Trwałość dzieła i jego zakotwiczenie w miejscu dostępności pozwalała kształtować historyczny gust pokoleń i narodów na kolekcjach narodowych, lub rynkach sztuki lokalnej. Przekazywane z pokolenia na pokolenie były nie tylko artefakty (formy) dzieł, ale również ich kolejne interpretacje, sugerowane sensy. Świat nadawcy górował nad światem odbiorcy, mityzował działania artysty, degradował odbiorcę nie posłusznego systemowi informacyjnemu. Nastąpiła muzealizacja doświadczenia, proponowanie w imię szczytnych idei narodu, państwa, kultury prymitywu interpretacyjnego nie nadążającego za rozwojem społeczności. Mityzacja artysty i muzeum doprowadziła do niewspółmiernej hierarchizacji wartości, konserwator zabytków zyskał miano najważniejszego artysty, konserwacja przeszłości przerosła w kulturze wysokiej idee nowatorstwa odkryć i twórczości. Państwo broni konserwy jak Częstochowy, proponując przeszłość jako przyszłość, mimo iż prawie wszyscy używamy mobilnej telefonii i Internetu. Dzieła historyczne obrastają w kolejne warstwy znaczeń i estetycznych mód. Tak jak dawniej, kiedy niezmienna forma artefaktu dawała możliwości porównywania oddziaływań różnych obiektów na różnych odbiorców. Pozwalała na tworzenie stylów, kierunków, podobieństw i różnic między i wewnątrz kategorii. Bazą był wiecznie trwały przedmiot materialnego artefaktu. A przecież oddziaływanie dzieła: procesualnego, temporalnego, elektronicznego, interaktywnego jest mierzone raczej faktycznym uruchomieniem twórczych działań użytkowników, naturą przekształceń artefaktu (projektu autorskiego), rodzajem interakcji z urządzeniami lub innymi użytkownikami projektu. Dzieło powstaje zawsze jednak w jaźni, czy to odbiorcy, czy interaktora. Autor stawia sobie zadnie, jak skonstruować efektywny artefakt zdolny do przekształcenia w dzieło sztuki, a interaktor jak wytworzyć dzieło sztuki w procesie przekształcania artefaktu. Dawne kompetencje odbiorcy ograniczały się do odgadywania sensu skończonego formalnie artefaktu. Kompetencje interaktora polegają dodatkowo na umiejętności przekształcania artefaktu w sposób operacyjny (przy pomocy interfejsów) oraz negocjowaniu sensów tych operacji. W przełożeniu na życie codzienne, moglibyśmy powiedzieć, że odbiorca gotówki w banku odbiera ją jako efekt skończonej operacji banku. Operacja jest skończona przez bank, ale interpretowana jako stan konta: debet, lub profit przez odbiorcę. Natomiast kompetencje interaktora można rozumieć jako operatora własnego konta bankowego przy pomocy narzędzi elektronicznych przygotowanych przez bank, jako możliwości prowadzenia transakcji przez samego użytkownika. Bank oddaje do dyspozycji interaktora strukturę i procedury umożliwiające na operacyjny sposób przekształcania zawartości konta w różne transakcje. Elektroniczny pieniądz jest efektem odłączenia informacji od transportu, nie trzeba przenosić pieniędzy z banku do elektrowni, wystarczy przy pomocy procedur wysyłać informacje w zamienniku na elektrony i bity. Atomy zostały zamienione na bity, których transportem zajmują się komputery podłączone do sieci. Interaktywna cywilizacja przenosi na użytkownika kompetencje operacji przekształcania danych według ustalanych reguł (procedur), co daje mu możliwość wyboru: opcji, czasu transakcji, kierunku i celu przekształcania zgodnie z jego interesem. Sztuka interaktywna odzwierciedla te właśnie tendencje, tak jak dawna sztuka odzwierciedlała ówczesne tendencje obsługiwania klienta, przez wytwarzanie dla niego gotowego produktu. Przesunięcie w sztuce jest konsekwencją rozwoju technologii informacyjnych, ale na które nakładane są ciągle jeszcze artystyczne uzusy wytworzone przez dwudziestowieczną kulturę. Przesunięta jest konsekwencją przemian technologicznych oddziałujących na kulturę, w znacznym stopniu tworzoną jeszcze przez stary paradygmat produktu jako materialnego przedmiotu. Pośrednictwo, medialność, czyli również artefakt kreowany dawniej i należący do autora, teraz jest wspólnym polem negocjacyjnym, współtworzonym przez nadawcę i odbiorcę. Samodzielność sztuki okazuje się być iluzoryczna w tym sensie, że zależy ona głównie od aktualnego stanu technologii, a nie od kultury artystycznej. Sztuka przesunięta wydaje się przywracać sens dawnego znaczenia wbudowanego w nią techne pozwalającego na udział w rozwoju cywilizacyjnym, o czym zapominała sztuka awangardowa wyznaczająca jak się jej wydawało własne cele. Przeciwstawiając technikę i jej technologie kulturze utrzymujemy złudo sztuce problemach | A. Kisielewski sztuki | A. Porczak Strategia Sztuka przesunięta. trawestacji, Shiftart czyli dzisiejsza obecność tradycji awangardy 290 291
ne przeświadczenie, że są to dwie walczące z sobą rzeczywistości, lub, że to kultura wysoka wyznacza miejsce technologii w naszej rzeczywistości. Ale czy tak jest w istocie? Wychowaliśmy się w kulturze XX wieku, której podstawową kategorią były sprzeczność, a jako arsenał przekonywania siła i walka. Czy jednak nie należy dokonać rewizji tych przyzwyczajeń myślowych w refleksji nad mechanizmami rozwoju naszego aktualnego środowiska a więc również nas samych? Aby pozbyć się ślepej plamki musimy spojrzeć na sztukę z zewnątrz, tak jak na estetykę poza estetyką . o sztuce problemach | A. Kisielewski sztuki | A. Porczak Strategia Sztuka przesunięta. trawestacji, Shiftart czyli dzisiejsza obecność tradycji awangardy 292
- Page 3 and 4:
akademia 2007+ pod redakcją Mieczy
- Page 5 and 6:
102 Grzegorz Banaszkiewicz Pojęcia
- Page 7 and 8:
miejsce w Akademii z inicjatywy Zak
- Page 9 and 10:
jaka jest rola samej typografii w p
- Page 11 and 12:
o sztuce Strategia trawestacji, czy
- Page 13 and 14:
mości. Odrębność powojennej pol
- Page 15 and 16:
wydawało się być czymś oczywist
- Page 17 and 18:
zów malowanych przemysłowymi farb
- Page 19 and 20:
arier komunikacyjnych w epoce braku
- Page 21 and 22:
2 vide: bardzo interesujące rozwa
- Page 23 and 24:
cje mocne i widoczne, nawet tutaj,
- Page 25 and 26:
która uwzględnia tylko dzieła da
- Page 27 and 28:
Ten nienaturalny rozrost obrazów p
- Page 29 and 30:
s. 114. 56 vide: E. Cioran, Histori
- Page 31 and 32:
ścią, jednym umysłem, jednym cia
- Page 33 and 34:
fia jest I-Novel. W literaturze jap
- Page 35 and 36:
11 N. Goldin, Naked City - Photogra
- Page 37 and 38:
ność traci swój pierwotny status
- Page 39 and 40:
nych motywów malarskich: martwej n
- Page 41 and 42:
nich panny ziewały, mrugały, prze
- Page 43 and 44:
21 K. Kuskowski, Powrót do korzeni
- Page 45 and 46:
techniki druku stały się upiorem
- Page 47 and 48:
nych, a potem wprowadzenie tego mat
- Page 49 and 50:
• tradycyjne techniki »posunięt
- Page 51 and 52:
dzo ważną rzecz: tak czy inaczej
- Page 53 and 54:
lewa się, po wszystkich sztukach w
- Page 55 and 56:
Oryginalna, prekursorska postawa tw
- Page 57 and 58:
Dłoń z Groty Chauveta wydaje się
- Page 59 and 60:
Podział procesów graficznych ze w
- Page 61 and 62:
pier czerpany rozdzielają się (
- Page 63 and 64:
Czy różnorodne będzie piękne? S
- Page 65 and 66:
snym wydaniu może nim być zarówn
- Page 67 and 68:
128 129
- Page 69 and 70:
132 133
- Page 71 and 72:
dzie neokonserwatywnego postmoderni
- Page 73 and 74:
nych, nowe nawyki percepcyjne młod
- Page 75 and 76:
ła XVII. system nauczania oparty n
- Page 77 and 78:
uczestnictwem w klasie rysunku z mo
- Page 79 and 80:
wania, sposoby myślenia. 3 Poznani
- Page 81 and 82:
ych i grubych odmian pisma. To spra
- Page 83 and 84:
komunikatu zależała od dwóch czy
- Page 85 and 86:
uczeń - wymóg formalnego wykszta
- Page 87 and 88:
cją swoich nauczycieli. 10 Nie ozn
- Page 89 and 90:
1 vide: Ch. Baudelaire, Malarz życ
- Page 91 and 92:
nych i bogatych tworzono proste i s
- Page 93 and 94:
Wskazując na tradycyjne zachowania
- Page 95 and 96:
my komunikacji. Współczesne warto
- Page 97 and 98: style życia i praktyki dnia codzie
- Page 99 and 100: Krytyczny ogląd rozgłosu, prowadz
- Page 101 and 102: 10 J. Kozielecki, Koncepcja transgr
- Page 103 and 104: wo, najbardziej prawdopodobne obsza
- Page 105 and 106: utworem? „Jak powstaje utwór?”
- Page 107 and 108: Tabela 3 ratio suasoria - powód pr
- Page 109 and 110: Wydruk cyfrowy nie jest unikatem. J
- Page 111 and 112: określonych, a otaczającą go Nie
- Page 113 and 114: już schwytany, ale uwolniony, gdy
- Page 115 and 116: zwycięstwa śmierci, ogarnia nas j
- Page 117 and 118: Najlepsze są te dni, kiedy zarabia
- Page 119 and 120: szem Dalego. Używając heliograwiu
- Page 121 and 122: wały również pytania o sposób o
- Page 123 and 124: 1 www.reprodukcja.pl, firma CopyArt
- Page 125 and 126: kwalifikować jako grafikę łącze
- Page 127 and 128: Matryca re-presji W schematach funk
- Page 129 and 130: towarzyszącej Międzynarodowemu Tr
- Page 131 and 132: Arminen z fińskiego Międzynarodow
- Page 133 and 134: Język, rozum, rzecz Interpretacja
- Page 135 and 136: Schemat 2 Schemat 2 stanowi połąc
- Page 137 and 138: Schemat 4c 09. (III) Głos Boga do
- Page 139 and 140: sności. Sposób ten zależy od syt
- Page 141 and 142: modyfikuje. Rolą twórcy jest prze
- Page 143 and 144: Przesunięcie jest rozważane wzgl
- Page 145 and 146: przesuniętej, to nie narzucanie id
- Page 147: sów (zawartych immanentnie), racze
- Page 151 and 152: Gdańsk we Wrocławiu - Wrocław w
- Page 153 and 154: summary The Academy of Fine Arts in
- Page 155 and 156: against academicism, where the auth
- Page 157: ecenzenci: prof. dr hab. Tadeusz S