11 OLAĞAN GENEL KURUL ÇALIŞMA RAPORU

tutulmuştur : yatırıma %5.8, personele %22.3 oranında paylar ayrılmıştır. Bütçe açığı %27.6olarak öngörülürken, 15.9 katrilyon TL olarak belirlenen faiz dışı fazlanın, bütçenin%16.2’sına eşitlendiği gözlenmektedir. Yıl sonundaki bütçe gerçekleşmeleri faizin bütçebüyüklüğü üzerindeki baskısını gözler önüne sermektedir ; bütçe için öngörülen rasyolaraşılmış bulunmaktadır. Faiz ödemelerinin bütçe harcamalarına oranında %21.3’lük bir sapmaortaya çıkmıştır.Bütçede öngörülen 42.8 katrilyon TL tutarında faiz ödeneği yıl sonunda 51.9katrilyon TL olarak bağlanmıştır. Faiz ödemelerinin vergi gelirlerine oranı %73.9 olaraköngörülmüşken, %87’ye, bütçe açığı %33.8’e ulaşmış, son kalemde %44.3’lük bir sapmabelirmiştir. Buna karşın personel harcamalarındaki sapma %5.9 ile sınırlı kalmıştır.Yatırımlarda artış yönünde %20.1’lik bir sapma görülmektedir ancak nihai olarak yatırımharcamalarının bütçenin yalnızca %6.0’sına eşit olduğu dikkate alınırsa, söz konusu artışınönemsenemez bir düzeyde kaldığı görülecektir. Sosyal güvenlik amaçlı transferlerinöngörüleni %41.3 oranında aştığı gözlenmektedir ancak, faiz ödemelerine yapılan ödemelerinsosyal güvenlik amaçlı ödemelerden 4.6 kat daha fazla olduğu da mutlaka dikkate alınmalıdır.Kısa vadeli ve yüksek faiz üzerinden yapılan borçlanmanın da etkisiyle Aralık 2002 sonundaiç borç stokunun 149.9 katrilyon TL’ye ulaştığı saptanmaktadır.♦17. stand-by anlaşması ile uygulamaya konulan dezenflasyon programı bağlamında kamusaliç borcun dış borçla ikamesi benimsenmiş, atıl rezerv birikimini sağlamak için parasal vealternatif maliyeti yüksek dış borçlanmaya başvurulmuş ve dış finansman/borçlanmayurtdışına sermaye çıkışını finanse etmekte kullanılmıştır. Şubat 2001 tarihinde beliren kriz,IMF denetimini ve bu kurumdan alınan dış borcu hızla artırmıştır. IMF’ den 2000 yılındanitibaren, yeniden gözden geçirmelerin ışığı altında sağlamayı taahhüt ettiği toplam 31.9milyar dolar tutarındaki ek kolaylığın (kredinin) 2002 yılı sonu itibariyle 28.1 milyar dolarlıkbölümü kullanılmıştır. Kalan 3.7 milyar dolarlık kredinin 4. Gözden Geçirme ile birlikte 1.6milyar doların serbest bırakılmasının ardından izleyen gözden geçirmelerin olumlusonuçlanmasıyla birlikte 2003 ve 2004’te 1.1’er milyar dolarlık dilimlerin serbest bırakılmasısöz konusu olacaktır Burada önemli olan bir nokta da Hazine’nin IMF’ den sağladığıkaynakların 11.9 milyar dolarlık kısmının iç borçlanmanın finansmanında kullanılmışbulunmasıdır. Kriz ile birlikte hızlanan dış borçlanmanın etkisiyle Aralık 2003 sonundakonsolide bütçe dış borç stoku 56.8 milyar dolara ulaşmıştır.V. AKP Hükümetinin Tasarımı ve Uygulaması♦AKP hükümetinin ekonomik ve siyasal programının dayandığı temel belgeler 16 Kasım2003 tarihli Acil Eylem Planı ile 58. Hükümet Programı (58.HP) ve 59. Hükümet Programıdır(59. HP). 59. HP’ de bu üç belge arasında “organik bir devamlılık ve hükümet etme mantığıaçısından süreklilik” olduğu belirtilmektedir. İlgili belgelerde yer alan tüm ekonomik,yönetsel ve siyasal tasarımlar arasında yakın bağlantılar olmasına karşın, konumuz açısındansalt kamu maliyesine ilişkin olanları ele alacağız.♦ AEP ile hükümet programları ve IMF’ nin gerçekleştirdiği Gözden Geçirme’ ler öncesindeyazılmış bulunan niyet mektuplarında sürekli öne çıkarılan husus bütçe ve kamu kesimi temelfazlasıdır (faiz dışı fazla). Bu bağlamda maliye politikasının temel önceliğinin mali disiplinisağlayarak borç stokunu sürdürebilir düzeye indirmek ve makro istikrarı koruyacak faiz dışıfazlaya ulaşmak olduğu vurgulanmaktadır. AEP’ de “kapsamlı vergi reformu” doğrultusunda,58. Hükümetin ilk bir ay içinde Mali Milat’ı kaldıracağı, ilk üç ay içinde de “vergi barışıprojesi”ni, yani vergi affını gerçekleştireceği belirtilmiştir. AEP ve hükümet programlarındaöne çıkan bir düzenleme de “Kamu Mali Yönetimi” alanında yapılacak düzenlemelerdir.Bütçe birliğinin sağlanması ve kuruluşlara bütçe uygulamalarında daha fazla esneklik vesaydamlık vaatleriyle planlanan Muhasebe-i Umumiye Kanunundaki değişiklikler ve