department for preventive conservation national ... - WebSajtovi

sopstvenim interesima, koju je sastavila grupa kojupredstavljaju neki od najbogatijih svetskih muzeja; onine govore, kao što nagoveštavaju, u ime međunarodnemuzejske zajednice”. Australijski muzeji, koji se zalažuza vraćanje aboridžinskih kostiju i kose i drugih ljudskihostataka, iz kolekcija Evropskih prirodnjačkih muzeja,takođe, ne odobravaju ovu deklaraciju. Opšti principAAM-ovog etičkog kodeksa za muzeje navodi da“različiti zahtevi za vlasništvo koji se polažu u vezipredmeta koji su u (muzejskom) vlasništvu moraju bitirazmotreni otvoreno, ozbiljno, odgovorno i uz poštovanjedostojanstva svih zainteresovanih strana.”Neki smatraju da bi prihvatanje ove deklaracije mogloda ima mnoge ozbiljne posledice za rešavanje pitanjavlasništva u budućnosti. Iračko kulturno nasleđekoje je stradalo u ratu i bombardovanju te zemlje, a zakoje su sebe nadležnima proglasile Britanija i Amerika,a Britanski muzej već poslao svoje stručnjake u Bagdad,moglo bi da doživi istu sudbinu kao i kolonijalizovanipredmeti u prethodnim periodima. Iako su njihove humanitarnenamere neosporne, postoji strah da bi, ukolikose ova deklaracija o univerzalnim muzejimaozbiljno shvati, jednog dana Iračka kulturnazaostavština mogla da bude povodza sličnu takvu deklaraciju, kojom se odbijanjen povratak u Irak i potvrđuje Britanskimuzej kao njen vlasnik, kao u slučajuGrčke.Osim zamerki da je deklaracija posledicastraha direktora nekih muzeja daće njihove zgrade ostati bez svojih najvrednijihkolekcija, bilo je još nekolikokritika na ideju univerzalnog muzeja.Džordž Abungu, bivši generalni direktorNacionalnog muzeja Kenije, smatra dasvaki muzej ima nešto naročito, što mudaje univerzalnu vrednost za čovečanstvo, pase onda pita da nije možda kriterijum za pridruživanjegrupi univerzalnih muzeja to da je muzejsmešten u Evropi ili Severnoj Americi.Veliki broj kritičara ističe da muzejske kolekcije,umesto jedinstvenog, daju jednostrani pogled na svet.Ove kritike su produžetak rasprave o važnosti univerzalnihvrednosti, pokrenute u mnogim disciplinama odsociologije do estetike, ljudskih prava i filozofije - identifikovatiuniverzalno, koje nije samo projekcija Zapadnihkulturnih vrednosti. Mark O’Nil, upravnik muzejau Glazgovu, misli da muzeji ne samo da ne naglašavajuuniverzalnost, već su usmereni na posebnost i razdvojenostmeđu kulturama. Muzeji koji tvrde da imaju univerzalnistatus, već decenijama ili vekovima imaju galerije,koje su posvećene različitim svetskim kulturama uokviru iste zgrade. Oni su univerzalni, ili bar globalni, ugeografskom smislu još od svojih početaka, ali se ne možereći da oni promovišu liberalni pogleda na svet. Onivide svet kao jedinstvo, ali jedinstvo kojim vlada Zapadi gde su Zapadne estetske vrednosti prihvaćene kao univerzalnisistem vrednosti. Ali čak ni za sam “Zapad”ovekolekcije nemaju univerzalni opseg.“Kako su one uglavnomproizvod bogatih muških kolekcionara, mnogeoblasti života nedostaju, kao što su predmeti povezanisa dnevnim životom žena i dece, dok neki drugi aspektidominiraju, naročito oružje i materijal za koji se mislida ima umetničku vrednost. Nedostaju, takođe, i predmetikoji su poverljivi ili sveti u Zapadnoj kulturi, kaošto su telesni ostatci skoro preminulih Evropljana ilimoderna pornografija, dok je cela oblast nematerijalnekulture, takođe, odsutna.” smatra Nil Kertis, viši kustosMarischal muzeja Aberdeen univerziteta.Ovih 18 muzeja možda zaista imaju pravni argumentSome feel that acceptance of this Declaration couldcause serious consequences for solving the ownershipclaims in future. The Iraqi cultural heritage destroyedby the war and the bombing of this country, over whichGreat Britain and America took control, and the BritishMuseum already sent their experts to Baghdad, couldhave the same destiny as the seized objects from the colonialtimes. Although their humanitarian intentionsare indisputable, it is feared that, if this Declaration onuniversal museums was taken seriously, Iraqi culturalheritage could one day motivate a similar declarationwhich denies its return to Iraq and confirms the BritishMuseum as its owner, like in the case of Greece.Beside the objections that the Declaration is theconsequence of fear of some museums’ managers thattheir buildings could be deprived of their most valuablecollections, there were several other criticisms to theidea of the universal museum. George Abungu, the formergeneral manager of the National Museum of Kenya,feels that every museum has something special that makesit universally valuable to themankind, and then he wonders ifa criterion for joining the groupof universal museums is that amuseum is located in Europe orNorth America.A large number of criticsemphasize that the museum collectionsprovide a unilateralinstead of a universal view ofthe world. These criticisms arethe continuation of the disputeon the importance of theuniversal values, which startedin many disciplines fromsociology to aesthetics, humanrights and philosophy –to identify the universal thatis more than just a projectionof the Western cultural values.Mark O’Neill, the managerof the Glasgow Museumthinks that museums notonly do not emphasize universality,but they are directedtowards the particulari-Beninske bronze u Kraljevskojakademiji umetnosti u Londonu ty and diversity among cultures.These museums thatBronze from Benin from Royalart academy in London claim to have universal status,have galleries dedicatedto various world cultures within the same buildingfor decades or even centuries. They are universal, or atleast global, in a geographical sense, from their earlydays, but one cannot claim that they promote a liberalview of the world. They see the world as a unity, but aunity governed by the West and where the Western valuesare accepted as a universal value system. But thesecollections do not have a universal scale even for the“West” itself. “As they are generally the product ofwealthy male collectors, many areas of life are absent,such as objects associated with the daily lives of womenand children, while other aspects predominate, notablyweaponry and material seen as having artistic merit. Alsomissing are items that are confidential or sacred inWestern culture, such as the bodily remains of recentlydead Europeans or modern pornography, while the wholerealm of non-material culture is also absent. We cannotpretend that museum collections have a universalscope”, says Neil Curtis, senior curator at MarischalMuseum, University of Aberdeen.63