Pobierz scenariusz - Nowa Era

Kultura staro˝ytnej Grecji
Scenariusz z wykorzystaniem dramy i dyskusji
2x45 min
Cele lekcji:
Uczeƒ:
• poprawnie posługuje si´ terminami: Wielkie Dionizje,
koturny, dramat, tragedia, komedia, skene, proskenion,
orchestra, theatron, malarstwo czarnofigurowe i czerwonofigurowe,
porzàdek dorycki, joƒski i koryncki,
• wyjaÊnia, kim byli: Homer, Sofokles, Fidiasz, Myron
i wymienia tytuły ich najwi´kszych dzieł,
• opisuje rol´ teatru w staro˝ytnej Grecji,
• omawia tematyk´ „Iliady” i „Odysei”,
• podaje cechy charakterystyczne porzàdków architektonicznych
antycznej Grecji,
• wskazuje najistotniejsze wyznaczniki malarstwa greckiego,
• prezentuje najwa˝niejsze osiàgni´cia kultury greckiej,
• przedstawia ró˝nice mi´dzy komedià a tragedià,
• okreÊla okolicznoÊci powstania teatru greckiego,
• opisuje wyglàd Partenonu,
• czyta teksty ze zrozumieniem,
• korzysta z ró˝nych êródeł informacji,
• ch´tnie i otwarcie wyra˝a swoje zdanie,
• aktywnie pracuje w grupie.
Metody:
• metody aktywizujàce – drama, dyskusja,
• praca z tekstem,
• praca z materiałem ilustracyjnym.
Formy pracy:
indywidualna, zbiorowa, grupowa.
Ârodki dydaktyczne:
• podr´cznik do historii „Âladami przeszłoÊci 1” (s. 13,
22, 32, 55, 82–86),
• zeszyt çwiczeƒ „Âladami przeszłoÊci 1” (s. 44–45),
• foliogramy multimedialne „Porzàdki architektoniczne”,
„Teatr w Epidauros”,
• karta pracy „O sztuce greckiej”.
Przygotowanie do lekcji:
Na poprzednich zaj´ciach nauczyciel podzielił klas´ na
dwie dru˝yny. Grupie pierwszej polecił przygotowaç
inscenizacj´ procesji rozpoczynajàcej Wielkie Dionizje,
natomiast drugiej – dowolnej sceny z „Anty gony”
Sofoklesa. Do wykonania zadania uczniowie mogà wykorzystaç
informacje zawarte w podr´czniku na s. 82 a
oraz wiadomoÊci z dodatkowych êródeł.
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzajàca
1. CzynnoÊci organizacyjne: sprawdzenie obecnoÊci,
podanie tematu lekcji.
2. W celu powtórzenia wiadomoÊci uczniowie odpowiadajà
na pytania dotyczàce religii greckiej.
• Jak nazywali si´ najwa˝niejsi bogowie w Grecji?
• Czym charakteryzowała si´ religia grecka?
• Jakà rol´ w ˝yciu codziennym Hellenów odgrywała
religia?
3. Nauczyciel przedstawia cel lekcji, którym jest zapoznanie
uczniów z osiàgni´ciami kultury Greków i charakterystycznymi
cechami ich sztuki.
Faza realizacyjna
1. Nauczyciel przypomina, ˝e w staro˝ytnych Atenach,
podobnie jak i w całej Helladzie, istniało wiele Êwiàt
poÊwi´conych ró˝nym bogom. Jednym z nich były
Wielkie Dionizje – uroczystoÊç na czeÊç boga wina.
2. Pierwsza grupa odgrywa scenk´ przedstawiajàcà procesj´
rozpoczynajàcà Wielkie Dionizje. Pozostałe osoby
odpowiadajà na pytania zadawane przez nauczyciela:
• Jaki nastrój panował wÊród uczestników Êwi´ta?
• Co Êwiadczyło o religijnym charakterze procesji?
3. Nauczyciel krótko przedstawia histori´ teatru greckiego
oraz biogramy najpopularniejszych autorów dramatów.
Nast´pnie poleca drugiej dru˝ynie zaprezentowaç
fragment „Antygony” Sofoklesa. Po zakoƒczeniu
inscenizacji inicjuje dyskusj´, podczas której uczniowie
odpowiadajà na pytania:
„Âladami przeszłoÊci 1”
a
b
c
d
e
Podr´cznik do historii,
s. 82–83
Podr´cznik do historii,
s. 84–85
1

• Kto brał udział w przedstawieniu w teatrze greckim?
• Jak byli ubrani aktorzy?
• Do czego słu˝yły maski i koturny?
• Jakà rol´ w spektaklu odgrywał chór?
4. Na podstawie foliogramu „Teatr w Epidauros”
nauczyciel opisuje wyglàd teatru w staro˝ytnej Grecji.
Opowiada o zmieniajàcym si´ charakterze Wielkich
Dionizji, które z czasem przekształciły si´ w kilkudniowe
zawody dramatopisarzy. Zwraca tak˝e uwag´ na
dwa rodzaje dramatów i krótko je charakteryzuje.
5. Uczniowie zapoznajà si´ z fragmentem „OpowieÊci
Homera” b oraz tekstem êródłowym „Odyseusz
i syreny” ze s. 84 podr´cznika c . Nast´pnie wykonujà
zadanie 1. z karty pracy otrzymanej od nauczyciela.
Ch´tne osoby odczytujà informacje wpisane w odpowiednie
rubryki tabeli.
6. Korzystajàc ze zdj´ç waz (s. 85 d ), nauczyciel tłumaczy
uczniom, ˝e mityczne opowieÊci cz´sto były tematem
motywów zdobniczych. Opowiada równie˝ o stylach
dekorowania naczyƒ i ich przeznaczeniu.
7. Nauczyciel zwraca uwag´ na przełom w sztuce, jakiego
dokonali staro˝ytni Grecy. Poleca uczniom porównaç
sposoby przedstawiania postaci w okresie prehistorycznym
(podr´cznik, s. 13) i w czasach pierwszych
cywilizacji (s. 22, 32) ze zdj´ciem kopii rzeêby
„Dyskobol” Myrona, zamieszczonej na s. 85 e .
Przykładowe wnioski znajdujà si´ w Mate riałach dla
nauczyciela. Nast´pnie krótko charakteryzuje postaç
Fidiasza i Myrona oraz opowiada o technice wykonywania
greckich rzeêb.
8. Uczniowie samodzielnie opisujà wyglàd greckiej Êwiàtyni
na podstawie fotografii Partenonu ze s. 55 podr´cznika.
Wszystkie propozycje umieszczane sà na
tablicy w formie mapy myÊli (przykładowa notatka
znajduje si´ w Materiałach dla nauczyciela). Nauczyciel
zwraca uwag´ na du˝à liczb´ płaskorzeêb i bogatà
kolorystyk´ Êwiàtyƒ w czasach antycznych oraz
w razie potrzeby uzupełnia wypowiedzi uczniów.
9. Nauczyciel wyjaÊnia, ˝e wa˝ne obiekty budowano
według trzech ró˝nych stylów i przedstawia porzàdki
architektoniczne obowiàzujàce w staro˝ytnej Grecji
(foliogram „Porzàdki architektoniczne”). Nast´pnie
uczniowie wykonujà zadanie 2. z karty pracy.
Na koniec wskazujà przykłady zastosowania elementów
charakterystycznych dla greckiej architektury
w budownictwie póêniejszym lub współczesnym.
Faza podsumowujàca
1. W ramach powtórzenia uczniowie wykonujà w zeszycie
polecenia zapisane na tablicy.
• Wymieƒ osiàgni´cia sztuki greckiej i oceƒ ich wpływ
na współczesnà kultur´.
• WyjaÊnij, jakà funkcj´ w staro˝ytnej Grecji pełnił teatr.
• Opisz wyglàd greckiej Êwiàtyni.
2. Uczniowie uzupełniajà notatk´ oraz realizujà çwiczenie
2. ze s. 44 zeszytu çwiczeƒ. Ochotnicy odczytujà
tekst oraz przedstawiajà rozwiàzanie zadania.
3. Zadanie domowe:
Wykonaj çwiczenie 3. i 4. ze s. 44 zeszytu çwiczeƒ.
Ma te ria ∏y dla nauczyciela
Przykładowe wnioski na temat sposobów przedstawiania postaci
Okres prehistoryczny Czasy pierwszych cywilizacji Staro˝ytna sztuka grecka
- ukazane tylko kontury postaci
- brak szczegółów
- zaburzone proporcje sylwetki
- wizerunki bogów sà statyczne
- postacie przedstawiane tylko w jednej
płaszczyênie
- zaburzone proporcje
- staranne odwzorowanie szczegółów
anatomicznych postaci
- dynamika
- idealne proporcje ciała
Mapa myÊli dotyczàca wyglàdu Êwiàtyni greckiej
bogata kolorystyka w staro˝ytnoÊci
zbudowana na planie prostokàta
spadzisty dach
ÂWIÑTYNIA GRECKA
monumentalna
kolumny podtrzymujàce dach
dawniej wiele płaskorzeêb
fryz i tympanon
2

Karta pracy
O sztuce greckiej
. ..............................................
Imi´ i nazwisko
1
Przyporzàdkuj wydarzenia do odpowiedniego poematu.
. ......................
Data
. . . . . . . . . . . . . . . .
Klasa
klàtwa Posejdona, konflikt Achillesa z Agamemnonem, wybuch wojny trojaƒskiej,
oÊlepienie cyklopa, podst´p z drewnianym koniem, spotkanie z syrenami,
Êmierç Patroklosa, walka z Achajami
„Iliada”
„Odyseja”
2
Narysuj brakujàce cz´Êci kolumn. Wpisz w wyznaczone miejsca nazwy poszczególnych elementów.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
porzàdek dorycki porzàdek joƒski porzàdek koryncki
3