Seks po katolicku - Fronda

W ostatnim czasie ukazały się dwie niezwykle ciekawe książki (Made inUSA oraz American vertigo) na temat Stanów Zjednoczonych, napisaneprzez znakomitych francuskich myślicieli i publicystów: Guya Sormanai Bernarda-Henri Levy ego, a zainspirowane wcześniejszą o ponad wiekpodróżą do USA innego Francuza - Alexisa de Tocqueville'a. Autorzyobu świetnie i z pasją napisanych filozoficznych reportaży stawiają sobiecel podobny do swego rodaka sprzed stulecia. Oni również chcieli„zrozumieć" Amerykę, poczuć jej smak i opowiedzieć o nim Europejczykom.Ale, w odróżnieniu od XIX-wiecznego podróżnika, który chciałw niej „znaleźć nauki, z których moglibyśmy skorzystać" 1 , ich celem byłoraczej „ocenienie stanu" 2 , w jakim znajduje się demokracja amerykańska(oczywiście z perspektywy zachodniej Europy, która najlepiej i najpełniejzrozumiała, czym jest i czym być powinna prawdziwa demokracja),a w najlepszym razie opisaniem „odmienności" (by nie powiedzieć „dziwaczności")Stanów Zjednoczonych 3 . Skutkiem tej fundamentalnej różnicyperspektyw (a nie tylko różnicy talentów) jest fakt, że Demokracjaw Ameryce, mimo upływu lat, kolosalnych zmian w systemie amerykańskiejdemokracji czy nawet „niedocenienia historyczności" 4 , co zarzucałTocquevillowi Golo Mann - więcej mówi nam o dzisiejszych StanachZjednoczonych niż prace obu współczesnych francuskich podróżników.Perspektywa Jesus CampNajpełniej widać to w próbie opisania amerykańskiej religijności. Obajdzisiejsi filozofowie skupiają się oczywiście na tych jej przejawach, którewydają im się całkowicie nie do zaakceptowania. Zielonoświątkowcy,baptystyczni fundamentaliści, katolicy, którzy odmawiają uczestnictwaw publicznej edukacji, sprowadzającej ich zdaniem dzieci na manowce- wszyscy wrzuceni są do jednego worka i oskarżeni o ucieczkę przed1A. de Toscqueville, O demokracji w Ameryce, tłum. B. Janicka, M. Król, Warszawa2005, s. 15.2B.H.Levy,^4»jencflnvert;go,tłum.A.Garycka-Balmitgere,Warszawa2007,s. 14-15.3G. Sorman, Made in USA. Spojrzenie na cywilizację amerykańską, tłum. W. Nowicki,Warszawa 2005, s. 9.4G. Mann, Tocqueville i dzisiejsza Ameryka, tłum. A. Kopacki, „Przegląd Polityczny"71(2005), s. 79-88.ZIMA 2008313