SPIS RZECZY

musi ustąpić miejsca do 2029 roku. Zmarły potomek ma nikłe szanse naspoczywanie w pobliżu swych pochowanych dziadków i rodziców. Nawet pośmierci nie zazna bliskości. Czas goni nie tylko żywych, ale i umarłych.Powiada się, że człowiek jest człowiekiem, bo ma inny stosunek doswych zmarłych niż zwierzęta. Gdy pada jakieś zwierzę, inne zatrzymujesię przy jego ciele, dopóki jest ciepłe. Człowiek natomiast celebruje obrzędyi chowa zmarłego. W jakiś sposób ów zmarły dla niego żyje nadal. Staliśmysię ludźmi w momencie uświadomienia sobie, że nawet umarli żyją. Pełniczłowieczeństwa dotyka się natomiast w zetknięciu ze zmartwychwstaniemChrystusa. W Nim życie triumfuje nad śmiercią, wzmacniając człowieka odwewnątrz siłą nadziei na niebo. Odkąd uśmierciliśmy w swej świadomościBoga i zaznaliśmy sieroctwa po Boskim Rodzicu, zaczęliśmy funkcjonowaći odczuwać jak istoty postludzkie, które usiłują się przekonać, że nawet żywisą jak umarli. Wielu od dawna żyjących sprawia wrażenie, jakby od pewnegoczasu już nie żyło, podczas gdy wielu młodych jeszcze nie zaczęło żyć. Sporoosób, zwłaszcza po czterdziestce, poddaje się rodzajowi psychologicznegorigor mortis (w medycynie: stężenie pośmiertne). I wcale nie chodzi mi tutajo spadek sprawności fizycznej. Przestają myśleć samodzielnie, opuszczają ichmarzenia i pragnienia, nie interesują się tymi, którzy są w pobliżu. I to wcalenie ze złości. Najwyraźniej przestaje ich to obchodzić.Kiedy Bóg zostaje wygnany ze świata, wraz z Nim zostaje przepędzonepoczucie świętości i doniosłości życia. Życie przestaje być odmierzane liturgiąi obrzędami, powrotem świąt i rocznic. Siłą regulującą staje się neurotycznyprzymus kompulsji, obsesyjne wykonywanie tego samego, bezdenna rutyna –rodzaj przedśmiertnego stężenia. Bliźni staje się daleki, z czasem rozpadającsię w bezkresie nicości. Ten, kto usiłuje żyć, przypomina umarłego, zagubionąsierotę po Boskim Rodzicu, wciąż zabieganą, choć nieświadomą celu, którypragnie osiągnąć.„Taka jest droga zadufanych w sobie i przyszłość zakochanych wewłasnych słowach. Są jak owce pędzone do przepaści, śmierć ich pasie,zejdą prosto do grobu... Człowiek żyjący bezmyślnie w dostatku równy jestbydlętom, które giną” 22 . █22 Psalm 49, 14-15. 21.