22.08.2015 Views

िव दे ह िवदेह Videha িবেদহ िवदेह

िवशेष:

िवशेष:

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>िव</strong> <strong>दे</strong> <strong>ह</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> <strong>Videha</strong> <strong>িবেদহ</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक ई पिका <strong>Videha</strong> Ist Maithili Fortnightly e Magazine <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक '<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>''<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>' ५० म अंक १५ जनबरी २०१० (वषर् ३ मास २५ अंक ५०)http://www.videha.co.in/ मानुषीिम<strong>ह</strong> संस्कृ ताम्िभ न–िभ न लेखक ारा साि<strong>ह</strong> यक यथाथर्ताक मू यांकन कयल गेल। िमि<strong>ह</strong>रक सपादक सुधांशु शेखर चौधरी(1920–1990) वा<strong>दे</strong>–वा<strong>दे</strong> जायते त वबोध नामे एक सीिरज चलौलिन जाि<strong>ह</strong>मे उक् त आलेखाि<strong>ह</strong> कािशत भेलजाि<strong>ह</strong>मे <strong>ह</strong>ुनक कटु आलोचना कयल गेल।िदशा बोधक समीक्षकयिप ओ जीवन पयर् त अंेजी साि<strong>ह</strong> यक अ ययन–अ यापन िनरल र<strong>ह</strong>ला<strong>ह</strong> जाि<strong>ह</strong>मे समीक्षाक चूर सामीउपल ध छैक, िक तु मातृभाषामे समीक्षाक सवर्था अभाव <strong>दे</strong>िख ओकरा अिभविर्त करबाक उे यसँ उ ेिरतभऽ मैिथलीमे समीक्षा िलखबाक शुभार भ कयलिन। ि<strong>ह</strong>नक वृ<strong>ह</strong>त समीक्षा मक कृित काशमे आयल ोफेसरगंगापित िसं<strong>ह</strong> (1894–1969)क सय: कािशत उप यास सुशीला () पर जे दरभंगासँ कािशत िमिथलािमि<strong>ह</strong>रक सपादक सुरे झा सुमन ( 1910–2002) कािशत कयलिन। एकर म<strong>ह</strong>व एि<strong>ह</strong> कारणेँ अिछ जेउप यासकार उप यासमे कितपय थल पर मैिथली श दक बदलामे ि<strong>ह</strong> दी श द–समू<strong>ह</strong>क योग कयने र<strong>ह</strong>िथतकर आ सतकर् ितवाद कयलिन। इए<strong>ह</strong> आलेख ि<strong>ह</strong>नका मैिथली आलोचनामे वेशक ार खोललक तथाि<strong>ह</strong>नका यश वी बनौलक। जनमानसक ई धारणा छलैक जे मैिथलीमे जे िलखल जाइत छैकसे ठीक छैकतकर आलोचना नि<strong>ह</strong> <strong>ह</strong>ोमक चा<strong>ह</strong>ी। एि<strong>ह</strong> पर कतेक <strong>िव</strong>वाद चलल। मैिथलीक युवा साि<strong>ह</strong> य िच तक बाबूभुवने वर िसं<strong>ह</strong> भुषन (1907–1944) ि<strong>ह</strong>नका अ यिधक ो साि<strong>ह</strong>त कयलिथन।यिप ि<strong>ह</strong>नकि<strong>ह</strong>सँ मैिथलीमे इित<strong>ह</strong>ास–लेखनक पर पराक शुभार भ <strong>ह</strong>ोइत अिछ जे व तुत: समीक्षाक ेणीमेपिरणत अिछ। एि<strong>ह</strong> ऐित<strong>ह</strong>ािसक थक जे उपयोिगता छैक ताि<strong>ह</strong> संगमे <strong>ह</strong>म िबतार पूवर्क <strong>िव</strong>वेचन कयलअिछ ि<strong>ह</strong>नक अनुसंधान उपशीषर्का तगर्त। तेँ एतय गाओल गीतकेँ गायब समुिचत नि<strong>ह</strong>। आधुिनक पिरे यमेतथा किथत आलोचकक कथन छिन <strong>ह</strong>ुनक इित<strong>ह</strong>ासमे कितपय दोष अिछ। िक तु एि<strong>ह</strong> बातकेँ ओ सवर्थािबसिर जाइत छिथ जे <strong>ह</strong>ुनका समक्ष कोनो ितमान नि<strong>ह</strong> छलिन जकर आलोकमे ओकर <strong>िव</strong> तृत <strong>िव</strong> लेषणकिरतिथ। अपन इित<strong>ह</strong>ास क अतगर्त ओ एि<strong>ह</strong> <strong>िव</strong>षय–व तुक <strong>िव</strong> लेषण नि<strong>ह</strong> कऽ पौअिन तकरा <strong>ह</strong>मरा लोकिनअनुसंधान कऽ काशमे अनबाक यास करी। जँ <strong>ह</strong>ुनक इित<strong>ह</strong>ासकेँ मा डाँक मेटैशन क<strong>ह</strong>बैक तँ ओकरआलोकमे ओ अनेक िदशा िनदश कयलिन जाि<strong>ह</strong> िदशामे वर्मान पिरे यमे ग<strong>ह</strong>न अनुसंधानक योजन अिछ जेपरवत पीढ़ीकेँ करबाक छैक। ि<strong>ह</strong>नक इित<strong>ह</strong>ास मैिथली आलोचना साि<strong>ह</strong> यकेँ िदशा बोध करौलक जाि<strong>ह</strong>सँ आगाँ<strong>ह</strong>मरा लोकिन नि<strong>ह</strong> बिढ़ पौल<strong>ह</strong>ुँ अिछ जे िच तनीय िथक।मैिथली लोक साि<strong>ह</strong> यसँ स बिधत ि<strong>ह</strong>नक An Introdution to Folk Literatuse of Mithila एि<strong>ह</strong><strong>िव</strong>धाक थम ंथ िथक जाि<strong>ह</strong>मे िमिथलाचलमे <strong>ह</strong>ुनका लोक साि<strong>ह</strong> यसँ स बिधत जतेक सूचना उपल ध भऽपौलिन तकर लेखा–जोखा ओ दुइ ख डमे तुत कयलिन1 थम ख डमे लोक गीतसँ स बिधत चुरसामी, लोकनाय स बधी गीत आिदक <strong>िव</strong>वेचन ओ कयलिन। ितीय खडांतगर्त लोक <strong>िव</strong>ास, लोकपरपरा एवं कितपय लोक कथािदक चच भेल अिछ। आधुिनक पिरे यमे लोक साि<strong>ह</strong> य पर जतेक कायर्भेल अिछ वा भऽ र<strong>ह</strong>ल अिछ तकर ेरणा ोत उपयुर्क्त समीक्षा िथक जे परवत पीढ़ीक लोक साि<strong>ह</strong> यकारकपाथेय बनल।81

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!