ścieżek prądów pełzających. 

Mufy i głowice kablowe wykonane są 

z najwyższej jakości materiałów, modyfikowanych 

za pomocą wiązki elektronów, 

charakteryzujących się doskonałą wytrzymałością 

elektryczną i mechaniczną. 

Specjalnie wyselekcjonowane materiały 

tworzą warstwę izolacyjną o dużej sile 

docisku zapobiegającą powstawaniu wyładowań 

ślizgowych, a ponadto odporną 

na działanie promieniowania UV. Zastosowane 

w mufach i głowicach termoplastyczne 

masy sterujące zabezpieczają przed 

powstawaniem i rozwijaniem się procesów 

wyładowań niezupełnych. 

Maksymalne uszczelnienie miejsca połączenia 

i zakończenia kabla, jakie gwarantują 

mufy i głowice RADPOL S.A., zapewniają 

plastyczne masy oraz grubościenne rury 

termokurczliwe pokryte wewnątrz warstwą 

kleju termotopliwego, zapobiegającego 

penetracji wilgoci. 

Nieskomplikowana budowa oferowanych 

przez RADPOL S.A. zestawów oraz 

załączone instrukcje zapewniają szybki 

i pewny montaż a tym samym gwarantują 

bezpieczeństwo i długotrwałą żywotność 

linii kablowej. 

Jakość połączeń oraz zakończeń kabli 

decyduje o niezawodności całej sieci 

energetycznej. Potwierdzeniem najwyższej 

jakości jest certyfikat z Instytutu Energetyki 

w Warszawie, gdzie mufy i głowice 

na średnie napięcia produkowane przez 

RADPOL S.A. zostały poddane badaniom 

na zgodność z wymaganiami norm PN-E- 

06401-04(05/06):1990 i PN-HD 629.1 S2 

2006. 

Został wykonany szereg badań określonych 

normą, między innymi badania wyładowań 

niezupełnych, cykle grzewcze (około 600 h 

przy napięciu 30 kV), sprawdzenie wytrzymałości 

udarowej (napięciem o wartości 

szczytowej do 125 kV) oraz badania wytrzymałości 

muf i głowic na działanie cieplne 

(I tz 

=10 kA) i dynamiczne (I m 

=40 kA) 

prądu zwarcia. Głowice wnętrzowe 

(THP-I-10-CXd1(S), THP-I-15-CXd1(S), 

THP-I-20-CXd1(S)), głowice napowietrzne 

(THP-N-10-CXd1(S), THP-N-15-CXd1(S), 

THP-N-20-CXd1(S)) oraz mufy (JHP-10- 

CX1(S), JHP-15-CX1(S), JHP-20-CX1(S)) 

sprostały surowym wymaganiom norm 

i pozytywnie przeszły czteromiesięczny 

cykl badawczy. 

Zestawy RADPOL S.A. do łączenia i zakańczania 

kabli oparte na technologii 

termokurczliwej z osprzętem śrubowym 

sprawdzają się w długotrwałym użytkowaniu 

nawet w najcięższych warunkach. 

Dzięki swojej konstrukcji są całkowicie 

szczelne i odporne na warunki środowiskowe, 

napięciowe i przeciążenia elektryczne 

sieci. t 

29 


produkty 

Rozwiązania oświetleniowe 

PROTEC.class 

Robocze lampy z gniazdami wtykowymi, źródła światła 

wysoko- i niskonapięciowe oraz transformatory 

dla lamp halogenowych – sprawdź co w swojej 

ofercie posiada marka PROTEC.class. 

Pełna oferta Protec.class znajduje się 

na stronie www.protec.class.pl 

W swojej ofercie asortymentowej PROTEC. 

class posiada lampy robocze z gniazdami 

wtykowymi PMAL, w obudowie wykonane 

z tworzywa dwuskładnikowego, odpornego 

na uderzenia. Lampy robocze zasilane napięciem 

230 V z łącznikiem wł./wył. doskonale 

sprawdzą się na każdej budowie między 

innymi dzięki gniazdom wtykowym z osłoną 

(1500 W), klasą ochronności I oraz przewodowi 

zasilającemu H07RNH – F 3×1,5 mm 2 

z wtyczką z uziemieniem. Oprawy dostępne 

są w trzech typach 1×24 W (z przewodem 

zasilającym 3 m), 2×24 W (z przewodem 

zasilającym 5 m) oraz 3×36 W dostępnym 

z dwoma dostawnymi gniazdami z osłoną 

i przewodem zasilającym o długości 5 m, 

dodatkowo wyposażonym w elektroniczny 

stycznik 50÷60 Hz. Do każdego typu lampy 

istniej możliwość dokupienia zapasowej 

szyby, w przypadku zniszczenia oryginalnie 

zamontowanej. Dostępne jest również wyposażenie 

dodatkowe w postaci uchwytów 

i statywów. Ocynkowany uchwyt ścienny 

PWHS z przegubem obrotowo-przechylnym 

wraz z kątownikiem mocującym i wkrętami 

do blachy to tylko jedno z możliwych rozwiązań 

przy mocowaniu lamp roboczych. 

Kolejnym rozwiązaniem jest statyw podłogowy 

PBOSTA z ramieniem przegubowy 

i kątownikiem mocującym, oraz statywy 

PS przeznaczony dla lamp PMAL 1× 24 W 

oraz 2× 24 W i PS2 dedykowany dla lampy 

3× 36 W, posiadające regulację wysokości 

(PS w zakresie od 1,55 do 2,55 m zaś PS2 

w zakresie do 1,40 do 3,85 m). Ostatnim 

elementem wyposażenia dodatkowego jest 

PDOHA – podwójny, ocynkowany uchwyt 

umożliwiający zamontowanie dwóch lamp 

PMAL na jednym statywie. Całe wyposażenie 

dodatkowe zostało zaprojektowane 

specjalnie na potrzeby mobilnych lamp 

roboczych PROTEC.class. 

W ofercie oświetleniowej PROTEC.class 

posiada szeroką gamę halogenowych źródeł 

światła, zarówno nisko-, jak i wysokonapięciowych. 

W grupie produktów reflektorowych 

dostępne są 3 typy niskonapięciowych 

lamp halogenowych PKL (trzonek GU 5.3) 

o temperaturze barwowej 2900 K i kącie 

rozsyłu 36°. Żywotność lamp to 3000 h, napięcie 

znamionowe 12 V. Lampy dostępne 

w wykonaniach 20, 35 i 50 W, odbłyśnik 

wykonany z aluminium, dzięki czemu ilość 

emitowanego ciepła "za lampą" zostaje 

znacząco zmniejszona. Dla tradycyjnych 

opraw dla trzonków E27 rozwiązaniem jest 

wysokonapięciowy reflektor halogenowy 

PHV E27 50 W o kącie rozsyłu wiązki 30°. Żywotność 

lampy to 2000 h, powłoka reflektora 

wykonana również z aluminium. Reflektor 

PHV E27 może być wykorzystywany jako 

zamiennik żarówki typu R50 (długość lampy 

to 91 mm). 

Reflektorki wysokonapięciowe PHV GU 10 

przeznaczone do oświetlenia pomieszczeń 

mieszkalnych, pozwalają cieszyć się światłem 

o temperaturze 2800 K i kącie rozsyłu 

wiązki 38°. Przeciętna żywotność to 2000 h, 

źródła przystosowane są do opraw z gniazdami 

GZ-10/GU-10. 

Pozycja świecenia dowolna, reflektory 

pokryte powłoką aluminiową. Dzięki braku 

konieczności korzystania z transformatora, 

znacząco zwiększa się gama zastosowań. 

Reflektory dostępne w dwóch wersjach 35 

i 50 W. 

Kolejną grupą lamp są halogeny niskiego napięcia. 

Temperatura barwowa to 2900 K, zaś 

przeciętna żywotność 3000 h. Wzmocnione 

trzonki pinowe gwarantują pewne mocowanie 

w oprawie, dzięki zredukowanemu 

ciśnieniu lampa może być stosowana bez 

osłony zewnętrznej. Lampy PNV 01 z trzonkiem 

G4, dostępne w wersjach 5, 10 i 20 W, 

zaś PNV 02 z trzonkiem GY 6.35 dostępne 

w mocach 20, 35 i 50 W. Odrębną grupę 

stanowią lampy halogenowe wysokonapięciowe 

PHV 69 z jednostronnym trzonkiem G9, 

temperaturą barwową 2800 K i żywotnością 

2000 h. Trzy typy lamp (25, 40 i 60 W) dostępne 

są w dwóch wersjach, przezroczystej 

i matowej. Do stosowania w obudowach 

z wbudowanym reflektorem. 

Ostatnią grupą oferowanych żarówek halogenowych 

są wysokonapięciowe lampy 

liniowe PHH R7S, o żywotności 2000 h 

30

Nr 

artykułu 

Nr id. 

artykułu 

5400248 51238 

5400249 51239 

5400250 51240 

5400251 51241 

5400252 51242 

5400253 51243 

5400200 50900 

5400201 50901 

5400202 50902 

5400203 50903 

5400204 50904 

5400205 50905 

Typ artykułu 

PTEL SK 60 20-60 VA Transformator elektroniczny 

Wersja standardowa, waga 150 g, wymiary: 155×45×33 mm 







PTEL R 60 20-60 VA Transformator okrągły 

Kształt okrągły, waga 90 g, wymiary 57×19 mm 

PTEL 35 10-35 VA Transformator prostokątny 

Forma standardowa, waga 70 g, wymiary 42×47×34 mm 

PTEL 70 K Transformator elektroniczny 20÷70 VA 

Kompaktowa forma, waga 62 g; do opraw typu Downlight 

od ø40 mm, wymiary 104×36×19 mm 

PTEL 60 Transformator elektroniczny 20÷60 VA 

Standardowa forma, waga 90 g; do opraw typu Downlight 










od 52 mm średnicy Wymiary 124×42×31 mm 




i temperaturze barwowej 2800 K. Lampy 

są idealnym rozwiązaniem przy oświetlaniu 

obiektów o dużej powierzchni, zaś wstrząsoodporne 

mocowanie włókna oraz stały strumień 

świetlny przez cały okres użytkowania 

żarówki są bez wątpienie dużymi atutami 

produktu. Lampy dostępne w mocach 48, 80 

i 120 W przy odstępie między stykami 78 mm 

oraz 120, 160, 230 i 400 W przy odstępie 

118 mm oraz 1000 W przy odstępie 189 mm 

i 1500 W przy odstępie 254 mm. 

Uzupełnieniem oferty oświetleniowej PRO- 

TEC.class jest szeroka gama transformatorów 

elektronicznych PTEL do stosowania z niskonapięciowymi 

źródłami światła. Transformatory 

PTEL SK z zaciskiem śrubowym 

są odpowiednie do zamontowania w lub na 

meblach (posiadają niemiecki znak MM). 

Regulacja natężenia światła możliwa jest 

przy wykorzystaniu dostępnych w sprzedaży 

ściemniaczy z odcięciem fazy, bądź ściemniaczy 

Tronic. Napięcie wejściowe 230 V 

AC/DC 50/60 Hz, napięcie wyjściowe 11,8 V. 

Minimalna odległość od źródeł ciepła to 

20 cm, tranformatory posiadają odcięcie zasilania 

w razie zwarcia (wtórne), przeciążenia 

(wtórne), zabezpieczenie termiczne (100°C). 

Temperatura otoczenia maksymalnie 40°C. 

Obudowa nie zawiera silikonu i halogenu, 

transformator posiada 6 zacisków na uzwojeniu 

wtórnym i 4 na uzwojeniu pierwotnym. 

W ofercie znajdziemy także transformatory 

PTEL R 60 i PTEL 35, odpowiednio okrągłe 

i prostokątne, a także transformatory o kompaktowych 

wymiarach i niewielkiej wadze 

przeznaczone do opraw Downlight o średnicy 

od 40 mm przez 45, 52 mm do 68 mm. t 

Pytania proszę kierować 

do działu ofertowego 

e-mail: fega@fega.com.pl 

tel.: 71 37 60 940, fax: 71 37 60 931 

31 


: 

rozmaitości 

Czy wiesz, że… 

Chart Angielski 

Greyhound 

jest najszybszym 

psem świata. 

Osiąga on nawet 

100 km/h. 

Dla trwałości płyt 

CD groźniejsze 

są zarysowania 

górnej powierzchni 

(tej z napisami) 

niż dolnej. 

1 litr zużytego 

oleju silnikowego 

wylany do rzeki 

lub kanalizacji 

jest w stanie 

zanieczyścić 

1 milion 

litrów wody. 

Każda szklana butelka 

ponownie wprowadzona 

do obiegu pozwala 

zaoszczędzić energię 

potrzebną do świecenia 

100 watowej żarówki 

przez 4 godziny. 

W Polsce rocznie 

zużywa się 400 milionów 

aluminiowych puszek, 

które można powtórnie 

przetworzyć oraz wykorzystać 

i to nieskończenie wiele 

razy. Sześć puszek ze złomu 

to oszczędność energii równej 

spaleniu jednego litra paliwa. 

Wymieniłem w żyrandolu żarówki na energooszczędne. 

Teraz siedzę i marznę. 

Byłem się ubezpieczyć na życie 

u tego agenta, którego mi 

poleciłeś i i on odmówił. 

Ty się lepiej ubezpiecz w innej 

firmie i to szybko. 

FEGUŚ rozmawia 

z kolegą o ubezpieczeniach 

- 

Co mu odbiło, prowizja od 

składki mu niemiła?! 

Czekaj! 

Ja znam tego agenta! 

Ja znam tego agenta! 

To były wróżbita!!! 

To były wróżbita!!! 

Rysunki: 

32

Zdjęcie ze zbiorów Eaton Moeller

moda czy zdrowy rozsądek

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?