m o k u l t u r a l n o - l i t e r a c k i e 0 3 / 2 0 1 2

h i s t o r i aAnna WysockaRezydencja dla książekW sierpniu, tuż po zakończeniu prac remontowo-modernizacyjnych,Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie powróciła doswojej siedziby – do historycznego budynku przy ulicy 1 Maja 5. Taokazała willa została wybudowana w 1879 r. na obrzeżach zabudowyOlsztyna – przy ówczesnej ulicy Dobromiejskiej pod numerem 7.Początkowo podmiejska rezydencja, dzięki dynamicznemu rozwojowimiasta, szybko znalazła się w samym jego centrum...Piętrowa budowla z poddaszem została zbudowana na solidnychpiwnicach z charakterystycznymi, sklepieniami układającymisię w jodełkę. Bryła główna budynku powstała na planie wydłużonegoprostokąta, z bogato zdobioną elewacją, detalami dopracowanymiw każdym szczególe, od frontu z trzema ryzalitami ujętymi w pilastry,z których środkowy z podcieniem arkadowym ozdobiony był na całejswojej długości balkonem. Dodatkowo willę wyróżniały, poza arkadowymipodcieniami portyku głównego wejścia, ozdobne pilastry, klasycznierozplanowane okna wykończone frontonikami na konsolachoraz boniowanie ścian. W XIX w. fasadę budynku wieńczyła figura,prawdopodobnie Temidy, a na bocznych ścianach fasady znajdowałysię ozdobne wazy. Elewacje ścian bocznych wilii też były bogato zdobioneryzalitami zamkniętymi pilastrami, z frontonami, na którychrównież umieszczono ozdobne wazy. Do piętrowej willi z poddaszemjeszcze przed 1913 r. dobudowano skrzydło, które niestety obecnie nieistnieje.Pierwszym właścicielem budowli była prawdopodobnie rodzinaErdmannów. Wkrótce jednak przeszła ona na własność rodziny Rhodei stała się jej rezydencją, pełniąc jednocześnie funkcję renomowanejkamienicy czynszowej, w której mieszkali pracownicy magistratu,sądu, garnizonu wojskowego oraz inni lokatorzy. Jeden z właścicieli,Hermann Rhode, pod koniec XIX w. założył w wilii praktykę adwokackąi biuro notarialne. Jako aktywny działacz społeczny na rzecz miastai jego mieszkańców w 1925 r. został wyróżniony tytułem HonorowegoObywatela Olsztyna. W swoim domu przez dłuższy czas gościł wieloletniegoi zasłużonego dla Olsztyna nadburmistrza w stanie spoczynku,Oskara Beliana, aż do jego śmierci w marcu 1918 r.Po śmierci Hermanna Rhode rezydencja rodziny została własnościąjego córki, Olgi Suckow, która wraz z mężem Albrechtemmieszkała w Poznaniu. Po śmierci męża wdowa powróciła do Olsztynai tutaj wychowywała dwóch synów. Jeden z nich, Hermann Suckow,kontynuował prawnicze tradycje rodzinne: po studiach zamieszkałw rodowej rezydencji, przejął po dziadku kancelarię i do 1937 r.prowadził w willi biuro adwokackie oraz notarialne. W 1935 r. ożeniłsię z absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Bukareszcie, artystkąrzeźbiarką, Annemarie von Heydendorff, która kontynuowała swojątwórczość w Olsztynie. Stworzyła wiele portretów oraz małe rzeźbyz gliny, brązu i terakoty. Annemarie Suckow-Heydendorff mieszkaław willi do stycznia 1945 r. Tuż przed wkroczeniem Rosjan do Olsztynazdołała wraz z córkami opuścić miasto, w willi pozostawiła jednakcenne rodzinne kolekcje przedmiotów, m.in. duży księgozbiór liczącyok. 6 tysięcy tomów czy seklerską XVIII- i XIX-wieczną porcelanęz Transylwanii. Zastawa po wojnie trafiła do olsztyńskiego MuzeumMazurskiego (choć ostatecznie wzbogaciła Muzeum Etnograficznew Warszawie). Ostatecznie Annemarie Suckow-Heydendorff osiadłaz rodziną w Bonn. Artystka zdobyła tam uznanie oraz szereg nagród,m.in. Nagrodę Mikołaja Kopernika Miasta Gelsenkirchen oraz NagrodęKulturalną Stowarzyszenia Prus Wschodnich (1973). Swoje prace wystawiałazaś w całych Niemczech, we Francji, Hiszpanii, Belgii, Austriii Rumunii. Zmarła 21 kwietnia 2007 r.Drugi syn Olgi Suckow, Günther, po ukończeniu olsztyńskiegogimnazjum humanistycznego wyjechał z Olsztyna na studia.Swoje życie zawodowe związał z muzyką. Początkowo pracował jako20VariArt03/2012