Seks po katolicku - Fronda

UniżeniePierwsze polemiki z Rosminim mają miejsce już na początku lat czterdziestych.Jego myśl rozprzestrzenia się szybko po całym PółwyspieApenińskim. Jest studiowany na uniwersytetach Turynu, Pizy, Parmy,w seminariach duchownych. Jego dzieło rozwija się we Francji, Angliii w Niemczech. Wśród jego pierwszych adwersarzy pojawia się wspomnianyjuż Gioberti, publikujący książkę pod tytułem Degli errorifilosoficidi Antonio Rosmini (O błędach filozoficznych Antonia Rosminiego).W ślad za nim będą się mnożyć różne anonimowe broszury atakująceRosminiego oraz przypisujące mu wszelką złość i podłość. Pewien autor,podający się za „chrześcijańskiego Euzebiusza" (pod którym to pseudonimemukrywać się będzie jezuita Pio Melia), oskarży go o moralistycznyjansenizm. W końcu papież Grzegorz XVI zażąda milczenia w sprawieRosminiego, zarówno ze strony jego zwolenników, jak i przeciwników,ucinając na parę lat zajadłe ataki.Nagonka wybuchnie na nowo po nieudanej misji rzymskiej. Będzienakierowana na zdyskredytowanie Rosminiego jako autorytetu - jeśli tomożliwe, to również w oczach papieża - a zwłaszcza na niedopuszczeniedo umocnienia jego pozycji poprzez przyznanie mu kapelusza kardynalskiego.Kongregacja Ksiąg Zakazanych w maju 1849 roku zbierze sięw pośpiechu, umieszczając na Indeksie dwie pozycje Rosminiego: O pięciuranach Kościoła świętego oraz Konstytucję według sprawiedliwościspołecznej. Informacja o tym dotrze do autora w dniu 15 sierpnia, kiedyten, poprosiwszy papieża o możliwość wycofania się z publicznej aktywności,będzie w drodze powrotnej do domu. Kongregacja piętnuje Rosminiegoza rzekomy liberalizm oraz propagowanie niebezpiecznych pretensjiniepodległościowych. Zarzucono mu błędne twierdzenia w sprawieKościoła, biskupów i liturgii. Za nierealne uznano jego odwoływaniesię do wzorca Kościoła pierwszych wieków. W tak delikatnym momenciedziejów jego reformistyczne idee mogłyby wyrządzić krzywdę Kościołowi,dostarczając argumentów tym, którzy zamierzają go zniszczyć.Prawdę mówiąc, spodziewano się po Rosminim podobnej reakcji, jakw przypadku innych ukaranych karami kościelnymi myślicieli, jak choćbyLamennais czy Gioberti - czyli reakcji buntu. Ten tymczasem poddajesię pokornie decyzji Kościoła, mimo iż nie rozumie tego, co zaszło. Nie116FRONDA 44/45