KURIER STRAŻACKI
29.08.2015 • Views
Share Embed Flag

KURIER STRAŻACKI

KURIER - Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w ...

KURIER - Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w ...

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
  • No tags were found...
straz.lodz.pl

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

<strong>KURIER</strong><br />

<strong>STRAŻACKI</strong><br />

Nr 143-144<br />

Marzec-Kwiecień 2012 r.<br />

ISSN 1644 - 4086<br />

CZASOPISMO STRAŻAKÓW WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO<br />

foto: st. kpt. Tomasz Wiśniewski<br />

KW PSP w Poznaniu

<strong>KURIER</strong> <strong>STRAŻACKI</strong> NR 143-144<br />

Łódzki Komendant Wojewódzki<br />

Państwowej Straży Pożarnej w Łodzi<br />

Z okazji jubileuszu 20-lecia Państwowej Straży Pożarnej oraz Dnia Strażaka pragnę złożyć wszystkim<br />

funkcjonariuszom województwa łódzkiego podziękowania za trudną i odpowiedzialną służbę.<br />

Dzięki Waszemu zaangażowaniu i poświęceniu Państwowa Straż Pożarna cieszy się szacunkiem i zaufaniem<br />

społecznym, jest profesjonalną formacją, kształtującą się w oparciu o misję strażaka, której podstawą jest<br />

ratowanie życia i zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska.<br />

Jednocześnie składam życzenia wszelkiej pomyślności, satysfakcji z wypełnianych obowiązków w służbie<br />

społeczeństwu, spełnienia planów zawodowych i prywatnych.<br />

Polski ekspert na misji<br />

4 marca w Brazzaville w Kongo doszło do serii wybuchów w składzie pocisków przeciwczołgowych.<br />

213 osób zginęło, a ok. 2000 zostało rannych. Wybuchy zniszczyły lub<br />

uszkodziły wiele budynków. Jednym z ekspertów oceniających straty budowlane był<br />

mł. asp. Leszek Janowski z KM PSP w Łodzi.<br />

W związku z tragedią w Brazzaville<br />

władze Konga zwróciły się o pomoc międzynarodową.<br />

W odpowiedzi na nią Biuro<br />

ONZ ds. koordynacji pomocy humanitarnej<br />

uruchomiło grupę ekspertów (UN-<br />

DAC) do koordynowania działań ratowniczych<br />

i pomocy humanitarnej na terenie<br />

katastrofy, która po rozpoznaniu wstępnym<br />

na miejscu zgłosiła zapotrzebowanie<br />

o wsparcie ich misji sześcioma ekspertami<br />

– inżynierami budowlanymi z certyfikowanych<br />

wg. kryteriów ONZ grup poszukiwawczo<br />

– ratowniczych.<br />

ne ze Światową Organizacją Zdrowia.<br />

Misja eksperta rozpoczęła się 14 marca br.<br />

Jego zadaniem była ocena skutków wybuchu,<br />

szczególnie w zakresie stabilności<br />

konstrukcji budowlanych.<br />

Zespół UNDAC działający na miejscu<br />

katastrofy liczył 10 osób (wśród nich:<br />

asp. Leszek Janowski, 1 osoba z Holandii,<br />

2 z Anglii, 3 z Francji i 3 ze Szwajcarii).<br />

Swoją misję rozpoczęli od rozpoznania.<br />

Zbierali jak najwięcej informacji<br />

co do budynków, które mieli oceniać.<br />

KS<br />

dwóch ekspertów z Francji wycofało się<br />

z misji i wróciło do domu. Takie warunki<br />

nie przestraszyły pozostałych ekspertów,<br />

którzy do 23 marca skontrolowali 160 budynków.<br />

40 % z nich nie nadawało się do<br />

użytkowania.<br />

Skala tragedii nie byłaby tak ogromna<br />

gdyby konstrukcje oraz jakość ich wykonania<br />

spełniały w minimalnym stopniu<br />

wymogi budowlane stosowane w Europie<br />

– podkreślał mł. asp. Janowski podsumowując<br />

misję po swoim powrocie.<br />

SPIS TREŚCI<br />

3<br />

4<br />

6<br />

9<br />

Polski ekspert na misji<br />

Zautomatyzowany defibrylator<br />

zewnętrzny<br />

Zabezpieczenie Euro 2012. Jak jest<br />

realizowane?<br />

Ratownictwo chemiczno-ekologiczne<br />

organizacja i nowe możliwości<br />

16<br />

17<br />

20<br />

24<br />

nadbryg. Andrzej Witkowski<br />

KS<br />

Samochód rozpoznania chemicznego<br />

Strażacki powiat Bełchatowski<br />

Strażacy w pielgrzymce do Matki<br />

Bożej z Guadalupe w Meksyku<br />

Dni otwartych strażnic straży<br />

pożarnej<br />

Prośba o pomoc dotarła do krajów<br />

posiadających tego typu grupy specjalistyczne.<br />

Trafiła więc także do KG PSP,<br />

która w swoich strukturach posiada ekspertów<br />

wchodzących w skład USAR PO-<br />

LAND (polskiej grupy poszukiwawczo-ratowniczej,<br />

posiadającej certyfikat<br />

grupy ciężkiej zgodnie ze standardami<br />

INSARAG – Międzynarodowej Grupy<br />

Doradczej ds. Poszukiwania i Ratownictwa).<br />

KCKRiOL wytypowało 2 osoby<br />

spełniające kryteria, z których IN-<br />

SARAG wybrał jedną – mł. asp. Leszka<br />

Janowskiego, z Komendy Miejskiej<br />

PSP w Łodzi, członka SGPR Łódź, posiadającego<br />

stosowną wiedzę techniczną<br />

(inżynier budownictwa) i szczepienia<br />

do działań międzynarodowych zgod-<br />

Zespół codziennie rano wyruszał<br />

w miejsce katastrofy. W pierwszej kolejności<br />

sprawdzane były budynki szpitali,<br />

szkół, segmentów oraz pomieszczeń biurowych.<br />

Niewiele zachowało się z tych<br />

konstrukcji, które znajdowały się w promieniu<br />

kilometra od miejsca wybuchu.<br />

W tych bardziej oddalonych spustoszenie<br />

było znaczne.<br />

Praca w tym trudnym terenie była<br />

niezwykle niebezpieczna, podczas poruszania<br />

się po gruzach należało zwracać<br />

bardzo dużą uwagę na to, gdzie się stąpa.<br />

Wszędzie pełno było niewypałów, cały<br />

teren przypominał jedno wielkie pole minowe.<br />

Miejscowa ludność nie była przychylna.<br />

Zapewne to z tych względów<br />

Mł. asp. Janowski przeszedł całą<br />

procedurę sprawdzającą kwalifikacje.<br />

Jego kandydatura musiała być zaakceptowana<br />

w Genewie. Bardzo cieszę się, że<br />

był tam łódzki strażak. Duży ukłon za to,<br />

że wyraził zgodę na taki wyjazd – mówił<br />

podczas konferencji prasowej podsumowującej<br />

misję bryg. Makary Szulc Zastępca<br />

Komendanta Miejskiego PSP w<br />

Łodzi, Dowódca Łódzkiej Specjalistycznej<br />

Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej.<br />

oprac. red.<br />

redaktor naczelna: Anna Cydzik-Mularczyk<br />

Wydawca: Komenda Wojewódzka<br />

PSP w Łodzi, ul. Wólczańska 111/113<br />

90-521 Łódź<br />

Kontakt: tel. (42) 63-15-167<br />

kurier@straz.lodz.pl<br />

rada redakcyjna: kpt. Adam Antczak, asp. sztab. Leszek Błaszczyk, st. kpt. Dariusz Hałat,<br />

asp. sztab. Andrzej Janiczek, bryg. Mariusz Konieczny, kpt. Arkadiusz Makowski, st. kpt.<br />

Mariusz Makówka, ogn. Witold Nowak, bryg. Jacek Szeligowski, st. kpt. Jarosław Wasylik,<br />

mł. bryg. Paweł Woźniak.<br />

skład: Anna Cydzik-Mularczyk<br />

Rada redakcyjna zastrzega sobie prawo do stosowania zmian i skrótów. Nakład 800 egz.<br />

Kurier Strażacki jest dostępny w formie elektronicznej na stronie internetowej<br />

www.straz.lodz.pl<br />

2<br />

3

<strong>KURIER</strong> <strong>STRAŻACKI</strong> NR 143-144<br />

KS<br />

Za niespełna czterdzieści dni odbędzie<br />

się jedna z największych imprez<br />

kiedykolwiek zorganizowanych<br />

w Polsce. Na terenie naszego kraju<br />

powstała nowa infrastruktura komunikacyjna,<br />

sportowa oraz hotelowa. Powstało<br />

szereg obiektów budowlanych powiązanych<br />

pośrednio lub bezpośrednio z Turniejem<br />

EURO 2012.<br />

Służba kontrolno-ropoznawcza PSP<br />

realizowała wiele czynności mających na<br />

celu dopuszczenie obiektów do użytkowania<br />

w przewidywanym terminie eliminując<br />

zagrożenia, które mogłyby doprowadzić<br />

do tragedii.<br />

W samym 2011 roku Wydziały Kontrolno-Rozpoznawcze<br />

KP/M PSP woj.<br />

łódzkiego przeprowadziły łącznie ponad<br />

150 kontroli mających na celu zwiększenie<br />

bezpieczeństwa osób korzystających<br />

z usług hotelowych i transportowych powiązanych<br />

w mniejszym lub większym<br />

stopniu z EURO 2012.<br />

Na terenie woj. łódzkiego bardzo<br />

duży nacisk został położony na działalność<br />

PREWENCYJNĄ mającą na celu<br />

wyeliminowanie „patologii budowlanych”<br />

wychodząc z założenia, że działalność<br />

prewencyjna jest tańsza niż każde<br />

działanie ratownicze.<br />

Zabezpieczenie EURO 2012<br />

Jak jest realizowane?<br />

ną przez Komendę Główną PSP nałożono<br />

szereg obowiązków na komendantów<br />

PSP poszczególnych szczebli. Głównym<br />

elementem spajającym i koordynującym<br />

ilości sił i środków w stosunku do ewentualnych<br />

zagrożeń.<br />

WPZE składa się z trzech głównych<br />

podoperacji określających zasady zabez-<br />

o siły i środki PSP. Przyjęto maksymalny<br />

czas dojazdu do miejsca zdarzenia na<br />

8 minut. Określone zostały zasady dysponowania,<br />

minimalnego wyposażenia oraz<br />

Zdarzenia masowe<br />

największym zagrożeniem!<br />

“<br />

Przeprowadzono<br />

Doposażenie<br />

Nawet najlepiej wyszkolony ratownik<br />

niemający profesjonalnego wyposażenia<br />

nie jest w stanie udzielić skutecznej<br />

pomocy osobom poszkodowanym.<br />

W związku z powyższym kolejnym<br />

głównym celem było pozyskanie funduszy<br />

a następnie doposażenie w najwyższej<br />

klasy sprzęt do realizacji skutecznych<br />

działań ratowniczo-gaśniczych.<br />

W latach 2010 – 2011 pozyskano<br />

łącznie ponad czterdzieści cztery miliony<br />

złotych, co dało niespotykaną od 1992<br />

roku skalę środków finansowych przeznaczonych<br />

na jednego strażaka (20 000<br />

zł / strażaka).<br />

ponad<br />

150 czynności kontrolnorozpoznawczych<br />

na terenie woj.<br />

łódzkiego w tym skontrolowano<br />

96 hoteli, 34 dworców PKP/PKS,<br />

6 ZDR<br />

Zakupiono 71 pojazdów ratowniczych<br />

za kwotę 34 000 000 zł i specjalistyczny<br />

sprzęt ratowniczy za kwotę 6 000 000 zł<br />

oraz pozyskano od Marszałka Województwa<br />

sprzęt i urządzenia do realizacji zadań<br />

przeciwpowodziowych o wartości<br />

4 000 000 zł.<br />

Wojewódzki Plan Zabezpieczenia<br />

EURO 2012 (WPZE)<br />

Przygotowania do EURO rozpoczęły<br />

się już w 2010 roku. Na podstawie rozkazu<br />

Łódzkiego Komendanta Wojewódzkiego<br />

PSP w Łodzi opracowano materiał<br />

analityczny mający na celu określenie<br />

niezbędnej liczby zasobów ratowniczych<br />

do skutecznego działania w sytuacjach<br />

kryzysowych podczas trwania Turnieju<br />

EURO 2012 oraz co jest ważniejsze określenia<br />

deficytu sprzętu oraz ratowników.<br />

Komendanci Powiatowi/Miejscy PSP<br />

tworzyli analizy zabezpieczenia operacyjnego,<br />

których głównym celem było<br />

wskazanie zagrożeń jak i sposobu reagowania<br />

na ich występowanie oraz analizy<br />

zagrożeń mające na celu matematyczne<br />

wyznaczenie współczynnika zagrożenia<br />

wszystkich powiatów/gmin.<br />

Dysponując powyższymi analizami<br />

można było określić ewentualne zagrożenia<br />

powiązane z EURO jak i zagrożenia,<br />

które mogą powstać w ramach innych<br />

nieokreślonych czynników np. trudne warunki<br />

atmosferyczne, co w konsekwencji<br />

może skutkować zalaniami, potopieniami<br />

czy nawet powodziami. Podczas tego<br />

typu działań jednocześnie będą dysponowane<br />

siły PSP, jak i OSP oraz podmiotów<br />

współdziałających z KSRG. Biorąc<br />

pod uwagę dane statystyczne z lat ubiegłych,<br />

w przypadku sytuacji ekstremalnych,<br />

może dojść do deficytu zasobów<br />

ratowniczych.<br />

Wdrażając w życie koncepcję działań<br />

krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego<br />

w związku z organizacją finałowego<br />

turnieju Mistrzostw Europy w Piłce<br />

Nożnej UEFA EURO 2012 określo-<br />

działania komendantów powiatowych/<br />

miejskich PSP jest Wojewódzki Plan Zabezpieczenia<br />

EURO 2012 wyznaczający<br />

model realizacji systemu bezpieczeństwa<br />

na obszarach chronionych.<br />

Na terenie woj. łódzkiego nie przewiduje<br />

się rozgrywania meczy turniejowych,<br />

co znacznie zmniejsza ilość przygotowań<br />

oraz pracy planistycznej jednak<br />

należy zwrócić uwagę na fakt, że województwo<br />

łódzkie jest województwem<br />

tranzytowym zlokalizowanym w centrum<br />

Polski. W związku z tym przewiduje się,<br />

że w okresie od 28 maja do 2 lipca br. kilkukrotnie<br />

wzrośnie natężenie ruchu na<br />

wszystkich szlakach oraz węzłach komunikacyjnych.<br />

Takie natężenie może skutkować<br />

zwiększoną ilością incydentów<br />

w komunikacji drogowej i kolejowej, co<br />

w konsekwencji będzie powodować trudne,<br />

biorąc pod uwagę ratownictwo techniczne<br />

i chemiczne, działania ratownicze<br />

oraz kontakt ze zdarzeniami o charakterze<br />

masowym.<br />

Niepokojące jest również to, że<br />

w chwili obecnej nie posiadamy jednoznacznych<br />

informacji na temat imprez organizowanych<br />

w ramach ustawy o zabezpieczeniu<br />

imprez masowych, w których<br />

jednocześnie może przebywać pond 1000<br />

osób na otwartej przestrzeni. Taki stan<br />

rzeczy utrudnia określenie optymalnej<br />

pieczenia poszczególnych etapów wskazując<br />

w jasny sposób zasady dysponowania,<br />

minimalne standardy wyposażenia,<br />

oraz określając posterunki czasowe.<br />

Realizując zabezpieczenie szlaków<br />

komunikacyjnych (podoperacja nr 1) wytypowano<br />

wstępnie 25 jednostek OSP w<br />

KSRG, w których zostaną utworzone posterunki<br />

czasowe, w których dyżury domowe<br />

pełnić będą ratownicy OSP. Głównym<br />

celem posterunków czasowych jest<br />

skrócenie rzeczywistego czasu dotarcia<br />

do poszkodowanych w czasie do 15 minut<br />

na wszystkich szlakach komunikacyjnych<br />

na terenie woj. łódzkiego. Dla każdego<br />

z posterunków określono m.in. zasady<br />

dysponowania, minimalny standard<br />

wyposażenia, standard zabezpieczenia<br />

obszaru chronionego po zadysponowaniu<br />

sił i środków.<br />

Dodatkowo w dni meczowe wprowadzone<br />

zostaną dyżury domowe, co najmniej<br />

jednej obsady samochodu pożarniczego<br />

w wyznaczonych na siedziby posterunkach<br />

czasowych w systemie 24 h.<br />

Przyjęto założenie, że od dnia 1 czerwca<br />

do dnia 2 lipca br. we wszystkich jednostkach<br />

OSP w KSRG wprowadzony będzie<br />

dyżur min. jednego kierowcy OSP.<br />

Zabezpieczenie dworców autobusowych<br />

oraz kolejowych (podoperacja nr 2) realizowane<br />

jest przede wszystkim w oparciu<br />

zabezpieczenia obszaru chronionego.<br />

Podoperacja nr 3 – zabezpieczenie publicznych<br />

stref transmisji rozgrywek jest<br />

elementem najtrudniejszym do zrealizowania.<br />

Podyktowane jest to sytuacją,<br />

w której nie znamy liczby miejsc, w których<br />

będą organizowane imprezy masowe.<br />

Za bezpieczeństwo imprezy masowej<br />

odpowiada jej organizator. Ustawa<br />

z 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez<br />

masowych nakłada na organizatora<br />

szereg obowiązków w zakresie zapewnie-<br />

25 posterunków<br />

46 pojazdów<br />

144 ratowników<br />

W województwie łódzkim wytypowano<br />

25 posterunków czasowych<br />

na bazie jednostek<br />

OSP włączonych do ksrg, których<br />

głównym celem jest zabezpieczenie<br />

szlaków komunikacyjnych<br />

w celu dotarcia do<br />

osób poszkodowanych w czasie<br />

krótszym niż 15 minut.<br />

6<br />

7

<strong>KURIER</strong> <strong>STRAŻACKI</strong> NR 143-144<br />

KS<br />

nia odpowiednich warunków zabezpieczenia<br />

operacyjnego imprezy. Po stronie PSP<br />

leży m.in. sprawdzenie ich realizacji. Jednym<br />

z kluczowych elementów gwarantujących<br />

odpowiedni poziom bezpieczeństwa<br />

imprezy masowej jest postępowanie związane<br />

z wydawaniem przez właściwego miejscowo<br />

komendanta powiatowego/miejskiego<br />

PSP opinii o niezbędnych siłach i środkach<br />

do zabezpieczenia imprezy, zastrzeżeniach<br />

do stanu technicznego obiektu (terenu)<br />

oraz przewidywanych zagrożeniach.<br />

Opinia wydawana jest na wniosek organizatora.<br />

W ramach ww. ustawy organizator,<br />

nie później niż na 30 dni przed planowanym<br />

terminem rozpoczęcia imprezy<br />

masowej zwraca się m.in. do<br />

właściwego miejscowo komendanta<br />

powiatowego/miejskiego<br />

PSP w celu wydania opinii. Zakładając<br />

hipotetyczną sytuację,<br />

w której organizator zgłasza 28<br />

maja planowaną organizację imprezy<br />

masowej, to przy spełnieniu<br />

wymogów formalnych wynikających<br />

z rzeczonej ustawy<br />

impreza może zostać zorganizowana<br />

nie wcześniej niż<br />

28 czerwca. Idąc tym tokiem<br />

myślenia ilość imprez masowych<br />

na terenie woj. łódzkiego<br />

nie jest z góry do określenia.<br />

W związku z powyższym<br />

przejęto jeden standard ratowniczy<br />

dla imprez masowych<br />

organizowanych<br />

pod kątem<br />

EURO<br />

2012, gdzie określono<br />

maksymalny<br />

czas dojazdu na 5 minut<br />

oraz wskazano minimalny<br />

standard wyposażenia<br />

I rzutu i zasady<br />

zabezpieczenia obszaru<br />

chronionego.<br />

Realizując działania ratownicze<br />

we wszystkich<br />

podoperacjach strażacyratownicy<br />

mogą być narażeni<br />

na akty terroru z wykorzystaniem<br />

substancji<br />

chemicznych, biologicznych<br />

czy radiacyjnych. Zagrożenia<br />

chemiczne, biologiczne,<br />

radiacyjne<br />

i nuklearne (CBRN) nabrały nowego<br />

wymiaru w czasach intensywnej<br />

walki z terroryzmem. PSP jest służbą<br />

wiodącą w zwalczaniu zagrożeń, chemicznych,<br />

ale może również wykonywać działania<br />

związane z zagrożeniami typu B, R i N.<br />

PSP odpowiada również za przeprowadza-<br />

Pojęcia:<br />

CBRN - z ang. chemical, biological,<br />

radiological, and nuclear. - termin<br />

CBRN określa zagrożenia wynikające<br />

wprost z dzialań mających<br />

na celu uwolnienie do środowiska<br />

ww. substancji w ramach przeprowadzonego<br />

aktu terroru.<br />

Dostrzegając potencjalne zagrożenie<br />

zamachami terrorystycznymi<br />

z wykorzystaniem środków chemicznych,<br />

biologicznych, radiologicznych<br />

i nuklearnych podczas<br />

organizowanych w Polsce Finałów<br />

Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej<br />

UEFA EURO 2012, powołano<br />

Zespół do spraw zagrożeń CBRN<br />

w celu koordynacji działań podejmowanych<br />

przez podmioty uczestniczące<br />

w ramach ww. Turnieju.<br />

Dekontaminacja wstępna osób -<br />

działania mające charakter ratowniczy<br />

realizowany w trybie pilnym<br />

polegające na spłukaniu odsłoniętych<br />

części ciała wodą oraz na usunięciu<br />

odzieży z osób poszkodowanych.<br />

Rys. Posterunki czasowe na szlakach drogowych<br />

nie dekontaminacji wstępnej, niezależnie<br />

od rodzaju skażenia. Rozpoznanie zagrożeń<br />

BRN i dekontaminacja to zagadnienia<br />

stosunkowo nowe, na które jednak położono<br />

nacisk w kontekście organizacji EURO<br />

2012.<br />

Michał Kłosiński/Zbigniew Łyszkowicz<br />

RATOWNICTWO CHEMICZNO-EKOLOGICZNE<br />

ORGANIZACJA I NOWE MOŻLIWOŚCI<br />

W związku z doposażeniem Jednostek<br />

Ratowniczo-Gaśniczych naszego województwa<br />

w sprzęt z zakresu ratownictwa<br />

chemiczno-ekologicznego, stosownym<br />

wydaje się uporządkowanie wiedzy<br />

o zadaniach realizowanych przez straż pożarną<br />

w tej dziedzinie oraz wynikającym<br />

z tego szerszym spektrum przeprowadzanych<br />

przez nas działań. Uporządkowanie<br />

to wydaje się o tyle istotne, że w ostatnim<br />

czasie pojawiło się kilka dokumentów regulujących<br />

zakres obowiązków strażaków<br />

w kontakcie z czynnikami chemicznymi,<br />

biologicznymi i radiologicznymi.<br />

Dokumenty te docierają w różnym czasie,<br />

z różnych źródeł i osoby nie śledzące<br />

tematyki na bieżąco mogą czuć się nieco<br />

zagubione. Pojawiają się pytania: jakie<br />

zadania są nam przypisane? Co robimy<br />

w danych sytuacjach oraz gdzie szukać<br />

niezbędnych informacji w celu poszerzania<br />

wiedzy podczas doskonalenia zawodowego?<br />

Każda JRG z terenu województwa<br />

w najbliższym czasie zostanie wyposażona<br />

w urządzenia do pomiaru stężenia gazów<br />

w powietrzu, radiometry do pomiaru<br />

promieniowania jonizującego, lekkie<br />

ubrania ochrony chemicznej oraz zestawy<br />

ubrań zastępczych służące do dekontaminacji<br />

wstępnej poszkodowanych<br />

w zdarzeniach o charakterze chemicznym,<br />

biologicznym i radiologicznym. Powyższe<br />

zakupy realizowane przez Komendę<br />

Wojewódzką PSP w Łodzi poszerzają zakres<br />

naszych działań, zwiększając jednocześnie<br />

poziom bezpieczeństwa ratowników<br />

podczas prowadzenia działań ratowniczych.<br />

Możliwości rozpoznania i oceny<br />

zagrożenia w tym obszarze ratownictwa<br />

zostały też znacznie poszerzone wraz<br />

z zakupem lekkiego samochodu rozpoznania<br />

chemicznego, który od kwietnia<br />

znajduje się na wyposażeniu JRG Nr 4<br />

w Łodzi.<br />

Przygotowywane przez Komendę<br />

Główną PSP „Zasady organizacji ratownictwa<br />

chemicznego i ekologicznego<br />

w KSRG” regulują organizację ratownictwa<br />

od poziomu podstawowego po specjalistyczny.<br />

Dzięki temu poszczególne<br />

Komendy Miejskie/Powiatowe PSP<br />

z województwa łódzkiego, dysponując powyższym<br />

sprzętem, będą w stanie realizować<br />

na odpowiednim dla siebie poziomie<br />

wytyczne. Obowiązujące obecnie „Wytyczne<br />

do organizacji ratownictwa chemiczno-ekologicznego<br />

w KSRG” nie są jedynym<br />

dokumentem w tym zakresie. Kolejnym<br />

opracowanym w ostatnim czasie na<br />

potrzeby KSRG, jest materiał szkoleniowy<br />

pt. „Organizacja dekontaminacji wstępnej<br />

w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego”<br />

(artykuł w dalszej części).<br />

W związku z pojawieniem się przyrządów<br />

do pomiaru radiacji, warto też<br />

krótko przedstawić niezbędną wiedzę<br />

w tym obszarze oraz zakres naszych zadań<br />

jako formacji realizującej działania pomocnicze<br />

przy tego typu zagrożeniach (artykuł<br />

w dalszej części).<br />

Jednym z głównych celów tego miniporadnika<br />

jest usystematyzowanie naszej<br />

wiedzy w obszarze ratownictwa chemicznego<br />

i ekologicznego (coraz częściej nazywanego<br />

CBRN), aby strażacy nie zniechęcali<br />

się ilością zadań, jakie są im przydzielone.<br />

Wychodząc z założenia, że nie taki<br />

diabeł straszny jak go malują, zapoznanie<br />

się z poniższym materiałem może rozwiać<br />

wiele obaw i dać kilka wskazówek, do czego<br />

gorąco zachęcam.<br />

mł. bryg. Grzegorz Górczyński<br />

8<br />

9

<strong>KURIER</strong> <strong>STRAŻACKI</strong> NR 143-144<br />

ROZPOZNANIE Z WYKORZYSTANIEM<br />

PRZYRZĄDÓW POMIAROWYCH<br />

interpretacja wyników, czyli jak to wykorzystać podczas działań<br />

Na wyposażeniu większości jednostek<br />

znajdują się przyrządy pomiarowe<br />

mierzące stężenie danego gazu w powietrzu.<br />

Nowym zakupem dla wszystkich<br />

jednostek będzie zestaw urządzeń Multi-<br />

Pro (DGW, CO, O 2<br />

, H 2<br />

S) i ToxiPro (Cl 2<br />

)<br />

firmy Biosystem. W taktyce przeprowadzania<br />

pomiarów nie zmienia się nic w<br />

porównaniu z obsługą urządzeń, które<br />

były używane dotychczas. Warto jednak<br />

przypomnieć kilka podstawowych zasad,<br />

o których należy pamiętać udając się<br />

na rozpoznanie z wykorzystaniem urządzeń<br />

pomiarowych. Pomóc w tym może<br />

na pewno krótka charakterystyka gazów,<br />

które są mierzone przez sensory, ich właściwości<br />

oraz ich zachowanie po uwolnieniu<br />

do środowiska.<br />

Chlor jest żółtozielonym gazem<br />

około dwa i pół razy cięższym od powietrza.<br />

Charakteryzuje się nieprzyjemnym,<br />

duszącym zapachem, silnie trującym. Jest<br />

silnym utleniaczem i środkiem dezynfekującym.<br />

Działa toksycznie (wchłaniany<br />

przez drogi oddechowe) oraz drażniąco<br />

na skórę, błony śluzowe oczu i górnych<br />

dróg oddechowych (wywołując kaszel<br />

i duszności).<br />

Tlenek węgla (często zwany czadem)<br />

powstaje w wyniku niepełnego<br />

spalania substancji zawierających węgiel.<br />

Jest bezbarwnym i bezzapachowym gazem<br />

nieznacznie lżejszym od powietrza,<br />

wchłanianym poprzez drogi oddechowe.<br />

Szkodliwe oddziaływanie na organizm<br />

wiąże się z dużą zdolnością łączenia CO<br />

z hemoglobiną. Powstająca w ten sposób<br />

karboksyhemoglobina powoduje silne<br />

niedotlenienie narządów wewnętrznych,<br />

a przy dużych stężeniach często śmierć.<br />

Eksplozymetr - sensor wybuchowości<br />

kalibrowany jest na metan, ale<br />

mierzyć nim można wszystkie gazy palne<br />

i wybuchowe. Jeśli chcemy poznać dokładne<br />

stężenie innego niż metan mierzonego<br />

gazu należy zastosować tabelę przeliczeniową<br />

(niekoniecznie na miejscu akcji).<br />

RATOWNICTWO<br />

Siarkowodór jest gazem wyjątkowo<br />

niebezpiecznym. Działa drażniąco<br />

na błony śluzowe i skórę. Po przedostaniu<br />

się do organizmu drogą wchłaniania<br />

poprzez płuca, siarkowodór powoduje<br />

poważne zaburzenia w procesie oddychania.<br />

Duże stężenie gazu (powyżej 1,4<br />

mg/dm 3 ) skutkuje nagłą utratą przytomności,<br />

a śmierć następuje wskutek porażenia<br />

układu oddechowego. Już niewielkie<br />

ilości wywołują szkody w układzie<br />

oddechowym, pokarmowym, nerwowym,<br />

zaburzając psychikę człowieka.<br />

Siarkowodór wchłania się do organizmu<br />

głównie przez płuca i skórę. Jest gazem<br />

nieznacznie cięższym od powietrza.<br />

Niebezpieczeństwo zatrucia siarkowodorem<br />

zachodzi m.in. podczas prac związanych<br />

z opróżnianiem szamba, wchodzeniem<br />

do studni, studzienek kanalizacyjnych<br />

lub niewentylowanych korytarzy<br />

podziemnych.<br />

Tlen - zawartość tlenu w powietrzu<br />

wynosi ok. 21% i każda wartość powyżej<br />

23% i poniżej 19% powinna nas zastanowić<br />

i zmobilizować do podjęcia odpowiednich<br />

kroków mających na celu<br />

zapewnienie bezpieczeństwa osób znajdujących<br />

się w strefie. Do nas należy decyzja<br />

kiedy na miejsce zdarzenia wpuścimy<br />

inne służby prowadzące dalsze czynności<br />

(policja, prokuratura). Służby te<br />

pracują bez ochrony dróg oddechowych,<br />

a więc sprawdźmy czy atmosfera gazów<br />

(także tlenu) w strefie działań jest<br />

bezpieczna.<br />

Należy pamiętać o powyższych informacjach<br />

udając się na rozpoznanie,<br />

w szczególności uwzględniając takie<br />

czynniki jak:<br />

• jeśli gaz jest cięższy od powietrza<br />

jak np. chlor, gaz LPG<br />

i większość gazów palnych,<br />

par rozpuszczalników oraz paliw,<br />

należy ich szukać raczej przy gruncie,<br />

a nie na poziomie oczu (bo tak<br />

jest najwygodniej),<br />

• gaz lżejszy od powietrza (np. amoniak,<br />

metan, tlenek węgla) będzie<br />

czeć”. Pierwszy poziom alarmu-ostrzegawczy<br />

w toksymetrach to zazwyczaj poziom<br />

NDS (najwyższe dopuszczalne stężenie),<br />

następny NDSCh (najwyższe dopuszczalne<br />

stężenie chwilowe) – stężenia,<br />

które odnoszą się do stanowisk pracy,<br />

a nie stanowią jeszcze bezpośredniego<br />

zagrożenia dla życia ludzkiego. Warto<br />

uwzględnić powyższe informacje podejmując<br />

ważne dla naszych działań decyzje<br />

np. ewakuacja pracowników.<br />

Analogicznie do powyższego, czasami<br />

błędnie interpretowane są też wskaza-<br />

Pomiar eksplozywności w „% DGW”<br />

Obszar pomiarowy dla czujnika skalibrowanego na metan<br />

do 100% DGW<br />

obszar<br />

wybuchowości<br />

żenia w mg/m 3 . To przeliczenie wydaje<br />

się proste, gdy znamy odpowiedni współczynnik<br />

dla danej substancji, powiązany<br />

z masą molową . Poniżej współczynniki<br />

do szybkiego szacunkowego przeliczenia<br />

jednostek w warunkach akcji:<br />

• CO wskazanie przyrządu w ppm ×<br />

1,15 mg/m 3<br />

• H 2<br />

S wskazanie przyrządu w ppm ×<br />

1,39 mg/m 3<br />

• Cl 2<br />

wskazanie przyrządu w ppm ×<br />

2,9 mg/m 3<br />

Bardzo istotne podczas prowadzo-<br />

100% DGW GGW<br />

0% 5% obj. 16,5% obj. 100% obj.<br />

KS<br />

C H E M<br />

I C Z N E<br />

rozprzestrzeniał się ku górze, co<br />

ma istotne znaczenie podczas prowadzenia<br />

działań w budynkach<br />

o kilku kondygnacjach,<br />

• stężenie tlenu w powietrzu poniżej<br />

17% może zakłócić prawidłowe<br />

funkcjonowanie sensora eksplozymetra,<br />

gdyż praca sensora oparta<br />

jest na zjawisku katalitycznego spalania<br />

w atmosferze powietrza (przy<br />

stężeniu poniżej 11% sensor przełącza<br />

się w tryb awaryjnej pracy),<br />

• urządzenie MultiPro posiada Certyfikat<br />

ATEX:II 2 G EEx ia d IIC T4,<br />

co pozwala nam pracować w strefie<br />

zagrożenia wybuchem.<br />

Bardzo istotnym elementem rozpoznania<br />

wykonywanego za pomocą<br />

przyrządów pomiarowych jest interpretacja<br />

wyników pomiarów. Każdy ratownik<br />

udający się na rozpoznanie powinien<br />

wiedzieć, jakie są poziomy alarmów<br />

detektora i jaka jest skala zagrożenia,<br />

kiedy urządzenie zaczyna nam „pisz-<br />

nia eksplozymetrów. Urządzenie Multi-<br />

Pro mierzy stężenie gazów wybuchowych<br />

w zakresie od 0÷100% DGW (dolnej granicy<br />

wybuchowości), a więc pierwszy<br />

alarm ostrzegawczy to 10% DGW drugi<br />

alarm o zagrożeniu to 20% DGW, a więc<br />

ciągle strefa bezpieczna. Należy jednak<br />

wzmóc czujność i sprawdzić, co jest źródłem<br />

zagrożenia i gdzie jest jego maksymalne<br />

stężenie. Wspominając o błędnej<br />

interpretacji wskazań, mam na myśli fakt,<br />

że często granice wybuchowości dla gazów<br />

w kartach charakterystyki podawane<br />

są w % obj., co stanowi ilość procentową<br />

gazu wybuchowego w 100 % objętości<br />

powietrza, i tak dla przykładu<br />

100%DGW dla metanu to 5% obj.<br />

W niektórych przypadkach prawidłowa<br />

interpretacja wyników wymaga dodatkowo<br />

umiejętnego przeliczenia jednostek<br />

pomiarowych. Taka konieczność występuje<br />

np. kiedy na wyświetlaczu detektora<br />

pojawia nam się wynik w ppm a karta<br />

charakterystyki określa poziomy zagro-<br />

nych pomiarów jest też rozpoznanie sytuacji,<br />

która ma istotny wpływ na aktualne<br />

stężenie:<br />

• czy pomieszczenie było wentylowane<br />

przed naszym przybyciem,<br />

• jak długa była ekspozycja poszkodowanych<br />

na gaz toksyczny (dotyczy<br />

to np. tlenku węgla - gazu kumulującego<br />

się w organizmie nawet<br />

przy niewielkich stężeniach),<br />

• czy nadal ma miejsce emisja gazu.<br />

Podkreślić należy, że poprawne działanie<br />

przyrządów pomiarowych w dużym<br />

stopniu uzależnione jest od regularnie<br />

prowadzonych czynności serwisowych.<br />

Urządzenie powinno być poddawane kalibracji<br />

zerowej wykonywanej przez użytkownika<br />

(w czystej atmosferze) oraz kalibracji<br />

serwisowej (nie rzadziej niż co pół<br />

roku, po dłuższych pomiarach i w przypadku<br />

wadliwego działania któregokolwiek<br />

z czujników).<br />

mł. bryg. Grzegorz Górczyński<br />

10<br />

11

<strong>KURIER</strong> <strong>STRAŻACKI</strong> NR 143-144<br />

DEKONTAMINACJA WSTĘPNA<br />

POSZKODOWANYCH<br />

KS<br />

zawodowego. Szkolenie w tej dziedzinie<br />

pozwoli też ratownikom na nabranie<br />

pewnych nawyków w zakresie bezpieczeństwa<br />

własnego, co ma istotne znaczenie<br />

ze względu na potencjalne zagrożenie<br />

czynnikami chemicznymi, biologicznymi<br />

i radiacyjnymi. Doświadczenia z wielu<br />

akcji i przeprowadzanych ćwiczeń pokazują,<br />

że grupa ratownictwa chemicznego<br />

podczas poważniejszych akcji będzie<br />

miała przypisane inne, wymagające specjalistycznej<br />

wiedzy a także wyposażenia<br />

zadania związane z usuwaniem zagrożeń,<br />

tak więc problem postępowania z poszkodowanymi<br />

będą musiały rozwiązać inne<br />

zastępy KSRG. Należy też podkreślić, że<br />

dekontaminację poszkodowanych należy<br />

realizować w trybie pilnym, a więc powinny<br />

to robić niezwłocznie po zabezpieczeniu<br />

miejsca zdarzenia i ewentualnej<br />

ewakuacji poszkodowanych ze strefy zagrożenia,<br />

pierwsze przybyłe na miejsce<br />

zdarzenia zastępy PSP.<br />

mł. bryg. Grzegorz Górczyński<br />

Jeszcze całkiem niedawno dekontaminacja<br />

kojarzyła się strażakom głównie<br />

z oczyszczaniem skażonych ubrań najczęściej<br />

gazoszczelnych w kabinie dekontaminacyjnej<br />

(lub za pomocą rozproszonego<br />

prądu wody) po opuszczeniu<br />

strefy skażonej. Dekontaminacja ratowników<br />

po wyjściu ze strefy skażonej nadal<br />

pozostaje jednym z kluczowych etapów<br />

akcji ratownictwa chemicznego, ale<br />

termin dekontaminacja należy poszerzyć<br />

o dekontaminację osób poszkodowanych<br />

w zdarzeniach o charakterze chemicznym,<br />

biologicznym i radiacyjnym.<br />

Rozwój cywilizacyjny, także w obszarze<br />

ratownictwa, wzrost zagrożeń związanych<br />

z używaniem coraz większej liczby<br />

związków chemicznych w życiu codziennym<br />

(produkcji) oraz potencjalny wzrost<br />

zagrożenia terrorystycznego, spowodował<br />

konieczność rozwiązania problemu<br />

organizacji dekontaminacji osób poszkodowanych<br />

na miejscu zdarzenia. Niemały<br />

wpływ na konieczność uregulowania<br />

tej kwestii miał również fakt przyznania<br />

Polsce tytułu gospodarza Mistrzostw Europy<br />

w 2012 roku, a co za tym idzie konieczność<br />

zapewnienia bezpieczeństwa<br />

uczestników tej imprezy. Przy toczącej<br />

się od kilku lat dyskusji kto (która ze<br />

służb) powinien się zająć dekontaminacją,<br />

KSRG wziął na siebie przeprowadzenie<br />

w trybie ratowniczym dekontaminacji<br />

wstępnej osób poszkodowanych. Z uwagi<br />

na to, że jedyną mobilną służbą przygotowaną<br />

do prowadzenia tego typu działań<br />

jest PSP, zespół Komendanta Głównego<br />

przygotował materiał szkoleniowy<br />

pn. „Organizacja dekontaminacji wstępnej<br />

w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego”.<br />

Czytelnie przygotowany<br />

materiał szkoleniowy w formie<br />

prezentacji opatrzony zdjęciami ułatwia<br />

przeprowadzenie szkolenia dla strażaków<br />

podczas doskonalenia zawodowego.<br />

W prezentacji opracowanej dla ratowników<br />

KSRG, przygotowano zasady postępowania<br />

podczas przeprowadzania dekontaminacji<br />

wstępnej poszkodowanych<br />

w czasie zdarzeń z zagrożeniami chemicznymi,<br />

biologicznymi, radiacyjnymi.<br />

Istotnym elementem szkolenia jest wska-<br />

zanie w jaki sposób powinien być zabezpieczony<br />

ratownik podczas prowadzenia<br />

czynności związanych z dekontaminacją<br />

poszkodowanych (lekki kombinezon<br />

przeciwchemiczny, aparat ochrony dróg<br />

oddechowych, rękawice, hełm, i obuwie<br />

ochronne). W prezentacji można również<br />

znaleźć wskazówki dotyczące współpracy<br />

z innymi służbami i podmiotami obecnymi<br />

na miejscu zdarzenia, ich zakres zadań<br />

podczas tego typu działań.<br />

Koncepcja dekontaminacji wstępnej,<br />

opiera się na usunięciu skażenia poprzez<br />

zdjęcie ubrania i przemyciu (przetarciu)<br />

skóry odsłoniętych części ciała przy pomocy<br />

wilgotnej rękawicy lub gąbki, a następnie<br />

przebraniu osoby poszkodowanej<br />

w ubiór zastępczy. Działanie powyższe<br />

jest rozwiązaniem pozwalającym zminimalizować<br />

skutki działania szkodliwej<br />

substancji już w pierwszej fazie działań<br />

ratowniczych, po dotarciu jednostek straży<br />

pożarnej. W sytuacji, gdy czas narażenia<br />

poszkodowanego na czynniki szkodliwe<br />

ma duże znaczenie, bardzo ważnym<br />

elementem w łańcuchu działań ra-<br />

towniczych może okazać się jak najszybsze<br />

usunięcie odzieży z poszkodowanego,<br />

co wiąże się z usunięciem około 80-85%<br />

skażenia. Ma to o tyle istotne znaczenie,<br />

że po przeprowadzeniu dekontaminacji<br />

wstępnej niezbędna będzie ocena stanu<br />

zdrowia poszkodowanego przeprowadzana<br />

przez personel jednostek ochrony<br />

zdrowia oraz transport poszkodowanego<br />

do szpitala. Już sam transport poszkodowanego<br />

w niewielkiej kubaturze karetki<br />

ZRM bez prawidłowo przeprowadzonej<br />

dekontaminacji wstępnej mógłby doprowadzić<br />

do ekspozycji personelu medycznego<br />

na zagrożenia CBRN.<br />

W niedługim czasie w 8 jednostkach<br />

na terenie województwa łódzkiego pojawią<br />

się pakiety do dekontaminacji wstępnej<br />

składające się z 40 kompletów zastępczego<br />

ubioru dekontaminacyjnego wraz<br />

z namiotem (docelowo takie zestawy pojawią<br />

się we wszystkich JRG w województwie).<br />

Dla wszystkich JRG w województwie<br />

zakupiono lekkie ubrania<br />

ochrony chemicznej wraz z obuwiem i rękawicami<br />

chemoodpornymi przewidziane<br />

jako podstawowa odzież ochronna ratownika<br />

przeprowadzającego dekontaminację.<br />

Należy zwrócić uwagę na powyższą<br />

problematykę, gdyż dotychczas kwestia<br />

dekontaminacji w głównej mierze realizowana<br />

była przez specjalistyczne grupy<br />

ratownictwa chemicznego, a strażacy<br />

z pozostałych jednostek nie realizowali<br />

tego typu działań, a więc nie przywiązywali<br />

wagi do należnego uwzględniania<br />

tych czynności w procesie doskonalenia<br />

12<br />

13

<strong>KURIER</strong> <strong>STRAŻACKI</strong> NR 143-144<br />

Zasady postępowania<br />

w przypadku zagrożenia<br />

radiacyjnego<br />

Jedną z głównych przesłanek do napisania<br />

artykułów z zakresu ratownictwa<br />

chemicznego było poruszenie tematyki<br />

zagrożeń radiacyjnych w pracy<br />

strażaków. W 2009 roku wydane zostały<br />

„Zasady postępowania w przypadku<br />

możliwości wystąpienia zagrożenia<br />

radiacyjnego” przygotowane przez zespół<br />

ekspertów Komendanta Głównego<br />

PSP. Odnoszę jednak wrażenie, że zasady<br />

te pozostały przez znaczną część środowiska<br />

niezauważone, prawdopodobnie<br />

z powodu braku radiometrów w jednostkach<br />

(pomimo faktu, że w dokumencie<br />

uwzględniane są również działania<br />

strażaków na poziomie podstawowym<br />

w przypadku braku sprzętu dozymetrycznego).<br />

Doskonałą okazją do odświeżenia<br />

tematyki i dokładniejszego zapoznania<br />

się z zasadami jest zakup radiometrów<br />

Eko C firmy Polon-Ekolab dla wszystkich<br />

jednostek z terenu województwa.<br />

Na początek wskazana wydaje się<br />

być krótka charakterystyka rodzajów<br />

promieniowania radiacyjnego oraz zagrożeń<br />

jakie za sobą niosą. Charakterystyka<br />

ta ma też bezpośredni wpływ na<br />

taktykę pomiarów, jakie będziemy wykonywali<br />

wspomnianym powyżej przyrządem.<br />

Promieniowanie alfa (α)<br />

Zasięg promieniowania alfa w powietrzu<br />

nie przekracza kilkunastu centymetrów,<br />

natomiast zasięg w tkance ludzkiej<br />

to ułamki milimetra. Słabo przenikliwe<br />

i silnie jonizujące – o bardzo dużej<br />

energii. Łatwo zatrzymywane przez papier<br />

lub skórę. Niebezpieczne jest tylko<br />

wtedy gdy substancja, która emituje promieniowanie<br />

alfa dostanie się do wnętrza<br />

organizmu drogą oddechową lub pokarmową.<br />

Promieniowanie beta (β)<br />

Wywołane przez elektrony, które<br />

mają większą zdolność przenikania<br />

przez materię niż cząstki alfa. W powietrzu<br />

zasięg promieniowania beta wynosi<br />

kilkanaście metrów, zaś w cieczy lub<br />

w ciele ludzkim do kilkunastu milimetrów.<br />

Słabo przenikliwe i silnie jonizujące.<br />

Może je zatrzymać cienka warstwa<br />

wody, szkła lub metalu. Jest niebezpieczne<br />

dla nieosłoniętych części ciała, soczewek<br />

oczu oraz jeśli substancja emitująca<br />

to promieniowanie dostanie się do organizmu.<br />

Promieniowanie gamma (γ)<br />

Promieniowanie gamma jest falą<br />

elektromagnetyczną emitowaną przez<br />

izotopy promieniotwórcze w czasie przemian<br />

jądrowych. Charakteryzuje się bardzo<br />

dużą zdolnością przenikania przez<br />

materię. Silnie przenikliwe i słabo jonizujące,<br />

ma nieokreślony zasięg. Zaporę<br />

dla tego rodzaju promieniowania stanowią<br />

materiały o dużej gęstości takie jak<br />

ołów, beton czy zubożony uran. Stanowi<br />

zagrożenie dla całego ludzkiego ciała,<br />

nie tylko organów zewnętrznych.<br />

Promieniowanie rentgenowskie (X)<br />

Inaczej zwane promieniowaniem<br />

Rentgena - jest falą elektromagnetyczną<br />

o stosunkowo niskiej energii. Jest promieniowaniem<br />

bardziej przenikliwym od<br />

promieniowania beta. Promieniowanie X<br />

jest silnie osłabiane przez osłony wykonane<br />

z metali ciężkich. Stanowi zagrożenie<br />

dla ludzkiego ciała, występuje tylko<br />

przy pracy specjalnych urządzeń - głównie<br />

medycznych aparatów rentgenowskich<br />

(także w przypadku kontroli bezpieczeństwa<br />

w lotniczych przejściach<br />

granicznych przy kontroli bagażu)<br />

Zastosowana w Eko-C przesuwna<br />

osłona pozwala nam według poniższego<br />

rysunku określić z jakim promieniowaniem<br />

mamy do czynienia, przy<br />

czym należy pamiętać o rozpoczynaniu<br />

pomiarów z przysłoniętą osłoną<br />

dla promieniowania gamma, a w miarę<br />

zbliżania do źródła należy odsłonić<br />

osłonę, która blokuje nam dopływ promieniowania<br />

beta.<br />

W natłoku definicji i parametrów<br />

charakteryzujących promieniowanie jonizujące<br />

dla nas strażaków najważniejsze<br />

wydają się trzy niżej wymienione:<br />

• mierzona za pomocą przyrządu moc<br />

równoważnika dawki podawana<br />

najczęściej w µSv/h.<br />

Wyznaczenie wielkości stref<br />

strefa awaryjna<br />

min. 3 metry<br />

moc dawki > 100 μSv/h<br />

• dawka pochłonięta (dawka, którą<br />

można otrzymać w czasie przebywania<br />

w pobliżu źródła promieniowania)<br />

ściśle powiązana z dawką<br />

graniczną (wyrażana w mSv).<br />

Dawkę liczymy według poniższego<br />

wzoru: Dp = D x t, gdzie Dp - Dawka<br />

pochłonięta, D - moc dawki promieniowania,<br />

t - czas narażenia na<br />

promieniowanie.<br />

• strefa awaryjna – jest to teren, na<br />

którym może występować jakiekolwiek<br />

nietrwałe (usuwalne) skażenie<br />

promieniotwórcze lub moc dawki<br />

promieniowania przekracza poziom<br />

100 µSv/h (mikro siwertów na godzinę).<br />

Udając się na rozpoznanie w przypadku<br />

podejrzenia zagrożenia radiacyjnego<br />

należy pamiętać o jednej z najważniejszych<br />

zasad określających nasz<br />

udział przy tego typu działaniach, mianowicie:<br />

• ustawa o ochronie przeciwpożarowej<br />

pośród zadań krajowego systemu<br />

ratowniczo-gaśniczego nie wymienia<br />

zdarzenia radiacyjnego, do<br />

zadań KSRG należy w tym przypadku<br />

prowadzenie pomocniczych<br />

czynności ratowniczych;<br />

• wejście w strefę awaryjną może<br />

mieć miejsce tylko w przypadku<br />

zagrożenia życia lub zdrowia ludzi<br />

tam przebywających.<br />

strefa kontrolowana<br />

moc dawki ≤ 100 μSv/h<br />

W przypadku wskazania promieniowania<br />

przez radiometr, należy wyznaczyć<br />

obszar strefy awaryjnej wokół miejsca<br />

zdarzenia, na podstawie wskazań<br />

przyrządów pomiarowych:<br />

• granicę strefy wyznaczyć w miejscu,<br />

w którym moc dawki nie przekracza<br />

100 µSv/h (mikro siwertów na godzinę),<br />

• wielkość strefy nie może być mniejsza<br />

niż 3 m od źródła promieniowania<br />

(zaleca się 30 m w terenie otwartym),<br />

• w przypadku zdarzeń w obiektach,<br />

za granicę strefy można przyjąć<br />

ściany pomieszczenia/budynku,<br />

o ile pierwszy i drugi warunek jest<br />

spełniony.<br />

Narażenie poszczególnych osób (w<br />

tym także strażaków) na promieniowanie<br />

powinno być ograniczone i nie może<br />

przekraczać wartości tzw. dawki granicznej.<br />

Dawki graniczne zostały określone<br />

w ustawie Prawo atomowe. Dawka<br />

pochłonięta nie powinna przekraczać<br />

1mSv/rok. Dopuszcza się wzrost<br />

dawki pochłoniętej pod warunkiem, że<br />

średnia z kolejnych 5 lat nie przekroczy<br />

5 mSv/rok.<br />

Zabezpieczenie ratownika w tego<br />

typu działaniach stanowi lekki kombinezon<br />

przeciwchemiczny typu tyvek oraz<br />

bezwzględnie sprzęt ochrony dróg od-<br />

dechowych. Należy pamiętać, że środki<br />

ochrony dróg oddechowych, wystarczająco<br />

dobrze chronią przed skażeniami<br />

promieniotwórczymi oraz przedostawaniem<br />

się do organizmu promieniotwórczych<br />

aerozoli, lecz nie chronią przed<br />

zewnętrznym promieniowaniem gamma<br />

lub neutronowym.<br />

Na koniec kilka istotnych informacji,<br />

które wpływają bezpośrednio na bezpieczeństwo<br />

ratownika i mogą posłużyć<br />

przy podejmowaniu decyzji podczas akcji:<br />

• im dalej od źródła promieniowania<br />

tym bezpieczniej (2 razy dalej – 4<br />

razy bezpieczniej),<br />

• im krótszy czas przebywania w pobliżu<br />

źródła, tym mniejsza dawka<br />

pochłonięta,<br />

• osłona osłabia promieniowanie (wykorzystaj<br />

naturalne osłony-budynki,<br />

istniejącą infrastrukturę),<br />

• przewóz materiałów promieniotwórczych<br />

odbywa się na podobnych<br />

zasadach jak przewóz materiałów<br />

niebezpiecznych, łącznie<br />

z oznakowaniem i dokumentacją,<br />

• w zakładzie (instytucji), gdzie wykorzystywane<br />

jest promieniowanie,<br />

powinien być zatrudniony inspektor<br />

ochrony radiologicznej, który podczas<br />

prowadzonych działań stanowić<br />

może cenne źródło informacji.<br />

Według koncepcji Komendy Głównej<br />

PSP radiometry mają się pojawić we<br />

wszystkich JRG w kraju. Idea ta jest podyktowana<br />

faktem, iż pomimo ograniczenia<br />

naszych działań do pomocniczych<br />

i tak będziemy pierwszą służbą ratowniczą<br />

skierowaną na miejsce zdarzenia,<br />

chociażby w celu zabezpieczenia.<br />

Biorąc na siebie kolejne zadanie należy<br />

pamiętać, że promieniowanie jonizujące<br />

może być niebezpieczne, ale nie<br />

musi. Należy jedynie znać i stosować<br />

zasady ochrony radiologicznej. Podstawowa<br />

wiedza o zagrożeniach, jakie niesie<br />

za sobą promieniowanie jonizujące,<br />

może mieć duży wpływ na bezpieczeństwo<br />

ratowników.<br />

mł. bryg. Grzegorz Górczyński<br />

Pojawienie się nowego sprzętu pomiarowego oraz ochronnego w jednostkach PSP powoduje konieczność bliższego przyjrzenia<br />

się tej tematyce podczas szkoleń. Powyższy materiał został przygotowany przeze mnie w celu usystematyzowania wiedzy w tej dziedzinie.<br />

W oparciu o opisaną w powyższych artykułach tematykę przygotowałem materiał szkoleniowy, który może uzupełnić materiały<br />

używane podczas szkoleń w jednostkach. Materiał ten dotrze do wszystkich komend w najbliższym czasie. Czekam na wszelkie<br />

sugestie i uwagi dotyczące powyższego materiału oraz propozycje w zakresie tematyki ewentualnych artykułów, które mogłyby<br />

się pojawić w przyszłości na łamach Kuriera Strażackiego (adres e-mail g.gorczynski@straz.lodz.pl ).<br />

mł. bryg. Grzegorz Górczyński jest koordynatorem ratownictwa chemiczno-ekologicznego w Komendzie Wojewódzkiej PSP<br />

w Łodzi oraz Dowódcą Specjalistycznej Grupy Ratownictwa Chemiczno-Ekologicznego COO.<br />

KS<br />

14<br />

15

<strong>KURIER</strong> <strong>STRAŻACKI</strong> NR 143-144<br />

Samochód rozpoznania chemicznego<br />

skopii ramanowskiej First Defender. Urządzenie to wraz z posiadanym<br />

przez nas już spektroskopem podczerwieni Bruker<br />

IR, stanowi całkiem skuteczną (jak na polowe warunki akcji)<br />

komplementarną metodę identyfikacji substancji. Identyfikacja<br />

substancji, zależnie od okoliczności zastanych na miejscu<br />

zdarzenia, możliwa jest bezpośrednio w opakowaniu lub poprzez<br />

odpowiednio przygotowaną próbkę. Do tego celu służy<br />

bogato wyposażony zestaw do poboru próbek (pojemniki, pipety,<br />

butelki, fiolki, próbniki itp.), umożliwiający także przeprowadzenie<br />

przez nas czynności pobrania próbek i przekazania<br />

ich w razie konieczności do zewnętrznego laboratorium.<br />

W przypadku substancji szczególnie niebezpiecznych możliwe<br />

jest zdalne zabezpieczenie substancji przy użyciu teleskopowego<br />

manipulatora wyposażonego w koła jezdne.<br />

Strażacki powiat BEŁCHATOWSKI<br />

Prezentacja Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Bełchatowie<br />

KS<br />

W kwietniu br. na wyposażenie Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej<br />

Nr 4 w Łodzi przekazany został samochód rozpoznania<br />

chemicznego, zakupiony ze środków projektu pn. „Wsparcie<br />

techniczne ratownictwa ekologicznego i chemicznego”<br />

współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Funduszu<br />

Spójności w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko.<br />

Samochód na podwoziu Mercedesa Sprintera 319CDI zabudowany<br />

i wyposażony przez firmę ISS Wawrzaszek, przeznaczony<br />

jest do akcji związanych z czynnikami chemicznymi,<br />

biologicznymi i radiacyjnymi, szczególnie w początkowej<br />

fazie rozpoznania działań. W niepozornym gabarytowo samochodzie<br />

mieści się całkiem pokaźna liczba urządzeń do detekcji<br />

i identyfikacji gazów, cieczy i ciał stałych. Kompozycja<br />

sprzętu będąca na wyposażeniu pojazdu jest o tyle ciekawa, że<br />

straż pożarna z nowoczesnym sprzętem pomiarowym wchodzi<br />

w etap możliwości identyfikacji nieznanych substancji. Poza<br />

k l a s y c z n y -<br />

mi urządzeniami<br />

firmy Drӓger<br />

służącymi do<br />

pomiaru stężenia<br />

gazów w powietrzu<br />

(chlor,<br />

s i a r k o w o d ó r,<br />

tlen, amoniak,<br />

tlenek węgla)<br />

znajduje się detektor<br />

fotojonizacyjny<br />

do wykrywania<br />

lotnych<br />

związków<br />

organicznych<br />

Multi PID 2. Detekcja gazów może być przeprowadzana również<br />

poprzez zaawansowaną technikę spektrometrii ruchliwości<br />

jonów urządzeniem RAID-M 100 oraz stosowaną od dawna,<br />

skuteczną metodą rurek wskaźnikowych z szeroką gamą<br />

pomiarową gazów chemicznych, włączając gazy bojowe (paralityczno-drgawkowe,<br />

parzące i duszące).<br />

Bardzo funkcjonalnym urządzeniem do identyfikacji nieznanych<br />

substancji (ciecze i ciała stałe) jest oparty na spektro-<br />

Samochód z założenia przygotowywany był do prowadzenia<br />

działań w obliczu zagrożeń o charakterze CBRN (chemiczne,<br />

biologiczne, radiologiczne i nuklearne), znajdziemy więc<br />

na wyposażeniu monitor skażeń radioaktywnych do pomiaru<br />

promieniowania jonizującego (alfa, beta, gamma i X) oraz<br />

dwa dawkomierze osobiste. Zagrożenia biologiczne wykrywane<br />

mogą być<br />

przez proste testy<br />

SMART<br />

TEST – BIO do<br />

wykrywania substancji<br />

biologicznych<br />

(w tym na<br />

wąglik, botulina,<br />

rycyna, dżuma,<br />

gronkowce).<br />

Działania<br />

ratownicze w<br />

sytuacji wymienionych powyżej zagrożeń wymagają zabezpieczenia<br />

ratownika w odzież ochronną (lekkie kombinezony<br />

przeciwchemiczne, gumowce i rękawice chemoodporne). Zabezpieczenie<br />

ochrony dróg oddechowych stanowią nadciśnieniowe<br />

aparaty powietrzne oraz maski z zestawem filtropochłaniaczy.<br />

Uzupełnienie sprzętu pozwalające na ocenę i analizę sytuacji<br />

w warunkach prowadzonych działań stanowi ultradźwiękowa<br />

stacja meteo z własnym GPS, dalmierz z lornetką, kamera<br />

termowizyjna, pirometr oraz przenośny laptop we wzmocnionej<br />

obudowie. Lekki samochód rozpoznania chemicznego jest<br />

jednym z 16 takich pojazdów w straży pożarnej w Polsce, które<br />

zostały zakupione m.in. z myślą o zabezpieczaniu organizacji<br />

mistrzostw EURO 2012. Wraz z urządzeniem do zdalnej detekcji<br />

gazów Second Sight, będą stanowiły element kompleksowego<br />

zabezpieczenia imprez masowych. Ratownicy ze Specjalistycznej<br />

Grupy Ratownictwa Chemiczno – Ekologicznego<br />

w Łodzi, wykorzystując zaprezentowany w niniejszym materiale<br />

sprzęt, będą wspierać organizację meczów rozgrywanych<br />

w Warszawie oraz w Gdańsku. Oznacza to dla nas okres wytężonej<br />

pracy związanej ze szkoleniami zarówno teoretycznymi,<br />

jak i praktycznymi z zakresu obsługi nowych, często bardzo zaawansowanych<br />

urządzeń.<br />

mł. bryg. Grzegorz Górczyński<br />

Pierwszy rząd od lewej: st. str. Krzysztof Woźniak, st. str. Marek Kudra, Dominik Widera, Monika Biegańska, str. Michał Siwik, st. str. Arkadiusz Olejnik, sekc.<br />

Krzysztof Jakóbczyk, str. Piotr Szczepanik, st. str. Rafał Płuciennik, str. Marcel Cybułka, st. str. Mariusz Gajda, bryg. Marcin Pryczek, st. ogn. Piotr Rabenda,<br />

asp. Andrzej Starnawski, kpt. Jerzy Stefanek, mł. asp. Przemysław Kowalski, st. sekc. Marzena Rośniak, ogn. Sławomir Kudra, st. bryg. Stanisław Krasoń, bryg.<br />

Wojciech Jeleń, ogn. Marcin Grzegorek, kpt. Krzysztof Kowalczyk, mł. ogn. Andrzej Raszewski, Monika Sitkowska, asp. Paweł Kołaciński, st. kpt. Wojciech<br />

Maciejewski, asp. Bożena Śpiewak, mł. ogn. Bogusław Chrzęst, asp. Cezary Krysiak, mł. ogn. Karol Kotecki, kpt. Sylwester Baranowicz, mł. kpt. Adam<br />

Pstrokoński. Drugi rząd od lewej: st.str. Marcin Kornacki, str. Tomasz Miler, mł. ogn. Piotr Stelmaszczyk, mł. ogn. Marcin Stelmaszczyk, st. asp. Sławomir<br />

Kołodziej, asp. sztab. Wojciech Stępnik, mł. kpt. Grzegorz Piechowicz, asp. Michał Wieczorek, asp. Dariusz Walczak, sekc. Jarosław Telążka, st. sekc. Michał<br />

Chwała, ogn. Andrzej Seroczyński, st. asp. Paweł Lota, mł. kpt. Bartosz Stefanek, st. asp. Krzysztof Michalak, ogn. Krzysztof Jarząbek, str. Artur Surgut. Trzeci<br />

rząd od lewej: st. str. Piotr Biniecki, ogn. Krzysztof Kuźnik, st. str. Krystian Dobrakowski, ogn. Zbigniew Stasiak, st. str. Aleksander Kulig, mł. asp. Kamil<br />

Renosik, ogn. Tadeusz Frątczak, st. sekc. Krzysztof Węgrzyn, asp. Krzysztof Olejnik, st. ogn. Mieczysław Stawski, st. str. Tomasz Gosławski, st. str. Robert<br />

Rakoczy, ogn. Radosław Franek, st. sekc. Sławomir Adamusiak, mł. kpt. Tomasz Tomecki, kpt. Jacek Blaźniak, sekc. Michał Wlazłowski. Czwarty rząd od<br />

lewej: mł. asp. Dariusz Frątczak, mł. ogn. Kamil Rudziejewski, st. str. Jarosław Król, asp. Andrzej Szczepanik, st. ogn. Grzegorz Rychlewicz, mł. ogn. Krzysztof<br />

Malinowski, st. str. Jakub Majewski, str. Bartłomiej Stemplewski, mł. asp. Tomasz Martyniak, mł. ogn. Krzysztof Bińczyk, st. str. Grzegorz Dulin, sekc. Rafał<br />

Niewiadomski, st. str. Krzysztof Szczur, str. Konrad Chlebowski<br />

Pierwszym Komendantem Powiatowym<br />

Straży został Stanisław Jurczak<br />

(1956-1959)<br />

lata służby na stanowisku komendanta<br />

Bronisław Lewy<br />

(1959-1960)<br />

Eugeniusz Soszka<br />

(1961-1983)<br />

od 1968 roku Komendant ZSP<br />

Julian Malej<br />

(maj 1983-sierpień 1985)<br />

Eugeniusz Soszka<br />

(sierpień 1985-1988)<br />

Sławomir Stemplewski<br />

(1988-2009)<br />

od 1992 roku Komendant Rejonowy PSP<br />

od 1999 roku Komendant Powiatowy PSP<br />

Stanisław Krasoń<br />

(2009-obecnie)<br />

Stanisław Krasoń<br />

Dowódca JRG (1992-1999)<br />

Wojciech Jeleń<br />

Dowódca JRG (1999-2009)<br />

Marcin Pryczek<br />

Dowódca JRG (2009-obecnie)<br />

16<br />

17

<strong>KURIER</strong> <strong>STRAŻACKI</strong> NR 143-144<br />

KS<br />

Pierwszego stycznia 1956 roku<br />

w strukturach Urzędu Powiatowego<br />

w Bełchatowie powstał Wydział Spraw<br />

Wewnętrznych, któremu podlegała Powiatowa<br />

Komenda Straży Pożarnych<br />

w Bełchatowie.<br />

Ochrona przeciwpożarowa terenu<br />

oparta była w tym czasie na sieci jednostek<br />

OSP. W budynku jednej z nich uruchomiono<br />

Rejonowe Stanowisko Kierowania<br />

przyjmujące zgłoszenia o pożarach<br />

oraz dysponujące do nich straż. Biura<br />

komendy znajdowały się w tym czasie<br />

w urzędzie powiatowym.<br />

Ważnym wydarzeniem w historii pożarnictwa<br />

zawodowego w Bełchatowie<br />

było utworzenie z dniem 1 stycznia 1968<br />

roku Zawodowej Straży Pożarnej. Powstała<br />

ona na bazie rozwiązanej Zawodowej<br />

Zakładowej Straży Pożarnej.<br />

W 1970 roku siedziba Powiatowej<br />

Komendy Straży Pożarnych mieściła się<br />

przy pl. Narutowicza 1. Podlegała wtedy<br />

pod Komendę Wojewódzką Straży Pożarnych<br />

w Łodzi w zakresie operacyjnym,<br />

zaś organizacyjnie pod urząd powiatowy.<br />

W 1975 roku po reformie administracyjnej<br />

kraju i powstaniu województwa<br />

piotrkowskiego nastąpiły kolejne zmiany.<br />

Powstała Komenda Rejonowa Straży<br />

Pożarnych w Bełchatowie. Zawodowa<br />

Straż Pożarna przez krótki okres była filią<br />

piotrkowskiej straży, po czym ponownie<br />

uzyskała status zawodowej straży pożarnej<br />

w Bełchatowie.<br />

Od 1 sierpnia 1988 roku po wieloletnich<br />

staraniach ruszyła budowa nowej<br />

strażnicy. Jednak reformy społeczne podjęte<br />

w tym czasie oraz kryzys finansowy<br />

kraju nie ominął również bełchatowskiej<br />

straży. Z braku środków finansowych<br />

w 1989 r. na blisko 2 lata prace na budowie<br />

zostały wstrzymane.<br />

Kolejnym ważnym etapem w historii<br />

pożarnictwa zawodowego w latach 90-<br />

tych były nowe ustawy pożarnicze, które<br />

wprowadziły w miejsce dotychczasowych<br />

struktur Komendę Rejonową Państwowej<br />

Straży Pożarnej i Jednostkę Ratowniczo-Gaśniczą<br />

PSP w Bełchatowie.<br />

Poza działalnością operacyjną i kontrolno<br />

- rozpoznawczą, prowadzone były szkolenia<br />

oraz organizowane zawody sportowopożarnicze<br />

jednostek OSP.<br />

Przyszedł także moment na prace<br />

przy budowie nowej strażnicy. 15 stycznia<br />

1998 roku dokonano przeniesienia<br />

bełchatowskich strażaków zawodowych<br />

ze starej siedziby przy ul. Fabrycznej 7 do<br />

części nowo wybudowanej strażnicy przy<br />

ul. Wspólnej 7.<br />

W związku z jubileuszem 30-lecia<br />

ZSP w dniu 30 sierpnia 1998 roku nastąpiło<br />

uroczyste wręczenie sztandaru dla<br />

Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej Państwowej<br />

Straży Pożarnej w Bełchatowie,<br />

nadanego przez Ministra Spraw Wewnętrznych<br />

i Administracji oraz oficjalne<br />

oddanie do użytku całej nowej strażnicy.<br />

W ramach kolejnej reformy administracyjnej<br />

kraju i powstania powiatów<br />

z dniem 1 stycznia 1999 roku komenda<br />

i JRG przekształciły się w Komendę<br />

Powiatową Państwowej Straży Pożarnej.<br />

Powstanie samorządów szczebla powiatowego<br />

zaowocowało tym, że o bezpieczeństwo<br />

pożarowe obok władz pożarniczych<br />

troszczyć się miały także samorządowe<br />

władze powiatowe. Przejawem tej<br />

troski były chociażby działania władz polegające<br />

na utworzeniu Centrum Powiadamiania<br />

Ratunkowego, a także wspieraniu<br />

zakupów odpowiedniego specjalistycznego<br />

sprzętu i wyposażenia dla bełchatowskiej<br />

komendy. To dzięki tym staraniom,<br />

przy jednoczesnym wsparciu<br />

przełożonych z komendy głównej i komendy<br />

wojewódzkiej PSP, a także przy<br />

pomocy finansowej KWB Bełchatów<br />

i Elektrowni Bełchatów oraz gminy<br />

Kleszczów możliwe było zakupienie kolejnych<br />

samochodów pożarniczych.<br />

W czerwcu 2000 roku w naszych<br />

strukturach zawiązała się grupa ratownictwa<br />

wodno-nurkowego. Obecnie czynności<br />

z zakresu ratownictwa wodno-nurkowego<br />

w komendzie wykonuje 5 nurków<br />

MSW.<br />

W ramach uruchamiania telefonów alarmowych<br />

112 i tworzenia Centrów Powiadamiania<br />

Ratunkowego, przy zaangażowaniu<br />

głównie środków powiatowych,<br />

w siedzibie komendy w 2005 roku utworzone<br />

zostało zintegrowane Centrum Powiadamiania<br />

Ratunkowego. Dyżur pełnili<br />

w nim dysponenci Pogotowia Ratunkowego<br />

i PSP odbierający zgłoszenia alarmowe<br />

na nr tel. 112, jak i właściwe dla<br />

tych służb numery<br />

998 i 999. Wspólne<br />

stanowisko kierowania<br />

funkcjonowało<br />

do 31 grudnia<br />

2011 roku.<br />

W dniu 15<br />

sierpnia 2006 roku<br />

uroczyście obchodzono<br />

jubileusz<br />

50-lecia powstania<br />

Komendy Straży<br />

Pożarnych w Bełchatowie.<br />

Z tej okazji<br />

Minister Spraw<br />

Wewnętrznych i<br />

Administracji nadał komendzie w dowód<br />

szczególnego uznania sztandar jako symbol<br />

zaszczytnej, ofiarnej i wiernej służby<br />

dla dobra Rzeczypospolitej Polskiej<br />

i Jej Obywateli. Z okazji jubileuszu Prezydium<br />

Zarządu Głównego Związku Ochotniczych<br />

Straży Pożarnych Rzeczypospolitej<br />

Polskiej nadało komendzie srebrny medal<br />

Za Zasługi dla Pożarnictwa.<br />

Także w listopadzie 2009 roku przed<br />

budynkiem bełchatowskiej strażnicy została<br />

odsłonięta i poświęcona figurka św.<br />

Floriana zakupiona przez Urząd Miasta<br />

Bełchatowa.<br />

Po długich staraniach w 2010 roku<br />

budynek strażnicy przeszedł termomodernizację,<br />

wymieniono stolarkę okienną<br />

i drzwiową oraz bramy garażowe. Modernizacja<br />

wpłynęła na polepszenie warunków<br />

socjalnych i komfortu pracy strażaków.<br />

Obszarem działania KP PSP<br />

w Bełchatowie jest teren powiatu<br />

bełchatowskiego, który zamieszkuje<br />

114 117 mieszkańców.<br />

Zabezpieczenie rejonu stanowi<br />

JRG KP PSP w Bełchatowie,<br />

15 jednostek OSP typu „S”<br />

w KSRG, 34 jednostki typu”S”,<br />

21 jednostek typu ”M” i 2 zakładowe<br />

służby ratownicze.<br />

Charakterystyczne<br />

zdarzenia, jakie miały<br />

miejsce na terenie powiatu<br />

bełchatowskiego<br />

r. - pożar w moście skośnym<br />

nawęglania P 1/11 i<br />

1998<br />

nawęglaniu przykotłowym dostarczającym<br />

węgiel do bloków energetycznych 1-4<br />

w Elektrowni Bełchatów. Był to pożar bardzo<br />

duży, jego powierzchnia wynosiła 1173 m 2 , a<br />

kubatura 10396 m 3 . Spaleniu uległy: most<br />

skośny nawęglania oraz nawęglanie przykotłowe.<br />

Straty oszacowano na 1.000.000 zł, w<br />

tym w budynkach na 100.000 zł. Przyczyną<br />

powstania pożaru było zapalenie się pyłu węglowego<br />

od podwyższonej temperatury krążnika<br />

dolnego przenośnika D-13, a w następnej<br />

kolejności lokalnego wybuchu tego pyłu.<br />

W akcji ratowniczej brały udział: 10 zastępów<br />

PSP, 2 sekcje ZSR, 2 sekcje OSP oraz<br />

grupa operacyjna z KCKR.<br />

Wyposażenie bełchatowskiej komendy i JRG stanowią:<br />

r. w miejscowości Zarzecze<br />

gm. Kluki na terenie la-<br />

2002<br />

sów prywatnych powstał pożar. Silny<br />

wiatr, niska wilgotność ściółki oraz wysoka<br />

temperatura powietrza przyczyniły się<br />

do szybkiego rozprzestrzeniania się pożaru.<br />

W działaniach gaśniczych udział brały 2<br />

zastępy z miejscowej JRG oraz 13 zastępów<br />

z OSP z terenu powiatu. Utrudnieniem<br />

podczas akcji był dojazd zwłaszcza dla samochodów<br />

ciężkich, które zakopywały się<br />

w piaszczystych drogach oraz gęsta, zwarta<br />

i nieoczyszczana struktura lasu. Spaleniu uległo<br />

5 ha młodnika oraz 10 ha poszycia leśnego.<br />

r. w miejscowości Zawadów<br />

2005 miał miejsce wypadek lotniczy.<br />

Samolot Iskra TS11 z Jednostki Wojskowej<br />

w Łasku najprawdopodobniej na skutek<br />

awarii silnika spadł w lesie. Pilot katapultował<br />

się, jednak nie przeżył skoku. Działania<br />

straży polegały na zabezpieczeniu miejsca<br />

zdarzenia.<br />

r. w miejscowości Krześlów, w<br />

2007 gm. Zelów cysterna wypełniona<br />

gazem w ilości 19,5 tony wywróciła się<br />

do rowu, kołami do góry. Działania ratownicze<br />

prowadziło 6 zastępów PSP i 2 zastępy<br />

OSP, 3 radiowozy Policji. Ponadto do działań<br />

użyty został sprzęt specjalistyczny – dźwig<br />

DZ 80 i samochód ratownictwa technicznego<br />

typu Megacity. Działania polegały na zabezpieczeniu<br />

miejsca zdarzenia, przepompowaniu<br />

gazu do drugiej cysterny, postawieniu<br />

na koła przewróconego ciągnika. Akcja trwała<br />

15,5 godziny, oszacowane straty wyniosły<br />

90 tys. zł.<br />

r. w miejscowości Kalisko doszło<br />

do tragicznego wypadku<br />

2008<br />

drogowego. W trakcie jazdy urwała się przyczepa<br />

samochodu ciężarowego, która skręciła,<br />

przejechała na przeciwległy pas ruchu i<br />

uderzyła w pojazd marki Lada Samara. Kierowca<br />

nie miał żadnych szans na uniknięcie<br />

zderzenia. Samochód osobowy wbił się pod<br />

urwaną przyczepę. Śmierć na miejscu poniosło<br />

5 osób. Działania zastępów straży pożarnej<br />

polegały na zabezpieczeniu miejsca wypadku,<br />

podniesieniu przyczepy za pomocą<br />

sprzętu pneumatycznego oraz wydobyciu<br />

zwłok pozostających w pojeździe przy użyciu<br />

sprzętu hydraulicznego.<br />

r. - tragedia na terenie Kopalni<br />

Węgla Brunatnego Bełcha-<br />

2009<br />

tów. Jedna spośród trzech dziewczynek, w<br />

wieku od 5 do 10 lat, bawiących się przy kopalnianym<br />

osadniku wpadła do wody i zaczęła<br />

tonąć. Pozostałe dwie dziewczynki nieświadome<br />

zagrożenia ruszyły jej na ratunek<br />

i również zaczęły tonąć. Z pomocą przyszło<br />

dwóch mężczyzn, którzy w pobliżu łowili<br />

ryby. Do zdarzenia zadysponowane zostały<br />

2 zastępy ratownictwa medycznego, 5 zastępów<br />

straży pożarnej z terenu powiatu bełchatowskiego<br />

oraz jeden zastęp z łodzią ratowniczą<br />

z JRG Pajęczno. Jednemu z mężczyzn<br />

udało się wyciągnąć na brzeg trzy dziewczynki.<br />

Jedna z nich nie wykazywała czynności<br />

życiowych. Drugi mężczyzna (56 l.)<br />

nie wypłynął na powierzchnię. Przybyłe na<br />

miejsce zdarzenia służby ratownicze przystąpiły<br />

do wykonywania czynności reanimacyjnych<br />

poszkodowanej dziewczynki i poszukiwania<br />

zaginionego mężczyzny. Po kilku minutach<br />

wydobyto go na brzeg zbiornika. Pomimo<br />

podjętych prób reanimacji nie udało<br />

się uratować dziewczynki i mężczyzny.<br />

Man GCBA 5/32, Volkswagen SLPGaz, Iveco SCD37, Ford Mondeo SLOp, Ford Transit, Renault Megane SLOp, Lublin SLKw, Mercedes<br />

SRw, Man GCBA 4/32, Iveco SLRt+BA 1/1, Isuzu SLRR, Volvo GBA-Rt 2,6/24,<br />

Łodzie, przyczepy, pompa do wody zanieczyszczonej.<br />

Niejednokrotnie zachodziła konieczność podejmowania akcji ratowniczo-gaśniczych poza<br />

rejonem działania bełchatowskich strażaków.<br />

Na przełomie lipca i sierpnia 1992 roku 10 strażaków JRG PSP uczestniczyło w akcji gaszenia pożaru lasu w Kuźni Raciborskiej<br />

(największego pożaru kompleksu leśnego w Europie). W lipcu 1997 r. tragiczna powódź nawiedziła tereny południowej i zachodniej<br />

Polski. W składzie sił pożarniczych działających przy usuwaniu skutków tego zdarzenia uczestniczyło 3 strażaków z naszej jednostki<br />

z samochodem oświetleniowym SOn i samochodem ciężarowym.<br />

Również w związku z powodzią, która wystąpiła w naszym kraju na przełomie lipca i sierpnia 2001 r. zastęp GCBA6/32 z czteroosobową<br />

załogą wchodzący w skład kompanii Centralnego Odwodu Operacyjnego z woj. łódzkiego brał udział w akcji ratowniczej<br />

przy powodzi w okolicach Sandomierza. W 2010 roku na przełomie maja i czerwca 9 strażaków z naszej komendy z samochodem Man<br />

GCBA/32 wchodzący w skład kompanii Centralnego Odwodu Operacyjnego z woj. łódzkiego brało udział w akcji ratowniczej przy<br />

powodzi w Gdańsku, w maju 4 nurków z samochodem Mercedes SRw uczestniczyło w akcji ratowniczej przy powodzi w Uniejowie,<br />

również 4 strażaków z samochodem Iveco GLBART 1/1 zabezpieczało przed powodzią Bydgoszcz.<br />

Kinga Stasiak - Zochniak<br />

KP PSP w Bełchatowie<br />

Artykuł w części poświęconej wydarzeniom do 1998 r. powstał w oparciu o publikację „Historia Zawodowego Pożarnictwa w Bełchatowie”. Na podstawie wspomnień<br />

emerytowanych strażaków oraz własnych opracowań. mł. bryg. inż. Sławomir Stemplewski.<br />

Foto: arch. KP PSP w Bełchatowie<br />

18<br />

19

Strażacy w pielgrzymce do Matki Bożej<br />

z Guadalupe w Meksyku<br />

Na warszawskim Lotnisku Okęcie<br />

spotykamy się 23 lutego<br />

o godz. 5 00 rano. Naszym duchowym<br />

opiekunem jest ks. mł. bryg. Henryk Betlej<br />

Kapelan Wojewódzki Strażaków<br />

w Łodzi. O godz.7 00 startujemy Warszawa-Paryż.<br />

Przesiadka w Paryżu do dużego<br />

samolotu i Via Mexico Sity. Na Lotnisku<br />

im. Benito Juareza w Meksyku szczęśliwie<br />

lądujemy o godz.18 00 (czas cofamy<br />

o 7 godzin).<br />

24<br />

<strong>KURIER</strong> <strong>STRAŻACKI</strong> NR 143-144<br />

II 2012 r. Dzień najbardziej<br />

oczekiwany, gdyż w programie<br />

jest pobyt w największym sanktuarium<br />

maryjnym na świecie, do którego<br />

jedziemy autokarem odmawiając poranną<br />

modlitwę, a następnie idziemy oddać<br />

cześć Matce Bożej, której cudowne<br />

objawienie na wzgórzu Tepeyac spowodowało<br />

nawrócenie się tysięcy Indian<br />

i zapoczątkowało jeden z najbardziej żywych<br />

kultów maryjnych. Każdy meksykanin<br />

od dziecka zna historię Juana Diego,<br />

któremu trzykrotnie na wzgórzu Tepeyac<br />

objawiła się Matka Boża. Gdy biskup<br />

de Zumarraga zwrócił się do cziczimeka<br />

o okazanie dowodu cudu, wówczas<br />

Maryja obsypała nieurodzajne wzgórze<br />

różami. Juan Diego przystroił nimi ponczo<br />

i pojawił się u biskupa. Okazało się,<br />

że kwiaty zniknęły, a pojawił się wizerunek<br />

Matki Bożej. Nowa wybudowana<br />

w latach 1974 - 1976 okrągła Bazylika<br />

Matki Bożej z Guaadelupe imponuje<br />

wnętrzem. Sklepienie to faliście gięte<br />

drewniane żebrowania, nowoczesne witraże,<br />

posadzki ze szlifowanego karraryjskiego<br />

marmuru. Wysoko za głównym ołtarzem<br />

w głębi kościoła znajduje się najważniejsza<br />

relikwia Bazyliki mianowicie<br />

ponczo Juana Diego z wyraźnie widoczną<br />

podobizną Matki Bożej. Ocenia się, że<br />

corocznie przybywa tu 15 mln pielgrzymów<br />

i my również tam byliśmy uczestnicząc<br />

we mszy św., sprawowanej przez ks.<br />

kan. Henryka Betleja, w jednej z Kaplic<br />

Różańcowych, z której roztaczał się widok<br />

na główny ołtarz oraz cudowny wizerunek<br />

Matki Bożej z Guaadelupe. Po<br />

mszy św. pielgrzymujemy do dalszych<br />

miejsc związanych z cudownym objawieniem<br />

Matki Bożej. Wspinamy się po niezliczonej<br />

ilości stopni w przepięknej scenerii<br />

soczyście zielonej trawy pod rozłożystymi<br />

drzewami z wieloma fontannami<br />

i kaskadami do Kaplicy na Wzgórzu<br />

Tepeyac. Dalej alejkami idziemy do<br />

miejsca, gdzie trysnęło cudowne źródełko.<br />

Tam wybudowano urodziwą, okrągłą,<br />

barokową kaplicę zwieńczoną kopułą<br />

z błękitnych i białych kafli. Ściany wyłożone<br />

ceramiką i skałami wulkanicznymi.<br />

Wnętrze zdobią pastelowe sceny z aniołami.<br />

Źródełko, które dało nazwę Kaplicy<br />

obecnie wyschło. Spacerując po przepięknych<br />

ogrodach Guadalupiańskich dochodzimy<br />

do Bazyliki Antycznej, gdzie<br />

w wejściu postawiono pomnik naszego<br />

Papieża Jana Pawła II. Bazylika ucierpiała<br />

w czasie trzęsienia ziemi, co jest widoczne<br />

w pochylających się posadzkach,<br />

dając wrażenie chodzenia po pokładzie<br />

statku płynącego po wzburzonym morzu.<br />

II 2012 r. przybywamy do barokowego<br />

kościoła Iglesia<br />

25<br />

de Santo Domingo. Fascynująca fasada,<br />

gdzie z bielą korynckich kolumn kontrastuje<br />

czerwień miejscowych skał wulkanicznych.<br />

Kościół powstał na początku<br />

XVIII w., w miejscu zniszczonego przez<br />

powódź i trzęsienie ziemi, jeszcze w 1527<br />

roku klasztoru dominikańskiego. We<br />

wnętrzu kościoła przepiękny ołtarz główny<br />

oraz mała Kaplica Zadośćuczynienia<br />

z cudownym rokokowym ołtarzem, gdzie<br />

uczestniczyliśmy we mszy św. Wychodzimy<br />

z kościoła na duży plac z przepiękną<br />

kolumnadą po jednym boku, w tle widzimy<br />

„skryby” klekotające starymi maszynami<br />

do pisania i wypisujące analfabetom<br />

podania lub listy. Jak nam powiedział<br />

przewodnik Paweł - do dziś dnia, każdy<br />

meksykanin może skorzystać z ich usług.<br />

Dalej uliczkami przechodzimy obok nadzwyczaj<br />

urodziwej budowli wyłożonej<br />

karraryjskim marmurem - Pałacu Sztuk<br />

Pięknych, dalej Park Alameda założony<br />

na początku XVII powiększony w XX w.,<br />

gdzie w okresie inkwizycji palono niepokornych<br />

na stosie. W otoczeniu doryckich<br />

kolumn i ryczących lwów stoi wykonany<br />

z jasnego włoskiego marmuru pomnik<br />

męża stanu i prezydenta Benito Juareza.<br />

Idąc dalej dochodzimy do 4-hektarowego<br />

głównego placu Mexico City – Zocalo,<br />

gdzie tłumy miejscowej ludności i turystów<br />

bawią się między stoiskami handlarzy,<br />

tańczą grupy Indian, muzykują mariachi<br />

w połyskujących srebrem strojach.<br />

My udajemy się do Pałacu Narodowego<br />

- siedziby urzędów państwowych. Już<br />

wejście na klatkę schodową zapiera dech<br />

w piersiach - nie z powodu wysiłku lecz<br />

obrazów. Zdobi ją owoc 18-letniej pracy<br />

Diego Riviery mural ilustrujący kulturę<br />

i dzieje Meksyku.<br />

W<br />

Pałacu Narodowym byliśmy<br />

dzień po święcie sztandaru<br />

(bardzo uroczyście obchodzonym w całym<br />

Meksyku), dlatego mieliśmy możliwość<br />

zwiedzić otwarte w tym dniu prywatne<br />

apartamenty urzędującego Prezydenta,<br />

piękne zielone patio z kaktusami,<br />

różami, strylicjum i gwiazdami betlejemskimi,<br />

a także piękny ogród. Przechodzimy<br />

na północną stronę placu, gdzie wznosi<br />

się Katedra Metropolitan, której budowę<br />

ukończono w 1813 roku. Na tle wyniosłej<br />

barokowej fasady dominują dwie<br />

XVIII–wieczne dzwonnice. Wnętrze katedry<br />

to pięć ołtarzy głównych oraz czternaście<br />

kaplic, przy których przez cały<br />

czas modlą się wierni. Niewielkie okno<br />

pozwala wydobyć z mroku olśniewająco<br />

piękny - złocony, drewniany, churriguerystyczny<br />

ołtarz, którego stworzenie zajęło<br />

20 lat. Jeszcze kilka fotografii przed<br />

Katedrą Metropolita, gdzie w przepięknym<br />

otoczeniu wznosi się pomnik Papieża<br />

Jana Pawła II, wykonany z kluczy zebranych<br />

przez społeczeństwo. Przejazd<br />

na Plac Trzech Kultur symbol współczesnego<br />

Meksyku, którego kultura narodziła<br />

się z dwóch wcześniejszych prekolumbijskiej<br />

i kolonialnej. Po środku placu<br />

spotykamy ruiny ostatniej twierdzy Asteków<br />

walczących przeciwko hiszpańskim<br />

konkwistadorom. Ugruntowanie dzisiejszego<br />

pobytu w Mexico City to wizyta w<br />

Museo Nacional de Antropologia. Cztery<br />

wielkie gmachy ustawione wokół centralnego<br />

dziedzińca częściowo zadaszonego<br />

aluminiowym baldachimem wspartym na<br />

jednej kamiennej kolumnie. Z wierzchołka<br />

na podłogę patio spadają krople wody<br />

- to niezwykłe zestawienie sztuki, architektury<br />

i deszczu. Zbiory są bardzo rozległe<br />

i trudno wszystkie opisać. W sali poświęconej<br />

Majom widzimy rekonstrukcję<br />

grobu królewskiego ze świątyni Inskrypcji,<br />

kamienne rzeźby i stele, 24. tonowe<br />

kamienne wyobrażenie słońca, wiele<br />

posągów, naczyń, nefrytowe maski nietoperza,<br />

biżuterię Misteków, gigantyczne<br />

kamienne głowy olmeckie. Podsumowując<br />

- miasto Mexico<br />

City to urzędy,<br />

bogate domostwa,<br />

katedry,<br />

kaplice, uczelnie<br />

choć naznaczone<br />

zębem czasu,<br />

przetrwały<br />

trapiące region<br />

trzęsienia ziemi<br />

i nadal pełnią<br />

swoją pierwotną<br />

funkcję. Synteza<br />

dawnej i współczesnej<br />

kultury.<br />

Zaskakuje tańcem i muzyką mariachi<br />

- jękliwie zawodzącymi na romantyczną<br />

nutę w kawiarnianych ogródkach.<br />

II 2012 r. Ruszamy w drogę<br />

26 do Puebli. Z okien autokaru<br />

podziwiamy największy dziś i najstarszy<br />

w całej Ameryce Łacińskiej - Autonomiczny<br />

Uniwersytet Narodowy. Na ścianie<br />

rektoratu połączenie szklanej mozaiki<br />

z freskiem z napisem (tłumaczenie pilota<br />

Pawła) – „Ludzie dla uniwersytetu,<br />

uniwersytet dla ludzi”. Dokładnie po drugiej<br />

stronie widzimy Stadion Olimpijski<br />

z kamienną mozaiką przedstawiającą starożytne<br />

i współczesne dyscypliny sportowe<br />

– dzieło Diego Riviery. Jadąc dalej na<br />

KS<br />

południe docieramy do Xochimilco, nazwę<br />

tłumaczy się jako ukwiecone miejsce.<br />

Schodzimy do przystani, gdzie czekają na<br />

nas płaskodenne łodzie - trajineras - przystrojone<br />

kwiatami. Płyniemy po kanałach,<br />

podziwiając ogrody botaniczne z inżynieryjną<br />

precyzją zaaranżowane. Przystanek<br />

w jednym z ogrodów, wśród kolorowych<br />

kwiatów i soczystej zieleni. W blasku<br />

słońca przy polowym ołtarzu ks. Henryk<br />

odprawia niedzielną mszę św., po której<br />

wracamy do łodzi. Miejscowy meksykanin<br />

przygotował wspaniały piknik i przy<br />

dźwiękach mariachi podziwiamy podpływające<br />

do nas pływające kramy z kukurydzą,<br />

miejscowym rękodziełem i orkiestrą.<br />

Rozrywkowa atmosfera panuje tutaj<br />

zwłaszcza w weekendy, gdy całe rodziny<br />

przybywają na pikniki i spotkania<br />

towarzyskie. Dobijamy do przystani, jest<br />

autokar i udajemy się do miasta, któremu<br />

Aztekowie nadali nazwę tam gdzie ludzie<br />

stają się bogami - Teotihuacan. Idąc Aleją<br />

Zmarłych dochodzimy do Placu Księżycowego,<br />

gdzie wznosi się Piramida Księżyca,<br />

królewski grobowiec z pochówkami<br />

nawet z I wieku. Pokonujemy ok. 100<br />

wąskich stopni, by z wierzchołka piramidy<br />

podziwiać panoramę prostej jak strzała<br />

Alei Zmarłych oraz odludnych równin<br />

porośniętych jedynie opuncjami i pieprzowcami.<br />

Po przeciwnej stronie Piramida<br />

Słońca trzecia pod względem rozmiarów<br />

na ziemi. Wnętrze kolosalnej budowli<br />

wypełnia plątanina korytarzy i komór,<br />

którą Aztekowie uznawali za miejsce<br />

narodzin świata. Na czteropoziomową<br />

piramidę należało „wdrapać się” po<br />

ponad 240 niezbyt równych stopniach<br />

- nie wszystkim starczyło sił, dlatego przymusowa<br />

była przerwa na lancz w restauracji<br />

u podnóży piramid z muzyką i tańcem<br />

w wykonaniu Indian. Wieczorem docieramy<br />

do miasta aniołów – Pueblo.<br />

II 2012 r. Dzień rozpoczynamy<br />

spokojnie - śniadanie<br />

27<br />

i spacer po położonym w zielonej doli-<br />

20<br />

21

<strong>KURIER</strong> <strong>STRAŻACKI</strong> NR 143-144<br />

KS<br />

nie między trzema najwyższymi górami<br />

Meksyku Orizabą mieście Pueblo, gdzie<br />

dominuje ceramika inspirowana sztuką<br />

maurów. Błękitno-białe motywy artyści<br />

indiańscy i metyscy wzbogacili o zbrązowiałe<br />

czerwienie, barwy pomarańczowe<br />

i zielone, tworząc niespotykaną ceramikę.<br />

Podziwiając urzekające ceglasto-czerwone,<br />

ozdobione sztukaterią i ceramiką<br />

fasady domów zbliżamy się do Katedry<br />

z dwiema surowymi wieżami. Imponuje<br />

pięcionawowe wnętrze, w którym<br />

znajduje się 14 kaplic, ołtarz główny<br />

wykonany ze złota, marmuru i dymnego<br />

onyksu. Dalej udajemy się na północ<br />

od Katedry do Klasztoru Dominikańskiego,<br />

gdzie w najpiękniejszej w mieście Kaplicy<br />

poświęconej Matce Bożej uczestniczymy<br />

we mszy św. Kaplica Różańcowa<br />

przyprawia wręcz o zawrót głowy barokowym<br />

przepychem złoconych sztukaterii.<br />

Spacerkiem przechadzamy się po słonecznym<br />

starym rynku El Parian, gdzie<br />

na stoiskach można zobaczyć i oczywiście<br />

zakupić klasyczne tutejsze słodycze,<br />

fabryczną ceramikę, wyroby rękodzieła.<br />

W centrum wita nas tłoczny, ocieniony<br />

wawrzynami plac, który jest naturalnym<br />

miejscem spotkań mieszkańców.<br />

Na estradzie występują orkiestry, tancerze<br />

zachęcają przybyszów do pląsów.<br />

W ciągu starych gmachów w białych plisowanych<br />

koszulach muzycy grają marimbę.<br />

Z przewodnikiem Pawłem idziemy<br />

do niesłychanie sławnej Cafe del<br />

Portal, aby posmakować pienistej kawy<br />

z mlekiem – Lechero – uczta dla podniebienia.<br />

Przy dźwiękach muzyki i stukających<br />

obcasów tancerzy tańczących (fundango)<br />

żegnamy się z Veracruz.<br />

II 2012 r. Bardzo długi przejazd<br />

ze stanu Veracruz w kie-<br />

28<br />

runku stanu Chiapas. Poranna modlitwa<br />

w autokarze. Po drodze mijamy tropikalny<br />

stan Tabasco, z parkiem – muzeum La<br />

Venta, gdzie pod gołym niebem pośród<br />

bujnej tropikalnej roślinności wystawiono<br />

kolekcję ponad 30 wielkich omleckich<br />

rzeźb. Niestety muzeum było zamknięte.<br />

Ku naszej satysfakcji obejrzeliśmy niezwykły<br />

spektakl – miejscowi mężczyźni<br />

przebrani w ozdobione cekinami i frędzlami<br />

stroje, w nakryciach głowy, z naszytymi<br />

lusterkami wspinają się na 30 metrowy<br />

słup, następnie czterech przy dźwiękach<br />

fletu i bębna rzuca się do lotu głową<br />

w dół, przywiązani linami tylko do kostek<br />

i ramy słupa z rozpostartymi rękoma wykonuje<br />

w powietrzu dokładnie 13 obrotów.<br />

Łącznie tyle, ile lat liczy ważny mezoamerykański<br />

cykl religijny. Jest to fascynujący<br />

rytualny taniec w locie.<br />

II 2012 r. Nasz szlak prowadzi<br />

do najsławniejszych<br />

29<br />

w Chiapas ruin w Palenque, jest to nie<br />

tylko zachwycający park archeologiczny,<br />

ale jeden z nielicznych w tym regionie<br />

kompleksów wiecznie zielonych lasów<br />

tropikalnych. Drzewa otaczają skąpane<br />

w zwrotnikowym słońcu piramidy i świątynie.<br />

Wielkie rzeźbione płyty sławiące<br />

ród królewski i jego osiągnięcia. Magia<br />

tego miejsca to wynik mirażu bujnej<br />

przyrody z harmonizującą architekturą.<br />

Schodzimy na dno kanionu i wśród wspaniałego<br />

pejzażu zażywamy kąpieli. Przed<br />

nami dalsza trasa do San Cristobal de las<br />

Casas. Miejscowość położona na wysokości<br />

2100 m.n.p.m. otoczona górami.<br />

III 2012 r. Zostawiamy urocze<br />

chłodne miasteczko. Au-<br />

01<br />

tokar, poranna modlitwa w czasie przejazdu<br />

do dwóch wiosek indiańskich. Dla<br />

Majów z Chiapas najważniejsza jest religia,<br />

duchowość, rodzina, powinność<br />

oraz hierarchia społeczna. Codziennością<br />

są ceremoniały i tradycje, istnieje podział<br />

na klasy - wioskowa starszyzna strojem<br />

i inskrypcjami władzy wyróżnia się<br />

(bardzo skomplikowane). Jesteśmy zaproszeni<br />

do domu rodziny Indian Tzotzil,<br />

gdzie spróbowaliśmy ręcznie robionej<br />

i wypiekanej tortilli z różnymi dodatkami,<br />

poznajemy tkactwo i miejscowe<br />

wyroby alkoholowe. Mieszkańcy mówią<br />

językiem Tzotzil zrozumiałym tylko<br />

dla nich dialektem. Większość kobiet<br />

i dziewcząt nosi włochate wełniane czarne<br />

spódnice z bawełnianym pasem, białe<br />

lub błękitne bluzki obszyte ozdobną lamówką,<br />

mężczyźni zaś białe bawełniane<br />

spodnie, koszule i chroniące przed zimnem<br />

białe płaszcze z kędzierzawej wełny.<br />

Mieszkańcy nie lubią być fotografowani<br />

z wyjątkiem dzieci, które oczekują<br />

od turystów datków lub słodyczy. Dalej<br />

przechodzimy na mały placyk do Kościoła<br />

Jana Chrzciciela – dla Indian Chamula<br />

- najważniejsze boskie przedstawicielstwo.<br />

Piękno kościelnej fasady poruszyło<br />

nas - łuk portalu z rzędami szmaragdowo-zielonych,<br />

fioletowych, różowych,<br />

złotych i niebieskich kwiatów. Jedziemy<br />

do innej wioski indiańskiej o nazwie<br />

Mundo Indigena. Na rynku kościół<br />

i urząd władzy świeckiej. W kościele nie<br />

odprawia się nabożeństw, wewnątrz nie<br />

ma ławek. Modlący się Indianie siedzą<br />

na posadce wysypanej pachnącym sosnowym<br />

igliwiem, pośród woni kadzideł<br />

i palących się świeczek. Wzdłuż ścian stoją<br />

święci przybrani w szaty z czcią utkane<br />

przez tutejsze kobiety. Trzeba to osobiście<br />

zobaczyć, filmowanie i fotografowanie<br />

grozi wysoką kara, a nawet aresztem.<br />

Wioski słyną również z uprawy kwiatów.<br />

Na polach i ołtarzach jest multum lilii,<br />

chryzantem, mieczyków, róż. Żegnamy<br />

folklorystyczny region i dalej udajemy<br />

się do przystani w Tuxtla Gutierres,<br />

z której łodziami motorowymi wyruszamy<br />

w rejs do imponującego kanionu Sumidero.<br />

Widok niezwykły - kanionu odebrał<br />

nam mowę, jest to przyrodniczy<br />

cud natury, którego widoki onieśmielają.<br />

Urwisty wąwóz miliony lat temu został<br />

wypłukany przez dziką rzekę Rio Grijalva,<br />

dziś ujarzmiona tamą. Ogromne skalne<br />

ściany Sumidero wznoszą się na 1000<br />

m ponad poziom brunatno-zielonej wody.<br />

Płynąc zauważamy czaple, zimorodki<br />

oraz wielkie krokodyle.<br />

III 2012 r. Jedziemy przepiękną<br />

trasą, która jest ser-<br />

02<br />

cem indiańskiego Meksyku - górzysta<br />

Sierra Madre. W dziesiątkach pasm górskich<br />

nie brak wysoko położonych dolin,<br />

z poletkami kukurydzy czekającymi<br />

z nadzieją na deszcz. Indianie wypraszają<br />

deszcz u dawnych bóstw lub katolickich<br />

świętych. Z 15-tu najważniejszych<br />

grup etnicznych zamieszkujących ten<br />

stan najliczniejsi są Zapotekowie i Mistekowie<br />

żyjący w górach i na wybrzeżu.<br />

Ich przodkowie wybudowali ośrodki<br />

religijno - kulturowe m.in. Monte Alban.<br />

Historyczne centrum Oaxaca to emanujący<br />

przepychem kościół Santo Domingo<br />

– odkrywający bogactwo i estetyczną<br />

wrażliwość XVI-XVII-wiecznych dominikanów.<br />

We mszy św. uczestniczymy<br />

w jednej z pierwszych zachwycającej<br />

pięknem świątyni Św. Dominika. Świątynia<br />

doznała wielu szkód, kiedy zamieniono<br />

ją na koszary, teraz została odrestaurowana.<br />

Fasada kościoła zdobiona jest na<br />

wszystkich czterech poziomach z dwoma<br />

majestycznymi dzwonnicami. We wnętrzu<br />

białe stiuki z polichromiami i złoceniami<br />

na sklepieniu i kopule oraz we wnękach.<br />

Równie piękna Kaplica Różańcowa<br />

z wiszącymi wizerunkami świętych i apostołów<br />

i dominującymi arabeskami i aniołami.<br />

Spacerkiem idziemy pomiędzy piętrowymi,<br />

pastelowymi kamieniczkami,<br />

wybudowanymi przez Hiszpanów w XVI<br />

w., gdzie rozgościły się wspaniałe restauracje<br />

i sklepy. Mijamy dom – muzeum<br />

w którym spędził młodość Benito Juarez<br />

pochodzący z Oaxsaca szanowany mąż<br />

stanu. Dalej muzeum<br />

regionalne,<br />

filatelistyczne<br />

mieszczące się w<br />

XVII wiecznym<br />

gmachu, budynek<br />

teatru i baletu.<br />

Odwiedzamy<br />

miejscowy sklepik<br />

z produkcją<br />

czekolady, degustujemy<br />

jej różne<br />

smaki, pijemy<br />

gorącą z nutą<br />

cynamonu. Odpoczywamy<br />

na<br />

ławkach z kutego żelaza pod wawrzynem<br />

na zocalo, gdzie naszą uwagę zwraca<br />

gmach z wysokim na dwie kondygnacje<br />

freskiem o historii miasta ze szczególnym<br />

naciskiem na postać Benito Juareza.<br />

III 2012 r. Udajemy do – Taxco.<br />

Z okien autokaru podzi-<br />

03<br />

wiamy niezwykły krajobraz – góry porośnięte<br />

kaktusami i opuncjami. Białe domy<br />

kryte czerwoną dachówka nie wyższe niż<br />

trzy kondygnacje mieszczące restauracje,<br />

sklepy jubilerskie (ok. 1000 ze srebrem)<br />

i mieszkania. Początkowo miejscowi<br />

swym Azteckim władcom płacili daninę<br />

w srebrze i złocie. Po konkwiście<br />

Hiszpanie rozpoczęli działalność górniczą.<br />

Założenie pierwszego warsztatu złotniczego<br />

– Las Delicias - w 1931 r. przypisuje<br />

się Williamowi Spratlingowi, dziś<br />

ok. 80 % miejscowej ludności trudni się<br />

złotnictwem. Zbliżamy się do pięknie położonego<br />

na zboczu hotelu - olśniewający<br />

widok na miasto. Chwila przygotowania<br />

i małymi taksówkami (białymi garbusami)<br />

po wznoszących się i opadających,<br />

wąskich, brukowanych kocimi łbami<br />

uliczkach jedziemy do wspaniałej restauracji<br />

na wzgórzu na obiadokolację.<br />

Z tarasu rozciąga się imponujący widok<br />

na miasto i gwiazdę miasteczka Kościół<br />

św. Pryscylli. Wzniesiony z różowego kamienia,<br />

poświęcony rzymskiej męczennicy<br />

z I w. (legenda mówi, że na arenie lew<br />

miast ją pożreć, zaczął się łasić - została<br />

ścięta). Wybudowanie tak bogatego kościoła<br />

w całości sfinansował górnik Jose<br />

de la Borda, który zgromadził i rozdał<br />

fortunę. Do ozdobienia Kościoła użyto 23<br />

tony płatków złota, nadal grają 256-piszczałkowe<br />

organy złożone z części zwożonych<br />

na mułach z Veracruz przez 6 miesięcy.<br />

Jest 12 złotych polichromowanych<br />

ołtarzy, ołtarz główny poświęcony Matce<br />

Boskiej Niepokalanego Poczęcia z tuzinami<br />

wyrzeźbionych świętych. Boczna<br />

Kaplica poświęcona jest Indianom<br />

z niezwykłym krucyfiksem - ręce Chrystusa<br />

splecione nad głowa, gwoździe tkwią<br />

w nadgarstkach, a nie w dłoniach, stopy<br />

do krzyża przybito oddzielnie.<br />

III 2012 r. Ruszamy w stronę<br />

Perły Pacyfiku ACAPUL-<br />

04<br />

CO. Nareszcie 3 - kilometrowy tunel, melodia<br />

Acapulco i łzy szczęścia. Czujemy<br />

balsamiczne powietrze tego kurortu, jest<br />

upalnie. Orzeźwiające napoje z owoców<br />

tropikalnych m.in. mango, papai, arbuza<br />

z dodatkiem limonki są wspaniałym dopełnieniem<br />

kąpieli w hotelowym basenie.<br />

Korzystając z dobrodziejstwa orzeźwiającej<br />

bryzy plażujemy pod kokosową palmą<br />

podziwiając rozciągające się malownicze<br />

pejzaże rozległej zatoki obramowanej<br />

palmami kokosowymi, po zmroku usianej<br />

tysiącami światełek połyskujących na<br />

okalających zatokę zboczach.<br />

III 2012 r. Po śniadaniu podział<br />

na grupy - dla chętnych<br />

05<br />

wycieczka fakultatywna, pozostali korzystają<br />

z uroków Acapulco - plaża, kąpiele<br />

w ciepłych wodach zatoki lub odwiedzanie<br />

Mercado de Artesanias - pchli targ z<br />

350-cioma stoiskami oferującymi głównie<br />

turystom koszulki, wyroby szklane,<br />

sandały, maski z kokosowych łupin –<br />

wszystko z napisem Acapulco. Odpoczywamy<br />

delektując się atmosferą tego znanego,<br />

pięknego kurortu. Wieczorna wymiana<br />

wrażeń z pobytu w kurorcie i z wycieczki<br />

fakultatywnej, gdzie zafascynowani<br />

byli pokazem skoków do wody z ponad<br />

45 metrowych skał w wąską rozpadlinę<br />

w kłębiące się wzburzone fale oceanu.<br />

III 2012 r. Trasa wiedzie<br />

05 z poziomu 3000 m n.p.m. do<br />

Mexico City leżącego na wysokości 2250<br />

m n.p.m. Po drodze w hacjendzie Corteza<br />

obiad, i bardzo miłe zaskoczenie przed<br />

transferem na lotnisko mamy czas na<br />

przejście do Bazyliki Matki Bożej z Guadelupe.<br />

Radość i zadowolenie, cóż więcej<br />

można sobie życzyć. Ks. kan. Henryk<br />

Betlej odprawia mszę św. w kaplicy,<br />

w której rozpoczynaliśmy naszą pielgrzymkę.<br />

Dziękujemy Matce Bożej za<br />

szczęśliwy pobyt w Meksyku, jednocześnie<br />

zanosząc prośby o szczęśliwy powrót<br />

do kraju. Pełni wrażeń wracamy do<br />

kraju.<br />

Renata i Ryszard Kamińscy<br />

22<br />

23

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!