Beleidsnotitie

Afdeling GrondgebiedBeleidsnotitieWonen in het buitengebieden paardenhouderijen

BeleidsnotitieWONEN IN HET BUITENGEBIEDEN PAARDENHOUDERIJENVastgesteld in de raadsvergadering van: ……………….De voorzitter,De griffier,.……………………………….

Inhoud1. Inleiding 32. Wonen in het buitengebied 43. Paardenhouderijen in het buitengebied 62

1. InleidingUiterlijk 16 september 2014 dient door de gemeenteraad de algehele herziening van hetbestemmingsplan ‘Buitengebied Borne’, te worden vastgesteld. Het geldende bestemmingsplan(vaststelling 16 september 2004) is dan 10 jaar oud en dient ingevolge de Wet ruimtelijke ordening teworden geactualiseerd. Het bestemmingsplan zal aangepast worden aan een aantal ontwikkelingen diesinds 2004 (en 2010) hebben plaatsgevonden. De belangrijkste ontwikkelingen zijn de Omgevingsvisie enOmgevingsverordening Overijssel en gewijzigd dan wel nieuw gemeentelijk beleid. De Woonvisie Borne2010 – 2014 (vastgesteld door de gemeenteraad op 9 november 2010) is een van de gemeentelijkebeleidsstukken die aanleiding geeft om voor een aantal aspecten de beleidsmatige ruimte in hetbestemmingsplan vast te leggen.Vooruitlopend op de algehele herziening van het bestemmingsplan ‘Buitengebied Borne’ wordtgeadviseerd om een visie te ontwikkelen ten aanzien van deze beleidsruimte per thema.In deze notitie ‘Wonen in het buitengebied en paardenhouderijen’ wordt vooruitlopend op de volledigenota van uitgangspunten (hierin komen alle thema’s aan de orde inclusief de planning voor de procedure),alvast specifiek ingegaan op nieuwsvestiging van burgerwoningen in het buitengebied. De reden hiervooris gelegen in het feit dat de gemeente Borne de afgelopen jaren geconfronteerd is met diverse verzoekenvoor nieuwe ontwikkelingen op dit gebied en er behoefte aan geactualiseerd beleid bestaat voor ditthema.Tevens wordt in deze notitie ingegaan op het onderdeel ‘paardenhouderijen in het buitengebied’. In hethuidige bestemmingsplan ‘Buitengebied Borne’ zijn paardenhouderijen bestemd met een agrarischbouwblok en zijn de regels die gelden voor agrarische bedrijven van toepassing. Een meer specifiekeregeling voor de paardenhouderijen blijkt echter wenselijk, mede gelet op de soort bouwwerken dievoorkomen bij een paardenhouderij en het huisvesten van grooms.3

2. Wonen in het buitengebiedIn de Woonvisie Borne 2010 – 2014 wordt ingegaan op wonen in het buitengebied. In het buitengebiedvan Borne bestaan twee vormen van permanente bewoning, te weten wonen in een burgerwoning enwonen in een dienstwoning behorend bij een (agrarisch) bedrijf.DienstwoningenIn het vigerende bestemmingsplan ‘Buitengebied Borne’ is ten aanzien van dienstwoningen opgenomendat in principe één dienstwoning is toegestaan bij een (agrarisch) bedrijf en bij uitzonderingen geen oftwee. Het realiseren van nieuwe tweede dienstwoningen wordt in het bestemmingsplan niet mogelijkgemaakt.BurgerwoningenBurgerwoningen zijn niet aan het buitengebied gebonden en horen daarom principe in de dorpskernen.Extra burgerwoningen in het buitengebied leiden tot een toename van de verstedelijking en aantastingvan de openheid van het landelijk gebied van het buitengebied en kunnen daarnaast leiden totbelemmeringen voor de bedrijfsvoering van agrariërs in het buitengebied. In overeenstemming met hetRijks- en provinciale beleid (SER-ladder en Omgevingsvisie) wordt derhalve voorgesteld om de bouw vannieuwe burgerwoningen uit te sluiten.Uitsluitend met de toepassing van de regelingen “Rood voor rood, Vrijkomende Agrarische Bebouwing,Nieuwe landgoederen” kunnen er, in het buitengebied woningen worden gebouwd. Door de verplichteinvesteringen (provinciaal beleid) in ruimtelijke kwaliteit en landschap draagt een nieuwe burgerwoning alsgevolg van een van deze regelingen bij aan een kwaliteitsverbetering in of van het buitengebied. Tevensbiedt het bestemmingsplan de mogelijkheid voor woningsplitsing bij zeer grote bouwvolumes (woningenvan meer dan 900 m³).Daarnaast dienen bestaande ontwikkelingen waarvoor inmiddels concrete afspraken zijn gemaakt ofplanologische kaders voor zijn, dan wel voortvloeien uit het coalitieprogramma 2010 – 2014 (enkelewoningen direct aansluitend aan de bestaande dorpskernen van Hertme en Zenderen) van uitsluiting teworden uitgezonderd. Het gaat hierbij om de Erven Borne Hertme, de wijkerslocatie Hemmelhorst, ErveRupert (ervenprincipe) en een aantal kavels (’t Hesseler) waarover reeds afspraken bestaan metparticulieren.Naast deze gevallen kunnen uit de inventarisatie ten behoeve van het te actualiseren bestemmingsplan‘Buitengebied Borne’ nog andere situaties (bijvoorbeeld voormalige inwoonsituaties) naar voren komen,die er mogelijk toe leiden dat er extra woonbestemmingen in het plan worden opgenomen.4

De haalbaarheid en wenselijkheid – gelet op mogelijke precedentwerking – van deze gevallen zullennader moeten worden onderzocht.5

3. Paardenhouderijen in het buitengebiedIn het buitengebied van Borne komen enkele paardenhouderijen voor. Er kan een onderscheid wordengemaakt tussen gebruiksgerichte en productiegerichte paardenhouderijen. Onder een gebruiksgerichtepaardenhouderij wordt verstaan: een paardenhouderij waar het rijden met paarden primair gericht is op deruiter/amazone. Onder een productiegerichte paardenhouderij wordt verstaan: een paardenhouderij waaruitsluitend of in hoofdzaak handelingen aan en/of met paarden worden verricht die primair gericht zijn ophet voortbrengen, africhten en trainen en verhandelen van paarden.In Borne komen de volgende paardenhouderijen voor:Gebruiksgericht- Pension De Oale Greeuw, Piepersveldweg 7 Borne;- Stoeterij De Bonte Parels, Zeilkerweg 8 Zenderen;Productiegericht- Stoeterij De Hemmelhorst, 5 e Hemmelhorst 2 Borne;- Stal Heijdens (sportstal), Elhorsterweg 3 Zenderen;- Paardenhandel Leuveld, Hesselerweg 11 Borne.In het huidige bestemmingsplan hebben deze paardenhouderijen dezelfde bestemming (‘Agrarisch’) alsagrarische bedrijven. Dit betekent dat ook de bouwmogelijkheden gelijk zijn aan die van agrarischebedrijven. Omdat paardenhouderijen veelal specifieke bouwwerken en voorzieningen (denk aan:opslagruimte, rijhal, buitenrijbak, paddock, stapmolen en verlichting) behoeven, wordt voorgesteld om eenaparte regeling voor paardenhouderijen binnen de bestemming ‘Agrarisch’ op te nemen. Dit kan door eenpaardenhouderij te bestemmen als ‘Agrarisch’ met specifieke functieaanduiding ‘productiegerichtepaardenhouderij’ dan wel ‘gebruiksgerichte paardenhouderij’. Door het expliciet toe staan van specifiekevoorzieningen, kunnen daar ook voorwaarden aan worden verbonden, hetgeen een verrommeling van hetlandelijk gebied tegengaat.In het kader van de actualisering van het bestemmingsplan, zal nader advies worden ingewonnen over denoodzaak van de aanwezigheid van een verblijfsruimte, niet zijde een woning, voor grooms en stagiairesbij productiegerichte paardenhouderijen. Het houden van (waardevolle) paarden vereist permanenttoezicht. Conform de handreiking Paardenhouderij en Ruimtelijke Ordening van de VNG (2009), dientgelet op de aard van de werkzaamheden en de noodzakelijke toezicht, een verblijfsruimte - niet zijnde eenwoning - voorhanden te zijn, daar waar gebruik wordt gemaakt van grooms en stagiaires. Naar verluidtblijken onderwijsinstellingen uitsluitend stagiaires te plaatsen (intern) wanneer daarvoor een afzonderlijkeverblijfsruimte aanwezig is. Ook blijken verzekeringsmaatschappijen de eis te stellen dat permanenttoezicht door mensen die verblijven in (of nabij) de stal plaatsvindt, aangezien het veelal waardevollepaarden betreft. Stoeterij de Hemmelhorst heeft in 2005 advies ingewonnen bij DLV Adviesgroep. Dit

ureau heeft hiertoe een beoordeling en onderbouwing opgesteld voor de bouw van een aantal slaapannexrustruimten op Stoeterij de Hemmelhorst. In deze beoordeling onderschrijft DLV Paardenhouderijde noodzaak van 24 uurs toezicht op een bedrijf met een omvang als die van stoeterij de Hemmelhorst.De omvang van 2 ruimtes is noodzakelijk, echter gelet op de eis die gesteld wordt aan het huisvesten vanstagiairs, acht DLV Paardenhouderij 3 á 4 extra ruimten bij stoeterij de Hemmelhorst als reëel.Wanneer slaap- annex verblijfsruimten in het bestemmingsplan worden toegestaan bij productiegerichtepaardenhouderijen, dient in het bestemmingsplan hiertoe nadere voorwaarden te worden opgenomen tenaanzien van: het aantal m², het aantal verblijfsruimten, de eis dat een verblijfsruimte inpandig moetworden gerealiseerd in een met vergunning opgericht gebouw ten behoeve van de paardenhouderij, deeis dat voorzieningen als toilet en douche gemeenschappelijk moeten zijn, dat er geen zelfstandighuishouden gevoerd mag worden en dat de gebruikers van de verblijfsruimten elders een hoofdverblijfdienen te hebben.Bekend is dat zowel stoeterij De Hemmelhorst als stal Heijdens reeds sinds geruime tijd beschikken oververblijfsruimten voor grooms/stagiaires. Bij stoeterij De Hemmelhorst maken enkele verblijfsruimten deeluit van een inmiddels onherroepelijke bouwvergunning. Voorgesteld wordt om de verblijfsruimten (voorzover deze niet reeds deel uit maken van een onherroepelijke bouwvergunning c.q.omgevingsvergunning) bij stoeterij De Hemmelhorst en stal Heijdens - voorzover voor de bouwkundigeaanpassingen een omgevingsvergunning is vereist - in elk geval toe te blijven staan tot deinwerkingtreding van het te actualiseren bestemmingsplan ‘Buitengebied Borne’, waarbij de afweging zalworden gemaakt om dit thema al dan niet planologisch te regelen.7

December 2011 © Gemeente BorneBezoekadres: Rheineplein 1, 7622 DG BornePostadres: Postbus 200, 7620 AE Bornewww.borne.nl