Seks po katolicku - Fronda

pomiędzy racjami państwa a racjami Kościoła. W takim przypadku państwomoże przerodzić się w rodzaj „anty-Kościoła" 23 .W związku z tym wszystkim Rosmini domagał się powrotu do tradycjiKościoła pierwszych wieków, w którym to wyboru swego biskupadokonywali „duchowni i lud". Chodziło mu o zasadę, bowiem sposobyzastosowania tego typu reguły w praktyce mogły być przeróżne. Liczyłosię w tym względzie zaangażowanie ludu chrześcijańskiego w wybórwłasnych pasterzy. Rosmini wręcz zdobył się na twierdzenie, iż zarezerwowaniekapłanom i ludowi prawa do wskazania swego biskupa należydo „konstytutywnych zasad" Kościoła - „konstytutywnych" bo wynikającychbezpośrednio z Ewangelii. To prawo należy się ludowi chrześcijańskiemuz „prawa boskiego" 24 . Tym twierdzeniem postawił się autorw skrajnie niekorzystnej sytuacji. Jak się okaże wkrótce, włożył argumentprzeciwko sobie w ręce swych własnych wrogów. Dziś, z perspektywy lati zdarzeń, tak komentuje ten postulat kardynał Jose Martins: „Normy,wedle których dokonywany jest wybór biskupów, nie pochodzą z «prawaboskiego», są więc wciąż na drodze do udoskonalenia. Niemniej zaangażowaniesię bezpośrednie, a zatem elektorskie wiernych świeckichw wybór biskupów, wydaje się dziś nie do pomyślenia. Wystarczy pomyślećo nieszczęściach, jakie mogłyby się zdarzyć, choćby w związku ześrodkami społecznego przekazu. W epoce Rosminiego nie było jeszczetelewizji" 25 .Zniewolenie dobrami kościelnymiPiąta rana na lewej stopie Chrystusa:Zakończenie epoki feudalnej w Kościele wcale nie poszło w parze z końcem„zniewolenia" czy „uzależnienia", które dziś, choć w formie bardziejzakamuflowanej, nadal zagraża wolności chrześcijańskiej. W czasachpierwotnych Kościół był ubogi, ale za to wolny. Wolność zresztąbyła pojmowana jako umiejętność znoszenia niedostatków. Duchowniutrzymywali się dzięki wolnym datkom, bez obowiązkowych ofiar odprowadzanychna przykład w postaci „dziesięciny" 26 . Wszelkie dobra po-23242526Por. CP, nr 123, s. 309.CP,nrl26, s. 311.Wywiad z kard. Jose Saraivą Martinsem, dz. cyt., „30giorni", nr 46 (2007), s. 48.Por. CP, nr 134-139, s. 325-329.112 FRONDA 44/45