dotyczących prezentowana zasadniczy przeciwstawnych

Ziemie u południowo-wschodnich wybrzeży Bałtyku…35więc w ten sposób sens ogromne dyskusja dotyczące tych trzech okrętów.Nie jest to naturalnie informacja historyczna (w sensie realności faktujednostkowego), lecz oddawać może rzeczywistość migracji małychgrup ludzi, których rozmiary miały pozwalać na załadowanie wojownikówna kilka statków. Pamiętając, iż w tekście Jordanesa/Kasjodoraogromną rolę odgrywają wiadomości pochodzące z prisca carmina,można wyjaśnić charakter różnych mało prawdopodobnych pozornie informacji.Kasjodor nie mógł raczej sam wymyślić opowieści o trzechokrętach, a zwłaszcza o spóźnianiu się Gepidów, będącej w sposób ewidentnyechem wzajemnej niechęci, czy też nienawiści sąsiadujących zesobą ludów. W perspektywie rzymskiej wydarzenia te nie miały żadnegoznaczenia, zaś w perspektywie gockiej stanowiły one echo konfliktów sąsiadującychze sobą ludów o tym samym pochodzeniu. Również Ulmerugiowie,z którymi Goci musieli walczyć, nie byli właściwie znani w tradycjirzymskiej. Były to jednak elementy, które mogły się zachować dziękiprisca carmina. Wiarygodność tych poglądów, które mogły być zapisanenajwcześniej w III lub w IV w., kiedy Rzymianie musieli prowadzić walkiz Gotami, jest przedmiotem ogromnych dyskusji. Szereg badaczy kwestionujehistoryczność tej tradycji 65 , inni próbują zaś bronić jej wartości 66 .Wydaje mi się, że nie ma zasadniczej sprzeczności pomiędzy tradycjągocką mówiącą o przybyciu Gotów i Gepidów na południowe wybrzeżaBałtyku na trzech okrętach a retorycznymi sformułowaniami (§ 25) mówiącymi,że Skandynawia to quasi officina gentium aut certe velutvagina nationum 67 lub też wyspa, z której Goci, jak rój pszczół wylatującyz jej wnętrza/łona (gremium) dotarli do Europy. Te sformułowaniakierują się różnymi sposobami opisu rzeczywistości. Z jednej strony mamydo czynienia z sagą rodową mówiącą o losach małej grupy ludzi,z drugiej zaś z hiperbolicznym określaniem pewnych zjawisk.65 N. Wagner, Getica. Untersuchungen zum Leben des Jordanes und zur frühen Geschichteder Goten, Berlin 1967; R. Hachmann, Die Goten und Scandinavien, Berlin1970, s. 15–14366 G. Labuda, O wędrówce Gotów i Gepidów nad ze Skandynawii nad Morze Czarne,[w:] Liber Iosepho Kostrzewski octogenario a veneratoribus dicaus, Wrocław 1968,s. 213–236.67 Tradycyjnie rozumiano ten zwrot: „wytwórnia (produkująca) ludy, albo raczej brzuch (rodzący)plemiona”. Kwestionując znaczenie anatomiczne terminu vagina proponuję innyprzekład: „otoczka (chroniąca) plemiona”. Por. J. Kolendo, Mity etnogenetyczne starożytnościa kształtowanie się pojęć autochtonizmu i allochtonizmu, [w:] Wędrówka i etnogenezaw starożytności i w średniowieczu, red.: M. Salamon i J. Strzelczyk, Kraków2004, s. 25–27; idem, Origines antiques des débats modernes sur autochtonie, [w:] Histoire,espace et marges de l’Antiquité. Hommages à Monique Clavel-Lévęque, IV, Besançon2005, s. 48–50 .