department for preventive conservation national ... - WebSajtovi

akciju kojom se bave konzervatori, čiji opseg delatnostiide od preventivne zaštite do aktivne konzervacije i restauracije,i koji moraju, mada se pre svega bave fizičkimaspektima umetničkog dela, biti u svakom trenutkusvesni uticaja svoga rada na kulturno istorijski i estetskiintegritet artefakta, koji im je u rukama. Razvijanjekritičkog odnosa prema restauratorskom zahvatu dugotrajanje proces, ali je on i suštinska razlika izmeđuobične, manuelne veštine i konzervacije i restauracije,kao kulturološkog akta koji objedinjuje umetnost prošlostisa vremenom sadašnjim.Jasno je da je temeljno interdisiplinarno obrazovanjeosnova stvaranja kvalitetnog kadra. Ali u muzejskojrealnosti konzervatorska odeljenja, tamo gde postoje,imaju veoma šaroliku kadrovsku i obrazovnu strukturu.Sistematizacije su različite, a formalno obrazovanječesto nije adekvatno. Tako je nastala situacija da novozaposlenitek dolaskom u muzej imaju prvi kontakt sakonzervacijom i restauracijom, da se tek tu sreću sa tehnologijomi metodologijom konzervatorskog rada i etičkimproblemima koji se javljaju. Sistem stalne profesionalneedukacije, evaluacije rezultata, licenci koje bi seperiodično obnavljale – za sada ne postoji.Jedan od elemenata za prevazilaženje sadašnjeg stanjaje i mogućnost koju imaju muzeji da iznutra pokrenuproces podizanja i obogaćivanja znanja zaposlenih, uskladu sa potrebama koje nameće savremena muzejskapraksa. Muzeji mogu i moraju da budu deo obrazovanjau zaštiti kulturnog nasleđa, delujući na više načina, uzavisnosti od raspoloživog kadrovskog potencijala,prostornih i organizacionih mogućnosti.U GMS osmišljena su tri pravca rada na edukacijislikara konzervatora:Program obuke pripravnika, koji kombinuje teorijskaprodubljivanja sa praksom.Pripravnici rade pod stalnim nadzorom, upućuju seu različite metode rada, materijale i aparaturu. Ovo zahtevaveliko angažovanje mentora, ali omogućuje da se,nakon položenog državnog ispita, mladi saradnici postepenoosamostaljuju, uz stalnu kritičku distancu i preispitivanjeurađenog, što potvrđuje ispravno postavljeneetičke principe. Ovaj način je primenjivan u radu samladim saradnicima u toku 2003. i 2004. godine.Permanentna profesionalna edukacija stalno zaposlenihsaradnika odvija se preko stručnih susreta, okruglihstolova, radionica, predavanja eminentnih eksperatai izložbi restauriranih dela. Sve su to načini za razmenuiskustava, za upoznavanje sa novim materijalimai tradicijama drugih škola. Cilj je da se proširi i produbispektar metoda i među njima izabere najbolja. U tusvrhu se prisustvovalo brojnim seminarima: Metode retuša,Sanacija drvenih nosilaca, Novi pristup čišćenjuslika (u okviru projekta pomoći muzejima u Beograduseminare su držali predavači italijanske restauratorskeškole iz Firence), a organizovane su i video prezentacijeo metodi podlepljivanja slika na hladno, kao i o metodamarada konzervatora iz Danske.Saradnja na edukaciji studenata Akademije umetnostiu Novom Sadu na izbornom predmetu Konzervacijai restauracija slika.Uz dobru volju i adekvatnu organizaciju, moguće jeuključiti studente konzervacije u rad ateljea na odabranimeksponatima. Korist je višestruka: šire se osnovniprincipi struke, kreiraju se “krugovi”koji postaju rasadnicibudućih konzervatora, širi se krug prijatelja muzeja...Studenti treće godine koji su izabrali ovaj predmetdolaze jednom nedeljno i rade pod nadzorom svog profesorai konzervatora Galerije na slikama iz fonda GMS.U toku je rad druge grupe polaznika (zimski semestar),a nakon treće grupe (letnji semestar 2004./2005.) biće76cess, but it is also the essential difference between asimple, manual skill and conservation and restorationas a cultural act which unites art of the past with presenttimes.It is clear that a thorough interdisciplinary educationis the foundation of creating good personnel. However,in the reality of museums, the conservation departments,where existing, have very diversely trained personnel.Structures differ and the formal education is veryoften inadequate. So now there is a situation wherenewly employed staff have their first contact with conservationand restoration upon their arrival in the museum,only then getting acquainted with the technologyand methodology of the conservation processes andethical problems that might occur.A system of professional training, evaluation of theresults or periodically ratified licenses does not exist.One of the elements for solving the problem is thepossibility that museums themselves start the process ofimprovement and expansion of the knowledge possessedby the personnel inside their own institutions, in accordancewith the needs set by contemporary museumpractice. Museums can and must be a part of protectionof cultural heritage education, acting in several directions,depending on the available personnel potential,spatial and organizational abilities.Three directions for education of painter-conservatorswere developed in the Gallery of Matica Srpska:A program for apprentice training, which combinestheoretical knowledge with practice. The apprenticeswork under constant supervision; they are introducedinto different working methods, new material and devices.The supervisors are expected to be constantly engaged,but this enables young associates to gradually becomemore and more independent, after having passedthe state exam, and obtain a permanent critical reevaluationsense, which confirms well-adopted ethicalprinciples. This direction of training the young associateswas undertaken in 2003 and 2004.Continuous professional education of employees isconducted through professional meetings, discussions,workshops, lectures by eminent experts and exhibitionsof restored works. These are all ways of exchanging experience,getting familiar with new materials and variousapproaches. The goal is to expand and enhance thescope of methods and to choose the best one. Several seminarswere attended for that purpose: Methods of retouching,Repair of wooden supports, New approach tocleaning of paintings (as a part of the project of museumaid in Belgrade, the seminars were held by lecturersfrom a restoration school in Florence). Video presentationson methods of cold lining of paintings and on methodsof conservation by conservators from Denmarkwere also attended.Cooperation with the Academy of Fine Arts in NoviSad on education of conservation and restoration students.With good will and adequate organization, it is possiblefor the students of conservation to participate inthe work of atelier on the exhibition pieces that were selected.The benefits are numerous: basic principles ofthe profession are popularized, the groups that will serveas the starting point for many future conservators arecreated, number of the friends of museums increases…Third year students who chose this subject come to theworkshop and once a week they work under the supervisionof their professors and conservators from theGallery, on the paintings of the Gallery of Matica Srpskacollections. At the moment, the second group of students(winter semester) works in the atelier, and after