akademia 2007+

wydawało się być czymś oczywistym i nie podlegającym dyskusji. Naturą
tego odsłanianego czegoś wydaje się być szczególnego rodzaju katastrofizm,
co sytuuje współczesnego artystę w znacznie trudniejszej sytuacji
od tej, w jakiej znajdował się przedstawiciel pierwszej awangardy – na ogół
pełen optymizmu. W trawestacji, jako strategii działania, widzieć można
również świadectwo postawy ideowej dzisiejszego artysty, który demistyfikując
i destabilizując ugruntowane w kulturze wartości w ten oto sposób
usiłuje obronić swoją własną podmiotowość.
1 S. Morawski, Awangarda artystyczna (o dwu formacjach XX wieku), w: idem, Na zakręcie: od
sztuki do po-sztuki, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1985, s. 261 i passim.
2 Kultura zrzuty. Łódź Kaliska, Akademia Ruchu, Warszawa 1989, s. 53.
3 J. S. Weiss, Picasso, Collage, and the Music Hall, w: Modern Art and Popular Culture. Readings
in High & Low, ed. by K.Varnedoe, A.Gopnik, The Museum of Modern Art, H.N.
Abrams, Inc. Publishers, New York 1991, s. 82 i passim.
4 B. Szymańska, Kultury i porównania, Universitas, Kraków 2003, ss. 46-47.
5 J. Ortega y Gasset, Dehumanizacja sztuki, w: idem, Dehumanizacja sztuki i inne eseje, Czytelnik,
Warszawa 1980, s. 316.
6 J. Ortega y Gasset, ibidem, ss. 319–320.
7 H. Belting, Toward an Anthropology of the Image, w: Anthropologies of Art, ed. by M. Westermann,
Sterling and Francine Clark Institute, Willamstwon, Massachusetts 2003, s. 54.
8 H. Belting, Global Art and Minorities: A New Geography of Art History, w: idem, Art History
after Modernism, The University of Chicago Press, Chicago & London 2003, s. 65.
9 P. Piotrowski, Awangarda w cieniu Jałty, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2005.
10 H. Belting, op. cit., s. 64.
11 Carrying buckets, trotting like pigs. Artur Żmijewski interviews Katarzyna Kozyra, w: Katarzyna
Kozyra. The Men’s Bathhouse. XLVIII International Biennale of the Visual Arts
Venice, 12 June – 7 November 1999. Polish Pavilion, katalog wystawy, Galeria Sztuki
Współczesnej Zachęta, Warszawa 1999, s. 15.
Atopiczne wnętrza
Christiana Tomaszewskiego
i Roberta Kuśmirowskiego
Zagadka widzialności nigdy nie przestanie inspirować. Nigdy też nie zostanie
ona rozwiązana. Nawet wówczas, gdy ktoś triumfalnie rzuci wam pod nogi
skórę zdartą z rzeczy.
Michał Paweł Markowski
W sztuce powtórzenie jest niczym.
Jose Ortega y Gasset
Bernadeta Stano
We współczesnych realizacjach artystycznych obok tradycyjnych obiektów
i wytworów szeroko rozumianych nowych mediów króluje bogata grupa
prac związanych z kategorią miejsca, które nie mają jednej precyzyjnej nazwy.
W opisach tego rodzaju dzieł spotkać można nawiązania do sztuki in
situ, environment art, jednak najczęściej używa się mniej problematycznego
określenia – instalacja; w wypadku obu tytułowych projektów można
dodać, za Ingrid Mössinger, określenie bezkresna 1 . Stanowią one próbę
wpasowania się w zastane miejsca obrazami innych przestrzeni i przedmiotów.
W tym wypadku będą to wnętrza galerii, które zmieniają się prawie
nie do poznania za sprawą interwencji artystów, nie przypominają tej utopijnej
modernistycznej wizji white cube, neutralnej wobec eksponowanych
dzieł 2 . Jednocześnie w kolejnych, następujących po sobie w odstępie kilku
miesięcy, coraz bogatszych odsłonach, artyści kontynuują wybrane wątki.
Projekt Roberta Kuśmirowskiego pt. Double V pomiędzy 2003
a 2005 rokiem miał trzy realizacje: w Warszawie CSW Zamek Ujazdowski,
następnie w Galerii Kronika w Bytomiu i w Van AbbeMuseum w Eindhoven
w Holandii 3 . Poniżej opisana zostanie ta druga wersja ze wzglę-
o sztuce | A. Kisielewski
Strategia trawestacji, czyli dzisiejsza obecność
tradycji awangardy
24
25