Op zoek naar alles

ONAFHANKELIJK MAGAZINE VAN DE RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGENjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 2008Interview moslimstudente:‘Ik drink geen alcohol meer’Women in ScienceTips voor de topWeg met het rationalisme‘Dieren zijn geniaal’Op zoeknaar allesjaargang 8 • nummer 10 • 17 januari 20082

Nummer 14 • jaargang 8 • 13 maart 2008intLekker ploegen door de modder. Zo’n veertig mountainbikers deden op2 maart mee met de verkenning van het cross-country parcours van hetWK Wielrennen & Mountainbiken voor studenten dat van 19 tot 26 meiplaatsvindt in Nijmegen. Ze worstelden zich langs de ‘Koekleklef’en bedwongen het beruchte ‘Wortelenpad’. De try-out voor hettijdrit- en wegwedstrijdparcours vindt plaats op 15 maart.www.wucc2008.nl8Nieuwsachtergrond Verplicht op talencursusDe Radboud Universiteit moet een tweetalige universiteit worden,adviseerde de commissie Taalbeleid vorige week. Maar dan moet hetEngels van docenten een stuk beter. Bijvoorbeeld door een verplichtetaaltraining. “Zo krijgen studenten een taalniveau dat ze later nodighebben om in een internationale baan of in de wetenschap goed tekunnen functioneren.”houd1020Interview Moslimstudente: heilig geloof in de dialoogDe Moslimstudentenvereniging organiseerde van 11 tot en met13 maart een themaweek over kunst, cultuur en wetenschap uit deislamitische wereld. Studente Arabische taal en cultuur Sultan KleinBrinke is nu een jaar praktiserend moslim. “Ik leer voortdurend.”Onderzoek de Fascinatie van Hub ZwartIn de interviewreeks ‘De fascinatie’ gaat Vox op zoek naar wat hethart van RU-wetenschappers sneller doet kloppen. Dit keer Hub Zwart,hoogleraar filosofie bij de faculteit natuurwetenschappen, gefascineerddoor bijna alles en op zoek naar de theorie die de wereld kanverklaren. “Via haaientanden sta je in contact met tien miljoen jaargeleden.”en verder 4 nieuws & opinie 13 wetenschap kort 24 interview René ten Bos 26 cultuur30 vox campus 32 huisgenotenBij dit nummer We kregen een nieuwe klasgenote. Vers over uit de States en bruisendvan ambitie. Ze verkondigde vol overtuiging haar toekomstplannen: president vanAmerika worden. (Nee, Hilary heeft niet op een Twentse middelbare school gezeten).Natuurlijk deden we daar wat lacherig over. Die Amerikanen toch, altijd zo zelfverzekerd.Mooi dat ze ondertussen wel alle hunks van onze school wist te versieren.Afijn, geen idee waar die Sally ooit nog terecht is gekomen, maar haar aanpak waszo slecht nog niet. Daarom hier mijn persoonlijke tip voor alle vrouwen die het willenmaken: mik ettelijke tredes hoger, dan zie je dat glazen plafond niet eens meer.Overigens spreekt hier slechts uw tussenpaus. Als de nieuwe hoofdredacteur per1 juni begint, ben ik weer eigen baas. /Bea Ros

nieuws & opiniePlasterk betreedt virtual realityDiep onder de indruk was ministerPlasterk van zijn bezoek aanhet Nijmeegse RIVER-lab, waarpsychologische experimentenworden uitgevoerd met behulpvan virtual reality. De ministerdroeg zelf de helm en handschoenenom te ervaren hoe het voeltom via een smal hangbruggetjeover een ravijn te lopen. “Onvoorstelbaarhoe je de hoogtevreesvoelt tot in je botten, terwijlje weet dat er gewoon eensolide vloer ligt”, aldus Plasterk.Het bezoek van de minister aande campus maakte deel uit vaneen werkbezoek aan Nijmegen.’s Avonds ging de minister in debatmet ‘Nijmegenaren’, onderwie studenten en universiteitsbestuurders.Zie voor een verslagop www.voxlog.nl.Week van de medezeggenschapOf het nu gaat om onderwijsfaciliteitenof het aantal contacturen:studenten praten mee overde besluiten die op de RadboudUniversiteit worden genomen.Hoe dat precies in zijn werk gaatkun je zien op donderdagmiddag20 maart. Dan wordt het overlegvan de studentenraad met hetcollege van bestuur nagespeeldmet een simulatiespel. Het rollenspelis het sluitstuk van de‘week van de medezeggenschap’.Voor het hele programma ziewww.ru.nl/usr.Foto: Bert BeelenTV beïnvloedttaalvaardigheidScholieren met een Turkse achtergrondblijken de Engelse taalminder goed te beheersen danhun Nederlandse leeftijdsgenoten.Reden: ze zien minder Engelstaligeprogramma’s op tv.Riekje Nijhof (26), studente Engelsetaal en cultuur, deed voorhaar masterscriptie onderzoeknaar het Engels van middelbarescholieren van Turkse en vanNederlandse komaf. Ze steldevast dat het regelmatig bekijkenvan Engelstalige tv-programma’s,zelfs wanneer die ondertiteld zijn,goed is voor de Engelse taalvaardigheid.Turkse scholieren zienveel minder van die programma’s,omdat ze thuis via de satelliet vooralTurkse tv-programma’s krijgenvoorgeschoteld. Daardoor scorenze aanzienlijk slechter op deEngelse taalvaardigheid dan hunNederlandse leeftijdgenoten.Het onderzoek is volgens Nijhofbelangrijk omdat het aantoontdat de taalachterstand los staatvan de Turkse taalachtergrond.Bovendien constateerde ze geenaantoonbare verschillen op hetgebied van motivatie. Haar onderzoekbiedt mogelijkheden omde Engelse taalachterstand vanTurken in de toekomst effectiefaan te pakken. /BCDORPSPOMPNiet alle studenten vullen bij eententamen de docentbeoordeling in.Hoe anoniem zijn de beoordelingenen hoe groot is de angst onderstudenten voor beïnvloeding van huncijfers?Wouter Spaak,eerstejaars geschiedenis“Ik heb wel eens tentamens waar wemaar met vijftien studenten zitten. Danweet de docent wel van wie welk formulierkomt. Maar of dat erg is? Ik gaervan uit dat docenten integer genoegzijn om hun beoordeling daar niet doorte laten beïnvloeden.”Monique van der Haagen,docent Engelse taal en cultuur“Ik kijk. Dat geef ik eerlijk toe. Ik vinddat de evaluaties niet goed genoegverwerkt worden door het IOWO, openvragen worden niet goed verwerkt ener worden te weinig correlaties getrokken.Als ik de informatie juist wilinterpreteren, dan moet ik zelf welkijken. Maar dat beïnvloedt mijn beoordelingniet.”Lettica Hustinx,docent Nederlandse taal en cultuur“Ik laat een student de stapel beoordelingenaltijd goed door elkaar husselen,zodat ik niet kan zien welkeevaluatie van wie komt. Zoiets moetgewoon hartstikke anoniem gebeuren.Daarna kijk ik wel. Ik heb feedbacknodig om mijn vak zo goed mogelijkuit te oefenen. Die krijg ik niet voldoendevan het IOWO.”jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 2008ChangeAch, het leven zou een stuk minder aantrekkelijk zijn als erniets viel te klagen.Wij doen aan wedstrijdklagen. We zaten met zijn allen tewachten op de voorzitter van een commissie die later bleekte zijn opgeheven, maar dat wisten we toen nog niet. “Weetje wat het is”, zei Kneepjes, toen we ons bekloegen over hetfeit dat we koud waren ontsnapt aan de BasiskwalificatieOnderwijs, of we dreigden alweer opnieuw op cursus gestuurdte worden. Alle masters moeten in het Engels volgenseen stelletje adviseurs van het CvB. “Onderwijs,” mijmerdeKneepjes, “is als eten uit de muur. Je gooit er wat geld in, jetrekt een laatje open, het ruikt veelbelovend, maar je brandtje vingers, je brandt je huig, je eet te snel en te gulzig, en jestaat buiten met een baksteen in je maag en een onvoldaangevoel.” “Jaaaahh” zeiden wij, en we rammelden met deknokkels op tafel. “Nee,” zei Mientje van de Laar, “onderwijsis als het in de lucht houden van vijftig draaiende bordjes, enterwijl je als een gek op en neer rent, klettert het serviesnaar beneden nog voor je ‘O, my gosh’ hebt kunnen zeggen.”Ze keek triomfantelijk, maar wij vonden het alleszins matig.Halbertsma stond op. Hij stak zijn duimen achter zijn bretelsMGTen sprak: “Onderwijs, dierbare getuigen, is als een vuilniszak,die je zo hebt volgepropt met afval, dat het touwtje losschiet. Maar je duwt, je trekt, je hijgt, je handen zijn klef vande mayonaise die eruit sijpelt, en toch, het lukt je, met veelgekerm peuter je het touwtje er omheen. Je juicht van opluchting.Je pakt de zak, je loopt uit balans omdat je jebroek wil schoonhouden, en dan, op de drempel van de keukendeur,glibbert het ding uit je vingers, en ligt de hele flikkerseboel op straat.” “Jaaaaahhh”, zuchtten wij verlekkerd.“Zo is het.” We floten, we kirden, we snoven.Op dat moment kwam de voorzitter binnen. “De commissieis afgelast, jongens. Maar nu jullie hier toch zitten. Als we nueens de eindtermen van het derde jaar verplaatsen naar hettweede jaar, en als we een samenwerkingsvak creëren datde kennis van het eerste jaar samenbalt in een leerwerktrajectwaarin alle docenten twee colleges verzorgen?” “Geweldigidee!” zeiden we enthousiast, “laten we onmiddellijkbeginnen.” Andermans nieuwigheid, daar kunnen wij slechttegen. Maar uit eigen beweging hervormen we onszelf tepletter. Er iets niets mooiers dan onderwijs. /MgtAnne de Leeuw,tweedejaars Engelse taal en cultuur“Ik vind deze commotie grote onzin.Een docente verliet eens het lokaaltoen wij de evaluaties invulden, omdatze vond dat ze daar niet bij hoorde tezijn. Van mij hoeft het niet zo moeilijk.”Hans Lekkerkerk, docent arbeid,personeel en organisatie“Ik ben voor online-evaluaties. We hebbenBlackboard niet voor niets. Studentenzouden de evaluatie dan ná de bekendmakingvan het resultaat moeteninvullen, als voorwaarde voor de cijferverwerking.Zo krijg je honderd procentrespons. Open vragen worden wat mijbetreft niet langer anoniem ingevuld.Zo ontneem je studenten de mogelijkheidom ronduit onbeschofte tekstenop te schrijven en je kunt ze zelfs omuitleg vragen.” /BC4

Radboud Universiteit luidt alarmklokNog meer chipkaarten onbetrouwbaarNieuw onderzoek van de afdelingInformatica heeft aan het licht gebrachtdat ook toegangspassen vanministeries en andere rijksgebouwenvrij gemakkelijk zijn te kraken.Minister Guusje ter Horst heeftwoensdag de Tweede Kamer geïnformeerdover de nieuwe Nijmeegsebevindingen. Een woordvoerdervan de minister zegt blijte zijn over de tip. “De samenwerkingmet de universiteit is goed.Het ministerie heeft zich nu goedkunnen prepareren.” Inmiddelsheeft GroenLinks over de kwestieeen spoeddebat aangevraagd.Hoogleraar informatica Bart Jacobs,wiens onderzoeksgroep eerderal de OV-chipkaart als onveiligontmaskerde, heeft woensdagmiddagin een persconferentiewereldkundig gemaakt hoebetrekkelijk eenvoudig tallozetoegangspassen zijn te kraken.Het gaat om alle passen die zijnuitgerust met de zogenaamdeMifare Classic-chip, die zijn verwerktin wereldwijd één miljardpassen. In Nederland zijn tweemiljoen toegangspassen in hetgeding, onder meer voor diverseRijksgebouwen en andere overheidsinstanties.De woordvoerdervan Ter Horst wil niet zeggenom welke rijksgebouwen het preciesgaat. “Maar genoeg om meteenin actie te komen.”De Algemene Inlichtingen en VeiligheidsdienstAIVD heeft zich erinmiddels van verzekerd dat debetreffende rijkspassen inderdaadondeugdelijk zijn, en gaatnader onderzoek doen. Ter Horsthad al eerder aangekondigd inhet vierde kwartaal van dit jaarmet een nieuwe, beter beveiligdepas te komen. De minister hooptdit traject nu te versnellen, enkondigt in de tussentijd ‘rijksbreedaanvullende maatregelen’aan voor alle gebouwen die momenteelmet de als onbetrouwbaarontmaskerde pas zijn te betreden./PvdB‘Maak docentevaluatie anoniem’Lekker fout lustrumfeestOp donderdag 15 mei kun je inde Refter meezingen met fouteNederlandstalige hits tijdens het‘Grote Nederlandse Feest’. Lee Towers,de Sjonnies, Conny Konings,en Dries Roelvink staan ditjaar op het podium van het Lustrumfeest,ter ere van het 85-jarigbestaan van onze universiteit.“Het programma mag best foutzijn. Dat past helemaal in hetthema van het lustrumfeest:‘Luxe en decadentie”, verklaartNiet alle studenten vullen bij eententamen de docentbeoordeling in,omdat ze bang zijn dat het hun tentamenpuntbeïnvloedt. Rob Janssenvan de studentenraad vindt dat deuniversiteit studenten de mogelijkheidmoet geven om de enquêtesvolstrekt anoniem in te vullen.De docentbeoordeling hoort eigenlijkal anoniem te zijn: studentenvullen het formulier inzonder hun naam erbij te zetten.Patrick Leijzer, de feestprogrammeurvan Studentenzaken. Degrote afsluiters zijn de Coronas.“Da’s echt een goede feestband,”vertelt Leijzer enthousiast, “ze lateneen microfoon door de zaalgaan en beweren elk verzoeknummerte kunnen spelen.”TegendraadsIn het Cultuurcafé staan artiestenvan een heel ander allooi.New Cool Collective, BalkanbeatsDe docent levert de stapel vervolgensin bij het onderwijsbureaudat hem doorgeeft aan het IOWOvoor verdere verwerking. Maarniet iedereen is ervan overtuigddat dit systeem ook werkelijk waterdichtis. Rob Janssen: “Wanneereen docent dat zou willen,kan hij de beoordelingen doorkijken.Daarna is het een koudkunstje om aan de hand van penen handschrift op te zoeken wieer verantwoordelijk is voor eenslechte beoordeling. Dat zou heten diverse andere Balkan dj’s enbands zijn nogal tegendraads vergelekenmet wat er allemaal ophet Refterpodium komt te staan.De programmeur noemt hetfeestje “een héle strakke tegenprogrammering”.tentamenresultaat nadelig kunnenbeïnvloeden.”Volgens hem zijn er op dit momentgeen concrete aanwijzingendat docenten ook werkelijkop die manier te werk gaan, welerkennen docenten dat ze de resultatendoorkijken (zie ook:‘Dorpspomp’). Rob Janssen: “Ikweet wel dat er studenten zijndie de evaluatie niet invullen,vanwege het risico dat hun tentamenresultaaterdoor beïnvloedwordt.” Volgens hem speelt hetprobleem vooral bij enkele kleineletterenopleidingen. Kim Konstenvan de facultaire studentenraaderkent dat er over de zaakgesproken wordt maar wil vooralsnoggeen commentaar geven.Een simpele manier om de anonimiteitte garanderen is volgensJanssen het ‘stembusmodel’waarbij studenten de evaluatiesin een gesloten doos of kokerdoen. Als dat niet kan, pleit hijvoor een gedragscode voor docenten.“Sommige docenten latende studenten de evaluatie ineen envelop doen. De laatste diehet tentamen verlaat moet deenvelop verzegelen. Het zou aleen vooruitgang zijn wanneer datalgemeen gebruik wordt.” /RGVoxlog is vernieuwd: permanentvideo’s op de voorpagina, eenuitgebreide agenda en een strakkevormgeving. Benieuwd? Kijk opjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 20085

nieuws & opinieDRIETANDLisa WesterveldTrotsop trui?Trots en betrokkenheidzijn twee onderwerpendie een prominenteplaats hebben op deagenda van het collegevan bestuur. De RadboudUniversiteit is immers debeste universiteit vanNederland en daar kunnenwe trots op zijn. DeUniversitaire Studentenraad ziet trots en betrokkenheid zelfs als basis voor hetverbeteren van het onderwijs. Studenten zijn de ambassadeurs van de universiteit,lees ik op de site van AKKUraatd. Hoe trotser de studenten zijn, hoe beter zijdeze rol kunnen vervullen. Studenten kunnen op een simpele manier al uitdragendat ze trots zijn, bijvoorbeeld door af en toe in RU-kleding te lopen, die in steedsmeer soorten en maten te koop is.Enkele jaren geleden kreeg je als lid van de Studentenraad, of wanneer je eenbestuursfunctie bekleedde, een trui van de universiteit als bedankje. Deze wasblauw-wit horizontaal gestreept, model “rugby-trui met kraagje”. De trui viel wélgoed op; zo droeg een vriend het ding tijdens een metalfestival en konden we hemiedere keer makkelijk vinden tussen de menigte. Ik was een minder grote fan,helemaal toen ik na een jaar AKKU-bestuur en twee jaar USR voor de derde keerdezelfde trui kreeg. Drie dezelfde truien waren wat veel van het goede en het CvBzou dit wel begrijpen, dacht ik. Daarom stuurde ik een mail met de volgendestrekking naar de toenmalig rector magnificus:“Geachte mijnheer Blom,Vandaag kreeg ik als bedankje voor afgelopen jaar een trui van de RU. Nu waardeerik dit soort cadeaus, maar inmiddels is dit mijn derde exemplaar. Daarom wilik u vragen of ik mijn trui kan inruilen voor een ander model.Met vriendelijke groet,Lisa Westerveld”Onderzoek naar islam en kunstDe Nijmeegse arabist Karin vanNieuwkerk krijgt meer dan een halfmiljoen euro van NWO om onderzoekte doen naar de relatie tussenislam en podiumkunsten.De laatste jaren zoeken steedsmeer praktiserende moslimsnaar creatieve combinaties vankunst, cultuur en geloof. Islamitischecomedy, theaterstukken enpopmuziek schieten als paddenstoelenuit de grond. Met het geldvan NWO gaat arabist Karin vanNieuwkerk de komende vier jaaronderzoeken welke rol deze nieuwe,experimentele projecten spelenin de kunst, religie en samenlevingin Europa en het Midden-Oosten.Europa geldt vaak als verdraagzaam,maar volgens Van Nieuwkerkis de moderne creatieve omgangmet de islam nog niet hele-maal geaccepteerd. “Door de secularisatiein het Westen is religiein het openbare domein nogaltijd problematisch. Daarnaastspeelt zowel de specifieke historischerelatie van de islam en Europaals de ontwikkelingen vanhet islamdebat in Nederland eenrol in de terughoudendheid.”Het onderzoek lijkt met de aangekondigdeanti-Koran film vanGeert Wilders erg actueel. Maarde NWO-subsidie heeft daar nietsmee te maken, zegt Van Nieuwkerk.“Wetenschappelijke kwaliteitis het belangrijkste criteriumgeweest.” Ze is niet van plan deomstreden film in haar onderzoekte betrekken. “De film vanWilders is een politieke uiting enheeft primair niets met kunst temaken. Het valt als zodanig nietonder het project.” /RNTot mijn teleurstelling bleek ruilen niet mogelijk te zijn, aangezien het college vanbestuur de truien speciaal had uitgezocht voor actieve studenten. Mijn gedachtedat de verkoopcijfers van dit model tegenvielen en ze daarom werden weggegeven,bleek in ieder geval niet te kloppen. Dus liggen er nog steeds drie – zo goedals ongedragen – truien in mijn kast. Wanneer iemand die dit stuk leest wél graagin een blauw-wit gestreepte rugbytrui wil lopen of wellicht van RU-trui wil ruilen,dan houd ik me aanbevolen. Capuchontruien hebben overigens mijn voorkeur.Trots zijn op de universiteit is een mooie gedachte, ik heb daarom onlangs maareen hip RU-shirtje gekocht.jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 2008In de rubriek Drietand geven drie Radboudianen, Henk van Houtum, Lisa Westervelden Peter van der Heiden om beurten hun mening.INGEZONDENStudent & KlassiekIk heb met plezier het artikel ‘Student & Klassiek:Beethoven? Boeien!’ gelezen. Vooral in de voorlopigeconclusie dat klassieke muziek onder studenten nietecht leeft, kon ik mij vinden. Dit artikel heeft studentenmogelijk geattendeerd op het bestaan van hetNijmeegs Studenten Orkest (NSO), waardoor meermensen hun optredens zullen bezoeken.Helaas wordt er niet gesproken over andere klassiekestudentenverenigingen in Nijmegen, zoals het Nijmeegs Studenten Koor AlphonsDiepenbrock (NSKAD, waar ik lid van ben). Ook bij deze concerten zitten weinigstudenten, terwijl deze concerten misschien wel toegankelijker zijn voor studentendan de optredens van het NSO. Het zou leuk zijn geweest (en ook informatiefvoor uw lezers) als ook het NSKAD aandacht had gekregen in uw artikel.Jonas Dietz (bas bij NSKAD)Actie voor méér sportveldenZo’n tien sportharten stonden op10 maart bij de ingang van deAula, om vanaf twee vierkantemeter kunstgras de passerendeuniversiteitsbestuurders te overtuigenvan de noodzaak tot uitbreidingvan de buitensportmogelijkhedenaan de universiteit.“Krap hé?” zegt het spandoek. Dekrapte treft vooral de veldsportvereinigingen.VoetbalverenigingFC Kunde en hockeyclub Apelioteshebben flinke wachtlijstenomdat ze met respectievelijk éénvoetbalveld en één hockeyveldde grenzen van hun capaciteithebben bereikt. De parkeerplaatstussen het Gymnasion en Sterreboschzou zich lenen voor uitbreiding,maar dan moet het collegedaarvoor wél geld beschikbaarstellen. Met de actie hopende studenten dat de uitbreidingwordt meegenomen in de investeringsplannendie het collegevan bestuur in mei bekendmaakt.Een belangrijk moment voor deactievoerders, in de verte ziet degroep rector magnificus Bas Kortmannnaderen. Hij stopt, neemtwat afstand om het spandoek inzijn geheel op te nemen, verteltiets leuks over sport en Nijmegenen hij stelt tot besluit de groep ophet groen gerust: “Ik ken het probleem.”Nu afwachten wat er vankomt. /JG8

Nieuwe hoofdredacteur VoxOp 1 juni zal Chris-Jan van derHeijden (42), hoofdredacteur vanANWB-magazine Op Pad, aantredenals nieuwe hoofdredacteur van Vox.Van der Heijden studeerde geschiedenisin Nijmegen en zette zijneerste stappen in de journalistiekbij studentenblad ANS.Wat is de constante tussenstudentenblad ANS en hethoofdredacteurschap van Vox?“Bij ANS is mijn journalistiekecarrière begonnen, en Vox voeltals thuiskomen. Een jaar geledenben ik naar Ooij verhuisd, nu reisik elke dag vijf uur op en neernaar de Op Pad-redactie in DenHaag. Nijmegen is echt mijn stad,en ik vind het heerlijk er weer tekunnen werken. Ik verheug meer nu al op dat ik het culturele levenin Nijmegen weer op kanpakken; daar had ik de laatstejaren nauwelijks tijd voor.”Wat krijgt de universiteit met jouin huis?“Ik ben een alleseter, lees tal vanbladen, en vind bijna alles interessant.En hoewel ik geschiedenisheb gestudeerd, wilde ik eigenlijkbioloog worden. De bètawetenschappenvind ik mega interessant.In mijn nieuwe baan kan ikvolop de intellectuele uitdagingaangaan, door bijvoorbeeld bepaaldeonderwerpen in Vox uit tediepen, door ze van allerlei kantente belichten.”Wat gaat de Vox-lezer van je merken?“Dat zullen voorlopig kleine aanpassingenzijn, want in grote lijnenvind ik het een goed blad.Een goed doortimmerd concept,leuke invalshoeken, goede toon.Ik wil wel proberen de lezer nógmeer te verleiden het blad van Atot Z te lezen. Het mag wel watprikkelender worden gebracht,met iets meer humor, met watvaker een knipoog naar de lezer.Voor Voxlog geldt hetzelfde: de inhoudkan urgenter. Ik wil dingenFoto: Bert Beelengaan verzinnen op de site waarniemand omheen kan. Maar ikbesef dat dit een lastig punt is,want daar is al over nagedacht,en dat wil natuurlijk elke site.”Is Vox wat jou betreft kritisch genoeg?“Lastig te zeggen, omdat ik momenteelniet alle ins en outs vande universiteit ken, en dus nietweet wat Vox mogelijk laat liggen.Maar ik hang de stelling aandat kwaliteit altijd voor kritischgaat: wie kwalitatief goede journalistiekbedrijft, is vanzelf kritisch.Maar andersom geldt datniet: kritisch schrijven leidt nietautomatisch tot kwaliteit, juistníet. Vaak uit zich dat in eenzurig toontje, dat me enorm tegenstaat.”Wat komt na jouw komst als eersteop de agenda van de redactie?“Ik heb een grote fascinatie voornieuwe vormen van schone energieen de techniek en wetenschappelijkekennis die daarmeesamenhangt. Dat zal in Vox nogwel door gaan druppelen. Om tebeginnen met een klimaatneutraleredactie.” /PvdBOVER DE SCHUTTINGMaastrichtse studentenpartijen Dope en Novum hanteerden vorig jaar een dubieuzetactiek om studenten aan het stemmen te krijgen. Rond middernacht zochtenzij kroegen en sociëteiten op om zieltjes te winnen onder de aangeschotenstudenten. Met laptop in de aanslag: er kon direct gestemd worden. Dit jaar maakthet stembureau korte metten met deze praktijken: de online stembus moet tussen22.00 en 6.00 uur dicht. Studentenpartij Dope heeft democratie hoog in het vaandelen tekende direct bezwaar aan tegen de “ondemocratische besluitvorming”rondom de maatregel.Verrassend: geeks van de Universiteit Twente en de Technische UniversiteitEindhoven blijken het actiefst bij te dragen aan online encyclopedie Wikipedia.Dat ontdekte een student mediastudies aan de UvA, die de bijdragen vanuit Nederlandseuniversiteiten onder de loep nam. Hoewel Groningse studenten het meestposten op Wikipedia, bleken na correctie voor studentenaantallen de technischeuniversiteiten het actiefst. De TUe kreeg van de UvA-student de ‘Top Geek Award’:Eindhovense studenten pasten verreweg het meest aan in artikelen over natuurwetenschappen,ict en online role playing games.Nu zit er natuurlijk ook een voordeel aan een overschot aan mannen op de universiteit– voor vrouwen althans. Tegen sexy mannen geen bezwaar: aan de TechnischeUniversiteit Delft verscheen afgelopen week de achtste editie van de MijnbouwMannen Kalender. Geen bezwete, zwarte en vadsige mijnwerkers, maarstrak afgetrainde mijnbouwstudenten met als opdracht: stoer kijken. Een commissievan vier vrouwen had de aangename taak te selecteren wie er halfnaakt op dekalender mochten. Op de door mannen gedomineerde universiteit valt de verkoopvan de kalender vooralsnog tegen. /MPjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 20089

nieuwsachtergrondVerplicht op talencursusDe Radboud Universiteit moet een tweetalige universiteit worden, adviseerde decommissie Taalbeleid vorige week. Maar dan moet het Engels van docenten een stukbeter. “Studenten hebben het liefst dat het taalniveau van de docent near-native is.”jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 2008Wil de RU daadwerkelijk eentweetalige universiteit worden,dan is een inhaalslag nodig. Opdit moment is de Engelse taalbeheersingvan docenten onvoldoendeom Engelstalige collegeste verzorgen. Volgens hetStrategisch Plan van de universiteitmogen colleges in het Engelsechter niet tot een groterestudiedruk leiden. Ook moetenEngelstalige colleges dezelfdekwaliteit hebben als die in hetNederlands.Die ambities zijn wellicht tehoog gegrepen, concludeertMarieke Pompe in haar scriptieBabylonian Education voor haarstudie Engels. Studeren in hetEngels kost altijd net iets meertijd en ook lijdt de dynamiekvan groepsdiscussies onder eentaalbarrière. “Studeren encollege geven in een tweede taal,ongeacht hoe goed je die taal beheerst,is gewoon niet hetzelfdeals studeren en college geven inje moedertaal.”Pompe enquêteerde docenten enstudenten op de RU over huneigen en elkaars taalvaardigheidin het Engels. Ook onderzocht zehoe het Engels wordt gebruiktbinnen de Engelstalige masters.Een opmerkelijk resultaat inhaar onderzoek is dat bijna 64procent van de docenten soms,vaak of altijd op het Nederlandsoverschakelt wanneer blijkt datde collegezaal is gevuld metenkel Nederlandstalige studenten.De docenten geven aan hetonzinnig te vinden om in diesituaties door te gaan metcollege in het Engels. “Toch nietzo handig”, vindt Pompe.“Engelstalige vakken wordenvaak in het Engels voorbereid.Ook de sheets en hand-outs zijnin het Engels, dan kan het verwarrendworden wanneer dedocent omschakelt naar hetNederlands. Door juist in hetEngels college te blijven geven,neemt de taalbeheersing van destudenten toe. Het is een niveau8

dat studenten later nodig hebbenom in een internationalebaan of in de wetenschap goedte kunnen functioneren.Wanneer bachelorstudentengoed getraind worden in hunbegrip en kennis van het Engels,gaat de Engelstalige master henook beter af.”ZelfverzekerdDe docenten blijken uitermatezelfverzekerd over hun beheersingvan de Engelse taal: 82 procentvan de docenten kwalificeerthun Engels als meer danadequaat om interactief les tekunnen geven. De masterstudentendenken daar andersover. Tachtig procent zou graagzien dat docenten hun Engelseuitspraak verbeteren. “Ze ergerenzich aan een foute uitspraakof wanneer het Engels vandocenten doorspekt is metletterlijk vertaalde Nederlandseuitspraken.”Om het ‘stick up your finger’ enhet ‘put your mobiles out’ definitiefuit de collegezaal te bannenis een verplichte taalcursus voordocenten een goede optie, vindt54 procent van de ondervraagdemasterstudenten. “Het is logischdat de docenten de Engelsecursus vrijwillig willen houden,”zegt Pompe, “ze hebben hetdruk genoeg en zien de bui alhangen wanneer ze ook verplichtecursussen moeten volgen.”Met de aanbevelingen vande commissie Taalbeleid lijkt dieverplichte cursus er toch aan tekomen. Het niveau van docentenin Engelstalige masters zou C2ofwel van academisch niveaumoeten zijn. “Dat is ook wat destudenten graag hebben”, aldusPompe. “Ze hebben het liefst dathet taalniveau van de docentnear-native is. De studenten gaanervan uit dat wanneer hundocent zo goed Engels spreekt,hun eigen Engels er ook op vooruitgaat. Docenten beheersen deEngelse vaktermen vaak goed,maar het aanbrengen van nuancesin de uitleg gaat ze somsmoeilijk af.” In haar scriptiebeveelt Pompe aan dat zoweldocenten als studenten wordengetest op het Engels en desnoodsverplichte cursussen volgen,zoals ook de taalcommissie heeftvoorgesteld. xTekst: Alex van der HulstFoto: Bert BeelenHet bestuur van de Stichting Internationaal VrouwencentrumNijmegen (IVC) zoekt een penningmeester.De IVC geeft ondersteuning bij emancipatie en maatschappelijkeparticipatie van allochtone vrouwen in Nijmegen en omgeving.Wij zoeken een kandidaat die affiniteit heeft met de doelgroep endoelstelling van het IVC, een bedrijfseconomische of financiëleachtergrond heeft en enthousiast wil meedenken over budgettering,financiering en innovaties bedrijfseconomisch en financieel kanadviseren en begeleiden. Het bestuur vergaderd 1 keer per maand.Tijdinvestering: 1 tot 2 dagdelen per maand.RU: trendsetter of hekkensluiter?In Wageningen en Delft zijn alle masters in het Engels. Ook de anderetechnische universiteiten scoren hoog met Engelstalige masters: 83procent in Eindhoven en 90 procent in Twente. Bij de algemene universiteitenschommelen de percentages rond de 60 tot 70 procent. De RUis met 34 procent Engelstalige masters een hekkensluiter, blijkt uit eenNederlands-Vlaamse inventarisatie uit 2007. Engelstalige bachelorszijn in Nijmegen nog helemaal geen item. Dat geldt overigens voor demeeste universiteiten. Alleen de Erasmus Universiteit loopt voor detroepen uit, met een kwart Engelstalige bachelors, gevolgd door Tilburg(12,5 procent)Het klopt dat de RU niet bepaald trendsettend is met haar taalbeleidvoor tweetalig onderwijs, zegt Liesbet Korebrits, directeur van het Nijmeegsetalencentrum UTN. “Maar dat wil niet zeggen dat we in depraktijk zoveel achter lopen op de rest. Vaak zit er enige discrepantietussen de officiële beleidslijn en de praktijk.” Bovendien zijn er groteverschillen tussen faculteiten. Aan de RU springen bijvoorbeeld de faculteitenmanagementwetenschappen, geneeskunde en theologie ermet een voortvarend taalbeleid positief uit.Korebrits noemt bovendien het ambitieniveau van de Nijmeegse beleidsnotitiehoog vergeleken met collega-universiteiten. “Vooral als hetgaat om de eisen die gesteld worden aan medewerkers.” Dat is ookgoed, vindt de UTN-directeur: “Docenten en studenten zijn bang dat bijEngelstalig onderwijs de nuances in het taalgebruik wegvallen en datdaardoor de kwaliteit van het onderwijs achteruit gaat. Om dat te voorkomenis de taalvaardigheid van de medewerkers een belangrijk puntvan aandacht.” Ook vooruitstrevend vindt Korebrits dat de taalvaardigheidseisenniet alleen gelden voor docenten, maar ook voor secretaresses,studieadviseurs en zelfs portiers die regelmatig met buitenlandsestudenten in contact komen. In dat opzicht mag de RU trots zijn op haartaalplannen. Natuurlijk is dit beleid niet een, twee, drie uitgevoerd. “Debal ligt nu bij de faculteiten, die kunnen op basis van deze notitie en huneigen prioriteiten een inventarisatie maken en bekijken voor wie eenEngelse taaltoets en -cursus op korte termijn het meest zinvol is.” /RGVoor meer informatie mail naar Mariet Meurs, bestuursvoorzitter:Mariet.Meurs@han.nl.Kandidaten kunnen zich aanmelden met een CV bijMariet Meurs, bestuursvoorzitter: Mariet.Meurs@han.nl.jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 20089

interviewSultan Klein Brinke:‘Ik kies mijn man zélf’De Moslimstudentenvereniging organiseert van11 tot en met 13 maart een themaweek over kunst,cultuur en wetenschap uit de islamitische wereld.Studente Arabische taal en cultuur Sultan KleinBrinke (19) is nu een jaar praktiserend moslim.“Ik leer voortdurend.”jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200810

7 uit 52Een student of medewerker in hetnieuws trekt zeven kaarten uit eenset van 52, met vragen over leven enuniversiteit. Studente Arabisch SultanKlein Brinke trok de kaarten ♦A, ♠8,♠ V, ♦4, ♠7, ♦V, ♣7.♦A Waar staat de stadNijmegen voor?“Voor mij is Nijmegen niet veelmeer dan de stad waar ikstudeer. Ik woon sinds kort opmezelf in Arnhem. Ik hebbewust voor die stad gekozen,omdat mijn zus er woont, maarook vanwege de sfeer. Nijmegenis eigenlijk maar weinig multicultureel.Ik vind het fijn om tussenmoslims te wonen. Op deeen of andere manier gaan wijtoch socialer met elkaar om. Ofje elkaar nou wel of niet kent, jegroet elkaar op straat, je staatvoor elkaar op in de bus.”♠8 Wat zoek je in je levenspartner?“Hij moet om te beginnen moslimzijn, net als ik. En dat omvatdan meteen de rest. De Koranschrijft waarden en normen voorwaarnaar je dient te leven. Jemag bijvoorbeeld niet lui zijn. Jemoet eerlijk en open zijn en inje huwelijk de ander respecteren.Als mijn partner praktiserendmoslim is, heeft hij inprincipe alles wat ik in een manzoek. Ik ben zelf pas sinds eenjaar praktiserend moslim. Mijnmoeder is Nederlandse, maarwel bekeerd. Mijn vader is vanTurkse afkomst. Ze geloven wel,maar zijn niet actief met het geloofbezig. Een jaar geleden leerdeik een aantal moslimjongerenkennen. We raakten in gesprekover het geloof en hoe je daarinvulling aan geeft. Ik ben metoen serieus in de islam gaanverdiepen en vond mezelf ersteeds meer in. Ik begon eenhoofddoek te dragen, zo’n kortedie je in je nek knoopt. Tot eenvriend me vertelde dat die kortehoofddoeken stammen uit deJahilia, de pre-islamitische, goddelozetijd, die ook wel de tijdvan onwetendheid genoemdwordt. Daar kon ik me niet meevereenzelvigen, dus sinds afgelopenseptember draag ik eenechte hoofddoek. Dat was in hetbegin niet altijd even leuk. Mijnbeste vriendin is Nederlandse enniet gelovig. Ze begreep het nietgoed, dacht in stereotypes. Deeerste paar keren dat ze me mijnhoofddoek zag dragen, moest zehuilen. Ik heb geprobeerd methaar te praten, maar we zijntoch uit elkaar gegroeid. Zij gaatveel op stap, hangt graag debeest uit. Ik heb dat nooit echtgedaan, maar nu helemaal nietmeer. Een filmpje pakken ofergens een hapje eten, is geenprobleem, maar alcohol drinkenof de kroeg in gaan, dat past nuniet meer in mijn leven.”Hoe zie jij je verdere leven voor je?“Ik wil trouwen en daarna graagkinderen. De eerste jaren wil ikthuis bij mijn kinderen blijven,maar daarna ambieer ik ook eeneigen carrière. Die ruimte envrijheid verwacht ik van mijntoekomstige levenspartner.Verder zou ik me op den duurdolgraag in een Arabisch landvestigen. Marokko of Tunesië ofiets dergelijks. De manier vanleven en de cultuur trekken me.Ik zou er graag iets nuttigs doen,bijvoorbeeld lesgeven of een rolspelen in de bemiddelingen tussenhet Midden-Oosten en hetwesten.”♠V Wat is de laatste keer dat je uitje slof schoot?“Dat gebeurt me eigenlijk nooit.Ik geloof heilig in de dialoog.Neem de kwestie rondom Fitna,de film van Geert Wilders. Ikbegrijp de agressie die het bijsommige moslims oproept niet.We moeten die film én die manlinks laten liggen. Gewoon geenaandacht aan schenken. Als jedat wel doet en vooral als je datop een agressieve manier doet,dan geef je Wilders gelijk in zijnstelling dat de islam een agressiefgeloof is. Natuurlijk is hetsoms lastig om de andere kantop te blijven kijken als een manals Wilders je zo op je ziel trapt.Maar ik geloof er niet in dat wedat kunnen bestrijden metagressie en met mij de meestemoslims niet. Wij strijden lievermet het woord.”♦4 Ben je gelovig, spiritueel,religieus?“Ik bid vijf keer per dag, meestalthuis en soms in de Studentenkerk.Naar de moskee ga ik nietvaak. De meeste vrouwen doendat niet. In principe maakt hetook niets uit waar je je geloofbelijdt. Als de plek waar je datdoet maar rein is. Verder volg ikzo goed en zo kwaad als dat gaatalle regels van de islam.”♠7 Wie is je grootste voorbeeld?“Mohammed, de profeet. Hijheeft laten zien hoe de Korangeïnterpreteerd moet wordendoor de regels in de praktijk tebrengen. Ik wil dolgraag eenbedevaartreis naar Mekkamaken, zijn geboortestad. Dat iseen droom, maar ik ben er nogniet aan toe. Moslim zijn betekenteen voortdurende ontwikkelingdoormaken en lerenalle wereldse verleidingen teweerstaan. Het is een lange wegen ik sta nog helemaal aan hetbegin. Ik leer voortdurend. Zolas ik laatst ergens dat je nietmet maar één schoen aan maglopen, omdat men in de islamgelooft dat de duivel dan naast jein de ontbrekende schoen loopt.Of dat je niet op je buik magslapen. Regels zijn er om je teoefenen geen slaaf te wordenvan je verleidingen. Ik denk nietdat ik er slechter van word als ikop mijn buik slaap, maar ikdenk wel dat ik een beter mensword als ik leer niet toe te gevenaan al mijn impulsen.”♦V Ben je wel eens verliefd geweestop een collega/studiegenoot?“Nee, en dat is ook best een lastigonderwerp in de islam. Eenrelatie hebben mag niet. Het isalles of niks, dus óf trouwen, ófniets. Je kiest je partner omdathij een goede moslim is. Je mageen goede moslim niet afwijzen,omdat hij bijvoorbeeld nietmooi genoeg is. Maar dat wilniet zeggen dat ik voor de eerstede beste moslimman zou kiezen.Er moeten wel vlinders zijn. Ikwil me tot mijn man aangetrokkenvoelen en lekker met hemkunnen dollen. Daar verandertmijn geloof niets aan. Ik bepaaldus uiteindelijk wie mijn partnerwordt. Mijn vader vindt hetdaar nu nog te vroeg voor. Hij isbang dat ik mijn studie opgeefals ik nu een man vind. Onzin,want dat zou ik nooit doen. Uiteindelijkheeft hij er ook nietsover te zeggen en dat weet hijdonders goed.”♣7 Wat zou je als eerste veranderenals je de baas van deze universiteitwerd?“Ik vind dat er te weinig ruimteen tijd voor discussie is in hethuidige programma. Er wordt teveel aandacht besteed aan feitelijkhedenuit boeken, terwijl jede verschillende perspectievenop kwesties bij uitstek uit de discussiemet docenten en medestudentenkunt halen.” xTekst: Bregje CobussenFoto: Erik van ‘t Hullenaarjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200811

wetenschapFoto: Bert BeelenNieuwe stap in strijd tegen malariaNijmeegse onderzoekers zijn erin geslaagd een eiwit temaken dat de voortplanting van malaria parasieten kansaboteren. Op 13 maart publiceerden ze hun onderzoek inhet wetenschappelijk tijdschrift Proceedings of the NationalAcademy of Sciences. Moleculair bioloog Henk Stunnenbergover het uithoudingsvermogen dat erbij kwam kijken.Er is een belangrijke stap gezet omde voortplanting van de malariaparasiette saboteren. Hoe is dat zogekomen?“We vermoedden al tien jaar datons eiwit een rol speelt bij de bevruchtingvan de malariaparasietin de muggenmaag. Het genvoor het voortplantingseiwit isjaren geleden geïdentificeerd engekopieerd. We weten ook datdit een ongelooflijk belangrijkeiwit is voor de verspreiding vanmalaria via de mug. De parasitologenin het Nijmeegse malarialab,Robert Sauerwein en zijncollega’s, hadden ontdekt dat diteiwit in de muis antistoffen oproeptdie de voortplanting vande malariaparasiet in de mugblokkeert. Prikt de mug de geïmmuniseerdemuis voor eenbloedmaal, dan binden de opgezogenantistoffen aan de parasiet.De mug kan dan geen malariaoverbrengen.Dat gegeven hadden we. We wistenook dat het eiwit alleen eenimmuunreactie oproept als hetin de juiste vorm gevouwen zit.Je kunt het zien als een stukjetouw: als je dat opvouwt komenbepaalde stukjes touw, of hier:stukjes eiwit, bij elkaar die in delineaire vorm ver uit elkaar zitten.Maar ze worden alleen inopgevouwen vorm herkend doordie antistoffen.”Toch heeft het tien jaar geduurdvoordat het eiwit was nagemaakt?“We konden het eiwit wel maken,maar niet in de juiste gevouwenvorm. Cruciaal voor decorrecte vouwing van het eiwitzijn de cysteïnebruggen op heteiwit. We wisten: als diecysteïnebruggen goed zitten,vouwt het eiwit vanzelf op dejuiste manier. Maar die bruggenbleken juist de bottleneck. Wehebben van alles geprobeerd:bacteriën, hogere organismen,maar het lukte niet het eiwit nate maken dat precies gelijk isaan het natuurlijke malariavoortplantingseiwit.Hogereorganismen, zoals gisten, plantencellenen insectencellen,kunnen wel omgaan met diecysteïnebruggen, maar daarliepen we tegen een ander probleemaan: ze hechten suikerverbindingenaan het eiwit waar dieniet hoorden. Het lukte ons niet,maar ook de concurrentie inAmerika niet. Dus we waren nietdom; het was gewoon ontzettendmoeilijk. Uiteindelijk laseen postdoc van ons, NicolaïOutchkourov, in een publicatieover chaperones, dat zijn eiwittendie andere eiwitten kunnenhelpen met het vouwproces.Daar heeft hij toen mee geëxperimenteerd.Met succes. Toenviel alles op z’n plaats.”Hoe nu verder?“Onze financier, het EuropeseMalaria Vaccin Initiatief, had hetproject intussen stopgezet omdatze te weinig resultatenzagen. Heel jammer natuurlijk.Dat was net voordat Nicolaï metzijn bevindingen naar buitenkwam. De onderzoekers zijn nuallemaal weg. Nicolaï heeft inmiddelseen positie in Utrecht.We zijn bezig met de hervattingvan de financiering. Zo gauw wedie hebben, kunnen we dit eiwitin een schone vorm gaan producerenen als experimenteelvaccin gaan testen in mensen.Om te kijken of het ook bijmensen de gewenste antistoffenoproept.”Wat hebben mensen in malariagebiedenaan jullie bevindingen?“Vaccinatie met het eiwit zal debesmettingsgraad met malariain een gebied omlaag brengen.Het ligt voor de hand het eiwittoe te voegen aan een cocktailvan andere malaria -eiwitten ende parasiet in de diverse levensstadiaaan te pakken. Op diemanier krijg je in principe eenneerwaartse spiraal die deverspreiding van malaria op termijnzal verminderen.” /MZjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200813

eportage‘Houen zo, meisje!’Women in Sciencejaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 2008Met tien procent vrouwelijke hoogleraren bungelt Nederland onder aande internationale ranglijst. Tijdens het Women in Science-congres op deNijmeegse campus gaven vrouwelijke topwetenschapsters tips en ervaringenuit eigen land. Op dezelfde dag, donderdag 6 maart, kreeg Alma Tostmann,een Nijmeegse promovenda, als eerste Nederlandse een beurs van L’Oréal-UNESCO voor haar onderzoek naar tbc. Leus van de ceremonie in Parijs:The world needs science… Science needs women.Kan een onderzoekster binneneen week tot filmster getransformeerdworden? Gooi er watmediatraining, visagie, buigendemensen (denk: Amerikaans) enheel veel interviews tegenaanet voilà: a star is born. In hetNovotel, een Parijs hotel vlakbijde Eiffeltoren, gonst het van devrouwenstemmen. Pr-dames vanL’Oréal rennen door de gang,regelen lunches en zorgen bovenaldat niemand het in zijn,of meestal haar hoofd hoeft tehalen om te klagen. Weten-14

Harde afsprakenDonderdag 6 maart ondertekenden de 52 vrouwelijke wetenschappers die deafgelopen tien jaar een For Women in Science Award wonnen, een handvest.Het markeert het tienjarige bestaan van de L’ORÉAL-UNESCO Awards. Door ditdocument te ondertekenen, verplichten de Award-winnaars zichzelf om:1. Te handelen als een rolmodel om toekomstige generaties te inspireren2. Passie voor wetenschappelijk onderzoek over te dragen3. Vrouwelijke wetenschappers te stimuleren op te treden alsvertegenwoordigers voor verandering4. Wetenschappelijk onderzoek in alle continenten te versterken en teondersteunen5. Creativiteit en innovatie te stimuleren6. Diversiteit en gelijkheid tussen de geslachten te bepleiten7. Duurzame netwerken te bouwen voor vrouwelijke wetenschappers8. Als vrouwelijke wetenschappers deel te nemen aan de openbarebeleidsvorming9. Houdingen vorm te geven om het aanzicht van de wetenschap te veranderen10. Wetenschap te promoten als een bron van vooruitgangschapsters laten de gekte overzich heen komen, halen somsverward een hand door het zorgvuldiggestylede haar of wrijvenonwennig over de minstens zozorgvuldig opgemaakte ogen.Een volledige verdieping vanhotel is ingericht op het mooimaken,betuttelen en interviewenvan de ‘sterren’: vijfvrouwelijke laureaten en vijftieneveneens vrouwelijke fellowshipsdie vandaag, donderdag6 maart, respectievelijk de ForWomen in Science Award 2008en een aanmoedigingsbeurs uitgereiktkrijgen van UNESCO encosmeticagigant L’Oréal. Eenjaarlijkse geldprijs (100.000dollar voor de laureaten – gearriveerdewetenschapsters – en40.000 dollar voor de fellowships,jonge onderzoeksters) omde positie van vrouwen in dewetenschap te versterken en tepromoten. Een van hen is RadboudiaanAlma Tostmann (27),de eerste Nederlandse onderzoekster(met uitzondering vaneen Tunesische die achteraf halfNederlands bleek) die zo’n beursmee naar huis mag nemen omhaar promotieonderzoek mee tebekostigen.Alma is uitgeput. Er ligt al eenkleine week achter haar vol interviews,ceremonies en kennismakingenmet de laureaten vandit jaar en voorgaande jaren. Eengroot deel van hen is namelijkovergevlogen om het tienjarigbestaan van For Women inScience te vieren. Alma excuseertzich voor haar vermoeidheiden voor het feit dat ze detoch al schaarse interviewtijdonderbreekt voor een lunch ophaar hotelkamer. “Bel me maandagmaar, als ik weer terug benin Tanzania, als je meer vragenhebt.” Ze zit in een vergaderruimtein het Novotel, waarpr-dames van L’Oréal in en uitlopen: “Alma, moet je niet ietseten?”, “Alma, Pauw enWitteman hebben gebeld, of jemorgen in Nederland kuntzijn?”, “Alma, over een kwartierbij de visagie, red je dat?”.Het object van aandacht grijnst.“Dit is heel wat anders dan ineen stoffig hok wetenschap bedrijven.Het is een hysterischeweek. Ik moet wennen aan al dieaandacht. Ik heb wel eerderbeurzen binnengehaald, maardan werd me alleen om mijnrekeningnummer gevraagd en ofik binnen een maand een rapportwilde schrijven over devorderingen. En dat komt niet inde krant, natuurlijk.” Het begonmin of meer hetzelfde als bij deandere beurzen: midden in haarpromotietraject, Alma doet onderzoeknaar tbc in Tanzania,‘Dit is wat andersdan in een stoffighok wetenschapbedrijven’ontstonden er nieuwe ideeënwaarvoor meer geld nodig was.In de kantine van de medischefaculteit hing een poster waaropvoor deze beurs geadverteerdwerd. Alma besloot “het gewoonte proberen”. Naar schatting duizendpromovendi en postdocswereldwijd probeerden hetzelfde.Na een eerste selectie kooshet UNESCO-L’Oréal FellowshipSelection Committee uit de 120overgebleven kandidaten 15 jongeonderzoeksters uit. Dat gebeurdeop basis van een motivatiedie de vrouwen opstuurden.Alma: “Ik moest aangeven wat iktot nu toe gedaan heb, hoe ikmij onderscheid van andere onderzoeksters,wat mijn ambitiesvoor de toekomst zijn en natuurlijkmijn onderzoeksonderwerp.”Ze woont sinds anderhalf jaar inTanzania, waar ze in hetKilimanjaro Christian MedicalCentre in Moshi verschillendestudies doet naar de behandelingvan tuberculose. Een aanarmoede gerelateerde infectieziektedie jaarlijks bijna 2 miljoendoden veroorzaakt, voornamelijkin ontwikkelingslanden.“Mensen met diabeteshebben een hogere kans op hetkrijgen van tbc en bovendien isde behandeling bij diabetespatiëntenmoeilijker. We gaande concentratie van tbc-medicijnenin het bloed meten. We denkendat mensen met diabeteseen lagere concentratie hebben,waardoor het moeilijker is omde bacterie te doden.” Met haarbeurs zal Alma nog tien maandenlanger in Tanzania blijvenom te onderzoeken of anderetbc-medicijnen op dezelfdemanier beïnvloed worden doordiabetes type 2 als het gebruikelijkemedicijn, rifampicine.Een dag eerder moest Alma haaronderzoek presenteren in hetUNESCO-hoofdkantoor, dezelfdeplek waar vanavond de vijf laureatenhun award zullen ontvangenen waar alle 52 laureatenvan de afgelopen tien jaar eenhandvest (zie kader) zullen on-jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200815

Tip uit Polen: geen quota voor hooglerarenMarcela Swiatkowska, hoogleraar Franse taalkunde,Jagiellonische Universiteit, KrakauPolen is het Europese land met de meeste vrouwelijke hoogleraren.Wat is het geheim?“In Polen zijn geen quota voor hoogleraren, iedereen – man of vrouw – dievoldoende gepubliceerd heeft, kan zich presenteren voor een commissie.Met twee miljoen studenten komt er niet snel een overschot. Als het aantalplaatsen beperkt zou zijn, zouden er waarschijnlijk meer mannen aan de topzijn, ook in Polen is een machocultuur.”Voor vrouwen is het dus niet moeilijk om aan de top te komen?“Er is absoluut geen discriminatie, maar eenvoudig is het niet. Voor vrouwenis kinderopvang het grootste probleem. In het communistische systeem wasalles goed geregeld, maar nu opvang geprivatiseerd is, is het een ramp. Deschaarse voorzieningen zijn onbetaalbaar. Het salaris van hoogleraren isheel laag. Het leven is duur, in het begin van mijn carrière ging bijna mijnhele salaris op aan huur. Weinig collega’s wagen zich aan kinderen,zwangerschapsverlof is voor eigen rekening. Wie hoogleraar wil worden,moet enorm gedreven zijn.”Wat vindt u van het debat in Nederlandom meer vrouwen naar de top tekrijgen?“Het voelt een beetje onwennig, iedereenpraat over discriminatie vanvrouwen. Dat herken ik helemaal niet.Er is mij nooit iets in de weg gelegd.Materieel hadden mijn ouders mij nietste bieden. Omdat een goede opleidinghet enige was wat ze me wél kondengeven, hebben ze zich daarvoor enormingespannen. Met succes. Naast hoogleraarben ik ook decaan geworden.”Tip uit Duitsland: aanmoediging van oudersIrmgard Nippert, hoogleraar humane genetica,universiteit van MünsterNederland heeft het kleinste aantal hoogleraren.Hoe is de situatie in uw land?“In Duitsland is de situatie niet veel beter. De werkverdeling tussen mannenen vrouwen is heel traditioneel. Vrouwen worden verantwoordelijk gehoudenvoor de opvoeding. Mannen zorgenveelal voor het hoofdinkomen, zijbereiken makkelijker de top. Ze vergetenvaak dat achter elke succesvolleman een vrouw zit die dat succesmogelijk maakt.”Hoe gaat Duitsland die achterstandinlopen?“Er wordt al vanaf de jaren negentigaan deze problematiek gewerkt,maar er is nog veel werk te verrichten.Omdat de top een old boysnetwork was, waren de sollicitatiecommissiesvaak bevooroordeeld.Mannen kiezen vaak mannen uit. Bijgelijke geschiktheid wordt nu devoorkeur aan vrouwen gegeven. Westreven naar veertig procent vrouwelijke hoogleraren. Om echt iets te veranderenmoet er op veel verschillende terreinen iets worden gedaan.”Waarom is het u wél gelukt?“Ik heb geluk gehad en veel steun van mijn omgeving. Om hoogleraar teworden moet er ruimte zijn in je relatie, je partner moet achter je staan. Ookde aanmoediging van mijn ouders was belangrijk, zij zeiden: je kúnt het.Daardoor geloofde ik in mezelf en werd de weg naar de top makkelijker.”jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 2008Alma Tostmann in hetlaboratorium in Tanzaniadertekenen. En die presentatieging heel erg goed, vertelde deNederlandse pers dame vanL’Oréal eerder vandaag al trots.Alma bevestigt dat bescheiden:“Ik ging echt met de vuist op tafel.Mijn keuze voor dit onderzoekis voor een groot stuk idealisme.Negentig procent van alhet geld in de medische wetenschapwordt gebruikt voor ziekteswaar maar tien procent vande wereldbevolking last vanheeft. En vice versa. Ik wil alswetenschapper een bijdrageleveren aan de problematiek inde derde wereld.”Is het eigenlijk niet gek dat iemanddie uit idealistische motievenonderzoek bedrijft, geld vraagt énkrijgt van een bedrijf dat, oneerbiediggezegd, dure potjes crème entubes lipgloss verkoopt?Lachend: “Ik heet tegenwoordigdan ook L’Oréalma voor vrienden16

Tip uit Italië: kinderen na je 40eAllessandra Renieri, hoogleraar genetica,universiteit van SienaWat is het grootste obstakel voor vrouwen om hoogleraar te worden?“De selectieprocedure is vaak heel ondoorzichtig. Politieke spelletjes offamiliebanden spelen een grote rol. Het is geen uitzondering dat er eenneef of een zwager wordt benoemd. Minder dan 10 procent van dehoogleraren in Italië is vrouw. Bovendien kiezen vrouwen vaak voor eengecombineerd leven, ze willen een carrière en een gezin. Ze zouden hetanders moeten plannen om de top te bereiken.”Anders plannen?“Ze zouden pas na of rond hun veertigste aan kinderen moeten beginnen.Alleen dan kunnen we met mannen concurreren. Als vrouwen rond hundertigste de top naderen, raad ik ze aan twaalf uur per dag te werken,deze jaren zijn doorslaggevend voor je carrière. Na je veertigste ben jefysiek gezien minder fit om topprestaties te leveren. Datis de juiste leeftijd voor kinderen.Als de top eenmaal bereikt is, wordtde druk lager. Dan kun je veel meergenieten van het moederschap enheb je bovendien geld voor een oppas.Mannen zorgen nu eenmaal niet voorkinderen.”Is dat wel verstandig na je veertigstekinderen krijgen?“Er wordt vaak gesproken over meerkans op kinderen met het Down-syndroom,maar in feite is de kans hieropna je vijfendertigste maar 1 op de 650.Met de juiste tests en medische zorghoeft het geen probleem te zijn.”Tip uit Schotland: verkassenFiona Wilson, hoogleraar toegepaste natuurkunde,universiteit van GlasgowWat is het grootste obstakel voor vrouwenom hoogleraar te worden?“In elk land en voor ieder persoon is hetmoeilijk om hoogleraar te worden, omdathet een erg competitieve omgeving is. Jemoet hard werken om ergens te komen.Het probleem voor vrouwen is vooral hetcombineren van een carrière en een gezin.Academici hebben nou eenmaal een hogewerkdruk. Maar de functie wordt ookoverschat, wij zijn helemaal niet zo slimals iedereen denkt.”Is het glazen plafond een thema in uwland?“Dat is overal een issue. Erfelijk is erniets beters aan mannen in vergelijkingtot vrouwen. Toch worden vrouwen beslist gediscrimineerd,al wordt dat hardnekkig ontkend. Zo lang de universiteit het blijft ontkennen,zal het niet verbeteren. Als iedereen zou toegeven dat er een glazenplafond is, zou er zeker verandering in de situatie komen.”Wat zijn uw persoonlijke ervaringen op weg naar de top?“Qua vaardigheden maakte ik op een gegeven moment kans op promotie,maar die heb ik uiteindelijk niet gekregen. De directie koos voor jongere, onervarenmannen. Dat was natuurlijk niet erg motiverend. Uiteindelijk ben ikbij een andere universiteit gaan werken. Daar is ook nog steeds een groottekort aan vrouwen.”en collega’s. Het is natuurlijkgeen voor de hand liggendegeldschieter voor medisch onderzoek.Ik zou collega’s in dezelfdesituatie ook keihard uitlachen.”Had je niet liever geld van,bijvoorbeeld, NWO gekregen?“Dat weet ik niet, misschien wel.Maar geld is geld en ik zet gewoonUNESCO voorop. Dat ismeer bekend en meer gerespecteerd.”Maar je blijft wel een onafhankelijkwetenschapper – geen kleinelettertjes in het contract?“Ik denk dat ik hooguit in mijnverslagen moet aangeven datik van L’Oréal geld gekregen heb.Maar ik moet toegeven dat ik hetcontract nog niet gelezen heb.”Wil je voor altijd verder met tbconderzoek?“Voorlopig wel. Tbc is boeiend.Het duurt lang voordat je zo’nonderzoeksveld overziet. Watmij aantrekt, is dat ik in dit onderzoekeen toegepaste vraagkan onderzoeken met directeffect. Ik ben te pragmatischvoor fundamenteel onderzoek.”Op welk gebied wil je danbijvoorbeeld direct effect zien?“Nu duurt de behandeling vantbc zes maanden. Het is inNederland al moeilijk om mensente overtuigen een antibioticakuurtjevan een paar dagenaf te maken, omdat je je al naeen paar pillen beter voelt. Kunje nagaan hoe dat is in een landals Tanzania, waar het veelmoeilijker is om uit te leggenwaarom het zo belangrijk is datde mensen zes maanden langpillen slikken, ook al voelen zezich na een paar weken algenezen. Heel erg gevaarlijk,want als ze halverwege stoppen,kan de tbc-bacterie resistentraken voor de medicijnen. Noggevaarlijker is het dat dieresistente bacterie vervolgensovergebracht kan worden opnieuwe tbc-patiënten. Ik wil proberende behandeling van zesmaanden te halveren. Een heeltoegepaste vraag. En als dat lukt,heb je acht miljoen mensengeholpen. Bam, ineens.”Vanwaar eigenlijk jouw behoefte omarmoedegerelateerd onderzoek tedoen?“Dat wil ik al zolang ik me kanherinneren. Als kind wist ik al:later, als ik groot ben, wil ik ineen tropisch land medischevraagstukken oplossen, een bijdrageleveren aan de wereldproblematiek.Grote woorden, maarik heb altijd zoveel zo oneerlijkgevonden, er is altijd de dranggeweest tot verbeteren. Ik zounooit voor een bedrijf kunnenwerken dat als doel heeft geld teverdienen.”Wrang dat je dan nu net geld krijgtvan een bedrijf dat als doel heeftgeld te verdienen…“Geld is geld, en met dat geldkan ik veel betekenen.”Word je gehinderd door die percentagesdie je eerder noemde, dat maareen klein percentage van ‘het geld’naar ziektes gaat waar 90 procentvan de wereldbevolking mee kampt?“Ja. Het is heel moeilijk om geldbronnente vinden voor dit soortonderzoek. Hoewel het sinds degelddonaties van Bill Gates welbeter gaat: de overheid kan dannatuurlijk niet meer achterblijven.Maar nog altijd hoef jebij ‘hippe’ ziektes als kankermaar met je vingers te knippenen je hebt weer een miljoen bijelkaar. Dat is bij ziektes als tbc,malaria en aids wel anders.”jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200817

“Working in the modern horticulture”De Ruiter Seeds is an internationally renowned company specialized in the breeding, producing and selling ofhybrid seeds. We focus specifically on six product groups: tomato, cucumber, pepper, melon, aubergine and rootstocks.We are a family of businesses with offices across the world.Worldwide, about 700 motivated and trained staff members contribute to our success. We are innovative and aimfor top quality in everything we do. Working at De Ruiter Seeds means working in a dynamic environment: ourbusiness is expanding every day. That is why we want to invest in people that are motivated to contribute to oursuccess and to develop their own talents. ‘Better together’ is our motto.We are currently seeking a highly motivatedMOLECULAR SCIENTISTto join our Molecular Breeding team in Bergschenhoek, the Netherlands for 40 hours per weekKey responsibilities:• Explore and exploit high throughput genotyping tools.• Develop new technologies for the molecular laboratory.• Exploiting forward and reverse genetics to developmolecular markers for indirect selection of defined traitswithin solanaceous and curbitaceous crops.• Developing of novel technology-based breeding conceptsto increase the speed to market and success rate ofbreeding programs and improve hybrid performance.• Initiating, coordinating and completing research projectsat the interface between research and breeding.• Representing the company in outsourced research projects.• Strengthening the intellectual property and freedom tooperate position of De Ruiter Seeds.Desired qualifications:• Masters in genetics or molecular biology.• Inter-disciplinary team interaction skills.• Interest in technical solutions for the molecular laboratory.• A decisive, innovative and creative personality.De Ruiter Seeds is committed to both personal and professiongrowth and offers an extensive competence developmentprogram, salary and benefits are in line with demonstratedqualifications. A personal competence assessment is part of thehiring procedure.Application:If you are interested in this job, you can visit our websitewww.deruiterseeds.com to apply. Alternatively, you can sendyour application with CV within 14 days to: De Ruiter Seeds,HRM department, Postbus 1050, 2660 BB Bergschenhoek,the Netherlands.

Wat zijn je ambities voorde toekomst?“Na mijn promotie, over ongeveereen jaar, wil ik een jaar oftwee naar Londen, naar eentropisch onderzoeksinstituut,om samen te werken met goedewetenschappers. In de toekomstwil ik mijn kennis doorgevenaan jongere onderzoekers, aanstudenten. Ik zie mezelf ook welhet promovendinetwerk op demedische faculteit in Nijmegenverbeteren. Dat is daar hardnodig; iedereen werkt er voorzich. Ook zo kun je de wetenschapvooruit helpen.”En uiteindelijk, het aantal vrouwelijkehoogleraren in Nederland opkrikken?“Als ik ooit hoogleraar word, isdat om dingen te bereiken bijarmoedegerelateerde ziektes.Niet om de wereld als vrouw eenpoepie te laten ruiken.”Domme vragenDe laatste vrouwen wordenklaargestoomd bij de visagie;een bizarre verzameling vanvrouwen in klederdrachtvan over de hele wereld.Een laatste toefje poeder,lippenstift nog even bijwerken:voor veel van dezevrouwen is make-upiets voor ándere vrouwen.Wat heb je daaraan als jein een laboratorium staat?Maar op een avond waar denaam L’Oréal op postersaan de muren hangt, bij elkeslideshow de eerste paginavult en waar L’Oréal,vooruit, samen met UNESCO,de glazen champagne vult ende sushi aanlevert, mag eengoede make-up niet ontbreken.Aan het eind van de middagarriveert een grote bus vol toponderzoeksters– laureaten vande afgelopen tien jaar – en jongeambitieuze wetenschapsters bijMaison de l’UNESCO. Christinevan Broeckhoven is een van hen.Tijdens de ceremonie maakt ze,als ze haar handtekening onderhet handvest zet en daarbij punt8 (‘Participate as women scientistsin public decision making’)toelicht, veel indruk. VanBroeckhoven doet als hoogleraaronderzoek naar onder meer Alzheimer– afgelopen zomer wasze Zomergast bij Joris Luyendijk.In 2006 won ze de For Women inTip uit Nederland: meer opscheppenWilly Jansen, hoogleraar genderstudies,Radboud UniversiteitZijn vrouwen minder ambitieus dan mannen?“Er zijn ontzettend veel vrouwen die hogerop willen komen. Maar ambitiesvan vrouwen worden niet altijd opgemerkt. Dat heeft te maken metculturele patronen: van een man wordt eerder verwacht dat hij opscheptdan van een vrouw. Hij hoeft zijn ambities niet onder stoelen of banken testeken. Aan een vrouw wordt wel eens gevraagd of ze nog kinderen wil.Dat zullen ze nóóit aan een man vragen. Toen ik zelf aan kinderen begon,heb ik me ervan verzekerd dat mijn man ze net zo graag wilde als ik. Danwist ik tenminste dat hij er ook voor ging zorgen.”Komt het goed met het aantal vrouwelijke hoogleraren in Nederland?“Zeker, er zijn steeds meer hoogopgeleide vrouwen, dus de druk vanonderaf wordt steeds groter. Omdat de status van het onderwijs omlaaggaat, trekt het meer vrouwen aan. Mannen zullen eerder kiezen voor hetbedrijfsleven, omdat daar meer te verdienen is. Gelukkig heeft men ingeziendat er veel talent verloren ging. Ik vind dat de Radboud Universiteithet overigens niet slecht doet, al loopt de universiteit niet voorop.”Heeft u nog een gouden tip opgedaan van uw buitenlandse collega’s?“Inspirerend vind ik wat ze in Polen doen. Als je daar aan bepaalde criteriavoldoet, kun je hoogleraar worden en hoef je niet te wachten tot er eenvacature is.”Wat is de belangrijkste aanbeveling van het congres om meer vrouwen tothoogleraar benoemd te krijgen?“We hebben ons samen voorgenomen ommeer cijfers openbaar te maken over hoe deverschillende universiteiten presteren. Dankun je elk jaar kijken hoe je ervoor staat.Een ander voorstel is om de transparantiebij benoemingen te vergroten. Dat ideaalvan openheid bestaat wel, ook inNijmegen, maar komt niet uit de verf.Eigenlijk zouden de commissies in allefases van werving en selectie verantwoordingmoeten afleggen over hun keuzes,ook in het licht van gender. Als commissiesbetere verantwoording afleggen,heeft dat een positieve uitwerking op dekansen voor vrouwen.”Science Award, ze voert eenfeministisch getint personeelsbeleidop haar eigen lab aan deUniversiteit Antwerpen en zit inhet Vlaamse parlement. Zij vertegenwoordigtwat, afgaande opde geluiden en de sfeer van deavond, iedere vrouwelijke wetenschapperzou moeten zijn.Daadkracht en een mond grootgenoeg om te bereiken wat veelmeer getalenteerde onderzoeksterszouden moeten bereiken.Vlaamse bescheidenheid is bijhaar ver te zoeken: “Dat leer jevanzelf af. Dat móest ik afleren.Mannen luisteren niet naarcharmante, vrouwelijke vrouwen.Het zou altijd moeten zijnals vanavond: vrouwen alsvolwaardig, belangrijk middelpunt.”Waar ze zo boos vanwordt? “Als wetenschapper ismij miljoenen, écht miljóenenkeren gevraagd wat een vrouwin de wetenschap moet. En nuzit ik in het parlement en krijgik wéér steeds die vraag. Journalistenstellen ‘m alleen anders,omdat ik inmiddels te groot benom op mijn vrouwzijn aangesprokente worden. Nu vragenze: ‘Wat moet een wetenschapperin de politiek?’ Vroeger hadik steeds het gevoel dat ik memoest verdedigen. Daar ben ikmee opgehouden. Op dommevragen antwoord ik doorgewoon een heel ander verhaalte vertellen. Een verhaal dat íkwil vertellen.”Het UNESCO-gebouw stroomtlangzaam leeg. Het is bijnamiddernacht. De ouders vanAlma Tostmann heffen nog eenlaatste keer het glas. Een trotsstel. “Alma werkt altijd in stilte.We hebben nauwelijks een ideevan wat ze doet. En dan ineensstaan we in hartje Parijs, bij eendeftige ceremonie, champagnete proosten op onze dochter.”Johanna Levelt Sengers komtaanschuifelen. Minimaal 70, 75,moet ze zijn. Veertig jaar geledenemigreerde ze naar Amerika,als een jonge scheikundige.“In 1975 heb ik nog een jaar onderzoekin Nederland gedaan.Een ramp. Totaal niet op werkendevrouwen ingesteld. Omhalf zes waren alle winkelsdicht. Behalve de sigarenwinkel.Mannen moeten hun rokertjehebben, maar kinderen hoevenzeker niet te eten.” Ze vluchttesnel terug naar Amerika, waarvolgens haar al jaren veel meergelijkheid is en waar het veelminder raar is als een vrouwwetenschapper is. “Het wasaltijd heel zinnig om een eigenplek te hebben: de man zorgdevoor het geld, de vrouw voor hetgezin. Nu pas komen de kansen.Maar het duurt nog wel een paargeneraties voor de vooroordelenuitgestorven raken. Een cultuurverander je niet zomaar.”Ze is de eerste vrouw die eenNederlands eredoctoraatontving. Onlangs verscheen haareerste boek, in 2003 nam ze de100.000 dollar-award mee terugnaar de Verenigde Staten.Johanna Levelt Sengers is noglang niet klaar. Ze klopt Alma opde schouders: “Houen zo meisje.En nog beter!” xTekst en fotografie: Anne DohmenTekst kaders: Romy van denNieuwenhof en Anna van deWeygaertFotografie kaders:Gerard Verschootenjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200819

wetenschapDe fascinatie van Hub ZwartGegrepenjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200820

door allesIn de interviewreeks ‘De fascinatie’ gaat Vox op zoek naar wat hethart van RU-wetenschappers sneller doet kloppen. Dit keer Hub Zwart,hoogleraar filosofie bij de faculteit natuurwetenschappen, gefascineerddoor bijna alles en op zoek naar de theorie die de wereld kan verklaren.“Via haaientanden sta je in contact met tien miljoen jaar geleden.”24 Januari 2008, in een laboratorium in Maryland(VS) lukt het microbioloog Craig Venterom voor het eerst een genoom kunstmatig nate maken, een nieuwe levensvorm te maken.In een studio in Hilversum voelen GeorginaVerbaan en Pieter van de Wielen, presentatorsvan het nieuwe wetenschapsprogrammaNoorderlicht Nieuws, Hub Zwart, hoogleraarfilosofie der natuurwetenschappen, aan detand over deze nieuwe ontwikkeling. “DieVenter,” vraagt Van de Wielen, “is hij dokterFrankenstein, is hij God, of is ‘t een bluffer?”“Dokter Frankenstein”, antwoordt Zwartzonder aarzeling. “Beiden waren enorm gedreven,beiden waren bezig met het maken vankunstmatig leven en beiden waren bereid omgrote risico’s te nemen.”Een week na de uitzending zijn we in de tuinvan Hub Zwart in Malden. Dochters Lidewij enHadewijch arriveren juist uit school en kruipenachter de laptop, maar niet voordat caviaen vier konijnen zijn voorgesteld en de vissenlozevijver – mét slakken en salamanders – isgetoond. “Vissen zijn enorme vervuilers, netmensen”, legt Hub Zwart uit. “Zonder vissenkomen er meer kikkers en salamanders op devijver af. Ik mediteer hier graag.”We gaan naar binnen en nemen plaats in dewoonkamer, naast een vitrinetafel waarin fossielenen blauwzwarte haaientanden zijn uitgestald.Terugblikkend op de televisie-uitzendingzegt Hub Zwart dat het “allemaal wel erg snelging”. Daardoor komt zo’n ingewikkeld onderwerpals kunstmatig leven niet goed uit deverf. Zwart vindt het belangrijk dat mensen opde hoogte zijn van de laatste wetenschappelijkevondsten en wil daar als filosoof zijn steentjeaan bijdragen. Niet met een dreigend vingertjevertellen wat wel en niet mag, maar deduizelingwekkende ontwikkelingen in een brederkader plaatsen. “De politiek is niet langerde stuwende kracht van onze cultuur. Wetenschapen technologie zijn de motor van degeschiedenis geworden. Oorzaak én oplossingvan onze mondiale problemen. Wij hebbenbehoefte aan een nieuwe filosofie.”MarxismeAnders dan de beestenboel doet vermoeden isHub Zwart van huis uit geen natuurfilosoof. In1980 begonnen aan een opleiding psychologiekoos hij eerst een ander pad om grip te krijgenop de wereld. “De keuze voor psychologie waseen intuïtieve: het brein is het centrum van dewereld.” Tijdens deze studie, die hij na een jaaraanvulde met een opleiding wijsbegeerte,raakte Zwart voorgoed besmet met de psychoanalytischetheorieën van Sigmund Freud. Dienaam duikt tijdens het gesprek te pas en teonpas op, net als die van Karl Marx. “Heb jijiets met het marxisme, pap?” roept dochterLidewij ontsteld van achter haar laptop.“Vroeger”, glimlacht Hub Zwart besmuikt.In 2000 werd hij door de faculteit natuurwetenschappenbinnengehaald, om als hoogleraarfilosofie een extra dimensie aan hetwetenschappelijk onderzoek toe te voegen.Wetenschappers denken nu al in een vroeg stadiumna over de implicaties van hun onderzoekvoor de maatschappij. Als filosoof op debètafaculteit en als wetenschappelijk directeurvan het Centre for Society and Genomics (CSG)en het Institute for Science, Innovation andSociety (ISIS) schippert Zwart voortdurend tussende harde, praktische wetenschappen en degrote filosofische vragen. Op dat grensvlakzoekt hij het debat op: op wetenschappelijkeconferenties, op televisie of in de collegezaal.Lesgeven omschrijft hij als “een kerntaak” enhij houdt zich dan ook bovengemiddeld bezigmet het filosofiecurriculum van de faculteit.Hub ZwartGeboren op 20 februari 1960te Geleen1980 -1988 studie psychologie(cum laude afgestudeerd), KUN1981 -1989 studie wijsbegeerte(cum laude afgestudeerd), KUN1993 promotie wijsbegeerte(cum laude gepromoveerd),gezondheidsethiek, KUN1988 - 1992 wetenschappelijk medewerkerInstituut voor Gezondheidsethiek,Universiteit Maastricht- Medio jaren tachtig betrokkenbij samenvoegen van diversepolitieke partijen (waaronderCPN) tot GroenLinks Nijmegen1992 – 1993 universitair docent ethiek, KUN1992 – 2000 wetenschappelijk directeurCentrum voor Ethiek, KUN2000 benoeming hoogleraar filosofie,faculteit FNWI, KUN2003 wetenschappelijk directeurCentrum for Society andGenomics2005 directeur Institute for Science,Innovation & SocietyHub Zwart is tevens auteur vandiverse boeken, onder meer overtransplantatie geneeskunde, deFranse filosoof Michel Foucaulten Nederlands psychiaterJ.H. Van den Bergjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200821

jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 2008“Tijdens colleges praat ik nietover dode filosofen. Ik laat studentenkijken naar wetenschappelijkeontwikkelingen en steldaar maatschappelijke vragenover. Het is belangrijk dat je deontwikkelingen om je heen ineen kader kunt plaatsen, dat je desamenhang en context begrijpt.”Waarom is zo’n kader zo belangrijk?“Je leest de krant, je kijkt televisie,je doet van alles. Het is ééngrote chaos van gebeurtenissen.Op den duur ga je op zoek naareen robuuste theorie die dingenin een bepaald perspectief plaatst.Als kind werd ik enorm geraaktdoor het lot van de Noord-Amerikaanseindianen. Alles wat ikdaarover kon vinden heb ik gelezenen verzameld. Op televisiekeek ik indianenfilms. Wat meopviel, was dat de cowboys altijdwonnen en de indianen altijdverloren. Ik identificeerde memet de indianen en vond hunsituatie erg onrechtvaardig. Ikhad behoefte aan een theorie diedat verklaarde. Die verklaringvond ik in het marxisme.”Je kwam tot het marxisme viaindianenfilms?“Ja, ik denk dat dat engagementzo gegroeid is. En ik was ook erggehecht aan het natuurschoon.Als ik moest kiezen tussen industrieen platteland – een strijddie prachtig staat beschreven inMarx’ Das Kapital – zag ik mezelfeerder als iemand die bij het natuurlijkelandschap hoorde. Dietegenstelling zat ook in onsgezin. Mijn moeder was vanLimburgse komaf, van kleineboerenambachtslieden. De familievan mijn vader, emanciperendearbeiders, kwam vanuit hetnoorden op de mijn af. Ik hoordedaarom ook bij de industrie,daar had ik mijn bestaan aan tedanken.”Hub Zwart peinst een momenten veert dan op: “En het marxismehaalt die twee tegenstellingenweer bij elkaar. VolgensMarx-criticus Karl Popper is eenzwak punt van het marxisme dathet een theorie is die alles verklaart.Ik vind het een sterkpunt dat het marxisme alle gebeurtenissenin een bepaald perspectiefplaatst. Ik ben altijd opzoek naar dat soort theorieën,zou je kunnen zeggen.”‘Ik geloof oprecht dat mensen somsboven zichzelf uitgetild worden’MantelorganisatieVia een lidmaatschap van eenorganisatie tegen apartheid inZuidelijk Afrika – naar achterafbleek een communistischemantelorganisatie – raakte HubZwart op de middelbare schoolbetrokken bij de Nederlandsecommunistische beweging. “Ikwas eigenlijk op zoek naar eensoort politiek engagement.Limburg is best klein en marginaal,maar Europa is dichtbij.Het marxisme was een mondialebeweging, dat sprak mij enormaan.” Tiener Hub Zwart werd alsjongerenvertegenwoordiger naareen communistische manifestatiein Parijs uitgezonden. “Ikreisde per trein naar een linksevoorstad van Parijs, waar ikwerd opgewacht door iemanddie me was beschreven als ‘eenman met een communistischekrant, een snor en een alpinopet’.Ik kwam aan op dat station,daar stond inderdaad een besnordeParijzenaar met pet enkrant. Die bracht mij samen meteen nogal ongure Japanner meteen donkere zonnebril naar deOost-Duitse ambassade. Vanaf deambassade werden we met eenchique auto naar dat festivalvervoerd.”Dat moet als schooljongen een merkwaardigeervaring zijn geweest.“Ik voelde toen voor het eerst:‘Dit is wel een heel grote organisatie.’Maar ik dacht ook: als ikdit doe, moet ik het goed doen.Dan maar meteen doordringentot de harde kern. De stap vanregionaal communisme naar internationaalwas heel snel gezet,terwijl ik met de nationale bewegingnooit zo veel had. Ben weleens naar bijeenkomsten van deCPN geweest, maar daar was altijdruzie. Daar heb ik sowiesoniet zoveel belangstelling voor.”Maar je bent toch lid geworden vande CPN. Op een kritiek moment zelfs,de partij stond op het punt omopgeheven te worden.“Ik vond de Nederlandse politiekeigenlijk wat te beperkt, wasmeer geïnteresseerd wat er inFrankrijk en Italië gebeurde,maar ik wilde op de een of anderemanier toch deel uitmakenvan die beweging. En tsja, waaromword je politiek actief ? Datheeft toch vaak te maken met22

onbehagen in de cultuur, zonoemt Freud dat. Vooral jongemannenvan een bepaalde leeftijdhebben daar last van.”MarathoncollegesZodra Hub Zwart begon aan eenstudie psychologie aan deRadboud Universiteit, verdwenendie Freudiaanse gevoelensvan onbehagen als sneeuw voorde zon. “Ik was enigszins verzoendmet de samenleving, omdatik toch dankbaar was dat ikmocht studeren aan zo’n mooieuniversiteit.” Niet één, maartwee studies volgde hij: psychologieen wijsbegeerte. In zijnspaarzame vrije tijd volgde hijcolleges Latijns en Grieks en Indonesischeletterkunde. “Ik vondhet ene nog interessanter danhet andere. Je had toen nog niethet Honours Programma, maarje kon wel overal aanschuiven.”Je was geen student die inde kroeg zat?“Nee, in de kroeg ben ik veel geweestop de middelbare school.Eindeloos. Ik associeer alcoholeigenlijk met Zuid-Limburg.Toen ik ging studeren, heb ik datmarathondrinken achter me gelaten.Marathon college volgen,dát was mijn nieuwe ideaal. Ikhad een ontzettend brede en fanatiekeinteresse voor van allesen nog wat – nog steeds. Via professorAssoun, een Franse psychoanalyticusen toentertijdhoogleraar filosofie, had ik ineensfocus in mijn zoektocht. Ikraakte geïnteresseerd in Fransefilosofen en de psychoanalyse. Inde filosofie kun je gemakkelijkscoren: gewoon zorgen dat je alleshebt gelezen. Ik herinner mehet eerste paper dat ik schreefvoor Assoun. Heb daar een literatuurlijstbij gedaan met zestigartikelen van Freud. Dat vond iewel indrukwekkend, het kliktemeteen. Hij was ook een boekenfanaat,een manisch lezer. Hijwas een spectaculair man, zijncolleges waren enorm druk bezocht.Hij ging vijf uur aan eenstuk door, een uitputtingsslag.”Vanwaar die fascinatie voor Assoun?“Gewoonlijk sprak een filosofiedocentóver de filosofie. MetAssoun had je niet iemand dieover filosofie sprak, maar een filosoofzelf te pakken, voor wieGenomics: een nieuwe revolutieGenetische screening, gemanipuleerde bacteriën tegen het broeikaseffect envolledig kunstmatige levensvormen. Genomics is booming business – en Nijmegenheeft een flinke vinger in de pap. Eind vorig jaar ontving het Centre forSociety and Genomics (CSG), een nationaal instituut met als standplaats deRadboud Universiteit, een miljoeneninjectie en op 29 februari werd het startseingegeven voor een nationale ecogenomicsorganisatie – ook al geïnitieerd vanuitNijmegen.Nieuwe inzichten over de werking van ons genoom en nieuwe techniekenwaarmee mogelijk zelfs kunstmatig leven kan worden gemaakt, vergen nieuwemethodes van onderzoek en nieuwe manieren om na te denken over de impactvan deze ontwikkelingen. Met de 25 miljoen euro die het CSG vorig jaarvan de overheid ontving, gaat het centrum zich vijf jaar werpen op onderzoek,communicatie en educatie op het gebied van genomics en de impact daarvanop de samenleving. Onderwerpen zoals kanker en genomics, genetisch onderzoekbij zwangere vrouwen en plantgenetica komen aan bod.filosofische vraagstukken levendevragen waren. Hij kon enormveel mensen boeien, maar nietiedereen had toegang tot de innercircle.”Jij behoorde tot die inner circle?“Ja. Daarvoor moest ik wel extrainspanningen leveren. Destijdsheb ik een leesgroep opgerichtover Lacan, een Frans psychoanalyticus,en een symposiumgeorganiseerd. Ik zat altijd op devoorste rij, stelde veel vragen. Ikheb lang het idee gehad dat ik inmijn werk niet het niveau haddat ik onder Assoun bereikte. Jemoet soms veel concessies doenrichting de doelgroep waarvoorje schrijft of college geeft.”Dat zijn grote offers?“Ik moet zeggen dat ik de laatstejaren in mijn werk steeds beterde concrete discussie over genomicskan combineren met deechte filosofische vragen. Hetbevalt me heel goed tussen denatuurwetenschappen, maar opeen gegeven moment moet ikmisschien toch terug naar defilosofiefaculteit.”Weggegooide dagboekenTerug naar de Grote Vragen: uiteindelijkkruipt het filosofenbloedtoch waar het niet gaankan. Voorlopig werkt Zwart vooral’s avonds aan zijn filosofischeteksten. Op zolder, waar hijsamen met zijn vrouw een kantoortjeheeft ingericht. Drieenorme boekenkasten propvolfilosofische literatuur voorZwart, een halflege kast voorzijn vrouw, die als psychologewerkt. “Als ik schrijf, ga ik explosiefte werk: dingen zitten langin mijn hoofd, daarna zet ik zein één keer op papier. Ik heb weleen notitieblokje, maar datwerkt niet. Ik kan mijn aantekeningentoch niet begrijpen ofraak ze kwijt. Ik ben meer vanhet verzamelen en zie dan ineenshet licht, de samenhang. Inmijn middelbare schooltijd hieldik veel dagboeken bij. Ik heb zeallemaal weggegooid.”Schaamde je je voor wat er in stond?“Nee, nee. Ik ben vaak verhuisd,heb ze weggegooid, het waren erzo veel. Ik heb er nooit spijt vangehad. Het bijhouden van eendagboek was voor mij eenschrijfoefening. Niet interessantom terug te lezen.”Het is niet de enige breuk in je leven:van het Limburgse marathondrinkennaar marathonstuderen, van hetengagement van Assoun naar demedische ethiek en van de filosofienaar de exacte wetenschappen.Waar komt die drang naarrigoureuze stappen vandaan?“Ik heb af en toe behoefte aanmigratie. Er staat een mooie zinin het evangelie – dat lees ik hetliefst in het Grieks: wie zijn levenwil redden, moet bereid zijnhet te verliezen, wie zijn levenverliest, zal het vinden, wie hetprobeert te redden zal het verliezen.Je moet af en toe bereid zijnom dingen achter je te laten. Jekunt iets winnen als je bereidbent om risico’s te nemen,nieuwe fasen in te duiken. Ikben altijd verbaasd over de interessantelevenswijsheden die hetevangelie aankaart.”Lees je het evangelie alleen voor demooie verhalen of is geloof voor jouook persoonlijk?“Ik geloof oprecht dat mensensoms boven zichzelf uitgetildworden. Dan schrijf je iets enben je achteraf verbaasd dat jedat zelf hebt geschreven. Datheb ik soms bij vakliteratuur,maar vooral bij het schrijvenvan religieus geïnspireerde gedichten.Ik zie dat niet als eenpublieke aangelegenheid. In defilosofie moet je mensen nietmet dit soort zaken lastigvallen.Mensen zijn soms volstrekt ongevoeligvoor religie of hebbener zelfs een aversie tegen. Geloofkan op allerlei manieren een rolspelen. Er zitten hiaten in dewetenschappelijke theorieën, bijde Big Bang bijvoorbeeld. Sommigenzijn dan snel geneigd omdaar de hand van God in te zien,maar zo denk ik er niet over.God is voor mij vooral een metgezeldie je aanmoedigt zelfkritischte blijven, zonder dat jeafhankelijk wordt van het oordeelvan mensen.”Is dat een van de redenen dat jegefascineerd bent door fossielen?Om jezelf in perspectief te plaatsen?“Ik ben graag motorisch bezig,werk graag op het land. Zo’nfossiel zoeken is een vorm vanlandarbeid. Met mijn dochter gaik regelmatig naar de zandafgravingenvan Mill. Primitiever kanhet niet: met een schop en eenzeef bij zo’n kuil in het zand.Een heel directe interactie metde natuur. Deze haaientandenzijn een kleine tien miljoen jaaroud. Dat werpt toch een beetjeeen licht op onze geschiedenis.Het landschap in deze omgevingis de afgelopen tien miljoen jaarrigoureus veranderd. Hier waseen tropische zee waarin diehaaien hun prachtige tandenhebben achtergelaten. In dezeomgeving zijn ze spectaculairoud. Met die haaientanden sta jetoch in contact met de wereldvan tien miljoen jaar geleden,toen er nog geen mensen waren.”xTekst: Marjolein Pijnappelsfotografie: Duncan de Feyjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200823

cultuurDieren weten meer dan wij. Maar we zijn onsdaar niet van bewust. Nee, dan Pythagoras, diegaf nog wiskundeles aan varkens. Vrijdag 28 maartpresenteert filosoof René ten Bos in Artis zijn boekHet geniale dier. Over diepzinnige dieren en van denatuur losgeraakte mensen. “Mensen die hunhond mee in hun slaapkamer nemen, brrrr!”Vals sentimentvoor dierenjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 2008Tweede kerstdag 2004. VlakbijNoord-Sumatra in de Golf vanBengalen vindt een zeebevingplaats. De beving veroorzaakteen golf van tsunami’s op destranden van de landen in deregio. Meer dan 150.000 mensenkomen om. Al gauw komt eengeruchtenstroom op gang: dewilde dieren hebben de rampoverleefd! De beesten zoudennaar hoger gelegen gebiedenzijn gevlucht, ruim voordat devloedgolf arriveerde. Ze lekenhet naderende gevaar te voorvoelen.René ten Bos, hoogleraar filosofieen organisatiekunde bijmanagementwetenschappen,noemt dit voorbeeld in zijn boekHet geniale dier om zijn stellingkracht bij te zetten: dieren zijnslimmer dan mensen. Het wildedier althans, want dat weet meerdan wij en heeft een diepereband met de aarde.Dat de wilde dieren de tsunami’soverleefden door zich te verbergen,is niet toevallig. Dieren zijndaar namelijk heel goed in, zegtTen Bos. “Een oude filosofischegedachte zegt: de natuur houdtervan om zich te verstoppen.Dat is precies het gevoel dat ikaltijd heb als ik kijk naar dierenin wildparken. Zo’n twintig jaargeleden ben ik erg geïnteresseerdgeraakt in wildreservaten.Ik ben in Zuid-Amerika, in Aziëen in Australië geweest, maartelkens was ik teleurgesteld overhoe weinig dieren je in feite ziet.Je moet heel lang stilzitten in dehoop dat er ergens eentje tevoorschijnkomt. Of neem de dierentuinen.De orang-oetans inBurgers’ Zoo verstoppen zichook altijd achter strobalen. Endat is natuurlijk een paradox.Wij mensen willen die beestenblootstellen, maar het dier zelfwil zich verstoppen.”BeschermengelTen Bos noemt dieren geniaal.Met genialiteit bedoelt hij danhet vermogen om op de achtergrondte blijven, je schuil te houdenen niet bloot te stellen. In deklassieke oudheid was eengenius een verborgen geest diealtijd bij je was en je influisterdewat je wel en niet moest doen.De Grieken en Romeinen steldendeze beschermengel voor als ietsdierlijks, iets bovenmenselijks.Vergelijk het met de dieren diehet weesmeisje Lyra begeleidenin de bioscoopfilm The GoldenCompass. De hoofdpersonen voerenvoortdurend overleg methun diertjes. “Die genius repre-senteert dat er in jou zelf alsmens ook altijd iets dierlijkszit”, zegt Ten Bos. “Je draagt hetdierlijke met je mee en kan ookniet zonder. Dat is het instinctdat we een beetje kwijt zijn geraakt,maar het moet er wel zitten,anders kunnen we onzedierlijke functies niet vervullen,zoals voortplanten en zogen.”Ongebruikelijke woorden vooreen filosoof. Filosofen doen juistal eeuwenlang hun best om telaten zien dat de mens heelanders is dan het dier. De mensis redelijk, de mens kan denken,allerlei definities om aan te gevendat mensen iets speciaalszijn. “Mijn kritiek is dat je diescheiding niet zo duidelijk kuntmaken. Er is een verschil tussenmij en een teek die aan de boomhangt in het Reichswald, laatdaar geen misverstand overbestaan. Maar het is moeilijk omaan te geven: dit is nou inessentie een dier en dit is noueen mens.”Darwin heeft laten zien dat wehelemaal niet zo radicaal anderszijn dan dieren. Dat de soortengeleidelijk in elkaar overgaan.En lang vóór Darwin was hetgeen vreemde gedachte ommens en dier als gelijken te zien.Pythagoras gaf wiskundeles aanvarkens, zo gaat de anekdote.“Daar is natuurlijk heel weinigbewijsmateriaal voor. Maar hetpast wel heel goed bij Pythagoras’opvatting dat de hele wereldeen harmonieuze eenheid is.”Van een harmonieuze relatie tussenmens en dier is vooral delaatste decennia geen sprake,zegt Ten Bos en hij betreurt dat.“We leven in een tijd waarin volwassenennauwelijks nog echtcontact met dieren hebben. Mijnvader hield vroeger nog allerleidieren thuis: duiven, konijnen,kippen, katten. Wij hadden eenhele lading dieren om ons heen.Die hielden wij gewoon in detuin en de schuur bij onze arbeiderswoning.Die beesten haddeneen functie en ze gingen op eenzeker moment ook allemaal depot in. We slachtten die dierenen dat leerde je ook van je vader,hoe je dat moest doen.”Die robuustheid zijn we kwijtgeraakt,ze is volgens Ten Bosvervangen door een enorme sentimentaliteit.“Een aan infantiliteitgrenzende liefde voor eenkleine groep huisdieren. Mensendie hun hond mee in hun slaapkamernemen, brrrr… Diesentimentaliteit wijst op een gebrekaan respect voor wat een24

René ten Bos met de baardagame (hagedis) van zijn dochterhondenleven is en wat een hondenlevennodig heeft.”tuur. Zoiets was twintig, dertigjaar geleden ondenkbaar. Wantwat is er nou leerzamer dan tekijken hoe zo’n vogeltje het zoudoen als je het verzorgt?”Maar is dat dan niet sentimenteel?Ten Bos vindt van niet.“Het verzorgen van halfdodevogeltjes is niet sentimenteel,maar duidt op betrokkenheid,op dat wat de beroemde bioloogEd Wilson ooit biofilie noemde.We proberen de vogel ook niette veranderen als we ‘m verzorgen.Bij die sentimentele omgangdoe je dat wel. We zien dedieren daarbij niet meer alswezens die zijn wat ze zijn.”Het dier wil verborgen blijvenen wij stellen het bloot: in dierentuinen,parken of, afgestoften opgezet, in musea. Dierenworden gekloond en gebruiktvoor laboratoriumexperimenten.Allemaal zaken die het productzijn van ons mensenverstand. Endat verstand komt er niet goedWormpjesNaast die sentimentele liefdevoor het huisdier is er een enormeonverschilligheid over deovergrote hoeveelheid dieren,zegt Ten Bos. Zo niet bij kinderen.Zij staan dichter bij beestenen houden ook van dezelfde dingen:zich verstoppen, zich viesmaken, rennen. “Het gemakwaarmee bijvoorbeeld mijndochter als vijfjarige wormpjes,slakken en kreeftjes gewoonoppakte en over haar arm lietlopen, is tekenend. Nu is ze 12jaar en vindt ze dat soort dingenvies. Het is vreemd dat dat gevoelvoor dieren verdwijnt op deweg naar volwassenheid.”De mens vervreemdt van hetdier. Bos- en parkwachters dieons precies vertellen hoe we metdieren moeten omgaan, dragendaaraan bij. De expert koloniseertalle kennis over dieren. Inzijn boek geeft Ten Bos het voorbeeldvan zijn eigen kinderendie in het bos een vogeltjeoppakten dat uit het nest wasgevallen. “De boswachter kwamen zei dat ze het niet mochtenverzorgen, dat een ziek vogeltjenou eenmaal hoort bij de navanafbij Ten Bos. “Cynici hebbenwel eens opgemerkt dat dekomst van die ene aap met veelbewustzijn een fout was die denatuur waarschijnlijk geen tweedekeer zal maken”, schertst hijin het laatste hoofdstuk.Dat afgeven op het bewustzijnklinkt bekend. Het onbewustewordt onderschat, het bewustzijnoverschat, zeggen ook hedendaagsepsychologen. WaarHet dier wil verborgen blijven en wijstellen het bloot: in dierentuinen, parkenof, afgestoft en opgezet, in museakomt al die achterdocht over onsverstand opeens vandaan? VolgensTen Bos is het een reactieop de moderne technologie.“Het is een reactie op de zelfgenoegzaamheidvan de rationalisten.Er is duidelijk een tegenbewegingaan de gang. Mijnboek is ook een kritiek op detechnologie waaraan wij dierenblootstellen. Maar ook de technologiewaarmee we onszelfbehandelen. Een door de redevoortgedreven technologie.”Ziet Ten Bos de Partij voor deDieren als een onderdeel van detegenbeweging? Nou, nee. Dezepartij vindt hij vooral filosofischinteressant: “Een van de eerstepolitieke daden van de mens isgeweest om dieren uit te sluitenvan de polis. Als er dan eenPartij voor de Dieren komt diemensen probeert wijs te makendat dieren politieke zorg behoeven,vind ik dat vooral filosofischeen gebeurtenis. Politiek betekentde partij niet veel. Ze scorenalleen op kleine sentimentelepunten. Als wij echt dieren rechtenwillen toekennen zoals wemensen rechten toekennen, zoude discussie eigenlijk moetengaan over de vraag: moeten wehet toestaan dat dieren gedoodworden? Wij mogen onze dierenniet mishandelen, ook niet verwaarlozen.Maar we kunnen rustignaar de dierenarts gaan eneen dier laten inslapen. Daar zitnatuurlijk een luchtje aan.” xTekst: Martine ZuidwegFoto: Bert BeelenRené ten Bos, Het geniale dier:een andere antropologie.Amsterdam, Boom, 2008.jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200825

cultuur&Doen latenFilm Lars And The Real GirlLars And The Real Girl is het leukst wanneer je niet weet water gaat gebeuren. De plotwending zit al vroeg in de film endie is net zo bizar als hilarisch. Op die lachgolf surft hoofdrolspelerRyan Gosling behendig verder. Hij speelt de wereldvreemdeLars die na de dood van zijn ouders in hetschuurtje bij zijn broer woont. Gosling moet zijn best doenom niet al schmierend uit de bocht te vliegen, maar hij houdt zijn rolknap op de rails. Het scenario van Nancy Oliver werd genomineerdvoor een Oscar. Lars And The Real Girl is een film die uiterste reactiesoproept. Of je vindt het geweldig of je vindt het helemaal niks, maardat het je onberoerd laat, is onwaarschijnlijk. /AvdHVanaf donderdag 27 maart, LuxDance Kompakt Label NightMisschien worden er hier wat minder skinny jeans gedragendan in de Randstad. Het grote voordeel van Nijmegen isechter dat het zo lekker dicht bij Keulen ligt. En waaromzou je een knellende broek dragen als de bevrijdende technoom de hoek in de Heimat wordt gemaakt. NijmegenaarGiorgos Gatzigristos durfde het zelfs aan om een demo naarhet vermaarde Kompaktlabel in Keulen te sturen. Hij kreeg per ommegaandebericht terug. Het label van Michael Mayer wilde zijn muziekwel op sublabel K2 uitbrengen. De banden worden nog eens goedaangehaald in een Planet Rose Special waar Mayer, samen met Kompaktresident Jo Saurbier, de draaitafels deelt met Gatzigristos. In dekleine zaal gaat de acid van de muur druipen. Los mit Techno! /AvdHZaterdag 15 maart, Doornroosje, 23:00 uur, 15 euroBoekenweek KunstgebitHerman Koch staat voor eeuwig bekend als Jiskefet-acteur,ook al schreef hij zijn eerste boek al voordat hij bekendwerd via de televisie. Na het verscheiden van Jiskefet blijftKoch driftig doortikken. Niet alleen voor hem, maar ookvoor andere papiervreters moet het soms frustrerend zijndat een blaag als Wiegertje Postma zo het literaire circuit in wordt getorpedeerd.Het zal voor Wiegertje lastig genoeg zijn om over enkelejaren het stempel ‘jong, veelbelovend en lichtvoetig’ van zich af teschudden. Aan het einde van de Boekenweek vertellen de grijze manen het jonge meisje hoe het precies zit met de generatiekloof in de literatuur./AvdHDinsdag 18 maart, Cultuurcafé, 20:00 uur, gratisWhat it’s like to be oldIedere maand op deze plek een gedicht van campusdichterBart van Oost. Dit keer over het thema van de Boekenweek: ouderdomMisschien, als mijn handen niet meer tikkenen mijn ogen niet herkennenwat ik gister had bedacht,hoef ik mij ook niet meer te schamen.Onbekende vrienden van decennia geledenblijven stoffen in de kast.Ik ben ze glad vergeten.We krijgen olifantenhuidenwe verliezen onze tandenwe worden kleiner met de dag.De tijd is in een stoel voor de tv gezakt,het hoofd weet dat het alles heeft gehad,misschien is dat verlichting.Levenslied Voorrondes Dag van het LevensliedGaat het wel goed met onze volkszangers en zangeressen?Dre is dood en zijn kinderen schurken zich tegen de Palingsoundaan. De Arena loopt alleen nog vol voor medleymuziekvan de Toppers. En Gradje Damen, Wolter Kroes enDries Roelvink kunnen de kar ook niet trekken. Wellichtdrijft er nog iets boven op de Dag van het Levenslied. Tijdens de voorrondesproberen onder andere Geer, Goor & Guur, Naadje Pet, DebbieDuurzaam, Henk Boogaard, Trio Sneu en de Klamme Grassprieten eenplaatsje te bemachtigen voor het grote podium op 18 mei. /AvdHVrijdag 14 en zaterdag 15 maart, De Lindenberg, 20:30 uur, 7,50 euro26

HotSpotthuisRode poon met pasta en pompoenVoor vier personen: 600 gram rode poon (filet) • Ras el hanout• 1 middelgrote (groene) pompoen • 350 gram zwarte tagliatelle• Tapenade van zongedroogde tomaten • Olijfolie, gedroogde Italiaanse kruidenGeveld door een zware griep isschrijven over eten een zwareopgaaf. Tijdens koortsdromenverschijnen dampende krokettenvoor mijn geestesoog, vetbommenwaar ik anders vrijwelnooit naar taal. Maar als ik medaarna met veel moeite de trapaf heb laten zakken en aan tafelzit, gaat zelfs een eenvoudigebruine boterham met kaas ernauwelijks in.Ik herinner me nog goed dat ikeen paar weken terug in LUX,waar ze de laatste tijd overigensprima debatten organiseren, zatte genieten van een gerecht datik vervolgens thuis namaakte.Bij deze. Heel simpel eigenlijk,een kwestie van goede ingrediëntenen prima afstemming.Verwarm de heteluchtoven voortot 200 graden Celsius. Was depompoen. Snijd doormidden enschep de zaden eruit met eenlepel. Snijd in parten. Leg de parten(met schil dus) in een ovenschaalen besprenkel met olijfolieen wat zeezout. Zet een halfuurtje in de oven.Zet ondertussen het water voorde pasta op en verdeel de rodepoon in vier stukken. Dep zedroog en smeer ze lichtjes inmet Ras el hanout. Dat is eenMarokkaans kruidenmengselmet kaneel, paprika, koriander,bruine mosterdzaad, komijn,zwarte Telicherry-peper, paradijskorrels,rozenblaadjes, lavendel,kurkuma, nigella, karwij,Foto: Bert Beelencardamom, anijszaad, foelie, cubebe-pepers,gember en laos.Wrijf de filets daarna in meteen paar druppels olijfolie.Nu wordt het een kwestie van timing.Kook de pasta volgens deaangegeven kooktijd in het ziedendegezouten water. Zet ondertusseneen grillpan op, bijvoorkeur eentje met een laagjeteflon, dan blijft de vis niet plakken.Houd tevens de pompoen inde gaten, want lange tijd gebeurter niets en opeens kan het heelsnel gaan. Prik met een vork tussentijdsop gaarheid. Bak defilets als de pasta nog zo’n vijf,zes minuten te gaan heeft. Eenpaar minuten per kant is prima.Keer de filets pas om als ze eenbeetje opkrullen, dan laten zemakkelijk los.Giet de pasta af en roer er eenscheut olijfolie door met een eetlepelItaliaanse kruiden. Gééngeraspte kaas erover, dat geeftgeen pas. Verdeel de pasta, depompoen en de vis over viermooi grote borden. Geef er eenschaaltje tapenade van zongedroogdetomaten bij, of eventueeleen potje rode mocho vanAH excellent.Qua toet zou je kunnen denkenaan Bulgaarse yoghurt met watnoten en honing. Qua wijn zou jekunnen denken aan een mooieNieuw-Zeelandse SauvignonBlanc. Maar ik nu nog even niet.Eerst nog maar een paar dagenonder het dons. /Ron WeltersSnapshotWaar is het te doen? Op maandag 10 maart verscheen uw Vox-verslaggever bij een debat in het stadhuis,waar minister Plasterk debatteerde met studenten.Tekst en foto’s: Jacqueline van Donegen19.17 uur Kort voor het debat sprekenwe Henno, student politicologie.Dankzij het affiche heeft hij er zin in:“Over het debat kan ik natuurlijknog niks zeggen, maar die postervan Plasterk met gitaar wordt erggewaardeerd!”21.12 uur Na het betoog van Plasterk komt deeerste vraag van Bas (13): “Ik ben hier voorde schoolkrant en ik wil graag drie puntenbehandelen, maar er is niet zoveel tijd. Ikbegin maar met de urennorm en als ik dannog even tijd heb, doe ik ook de gratis schoolboekennog even.”21.31 uur Albert en Evelien kwameneigenlijk alleen maar om iets over destufi te horen en tja, dat is nou netniet besproken. Waarom ze dan zelfgeen vragen hebben gesteld? “Wehoorden zondag pas over dit debaten we hebben dus niks voorbereid.Volgende keer beter…”27

Valdin all-inclusive, keuze10 voor- hoofd- nagerechtenInclusief drank voor 32,50Drie mooie zalen voor vergaderingen,lezingen, presentaties,jubilea`s, promoties en personeelsfeesten.Ook hebben we een mooidakterras voor recepties. Op onsterras kunt lunchen en dineren.Laat eens vrijblijvend een offertemaken.Van Peltlaan 4024-3556902www.valdin.nlinfo@valdin.nl&Vrijwilligers (m/v) gevraagdvoor onderzoek:Vergelijking van twee methoden voorinbrengen van een elektrode voorstimulatie van de nervus dorsalis penisof nervus dorsalis clitoridis in mensen.Informatie: F. Martens, arts-onderzoekerurologie, f.martens@uro.umcn.nl of bel hetsecretariaat urologie, 024-3613735.Het Rijksmuseum Amsterdam zoekt kandidaten voorMANFRED & HANNA HEITING SCHOLARSHIPDoelstelling:De bevordering van fotohistorisch onderzoek door aankomende conservatoren uit binnen- en buitenland aan de hand van originelen uit de NationaleFotocollectie in het Rijksmuseum.Het Manfred en Hanna Heiting Fonds stelt het Rijksmuseum in staat jaarlijks 2 scholarships toe te kennen.Het postdoctoraal scholarship wil hoogwaardig fotohistorisch onderzoek stimuleren. Het onderzoek moet resulteren in een artikel op het gebied van deklassieke fotografie. Het dient gerelateerd te zijn aan originele objecten uit de brede en belangrijke fotografiecollectie van het Rijksmuseum, waar mogelijkin samenhang met objecten in andere verzamelingen. Dat kan zijn een diepgaand onderzoek naar één foto of fotoboek en/of de verspreiding daarvan;naar een serie of een deel van een oeuvre; of naar esthetische of technische aspecten van de fotografie; of naar de bredere context van een fotoboek ofalbum. De internationale onderzoeksbeurs bestrijkt een periode van 6 maanden, de onderzoeker werkt zelfstandig en krijgt een plek in de studiezaal vanhet Rijksprentenkabinet en toegang tot de (studie)collecties en bibliotheek.In het Rijksprentenkabinet van het Rijksmuseum wordt sinds 1996 de Nationale Fotocollectie bewaard. Deze collectie bevat ruim 100.000 foto’s uit de19de eeuw, maar inmiddels ook 5000 foto’s 20ste eeuw, een belangrijk aandachtspunt voor het Nieuwe Rijksmuseum. De fotocollectie is zeer breeden divers en omvat vrijwel alle onderwerpen en toepassingen, van portretdaguerreotypieën tot amateur-snapshots, en van reisalbums tot fotoboeken.In 2005 heeft het Rijksmuseum een belangrijke groep van ruim 450 originele fotografische afdrukken uit de 20ste eeuw verworven. Beroemde fotografen alsAndré Kertész, Brassaï, Robert Capa, László Moholy-Nagy, Henri Cartier-Bresson, Weegee, William Klein, Cas Oorthuys en Eva Besnyö zijn nu met werkvertegenwoordigd.Collectie-onderdelen en accenten:1. Internationale kunstfotografie 19de eeuw, periode 1839-1914, Baldus, Gustave Le Gray; Fenton, Julia Margaret Cameron, Asser, Breitner.2. Overzichten van de Nederlandse, Franse, Engelse, Amerikaanse, Italiaanse, Duitse, Oost-Europese en Japanse fotografie in de 19de eeuw en begin20ste eeuw.3. Een omvangrijke collectie fotografisch geïllustreerde boeken uit de periode1839-1900 (voormalige collecties Joseph en Hartkamp): c. 2500 banden:uit Europa, Verenigde Staten en Japan, met ingeplakte originele foto’s en fotomechanische afdrukken.4. Reisalbums 19de eeuw uit Nederlands-Indië, Midden-Oosten, Azië5. Picturalisten Stieglitz, Demachy, Kuhn, Coburn, Annan en andere buitenlandse fotografen in Nederland6. Raakvlakken met de kunsten: Prentkunst, tekenkunst, foto’s als leermateriaal op de 19de eeuwse kunstscholen, fotografische kunstreprodukties,foto’s van sculptuur, atelierfoto’s ed.7. Collectie 20ste eeuw: foto’s en een verzameling fotoboeken; foto’s van de groep de ‘Ondergedoken Camera’, illegaal gemaakt werk van Nederlandsefotografen uit het laatste jaar van de Tweede Wereldoorlog in Nederland; de Nederlandse fotografie is aanwezig met vroeg werk van onder anderenEmmy Andriesse, Ed van der Elsken, Johan van der Keuken en Eva Besnyö; Nederlandse documentaire fotografie na 1945; foto-opdrachten NederlandseGeschiedenis uit de periode 1979 tot nu; internationale fotografie van de 20ste eeuw: Man Ray, Blumenfeld, Krull, Kertész, Capa, EugeneSmith, Moholy-Nagy, William Klein etc.Verdere informatie over de Nationale FotocollectieEr is een uitgebreide collectiecatalogus beschikbaar: M.Boom en H. Rooseboom, Een Nieuwe Kunst. Fotografie in de 19de eeuw A New Art. Photographyin the 19th century, Amsterdam, Gent 1996. Op het internet is de collectie vroege fotografie 1839 –1860 (internationaal) online raadpleegbaar(www.earlyphotography.nl). De boekenverzameling is te raadplegen via de online Bibliotheekcatalogus van het Rijksmuseum. (www.rijksmuseum.nl).Op aanvraag is een literatuurlijst over de collecties beschikbaar (aanvragen bij m.boom@rijksmuseum.nl of h.rooseboom@rijksmuseum.nl)Aan onderzoek en trainee worden hoge kwaliteitseisen gesteld [voorstel/proeve van eerder gepubliceerd onderzoek/referenties/tussentijds verslag].De honorering is conform een junior conservator te waarderen in schaal 10.1 = €2402 bruto, per maand.Inlichtingen/Sollicitaties:Aanmeldingen en voorstellen mét aanbevelingsbrieven van hoogleraren richten aan het Rijksmuseum o.v.v. Scholarship Program Rijksmuseum Amsterdam.Voor nadere informatie over de inhoud van de functie kunt u contact opnemen met Mattie Boom, conservator Fotografie, tel. 00.31.20.6747262. Voorvragen met betrekking tot de sollicitatieprocedure kunt u contact opnemen met Alexandra van de Poll, personeelsadviseur, tel. 00.31.20.6747325.Schriftelijke sollicitaties met cv en een lijst van publicaties dienen uiterlijk 1 juni 2006 voor 10.00 uur binnen te zijn bij Alexandra van de Poll (per brief:Postbus 74888, 1070 DN Amsterdam of per e-mail: vacatures@rijksmuseum.nl).De sluitingsdatum is 1 juni 2008. De datum waarop de onderzoeker begint is 1 oktober 2008.Extra geld is altijd welkom, toch?Kom dan werken bij My-Call Callcenters!• Wij bieden:• Flexibel in te delen werktijden!• Een hoog uurloon!• Riante bonusregelingen!Wat vragen wij van je?:• Een commerciële instelling• 3 mogelijkheden om te komen werken(bijvoorbeeld 2 ochtenden en een avond)• Minimale leeftijd van 18 jaarGeïnteresseerd? Reageer dan snel!camiel@my-call.nl T: 024-3295879 of vul een online sollicitatieformulier in op www.my-call.nl met de vermelding:sollicitatie Nijmegen.

StudentenraadActueelAre you ready?De Radboud Universiteit moeteen tweetalige universiteit(Nederlands en Engels) worden.De universiteit gaat taal normenstellen voor studenten enmedewerkers en medewerkersworden getoetst op hun Engelsetaalvaardigheid. De bedoelingis dat straks alle docenten dieniet aan de normen voldoen, eencursus volgen, om zo de Engelsetaalvaardigheid op een hoogniveau te trekken.De USR staat positief tegenoverdit plan, zeker omdat wij nogsteeds klachten horen van studentendat docenten de Engelsetaal slecht spreken. Volgens onszitten er echter nog wel wathaken en ogen aan het plan: zomoet voor ons moet nog duidelijkworden hoe studenten ophet gewenste Engelse taalniveauvoor de master komen en ookhoe de hiermee gemoeide kostenworden afgedekt. Een cursusEngels kost in totaal ruim €500en dat vinden wij veel geld.Trots en betrokkenAls studenten trots moeten zijn op hununiversiteit, dan moet het College van Bestuurdit zeker ook zijn én uitdragen. Rector BasKortmann gaf maandag 10 maart direct hetgoede voorbeeld door de I love RU-polo’s diedoor de USR aan het CvB aangeboden werdenaan te trekken. De USR hoopt de leden van hetCvB vaker in deze kleding te zien.Afbeelding: Frank LéonéStudentenhuisvesting in Nijmegen iseen probleem. Uit onderzoek is geblekendat er in de periode 2008-2011een tekort zal zijn van 2000 wooneenheden.Het College van Bestuurrealiseert zich dat dit tekort ookproblemen kan opleveren voor deuniversiteit. Concrete plannen liggenechter nog niet op tafel. Dit isvoor de USR genoeg reden om eenbrief te schrijven naar de gemeenteen het CvB, waarin wij onze zorgenuiten en wij de gemeente attenderenop haar verantwoordelijkheden.De brief die de USR heeft geschrevenover het vergroten van de trotsen betrokkenheid van de studentbij de opleiding en faculteit, is doorde meeste faculteitsbesturen goedontvangen. Er heeft een gesprekplaatsgevonden met prof. Corstens,decaan van de Medische Faculteit.Naar aanleiding van dit gesprekwordt er een actieplan opgesteld omhet gevoel van trots en betrokkenheidvan studenten bij de MedischeFaculteit te vergroten.Afgelopen studiejaar is er in het merendeelvan de faculteiten een onderwijsintensiveringdoorgevoerd. Zo isonder andere het aantal contacturenvoor studenten omhoog gegaan enkrijgen studenten intensievere studiebegeleiding.Deze maatregelenzouden ertoe moeten leiden datstudenten eerder beseffen of zij dejuiste studiekeuze hebben gemaakt.Tevens zou het uitvalspercentageshierdoor moeten dalen. De eerstebevindingen van de onderwijsintensiveringzijn bekend, en zullen wordenbesproken met het College vanBestuur.Studentenraad Actueel wordt uaangeboden door de UniversitaireStudentenraad.usr@student.ru.nlwww.ru.nl/usrnieuws • nieuws • nieuws • nieuws • nieuwscontact

voxcampusverschijnt in Vox onder verantwoordelijkheid van de afdeling Communicatie van de Radboud Universiteit Nijmegenjaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 2008In memoriam drs. Caspar GovaartOp 6 maart is Caspar Govaart op vijftigjarige leeftijd overleden.Als directeur van de Thomas More Academie en later als coördinatorvan het Soeterbeeck Programma heeft hij gedurende 15 jaar eencruciale rol gespeeld in de totstandkoming van een imponerendereeks symposia, lezingen en debatten op het raakvlak van wetenschap,samenleving en levensbeschouwing.We zijn Caspar veel dank verschuldigd voor zijn inspirerende enonvermoeibare inzet voor het Soeterbeeck Programma. Zijn scherpzinnigheid,humor en creativiteit, zijn grote werklust en betrokkenheidbij het werk van onze organisatie blijven ons bij. Wij zullenhem zeer missen.Prof.dr. Wil Derkse, hoogleraar-directeur Soeterbeeck ProgrammaKunst van de keuzeOp 19 maart om 15.00 uur wordteen publieksmiddag georganiseerddoor de CommissieBeeldende Kunst (CBK). De keuzevoor kunst wordt toegelicht enCBK gaat met het publiek indiscussie over de keuzes die gemaaktworden bij de exposities.Plaats: OnderwijscentrumMedische Wetenschappen, GeertGrooteplein 21. Aanmelden viapaog-heyendael@paog.umcn.nl.www.ru.nl/pvNieuwgezichtWie: Marie-Christien van DeelenLeeftijd: 45Was: baliemedewerker in een tandartsenpraktijkin MillingenIs: medewerker in de postkamer vanhet GymnasionSinds: 1 januari 2008Hoe ben je hier verzeild geraakt?“Mijn man, Wim, werkt in het Universitair Sportcentrum als systeembeheerder, ineen kantoortje achter de sportbalie. Hij vond via interne kanalen de advertentiedat ze hier iemand zochten. Dat kwam goed uit: na een jaar werken voor detandarts werd het me wat te veel.”Hoezo te veel?“Ik kende veel patiënten van de Super de Boer, waar ik voorheen 26 jaar heb gewerkt.De omgeving verschilde heel erg, daardoor ging het op zich niet meer. Hetis jammer dat het einde oefening was voor de supermarkt, het was een mooiewinkel.”Sluit het werk hier beter aan bij dat in de supermarkt?“Ja, daar hadden we een kleine postkantoorafdeling waar ik af en toe in stond.Ik vind het trouwens ook fijn dat het werk hier fysiek wat zwaarder is dan bij detandarts. Daarbij moet ik hier meer nummers uit het hoofd leren en weten hoede universiteit in haar geheel in elkaar zit, maar dat went vanzelf.”En na een zware werkdag...“Dan rijd ik om 17.00 uur samen met Wim naar huis in Millingen. Da’s een fijn,rustig dorp aan de Duitse grens waar we wonen met onze twee zoons Willem enJesse, die op de middelbare school zitten. Ik volleybal graag, of pak er een goedspannend boek bij van bijvoorbeeld Nicci French. Soms ga ik de grens over omte wandelen of te fietsen: het is wat minder druk in Duitsland.”AlgemeenStudentenkerk Erasmuslaan 15:Dagelijks t/m Witte Donderdag om12.45u: middaggetijdengebed.13 maart, 12.30 uur: Lila Pauze.17 maart, 19.45 uur: Boedd.meditatie.18 maart, 19.30 uur: Bijbel creatief.(opgeven).Witte Donderdag 20 maart, 12.45 uur:Middaggetijdengebed met maaltijdviering.Vanaf 25 maart Erasmuslaan 9:25 maart, 18.30 uur: Meditatie (opgeven).26 maart, 19.00 uur: Meditatie (opgeven).27 maart, 12.30 uur: Lila Pauze.30 maart, 11.00 uur: Oecumenische openingsvieringvan de nieuwe kerkruimte.‘Tijd en ruimte voor samengroeien…’2 april, 20.00 uur: Start leven met stervenKerkdiensten, Prof. van Weliestraat 4,tenzij anders vermeld:16 maart, 11.00 uur: Palmzondag.16 maart, 17.00 uur: Anglican Church.Goede Vrijdag 21 maart, 15.00 uur:Paaszaterdag 22 maart, 19.00 uur:22 maart, 22.00 uur: Paasnachtviering‘Nieuw Leven’, laatste viering in de vanWeliestraat.30 maart, 17.00 uur: Communion Serviceof the Anglican Church. Rev. Sam van Leer.www.ru.nl/studentenkerk/activiteitenStudentenGlobal Village Festival 200814 t/m 28 maart, Global Village Festival2008, Villa Lila, In de Betouwstraat 9www.globalvillagefestival.nlSchrijfavonden mensenrechten18 maart/15 april/20 mei/17 juni,19.00-20.00 uur, Rota 1 – TvA 6.Filmavond Amnesty19 maart, 20.30 uur, Café Trianon, ‘Bordertown’,entree: €2,00.Symposium Religiewetenschappen/theologie26 maart, 10.00-16.00 uur, ‘Godsdienstenen hun clichés’.www.ru.nl/religiewetenschappen ofwww.ru.nl/theologieRechtengala29 maart: XXIVe Linklaters KonincklijkRechtengala. Kaartverkoop: JFV-kamer,TvA 4.00.11.www.jfvnijmegen.nl.Workshop genderexpertise2 april, 13.00-16.30 uur, Gymnasion GN1:Workshop genderexpertise op de werkvloer.Opgeven vóóor 16 maart via info@genootschapvrouwenstudies.nl.www.ru.nl/genderstudiesOpen dag Anatomisch Museum6 april, 11.00-16.00 uur open tijdens hetNationaal Museumweekend. Gratis rondleidingendoor studenten Geneeskunde.Geert Grooteplein 21www.umcn.nl/museumSymposium Titus Brandsma Instituut12 april, 10.30 uur: Symposium Spiritualiteit:zoeken, proeven, doen. Veertig jaarTitus Brandsma Instituut. Plaats: DeVereeniging,www.ru.nl/titusbrandsmaF.C. Donders CentreTool-kit of Cognitive Neuroscience: advancedtopics in MR imaging of thebrain: April 7-9, 2008.www.ru.nl/fcdonders/coursesLustrum Faculteit Managmentwetenschappen22 t/m 24 april, diverse locaties.www.ru.nl/fm/lustrumSymposium Soeterbeeck Programma25 maart, 20.00 uur: symposium Tussenkunst en kip. Over een kosmopolitischkweekproject in Museum Het Valkhof,voorafgaand vanaf 19.00 uur bezoek aanexpositie met Koen Vanmechelen.Inschrijven: www.ru.nl/kipCultuurCultuur op de campus18 maart, 20.00 uur, CultuurCafé. Kunstgebit;Oud en nieuw in de literatuur, metHerman Koch en Wiegertje Postma.www.opruweplanken.nl.19 maart, 19.30-21.10 uur, CC3. Film:Heima, door Sigur Rós. Entree: €1,50(studenten) of €2,50.20 maart, 12.45-13.45 uur, De RodeLaars, E 2.64. Theater: Intgeniep speeltZigZelf.25 maart, 20.00 uur, CultuurCafé. JAZZop de Campus: BaJAZZo.26 maart, 20.30-22.30 uur, NijmeegseNacht van het Open Podium 2008: Finale,reserveren via www.delindenberg.com27 maart, 12.45-13.30 uur, De RodeLaars, E 2.64. Film: Pixar Short Films.www.ru.nl/cultuuropdecampusDe Stad: publiekslezingen Filosofie26 maart – De onderscheidende stad2 april – Plein of muur? De stad alspolitiek begripCC5, 19.30-21.30 uur. Inschrijven.www.ru.nl/filosofie/publiekslezingenDe Zeven Kruiswoorden21 maart Goede Vrijdag, 16.00-17.00 uur,de ‘Zeven Kruiswoorden’ van JosephHaydn gespeeld door het Valkhof-strijkkwartet,bestaande uit: Fons Plasschaerten Marianne de Leur-Stemp, viool,Meindert Eland, altviool en Peter Ypma,cello.Plaats: Cenakelkerk, Heilig LandstichtingHan Fortmann Centrum21 maart, 20.00-22.00 uur: ‘Dante’sDivina Commedia in 111 pastels’, doorJuke Hudig over haar verbeelding van111 momenten uit Dante’s boek.Erasmuslaan 15. Kosten: 7,50 euro.www.hanfortmannncentrum.nl30

BenoemingenProf. dr. M.C.D.N.J.M. (Marie-Charlotte)Huysmans is m.i.v. 1 septemberbenoemd tot hoogleraar Cariologie enEndodontologieDr. C.J.H.M. (Kees) van Laarhoven is m.i.v.1 september benoemd tot hoogleraarHeelkundeDr. Paul Hoebink is m.i.v. 1 maartbenoemd tot bijzonder hoogleraarOntwikkelingssamenwerkingPV Muziek in de PauzeOp 31 maart van 12.45-13.15 uur organiseert de Personeelsverenigingweer muziek in de pauze met een optreden van het klarinetensemble‘Cadenza: Anneke Peters, Anja Hagenberg, Nel van den Berg,Johanneke Braaksma, Lidy Driessen en Marian Vissers spelenbesklarinet en Anneke Matthijssen speelt basklarinet. Het repertoirevan Cadenza varieert van klassiek tot modern.Aula, Comeniuslaan 2.www.ru.nl/pv.ColofonVox is het tweewekelijks onafhankelijk magazinevan de Radboud Universiteit Nijmegen.Redactie-adres: Comeniuslaan 6. Postbus 9102,6500 HC Nijmegen. Tel: 024-3612112.Fax: 024-3612874.E-mail: redactie@vox.ru.nl. E-mail Vox Campus:voxcampus@communicatie.ru.nlstudenten: www.voxlog.nlmedewerkers: www.radboudnet.nl/vox-onlineRedactie: Bea Ros (hoofdredacteur a.i.),Carin Bökkerink (Vox Campus), Paul van denBroek, Anne Dohmen (eindredactie), RobGoossens, Marjolein Pijnappels, Martine ZuidwegMedewerkers: Stephan L. Borggreve,Walter Breukers, Anouk Broersma, Gaby vanCaulil, Bregje Cobussen, Jacqueline van Dongen,Jaap Godrie, Alex van der Hulst, Roel Neijts, Romyvan den Nieuwenhof, Oscar Paling, Sid Schaeken,Renée van de Schans, Ilse Schuurmans,Teun Verberne, Ruud Vos, Ron Welters, Anna vande Weygaert, Christiaan de WitColumnisten: Mgt, Peter van der Heiden,Henk van Houtum, Lisa WesterveldFotografie: Dick van Aalst, Bert Beelen, Duncande Fey, Erik van ‘t Hullenaar, Gerard VerschootenIllustraties: Miesjel van Gerwen, Merlijn Draisma,Michiel VijselaarRedactieraad: prof. dr. C.C. van Baalen, M.B.W.ter Berg, drs. R. van den Brink, dr. E. Denessen,S.C.W. ter Hart, prof. dr. R. Holderinet,W. Scholten, prof. mr. P.J.P. Tak, J. de VosVormgeving en opmaak: Nies en Partners bno,NijmegenAdvertenties: Bureau van Vliet 023-5714745,zandvoort@bureauvanvliet.com. Redactie Vox024-3612112, advertentie@vox.ru.nl.Abonnementen: Personeelsleden, studenten:€ 25,-. o.v.v. student- of personeelsnummerOverigen: € 35,- over te maken op gironummer2367526 t.n.v. Stg. KU Radboud UniversiteitNijmegen Vox.Adreswijzigingen: AbonnementenadministratieVox, Postbus 9102, 6500 HC Nijmegen,tel: 024 - 3615984Druk: Thieme MediaCenter NijmegenPromoties & oraties14 maart, 13.30 uur: promotie drs. F.P. deLange (Soc. Wet.) ‘Neural mechanisms ofmotor imagery’.14 maart, 15.30 uur: promotie mw. drs.J.M.G.M. Stoep (Soc. Wet.) ‘Opportunitiesfor early literacy development: Evidencefor home and school support’.19 maart, 13.30 uur: promotie mw. V. DeMatteis (FNWI) ‘Synthesis of fluoride andtrifluoromethyl substituted heterocyclesvia ring-closing metathesis’.20 maart, 13.30 uur: promotie mw. J.Ferreira Montenegro (FNWI) ‘Measurementof the W mass using semi-leptonicevents at LEP’.20 maart, 15.30 uur: promotie drs. Y. Levy(Man. Wet.) ‘Ethics in Political Life. TheGood Political Order and the Ethical Formof Action’.27 maart, 15.30 uur: promotie mw. drs.S.H.A. Diepeveen (Med. Wet.) ‘OxidativeStress in End-Stage Renal Disease’.28 maart, 10.30 uur: promotie mw. drs.M.A.M. Berends (Med. Wet.) ‘Optimizationof antipsoriatic treatments with specialreference to monitoring of metho trexateinducedliver toxicity’.28 maart, 13.30 uur: promotie drs. H.A.Machiels (Med. Wet.) ‘Diaphragmfunction in animal models of chronicobstructive pulmonary disease’.28 maart, 15.45 uur: oratie prof. dr. P.Buma. Benoemd tot hoogleraar aan hetUMC St Radboud. Titel van de rede:‘Bewogen door ingenieuze weefselgeneratie’.Leeropdracht: Orthopedie.31 maart, 15.30 uur: promotie mw. ir.J.M.C. Albers (Med. Wet.) ‘COPD in primarycare. Aspects of secondary prevention’.2 april, 13.30 uur: promotie drs. E.L.Willighagen (FNWI) ‘Representation ofMolecules and Molecular Systems inData Analysis and Modeling’.2 april, 15.30 uur: promotie L.B.P.J. leGuyader (FNWI) ‘Ultrafast Laser-InducedSpatially ModulatedExcitations in Magnetic Systems’.3 april, 13.30 uur: promotie mw B. Güroglu(Soc.Wet.) ‘Development of Dyadic PeerRelationships: Friendships and Antipathies’.3 april, 15.30 uur: promotie drs. J.A.Knoop (Med.Wet.) ’Cognitive behaviourtherapy for chronic fatigue syndrome:Analysis of the treatment response’.Verhuizing StudentenkerkDe Studentenkerk verhuist op dinsdag 25 maart van Erasmuslaan 15naar Erasmuslaan 9. Op die dag is de Studentenkerk moeilijk bereikbaar.De laatste viering in de kerk aan de Prof. Van Weliestraat 4 is opPaaszaterdag 22 maart.Het Getijdengebed is nog elke werkdag tot en met Witte Donderdag20 maart van 12.45-13.10 uur.Informatie: secretariaat, telefoon: 024-3619188.www.ru.nl/studentenkerkBouw- en sloopwerkzaamheden UVBHet Universitair Vastgoed Bedrijf (UVB) is op meerdere plaatsen op hetuniversiteitsterrein bezig met werkzaamheden, onder meer de herinrichtingvan het Erasmusplein en het Pieter Bondamplein, dat beginmei moet zijn afgerond. Daarnaast worden op het terrein zogenaamdetechnische dunningen uitgevoerd, er worden bomen gekapt om eenaantal bomen die lange tijd een rol spelen in het bos, te behouden,Richting Erasmuslaan worden oude paden van het landgoedHeyendaal weer vrijgelegd om looproutes te verbeteren en zichtlijnente herstellen. Het servicemeldpunt van het UVB is bereikbaar onder3611332, intern 33333www.ru.nl/uvbBeijerinck Premie Jeroen CornelissenChemicus Jeroen Cornelissen heeft op 7 maart de Beijerinck Premievoor virologie 2008 ontvangen Deze wetenschapsprijs van 50.000 eurovan de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen(KNAW) voor zijn werk op het gebied van reacties in virusbollen.Cornelissen is onderzoeker bij het Institute for Molecules andMaterials.www.ru.nl/persberichtenVacaturesKijk voor vacatures en uitgebreide informatie op: www.ru.nl/vacaturesDeze week onder meer:• Medewerker Bedrijfsvoering (0,8 fte)Faculteit der Letteren• Afdelingshoofd Informatiediensten (1,0 fte)Universiteitsbibliotheek/KDC• Phd Student Action and Language (1,0 fte)Faculteit der Sociale Wetenschappen• Junior docent straf(proces)recht (1,0 fte)Faculteit der Rechtsgeleerdheid* Voor interne vacatures, kijk op www.radboudnet.nl/vacaturesFoto omslag: Duncan de FeyVox CampusVox Campus verschijnt in Vox onder verantwoordelijkheidvan de afdeling Communicatie van deRadboud Universiteit Nijmegen.Redactie: Carin Bökkerink (coördinatie),Kelly Huijsmans, Karen ThomsRedactieadres: Comeniuslaan 6, Postbus 9102,6500 HC Nijmegen. Tel: 024-3612112.Mededelingen of berichten voor Vox Campus kuntu sturen naar: voxcampus@communicatie.ru.nlDe deadline voor het aanleveren van berichten inVox Campus is woensdag om 14.00 uur in deweek voor verschijning. De volgende Vox Campusverschijnt op donderdag 3 april.jaargang 8 • nummer 14 • 13 maart 200831

Eind mei wordt voor de eerste keer inNederland het World UniversityChampionship Cycling gehouden.Bestuursleden Annelien Arnouts (26),Hilde Joosten (27) en Rob Vaessen(25) wonen alle drie in het SSHNcomplexBoeckstaetedreef.HuisgenotenAnnelien (penningmeester): “Jullie hoeven tochniet mijn kamer te fotograferen? Ik heb hetzo druk dat ik geen tijd heb gehad om op teruimen.”Rob (voorzitter): “Laten we maar bij Hilde afspreken,dachten we meteen. Daar is hetnetjes.”Hilde (wedstrijdcommissie): “Omdat ik de meesteruimte heb. Sinds mijn relatie uit ging,woon ik in mijn eentje in een tweepersoonsappartement.”Annelien: “Ik vind het hier heel prettigwonen. Nu ik ben afgestudeerd vind ik hetheel leuk nog een jaar in het studentenwereldjete zitten.”Rob: “Ik ook. Daarom ben ik ook voorzittergeworden van het WUC Cycling. We zijn eensuperprofessionele organisatie waar veelgeld in omgaat, maar het is ook gezellig enstudentikoos.”Annelien: “Mensen vragen mij vaak waaromik niet meteen een betaalde baan heb gezocht.Maar ik leer hier zó veel. Omdat hetvoor de eerste keer in Nederland wordt georganiseerd,moet je heel inventief zijn.”Hilde: “Je duikt erin zonder te weten waar jeaan begint. Er zijn heel veel regeltjes vooreen WK.”Rob: “Sporters mogen bijvoorbeeld met nietmeer dan vier mensen een douche en wcdelen.”Hilde: “Er moeten zelfs dopingcontroles gehoudenworden, anders is het geen officieel WK.”Rob: “De ene keer zit ik met de burgemeesterom tafel, dan heb ik weer een afspraak bijeen afvalverwerkingsbedrijf. Hartstikkeleuk.”Annelien: “We hebben nu 36 vrijwilligers.Maar in mei zullen dat er 500 zijn – we zijnnog hard op zoek naar mensen.”Hilde: “Waarschijnlijk doen er meer dan 26landen mee.”Rob: “Eerst had ik helemaal niks met wielrennen.Wél met sponsoring en het organiserenvan evenementen. Maar ik heb inmiddelseen fiets gekocht!”Hilde: “Ik heb een oude fiets van mijn vader.Hij is heel fanatiek.”Annelien: “Bij mij zit wielrennen ook in defamilie. Op vakantie namen wij altijd defiets mee.”Elke morgen om half negen vertrekken Rob enAnnelien naar de universiteit. Op de twintigsteverdieping van het Erasmusgebouw bezet hetWUC Cycling vier kamers. Wat Rob betreft gaathet besturen na het WUCC gewoon door. “We hebbenal weer plannen voor een volgend evenement.Wij zijn toch van die types die altijd ergens in eencommissie zitten.”Tekst: Anna van de WeygaertFotografie: Duncan de FeyOok met je huisgenoten in Vox?Mail naar redactie@vox.ru.nljaargang 8 • nummer 10 • 17 januari 20081