22.08.2015 Views

िव दे ह िवदेह Videha িবেদহ िवदेह

िवशेष:

िवशेष:

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>िव</strong> <strong>दे</strong> <strong>ह</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> <strong>Videha</strong> <strong>িবেদহ</strong> <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक ई पिका <strong>Videha</strong> Ist Maithili Fortnightly e Magazine <strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong> थम मैिथली पािक्षक '<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>''<strong>िव</strong><strong>दे</strong><strong>ह</strong>' ५० म अंक १५ जनबरी २०१० (वषर् ३ मास २५ अंक ५०)http://www.videha.co.in/ मानुषीिम<strong>ह</strong> संस्कृ ताम्लोकिनक आदशर् पुरुष छिथ। तानाथ झाक यिक्तवसँ ेरणा लेबाक िथक जे आजी<strong>िव</strong>काक <strong>िव</strong>षय िभ र<strong>ह</strong>ल<strong>ह</strong>ुँपर मातृभाषाकसेवामे जँ मातृभाषाक ित अनुराग <strong>ह</strong>ो, तँ कोनो बाधा-यवधान नि<strong>ह</strong> छैक। आओरो िकछु उदा<strong>ह</strong>रण अिछ। ो. <strong>ह</strong>िरमो<strong>ह</strong>न झा पढ़लिनआ पढ़ौलिन दशर्नशा मुदा िलखलिन मैिथलीमे। डा.जयकात िम आ ो. उमानाथ झा पढ़लिन आ पढ़ौलिन अङरेजी, मुदा भंडारभरलिन मैिथलीक। ो. बोधनारायण िसं<strong>ह</strong> पढ़लिन आ’ पढ़ौलिन ि<strong>ह</strong>दी, मुदा आजीवन समिपर्त र<strong>ह</strong>ला<strong>ह</strong> मैिथलीक लेल। सितिथित एवं मानिसकता िकछु िभ अिछ। आन <strong>िव</strong>षयक मैिथल ायापककेँ, अपवाद छोिड़, मैिथली पढ़बा-िलखबामे अरुिच छिन आ’अपन मातृभाषामे रचना करब अपन <strong>ह</strong>ीनता बुझैत छिथ तँ दोसर िदश मैिथलीक कायर्ममे आन <strong>िव</strong>षयक ायापकेँ मंचथ वासिय <strong>दे</strong>िख मैिथलीक ायापक क<strong>ह</strong>ुआइ छिथ। अथर्शाक ायापक तानाथ झाक यिक्तव आ’ मातृभाषा-ेम अनुकरणीयअिछ।तानाथ झाक अवदान - साि<strong>ह</strong>य-सजर्नातानाथ झाक सजर्नामक ितभाक दशर्न बायकालि<strong>ह</strong>मे <strong>ह</strong>ोअए लागल छल। जकर पृभूिममे िनिते <strong>ह</strong>ुनकमातृकुलमे पािडय एवं साि<strong>ह</strong>य-सजर्नाक सुदीघर् परपराक भाव र<strong>ह</strong>ल <strong>ह</strong>ोएतिन। मुदा, ताकािलक ेरक भेल छलिथ<strong>ह</strong> अजआचायर् रमानाथ झा। ओ <strong>ह</strong>ुनकि<strong>ह</strong> ेरणासँ ‘साि<strong>ह</strong>य पा’क लेल माइकेल मधसूदन दक ‘मेघनाद बध’क आदशर्पर ‘कीचक बध’कसजर्ना कएल। कोन<strong>ह</strong>ुँ क<strong>िव</strong>क पि<strong>ह</strong>ल कृित उच्च कोिटक कलामक एवं योगशील <strong>ह</strong>ो, अवय असामाय ितभाक ोतक िथक।तानाथ झाक मैिथली साि<strong>ह</strong>यक सेवा ग एवं प- दूनू क्षेमे अिछ। प साि<strong>ह</strong>यक अतगर्त अिछ ‘कीचक बध’ एवं‘कृणचिरत’ म<strong>ह</strong>ाकाय, क<strong>िव</strong>ता सं<strong>ह</strong>मे अिछ ‘मंगलपंचािशका’, ‘नमया’ एवं ‘कीणर्-<strong>िव</strong>कीणर्’। गमे अिछ ‘एकांकी चयिनका’, िकछुिनबध, लिलत िनबध, संमरण आिद। ओ िकछु कथा से<strong>ह</strong>ो िलखल। बाल कथा िलखल। िमिथलाक्षरक चार-सार लेल अपन<strong>ह</strong>ाथेँ िकछु कथा िलिख, तकरा िलथो कराए कािशत कराओल। एकर म<strong>ह</strong>व कथा-दृिसँ जतेक <strong>ह</strong>ो, िमिथलाक सांकृितकसपदा, िमिथलाक्षरक संरक्षण एवं चार-सारक दृिसँ अवय अयत म<strong>ह</strong>वपूणर् अिछ। ओ ‘कीितर्लता’ एवं ‘ि<strong>ह</strong>तोप<strong>दे</strong>श’क िकछुअंशक भाषा अनुवाद एवं ‘<strong>ह</strong>ेमलेट,’ ‘मालती-माधव’ एवं ‘रावली’क गमे नायसार िलिख कािशत कएल। एि<strong>ह</strong> सभमे तानाथझाक <strong>िव</strong>लक्षणक गक दशर्न <strong>ह</strong>ोइत अिछ। ि<strong>ह</strong>नक अनुसंधान परक िनबध, जे अङरेजी वा मैिथलीमे समए-समएपर <strong>िव</strong>िभ प-पिकामे छपल अाविध असंकिलत अिछ। ओि<strong>ह</strong>मे मुख अिछ क<strong>िव</strong> र<strong>िव</strong>नाथकृत सन 1304 सालक रौदीक वणर्न, सतक<strong>िव</strong>रामदास, Vishnu Puri : The Maithil Vaishnav Savant, Adventures of Maithil Pandits (Sachal Mishraand Mohan Mishra)आिद। तानाथ झाक रचना साि<strong>ह</strong>यक <strong>िव</strong>शेषताक चच <strong>िव</strong>तारसँ नि<strong>ह</strong> कए मा एक दू िबदुक संगसूमे उलेख करब-1. योगशीलता - तानाथ झा योगशील रचनाकार छला<strong>ह</strong>। एि<strong>ह</strong>सँ मैिथली साि<strong>ह</strong>य लाभा<strong>िव</strong>त भेल अिछ।‘साि<strong>ह</strong>यपा’मे म<strong>ह</strong>ाकायक पारपिरक मानदडक आधारपर क<strong>िव</strong>शेखर बदरीनाथ झाक ‘एकावली पिरणय’ छपैत छल जे सामायपाठकक रसबोध लेल सरल नि<strong>ह</strong> क<strong>ह</strong>ल जाएत। सभव िथक तानाथ झा सामाय पाठकक िथित बूिझ गेल <strong>ह</strong>ोिथ। ओ ओ<strong>ह</strong>ीसमय एकावली पिरणयक भाषा-िशपक <strong>िव</strong>परीत मुक्त-वृ एवं सरल भाषामे ‘कीचकबध’ िलिख मैिथलीक मिदरमे अिपर्त कए मुक्त-वृ िशपक मैिथलीमे ीगणेश कएल। मैिथलीक पाठक समुदाय लेल ‘कीचक बध’क काशन गुमकीक बाद िस<strong>ह</strong>की सन सुखदभेल। एि<strong>ह</strong>ना ओ सोनेट िलखल। मैिथली कथाक क्षेमे िशप सबधी जड़ता तोड़ने छला<strong>ह</strong>। ो. उमानाथ झा ‘रेखािच’मेसंकिलत कथाक मायमसँ। एक सजर्नामक ितभा सप कपनाशील रचनाकार साि<strong>ह</strong>यमे आएल जड़ताकेँ तोड़बाक <strong>ह</strong>ेतु कयवगर्एवं िशपवगर्मे कोना योग करैत अिछ, तकर उदा<strong>ह</strong>रण िथक तानाथ झाक <strong>िव</strong>पुल साि<strong>ह</strong>य।202

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!