akademia 2007+
o sztuce - ASP Katowice o sztuce - ASP Katowice
20 Świątyniami tak widzianej sztuki stały się muzea – przestrzenie arbitralnie narzucające interpretację zarówno poszczególnych dzieł, kolekcji jak i całych tradycji kulturowych, gromadzące artefakty kultur skolonizowanych przez zachodnie sposoby percepcji i interpretacji. Obecnie, problematyka muzeum jako przestrzeni sztuki jest coraz częściej tematem namysłu estetyków i teoretyków sztuki. w: M. Popczyk, Estetyczne przestrzenie ekspozycji muzealnych, Universitas, Kraków 2008. 21 Prawda jest przed nami zakryta…; w ziemi, wśród bóstw, w ciele kobiety lub w ciele niewolnika, P. duBois, Torture and Truth, Routlege, NY 1991, s. 208. 22 więcej na temat ścisłego związku sztuki współczesnej z heideggerowską koncepcją odsłaniania Prawdy w: M.Korusiewicz, Prawda wydarta z ciała niewolnika, czyli zapiski o kategorii odkrycia w dziele sztuki, w: M. Popczyk (red.), Przestrzeń sztuki: obrazy – słowa – komentarze, Folia Academiae, ASP Katowice 2005. 23 J. Campbell, op. cit., s. 81. 24 Egzemplifikacją tak rozumianej wyprawy bohatera jest poszukiwanie świętego Graala, a niesłabnące znaczenie kulturowe tej opowieści udowadnia nieustanne przywoływanie jej motywów w literaturze Zachodniej od Chrétiena de Troyes po książki Dana Browna. 25 J. Campbell, op. cit., s. 74. 26 tzn. bez obciążenia bios theoretikos. 27 vide: S. Adiss, Haiku i Haiga, w: K. Wikoszewska (red.), Estetyka japońska. Słowa i obrazy, t. II, Universitas, Kraków, s. 211. 28 Basho, Haiku, Ossolineum 1983, s.188. 29 Można tu zastanawiać się nad statusem objects trouvés, czy ready-mades M. Duchampa 30 C. Woźniak, op. cit., s. 144. 31 M. Heidegger, Rozmowy na polnej drodze, wyd. KR, Warszawa 2004, s. 25 32 19.08.2006 r. na jednym z głównych placów Brukseli, 120 osób przez 8 godzin układało dywan z 700 000 kwiatów wyhodowanych specjalnie w tym celu. Sama akcja nie miała żadnych specjalnych znaczeń poza wspaniałym widokiem ogromnego kwietnego kobierca ułożonego na wzór starych belgijskich gobelinów. 33 M. Heidegger, op. cit., s. 53. 34 W psychoanalizie Jungowskiej obszar monstrualności, chaosu, niezróżnicowanego mroku utożsamiany jest z Cieniem – ciemną, nieujawnioną stroną psychiki, którą należy pokonać/zintegrować, by umożliwić proces indywiduacji. Por.: K.Kowalewski, Z.Krzak, Tezeusz w labiryncie, Ossolineum, 1989. 35 Należy przy tym pamiętać, że bohater zostaje uznany za takiego, dopiero po udanej, najczęściej krwawej, rozprawie z monstrum, Tak więc muszą istnieć tajemne przyczyny, dla których to właśnie potworność jako bezkształt, a więc kategorie sfer liminalnych, granicznych, wyznaczają status bohaterstwa, a w sugerowanej przez mnie przyległości – status sztuki. 36 vide: R. Girard, Mimesis and Theory, Stanford University Press, Stanford 2008 oraz inne publikacje tego autora. 37 M. Douglas, op. cit., ss. 97–98. 38 Bohater, podobnie jak wąż, który w Grecji uważany był za jego ucieleśnienie, jest typową istotą nieczystą, przekraczającą granice kategorii, czyli, jak pisze Mary Douglas, przynależną sferze sacrum. W antycznej Grecji kult bohaterów dopuszczał fizyczne manifestacje zmarłych herosów-półbogów, a jedną z form, niezależnie od osoby bohatera, było właśnie pojawienie się węża, co często upamiętniano sytuując w tej okolicy Heroon. Vide: Walter Burkert, The Greek Religion, Harvard University Press, Cambridge 1985, s. 206. 39 W. McNeill, A „scarcely pondered word”. The place of tragedy: Heidegger, Sophocles, Aristotle, in (ed.) M. de Beistegui, S. Sparks, Philosophy and Tragedy: Philosophy and Tragedy, Routlege 2000, s. 169. 40 Platon, op. cit. s. 327. 41 Heidegger: W źródle dzieła sztuki prawda rozumiana jest jako historyczne zdarzenie, odkrycie (aletheia) wydarzajace się w wielkim dziele sztuki, w samym środku tego, co zmysłowe. Historyczne nie oznacza tu czegoś wydarzającego się w historii, ale odnosi się do takiego rodzaju zdarzenia, które po raz pierwszy otwiera, inicjuje i kładzie podwaliny pod wynikającą z niego historię. Takie zdarzenie zaznacza początek, zapoczątkowanie i powołanie do bycia czegoś nowego, to ujawnienie, poiesis. W dziele sztuki takie zdarzenie jest przywołane i niejako zatrzymane. Por.: W. McNeill, The Glance of the Eye: Heidegger, Aristotle and the Ends of Theory, SUNY Press, NY 1999, s. 282. 42 vide: O. Marquard, Kompetencja w kompensowaniu niekompetencji, w: idem, Rozstanie z filozofią pierwszych zasad. Studia filozoficzne, Oficyna Naukowa, Warszawa 1994. 43 J. Campbell, op. cit., s. 27. 44 Cz. Miłosz, Po, w: To, Znak, Kraków 2000, s. 98. o sztuce problemach | A. Kisielewski sztuki | M. Korusiewicz Strategia Wdychając trawestacji, dziki zapach, czyli czyli dzisiejsza zapiski obecność o otwieraniu granic tradycji awangardy 226 227
Najlepsze są te dni, kiedy zarabiam dziesięć tysięcy dolarów za grafikę przed śniadaniem. Grafika Salvadora Dali w kontekście szlachetnej sztuki reprodukcji Anna Manicka Najprostszym sposobem uzyskania duplikatu takiego, czy innego obrazu jest wykonanie kopii. Jest to, wydawałoby się, pojęcie jednoznaczne, a jednak i tutaj zdarzają się nieporozumienia. Kopia jest bowiem wykonywana ręcznie, przy użyciu podobnych środków technicznych, jakie posłużyły artyście przy sporządzaniu oryginału. Legalna kopia celowo różni się od oryginału wymiarami, techniką oraz jakimś mało istotnym szczegółem samej kompozycji. Kopia nie ma sygnatury i jest oznaczona jako kopia za pomocą napisu na odwrociu, nalepki, etc. Bywa, że kopista umieszcza na kopii swój własny znak lub inne oznaczenia widoczne tylko w podczerwieni. Dlatego też firma, reklamująca się w Internecie jako specjalizująca się w tworzeniu reprodukcji światowej sławy dzieł sztuki w technice olejnej, przy czym owe reprodukcje są malowane ręcznie, wykonuje nie reprodukcje, lecz kopie 1 . Istotą sprawy jest działanie odręczne, nie mechaniczne. Pojęcie faksymile, pochodzące od łac. fac simile (czyń podobnie) jest dzisiaj używane najczęściej w znaczeniu pieczęci odtwarzającej odręczny podpis. Pojęcie to ma również drugie, szersze znaczenie, a mianowicie jest to dokładna podobizna, kopia rękopisu, rysunku lub druku, wykonana ręcznie, metodą mechaniczną lub fotoreprodukcyjną; dzięki elektrografii upowszechnił się reprint 2 . Po angielsku pojęcie facsimile było przez dłu- gi czas tożsame z pojęciem faksu. Urządzenie to zostało wynalezione w 1842 roku, w 5 lat po wynalezieniu przez Morse’a telegrafu. Nie ulega wątpliwości, że istotą faksu jest przesyłanie na odległość dokładnej podobizny, w tym celu faks przetwarza obraz elektronicznie, rozbijając go na szereg mniejszych elementów (pikseli) – podobnie dzieje się przy wydrukach cyfrowych. Przypomina to do pewnego stopnia wykonywanie rastra. Wartości zagęszczenia pikseli w obrazie odpowiadają wartościom napięcia elektrycznego – faks odbiornik przekształca je z powrotem na piksele i w ten sposób uzyskujemy faksymile pierwotnego obrazu. Pojęcie reprodukcji w zasadzie zawiera się w pojęciu faksymile. Reprodukcje dzieł sztuki w większości wypadków wykonuje się w dzisiejszych czasach metodą fotograficzną. Najczęstszą techniką stosowaną w tym celu jest offset – maszynowy druk płaski. Szlachetną odmianą reprodukcji zbliżoną bardziej do grafiki niż do druku jest heliograwiura (il. 1). Technika ta została wynaleziona przez czeskiego grafika Karla Kliča w roku 1879. Polega ona na przeniesieniu obrazu fotografii półtonowej na płytę akwatintową metodą fotograficzną (z chromożelatyną w charakterze emulsji światłoczułej). Heliograwiura daje w efekcie odbitkę z płyty wklęsłodrukowej, z całym arsenałem środków właściwych dla akwatinty, a więc odciskiem płyty i ziaril. 1 Heliograwiura 228 229
- Page 65 and 66: snym wydaniu może nim być zarówn
- Page 67 and 68: 128 129
- Page 69 and 70: 132 133
- Page 71 and 72: dzie neokonserwatywnego postmoderni
- Page 73 and 74: nych, nowe nawyki percepcyjne młod
- Page 75 and 76: ła XVII. system nauczania oparty n
- Page 77 and 78: uczestnictwem w klasie rysunku z mo
- Page 79 and 80: wania, sposoby myślenia. 3 Poznani
- Page 81 and 82: ych i grubych odmian pisma. To spra
- Page 83 and 84: komunikatu zależała od dwóch czy
- Page 85 and 86: uczeń - wymóg formalnego wykszta
- Page 87 and 88: cją swoich nauczycieli. 10 Nie ozn
- Page 89 and 90: 1 vide: Ch. Baudelaire, Malarz życ
- Page 91 and 92: nych i bogatych tworzono proste i s
- Page 93 and 94: Wskazując na tradycyjne zachowania
- Page 95 and 96: my komunikacji. Współczesne warto
- Page 97 and 98: style życia i praktyki dnia codzie
- Page 99 and 100: Krytyczny ogląd rozgłosu, prowadz
- Page 101 and 102: 10 J. Kozielecki, Koncepcja transgr
- Page 103 and 104: wo, najbardziej prawdopodobne obsza
- Page 105 and 106: utworem? „Jak powstaje utwór?”
- Page 107 and 108: Tabela 3 ratio suasoria - powód pr
- Page 109 and 110: Wydruk cyfrowy nie jest unikatem. J
- Page 111 and 112: określonych, a otaczającą go Nie
- Page 113 and 114: już schwytany, ale uwolniony, gdy
- Page 115: zwycięstwa śmierci, ogarnia nas j
- Page 119 and 120: szem Dalego. Używając heliograwiu
- Page 121 and 122: wały również pytania o sposób o
- Page 123 and 124: 1 www.reprodukcja.pl, firma CopyArt
- Page 125 and 126: kwalifikować jako grafikę łącze
- Page 127 and 128: Matryca re-presji W schematach funk
- Page 129 and 130: towarzyszącej Międzynarodowemu Tr
- Page 131 and 132: Arminen z fińskiego Międzynarodow
- Page 133 and 134: Język, rozum, rzecz Interpretacja
- Page 135 and 136: Schemat 2 Schemat 2 stanowi połąc
- Page 137 and 138: Schemat 4c 09. (III) Głos Boga do
- Page 139 and 140: sności. Sposób ten zależy od syt
- Page 141 and 142: modyfikuje. Rolą twórcy jest prze
- Page 143 and 144: Przesunięcie jest rozważane wzgl
- Page 145 and 146: przesuniętej, to nie narzucanie id
- Page 147 and 148: sów (zawartych immanentnie), racze
- Page 149 and 150: ne przeświadczenie, że są to dwi
- Page 151 and 152: Gdańsk we Wrocławiu - Wrocław w
- Page 153 and 154: summary The Academy of Fine Arts in
- Page 155 and 156: against academicism, where the auth
- Page 157: ecenzenci: prof. dr hab. Tadeusz S
Najlepsze są te dni, kiedy<br />
zarabiam dziesięć tysięcy dolarów<br />
za grafikę przed śniadaniem.<br />
Grafika Salvadora Dali<br />
w kontekście szlachetnej sztuki<br />
reprodukcji<br />
Anna Manicka<br />
Najprostszym sposobem uzyskania duplikatu takiego, czy innego obrazu<br />
jest wykonanie kopii. Jest to, wydawałoby się, pojęcie jednoznaczne, a jednak<br />
i tutaj zdarzają się nieporozumienia. Kopia jest bowiem wykonywana<br />
ręcznie, przy użyciu podobnych środków technicznych, jakie posłużyły<br />
artyście przy sporządzaniu oryginału. Legalna kopia celowo różni się od<br />
oryginału wymiarami, techniką oraz jakimś mało istotnym szczegółem<br />
samej kompozycji. Kopia nie ma sygnatury i jest oznaczona jako kopia za<br />
pomocą napisu na odwrociu, nalepki, etc. Bywa, że kopista umieszcza na<br />
kopii swój własny znak lub inne oznaczenia widoczne tylko w podczerwieni.<br />
Dlatego też firma, reklamująca się w Internecie jako specjalizująca<br />
się w tworzeniu reprodukcji światowej sławy dzieł sztuki w technice olejnej,<br />
przy czym owe reprodukcje są malowane ręcznie, wykonuje nie reprodukcje,<br />
lecz kopie 1 . Istotą sprawy jest działanie odręczne, nie mechaniczne.<br />
Pojęcie faksymile, pochodzące od łac. fac simile (czyń podobnie)<br />
jest dzisiaj używane najczęściej w znaczeniu pieczęci odtwarzającej odręczny<br />
podpis. Pojęcie to ma również drugie, szersze znaczenie, a mianowicie<br />
jest to dokładna podobizna, kopia rękopisu, rysunku lub druku, wykonana<br />
ręcznie, metodą mechaniczną lub fotoreprodukcyjną; dzięki elektrografii<br />
upowszechnił się reprint 2 . Po angielsku pojęcie facsimile było przez dłu-<br />
gi czas tożsame z pojęciem faksu. Urządzenie to zostało wynalezione<br />
w 1842 roku, w 5 lat po wynalezieniu przez Morse’a telegrafu. Nie ulega<br />
wątpliwości, że istotą faksu jest przesyłanie na odległość dokładnej podobizny,<br />
w tym celu faks przetwarza obraz elektronicznie, rozbijając go na<br />
szereg mniejszych elementów (pikseli) – podobnie dzieje się przy wydrukach<br />
cyfrowych. Przypomina to do pewnego stopnia wykonywanie rastra.<br />
Wartości zagęszczenia pikseli w obrazie odpowiadają wartościom napięcia<br />
elektrycznego – faks odbiornik przekształca je z powrotem na piksele<br />
i w ten sposób uzyskujemy faksymile pierwotnego obrazu. Pojęcie reprodukcji<br />
w zasadzie zawiera się w pojęciu faksymile. Reprodukcje dzieł<br />
sztuki w większości wypadków wykonuje się w dzisiejszych czasach metodą<br />
fotograficzną. Najczęstszą techniką stosowaną w tym celu jest offset<br />
– maszynowy druk płaski. Szlachetną odmianą reprodukcji zbliżoną bardziej<br />
do grafiki niż do druku jest heliograwiura (il. 1). Technika ta została<br />
wynaleziona przez czeskiego grafika Karla Kliča w roku 1879. Polega ona<br />
na przeniesieniu obrazu fotografii półtonowej na płytę akwatintową metodą<br />
fotograficzną (z chromożelatyną w charakterze emulsji światłoczułej).<br />
Heliograwiura daje w efekcie odbitkę z płyty wklęsłodrukowej, z całym arsenałem<br />
środków właściwych dla akwatinty, a więc odciskiem płyty i ziaril.<br />
1 Heliograwiura<br />
228 229