22.08.2015 Views

ludność powstaniem przyjmowano zachodniobałtyjskich

Uwagi o genezie i rozwoju wczesnośredniowiecznych Prus do ...

Uwagi o genezie i rozwoju wczesnośredniowiecznych Prus do ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Uwagi o genezie i rozwoju wczesnośredniowiecznych Prus 45czy Zajączkach i Domkowie koło Ostródy. Za prawdopodobne uznać należykontynuowanie przez wsie i miasta założone w miejscu pruskich osiedli ichwcześniejszych funkcji targowych. Dotyczy to Postolina (1295) i Tolkmicka(1296–1299). W 1294 r. lokowano wieś Stary Targ, której nazwa wskazuje,być może, na wcześniejsze istnienie targu 175 .Dokładnej liczby targów na ziemiach pruskich nie potrafimy określić,ale było ich zapewne więcej niż tylko kilkanaście. Położenie na szlakachhandlowych pozwala je wiązać z wymianą dalekosiężną. Prusom brakowałożelaza i soli. Stąd też myśl Leszka Białego, aby założyć targ w Prusach handlującytymi towarami 176 .Czy targi te (i inne) były także punktami wymiany lokalnej, jest problememspornym. Nie ulega wątpliwości, że podstawową formą gospodarowaniaPrusów było rolnictwo, w którym od XI w. zaznaczył się pewien postęp(upowszechnienie żelaznych radlic, wprowadzenie ozimego żyta) 177 . Natomiastrzemiosło mogło pozostawać na poziomie rękodzieła (chałupnictwa).Charakter osad podgrodowych jest słabo znany i trudno odpowiedzieć napytanie, czy były one ośrodkami produkcji pozarolniczej na potrzeby lokalne,i jakiej wytwórczości to dotyczyło 178 .8. Geneza PrusW 1948 r. F. Bujak wysunął hipotezę, że wyższa warstwa społeczna Prusbyła pochodzenia koczowniczego lub przejęła obyczaje koczowników. Wskazujena to zwyczaj picia przez nią kumysu, tak charakterystyczny dla ludówpasterskich. Zwrócił też uwagę na zbieżność opisu pogrzebu Estów u Wulfstanai Scytów u Herodota. Inne obyczaje pochodzenia koczowniczego panującew wyższej warstwie społecznej Prusów to – zdaniem Bujaka – wielożeństwo,kupowanie żon, lewirat, niechęć do kąpieli, prowadzenie walkikonno, występowanie tzw. bab kamiennych, używanie szabli, a nawet pewneprzejęcia z języka tureckiego (niebo pruskie – dangus, tureckie – tengri).Źródłem tych zmian nie byli powracający nad Bałtyk po rozpadzie huńskiegoimperium Atylli bałtyjscy Galindowie, ale grupy germańskie, które podporządkowałysobie autochtonów i stopniowo z rejonu Mazur osiedliły sięna całym obszarze Prus. Po pewnym czasie doszło do ich asymilacji, ale od-——————175M. Biskup, G. Labuda, Dzieje zakonu krzyżackiego, s. 75–76; R. Wenskus, Beobachtungen, s. 314–316.176J. Powierski, Stosunki polsko-pruskie, s. 71, 152–153.177Zob. J. Powierski, Czynniki warunkujące rozwój polityczny ludów <strong>zachodniobałtyjskich</strong>, w: Prussica,t. 1, s. 426–448.178Idem, Stosunki polsko-pruskie, s. 120; J. Okulicz, Osadnictwo ziem pruskich, s. 56–57; Ł. Okulicz-Kozaryn, Dzieje Prusów, s. 303.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!