Seks po katolicku - Fronda

Wykluczenie to, wbrew powszechnej opinii, wcale nie zawsze oznaczałonieudacznictwo czy nieprzystosowanie do nowych warunków. Przeciwnie,w latach medialnej izolacji, ojcu Rydzykowi i jego współpracownikom udałosię nie tylko zbudować najbardziej słuchane katolickie radio, ale także telewizję,kwartalnik, dziennik, sieć własnych księgarni, ruch społeczny, grupęoddanych sobie intelektualistów oraz wyższą uczelnię. I każda z tych organizacji(poza - na razie - telewizją) dzięki ofiarności swoich odbiorców przynosizyski. Wszystko to pozwala porównać ojca Rydzyka do amerykańskichtelekaznodziejów, bowiem - tak jak oni - nie tylko powołał do życia wielkiemedium, ale też stworzył wokół niego alternatywny świat, którego mieszkańcymogą niemal nie kontaktować się z nieprzyjaznym dla siebie otoczeniem.I właśnie taką siłę budowania alternatywnych struktur, tworzenia języka,który ma moc nie tylko opisywania rzeczywistości, ale również jej definiowania,a co za tym idzie zmieniania - docenił Kaczyński w toruńskiej rozgłośni.A może, ujmując rzecz jeszcze bardziej wprost, uznał on, że w ruchu skupionymwokół Radia Maryja ukryte są założenia i dążenia, które łatwo możnaprzekształcić w coś na kształt „katolickiej religii obywatelskiej", w której ojciecRydzyk mógłby stać się liderem „polskiej moralnej większości". „RadioMaryja mobilizuje ludzi broniących tradycyjnych wartości. A ja bym chciałdokonać modernizacji Polski w zgodzie z tymi wartościami" 6 - podkreślałw wywiadzie O dwóch takich... Jarosław Kaczyński.Solidarność wykluczonych przez MichnikaNie bez znaczenia dla nawiązania współpracy było także wspólne zarównoKaczyńskim, jak i środowisku skupionemu wokół toruńskiej rozgłośni,doświadczenie wykluczenia z głównego nurtu debaty publicznejw latach dziewięćdziesiątych. Po radykalnym zerwaniu z prezydentemLechem Wałęsą, skłóceniu się ze zdecydowaną większością politykówcentroprawicy, a nawet z częścią polityków związanych z PorozumieniemCentrum, od 1992 roku Jarosław Kaczyński pozostawał (mimo podejmowanychregularnie prób powrotu na pierwszy plan życia politycznego)na marginesie. Nie zmieniły tego wybory w 1993 roku, na które udało sięzorganizować niewielką koalicję Porozumienia Centrum - Zjednoczenie6M. Karnowski, P. Zaremba, dz. cyt, s. 292.ZIMA 2008131