department for preventive conservation national ... - WebSajtovi

Nematerijalna baštinaPrema najsavremenijoj definiciji nematerijalnebaštine to su:procesi koje su ljudi usvojili sa znanjem, veštinamai kreativnošću koje ih informišu i koje su oni samirazvili, proizvodi koje ljudi stvaraju, kao i resursi,prostori i drugi aspekti društvenog i prirodnogkonteksta koji su neophodni sa njihovu održivost; oviprocesi daju ljudskim zajednicama osećaj kontinuitetasa prethodnim zajednicama i bitni su za kulturniidentitet kao i za očuvanje kulturne raznovrsnostii ljudske kreativnosti.Oblici nematerijalne baštine uključuju , izmedjuostalog, i jezike, usmenu tradiciju, običaje, muziku,igru, rituale, festivale, narodnu medicinu, pripremu iprezentaciju hrane, zanate i veštinu arhitekture. Rezultatenematerijalne kulturne baštine možemo videti,dodirnutili ili čuti, ali veštine i tehnike kao isam čin stvaranja nemaju materijalni oblik. Veštine itehnike su, prema tome, nematerijalne.Sistemi živih riznicaŽivu riznicu čine osobe koje u najvećoj mogućojmeri poseduju veštine i tehnike neophodne za stvaranjeodabranih aspekata kulturnog života ljudi i zanastavak postojanja njihove materijalne kulturnebaštine.….Očuvanje nematerijalne kulturne baštine podrazumevaidentifikaciju, konzervaciju, širenje, zaštitu,promociju i prenošenje veština i tehnika koje su neophodneza stvaranje. Ovo podrazumeva i posebnapriznanja i podršku ljudima koji, kao žive riznice,poseduju takve veštine i tehnike u najvećoj meri.Očuvanje se može postići samo kroz odgovarajućupolitiku praćenu zakonskim rešenjima.….Osnovnu svrhu sistema živih riznica čini očuvanjeveština i znanja neophodnih za realizaciju onihkulturnih manifestacija za koje su odgovarajuće nacionalneorganizacije u zemljama članicama UNES-KO-a utvrdile da imaju veliku istorijsku ili umetničkuvrednost.Sistem treba da nagradi ljude koji poseduju veštinei znanja neophodne za identifikovane kulturnemanifestacije kako bi ih ohrabrio da:- nastave svoj kreatnivni rad;- gdegod je poželjno, razvijaju i šire granice svograda;- istovremeno, u svim situacijama, podučavajumladje kako bi oni preuzeli njihovu ulogu kadaza to dodje vreme.Sistem treba da ohranri i mladje ljude da se posvetesavladavanju veština i tehnika neophodnih zaidentifikovane kulturne manifestacije ukazujući namoguća buduća priznanja i podršku, nacionalni imedjnarodni ugled koji mogu steći ukoliko dostignupotrebni kvalitet u radu.(Dokument UNESKO-a i Korejske Nacionalnekomisije za UNESKO “Smernice sa stvaranje sistemaživih riznica”, 2004)….U tekstovima koji se odnose na očuvanje nematerijalnebaštine u engleskom se ravnopravno koristetri termina da označe osobe koje spadaju u sistem živeriznice. Sva tri termina se mogu prevesti na srpskikao “čuvari” ili “čuvari znanja”.118INTANGIBLE CULTURAL HERITAGE and UNESCOBearing in mind that it is new concept in the waymuseum institutions function and diversity of programmesbased on safeguarding of intangible heritage,UNESCO explained the notion ’intangible cultural heritage’:“Intangible cultural heritage is defined as thepractices, representations, expressions as well as knowledgeand skills that communities, groups and, in somecases, individuals recognize as part of their culturalheritage. Intangible cultural heritage, which is sometimescalled ‘living cultural heritage’, is manifested in thefollowing domains:- oral tradition and heritage;- performing arts;- social practices, rituals and festive events;- knowledge and practices concerning nature andthe universe;- traditional craftsmanship;Transmitted from generation to generation, constantlyrecreated by social communities and groups in responseto their environment, as their interaction with natureand historical conditions of existence, intangiblecultural heritage provides people with a sense of identityand continuity. Significance of intangible culturalheritage lies in its promoting, sustaining and developingof cultural diversity and human creativity.” 10‘Masterpieces of Oral and Intangible Heritage ofHumanity’ is a title UNESCO granted on 18 th of May2001, for the first time, to 19 outstanding cultural spacesand expressions from different parts of the world.Selection criteria were as follows:- outstanding value,- evident roots in the cultural tradition,- affirmation of the cultural identity,- being source of inspiration for intercultural exchange,- contemporary social and cultural role,- proved excellence in the application of the skill,- affirmation as unique testimony of living culturaltraditions,- being at risk of disappearance.Proclaimed masterpieces are:- The Garifuna Language, Dance and Music – Belize- The Oral Heritage of Gelede – Benin- The Oruro Carnival – Bolivia- Kunqu Opera – China- The Gbofe of Afounkaha: the Music of the TransverseTrumpets of the Tagbana Community – Coted’Ivoire- The Cultural Space of the Brotherhood of the HolySpirit of the Congos of Villa Mella – Dominican Republic- The Oral Heritage and Cultural Manifestations ofthe Zapara People – Ecuador and Peru- Georgian Polyphonic Singing – Georgia- The Cultural Space of Sosso-Bala in Nyagassola –Guinea- Kutiyattam, Sanscrit Theatre – India- Opera dei Puppi, Sicilian Puppet Theatre – Italy- Nogaku Theatre – Japan- Cross Crafting and its Symbolism in Lithuania –Lithuania- The Cultural Space of Jemaa el-Fna Square – Morocco- Hudhud Chants of the Ifugao – Philippines10 Convention adopted on 32nd session of The UNESCOGeneral Conference in September 2003 in Paris