SPIS RZECZY

przemówić do wyobraźni innego. Zresztą, często czytając czyjś tekst, czućw nim zapach samotności. Choć dzieli ich dystans fizyczny, niemniej międzyautorem a czytelnikiem wytwarza się więź duchowa. Słowo pisane staje sięznakiem nieobecnego.Wymyślenie druku przez Gutenberga w XV wieku wydawało się szczodrymwynalazkiem: można było powierzyć słowo jednocześnie wielu osobom.Niemniej dystans między ludźmi powiększał się radykalnie. Dobry drukarzJak wytłumaczyć fenomen niezwykłegozapotrzebowania na znalezienie się wewspólnocie online? Czy woli się kogośdalekiego po drugiej stronie łączy, niżbliźniego, który drażni i przeszkadza?wcale nie musiał znać ani autora, ani czytelnika. Mógł nawet drukować tekstyw języku dla niego obcym. Produkcja przemysłowa książki odciska piętnona przeznaczeniu słowa drukowanego: najczęściej trafia do rąk samotnegoodbiorcy. Poza rosnącym dystansem między autorem a czytelnikiem, odmomentu wejścia w użycie maszyny do pisania pojawia się inny jeszczerodzaj dystansu. Otóż dotychczas słowo wychodziło wprost spod rękiautora, tymczasem wraz z wynalazkiem maszyny słowo nie wychodzi jużbezpośrednio spod ręki twórcy, lecz jedynie przez nią przepływa. Piórobyło niejako przedłużeniem ręki piszącego. Wraz z wymyśleniem czcioneki klawiatury ręka stała się protezą maszyny. Poczucie wyobcowania międzykomunikującymi się ludźmi wzrasta jeszcze bardziej z wynalezieniemkomputera oraz e-maila.W judaizmie dotykanie tekstu Biblii jest niejako dotykaniem Bogasamego. Stąd srebrny palec, którym posługują się Żydzi, by zaznaczaćczytane linijki. W Chrystusie słowo stało się ciałem, aby można je byłodotykać. Zatem dotykać słowa to dotykać Chrystusa. Stało się bliskie.Dzisiejsza komunikacja piśmienna zapewnia szybkość przepływu bajtówinformacyjnych, z wykluczeniem dotyku i jakiegokolwiek bezpośredniegokontaktu. Dziś św. Tomasz Apostoł mógłby połączyć się ze zmartwychwstałymChrystusem e-mailem. Jego wątpliwości ustąpiłyby po wpisaniu hasła