SPIS RZECZY

259odpowiedzialnością za ten czyn obarcza Pokłońskiego, który na zrabowanymmieniu żydowskim dorobił się szybko dużego majątku. Swą lojalnościąpułkownik zdobył zaufanie cara, który mianował go zwierzchnikiemkolejnego przejętego miasta – Krzyczewa.Niezależność Pokłońskiego budziła irytację Chmielnickiego, który miałnadzieję na rozszerzenie wpływów kozackich na Białej Rusi. AmbitnyW Rzeczpospolitej należał do stanu cieszącegosię wolnością szlachecką. Jako poddany caramusiał podpisywać swoje listy do niegouniżonym zwrotem „chłop twój”, podkreślającswój zbliżony do niewolnika status.pułkownik miał jednak inne plany. Oddziały kozackie, które formował, miałyprzypominać strukturą armię Chmielnickiego, ale być od niej niezależne.Pokłońskiemu marzyła się bowiem autonomia Białej Rusi, oczywiście podprotektoratem Moskwy i pod jego namiestnictwem.Szybko doszło więc do konfliktu Pokłońskiego z Kozakami zaporoskimi,a zwłaszcza z głównym przedstawicielem Chmielnickiego na ziemiachbiałoruskich – hetmanem nakaźnym Iwanem Zołotarenką. Pokłoński ujawniłcarowi treść swej korespondencji ze zwolennikami Zołotarenki, w której ciostatni żalili się na moskiewskie porządki przynoszone przez najeźdźcówze wschodu. Białoruski pułkownik liczył, że Aleksy stanie po jego stroniew konflikcie z Zołotarenką i Chmielnickim. Moskiewski władca jednak, wiernyzasadzie „dziel i rządź”, nie opowiedział się po stronie żadnego z nich.Moskwa kontynuowała tymczasem zwycięską ofensywę, zdobywając Witebski Suraż.ZDRADA TRZECIA - PORZUCENIE CARA ALEKSEGOMICHAJŁOWICZAW elitach Rzeczpospolitej trwał tymczasem spór, jak poradzić sobiez konfliktem na wschodzie. Król Jan Kazimierz zalecał szybkie wszczęcieofensywy zimowej, w której wojska polskie miały ruszyć na Ukrainę, a wojskaPułkownik Pokłoński: zdrajca czy bohater?