ludność powstaniem przyjmowano zachodniobałtyjskich

Uwagi o genezie i rozwoju wczesnośredniowiecznych Prus 35Termin pulka (por. polskie pułk) oznacza m.in. oddział zbrojny. Użycieokreślenia jednostki wojskowej na oznaczenie małej ziemi wskazywałobyna jej dużą samodzielność w strukturze plemiennej. Potwierdza to przebiegwalk Prusów z Zakonem, w czasie których małe ziemie prowadziły osobnodziałania wojenne, a nawet podejmowały decyzje o wznowieniu wojny, mimozawarcia pokoju przez plemię. Działały też zgromadzenia na szczeblu włości.Wskazuje na to zawarcie przez Zakon oddzielnego pokoju z pomezańskąReziją, czy też ponowna apostazja sambijskiej włości Rinau po poddaniu sięSambów w 1274 r. 132Wzmianki o wiecach z XIII w. dotyczą przede wszystkim wieców wojennych(kariowaite), zgromadzenia wojowników konnych i pieszych. Dusburgwspominał o wiecach starszyzny (concilia) u Jaćwięgów (połączony z libacją),Skalowów (wiec wojenny) i Sambów (poddanie się i wydanie zakładników).Nigdzie wyraźnie nie wspomniał o udziale ludu, używając w zasadzieokreśleń etnicznych. Nie ulega wątpliwości, że decydujący głos należałna wiecach do nobilów.W pasji z Tegernsee (koniec XI w.) szczeble zarządu „miasta” (urbs)Cholinum, czyli okręgu grodowego zapewne o randze włości to: stróż (ianitor),dowódca straży (urbanus custos) i naczelnik „miasta” (primas), do któregonależała ostateczna decyzja o wpuszczeniu obcego (misjonarza). W Żywocie Ijego odpowiednikiem byłby „pan wsi” (dominus ville). Natomiast w początkachXI w. (1008/1009) na obszarze misji Brunona z Kwerfurtu, być możena Jaćwięży, przy granicy z Litwą i Rusią występował „król” (rex) Nethimer,nawrócony przez misjonarza wraz z 300 mężami (wojami?), a obok niegobezimienny „książę” (dux) tej ziemi, nazwany też „bratem” (frater) króla.Wskazywałoby to na strukturę hierarchiczną i większy zakres władzy Nethimera.W końcu XII w. na czele Połekszan (Jaćwięgów?) stał „książę” (princeps),który prowadził pertraktacje z Kazimierzem Sprawiedliwym 133 .Możliwość bliższego spojrzenia na prusko-jaćwięską grupę kierownicządają dopiero źródła z XIII w. Dusburg określał ją terminem capitanei. Odnosiłgo do pruskich wojennych wodzów plemiennych i naczelników włościjaćwięskich, a nawet dowódców pogranicznych okręgów, czy tylko rodzajówwojsk (np. piechoty), tak jakby między nimi nie było żadnej różnicy.Charakterystyczne, że podał imiona pruskich wodzów plemiennych, ale niewymienił żadnego naczelnika włości pruskich. Wzmiankował natomiastimiona kilku naczelników z terytorium Jaćwięży. Skomanda „capitaneusa”——————132J. Powierski, Bałtowie, s. 617; Dusburg, III. 110 (pokój wypowiedziała włość Rinau na Sambii).133Passio sancti Adalbert martyris, wyd. A. Bielowski, MPH, t. 1, Warszawa 1960, s. 155; Wiperto śmierci ś. Brunona, wyd. idem, MPH, t. 1, s. 229–323; Z Damianiego żywotu ś. Romualda, wyd. idem,MPH, t. 1, s. 328–329; Kadłubek, lib. 4, 19 (s. 167).