akademia 2007+

utworem? „Jak powstaje utwór?”, „Jak rozpoznać utwór?” pojmuje się rzecz
oczywistą. Utwór jest rezultatem działania człowieka. Człowiek myśli (nie
może przestać myśleć). Myśleniem nazywamy nieustający ciąg świadomych
procesów psychicznych. Może być chaotyczne lub ukierunkowane.
Myślenie ukierunkowane to proces myślowy, owocuje spostrzeżeniami.
Spostrzeżenia to utwory. Nazwijmy je utworami prymarnymi.
Aksjomat: każdy sformułowany/uformowany rezultat procesu myślowego
to utwór prymarny. Utwór prymarny to odpowiednik wniosku.
Najważniejszą cechą każdego utworu jest to, że wcześniej nie istniał, ani
jako byt materialny, ani jako idea. Pojawił się w umyśle człowieka jako rezultat
procesu myślowego, najpierw jako spostrzeżenie, potem przekształcił
się w (sformułowany) wniosek lub w (uformowane) dzieło.
II Utwór – w poszukiwaniu definicji
Zadanie: z badanego zbioru wyodrębnić największe całości dające się rozróżnić
w przyjętym polu badań i w ten sposób zawęzić obserwowane terytorium
do poszukiwanego zbioru utworów. Punktem wyjścia dla analizy
jest zbiór bytów oraz kryterium (1): istnienie ludzkości. Pozwala to
wyodrębnić zbiór wytworów kultury. Wytwory kultury to dobra pomyślane
i urzeczywistnione przez człowieka w dowolny sposób. To rezultat jego
świadomych i celowych działań oraz odruchów w instynktownej reakcji
na bodźce środowiskowe. Wytwory kultury to zbiór obiektów zbyt duży, by
był poznawczo użyteczny, dlatego stosując kryterium (2): działanie świadome
wyodrębniamy ze zbioru wytworów kultury elementy celowo wytworzone
i utrwalone (oraz pretendujące do bycia trwałymi 1 , pomyślane
i urzeczywistnione. To dobra kultury.
Kryterium: Działanie celowe – zaspokojenie potrzeb. Badany zbiór:
dobra kultury. Człowiek, podmiot działający pragnie osiągnąć zaplanowany
rezultat. Wytwarza lub przekształca. Działa w określonych okolicznościach,
które uwzględnia, i na które reaguje. Jest twórcą i odbiorcą kultury,
kształtuje ją i jest przez nią kształtowany.
Tabela 1
potrzeby bytowe*
kultura bytu
materialne i niematrialne rezultaty działania w celu zaspokojenia tych potrzeb
produkty
ekonomiczne
(wypadkowa nakładu
i efektu)
potrzeby społeczne
kultura społeczna
relacje społeczne
porządane cechy rezultatu
struktury korzystne
dla wszystkich i dla
każdego, dobre relacje
potrzeby samorealizacji
kultura symboliczna
utwory
po raz pierwszy,
jedyny taki
* potrzeby bytowe – potrzeby istoty biologicznej. Ich zaspokojenie jest konieczne
dla przetrwania (samopoczucia, zdrowia oraz życia).
PRODUKTY – to wytwory powstałe, aby zaspokoić bytowe potrzeby człowieka.
To wypadkowa nakładu i efektu i powstaje w wyniku wyborów dokonywanych
zgodnie z ekonomiczną zasadą racjonalnego gospodarowania,
która może być ujmowana dwojako: (a) jako zasada największego efektu
przy danym nakładzie środków lub (b) jako zasada najmniejszego nakładu
środków do osiągnięcia danego efektu. 2
Są materialnym rezultatem opartego na projekcie (utworze, licencji,
patencie) procesu realizacji lub usługą. Mogą być unikatem. Posiadają
realizatora – producenta, wykonawcę.
RELACJE (społeczne) inaczej stosunki społeczne, to schemat interakcji
pomiędzy co najmniej dwiema osobami, wynikającej z pełnionych przez
nie ról i pozycji społecznych, podlegającej kontroli społecznej.
o sztuce problemach | A. Kisielewski
sztuki | B. Wąsowska
Strategia Myślę więc trawestacji, tworzę. Redefiniowanie czyli dzisiejsza pojęć obecność
tradycji i terminów awangardy sztuki.
204
205