wersja elektroniczna - Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego
wersja elektroniczna - Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego
wersja elektroniczna - Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
MATERIAŁY I DOKUMENTY<br />
Powojenne początki<br />
zakładów bawełnianych KZPB<br />
Zaczęło się przed 103 laty, gdy Kudowa otrzymała połączenie kolejowe<br />
z Kłodzkiem. W owych czasach, na przełomie XIX i XX wieku<br />
kolej była motorem rozwoju nowoczesnego przemysłu, także innych<br />
dziedzin gospodarki – w tym lecznictwa uzdrowiskowego i turystyki.<br />
W 1905 r. bielawski koncern włókienniczy Christiana Dieriga uruchomił na<br />
terenie Zakrza – obok dworca kolejowego – tkalnię mechaniczną. Po II wojnie<br />
światowej, w 1945 r., zwycięska Armia Czerwona przejęła zakład. Co się<br />
działo na jego terenie oraz jaka panowała sytuacja pomiędzy dowództwem<br />
radzieckim, a polskim kierownictwem zakładu przedstawia poniższe sprawozdanie-protokół,<br />
które w listopadzie 1945 r. przekazano Zjednoczeniu<br />
Przemysłu Bawełnianego w Dzierżoniowie (wtedy jeszcze Rychbachu).<br />
Takie były początki Kudowskich Zakładów Przemysłu Bawełnianego po<br />
II wojnie światowej, które przez drugą połowę XX wieku zdominowały życie<br />
Kudowy-Zdroju. Przejęty w 1945 r. zakład był w stanie ruiny.<br />
Jego wojenny charakter (funkcjonowała tam niemiecka filia obozu koncentracyjnego<br />
Gross-Rosen w produkcji zbrojeniowej) i opisany w poniższym<br />
protokole stan zakładu przy przejmowaniu go od Armii Czerwonej –<br />
wymagał olbrzymiej pracy polskiego zarządu i robotników polskich po 1945 r.<br />
Likwidacja KZPB w 1991 r. była wielkim wstrząsem dla całego organizmu<br />
miejskiego, a skutki społeczne odczuwamy do dnia dzisiejszego. Ludzie związani<br />
z KZPB w przeszłości i dziś przekształcają swoją twórczą pracą Kudowę-Zdrój,<br />
w nowoczesne miasto na miarę XXI wieku. Zapraszamy byłych<br />
pracowników KZPB do podzielenia się swoimi wspomnieniami i refleksjami<br />
na temat tego zakładu. Zachowujemy dla potomnych historię zakładów, a zarazem<br />
cząstkę dziejów Kudowy-Zdroju.<br />
Mikołaj Krzemiński<br />
Tekst sprawozdania – protokołu (śródtytuły pochodzą od autora M.K.)<br />
„Zarząd Państwowy Fmy<br />
„Ch. Dierig”<br />
Zakłady Włókiennicze<br />
Kudowa-Zakrze<br />
Zakrze, dnia 31.10.1945<br />
dot.: Sprawozdania z działalności<br />
dyrekcji Fmy „Ch. Dierig” Zarz.<br />
Państw. za okres 16.08-31.10.1945.<br />
Do Zjednoczenia Przemysłu<br />
Bawełnianego w Rychbachu<br />
(Dzierżoniów)<br />
W dniu 14.08.1945 r. – fabryka<br />
tekstylna „Ch. Dierig” w Kudowie-Zakrzu<br />
została przejęta od Władz Sowieckich<br />
przez delegowanego z ramienia<br />
Komitetu Ekonomicznego R.M.<br />
w Kładzku (Kłodzko), p. Scheidlingera<br />
upoważnionego przez Pełnom. K.E.<br />
inż. Irowca. Wygotowany wówczas akt<br />
przyjęcia, którego odpis znajduje się<br />
w biurze Pełnom. K.E. w Kładzku wyszczególnia<br />
jako przejęte przez Władze<br />
Polskie: budynki fabryczne, maszyny<br />
tkackie, natomiast o surowcach,<br />
towarach gotowych jak również chemikaliach<br />
znajdujących się w fabryce nie<br />
ma żadnej wzmianki. Z innego źródła<br />
jest wiadomym dyr. techn. Merkertowi,<br />
że wg oryginału umowy znajdującego<br />
się w Gł. Kom. Czerwonej Armii<br />
w Wałbrzychu – 84.000 kg przędzy,<br />
99.000 m gotowego surowego towaru<br />
i 20.000 kg chemikalii, znajdujących<br />
się na składzie w fabryce, stanowi nadal<br />
własność Czerwonej Armii i nie podlega<br />
przekazaniu Zarządowi Polskiemu.<br />
Równocześnie przybywa do fabryki<br />
w dniu 16.08.45 r. delegowany przez<br />
Pełnom. K.E. w Kładzku inż. J. Irowca,<br />
obecny dyr admin.-handlowy Aleksander<br />
Krysakowski w charakterze Kierow-<br />
16
Change language