akademia 2007+

UTWORY 3 Utwory powstają jako rezultat potrzeby rozumienia i kształtowania
rzeczywistości.
Kryterium: związek z tworzywem 4 twórczości. Badany zbiór:
utwory. Analizując sposób w jaki utwory zostają urzeczywistnione, można
zbadać wpływ tworzywa użytego przez twórcę na ostateczny rezultat.
W ten sposób daje się wyodrębnić następujące zbiory:
Tabela 2
tworzywo wirtualne np. słowa, liczby
wartościowa jest idea
utwory zapisane na dowolnym nośniku
utwory mentalne*
* rezultat ukierunkowanego przepływu myśli.
tworzywo materialne np. farba
wartościowy jest przedmiot
specyficzny nośnik trwale
i synergicznie związany z utworem;
brak nośnika (rzeźba, instalacja)
utwory materialne – dzieła sztuki
1. Utwory mentalne to utwory, których bazą jest tworzywo niematerialne
np. słowa, liczby, pojęcia, itp. formułowane i zapisane na dowolnym nośniku
lub dowolny przedmiot materialny ulokowany w kontekście znaczeniowym
wyzwalającym nowe znaczenie. Mamy wtedy do czynienia
z obiektami sztuki. Utwory te są niematerialne. Przykłady: utwory naukowe,
konstrukcje logiczne (utwory matematyki), utwory ideologiczne
(doktryny: religia, polityka), utwory fantastyki (mity, legendy, wyobrażenia,
fantazje), zabawy, obiekty sztuki (Brillo Box) i utwory sztuki z wyjątkiem
dzieł sztuki.
2. Utwory materialne powstają jako rezultat pracy z materialnym tworzywem
(utwory dyscyplin plastycznych takich jak np.: rysunek, grafika, malarstwo,
rzeźba, instalacja). W każdym utworze materialnym zawiera się
utwór mentalny, nie do oddzielenia od utworu materialnego bez strat jakościowych.
Utwór materialny to dzieło sztuki.
UTWÓR (propozycja definicji utworu) Utwór to sformułowany/uformowany
rezultat procesu myślowego. Występuje w postaci mentalnej lub
materialnej.
Twierdzenie 1. Wartościowy jest ten utwór, który został wprowadzony
do obiegu kultury jako pierwszy lub jedyny taki. Pierwszeństwo i jedyność
muszą być usankcjonowane.
Utwory to wszystkie uświadomione i sformułowane/uformowane
rezultaty procesu myślenia, każdy przejaw aktywności mentalnej, ustalony
w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości materialnej, przeznaczenia
i sposobu wyrażenia, którego proces powstawania (twórczość) nie
podlega zasadzie racjonalnego gospodarowania 1 , (nie jest ukierunkowany
na zysk 2 ). Utwór istnieje i funkcjonuje jako utwór materialny (dzieło sztuki)
lub mentalny, niezależnie od swojej fizycznej postaci. Posiada autora –
twórcę. Aby utwór prymarny stał się utworem (dobrem kultury) musi zostać
wprowadzony do obiegu. 3
III Wyodrębnienie utworu artystycznego ze zbioru wszystkich utworów.
Pytanie: Jaki aspekt utworu decyduje o jego przynależności do zbioru
utworów artystycznych? Stosując różne kryteria oraz analizując utwory
najważniejszych dziedzin twórczej aktywności spróbuję wyodrębnić konieczne
aspekty utworu artystycznego.
Kryterium: uzasadnienie. Badany zbiór: utwory. Ze zbioru wszystkich
utworów wyodrębniłam te utwory, które mogą być poddane w wątpliwość
i wymagają sprawdzenia lub dowodu (Tabela 3.). Mogą być prawdziwe
dlatego, że mogą być także fałszywe.
o sztuce problemach | A. Kisielewski
sztuki | B. Wąsowska
Strategia Myślę więc trawestacji, tworzę. Redefiniowanie czyli dzisiejsza pojęć obecność
tradycji i terminów awangardy sztuki.
206
207