akademia 2007+
o sztuce - ASP Katowice
o sztuce - ASP Katowice
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ych i grubych odmian pisma. To sprawiało, że wszystkie opracowania<br />
wyglądały podobnie, chociaż miały różny charakter, przeznaczenie i wymagały<br />
różnych rozwiązań. Jan Tschichold określił typografię owego okresu<br />
jako typografię dekoracyjną ponieważ dekoracyjność była stawiana na<br />
pierwszym miejscu. 7 Ten męczący monolog przerwała rewolucja przemysłowa<br />
w Europie i USA. Na początku XX wieku rozwój techniki, przemysłu<br />
i nauki spowodował zmiany w świadomości społecznej. Zapoczątkowały<br />
one w latach 20. burzliwą dyskusję na temat miejsca typografii w nowoczesnej<br />
komunikacji wizualnej.<br />
Jeden z najpoważniejszych głosów – reprezentowany w pracach teoretycznych<br />
przez Jana Tschicholda – dochodził ze środowiska konstruktywistów.<br />
Głosił on potrzebę stworzenia nowego języka wizualnego, który<br />
byłby w stanie sprostać oczekiwaniom odbiorcy. Sformułowana przez<br />
Tschicholda definicja piękna: piękne jest to, co skonstruowane, sensowne<br />
i ekonomiczne (constructive, meaningful and economical = beautiful) 8 legła<br />
u podstaw nowej koncepcji typografii, odrzucającej wszelką dekoracyjność<br />
i tradycyjną, symetryczną kompozycję. Zasady Nowej Typografii oparte na<br />
asymetrii i funkcjonalnej strukturze komunikatu wydawały się wówczas<br />
bardzo nowatorskie. Jednak głębsza analiza istoty zasad typografii funkcjonalnej<br />
prowadzi do sokratejskiej myśli o pięknie i odpowiedniości oraz<br />
do filozofii Platona sławiącego geometryczne piękno prostych linii i kół.<br />
Czy w tym kontekście zjawisko Nowej Typografii można określić mianem<br />
eksperymentu?<br />
rys. 4<br />
Eksperyment<br />
Eksperymentem określa się potocznie próbę, zastosowanie nowego rozwiązania<br />
lub pomysłu. Na polu nauki eksperyment służy sprawdzeniu hipotez:<br />
potwierdzeniu ich bądź zaprzeczeniu. Wymaga przeprowadzenia<br />
obiektywnych pomiarów w kontrolowanych warunkach tak, aby procedura<br />
mogła zostać powtórzona przez innych. Naukowe podejście jest pożądane<br />
tam, gdzie empiryczna wiedza ma zastosowanie lub w sytuacji, gdy wynik<br />
eksperymentu może być wiarygodnie zmierzony. W dziedzinie projektowania,<br />
gdzie efekt z natury rzeczy nie jest jednoznaczny, pojęcie eksperymentu<br />
trudniej zdefiniować. Według Davida Carsona eksperymentowanie jest<br />
czymś, czego (eksperymentator) nigdy wcześniej nie robił... Czymś, czego nigdy<br />
nie widziano i o czym nie słyszano. Michael Worthington – brytyjski projektant<br />
i wykładowca – zauważa, że prawdziwy eksperyment oznacza podjęcie ryzyka.<br />
Z kolei Peter Biľak dochodzi do wniosku, iż w erze niespotykanego do<br />
tej pory tempa przekazu informacji, głoszenie nowych form jest trudniejsze niż<br />
kiedykolwiek i graniczy z historyczną ignorancją w dziedzinie projektowania. 9<br />
Mając na uwadze wymienione opinie i zastrzeżenia, można podo<br />
problemach akademii | E. Stopa-Pielesz<br />
Dialog tradycji i eksperymentu we współczesnej<br />
typografii<br />
156 157