wersja elektroniczna - Muzeum Kultury Ludowej PogÃ³rza Sudeckiego

More documents

Recommendations

Info

prowadzących, pod koniec uroczystości z przygotowaną niespodzianką – karykaturą Księdza, autorstwa Sadurskiego przedstawiającą Go w towarzystwie pszczółek, które jak Jubilat twierdził znakomicie rozumie oraz podobnie jak przedmówcy z serdecznymi życzeniami. Podczas całej uroczystości ksiądz Jan Myjak uważnie wsłuchiwał się w życzenia, aktywnie uczestniczył w koncertach i występach artystycznych. Na koniec posumował jej przebieg i ustosunkował się do wcześniejszych wypowiedzi. Mówił krótko, chociaż chciałoby się słuchać długo, dowcipnie jak zwykle z ogromną miłością i mądrością. Wspomniał swoją młodość, wybór drogi życiowej, o obietnicy złożonej matce, że będzie dobrym kapłanem, latach pracy w „OR- LIKU”, gdzie spotykał się z wielkim bólem rozstania z chorymi na nowotwory dziećmi, o pracy duszpasterskiej, o nauczaniu religii, o mądrości którą czerpał od ministrantów i dzieci. Gromko odśpiewane „Sto lat” i symboliczny toast zakończyły tę piękną i niepowtarzalną uroczystość przygotowaną z potrzeby serca Człowiekowi, który zawsze miał i ma serce dla innych, dla Człowieka kochającego bliźniego miłością cierpliwą, łaskawą, pozbawioną zazdrości, nie szukającą poklasku, nie unoszącą się pychą, najpiękniej opisaną przez św. Pawła z Tarsu w I Liście do Koryntian w „Hymnie o miłości”. Elżbieta Hendler-Bolechała Krzysztof Chilarski Ceramika Sudecka Garncarstwo, czyli ręczny wyrób ceramiki, na Dolnym Śląsku pojawiło się w neolicie (III tysiąclecie p.n.e.). Najstarsze fragmenty ceramiki na świecie odkryto w południowych Chinach w jaskini Yuchanyan w prowincji Huan, a wiek ich określa się na 18 tysięcy lat. Urna i misa – 3000 tyś. lat, dzban – 2500 tyś. lat, zbiory Muzeum KLPS Kultura łużycka Najstarsza ceramika prezentowana w Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego w Kudowie-Zdroju liczy sobie 3000 tysiące lat, jest to misa i urna, oraz dzban – 2500 lat. Są to naczynia gliniane kultury łużyckiej i pochodzą z terenu Dolnego Śląska. Kultura łużycka rozwijała się na terenie niemal całej Polski w III okresie epoki brązu (1300-1100 p.n.e.) do około 400 lat p.n.e. Ślady kultury łużyckiej występują w wielu miejscowościach Ziemi Kłodzkiej. Jej cechą charakterystyczną był ciałopalny obrządek pogrzebowy. Zwłoki palono na stosie drewna, po czym resztki zwęglonych kości składano do urny. W jamie grobowej obok popielnicy ustawiano mniejsze naczynia zapewne z pożywieniem. Pojawienie się koła garncarskiego Kultura łużycka upada w wyniku najazdu plemion scytyjskich (koniec okresu halsztackiego – ok. 450 lat p.n.e. epoka żelaza), a następnie wielkich ruchów ludnościowych związanych z ekspansją Celtów. Przedarli się oni z ziem dzisiejszych Czech przez Kotlinę Kłodzką na Śląsk w przełomie IV i III w. p.n.e. Celtowie przynieśli na ziemie polskie znajomość kół garncarskich, co ułatwiło formowanie symetrycznych, o jednakowej grubości ścianek garnków. Do tego czasu naczynia powstawały poprzez drążenie kciukami w bryle gliny dziury i wyciąganie jej ścianek palcami do góry lub poprzez formowanie długiego wałka gliny i spiralne układanie go w postać naczynia. Zastosowanie koła garncarskiego przyczyniło się do produkcji naczyń glinianych na szerszą skalę. Ceramika w pojęciu tradycyjnym to wszelkie wyroby otrzymane w wyniku wypalenia odpowiednio uformowanej gliny. Do wyrobów ceramicznych zaliczamy: kamionkę, fajans, porcelanę i porcelit. Nazwa tych wyrobów wywodzi się od greckiego słowa keramos – ziemia, glina. 10
CERAMIKA SUDECKA Garncarstwo miejskie i wiejskie Garncarstwo dolnośląskie w okresie wczesnego średniowiecza zaczyna się rozwijać dwoma nurtami, we wsiach i w miastach. Miejskie warsztaty rozwijały się szybciej dzięki wpływom obcym i większemu popytowi na wyroby ceramiczne, zaś wiejskie poprzez izolację wsi pozostawało przy tradycyjnych technikach i formach. Tu należy nadmienić, iż do połowy XV wieku ludność wiejska wykonywała naczynia gliniane w domach, w ramach tzw. przemysłu domowego, dopiero w następnych okresach zaczęto zaopatrywać się w naczynia gliniane u wyspecjalizowanych garncarzy wiejskich. Ośrodki garncarskie Na Dolnym Śląsku najprężniej garncarstwo miejskie rozwijało się w Bolesławcu, gdzie w 1380 roku funkcjonowało 5 pracowni garncarskich prowadzonych przez Polaków. Wcześniejsze wzmianki o garncarstwie miejskim pochodzą tylko z Trzebnicy (XIII wiek) i Legnicy (XII wiek). W XIV i XV wieku notowane są liczne cechy garncarskie na całym Śląsku. W XVI wieku wyroby garncarskie z Bolesławca eksportowane są do Belgii, Holandii i przez Polskę na wschód Europy. Powodem, dzięki któremu Dolny Śląsk stał się jednym z centrów produkcji ceramicznych, były bogate złoża doskonałej jakościowo gliny. W XVIII wieku powstało na Dolnym Śląsku wiele rękodzielni tzw. „farfurów” czyli fajansów, założone m.in. we Wrocławiu, Wołowie i w Wałbrzychu. Wytwórnie te należały do niemieckich magnatów i przemysłowców, ale pracowało w nich wielu Polaków, zarówno robotników jak i garncarzy i dekoratorów. W związku z tym produkowaną w nich ceramikę można po części zaliczyć do polskiego dorobku ceramicznego. Wyroby z Bolesławca Największą ilość zabytkowych wyrobów pracowni bolesławieckich posiada Muzeum Ceramiki w Bolesławcu. Najstarsze datowane są na połowę XVIII wieku: ręcznie toczone dzbany o kulistych brzuścach, gładkich lub skośnie rowkowanych, pokryte brązowym szkliwem ziemnym. Dzbany zaopatrywano w cynowe pokrywy mocowane do ucha. Ryto na nich daty i inicjały. W 2 połowie XVIII wieku na ciemne tła naczyń zaczęto nanosić białe lub kremowe dekoracje. Były to ornamenty najczęściej roślinne, nakładane powierzchniowo przed wypalaniem naczyń. W 2 połowie XIX wieku obok typowych naczyń kamionkowych szkliwionych na brązowo, wprowadzono naczynia o białej lub kremowej polewie z barwną dekoracją w postaci kółek, kropek, rybiej łuski i listków koniczyny. Ten typ wzornictwa w wyrobach bolesławieckich stosowany jest do dzisiaj. Naczynia kamionkowe, XIX/XX wiek, zbiory Muzeum KLPS 11
Page 1 and 2: Nr 3 (4) 2009 • ISSN 1689-8753 Je
Page 3 and 4: WYDARZENIE Moniuszko w Skansenie na
Page 5 and 6: ROZMOWA Z UCZONYM ▶ prof. zw. dr
Page 7 and 8: ROZMOWA Z UCZONYM ▶ prof. zw. dr
Page 9 and 10: c. d. ze str. 6 Planowane remonty i
Page 11: HONOROWY OBYWATEL Kowalczyka Krajow
Page 15 and 16: ŻYCIE POLITYCZNE ▶ Bronisław MJ
Page 17 and 18: ŚWIRZAŃSKIE NOCE I DNIE ▶ Józe
Page 19 and 20: BECKEROWIE KUDOWSCY ▶ Bronisław
Page 21 and 22: OBRAZY DR BECKERA Fritz Becker, obr
Page 31 and 32: HISTORIA te słowa wszyscy nasi Czy
Page 33 and 34: HISTORIA Kurskiem w lipcu 1943 roku
Page 35 and 36: L udzie odchodzą, pozostają po ni
Page 37 and 38: ŻYCIE KUDOWY NA STARYCH FOTOGRAFIA
Page 39 and 40: KUDOWA I POGÓRZE W LITERATURZE To

wersja elektroniczna - Muzeum Kultury Ludowej PogÃ³rza Sudeckiego

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?