prawa i obowiązki ekonomiczne zasilacze impulsowe do ...
prawa i obowiązki ekonomiczne zasilacze impulsowe do ...
prawa i obowiązki ekonomiczne zasilacze impulsowe do ...
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NR 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011 ISSN 1898-6978<br />
Kwartalnik FEGA Poland sp. z o.o.<br />
Ekonomiczne <strong>zasilacze</strong> <strong>impulsowe</strong><br />
<strong>do</strong> zastosowań przemysłowych<br />
firmy ABB<br />
V 12<br />
Nowe rozwiązania modułowe<br />
w technologii chłodzenia<br />
firmy Rittal<br />
V 24<br />
Zmiana generacji:<br />
nowe szafy licznikowe univers<br />
firmy Hager<br />
V 26<br />
temat numeru<br />
elektrośmieci – <strong>prawa</strong> i <strong>obowiązki</strong>
SIEDZIBA<br />
ul. Wagonowa 5-7<br />
53-609 Wrocław<br />
tel. 71 37 60 900<br />
fax 71 37 60 931<br />
fega@fega.com.pl<br />
oddziały<br />
ODDZIAŁ BYDGOSZCZ<br />
ul. For<strong>do</strong>ńska 393<br />
85-766 Bydgoszcz<br />
tel. 52 32 06 450<br />
fax 52 32 06 451<br />
bydgoszcz@fega.com.pl<br />
ODDZIAŁ KATOWICE<br />
al. Roździeńskiego 170<br />
40-203 Katowice<br />
tel. 32 35 83 740<br />
fax 32 35 83 741<br />
katowice@fega.com.pl<br />
ODDZIAŁ KRAKÓW<br />
ul. Dobrego Pasterza 120A<br />
31-416 Kraków<br />
tel. 12 41 09 440<br />
fax 12 41 09 441<br />
krakow@fega.com.pl<br />
ODDZIAŁ ŁÓDŹ<br />
ul. Niciarniana 33/39<br />
92-320 Łódź<br />
tel. 42 64 80 543<br />
fax 42 64 80 541<br />
lodz@fega.com.pl<br />
ODDZIAŁ POZNAŃ<br />
ul. Dąbrowskiego 399<br />
60-425 Poznań<br />
tel. 61 84 98 800<br />
fax 61 84 98 801<br />
poznan@fega.com.pl<br />
ODDZIAŁ WARSZAWA<br />
ul. Instalatorów 9<br />
02-237 Warszawa<br />
tel. 22 73 92 400<br />
fax 22 73 92 410<br />
warszawa@fega.com.pl<br />
ODDZIAŁ WAŁBRZYCH<br />
ul. Wrocławska 130<br />
Wałbrzych 58-306<br />
tel. 74 66 49 505<br />
fax 74 66 54 054<br />
walbrzych@fega.com.pl<br />
redakcja<br />
Magdalena Tomaś, redaktor naczelna<br />
Szanowni Państwo<br />
I choć kalendarzowa wiosna gości u nas od 21 marca, to pogoda<br />
nas nie rozpieszcza. Za oknem szaro, wietrznie i deszczowo.<br />
Słoneczne dni pozostają jeszcze w sferze życzeń.<br />
18 lat temu pogodna była po<strong>do</strong>bna. Pochmurna aura wpędzała w nastrój<br />
refleksji. Nie zważając jednak na zachcianki pogo<strong>do</strong>we otworzony<br />
został pierwszy oddział FEGA Poland w Polsce. Wia<strong>do</strong>mo, że w biznesie<br />
bywa różnie, mieliśmy chwilowe zawieruchy, deszczowe miesiące,<br />
mroźne poranki, ale w ostatecznym rozrachunku możemy śmiało<br />
powiedzieć, że słońce nam sprzyja.<br />
W marcu osiągnęliśmy pełnoletniość. I dziś, ze z<strong>do</strong>bytą wiedzą,<br />
z bagażem <strong>do</strong>świadczeń odważnie możemy powiedzieć, że jesteśmy<br />
solidnym partnerem biznesowym.<br />
Pełnoletniość to odpowiedzialność, dlatego Anna Chrzanowska‐Łysak<br />
jako temat numeru wybrała kwestię <strong>do</strong>tyczącą aspektów<br />
prawnych produktów potocznie nazywanych Elektrośmieciami.<br />
Wia<strong>do</strong>mo, że w każdym <strong>do</strong>rosłym drzemie małe dziecko, które ma ochotę<br />
na zabawę i właśnie nasze zimowe szaleństwa opisaliśmy w artykule<br />
Operacja‐Integracja. Z powagą prezentujemy produkty naszych <strong>do</strong>stawców<br />
i z lekkim uśmiechem mówimy o dylematach FEGUSIA.<br />
Życzę przyjemnej lektury oraz samych słonecznych dni w biznesie,<br />
a także życiu osobistym.<br />
REDAKTOR NACZELNA<br />
Magdalena Tomaś<br />
tel. 71 37 60 914<br />
REDAKTOR<br />
Anna Chrzanowska-Łysak<br />
DTP<br />
Karol Łotocki<br />
Lorem Ipsum Studio<br />
studio@li.com.pl<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011 r.<br />
Nakład 1000 egz.<br />
Uwagi i sugestie<br />
proszę kierować na adres<br />
redakcja@fega.com.pl
spis treści<br />
wydarzenia<br />
4 Operacja – Integracja<br />
Wisła 2011<br />
temat numeru<br />
6 Elektrośmieci<br />
Prawa i <strong>obowiązki</strong>, cz. I.<br />
produkty<br />
12 Ekonomiczne <strong>zasilacze</strong> <strong>impulsowe</strong> <strong>do</strong> zastosowań<br />
przemysłowych<br />
firmy ABB<br />
14 Rozłączniki bezpiecznikowe <strong>do</strong> 63 A<br />
firmy Eaton Moeller<br />
16 Wyłączniki powietrzne dmx 3<br />
firmy Legrand<br />
18 Automatyczne przełączniki faz<br />
firmy Pollin<br />
20 Wielofunkcyjne przekaźniki czasowe oraz przekaźniki czasowe<br />
gwiazda-trójkąt<br />
firmy Relpol<br />
22 Oprawy z serii Acciaio Beghelli ®<br />
firmy Beghelli<br />
24 Nowe rozwiązania modułowe w technologii chłodzenia<br />
firmy Rittal<br />
26 Zmiana generacji: nowe szafy licznikowe univers<br />
firmy Hager<br />
28 Osprzęt elektroinstalacyjny<br />
firmy TT Plast<br />
29 KTS Kablowe systemy nośne<br />
firmy OBO Bettermann<br />
30 System wciągania kabli i przewodów<br />
marki PROTEC.class ®<br />
rozmaitości<br />
32 Czy wiesz, że…<br />
32 Przygody Fegusia
podana z kapustą po wiślańsku, pieczony<br />
ziemniak, krupniok i oraz rozgrzewające<br />
wino grzane. Kolacje umilał nam swoim<br />
śpiewem i tańcem wodzirej, którego strój<br />
i zaangażowanie było na medal.<br />
Wiślany weekend minął błyskawicznie, nawet<br />
nie zdążyliśmy się oglądnąć jak został<br />
już tylko wspomnieniem. Jak podsumować<br />
te chwile – niezapomniane, i mam nadzieję,<br />
że o kolejnym lutym wyjeździe będziemy<br />
mówić w ten sam sposób.<br />
t Autor tekstu:<br />
Anna Chrzanowska–Łysak<br />
Zdjęcia: Łukasz Stroiński,<br />
Work Group.<br />
Faster – better – worldwide.<br />
CONTROL<br />
IT INFRASTRUCTURES<br />
SOFTWARE & SERVICES<br />
www.rittal.pl
temat numeru<br />
Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, potocznie nazywany elektrośmieciami,<br />
to zepsuty sprzęt, którego prawidłowe działanie jest uzależnione od <strong>do</strong>pływu prądu<br />
elektrycznego lub od obecności pól elektromagnetycznych. Elektrośmieci mogą<br />
również służyć <strong>do</strong> wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu elektrycznego lub pól<br />
elektromagnetycznych i zaprojektowane są <strong>do</strong> użytku przy napięciu elektrycznym<br />
nieprzekraczającym 1000 V dla prądu przemiennego oraz 1500 V dla prądu<br />
stałego. Elektrośmieci zaliczane są <strong>do</strong> grup sprzętu określonych w załączniku nr 1<br />
<strong>do</strong> Ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (patrz: tabela 1).<br />
6
Prawa i <strong>obowiązki</strong>,<br />
cz. I.<br />
Anna Chrzanowska–Łysak<br />
kierownik marketingu<br />
e-mail: anna.chrzanowska@fega.com.pl<br />
tel.: 71 376 60 912, +48 695 988 880<br />
W ostatnich latach dużo mówi się o ekologii,<br />
oszczędzaniu energii, zamianie nieekonomicznych<br />
urządzeń na nowoczesne. Nowe<br />
są <strong>ekonomiczne</strong> i trwalsze. I wydawałoby<br />
się, że przyczyniliśmy się <strong>do</strong> ochrony śro<strong>do</strong>wiska.<br />
Jakież to mylne wyobrażenie. To<br />
<strong>do</strong>piero pierwszy krok, drugi to utylizacja<br />
zużytego sprzętu. I tu <strong>do</strong>piero zaczyna się<br />
gąszcz przepisów, a co za tym idzie mnóstwo<br />
obowiązków. Inne <strong>obowiązki</strong> ciążą<br />
na konsumencie, inne na sprzedawcach<br />
detalicznych i hurtowych, a jeszcze inne na<br />
wprowadzających sprzęt <strong>do</strong> obrotu, a więc<br />
producentach i importerach.<br />
Konsumenci, czyli każdy z nas, mają<br />
chyba najłatwiejsze zadanie. Naszym<br />
podstawowym <strong>obowiązki</strong>em wynikającym<br />
z Ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym<br />
i elektronicznym (ZSEE) z dnia 29 lipca<br />
2005 r. jest oddawanie zużytego sprzętu<br />
elektrycznego i elektronicznego zbierającemu<br />
taki sprzęt (art. 35 ustawy ZSEE).<br />
Nie możemy wyrzucać zużytego sprzętu<br />
łącznie z innymi odpadami. Mamy prawo<br />
oddać, bez żadnych opłat, niepotrzebny<br />
sprzęt <strong>do</strong> punktu zbierania zużytego<br />
sprzętu elektrycznego i elektronicznego.<br />
Informację obejmującą adresy punktów<br />
zbieranie ww. sprzętu powinniśmy uzyskać<br />
m.in. na stronie internetowej danej<br />
gminy. Konsument ma również prawo <strong>do</strong><br />
nieodpłatnego oddania swojego zużytego<br />
sprzętu w sklepie, w którym zakupuje<br />
nowy sprzęt na zasadzie „1 za 1”, czyli np.<br />
świetlówka za świetlówkę. Posiada również<br />
prawo <strong>do</strong> nieodpłatnego oddania zużytego<br />
sprzętu elektrycznego lub elektronicznego<br />
w punkcie serwisowym, jeżeli na<strong>prawa</strong><br />
sprzętu nie jest możliwa lub jest nieopłacalna.<br />
Należy pamiętać, że za pozostawienie<br />
zużytego sprzętu elektrycznego<br />
lub elektronicznego w miejscu <strong>do</strong> tego<br />
nie przeznaczonym, a więc wyrzucenie<br />
<strong>do</strong> śmietnika, grozi kara grzywny od 20 <strong>do</strong><br />
5000 zł (art. 74 Ustawy ZSEE).<br />
7<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
temat numeru<br />
Inaczej przedstawiają się <strong>obowiązki</strong> sprzedawców<br />
detalicznych i hurtowych.<br />
Obowiązki sprzedawców detalicznych<br />
i hurtowych:<br />
44<br />
Sporządzanie i przekazywanie <strong>do</strong> Głównego<br />
Inspektora Ochrony Śro<strong>do</strong>wiska<br />
w terminie <strong>do</strong> 31 lipca oraz <strong>do</strong> 15 marca<br />
półrocznego sprawozdania o masie<br />
zużytego sprzętu zebranego i przekazanego<br />
<strong>do</strong> zakładu przetwarzania (art.<br />
40, pkt 1 Ustawy ZSEE).<br />
44<br />
Sprzedawca detaliczny i sprzedawca<br />
hurtowy sprzętu przeznaczonego dla<br />
gospodarstw <strong>do</strong>mowych są zobowiązani<br />
<strong>do</strong> sprzedaży wyłącznie sprzętu<br />
wprowadzanego <strong>do</strong> obrotu przez wprowadzającego<br />
sprzęt zarejestrowanego<br />
w rejestrze prowadzonym przez Głównego<br />
Inspektora Ochrony Śro<strong>do</strong>wiska.<br />
44<br />
Zobligowani są <strong>do</strong> umieszczenia<br />
w punkcie sprzedaży informacji o punktach<br />
zbierania zużytego sprzętu oraz<br />
sprzedaży sprzętu przeznaczonego dla<br />
gospodarstw <strong>do</strong>mowych wraz z <strong>do</strong>łączoną<br />
informacją o:<br />
——<br />
zakazie umieszczania zużytego<br />
sprzętu łącznie z innymi odpadami,<br />
wraz z wyjaśnieniem znaczenia<br />
oznakowania zgodnie z art. 23<br />
Ustawy ZSEE, tj. symbolu przekreślonego<br />
kosza,<br />
——<br />
potencjalnych skutków dla śro<strong>do</strong>wiska<br />
i zdrowia ludzi wynikających<br />
z obecności składników niebezpiecznych<br />
w sprzęcie,<br />
——<br />
systemie zbierania zużytego sprzętu<br />
oraz roli, jaką gospodarstwo<br />
<strong>do</strong>mowe spełnia w przyczynianiu<br />
się <strong>do</strong> ponownego użycia i odzysku<br />
(w tym recyklingu) zużytego<br />
sprzętu.<br />
44<br />
Sprzedawca detaliczny i sprzedawca<br />
hurtowy są zobowiązani przy sprzedaży<br />
sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw<br />
<strong>do</strong>mowych <strong>do</strong> nieodpłatnego<br />
przyjęcia zużytego sprzętu w ilości nie<br />
większej niż sprzedawany nowy sprzęt,<br />
jeżeli zużyty sprzęt jest tego samego<br />
rodzaju, tj. świetlówka za świetlówkę<br />
(art. 42, pkt 1 Ustawy ZSEE). Sprzedawca<br />
może jednak odmówić przyjęcia<br />
zużytego sprzętu w przypadku,<br />
gdy stwarza on zagrożenie dla zdrowia<br />
lub życia osób przyjmujących zużyty<br />
sprzęt.<br />
KGO – Koszt Gospodarowania Odpadami – kwota w całości przeznaczona na bu<strong>do</strong>wę systemu zbierania i przetwarzania<br />
zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Stanowi ona część ceny produktu. Zwana jest często „opłatą recyklingową”<br />
bądź „podatkiem ekologicznym”.<br />
Nr grupy<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
Rodzaje sprzętu elektrycznego i elektronicznego<br />
Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa <strong>do</strong>mowego, m.in. wielkogabarytowe urządzenia chłodzące, chłodziarki,<br />
zamrażarki, pralki, suszarki <strong>do</strong> ubrań, zmywarki, urządzenia kuchenne, w tym kuchenki, piece elektryczne, elektryczne<br />
płyty grzejne, mikrofalówki, grzejniki elektryczne, wentylatory elektryczne, urządzenia klimatyzacyjne.<br />
Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa <strong>do</strong>mowego, m.in. odkurzacze, urządzenia czyszczące, urządzenia<br />
używane <strong>do</strong> szycia, dziania, tkania i innego typu przetwarzania wyrobów włókienniczych, żelazka i pozostałe urządzenia<br />
<strong>do</strong> prasowania, maglowania i pozostałe urządzenia służące <strong>do</strong> pielęgnacji ubrań, tostery, frytownice, rozdrabniacze,<br />
młynki <strong>do</strong> kawy oraz urządzenia <strong>do</strong> otwierania i zamykania pojemników i opakowań, noże elektryczne, urządzenia<br />
<strong>do</strong> strzyżenia lub suszenia włosów, szczotkowania zębów, golenia, masażu oraz pozostałe urządzenia <strong>do</strong> pielęgnacji<br />
ciała, zegary, zegarki oraz urządzenia <strong>do</strong> celów odmierzania, wskazywania lub rejestrowania czasu, wagi.<br />
Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny, m.in. komputery, drukarki, laptopy, w tym procesor, mysz, monitor<br />
i klawiatura, notebooki, notepady, sprzęt kopiujący, kalkulatory, faksy, telefaksy, telefony, w tym bezprzewo<strong>do</strong>we<br />
i komórkowe.<br />
Sprzęt audiowizualny, m.in. odbiorniki radiowe, odbiorniki telewizyjne, kamery video, sprzęt video, sprzęt hi-fi,<br />
wzmacniacze dźwięku, instrumenty muzyczne oraz pozostałe produkty lub urządzenia wykorzystywane <strong>do</strong> nagrywania<br />
lub kopiowania dźwięku lub obrazów (w tym sygnałów) lub wykorzystujące technologie przesyłu dźwięku i obrazu inne<br />
niż telekomunikacyjne.<br />
Sprzęt oświetleniowy, m.in. oprawy oświetleniowe <strong>do</strong> lamp fluorescencyjnych, z wyjątkiem opraw oświetleniowych<br />
stosowanych w gospodarstwach <strong>do</strong>mowych, liniowe lampy fluorescencyjne, kompaktowe lampy fluorescencyjne,<br />
wysokoprężne lampy wyła<strong>do</strong>wcze, w tym ciśnieniowe lampy so<strong>do</strong>we oraz lampy metalohalogenkowe, niskoprężne lampy<br />
so<strong>do</strong>we oraz pozostałe urządzenia oświetleniowe służące <strong>do</strong> celów rozpraszania i kontroli światła, z wyjątkiem żarówek.<br />
8
44<br />
Na sprzedawcy detalicznym ciąży<br />
obowiązek nieodpłatnego przekazania<br />
przyjętego zużytego sprzętu prowadzącemu<br />
zakład przetwarzania lub<br />
sprzedawcy hurtowemu (art. 42, pkt 2<br />
ustawy ZSEE).<br />
44<br />
Na sprzedawcy hurtowym ciąży obowiązek<br />
nieodpłatnego przekazania<br />
przyjętego zużytego sprzętu prowadzącemu<br />
zakład przetwarzania (art. 42,<br />
pkt 3 Ustawy ZSEE). Równocześnie<br />
jest zobowiązany zapewnić, aby transport<br />
zużytego sprzętu <strong>do</strong> zakładu przetwarzania<br />
był prowadzony w sposób<br />
umożliwiający ponowne użycie sprzętu<br />
lub jego części skła<strong>do</strong>wych oraz odzysk<br />
(w tym recykling) materiałów, a także<br />
substancji pochodzących ze zużytego<br />
sprzętu. Przyjmujący zużyty sprzęt od<br />
podmiotu niebędącego osobą fizyczną<br />
jest zobowiązany <strong>do</strong> potwierdzenia<br />
przyjęcia odpadu na Karcie Przekazania<br />
Odpadu (KPO).<br />
Ponadto na sprzedawcach detalicznych<br />
i hurtowych sprzętu przeznaczonego<br />
dla gospodarstw <strong>do</strong>mowych spoczywa<br />
obowiązek informowania o wysokości<br />
kosztów gospodarowania odpadami<br />
(KGO), jeżeli taką informację uzyskali od<br />
wprowadzającego (art. 25, ust. 4 Ustawy<br />
ZSEE). Naruszenie tego obowiązku jest<br />
zagrożone karą pieniężną w wysokości<br />
Szczegółowe informacje <strong>do</strong>tyczące zagadnienia utylizacji zużytego sprzętu<br />
elektrycznego i elektronicznego znajdą Państwo w poszczególnych ustawach,<br />
rozporządzeniach, m.in.:<br />
44<br />
Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (z 29 lipca 2005 r.<br />
wraz z późniejszymi zmianami – tekst pełny i ujednolicony)<br />
44<br />
Rozporządzenie ws. wzoru sprawozdania o masie zebranego i przekazanego<br />
<strong>do</strong> prowadzącego zakład przetwarzania (12.05.2009 r.)<br />
44<br />
Rozporządzenie Ministra Śro<strong>do</strong>wiska z 14 lutego 2006 r. w sprawie wzorów<br />
<strong>do</strong>kumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz.U. nr 30, poz.<br />
213).<br />
od 5 000 <strong>do</strong> 2 000 000 złotych (art. 81, ust. 4<br />
Ustawy ZSEE).<br />
Najwięcej obowiązków nałożono na wprowadzających<br />
sprzęt elektryczny i elektroniczny<br />
na rynek polski.<br />
Pod pojęciem wprowadzajego sprzęt ustawodawca<br />
rozumie przedsiębiorcę, który:<br />
44<br />
produkuje i wprowadza sprzęt <strong>do</strong> obrotu<br />
pod własnym oznaczeniem,<br />
44<br />
wprowadza sprzęt <strong>do</strong> obrotu pod własnym<br />
oznaczeniem wyprodukowany<br />
przez innego przedsiębiorcę,<br />
44<br />
importuje sprzęt – z wyjątkiem przedsiębiorcy,<br />
który zapewnia wyłącznie<br />
finansowanie zgodne z warunkami<br />
określonymi w umowie finansowania<br />
(art. 3, ust. 13 Ustawy ZSEE).<br />
Na mocy postanowień Ustawy o zużytym<br />
sprzęcie elektrycznym i elektronicznym<br />
na producentach i importerach wprowadzających<br />
na rynek polski urządzenia<br />
elektryczne i elektroniczne spoczywa<br />
obowiązek zorganizowania, sfinansowania,<br />
zbierania, odbioru, przetwarzania, odzysku<br />
i recyklingu zużytego sprzętu.<br />
Na szczegółowy opis powyższych obowiązków<br />
zapraszam Państwa <strong>do</strong> kolejnego<br />
numeru „90 dni z FEGĄ”. t<br />
Nr grupy<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
10<br />
Rodzaje sprzętu elektrycznego i elektronicznego<br />
Narzędzia elektryczne i elektroniczne, z wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych,<br />
m.in. wiertarki, piły, maszyny <strong>do</strong> szycia, urządzenia <strong>do</strong> skręcania, mielenia, piaskowania, przemiału, piłowania, cięcia,<br />
nawiercania, robienia otworów, nabijania, składania, gięcia lub po<strong>do</strong>bnych metod przetwarzania drewna, metalu i innych<br />
materiałów, narzędzia <strong>do</strong> nitowania, przybijania, przyśrubowania lub usuwania nitów, gwoździ, śrub lub po<strong>do</strong>bnych<br />
zastosowań, narzędzia <strong>do</strong> spawania, lutowania lub po<strong>do</strong>bnych zastosowań, urządzenia <strong>do</strong> rozpylania, rozprowadzania,<br />
rozpraszania lub innego typu nanoszenia cieczy lub substancji gazowych innymi metodami, narzędzia <strong>do</strong> koszenia<br />
trawy lub innych prac ogrodniczych, pozostałe narzędzia elektryczne i elektroniczne.<br />
Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy, m.in. kolejki elektryczne lub tory wyścigowe, kieszonkowe konsole <strong>do</strong> gier<br />
video, gry video, komputerowo sterowane urządzenia <strong>do</strong> uprawiania sportów rowerowych, nurkowania, biegania,<br />
wiosłowania, sprzęt sportowy z elektrycznymi lub elektronicznymi częściami skła<strong>do</strong>wymi, automaty uruchamiane<br />
monetą, banknotem (pieniądzem papierowym), żetonem lub innym po<strong>do</strong>bnym artykułem.<br />
Wyroby medyczne, z wyjątkiem wszystkich wszczepianych i skażonych produktów, m.in. sprzęt <strong>do</strong> radioterapii,<br />
<strong>do</strong> badań kardiologicznych, <strong>do</strong> dializoterapii, <strong>do</strong> wentylacji płuc, urządzenia medyczne wykorzystujące technikę nuklearną,<br />
sprzęt laboratoryjny <strong>do</strong> diagnostyki in vitro, analizatory, zamrażarki laboratoryjne, testy płodności, pozostałe urządzenia<br />
<strong>do</strong> wykrywania, zapobiegania, monitorowania, leczenia, łagodzenia przebiegu choroby, urazów lub niepełnosprawności.<br />
Przyrządy <strong>do</strong> nadzoru i kontroli, m.in. czujniki dymu, regulatory ciepła, termostaty, urządzenia pomiarowe, ważące lub<br />
<strong>do</strong> nastawu używane w gospodarstwie <strong>do</strong>mowym lub jako sprzęt laboratoryjny, pozostałe przyrządy nadzoru i kontroli<br />
używane w obiektach i instalacjach przemysłowych (np. w panelach sterowniczych).<br />
Automaty <strong>do</strong> wydawania, m.in. napojów gorących, butelek lub puszek z zimnymi i gorącymi napojami, produktów<br />
stałych, pieniędzy – bankomaty.<br />
9<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
aktualności rynkowe<br />
EATON MOELLER: Przyciski<br />
bezpieczeństwa<br />
ABB: Liczniki<br />
energii elektrycznej<br />
Oferta Grupy ABB w zakresie liczników<br />
energii elektrycznej <strong>do</strong> montażu na szynie<br />
DIN zawiera pięć rodzin produktów:<br />
44<br />
ODINsingle – przeznaczone <strong>do</strong> bezpośrednich<br />
pomiarów energii czynnej<br />
pobranej w instalacjach jednofazowych<br />
o prądach <strong>do</strong> 65 A. Klasa <strong>do</strong>kładności<br />
B (kl.1). Istnieje wersja z kasowanym liczydłem.<br />
44<br />
ODIN – przeznaczone <strong>do</strong> bezpośrednich<br />
pomiarów energii czynnej<br />
pobranej w instalacjach trójfazowych<br />
o prądach <strong>do</strong> 65 A lub za pomocą<br />
przekładników 5 A. Klasa <strong>do</strong>kładności<br />
A (kl.2).<br />
44<br />
DELTAsingle – przeznaczone <strong>do</strong> bezpośrednich<br />
pomiarów energii czynnej<br />
pobranej w instalacjach jednofazowych<br />
Firma Eaton Moeller wprowadziła <strong>do</strong> swojej oferty nową<br />
serię przycisków bezpieczeństwa. Obok sprawdzonych<br />
i popularnych modeli M22-PV pojawiły się w uzupełnieniu<br />
dwie nowe wersje – przyciski o średnicach „grzybka”<br />
45 lub 60 mm. Nowe elementy oferowane są w różnych<br />
wersjach wykonania, m.in. z napędami odblokowywanymi<br />
przez obrót lub pociągnięcie, a także wyposażone<br />
w zamki (typu MS lub Ronis) oraz podświetlenie (przy<br />
pomocy LED). Ciekawą propozycją jest element czołowy<br />
wyposażony w mechaniczną sygnalizację zadziałania.<br />
Rozwiązanie to pozwala<br />
na precyzyjne określenie<br />
położenia przycisku<br />
nawet z dużej odległości.<br />
Sygnalizacja<br />
mechaniczna została<br />
zintegrowana z napędem<br />
tak, aby zmieniała<br />
kolor z zielonego na<br />
czerwony w zależności<br />
od tego, czy przycisk<br />
został wciśnięty, czy też<br />
nie. Istotne jest, że taki sposób<br />
sygnalizacji nie wymaga<br />
żadnych <strong>do</strong>datkowych elementów.<br />
o prądach <strong>do</strong> 80 A. Klasa <strong>do</strong>kładności<br />
B (kl.1). Wbu<strong>do</strong>wany zegar <strong>do</strong> przełączania<br />
2 lub 4 taryf.<br />
44<br />
DELTAplus – przeznaczone<br />
<strong>do</strong> pomiarów energii czynnej<br />
pobranej w instalacjach jedno<br />
lub trójfazowych, bezpośrednich<br />
o prądach <strong>do</strong> 80 A lub za<br />
pomocą przekładników prą<strong>do</strong>wych<br />
i napięciowych. Klasa<br />
<strong>do</strong>kładności: B lub A (kl.1 lub<br />
kl.2). Opcje: pomiar<br />
energii biernej, pomiary<br />
taryfowe, interfejs<br />
komunikacyjny M-Bus,<br />
LonWorks.<br />
44<br />
DELTAmax – wersja<br />
l i c z n i -<br />
ków DEL-<br />
T A p l u s<br />
r o z b u -<br />
<strong>do</strong>wana<br />
o pomiar<br />
energii oddanej. Klasa <strong>do</strong>kładności B<br />
(kl.1). Wbu<strong>do</strong>wany zegar <strong>do</strong> przełączania<br />
taryf, pomiar profilu obciążenia (15,<br />
30 lub 60 min), mocy maksymalnej<br />
(okres 15, 30 lub 60 min), harmonicznych<br />
prądu i THD.<br />
POLLIN:<br />
Zabezpieczenie<br />
silnika trójfazowego<br />
(seria MKF)<br />
Przekaźniki MKF przeznaczone<br />
są <strong>do</strong> zabezpieczania<br />
silników trójfa zow ych<br />
(3× 400/230 V, 50 Hz) o <strong>do</strong>wolnej<br />
mocy przed skutkami<br />
pracy przy przerwie obwodu<br />
w jednym z przewodów<br />
zasilających (zanik fazy)<br />
oraz spadkiem napięcia<br />
fazowego poniżej ok. 175 V.<br />
Możliwa jest również kontrola kolejności<br />
faz oraz kontrola styków stycznika.<br />
Produkowane są też wersje z 2 stykami<br />
przełącznymi 8 A 250 V AC (w 1 module).<br />
Działanie przekaźników MKF polega na<br />
pomiarze skła<strong>do</strong>wej symetrycznej zerowej<br />
napięcia zasilającego.<br />
Po zaniku fazy lub obniżeniu się napięcia<br />
<strong>do</strong> ok. 175 V na dłużej niż ok. 3,5 s przekaźnik<br />
MKF odłącza silnik.<br />
Po ustaniu przyczyny zadziałania następuje<br />
ponowne samoczynne uruchomienie<br />
silnika.<br />
10
Jednak w przypadku wykrycia przerwy<br />
za stycznikiem silnik zostanie wyłączony<br />
na stałe.<br />
Natomiast w przypadku nieprawidłowej<br />
kolejności faz wyłączenie silnika jest natychmiastowe.<br />
Układ nie jest czuły na chwilowe wahania<br />
sieci, a także na asymetrię zasilania przy<br />
załączaniu silnika o dużej mocy.<br />
Przekaźniki MKF posiadają obu<strong>do</strong>wę<br />
1-modułową z tworzywa sztucznego samogasnącego,<br />
przystosowaną <strong>do</strong> mocowania<br />
na szynie 35 mm.<br />
Działanie przekaźnika sygnalizuje jedno<br />
lub dwukolorowa dioda LED. Niektóre<br />
wersje wyposażone są <strong>do</strong>datkowo w pokrętła<br />
regulacji progu zadziałania i czasu<br />
opóźnienia zadziałania.<br />
Po prawidłowym podłączeniu przekaźnika<br />
powinna świecić sygnalizacyjna dioda LED<br />
(kolor zielony).<br />
Zanik świecenia tej diody świadczy o zaniku<br />
jednej z faz lub spadku napięcia fazowego<br />
(asymetria faz).<br />
Podłączając zabezpieczenie silnika <strong>do</strong><br />
instalacji hydroforowej, należy jedną<br />
z par styków roboczych wyłącznika ciśnieniowego<br />
włączyć w szereg z cewką<br />
stycznika, przy czym wyłącznik ciśnieniowy<br />
nie może mieć podłączonych żadnych<br />
przewodów fazowych.<br />
RELPOL: Nowe<br />
wykonania<br />
przekaźników<br />
RM84, RM85, RM87<br />
Relpol wprowadził <strong>do</strong> oferty specjalne wersje<br />
przekaźników RM84, RM85, RM87 ze<br />
wzmocnioną izolacją i ze zestykami zwiernymi<br />
o powiększonej przerwie zestykowej,<br />
którą określa się jako „oddzielenie pełne”.<br />
Napięcie probiercze przerwy zestykowej<br />
wynosi 2000 V AC. Napięcie probiercze<br />
pomiędzy cewką a stykami wynosi 5000 V<br />
AC, a typ izolacji określono jako „wzmocniony”.<br />
Przekaźniki z powiększoną przerwą<br />
zestykową na końcu kodów zamówieniowych<br />
będą miały oznaczenie „(51)”. Przykład<br />
ko<strong>do</strong>wania: RM85-2021-35-1024 (51).<br />
Możliwe jest zamówienie przekaźników<br />
z powiększoną przerwą zestykową i przeźroczystą<br />
obu<strong>do</strong>wą. Kody zamówieniowe<br />
takich przekaźników będą miały na końcu<br />
oznaczenie „…-01 (51)”. Przykład ko<strong>do</strong>wania:<br />
RM85-2021-35-1024-01 (51).<br />
HAGER: Nowe<br />
wyłączniki mocy<br />
Seria h3 to szeroka oferta wyłączników<br />
mocy, rozłączników obciążenia oraz bloków<br />
różnicowoprą<strong>do</strong>wych przeznaczona<br />
<strong>do</strong> zabezpieczania i rozłączania obwodów<br />
głównych instalacji elektrycznych niskiego<br />
napięcia.<br />
Nowa serię charakteryzują najwyższa<br />
jakość wykonania oraz innowacyjne,<br />
profesjonalne rozwiązania techniczne.<br />
Szczególną uwagę zwrócono na ergonomię,<br />
zapewnienie wysokich parametrów<br />
elektrycznych i integrację aparatów z elementami<br />
zabu<strong>do</strong>wy rozdzielnic univers.<br />
Główne zalety serii h3 to:<br />
44<br />
szybki, prosty i bezpieczny montaż<br />
44<br />
szeroki zakres prądów znamionowych<br />
i z<strong>do</strong>lności zwarciowej<br />
44<br />
<strong>do</strong>stępność rozłączników obciążenia<br />
w każdej z wielkości<br />
44<br />
<strong>do</strong>stępność bloków różnicowoprą<strong>do</strong>wych<br />
<strong>do</strong> 500 A<br />
44<br />
bogata oferta akcesoriów, w tym blokady<br />
mechaniczne i napędy <strong>do</strong> układów SZR<br />
PHOENIX<br />
CONTACT:<br />
Plastikowe<br />
oznaczniki <strong>do</strong> kabli<br />
UC-WMTBA<br />
Oznaczniki UC-WMTBA ułatwiają oznakowanie<br />
kabli i wiązek przewodów o średnicy<br />
większej niż 4 mm.<br />
Poszczególne oznaczniki można mocować<br />
za pomocą tradycyjnych opasek<br />
kablowych. Szeroki przedział temperatur<br />
roboczych pozwala na ich stosowanie<br />
w wielu różnych śro<strong>do</strong>wiskach. Ponadto<br />
zapewniają one odpowiednią wielkość<br />
miejsca na ewentualny opis funkcji.<br />
Oznaczniki opisuje się za pomocą drukarki<br />
BLUEMARK LED lub plotera.<br />
Jednoznaczne oznakowanie wszystkich<br />
przewodów i kabli przyczynia się <strong>do</strong><br />
znacznego polepszenia przejrzystości<br />
szaf rozdzielczych i instalacji. Ułatwia ono<br />
prace montażowe i konserwacyjne oraz<br />
jest pomocne przy usuwaniu awarii.<br />
Zgodne z normami i trwałe oznaczenie<br />
przewodów nie jest <strong>do</strong>datkowym rozwiązaniem,<br />
lecz wymaganym przez coraz<br />
liczniejszych klientów standardem jakości<br />
nowoczesnych, profesjonalnych instalacji.<br />
Systemy oznaczania przewodów i kabli<br />
firmy Phoenix Contact oferują każdemu<br />
użytkownikowi optymalne możliwości<br />
oznakowania jego produktów, niezależnie<br />
od tego czy wybrano oznaczniki nawlekane,<br />
nasuwane, zatrzaskiwane lub z opaskami<br />
kablowymi.<br />
Beghelli: Oficjalny<br />
partner programu<br />
DIALux<br />
W marcu 2011 roku firma Beghelli została<br />
oficjalnym partnerem programu DIALux.<br />
W związku z tym wydarzeniem został<br />
przygotowany plugin zawierający krzywe<br />
fotometryczne oferowanych opraw. Zarówno<br />
plugin, jak i sam program DIALux,<br />
w najnowszej wersji 4.9, został u<strong>do</strong>stępniony<br />
na tegorocznym wydaniu firmowej<br />
płyty DVD Beghelli 2011.<br />
Płytę można bezpłatnie zamówić pod<br />
adresem: biuro@beghelli-polska.pl.<br />
11<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
produkty<br />
Ekonomiczne <strong>zasilacze</strong><br />
<strong>impulsowe</strong> <strong>do</strong> zastosowań<br />
przemysłowych<br />
Zasilacze są bardzo<br />
ważnym elementem<br />
układów automatyki.<br />
Od jakości <strong>do</strong>starczonego<br />
napięcia zależy poprawne<br />
działanie często bardzo<br />
drogich urządzeń.<br />
Oprócz <strong>do</strong>starczania<br />
napięcia i prądu<br />
o wysokich parametrach<br />
niezbędnych <strong>do</strong> działania<br />
odbiorników, niezawodny<br />
zasilacz pozwoli zmniejszyć<br />
ryzyko awarii, zmniejszy<br />
czas kosztownych przerw<br />
w zasilaniu urządzeń<br />
procesów produkcyjnych,<br />
co wymiernie przekłada<br />
się na koszty produkcji.<br />
Mirosław Mądry<br />
menedżer produktu<br />
e-mail: miroslaw.madry@fega.com.pl<br />
tel.: 71 37 60 946, +48 667 966 664<br />
Grupa ABB w zakresie produktów automatyki<br />
przemysłowej oferuje pięć serii<br />
impulsowych zasilaczy niskiego napięcia:<br />
od najmniejszych CP-D <strong>do</strong> najbardziej<br />
wydajnych CP-T, wśród nich serię ekonomiczną<br />
CP-E.<br />
Wszystkie <strong>zasilacze</strong> serii CP są przeznaczone<br />
<strong>do</strong> montażu na szynie DIN (EN 50022).<br />
W zależności od typu pobierają energię<br />
z sieci jedno- lub trójfazowej, mogą być<br />
zasilane napięciem stałym lub przemiennym.<br />
W konstrukcji urządzeń zostały<br />
wykorzystane komponenty przeznaczone<br />
Rys. 1. Zasilacze serii CP-E<br />
<strong>do</strong> pracy w śro<strong>do</strong>wisku przemysłowym<br />
o podwyższonych temperaturach, np. kondensatory<br />
elektrolityczne przeznaczone <strong>do</strong><br />
pracy w temperaturze <strong>do</strong> 105°C.<br />
Urządzenia są odporne na przeciążenia,<br />
zwarcia, pracują stabilnie również przy<br />
braku obciążenia – przy rozwarciu obwodu<br />
DC. Zwarcie wyjścia powoduje zmniejszenie<br />
wartości napięcia wyjściowego <strong>do</strong> zera.<br />
Po usunięciu usterki sterownik zasilacza<br />
przywraca napięcie wyjściowe <strong>do</strong> poziomu<br />
znamionowego. Podczas przeciążeń <strong>zasilacze</strong><br />
nie wyłączają się. Większość zasilaczy<br />
pozwala na rozruch i ciągłą, stabilną pracę<br />
również przy obciążeniach o charakterze<br />
pojemnościowym. Rezerwa mocy pozwala<br />
na wzrost prądu pobieranego przez odbiornik<br />
o 50% powyżej wartości znamionowej,<br />
bez obniżania napięcia wyjściowego. Dzięki<br />
temu możliwe jest zasilanie urządzeń<br />
o wyższym prądzie startowym (napędy<br />
DC, przetwornice DC/DC, itp.). Większość<br />
zasilaczy posiada możliwość niewielkiej<br />
regulacji napięcia wyjściowego w celu kompensacji<br />
spadków napięć na przewodach.<br />
Potencjometry regulacyjne są umieszczone<br />
na ściankach czołowych urządzeń, zapewniając<br />
swobodny <strong>do</strong>stęp użytkownikowi.<br />
Tolerancja zmian napięcia wyjściowego<br />
względem zmian obciążenia i napięcia wejściowego<br />
dla wszystkich serii zasilaczy ABB<br />
wynosi ±1%. Poziom tętnień jest mniejszy<br />
od 50 mVpp w paśmie <strong>do</strong> 20 MHz.<br />
Typoszereg <strong>ekonomiczne</strong>j serii E zawiera<br />
<strong>zasilacze</strong> napięcia stałego o wartościach<br />
5, 12, 24 i 48 V o obciążalności od 0,62<br />
<strong>do</strong> 20 A w zależności od typu. Stan pracy<br />
zasilaczy wskazuje jedna lub dwie diody<br />
LED. Wszystkie <strong>zasilacze</strong> pozwalają na<br />
kompensację spadków napięć na przewodach<br />
wyjściowych DC (rys. 2.).<br />
Wszystkie <strong>zasilacze</strong> umożliwiają łączenie<br />
szeregowe wyjść w celu zwiększenia napięcia.<br />
Aby zwiększyć wydajność prą<strong>do</strong>wą,<br />
<strong>zasilacze</strong> można łączyć równolegle <strong>do</strong><br />
3 sztuk. Zasilacze napięcia 24 V DC wyższej<br />
mocy posiadają <strong>do</strong>datkowe wyjście półprzewodnikowe<br />
(<strong>zasilacze</strong> 30 W i 60 W) lub<br />
przekaźnikowe (<strong>zasilacze</strong> ≥120 W), sygna-<br />
12
lizujące obecność poprawnego napięcia<br />
na wyjściu. Podłączenie tego wyjścia <strong>do</strong><br />
układu sterowania umożliwia ciągły monitoring<br />
i diagnostykę układu zasilania. Obu<strong>do</strong>wa<br />
zasilaczy wykonana jest z wysokiej<br />
jakości tworzywa sztucznego. Zasilacze<br />
serii E ze względu na swoje wymiary są<br />
przeznaczone <strong>do</strong> instalacji razem z innymi<br />
urządzeniami automatyki przemysłowej jak<br />
sterowniki PLC, konwertery, przekaźniki<br />
monitorujące itp. Porównanie wybranych<br />
parametrów technicznych zasilaczy impulsowych<br />
CP-E przedstawia Tabela 1.<br />
Temperaturowy zakres pracy serii CP-E wynosi<br />
od –25 <strong>do</strong> +70°C. Wszystkie <strong>zasilacze</strong><br />
cechują się wysoką sprawnością, niskimi<br />
stratami (małe nagrzewanie obu<strong>do</strong>wy –<br />
nie wymagają chłodzenia aktywnego za<br />
pomocą wentylatora). Pełna obciążalność<br />
zasilaczy jest zachowana <strong>do</strong> temperatury<br />
+60°C, co wystarcza <strong>do</strong> większości typowych<br />
aplikacji przemysłowych. W wyższych<br />
temperaturach następuje nieznaczne<br />
obniżenie wydajności. Separacja galwaniczna<br />
pomiędzy wejściem a wyjściem<br />
zasilaczy wynosi minimum 3 kV. W układzie<br />
mocy zapewnia ją transformator wysokiej<br />
częstotliwości, w układzie sprzężenia<br />
zwrotnego optoizolator. W zależności od<br />
typu <strong>zasilacze</strong> ABB serii CP-E umożliwiają<br />
Rys. 2. Wskaźnik poprawności napięcia<br />
wyjściowego i możliwość regulacji napięcia<br />
buforowanie mocy wyjściowej przy zaniku<br />
napięcia zasilania w czasie od 30 <strong>do</strong> 75 ms.<br />
Dwudrożne podtrzymanie zasilania odbiornika<br />
może być również przeprowadzone<br />
w układzie z modułem redundancyjnym.<br />
Dla aplikacji wymagających <strong>do</strong>datkowego<br />
podtrzymania napięcia 24 V DC grupa ABB<br />
oferuje superkondensatorowe moduły<br />
buforujące CP-B. Zasilacze spełniają wymagania<br />
norm IEC/EN 61204, EN60950-1,<br />
EN 60950, Dyrektywy Niskonapięciowej<br />
2006/95/EC, Dyrektywy EMC 2004/108/<br />
EC, posiadają certyfikaty CE, C UL US,<br />
Gost, C-Tick.<br />
Do zasilaczy <strong>do</strong>stępne są opcjonalne<br />
moduły <strong>do</strong>datkowe CP-RUD i CP-A RUD<br />
przeznaczone <strong>do</strong> zasilania redundantnego<br />
odbiorników.<br />
Przemysłowe <strong>zasilacze</strong> <strong>impulsowe</strong> CP<br />
produkcji ABB posiadają wiele międzynaro<strong>do</strong>wych<br />
aprobat, co jest ważne dla<br />
producentów maszyn i urządzeń przeznaczonych<br />
na eksport. Szeroki zakres<br />
napięć wejściowych AC/DC powoduje,<br />
że znajdują zastosowanie w instalacjach<br />
na całym świecie. Docelowymi klientami<br />
są producenci maszyn i urządzeń (OEM),<br />
rozdzielnic i szaf automatyki, integratorzy<br />
systemów sterowania, automatyki<br />
budynków, układów pomiarowych itp.<br />
Bezpieczeństwo zasilanych urządzeń jest<br />
gwarantowane przez <strong>do</strong>kładną stabilizację<br />
napięcia wyjściowego, wysoki stopień<br />
izolacji, konstrukcję zacisków uniemożliwiającą<br />
<strong>do</strong>tknięcie styków oraz drugą klasę<br />
ochrony. A przecież bezpieczny zasilacz,<br />
to większe bezpieczeństwo personelu<br />
i urządzeń.<br />
t Autor tekstu:<br />
Jakub Matasek<br />
Tabela 1. Parametry przemysłowych zasilaczy impulsowych CP-E produkcji ABB.<br />
Typ<br />
Napięcie wyjściowe [V]<br />
Znamionowe<br />
Zakres regulacji<br />
Prąd<br />
wyjściowy [A]<br />
Moc<br />
wyjściowa [W]<br />
Sprawność<br />
[%]<br />
Informacje<br />
<strong>do</strong>datkowe<br />
CP-E 5/3.0 5 4,5÷6,0 3,00 15 75 2 diody LED<br />
CP-E 12/2.5 12 12,0÷15,0 2,50 30 84<br />
CP-E 12/10 12 11,4÷14,5 10,00 120 84<br />
CP-E 24/0.75<br />
CP-E 24/5.0 22,5÷28,5 5,00 120 86<br />
24<br />
Pasywna korekcja<br />
współczynnika mocy<br />
21,6÷28,8 0,75 18 77 2 diody LED<br />
CP-E 24/1.25 24,0÷28,0 1,25 30 86<br />
CP-E 24/2.5 24,0÷28,0 2,50 60 89<br />
CP-E 24/10.0 22,5÷28,5 10,00 240 89<br />
CP-E 24/20.0 22,5÷28,5 20,00 480 89<br />
CP-E 48/0.62<br />
48,0÷55,0 0,62 30 86<br />
CP-E 48/1.25 48,0÷55,0 1,25 60 89<br />
CP-E 48/5.0 48<br />
47,0÷55,0 5,00 240 90<br />
CP-E 48/10.0 47,0÷55,0 10,00 480 90<br />
Wyjście DC OK<br />
Pasywna korekcja<br />
współczynnika mocy<br />
Pasywna korekcja<br />
współczynnika mocy<br />
Aktywna korekcja<br />
współczynnika mocy<br />
Pasywna korekcja<br />
współczynnika mocy<br />
Aktywna korekcja<br />
współczynnika mocy<br />
13<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
produkty<br />
Rozłączniki bezpiecznikowe<br />
<strong>do</strong> 63 A<br />
Rys. 1. Rozłącznik bezpiecznikowy Z-SLS/CB/3 <strong>do</strong> stosowania z wkładkami bezpiecznikowymi D02 i D01<br />
W zakresie rozłączników<br />
bezpiecznikowych <strong>do</strong> 63 A<br />
o bu<strong>do</strong>wie modułowej<br />
Eaton Moeller oferuje<br />
szeroką gamę aparatów,<br />
które są w stanie spełnić<br />
najwyższe wymagania<br />
stawiane zabezpieczeniom<br />
współczesnych instalacji<br />
elektrycznych. Nieustanny<br />
rozwój oferowanych<br />
produktów sprawia,<br />
że cechują się one<br />
pewnością działania<br />
oraz łatwością montażu<br />
i eksploatacji, zapewniając<br />
przy tym szereg<br />
funkcji sygnalizacyjnych.<br />
Waldemar Filar<br />
menedżer produktu<br />
e-mail: waldemar.filar@fega.com.pl<br />
tel.: 71 37 60 947, +48 699 999 967<br />
Typowe zastosowanie bezpieczników topikowych<br />
to zabezpieczenie nadprą<strong>do</strong>we<br />
kabli i przewodów, zabezpieczenie zwarciowe<br />
silników, ochrona półprzewodników czy<br />
wreszcie <strong>do</strong>bezpieczenie ograniczników<br />
przepięć. Są one często stosowane mimo<br />
rozwoju zabezpieczeń, takich jak wyłączniki<br />
mocy czy wyłączniki nadprą<strong>do</strong>we. Przyszłość<br />
zabezpieczeń topikowych wydaje<br />
się być niezagrożona z uwagi na ich zalety,<br />
<strong>do</strong> których należy zaliczyć: dużą z<strong>do</strong>lność<br />
wyłączania, niezawodność działania,<br />
stosunkowo łatwą możliwość zapewnienia<br />
selektywności działania szeregowo<br />
połączonych zabezpieczeń nadprą<strong>do</strong>wych.<br />
Eaton Moeller oferuje sprawdzone rozwiązania<br />
w zakresie rozłączników bezpiecznikowych,<br />
które mogą być stosowane<br />
z wkładkami bezpiecznikowymi wielkości<br />
D02, D01 oraz cylindrycznymi.<br />
Dużą popularność wśród projektantów<br />
oraz wykonawców instalacji elektrycznych<br />
z<strong>do</strong>była seria rozłączników bezpiecznikowych<br />
Z-SLS/CB… (rys. 1), która może być<br />
stosowana z wkładkami bezpiecznikowymi<br />
wielkości D02 i D01 (z elementami <strong>do</strong>pasowującymi).<br />
Aparaty te <strong>do</strong>stępne są w wersji<br />
1-, 2- i 3-biegunowej.<br />
Warto zwrócić uwagę na fakt, że w tego<br />
typu rozłącznikach montaż wkładek odbywa<br />
się bez wkręcania główek bezpiecznikowych<br />
<strong>do</strong> podstawy rozłącznika, a jedynie<br />
poprzez zatrzaśnięcie dźwigni z wkładką.<br />
Eliminuje to największą wadę połączeń<br />
gwintowanych, jaką jest możliwość poluzowania<br />
połączeń w trakcie eksploatacji.<br />
Zachowanie stałej w czasie siły <strong>do</strong>cisku<br />
wkładki bezpiecznikowej jest o tyle istotne,<br />
że pozwala uniknąć zwiększenia strat<br />
14
Rys. 2. Rozłącznik bezpiecznikowy Z-SLS/NEOZ oraz zestaw wtyków z wkładkami bezpiecznikowymi<br />
mocy aparatu, co ma wpływ na narażenia<br />
termiczne rozłączników.<br />
Rozłączniki wyposażone są również<br />
w optyczny wskaźnik zadziałania wkładki<br />
topikowej. Informuje on o zadziałaniu<br />
wkładki, co pozwala na szybkie zlokalizowanie<br />
uszkodzenia. Pewność rozłączenia<br />
Z-SLS/CB zapewniana jest dzięki dwustronnemu<br />
rozłączeniu wkładki bezpiecznikowej,<br />
natomiast możliwość oszynowania od<br />
góry oraz od <strong>do</strong>łu szynami łączeniowymi<br />
usprawnia montaż rozłączników.<br />
Dodatkową zaletą rozłączników Z-SLS/<br />
CB jest fakt, że przy wymianie wkładki<br />
bezpiecznikowej nie ma bezpośredniego<br />
kontaktu z wkładką. Jest to szczególnie<br />
istotne z uwagi na temperaturę (nawet<br />
100°C), jaką może osiągnąć uszkodzona<br />
wkładka topikowa.<br />
W zakresie prą<strong>do</strong>wym <strong>do</strong> 63 A Eaton<br />
Moeller oferuje również dwie inne rodziny<br />
rozłączników bezpiecznikowych: Z-SLS/<br />
NEOZ oraz D02-LTS, w których wkładki instalowane<br />
są bez połączeń gwintowanych.<br />
Z-SLS/NEOZ… (rys. 2) <strong>do</strong>stępne są<br />
dla wkładek D02 i D01 w wykonaniu 1-,<br />
2- i 3-biegunowym, a także w wersji 1+Ni<br />
3+N-biegunowej, z oddzielnie załączanym<br />
torem N. Są to podstawy rozłączników, <strong>do</strong><br />
których zamawiane są oddzielnie wtyki<br />
z wkładkami bezpiecznikowymi z optyczną<br />
sygnalizacją przepalenia wkładki lub<br />
bez niej. Istnieje możliwość zamówienia<br />
kompletnego zestawu składającego się<br />
Rys. 3. Rozłączniki D02-LTS mogą być wspólnie<br />
oszynowane z pozostałą aparaturą modułową,<br />
zajmują szerokość 4 standar<strong>do</strong>wych modułów<br />
z podstawy oraz wtyków i wkładek bezpiecznikowych<br />
(seria Z-SLS/CEK…).<br />
W przypadku, gdy wymagana jest możliwość<br />
zdalnej kontroli wkładek bezpiecznikowych,<br />
np. w instalacjach automatyki<br />
budynkowej <strong>do</strong> ciągłej kontroli stanu<br />
<strong>do</strong>bezpieczenia ograniczników przepięć,<br />
z powodzeniem może być stosowany aparat<br />
Z-SLK z <strong>do</strong>datkowym przekaźnikiem.<br />
Styki wyjściowe przekaźnika przełączają<br />
w zależności od stanu wkładek bezpiecznikowych<br />
oraz pozycji styków rozłącznika.<br />
Seria rozłączników D02-LTS to aparaty<br />
w wersji 3-, 3+N-biegunowej oraz<br />
3-biegunowej ze stykiem pomocniczym<br />
(informującym o pozycji styków rozłącznika)<br />
i optyczną sygnalizacją przepalenia<br />
wkładki. Mogą być stosowane z wkładami<br />
D02, a z zastosowaniem elementu<br />
<strong>do</strong>pasowującego także z wkładkami D01<br />
i cylindrycznymi 10×38.<br />
Serię tę wyróżnia bardzo mała szerokość<br />
montażowa (wersja 3-biegunowa zajmuje<br />
szerokość 4 standar<strong>do</strong>wych modułów).<br />
Dzięki temu rozłączniki mogą być oszynowane<br />
od góry oraz od <strong>do</strong>łu tą samą<br />
szyną łączeniową (rys. 3), która jest wykorzystywana<br />
<strong>do</strong> standar<strong>do</strong>wej aparatury<br />
modułowej Eaton Moeller. D02-LTS posiadają<br />
odpowiednie, podwójne zaciski od<br />
<strong>do</strong>łu, jak i od góry. Ponadto wyposażone<br />
są w styk pomocniczy, realizujący funkcję<br />
kontroli termicznej – jeśli temperatura toru<br />
prą<strong>do</strong>wego rozłącznika przekroczy 120°C,<br />
styk przełącza swoje wyjście pozwalając<br />
odpowiednio wcześniej zareagować na<br />
sytuację awaryjną.<br />
Bogata oferta rozłączników bezpiecznikowych<br />
<strong>do</strong> 63 A Eaton Moeller pozwala<br />
na indywidualny <strong>do</strong>bór aparatu <strong>do</strong> danej<br />
aplikacji. Nowoczesna konstrukcja oraz<br />
innowacyjne rozwiązania sprawiają, że<br />
rozłączniki odznaczają się dużą pewnością<br />
działania, zapewniając przy tym łatwość<br />
montażu i eksploatacji.<br />
t Autor tekstu:<br />
Grzegorz Cupriak<br />
15<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
produkty<br />
Wyłączniki powietrzne dmx 3<br />
Firma Legrand Polska<br />
sp. z o.o. posiada<br />
w swojej ofercie serię<br />
wyłączników i rozłączników<br />
powietrznych niskiego<br />
napięcia DMX 3 . Są to<br />
aparaty przeznaczone<br />
<strong>do</strong> stosowania<br />
w rozdzielniach głównych<br />
i podrozdzielniach<br />
przemysłowych na prądy<br />
<strong>do</strong> 4000 A, w sieciach<br />
o napięciu <strong>do</strong> 690 V.<br />
Rys. 1. Włączniki DMX 3 H 2500 4P w wykonaniu wysuwnym z elektronicznym wyzwalaczem nadprą<strong>do</strong>wym<br />
MP4 LSlg<br />
Mirosław Mądry<br />
menedżer produktu<br />
e-mail: miroslaw.madry@fega.com.pl<br />
tel.: 71 37 60 946, +48 667 966 664<br />
Najważniejsze cechy aparatów serii DMX 3<br />
to m.in.: szerszy zakres prądów znamionowych,<br />
wyłączniki o z<strong>do</strong>lności zwarciowej<br />
65 kA, wyzwalacze nadprą<strong>do</strong>we o zaawansowanych<br />
możliwościach, większa<br />
elastyczność konfiguracji przyłączy tylnych.<br />
Wyłączniki DMX 3 są produkowane w dwóch<br />
wielkościach wymiarowych): DMX 3 2500<br />
(prądy znamionowe: 1000 A, 1250 A, 1600<br />
A, 2000 A i 2500 A) oraz DMX 3 4000 (prądy<br />
znamionowe: 3200 A i 4000 A).<br />
Oferta obejmuje wyłączniki o zwarciowej<br />
z<strong>do</strong>lności wyłączania (przy 415 V~):<br />
44<br />
50 kA dla wyłączników oznaczanych<br />
DMX 3 N<br />
44<br />
65 kA dla wyłączników oznaczanych<br />
DMX 3 H<br />
44<br />
100 kA dla wyłączników oznaczanych<br />
DMX 3 L<br />
Gabaryty wyłączników o z<strong>do</strong>lności zwarciowej<br />
100 kA są takie same dla prądów znamionowych<br />
od 1000 A <strong>do</strong> 4000 A. Wszystkie<br />
aparaty DMX 3 mogą być wykonywane jako<br />
stacjonarne i wysuwne. W odróżnieniu<br />
od aparatów w wykonaniu stacjonarnym<br />
aparaty w wykonaniu wysuwnym mają<br />
możliwość zakładania <strong>do</strong>datkowej blokady<br />
(w pozycji wysunięty), która zapewnia optymalne<br />
bezpieczeństwo w przypadku prac<br />
serwisowych (wi<strong>do</strong>czna przerwa izolacyjna).<br />
Rozłączniki DMX 3 -I <strong>do</strong>stępne są na prądy<br />
znamionowe 1250 A, 1600 A, 2000 A,<br />
2500 A, 3200 A i 4000 A. Tak jak w przypadku<br />
wyłączników, rozłączniki powietrzne<br />
<strong>do</strong>stępne są w dwóch gabarytach (gabaryt<br />
1: prądy znamionowe <strong>do</strong> 2500 A, gabaryt 2:<br />
prądy znamionowe <strong>do</strong> 4000 A) w wykonaniu<br />
stacjonarnym i wysuwnym.<br />
Elektroniczne wyzwalacze nadprą<strong>do</strong>we<br />
MP4 i MP6<br />
Jedną z najważniejszych zmian wprowadzonych<br />
w ofercie DMX 3 jest możliwość<br />
skonfigurowania wyłącznika z jednym<br />
z <strong>do</strong>stępnych wyzwalaczy elektronicznych<br />
serii MP4 (wersja standar<strong>do</strong>wa) lub serii<br />
MP6 (wersja zaawansowana), podając<br />
przy zamówieniu co najmniej dwa numery<br />
katalogowe: jeden dla wyłącznika i jeden<br />
dla wyzwalacza elektronicznego. Dla<br />
przypomnienia, w ofercie <strong>do</strong>tychczasowej<br />
wyłączniki były wyposażone standar<strong>do</strong>wo<br />
w wyzwalacz MP17 i zamawiane poprzez<br />
podanie jednego numeru katalogowego.<br />
Standar<strong>do</strong>wa seria wyzwalaczy o nazwie<br />
MP4 jest <strong>do</strong>stępna w trzech wersjach: LI,<br />
LSI oraz LSIg, różniących się możliwościami<br />
nastawiania parametrów zadziałania<br />
zabezpieczeń. Wszystkie wyzwalacze serii<br />
MP4 oferują w standardzie pomiary prądu<br />
w każdej fazie, wizualizację aktualnie nastawianej<br />
wartości oraz historię ostatnich<br />
dwudziestu wyzwoleń.<br />
Zaawansowana seria wyzwalaczy elektronicznych<br />
oznaczona jako MP6, <strong>do</strong>stępna<br />
jest w dwóch wersjach: LSI oraz LSIg.<br />
W porównaniu z serią MP4, wyzwalacze<br />
nadprą<strong>do</strong>we serii MP6 posiadają wiele<br />
<strong>do</strong>datkowych funkcji, jak np. pomiar napięć,<br />
mocy, energii, współczynnika mocy,<br />
częstotliwości czy harmonicznych. Mają<br />
także możliwość konfigurowania alarmów<br />
aktywowanych przy przekroczeniu zadanej<br />
wartości napięcia, częstotliwości lub wykryciu<br />
asymetrii napięć. Dostęp <strong>do</strong> tak dużej<br />
ilości informacji oraz ich analiza są łatwe<br />
dzięki kolorowemu, <strong>do</strong>tykowemu ekranowi<br />
LCD, który umożliwia wyświetlanie wszystkich<br />
pomiarów zarówno w postaci liczbowej,<br />
jak i graficznej.<br />
W przypadku wymiany uszkodzonego<br />
wyłącznika, elektroniczny wyzwalacz nadprą<strong>do</strong>wy<br />
w nim zainstalowany zachowuje<br />
w swojej pamięci wewnętrznej wszystkie<br />
nastawy oraz zdarzenia zarejestrowane<br />
podczas pracy wyłącznika (przeciążenia,<br />
zwarcia, liczba cykli łączeniowych, wartości<br />
zmierzonych prądów i inne). Nastawy<br />
zabezpieczeń są dzięki temu powiązane<br />
16
nie z wyłącznikiem, lecz z zabezpieczaną<br />
instalacją. Ta cecha wyzwalaczy sprawia,<br />
że wszelkie prace konserwacyjne lub prace<br />
związane z przebu<strong>do</strong>wą instalacji elektrycznej<br />
są bardziej bezpieczne i pomagają<br />
zredukować czas przestoju <strong>do</strong> minimum.<br />
Wszystkie wyzwalacze nadprą<strong>do</strong>we MP4<br />
i MP6 są standar<strong>do</strong>wo wyposażone w baterie<br />
zasilające, co pozwala na monitorowanie<br />
i modyfikację ich parametrów nawet<br />
wtedy, gdy wyłącznik nie jest przyłączony<br />
<strong>do</strong> sieci. Rozwiązanie to daje min. możliwość<br />
realizacji nastaw progów wyzwalania<br />
poszczególnych zabezpieczeń przed<br />
zainstalowaniem wyłącznika w rozdzielnicy,<br />
a także u<strong>do</strong>stępnia informacje o przyczynie<br />
wyzwolenia wyłącznika przed próbą jego<br />
ponownego załączenia.<br />
Wyzwalacze serii MP4 i MP6 pozwalają ponadto<br />
na zrealizowanie funkcji komunikacji<br />
i sterowania (protokół Modbus). Po wyposażeniu<br />
wyzwalaczy w opcjonalny moduł<br />
komunikacji z portem RS-485 i podłączeniu<br />
ich <strong>do</strong> systemu nadzoru, użytkownik ma<br />
możliwość zdalnego wykonywania operacji<br />
łączeniowych, wizualizacji alarmów, wyświetlania<br />
mierzonych wielkości elektrycznych<br />
i parametrów wyzwalaczy.<br />
Wyposażenie pomocnicze<br />
Po zdjęciu przedniej ścianki aparatu<br />
DMX 3 (przez odkręcenie 4 wkrętów) użytkownik<br />
otrzymuje bezpośredni <strong>do</strong>stęp <strong>do</strong><br />
wszystkich elementów pomocniczych<br />
sterowania i sygnalizacji: wyzwalaczy<br />
napięciowych (wzrostowych), wyzwalaczy<br />
podnapięciowych, cewek zamykania,<br />
styków pomocniczych, licznika załączeń,<br />
napędu silnikowego itd.<br />
Rys. 2. Elektroniczny wyzwalacz nadprą<strong>do</strong>wy<br />
MP4 LSlg<br />
Rys. 3. Elektroniczny wyzwalacz nadprą<strong>do</strong>wy<br />
MP6 LSI<br />
Wyzwalacze wzrostowe i podnapięciowe<br />
oraz cewki zamykania mogą być mocowane<br />
tylko w dedykowanych gniazdach<br />
umiejscowionych na specjalnie skonstruowanej<br />
podstawie, minimalizując w ten<br />
sposób ryzyko popełnienia błędu podczas<br />
montażu aparatu. Wyłączniki DMX 3 można<br />
wyposażyć w maksymalnie 2 wyzwalacze<br />
napięciowe (wzrostowe) lub 2 wyzwalacze<br />
podnapięciowe oraz 1 cewkę zamykania.<br />
Identyfikacja ww. akcesoriów po ich zainstalowaniu<br />
jest ułatwiona dzięki specjalnym<br />
okienkom na przedniej ściance aparatu.<br />
Wyposażenie bezpieczeństwa i akcesoria<br />
<strong>do</strong> blokowania<br />
Wyłączniki i rozłączniki DMX 3 w wykonaniu<br />
wysuwnym są <strong>do</strong>starczane standar<strong>do</strong>wo<br />
wraz z blokadą (przy pomocy kłódki) otworu<br />
na korbę <strong>do</strong> wysuwania wyłącznika. Posiadają<br />
one także szereg innych akcesoriów<br />
zabezpieczających, takich jak:<br />
44<br />
blokady przy pomocy zamka z kluczem<br />
(Ronis lub Profalux):<br />
——<br />
wyłącznika w stanie „Otwarty”,<br />
——<br />
wyłącznika w pozycji wysuniętej.<br />
44<br />
blokady przy pomocy kłódki:<br />
——<br />
wyłącznika w stanie „Otwarty”<br />
(maks. 3 kłódki),<br />
——<br />
przesłon izolacyjnych styków<br />
głównych (wyłącznik w pozycji wysuniętej).<br />
44<br />
blokada drzwi rozdzielnicy (montaż<br />
z lewej lub prawej strony) dla wyłącznika<br />
w stanie „Zamknięty”.<br />
44<br />
blokada wsunięcia niewłaściwego wyłącznika.<br />
Przyłączanie aparatów DMX 3<br />
Sposób wykonania przyłączeń i wymiary<br />
przyłączy są ważne, zwłaszcza w instalacjach<br />
z zastosowaniem aparatów dużej<br />
mocy. Aparaty DMX 3 są standar<strong>do</strong>wo wyposażone<br />
w przyłącza tylne. Aparaty w wykonaniu<br />
stacjonarnym posiadają poziome,<br />
nieprzestawialne (stałe) przyłącza tylne,<br />
natomiast aparaty w wykonaniu wysuwnym<br />
są wyposażone w przyłącza płaskie.<br />
Dzięki <strong>do</strong>stępnym w ofercie akcesoriom<br />
istnieje możliwość przekształcenia przyłączy<br />
poziomych w wyłączniku stacjonarnym<br />
na przyłącza pionowe lub płaskie, zaś<br />
w przypadku wyłączników wysuwnych przy<br />
pomocy jednego, uniwersalnego elementu<br />
możliwe jest przekształcenie przyłączy na<br />
poziome lub pionowe.<br />
Przełączanie zasilania rezerwowego<br />
We wszystkich aparatach DMX 3 w wykonaniu<br />
stacjonarnym i wysuwnym można zamontować<br />
mechanizm blokady (<strong>do</strong>bierany<br />
w zależności od gabarytu aparatu), który<br />
gwarantuje „bezpieczeństwo mechaniczne”<br />
w momencie przełączenia zasilania. Mechanizmy<br />
te montuje się z boku aparatów<br />
i steruje się nimi przez system cięgien<br />
(<strong>do</strong>stępne długości: od 2,6 m <strong>do</strong> 5,6 m).<br />
Takie rozwiązanie umożliwia wykonanie<br />
przełącznika zasilania rezerwowego przy<br />
zastosowaniu aparatów o różnych gabarytach<br />
(wyłączniki lub rozłączniki 3P, 4P<br />
w wykonaniu stacjonarnym lub wysuwnym).<br />
Sterowanie przez system cięgien<br />
daje możliwość zamontowania aparatów<br />
jeden nad drugim w jednej obu<strong>do</strong>wie lub<br />
jeden obok drugiego w dwóch sąsiednich<br />
obu<strong>do</strong>wach.<br />
Wyłączniki powietrzne DMX 3 przeznaczone<br />
<strong>do</strong> zabezpieczania instalacji elektrycznych<br />
niskiego napięcia przed skutkami zwarć<br />
i przeciążeń przy prądach <strong>do</strong> 4000 A cechuje<br />
<strong>do</strong>skonała trwałość mechaniczna<br />
i elektryczna oraz wysoka z<strong>do</strong>lność zwarciowa.<br />
Wyłączniki i rozłączniki powietrzne DMX 3<br />
produkcji Legrand spełniają całkowicie<br />
wymagania stawiane im przez normy oraz<br />
przez instalacje elektryczne, a oprócz tego<br />
oferują elastyczność konfiguracji oraz<br />
łatwość montażu i wykonywania podłączeń.<br />
t Autor tekstu:<br />
Zenon Wiński<br />
17<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
produkty<br />
Automatyczne przełączniki faz<br />
W roku 1995 firma POLLIN wprowadziła<br />
na rynek całkowicie innowacyjne<br />
urządzenie, pierwszy w Polsce<br />
automatyczny przełącznik faz AZF‐1.<br />
Pomysł był na tyle oryginalny,<br />
że początkowo fachowcy z branży<br />
elektrycznej i automatyki nie zdawali<br />
sobie sprawy, jak szerokie są możliwości<br />
zastosowania tego urządzenia. Jednak<br />
z upływem czasu, automatyczny przełącznik<br />
faz stał się powszechnie stosowanym<br />
aparatem i jako kolejny produkt firmy<br />
POLLIN, stał się wzorem <strong>do</strong> naśla<strong>do</strong>wania<br />
przez innych producentów.<br />
Waldemar Filar<br />
menedżer produktu<br />
e-mail: waldemar.filar@fega.com.pl<br />
tel.: 71 37 60 947, +48 699 999 967<br />
AZF–10S<br />
Automatyczny przełącznik faz służy <strong>do</strong> podtrzymywania ciągłości<br />
zasilania odbiorników jednofazowych, w oparciu o sieć trójfazową.<br />
Urządzenie kontroluje wartość napięcia na danej fazie i w momencie<br />
zaniku, bądź spadku poniżej nastawionej wartości, przełącza<br />
odbiornik na drugą fazę, a jeżeli ta również jest nieprawidłowa,<br />
to bezpośrednio na trzecią. Odbywa się to z czasem poniżej<br />
200 ms. Trzy diody LED na płycie czołowej informują, która<br />
faza jest akurat wybrana. Przełączniki faz produkowane są dla<br />
prądów obciążenia 10 A lub 16 A. Dla większych obciążeń należy<br />
zastosować <strong>do</strong>datkowe zewnętrzne styczniki.<br />
Najbardziej popularną wersją automatycznego przełącznika faz<br />
jest typ AZF-10S. Jego szczególną zaletą jest to, że posiada on<br />
system wzajemnego elektromechanicznego blokowania styków<br />
wyjściowych. Układ elektroniczny steruje trzema wielostykowymi<br />
DANE TECHNICZNE dla AZF-3, AZF-4 i AZF-10S<br />
Znamionowe napięcie zasilające 3×400/230 V 50 Hz +N<br />
Próg zadziałania dla AZF-3<br />
stały, 180 V<br />
Próg zadziałania dla AZF-4, AZF-10S<br />
regulowany w zakresie ok. 180÷210 V<br />
Histereza<br />
ok. 10 V<br />
Czas przerwy przełączeniowej<br />
ok. 150 ms<br />
Maks. prąd obciążenia (rezyst.) dla AZF-10S<br />
10 A – zasilanie bezpośrednie<br />
Maks. prąd obciążenia (rezyst.) dla AZF-3 i AZF-4<br />
16 A – zasilanie bezpośrednie<br />
Temperatura pracy –15°C ÷ +45°C<br />
Listwa zaciskowa 2,5 mm 2<br />
Wymiary dla AZF-3 i AZF-4<br />
trzy moduły (52,5 mm)<br />
Wymiary dla AZF-10S<br />
cztery moduły (70,0 mm)<br />
Stopień ochrony IP 20<br />
18
AZF–4<br />
AZF–3<br />
przekaźnikami, których specjalna konfiguracja wyklucza możliwość<br />
załączenia dwóch faz jednocześnie. Takie rozwiązanie zapewnia<br />
wysoką pewność i niezawodność działania oraz umożliwia<br />
(na życzenie klienta) skrócenie czasu przełączeń poniżej 100 ms.<br />
Tak krótki czas przełączania pozwala w niektórych przypadkach<br />
zachować nastawy sterowników mimo przełączania ich zasilania<br />
z fazy na fazę.<br />
Wszystkie typy AZF firmy POLLIN posiadają przełącznik wyboru<br />
trybu pracy, co jest ich <strong>do</strong>datkową, niespotykaną zaletą. Przełącznik<br />
ten pozwala użytkownikowi zadecy<strong>do</strong>wać, czy AZF ma<br />
pracować z priorytetem fazy L1 (będzie zawsze wybrana, gdy<br />
będzie miała prawidłowe parametry), czy bez priorytetu (<strong>do</strong>póki<br />
faza <strong>do</strong> której podłączony jest odbiornik będzie prawidłowa, nie<br />
nastąpi przełączenie – mimo, np. powrotu poprzedniej fazy).<br />
Najnowszymi, nieco prostszymi wersjami automatycznych przełączników<br />
faz są AZF‐3 i AZF‐4.<br />
Typ AZF‐3 jest najprostszą wersją, która nie posiada regulacji<br />
progu zadziałania oraz możliwości przyłączenia zewnętrznych<br />
styczników.<br />
Obie wersje są mniejsze od AZF‐10S (4 moduły) i posiadają<br />
obu<strong>do</strong>wę 3-modułową (na szynę 35 mm).<br />
Obu<strong>do</strong>wy wykonane są z tworzywa samo-gasnącego.<br />
Automatyczne przełączniki faz mają zastosowanie wszędzie tam,<br />
gdzie parametry napięcia zasilającego mają istotny wpływ na<br />
pracę urządzenia.<br />
Mogą współpracować z aparaturą medyczną, oświetleniem podstawowym<br />
i awaryjnym, klimatyzacją, urządzeniami chłodniczymi<br />
(lodówka, zamrażarka), systemami alarmowymi, sieciami komputerowymi,<br />
liniami technologicznymi, systemami alarmowymi<br />
i sterującymi itp.<br />
Wszystkie typy produkowanych przez POLLIN przełączników faz,<br />
objęte są 5-letnim okresem gwarancji.<br />
t Autor tekstu:<br />
Andrzej Sylwestrzuk
produkty<br />
Wielofunkcyjne przekaźniki<br />
czasowe oraz przekaźniki<br />
czasowe gwiazda-trójkąt<br />
Relpol, producent<br />
przekaźników<br />
elektromagnetycznych,<br />
od lat rozszerza ofertę<br />
o nowe produkty<br />
mające zastosowanie<br />
w automatyce<br />
przemysłowej.<br />
Dużą grupą urządzeń,<br />
obok przekaźników<br />
elektromagnetycznych,<br />
są przekaźniki czasowe,<br />
które od około 15 lat<br />
znajdują się w ofercie<br />
firmy. Dobrze znanym<br />
i stosowanym<br />
<strong>do</strong> dziś przekaźnikiem<br />
czasowym jest PIR15<br />
(dawniej COM3t),<br />
którego wyjściem<br />
wykonawczym<br />
jest przekaźnik<br />
elektromagnetyczny R15<br />
z dwoma lub trzema<br />
zestykami przełącznymi.<br />
Posiada 12 funkcji<br />
i 8 zakresów czasowych.<br />
L<br />
N<br />
MT-TER-17S-11-9240<br />
A2 S A1<br />
15 16 18<br />
<strong>do</strong> czujnika ruchu<br />
Rys. 1. Funkcje pokręteł na panelu przednim przekaźnika czasowego MT-TUA-17S-11-9240<br />
Mirosław Mądry<br />
menedżer produktu<br />
e-mail: miroslaw.madry@fega.com.pl<br />
tel.: 71 37 60 946, +48 667 966 664<br />
Przekaźniki czasowe Relpol SA mają<br />
zastosowanie w wielu aplikacjach m.in.<br />
automatyki przemysłowej i energetycznej,<br />
a także w instalacjach budynkowych. Są<br />
one <strong>do</strong>stępne w różnych odbu<strong>do</strong>wach<br />
np. modułu instalacyjnego, przemysłowego<br />
i przystosowane <strong>do</strong> bezpośredniego<br />
montażu na listwach montażowych oraz<br />
w gniazdach wtykowych.<br />
O szerokości zastosowań decyduje też <strong>do</strong>stępność<br />
wielu funkcji czasowych i wysokie<br />
z<strong>do</strong>lności łączeniowe zestyków. W artykule<br />
przedstawimy Państwu wielofunkcyjny<br />
przekaźnik czasowy MT-TUB-17S-11-9240<br />
oraz przekaźnik MT‐TSD-17S-12-9240 <strong>do</strong><br />
układów rozruchowych gwiazda-trójkąt.<br />
Do podstawowych zalet przekaźnika MT-<br />
TUB należą: obu<strong>do</strong>wa instalacyjna o szerokości<br />
17,5 mm; uniwersalne napięcie<br />
zasilania od 12 <strong>do</strong> 240 V AC/DC; możliwość<br />
wyboru spośród 10 <strong>do</strong>stępnych funkcji<br />
czasowych; możliwość nastawiania czasu<br />
w zakresie od 0,1 s <strong>do</strong> 100 h; maksymalna<br />
z<strong>do</strong>lność łączeniowa zestyku w kategorii<br />
AC1 = 16 A/250 V AC. Przykła<strong>do</strong>wym<br />
zastosowaniem przekaźnika MT-TUB<br />
w instalacji budynkowej jest zastosowanie<br />
go <strong>do</strong> wyłączenia oświetlenia po wyjściu<br />
mieszkańców z budynku. Realizuje on<br />
w tym przypadku funkcję Wu (załączenie na<br />
20
Przekaźnik<br />
R15 3P<br />
Moduł<br />
czasowy<br />
Ustawienie<br />
zakresów<br />
czasu<br />
opóźnienia<br />
Ustawienie<br />
zakresów<br />
czasowych<br />
Ustawienie<br />
mnożnika<br />
czasu<br />
opóźnienia<br />
Gniaz<strong>do</strong><br />
GZP11<br />
Ustawienie<br />
mnożnika<br />
czasu<br />
Ustawienie<br />
czasu<br />
przejściowego<br />
Ustawienie<br />
funkcji<br />
czasowych<br />
Przekaźnik czasowy PIR15<br />
MT-TSD-17S-11-9240<br />
MT-TUB-17S-11-9240<br />
nastawiony czas). Mieszkańcy wychodząc<br />
włączają przekaźnik czasowy, załączający<br />
oświetlenie na ustawiony czas 5 min. Po<br />
upływie 5 min oświetlenie na zewnątrz jest<br />
gaszone. Włączy je <strong>do</strong>piero czujnik ruchu<br />
lub wchodząca osoba.<br />
Drugi przekaźnik MT-TSD przeznaczony <strong>do</strong><br />
układów rozruchowych gwiazda-trójkąt. Przekaźnik<br />
ten ma obu<strong>do</strong>wę instalacyjną o szerokości<br />
17,5 mm oraz uniwersalne napięcie<br />
zasilania od 12 <strong>do</strong> 240 V AC/DC. Wia<strong>do</strong>mo<br />
nie od dziś, że załączenie silnika klatkowego<br />
powoduje pojawienie się dużego prądu<br />
rozruchowego w jego uzwojeniach. Przy<br />
rozruchu bezpośrednim uderzenie prą<strong>do</strong>we<br />
może być 5-, 8-krotnie większe od wartości<br />
prądu znamionowego. Jedną z metod obniżania<br />
prądu rozruchowego jest stosowanie<br />
układu przełączania uzwojeń silnika „gwiazda-trójkat”.<br />
W tym układzie sterującym ma<br />
zastosowanie przekaźnik czasowy MT-TSD.<br />
Przekaźnik ten działa w następujący sposób:<br />
po włączeniu napięcia zasilania następuje<br />
zamknięcie zestyku 1 (gwiazdy) przekaźnika<br />
na czas T1. Zestyk 1 uruchamia stycznik<br />
zasilający silnik z uzwojeniem połączonym<br />
w gwiazdę (T1 – czas rozruchu silnika). Po<br />
upływie czasu T1 zestyk 1 przekaźnika zostaje<br />
otwarty i rozpoczyna się odmierzanie zwłoki<br />
czasowej T2, po upływie której następuje<br />
zamknięcie zestyku 2 przekaźnika uruchamiającego<br />
stycznik zasilający silnik z uzwojeniem<br />
połączonym w trójkąt.<br />
Przedstawione w powyższym artykule<br />
przekaźniki czasowe dzięki zastosowaniu<br />
obu<strong>do</strong>wy modułowej mogą być wykorzystane<br />
zarówno w szafach sterujących automatyki,<br />
jak i w skrzynkach rozdzielczych<br />
automatyki budynkowej. Ich nowoczesna<br />
konstrukcja oraz zastosowane najwyższej<br />
jakości podzespoły zapewniają tym<br />
wyrobom wysoką jakość i niezawodność<br />
działania.<br />
W ofercie Relpol S.A. <strong>do</strong>stępnych jest<br />
też wiele innych wyrobów <strong>do</strong> instalacji<br />
elektrycznych i układów automatyki m.in.:<br />
styczniki instalacyjne, styczniki przemysłowe,<br />
ograniczniki przepięć, przekaźniki<br />
elektromagnetyczne, przekaźniki interfejsowe,<br />
przekaźniki nadzorcze.<br />
t Autor tekstu:<br />
Mariusz Cieślak<br />
21<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
produkty<br />
Oprawy z serii Acciaio Beghelli ®<br />
cz. II<br />
Jacek Krynicki<br />
menedżer produktu<br />
e-mail: jacek.krynicki@fega.com.pl<br />
tel.: 71 37 60 972, +48 691 032 933<br />
Oprawy z serii Acciaio Beghelli ® są odpowiedzią<br />
na zapotrzebowanie rynku, na wysokiej klasy<br />
oprawy sprawdzające się w ekstremalnie<br />
trudnych warunkach pracy.<br />
Od tego roku rodzina Acciaio powiększyła<br />
się o serię Quattro, naświetlacze oraz<br />
oprawy awaryjne.<br />
Oprawy z serii Quattro to oprawy czteroświetlówkowe<br />
o mocach: T8 4×36 W<br />
i 4×58 W oraz T5 4×49 W i 4×80 W, które<br />
mogą być <strong>do</strong>datkowo wyposażone w odbłyśniki<br />
wąskostrumieniowe. Acciaio Quattro<br />
mogą zastępować klasyczne oprawy typu<br />
high-bay (Acciaio Quattro 4×58 W <br />
high-bay 250 W, natomiast<br />
Acciaio Quattro 4×80 W <br />
high-bay 400 W). W obydwu<br />
przypadkach uzyskujemy<br />
takie same natężenie<br />
oświetlenia na powierzchni<br />
roboczej, jednak przy dużo<br />
mniejszym zużyciu energii.<br />
Zamieniając oprawę 250 W<br />
na Acciaio Quattro 4×58 W<br />
zyskujemy oszczędność<br />
energii na poziomie 85 W/szt.<br />
natomiast 400 W na Acciaio<br />
Quattro 4×80 W zyskujemy<br />
aż 120 W/szt!<br />
Acciaio F-light to<br />
seria opraw uzupełniająca<br />
ofertę naświetlaczy.<br />
Oferowane moce to 2×36 W<br />
oraz 2×55 W, gdzie źródłem<br />
światła są świetlówki kompaktowe<br />
typu Compact L. Wyposażone<br />
w regulowany uchwyt oprawy Acciaio<br />
F-light mogą być montowane zarówno na<br />
słupach, jak i elewacjach budynków oraz<br />
bezpośrednio na ziemi. Posiadają seryjnie<br />
montowany wyłącznik zmierzchowy oraz<br />
energooszczędny statecznik elektroniczny.<br />
Znakomicie zastępują typowe naświetlacze<br />
matalohalogenowe wszędzie tam, gdzie<br />
potrzebny jest szybki zapłon oprawy oraz<br />
wysoki współczynnik oddawania kolorów<br />
Ra (np. iluminacja).<br />
Acciaio LED – to nowa rodzina opraw<br />
awaryjnych, gdzie jako źródło światła<br />
zastosowano wysokowydajne diody LED.<br />
Obu<strong>do</strong>wa wykonana z wysokociśnieniowego<br />
odlewu aluminium, hartowana szyba<br />
o stopniu IK09, II klasa ochronności oraz<br />
szczelność IP66 to cechy charakterystyczne<br />
tej serii opraw. 12-godzinny czas ła<strong>do</strong>wania,<br />
wybór systemu monitoringu: AutoTest-<br />
LOGICA-LOGICA FM, regulowany czas<br />
autonomii, szybka zmiana trybu pracy (SE/<br />
SA/PS), możliwość wbu<strong>do</strong>wania w strop<br />
podwieszany oraz szybka przeróbka wersji<br />
1-stronnej na 2-stronną (Sign) to już<br />
prawie standar<strong>do</strong>we opcje opraw<br />
awaryjnych marki Beghelli. Specjalnie<br />
wyprofilowany odbłyśnik<br />
wykonany z czystego aluminium,<br />
niestandar<strong>do</strong>we rozmieszczenie<br />
diód oraz cylindryczne soczewki<br />
pozwalają uzyskać szeroki<br />
rozsył światła na drodze<br />
ewakuacyjnej, dzięki czemu<br />
możemy zminimalizować<br />
ilość potrzebnych opraw<br />
<strong>do</strong> zapewnienia odpowiedniego<br />
natężenia.<br />
t Autor tekstu:<br />
Michał Jastrzębski<br />
22
Mniejszy wymiar<br />
większe możliwości<br />
WAGO 2273<br />
Tak małe, a tak wielkie<br />
www.wago2273.com
produkty<br />
Nowe rozwiązania modułowe<br />
w technologii chłodzenia<br />
Nowe agregaty chłodzenia cieczy TopTherm<br />
firmy Rittal, w porównaniu z innymi<br />
znajdującymi się na rynku rozwiązaniami,<br />
posiadają bu<strong>do</strong>wę całkowicie modułową,<br />
a mimo to są tak elastyczne, że możliwe<br />
jest zrealizowanie indywidualnych<br />
wymagań klientów. Zalety bu<strong>do</strong>wy<br />
modułowej to mała powierzchnia,<br />
wersje z dwoma częstotliwościami<br />
oraz prostsze serwisowanie<br />
i niezawodność. Nowe chłodziarki o mocy<br />
od 8 <strong>do</strong> 40 kW, opracowane na bazie<br />
szafy sterowniczej TS 8, pokrywają<br />
popularne obszary wydajnościowe.<br />
Mirosław Mądry<br />
menedżer produktu<br />
e-mail: miroslaw.madry@fega.com.pl<br />
tel.: 71 37 60 946, +48 667 966 664<br />
Agregaty są niezależne od temperatury<br />
otoczenia, ponieważ <strong>do</strong> schładzania<br />
płynu chłodniczego używają technologii<br />
kompresorowej. Z tego powodu bardzo<br />
<strong>do</strong>brze nadają się <strong>do</strong> aplikacji przemysłowych<br />
i bu<strong>do</strong>wy maszyn. Kolejną zaletą<br />
technologii chłodzenia bazującej na cieczy<br />
jest to, że odbiór energii w porównaniu<br />
z powietrzem jest czterokrotnie większy,<br />
a dzięki temu wymiary urządzenia są odpowiednio<br />
mniejsze.<br />
Rozwiązania <strong>do</strong>stępne na rynku nie oferują<br />
agregatów, które byłyby zbu<strong>do</strong>wane<br />
całkowicie w sposób modułowy, zazwyczaj<br />
chodzi o jednostkowe produkcje na<br />
zamówienie klienta. Dotychczas główne<br />
komponenty dla żądanej mocy chłodzenia,<br />
jak pompa, zbiornik, skraplacz itd. były pobierane<br />
z magazynu i integrowane w obu<strong>do</strong>wie.<br />
Do tego <strong>do</strong>chodziły ewentualnie<br />
różne podzespoły, jak czujniki przepływu<br />
czy obejścia wodne. Należało po kolei za-<br />
24
Moduł wodny z seryjnym obejściem wodnym<br />
i seryjnym czujnikiem przepływu<br />
Moduł sterujący jest <strong>do</strong>stępny w wersji<br />
dwuczęstotliwościowej 400 V/50 Hz<br />
oraz 460 V/60 Hz<br />
Można łatwo wymieniać moduły o różnej<br />
mocy. Wlot powietrza znajduje się z tyłu, a przy<br />
wielkościach 8, 12 i 16 kW <strong>do</strong> wyboru także z lewej<br />
lub prawej strony<br />
instalować, okablować i podłączyć wiele<br />
komponentów. Teraz jest inaczej.<br />
Serwis może znacznie szybciej reagować<br />
W nowych chłodziarkach TopTherm, które<br />
jako platformy używają szaf sterowniczych<br />
TS 8, firma Rittal zaprojektowała bu<strong>do</strong>wę<br />
modułową jedynie z kilkoma komponentami.<br />
Modułem bazowym jest obu<strong>do</strong>wa<br />
TS 8. Do tego <strong>do</strong>chodzi moduł wodny<br />
i chłodniczy oraz moduł elektryczny ze<br />
zintegrowanym sterownikiem. Moduł<br />
wodny jest systemem otwartym i składa<br />
się ze zbiornika, pompy i techniki regulacji.<br />
Do modułu chłodzenia należy sprężarka,<br />
skraplacz i parownik. Dzięki takiemu rozwiązaniu<br />
i związaną z nim standaryzacją<br />
niepotrzebna staje się duża liczba pomp<br />
i sprężarek. W ten sposób zyskuje nie tylko<br />
sam producent, lecz przede wszystkim<br />
klient dzięki niższym kosztom i krótszym<br />
terminom <strong>do</strong>stawy. Ponadto upraszcza się<br />
zarządzanie częściami zamiennymi, dzięki<br />
czemu serwis może reagować znacznie<br />
szybciej.<br />
Niższe koszty i krótsze terminy <strong>do</strong>stawy<br />
Konfiguracja agregatów zależy głównie<br />
od żądanych mocy chłodzenia i warunków<br />
brzegowych w miejscu zainstalowania.<br />
W nowych chłodziarkach TopTherm<br />
<strong>do</strong> dyspozycji użytkowników są dwie<br />
wielkości obu<strong>do</strong>wy i siedem różnych<br />
mocy chłodzenia. Obu<strong>do</strong>wa <strong>do</strong>stępna<br />
jest w dwóch szerokościach bazowych<br />
800 i 1200 mm. Wysokość 2000 mm<br />
i głębokość 800 mm pozostaje zawsze<br />
taka sama. Moduły chłodnicze w wąskich<br />
obu<strong>do</strong>wach w zależności od sprężarki<br />
i wielkości skraplacza osiągają moce<br />
chłodzenia 8, 12 i 16 kW, a w szerokich 20<br />
i 25 kW. W przypadku kombinacji obudów<br />
możliwe są także 32 lub 40 kW (2×16=32<br />
kW i 2×20=40 kW).<br />
Moc chłodnicza od 8 <strong>do</strong> 40 kW<br />
Specyficzna cecha rozwiązania Rittal<br />
ukazuje się jednak <strong>do</strong>piero w połączeniu<br />
z innymi modułami. Jeżeli na przykład<br />
klient przy takiej samej wydajności wymaga<br />
większej pompy, to w miejsce pompy<br />
2,5 bara stosowana jest większa 4,5 bara.<br />
Jeżeli <strong>do</strong>datkowo wymagana jest <strong>do</strong>kładna<br />
wartość temperatury, <strong>do</strong> dyspozycji jest<br />
opcjonalnie regulacja obejściowa gorącego<br />
gazu z <strong>do</strong>kładnością ± 0,5°C. Jeżeli<br />
żądane jest napięcie sterujące 24 VDC,<br />
to <strong>do</strong> dyspozycji są również opcjonalne<br />
moduły. Elastyczność jest większa również<br />
w przypadku prowadzenia powietrza. Poza<br />
zasysaniem powietrza w tylnej ściance,<br />
możliwe jest również zasysanie boczne.<br />
Wylot powietrza znajduje się na górze.<br />
W przypadku integrowanych seryjnie funkcji<br />
i komponentów również zaspokojone<br />
zostały najważniejsze oczekiwania klientów.<br />
Oferowane często tylko w opcji obejście<br />
wodne chroniące pompę w przypadku zablokowania<br />
obiegu odbiornika, w przypadku<br />
urządzeń Rittal zostało seryjnie zintegrowane.<br />
Pozostałe komponenty serii to czujniki<br />
przepływu i wersje dwuczęstotliwościowe<br />
400 V / 50 Hz i 460 V / 60 Hz. Zintegrowana<br />
regulacja temperatury pozwala użytkownikowi<br />
ustawić stałą wartość lub przełączyć<br />
na regulację według wartości referencyjnej.<br />
Zastosowano również nowy czynnik chłodniczy.<br />
Dwuskładnikowy czynnik chłodniczy<br />
o oznaczeniu R410A ma w porównaniu<br />
z innymi mieszankami większą pojemność<br />
cieplną i dzięki temu jest w stanie<br />
transportować wyraźnie więcej ciepła przy<br />
mniejszej objętości, co z kolei umożliwia<br />
zastosowanie mniejszej sprężarki.<br />
t Tekst na podstawie<br />
materiałów firmy Rittal<br />
25<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
produkty<br />
Zmiana generacji:<br />
nowe szafy licznikowe univers<br />
Od ponad 50 lat Hager wytycza nowe kierunki w branży elektrycznej, u<strong>do</strong>wadniając,<br />
że innowacja i rozwój wpisane są w tradycję działalności. Prezentując nową<br />
generację szaf licznikowych univers, w których zastosowano wiele rozwiązań<br />
ułatwiających pracę elektromonterom, potwierdza to założenie.<br />
Mirosław Mądry<br />
menedżer produktu<br />
e-mail: miroslaw.madry@fega.com.pl<br />
tel.: 71 37 60 946, +48 667 966 664<br />
Univers, to system dystrybucji energii<br />
elektrycznej niskiego napięcia, którego<br />
elementami skła<strong>do</strong>wymi są: podzespoły <strong>do</strong><br />
zabu<strong>do</strong>wy aparatów elektrycznych (system<br />
zabu<strong>do</strong>wy wewnętrznej – univers N), zesta-<br />
wy szyn zbiorczych oraz szafy i obu<strong>do</strong>wy<br />
w I i II klasie ochronności (w stopniach<br />
ochrony od IP44/54 <strong>do</strong> IP65). W systemie<br />
univers przewidziano we wszystkich<br />
istotnych miejscach pola <strong>do</strong> opisywania<br />
oznaczeń aparatów, a nowatorskie, dające<br />
się plombować bolce, umożliwiają szybkie<br />
mocowanie pokryw bez konieczności przykręcania<br />
śrub (wystarczy tylko wcisnąć<br />
bolce w celu zatrzaśnięcia).<br />
Hager oferuje nowe obu<strong>do</strong>wy w różnych<br />
wymiarach i wersjach wykonania: od<br />
wysokości 500 mm i szerokości 300 mm<br />
<strong>do</strong> wysokości 1950 mm (szafa stojąca<br />
na cokole) i szerokości <strong>do</strong> 1050 mm,<br />
przy głębokości 205 milimetrów. Dzięki<br />
seryjnemu wykonaniu według kryteriów<br />
stopnia ochrony IP44 (również IP54), nowe,<br />
masywne szafy z kompletnie zespawanym<br />
korpusem mogą być stosowane także<br />
w obszarach krytycznych.<br />
Jedną z innowacji szaf univers są nowe<br />
przepusty kablowe. Po pierwsze zwiększona<br />
została ilość otworów pod przewody<br />
<strong>do</strong> wprowadzenia z 29 na 45, po drugie<br />
przepusty te można zdejmować również<br />
z zewnątrz i <strong>do</strong>wolnie układać dzięki ich<br />
zatrzaskowemu mocowaniu. Dodatkowo<br />
podczas łączenia szaf nie jest już konieczne<br />
wybijanie przetłoczeń, ponieważ nowe<br />
szafy univers wyposażane są fabrycznie<br />
w otwory <strong>do</strong> przełożenia szyn zbiorczych,<br />
które zaślepione są zdejmowanymi pokrywami<br />
z tworzywa sztucznego.<br />
Szczególnie praktyczne jest także kartonowe<br />
opakowanie obu<strong>do</strong>wy. Elektromonter<br />
posiada dzięki niemu możliwość przygotowania<br />
obudów bezpośrednio w opakowaniu<br />
<strong>do</strong> prac instalacyjnych. Wystarczy<br />
zdjąć górną część opakowania, odpowiednio<br />
wyposażyć obu<strong>do</strong>wę, następnie<br />
ponownie ją nałożyć, dzięki czemu szafa<br />
już po zamontowaniu na ścianie będzie<br />
chroniona przed ewentualnymi uszkodzeniami<br />
podczas wykonywania dalszych prac<br />
bu<strong>do</strong>wlanych.<br />
Nowa szafa licznikowa univers z wyposażeniem<br />
Ponieważ często to drobne elementy decydują<br />
o czystości pracy, Hager opracował<br />
dla nowych obudów szczególnie komforto-<br />
26
Prosty sposób wprowadzania szyn zbiorczych<br />
Nowe przepusty kablowe<br />
Wielofunkcyjne opakowanie ochronne<br />
wą regulację drzwi, w której szparę drzwiową<br />
można szybko i <strong>do</strong>kładnie ustawiać przy<br />
użyciu radełkowego koła. Po<strong>do</strong>bnie szybko<br />
montować można osłony wyprowadzenia<br />
przewodów, skonstruowane specjalnie dla<br />
szaf univers, które mocowane są na tzw.<br />
zatrzask i eliminują konieczność pracochłonnego<br />
nawiercania otworów.<br />
Specjalnie dla nowej szafy licznikowej<br />
opracowano nową, nakładaną osłonę wyprowadzenia<br />
kabli, którą można bezpośrednio<br />
mocować na szafie, bez konieczności<br />
wiercenia. Wszystkie szafy wyposażono<br />
w wymagane elementy mocujące. Osłona<br />
z tworzywa sztucznego wetknięta zostaje<br />
<strong>do</strong> przesuwnych uchwytów, które zapewniają<br />
odpowiednie <strong>do</strong>pasowanie przez<br />
regulacje względem powierzchni ściany<br />
/ tynku.<br />
Rodzina obudów typu FP univers marki<br />
Hager, oferuje rozwiązania <strong>do</strong> montażu<br />
natynkowego, podtynkowego i częściowo<br />
wpuszczanego w ścianę (z ramkami maskującymi<br />
– opcja), <strong>do</strong>stępne są również<br />
obu<strong>do</strong>wy stojące. Szeroki i funkcjonalny<br />
system zabu<strong>do</strong>wy wewnętrznej univers N<br />
oraz możliwość zabu<strong>do</strong>wy nawet <strong>do</strong> 660<br />
modułów aparatów sprawiają, że obu<strong>do</strong>wy<br />
te stanowią idealną ofertę dla inteligentnych<br />
rozwiązań instalacyjnych w nowoczesnym<br />
bu<strong>do</strong>wnictwie mieszkaniowym<br />
i bu<strong>do</strong>wnictwie komercyjnym.<br />
Prosta regulacja drzwi<br />
Pełna oferta obudów nowej generacji obejmuje<br />
metalowe rozdzielnice w I i II klasie<br />
ochronności w stopniu ochrony IP44/54.<br />
Maksymalny prąd aparatów głównych<br />
In=355 A. Obu<strong>do</strong>wy spełniają jednocześnie<br />
najwyższe kryteria ochronności<br />
przed <strong>do</strong>tykiem zgodnie z normą PN-EN<br />
60-439-3. Rozdzielnice univers zostały<br />
sprawdzone jako wybrane kombinacje<br />
aparatury łączeniowej niskiego napięcia<br />
z pełnym badaniem typu (TTA) zgodnie<br />
z DIN EN 60 439-1 (VDE 0660 cześć 500,<br />
504, 504/A1), IEC 60 439-1 (Polska Norma:<br />
Rozdzielnice i sterownice niskonapięciowe<br />
prądu przemiennego, o napięciu znamionowym<br />
<strong>do</strong> 1000 V i znamieniowym prądzie<br />
ciągłym <strong>do</strong> 650 A, PN-EN 60439-1/-3:2003).<br />
Rozdzielnice univers, zgodne z protokołem<br />
badania typu, spełniają wymagania<br />
<strong>do</strong>tyczące granicznego przyrostu temperatury,<br />
rezystancji izolacji, wytrzymałości<br />
zwarciowej, skuteczności działania przewodu<br />
ochronnego, odstępów w powietrzu<br />
i izolacyjnych, funkcji mechanicznych<br />
oraz stopnia ochrony. Do dyspozycji jest<br />
zaawansowany i sprawdzony program<br />
podzespołów montażowych zabu<strong>do</strong>wy<br />
aparatury. Szyny zbiorcze mogą być<br />
ułożone w szafach poziomo lub pionowo.<br />
Szafy mogą być wyposażane w aparaturę<br />
łączeniową i modułową firmy Hager,<br />
montowaną na szynach zatrzaskowych<br />
i płytach montażowych.<br />
t Autor tekstu:<br />
Maksymilian Grabowski<br />
Szafa z wyposażeniem w system univers N<br />
Innowacyjny system osłon kablowych<br />
27<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
produkty<br />
RURY DWUWARSTWOWE<br />
KARBOWANE<br />
Rury dwuwarstwowe karbowane<br />
w kręgach (RODK)<br />
Rury dwuwarstwowe karbowane<br />
w odcinkach (RODO)<br />
Akcesoria – Złączki <strong>do</strong> rur karbowanych<br />
dwuwarstwowych typ ZRD<br />
Akcesoria – Uszczelki URD <strong>do</strong> złączek<br />
typu ZRD<br />
RURY KARBOWANE<br />
Rury karbowane PCV 320 N (RKLS)<br />
Rury karbowane PCV 750 N (RKSS)<br />
Rury karbowane PCV 320 N z pilotem<br />
(RKLSP)<br />
Rury karbowane PCV 750 N z pilotem<br />
(RKSSP)<br />
Rury elektroinstalacyjne karbowane<br />
bezhalogenowe 320 N (RKLSHF)<br />
Rury elektroinstalacyjne karbowane<br />
bezhalogenowe 750 N (RKLSSHF)<br />
Rury elektroinstalacyjne karbowane<br />
polipropylenowe PP (RKLF)<br />
Rury elektroinstalacyjne karbowane<br />
odporne na promienie UV (RKUVR)<br />
RURY SZTYWNE<br />
Rury elektroinstalacyjne sztywne PCV<br />
(RL)<br />
Rury elektroinstalacyjne sztywne<br />
bezhalogenowe (RLHF)<br />
Akcesoria – Haki<br />
Akcesoria – Uchwyty zamknięte PP <strong>do</strong><br />
rur elektroinstalacyjnych (UZ)<br />
Akcesoria – Złączki kątowe<br />
dwukielichowe PCV <strong>do</strong> rur<br />
elektroinstalacyjnych (ZKL)<br />
Akcesoria – Złączki kompensacyjne PCV<br />
<strong>do</strong> rur elektroinstalacyjnych (ZCL)<br />
Akcesoria – Złączki proste<br />
dwukielichowe PCV <strong>do</strong> rur<br />
elektroinstalacyjnych (ZPL)<br />
Akcesoria – Złączki PP <strong>do</strong> rur<br />
elektroinstalacyjnych (ZCLF)<br />
KANAŁY ELEKTROINSTALACYJNE<br />
Kanały elektroinstalacyjne (KK)<br />
TECHNIKA GRZEWCZA<br />
Rury instalacyjne karbowane<br />
<strong>do</strong> systemów grzewczych PP<br />
TAŚMY OSTRZEGAWCZE<br />
I LOKALIZACYJNE<br />
Taśmy dla energetyki, telekomunikacji<br />
i ostrzegawcze<br />
Osprzęt<br />
elektroinstalacyjny<br />
TT Plast jest jednym z wiodących producentów<br />
osprzętu elektroinstalacyjnego w Polsce. Celem<br />
przyjętej polityki jest osiągnięcie wysokiego<br />
poziomu w zakresie jakości, aby w pełni i w sposób<br />
trwały zaspokoić wymagania klientów.<br />
Mirosław Mądry<br />
menedżer produktu<br />
e-mail: miroslaw.madry@fega.com.pl<br />
tel.: 71 37 60 946, +48 667 966 664<br />
Firma rozpoczęła działalność w 2002 roku,<br />
od produkcji rur elektroinstalacyjnych karbowanych<br />
z polipropylenu. Sukcesywnie<br />
wdrażaliśmy nowe technologie, by zwiększyć<br />
paletę naszych wyrobów o kolejne<br />
asortymenty, takie jak rury karbowane<br />
z PCV, rury sztywne typu RL wraz z odpowiednim<br />
osprzętem, kanały elektroinstalacyjne,<br />
a w 2008 roku wprowadziliśmy<br />
produkty bezhalogenowe. Kontynuując<br />
rozwój firmy w 2010 roku wdrożyliśmy<br />
produkcję rur dwuwarstwowych. Aby zapewnić<br />
sobie pełną kontrolę nad procesem<br />
produkcyjnym, zakupiliśmy w 2009 roku<br />
Zakład Produkcji Granulatów PCV i Wtrysków,<br />
będącym zorganizowaną częścią<br />
Przedsiębiorstwa NITROERG w Bieruniu.<br />
Z zapleczem profesjonalnego laboratorium<br />
badawczego uzyskaliśmy możliwość modyfikacji<br />
procesów technologicznych już<br />
na poziomie surowca oraz wykonywania<br />
systematycznych badań jakości produktów.<br />
Nowoczesną technologię wspiera przede<br />
wszystkim wiedza i wieloletnie <strong>do</strong>świadczenie<br />
specjalistów w produkcji mieszanek<br />
i granulatów PCV.<br />
W 2010 roku firma zakupiła drugi samodzielny<br />
wydział firmy NITROERG, zajmujący<br />
się produkcją folii. Tym samym weszliśmy<br />
w posiadanie dużego przedsiębiorstwa<br />
o łącznej powierzchni hal produkcyjnomagazynowych<br />
równej 16 tys. m 2 , rozmieszczonych<br />
na terenie o powierzchni<br />
6,5 ha. Wraz z technologią przejęliśmy<br />
<strong>do</strong>świadczenie około 120 pracowników.<br />
Jesteśmy firmą przyjazną śro<strong>do</strong>wisku. Stosowane<br />
przez nas technologie gwarantują<br />
niemal całkowitą redukcję zanieczyszczeń.<br />
Dbamy o to, by zarówno proces produkcji,<br />
jak i wyroby finalne były ekologiczne,<br />
a niekorzystne wpływy na śro<strong>do</strong>wisko<br />
naturalne minimalizowane.<br />
Poza podstawową działalnością posiadamy<br />
rozbu<strong>do</strong>waną sieć transportową i logistyczną,<br />
przy zastosowaniu nowoczesnych<br />
rozwiązań informatycznych.<br />
Jednym z najważniejszych atutów spółki są<br />
zatrudnieni w niej ludzie. Przyjęta polityka<br />
kadrowa zapewnia właściwy <strong>do</strong>bór, kształcenie<br />
i motywację około 240 pracowników,<br />
a właściwe zarządzanie zasobami ludzkimi<br />
ma ułatwić osiągnięcie celów strategicznych<br />
naszej spółki.<br />
W celu poznania najnowszych trendów<br />
w branży elektroinstalacyjnej oraz<br />
wzmocnienia więzi z naszymi odbiorcami<br />
organizujemy spotkania, podczas których<br />
dzielimy się wiedzą i <strong>do</strong>świadczeniem.<br />
t Autor tekstu:<br />
Adrian Winkler<br />
28
KTS Kablowe systemy nośne<br />
Waldemar Filar<br />
menedżer produktu<br />
e-mail: waldemar.filar@fega.com.pl<br />
tel.: 71 37 60 947, +48 699 999 967<br />
Koryta kablowe LKS 6…FS<br />
Koryta kablowe typ LKS 6…FS wykonane<br />
zostały zależnie od szerokości, z blachy<br />
stalowej o grubości 0,75 mm i 0,9 mm,<br />
zabezpieczonej przed korozją za pomocą<br />
powłoki cynkowej o grubości ok. 20 µm<br />
(metoda Sendzimira, zgodnie z PN-EN<br />
10327). Typoszereg koryt o wysokości boku<br />
60 mm obejmuje koryta w szerokościach:<br />
50/100/150/200/300/400 mm, <strong>do</strong>starczanych<br />
w długości handlowej 2000 mm.<br />
Grubsza blacha – wyższa obciążalność<br />
Gęsta perforacja boków i dna zapewnia odpowiednią<br />
wentylacje prowadzonych kabli,<br />
<strong>do</strong>datkowo umożliwiając również prosty,<br />
a zarazem pewny montaż pokryw koryt za<br />
pomocą klamry DKU <strong>do</strong> perforacji boku.<br />
Poprzeczne i wzdłużne przetłoczenia w dnie,<br />
znacznie zwiększają sztywność koryta oraz<br />
umożliwiają precyzyjny montaż koryta na<br />
wspornikach za pomocą śrub FRSB. Wykonanie<br />
przetłoczeń na zewnątrz zapewnia<br />
<strong>do</strong>datkowo idealnie gładką powierzchnię<br />
wewnętrzną dna, ułatwiając wciąganie<br />
przewodów, bez narażenia na uszkodzenia<br />
ich izolacji. Zagięte krawędzie koryta<br />
zapewniają <strong>do</strong>datkową sztywność oraz<br />
bezpieczeństwo pracy podczas instalacji.<br />
Otwory w dnie ø11 pozwalają na bezpośredni<br />
montaż koryt na prętach gwintowanych<br />
<strong>do</strong> stropu. Łączenie koryt możliwe<br />
jest za pomocą łączników bezśrubowych<br />
typ RV 6.., <strong>do</strong>pasowanych <strong>do</strong> szerokości<br />
koryta i zapewniających również zachowanie<br />
ciągłości elektrycznej (potwierdzone<br />
raportem z przeprowadzonych badań).<br />
t Autor tekstu:<br />
Tomasz Marszałek<br />
29<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
produkty<br />
Bezproblemowe układanie<br />
kabli i przewodów<br />
w systemach rur<br />
już ułożonych. To możliwe<br />
dzięki zastosowaniu<br />
jednego z trzech<br />
rozwiązań oferowanych<br />
przez Protec.class ® .<br />
System wciągania<br />
kabli i przewodów<br />
Rys. 1. Zestaw <strong>do</strong> układania kabli PKE20<br />
Rys. 2. Zawartość zestawu PKE20<br />
Rys. 3. System PKES60<br />
Przemysław Kielman<br />
menadżer produktu<br />
e-mail: przemyslaw.kielman@fega.com.pl<br />
tel.: +48 725 755 555<br />
Protec.class ® w swojej ofercie posiada<br />
trzy rozwiązania ułatwiające prowadzenie<br />
kabli i przewodów. Pierwszym z nich jest<br />
zestaw <strong>do</strong> układania kabli PKE (rys. 1)<br />
w wykonaniu 20, 30 i 50 m. Umożliwia on<br />
wprowadzenie przewodów w system rur<br />
już ułożonych, z wieloma zakrętami lub<br />
o bardzo ostrych promieniach wygięcia.<br />
Dzięki zastosowaniu nieprzesuwalnych<br />
się profili z włókna szklanego z poślizgową<br />
powłoką i głowicami poruszającymi się<br />
na boki pozwala na szybkie wciągnięcie<br />
kabla. Oferowany zestaw jest kompletny.<br />
Protec.class ® oferuje również wyposażenie<br />
<strong>do</strong>datkowe jak:<br />
44<br />
PGE20/30/50 – zapasowe taśmy<br />
z włókna szklanego o długościach 20,<br />
30 i 50 m<br />
44<br />
PFKS – zestaw głowic prowadzących<br />
o wymiarach 8, 11 i 14 mm<br />
44<br />
PVH – tuleje łączące<br />
44<br />
PAH – tuleje początkowe z gwintem<br />
zewnętrznym<br />
44<br />
PZÖ – zaczepy z gwintem wewnętrznym<br />
30
Rys. 4. Pończocha kablowa PKZS<br />
Ry. 5. Taśma perlonowa PEPB<br />
Rys. 6. Uszko, złączka i sprężyna wiodąca <strong>do</strong> taśmy perlonowej PEPB<br />
System Długość taśmy Wykonanie taśmy<br />
Zestaw <strong>do</strong> układania kabli PKE 20, 30, 50 m włókno szklane<br />
System PKES 60, 80 m włókno szklane<br />
Taśma perlonowa PEPB 5, 10, 15, 20, 25, 30 m perlonowa z monofilamentu<br />
Nr<br />
katalogowy<br />
Nazwa<br />
5102006 PEPB5 5 m<br />
Długość<br />
taśmy<br />
5102007 PEPB10 10 m<br />
5102008 PEPB15 15 m<br />
5102009 PEPB20 20 m<br />
5102010 PEPB25 25 m<br />
5102011 PEPB30 30 m<br />
5101633 PKE20 20 m<br />
5101634 PKE30 30 m<br />
5101635 PKE50 50 m<br />
5101884 PKES60 60 m<br />
5101885 PKES80 80 m<br />
44<br />
PKZ – uchwyt z gumy <strong>do</strong> ciągnięcia<br />
kabla<br />
44<br />
PKG – środek poślizgowy<br />
44<br />
PKZS4/6/9 – pończochy kablowe<br />
4÷8 mm, 6÷9 mm, 9÷12 mm<br />
44<br />
PRO KLEB – klej błyskawiczny<br />
Drugim rozwiązaniem jest zastosowanie<br />
systemu PKES60 lub PKES80 (rys. 3)<br />
<strong>do</strong> wciągania kabli o długości 60 lub 80 m.<br />
Maksymalna obciążalność to 200 kg. Minimalny<br />
kąt zgięcia przy tym systemie to<br />
77 mm. Taśma umieszczona jest na stojaku.<br />
W tym przypadku również Protec.class ®<br />
oferuje szeroką gamę wyposażenia <strong>do</strong>datkowego<br />
począwszy od zapasowych taśm,<br />
poprzez tuleje początkowe z gwintem zewnętrznym<br />
i wewnętrznym, tuleje łączące,<br />
uchwyt <strong>do</strong> ciągnięcia kabla, środek poślizgowy,<br />
a kończąc na pończochach kablowych<br />
o wymiarach 12÷15 mm, 15÷19 mm,<br />
19÷25 mm, 25÷31 mm.<br />
Ostatnie rozwiązanie to taśma perlonowa<br />
PEPB (rys. 5) wykonana z rozciągliwego<br />
monofilamentu, z mocnymi tulejkami stalowymi.<br />
Taśma wyposażona jest w sprężynę<br />
wiodącą o długości ok. 130 mm<br />
i średnicy 4 mm. Dostępna jest w sześciu<br />
długościach 5, 10, 15, 20, 25 i 30 m.<br />
Jej wytrzymałość na rozciąganie wynosi<br />
ok. 900 N.<br />
Dzięki jednemu z powyższych rozwiązań<br />
układanie kabli i przewodów może stać się<br />
łatwe oraz oszczędzić czas.<br />
t Autor tekstu:<br />
Anna Chrzanowska–Łysak<br />
Wszystkich zainteresowanych<br />
proszę o kontakt z działem<br />
ofertowym FEGA Poland.<br />
www.protecclass.pl<br />
31<br />
Nr 2 (18), kwiecień–czerwiec 2011
ozmaitości<br />
W języku<br />
chińskim, słowa<br />
kryzys i szansa<br />
są takie same.<br />
Madryt jest jedyną<br />
europejską stolicą,<br />
która nie jest<br />
położona nad rzeką.<br />
Okapi jest jednym<br />
z niewielu ssaków,<br />
które mogą lizać<br />
swoje własne uszy.<br />
Od 1896 r., początku<br />
nowożytnych igrzysk<br />
olimpijskich, tylko Grecja<br />
i Australia brały udział<br />
we wszystkich igrzyskach.<br />
Na tablicach rejestracyjnych<br />
w stanie New Hampshire<br />
widnieje slogan<br />
„Żyj wolnym lub giń”.<br />
Tablice te produkowane<br />
są przez więźniów zakładu<br />
karnego w Concord.<br />
Znak nieskończoności ∞ to lemniskata.<br />
Stary elektryk <strong>do</strong> młodego kolegi:<br />
-Hej, chwyć te kable. Czujesz coś?<br />
-Nie.<br />
-Hmmmm… czyli pod wysokim napięciem są tamte kable.<br />
Ej stary, co taki<br />
markotny jesteś?<br />
Nie martw się, przeczeka<br />
w jakimś sklepie.<br />
No właśnie o to się martwię!<br />
Zmartwiony FEGUŚ<br />
stoi przy oknie i patrzy<br />
na spływające krople<br />
deszczu po szybie.<br />
A bo moja żona wyszła bez<br />
parasola, a zobacz jaka ulewa.<br />
Rysunki:<br />
32
GE<br />
Lighting<br />
Nowoczesne, energooszczędne<br />
rozwiązania oświetleniowe<br />
GE LED<br />
Lepiej<br />
Energooszczędniej<br />
Dynamiczniej<br />
Firma GE Lighting oferuje szeroki wachlarz lamp LED przeznaczonych <strong>do</strong> modernizacji<br />
oświetlenia. Produkty te są bezpośrednimi zamiennikami tradycyjnych lamp,<br />
a jednocześnie są niezwykle energooszczędne i przyjazne dla śro<strong>do</strong>wiska.<br />
Dodatkowo nie zawierają rtęci, zużywają znacznie mniej energii od lamp halogenowych<br />
i tradycyjnych lamp żarowych, mają dłuższy okres eksploatacyjny - trwałość.<br />
• Natychmiastowy zapłon - światło<br />
• Dwie temperatury barwowe 2700K i 3000K<br />
• Bezpośrednie zamienniki źródeł halogenowych i żarowych<br />
• Przyjazne śro<strong>do</strong>wisku nie zawierają rtęci, zużywają<br />
mniej energii<br />
• Asortyment: GU10 (4, 4.5 i 7W), PAR30 (10W), R50 (4 i 4.5W),<br />
R63 (7W), EnergySmart GLS (9W) i Snowcone (5 i 8.8W)
MAKING MODERN LIVING POSSIBLE<br />
VLT ® Micro Drive to maksymalna moc<br />
i niezawodność w niewielkich wymiarach.<br />
Znak VLT ® gwarancją jakości Danfoss.<br />
Oszczędź miejsce w szafie sterowniczej i obniż koszt instalacji: przetwornice częstotliwości<br />
VLT ® Micro Drive niezwykle kompaktowe, z wbu<strong>do</strong>wanym filtrem RFI, umożliwiają montaż<br />
ściśle obok siebie bez obniżania mocy wyjściowej napędów. Oszczędnie poukładane obok<br />
siebie jak książki na półce.<br />
Bezkompromisowa jakość: wewnętrzne układy elektroniczne pokryte powłoką zabezpieczającą<br />
przed korozyjnym wpływem agresywnego śro<strong>do</strong>wiska, inteligentny system chłodzenia<br />
nowoczesne moduły mocy to nie<strong>do</strong>ścigniona niezawodność w aplikacjach przemysłowych.<br />
98%<br />
SPRAwNOŚĆ<br />
98% energii elektrycznej<br />
jest przekazywanej <strong>do</strong> silnika<br />
www.danfoss.pl/napedy<br />
Danfoss sp. z o.o.<br />
tel. 22 755 06 68; e-mail: vlt_support_pl@danfoss.com