22.08.2015 Views

िव दे ह िवदेह Videha িবেদহ िवदेह

िवशेष:

िवशेष:

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>िव</strong> <strong>दे</strong> <strong>ह</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> <strong>Videha</strong> <strong>িবেদহ</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक ई पिका <strong>Videha</strong> Ist Maithili Fortnightly e Magazine <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक '<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>''<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>' ५० म अंक १५ जनबरी २०१० (वषर् ३ मास २५ अंक ५०)http://www.videha.co.in/ मानुषीिम<strong>ह</strong> संस्कृ ताम्एक भाषा वैज्ञािनकक िशयव के <strong>ह</strong>ण करत? जँ िशये नि<strong>ह</strong> तँ गुरुक वैदुयक चार-सार, थापनाक खंडन-मंडन एवं साि<strong>ह</strong>यकसंकलन-काशन कोना <strong>ह</strong>ोएत? ओ वयं िलखने छिथ जे <strong>ह</strong>म ‘आिग’ छी। आिगक योजन तँ सभकेँ <strong>ह</strong>ोइत छैक, मुदा पकबाकडरसँ केओ छूबैत नि<strong>ह</strong> अिछ, <strong>दे</strong><strong>ह</strong>-<strong>ह</strong>ाथ सेिद कात भए जाइत अिछ।2. सुभ झा भाषा<strong>िव</strong>द छला<strong>ह</strong>, शा-ममर्ज्ञ छला<strong>ह</strong>। <strong>दे</strong>श-<strong>िव</strong><strong>दे</strong>शमे एक भाषाशाीक रूपमे आदर आ समानछलिन। मुदा ओ क<strong>िव</strong>ता, कथा, नाटक, एकांकी, उपयास आिद नि<strong>ह</strong> िलखल। मंचपर जाए अपन <strong>ह</strong>ाय-यंग्यक मायमसँ लोककमनोरंजन नि<strong>ह</strong> कएल। <strong>िव</strong>जनक बीच आदरक पा सुभ झा सामाय पाठकक लोकिय रचनाकार <strong>ह</strong>ोइतिथ कोना? तथा,3. सुभझा सन कीितर्पुरुषक संतानमे <strong>ह</strong>ुनक कृितक संरक्षण एवं चार-सारक ित अिभरुिचक अभाव अिछ।एि<strong>ह</strong>सँ ि<strong>ह</strong>नक कािशत रचना दुलर्भ भए गेल। अकािशत काशमे नि<strong>ह</strong> आिब सकल अिछ।सुुभ झाक कृृित:संकृत, ि<strong>ह</strong>दी, अङरेजी, ेंच एवं जमर्न भाषाक ज्ञाता सुभ झाक पि<strong>ह</strong>ल रचना कोन िथक आ से कि<strong>ह</strong>आ छपलतकर जनतब तँ <strong>ह</strong>मरा नि<strong>ह</strong> अिछ। मुदा, <strong>ह</strong>मरा जे ि<strong>ह</strong>नक कािशत पि<strong>ह</strong>ल रचना <strong>दे</strong>खबाक अवसर भेटल अिछ से िथक िमिथलािमि<strong>ह</strong>रक एकसँ बेसी अंकमे कािशत ‘मैिथली भाषाक उपित’8 <strong>िव</strong>षयक लेख। एि<strong>ह</strong> लेखमे जाि<strong>ह</strong> कारेँ <strong>िव</strong>िभ <strong>िव</strong>ानक मतकखंडन-मंडनक उपरात अपन मत थािपत कएल अिछ, सुभ झाक गभीर अययनक ोतक िथक। दोसर िथक ‘मैिथलीमेसंख्यावाचक शद ओ <strong>िव</strong>शेषण’9। इ<strong>ह</strong>ो िथक ओ<strong>ह</strong>ी मूल-गोक। एि<strong>ह</strong>सँ ई प अिछ जे सुभ झाक िय <strong>िव</strong>षय भाषा <strong>िव</strong>ज्ञानकअययन छल आ मैिथलीक भाषा वैज्ञािनक <strong>िव</strong>लेषण करब <strong>ह</strong>ुनक इ छलिन The Formation of The MaithiliLanguage क अनुसार ओ सवर्थम पटना कालेजक डा.ए.बनज शाीक िनदशनमे काज आरभ कएल। मुदा समात भेलिनडा.सुनीित कुमार चटजक िनदशनमे।10सुभ झाक रचना दू कारक अिछ। पि<strong>ह</strong>ल कोिटमे अिछ मैिथली भाषा सबधी अङरेजीमे िलिखत साि<strong>ह</strong>य। एि<strong>ह</strong>कोिटमे अयत म<strong>ह</strong>वपूणर् अिछ The Formation of The Maithili Language11 आ The Songs ofVidyapati.12 The Formation of The Maithili Language ि<strong>ह</strong>नक शोध बध िथक जाि<strong>ह</strong>पर पटना<strong>िव</strong><strong>िव</strong>ालयमे डी.िलट क उपािध भेटल छलिन तथा The Songs of Vidyapati नेपाल ोतक आधारपर <strong>िव</strong>ापितक 262गीतक सं<strong>ह</strong> िथक। एि<strong>ह</strong>मे <strong>िव</strong>ापित गीतक भाषा वैज्ञािनक <strong>िव</strong>लेषण एवं गीतक अङरेजी अनुवाद अिछ। दोसर कोिटमे अबैत अिछमैिथलीमे सपािदत एवं िलिखत पोथी सभ। ‘<strong>िव</strong>ापित-गीतसं<strong>ह</strong>’’मे <strong>िव</strong>ापितक 370 गीत अिछ। एि<strong>ह</strong> सं<strong>ह</strong>क भूिमका लेखक छिथो.आनद िम। <strong>िव</strong><strong>दे</strong>श याा वणर्नक दू टा पोथी ‘वास जीवन’(1950) एवं ‘याा करण शतक’(1981) छिन। ओ 27अगत,1946 ई केँ दू वषर्क लेल पटना <strong>िव</strong><strong>िव</strong>ालक अनुदानपर तथा म<strong>ह</strong>ाराज कामेर िसं<strong>ह</strong>सँ ात आिथर्क स<strong>ह</strong>योगसँ उच्चिशक्षा <strong>ह</strong>ेतु ांस गेल छला<strong>ह</strong>। ओतए ओ अथर्वेदक पैलाद, आधुिनक भाषा <strong>िव</strong>ज्ञान तथा विन <strong>िव</strong>ज्ञानक <strong>िव</strong>शेष अययन कएल।13ओ<strong>ह</strong>ी यााक <strong>िव</strong>लक्षणक वणर्न एि<strong>ह</strong> दूनू पोथीमे अिछ। ‘नाितक पाक उर’ पामक शैलीमे कि<strong>ह</strong> सकैत छी जमाि<strong>ह</strong>र लालकDiscovery of Indiaक शैलीमे िलिखत पोथी िथक। ओ अनेको जमर्न आ ेंचमे िलिखत पोथीक अनुवाद ि<strong>ह</strong>दी आ’ अङरेजीमेकएने छिथ।14 जे जमर्न आ ेंचमे ि<strong>ह</strong>नक असाधारण अिधकार <strong>दे</strong>खबैत अिछ। मुदा ि<strong>ह</strong>नक एि<strong>ह</strong>204

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!